r Collectie van Beuningen in Parijse „Petit Palais" Marianne liet ons haar tanden zien SLACHTMAAND r Een Zoeklicht Ls Jaargans LtlL>5CH DAGBLAU Zaterdag 22 November 1952 Vierde Blad No. 27771 Wandeling door 6 eeuiven Europese schilderkunst Het bijzondere van deze expositie Is. dat. hoe verschillend van origine die aspecten ook mogen zijn. men er niette min goed een gemeenschappelijk ka rakter in kan onderscheiden. Die ge meenschappelijke trek te omschrijien, is niet zo eenvoudig, maar herkennen doet men d* in leder geval direct Men gevoelt nameluk duidelijk dat de keuze van deze werken gelaan werd door één persoon, die daarbu sterker door zijn persoonlijke smaak dan door historische overwegingen werd geleld, zodat Inder daad op de hele collectie het stempel van de eigenaar zeer waarneembaar te onderkennen 10. Het is een monument, deze collectie, welke de eigenaar zich met de kunst van anderen heeft opgericht Elk mens heeft, meer of minder bewust, het ver langen in iets. een daad of een w erk. voort te kunnen leven. Met deze kunst- verzame'ing nu zullen de naam èn de persoonlijkheid van de heer Van Beu ningen na ziin dood tot in lengte van dagen bestendigd blijven! Op dat persoonlijke karakter van deze kunstcollectie hoe eclectisch van samen stelling zi) ook wezen mos?, heeft in zijn voorwoord tot de oatalogus ook de conservator van het Petir. Pa.ais, die de expositie voortreffelijk heeft ingericht, de heer André Chamson, terecht het accent gelegd. Chamson sohryft. dat hl) nooit heeft meegemaakt, ^lat schilde rijen zo intiem met het persoonlijke le ven van mensen waren verbonden a's hU dat in het kasteel van Vierhouten Pinay blijft meester van het terrein Premier Pinay van FrankrUk heeft gedreigd af te treden als de Nationale Vergadering besluit een verhoging van de ?ocia-e voorzieningen, hetgeen een vergroting der uitgaven zou betekenen, te bcvpreken. Communisten, socialisten en enige volksrepublikeinen hadden om dit debat verzocht. Den desbetreffende motie werd giste ren tijdens het debat over de begroting, dat reeds enige weken gaande ls, Inge diend. Pinay stond onmiddellijk op bm hiertegen te protesteren Hu verzocht het Huis de kwestie niet. in de avond vergadering te behandelen. Als het dit toch zou doen, zou hl) president Auriol zUn ontslag aanbieden. De Nationale Vergadering besloot daarop met 304 tegen 214 stemmen, het - -debat uit te stellen, totdat de gehele dat door de familie Van Beuningenbegroting zal zijn behandeld, hetgeen wordt bewoond) ervaren heeft Iedere ongeveer tien d3gen zal nemen. Op het spoor met VaL.- William Green overleden William Green, de voorzitter van de API. (American Federation of Labour) een van de grote Amerikaanse vakver enigingen, ls te Conshocton in Ohio overleden. De 81-jarlge vakbondsleider was reeds enige tijd ziek. HU overleed aan een hartaanval In October had Green twee weken in een ziekenhuis doorgebraoht. Op 23 Sep tember was hU herkozen tot voorzitter van de A F.L. De dood van Green betekent het tweede grote verl.es voor ce Ameri kaanse vakbeweging. Oj> 8 November overleed nl. de leider van het tweede grote Amerikaanse vakverbond, de C I O. Philip Murray, na een hartaanval te San Francisco. kamer is daar vo'gens een bepaalde j De regering werd gesteund door het stijlperiode ingericht: primitieve V. a - merendeel van de volksrepublikeinen mmgen in de eetzaal. Franse impre:- de radicalen, de gematigd conservatie- In 1953 niet meer dan twaalf divisies (Van een bUzondere medewerker) Aan het einde van dit jaar zal Frank- I een gesprek met hoge ambtenaren van het Franse ministerie van defensie. Het antwoord was, dat van een plan voor rijk 8 Infanteriedivisies, 3 tankdivisies en j 1953 van 15 divisies eigenlijk niet kan divisie luchtlandingstroepen, in to-'worden gesproken. De Nato heeft taal dus 12 divisies op de been hebben, die ter beschikking staan van de Noord- Atlantische verdragsorganisatle Daar mede heeft FrankrUk dit jaar voldaan aan de te Lissabon op zich genomen verplichtingen. Op 15 December a s. zal de raad van de Nato te Parus byeen- komen om het programma voor 1953 vast te stellen en daarbU zal FrankrUk zUn verdragspartners meedelen, dat het t aantal van zijn divisies gedurende 1953 niet zal kunnen uitbreiden. Nog een plan. waarin het aantal divisies is opgenomen, dat elk land afzonderlijk uiteindelyk zal moeten opbrengen Een plan voor 1953 zal echter pas na 15 De cember bestaan, dus nadat dit ls vastge steld door de raad van de Nato. De ver minderde Amerikaanse steun vertegen woordigt niet de kosten van drie divi sies. maar oefent invloed uit op diverse posten van de defensiebegroting. Frank rijk zelf zal ook volgens het gewijzigde begrotingsplan in het komende Jaar sionnlsten in een bibliotheek. Neder landse 17e eeuwers in het trappenhu Om slechts enkele maanden eeleden. meende 1 247 milliard francs voor zijn defensie Walter Kerr, correspondent te ParUs van uitgeven, hetgeen ongeveer 10.8 van de Gaullistische dissidenten.1 terwijl de socialisten, de communisten de New York Herald, te kunnen vast- 't eens met een tegenwoordig veer en ongerveer tien volksrepublikeinen stellen, dat in de plannen, om naar 15 v_ gebruikte term uit te drukken, de kun<t voor de motie stemden De Gaullisten divisies in 1953_te streven, geen wUzlging defensie uit. hetgeen toen eenzelfde per en het leven zUn hier op volmaakt har-onthielden ~oh van 5 het nationale Inkomen is. Over 1952 gaf 15 Frankrijk 1 205 milliard francs aan zijn monlsche wijze .geïntegreerd Men I Premier Pinay had tevoren nog ver moet het te meer waarderen, dat deze j klaard. dat zyn verzet tegen de motie tentoonstelling plaats heeft kunnen niet betekende, dat hy tegen verhogln- vlnden. omdat se pas mogelijk was. na- gen van de sociale voorzieningen ge- dat de eigenaar zijn huis van al dezs dgg"~ J-* - - uitzonder'ijke kunstschatten ln de let terlijke zin des woords ontmanteld had. I als geheel gekomen Frankrijk rekende by het centage van het nationale inkomen ver opstellen van het eerste begrotingsplan tegenwoordigde. Amerika ls het enige voor dat jaar op een Amerikaanse hulp I van de WestelUke landen, dat een aan- van 217 milliard francs, maar dat is 44 milliard meer dan men zal ontvangen Het ligt voor de hand dat het een met Dit verband opperden wij ook tijdens lm onze PariJae correspondent) het Parijse „Petit Palais" dat eer.s niet zó veel kleiner dan het >rdamse Ral-gebouw is werd dagen, in tegenwoordigheid van lands ambassadeur, baron Van tlaer. een tentoonstelling geopend. 11 232 schilderijen van de collectie- Beumngen is samengesteld. Het is iposjtie. die de warme en intense iderende belangstelling trekt van al ich in Parijs voor de schilderkunst «eert. Sinds een kwarteeuw is de \ivan Beuningen" luer een begrip, »n nu voor het eerst aan de wer- heid kan toetsen, aangezien, ln althans, deze wereldberoemde rerzamellng nog niet eerder werd cd. ziet dan nu dus een groot aan een, waarvan men de reproduc- lt plaatwerken wel kende, doch die ln origineel nog nimmer onder had gehad. Om er enkelen van te >n: Jeroen Bosch „Christus voor NIEUWE UITGAVEN, rader Pleter Jelles, door Jelle Een boekje van de zoon, de Jelle Troelstra, over z\)n grote waarin ons een geheel ander beeld w-'ide het is .j leren ken- 1 beter en vollediger begrip grote figuur te komen. Fragment van Jeroen Bosch' Christus tegenover Pilatus" (uit Collectie Van Beuningen) Ptlatus". Durer's ..Voetenstudie". Breu- ghels „Toren van Ba bef, van Eyks „Drie Maria's aan het graf", Veronese's „Em- maus-maaltijd". van Gogh's „Armand Roulin" en Daumler's „Kunstminnaars". Het accent van de tentoonstelling, die 10 grote zalen bestrijkt, valt stellig wel op de religieuze primitieven, waarvan hier 39 exemplaren aanwezig zijn, het een nog indrukwekkender dan het an der. De zalen zijn volgens nationale scho len ingericht en zo komt men dan na de oude Italianen di Cioni, Aretino. Francta en Venetianen als Veronese, voor wie een aparte zaal is gereserveerd, bij de Vlamingen terecht met meesters als Geertgen, Van Eyck en talrijke an deren. Er ls hier al direct zóveel zeld zaams te bewonderen, dat men ln deze paar zalen alleen al dagen door zou wil len brengen. Via de Rónalssance - 34 werken van hieesters als Raphael. Titian, Strozzl, Tintoretto belandt men dan ln de 17e eeuw, die hier met een unieke selectie van ruim 50 Noord en Zuid-Nederlanders Rembrandt, Rubens, Hals, Steen, Avercamp en noem verder maar op vertegenwoordigd is. Van Rembrandt zUn er. naast een twee tal schilderijen, een paar verrukkelijke schetsjes van typisch Nederlandse land schappen. De laatste drie zalen bevat ten kunst van de 18e eeuw af tot en met het begin van de 20e. Dat begint met een fameuze Lancret. die heeft toebe hoord aan de Duitse keizer, en met een verfijnde chinoiserie van Boucher. Dan via van Gogh. wiens portret van de zoon van de postbode uit Aries we al noemden, en voorlopers als Jongkind, die met Hollandse havengezichten aan- heeft een vlotte verteltrant en uHJe ls verlucht met vele foto's u't sllieleven. Uitgave: De Arbelders- rosterdara. ;t liedjes. van Annie M- G. Een verzameling cabaretliedjes, diverse door bekende cabaretge- ppen Wtm Kan en Wim Sonne- *rtrden gebracht, terwijl andere voor irnallstencabaret De Inktvis wer- ichreven. Een kostelijk boekje, ver- ret buitengewoon goede Illustratie 31 Bijmoer. Uitgave: de Arbeiders- Amsterdam. het samenzijn van man en vrouw. ulc ulc(, nood en bevrijding, vrijmoedige we8jg ls_ 511 Franse latere meesters .rSSSffl! KSÏÏB°5?i M&ii arriveren: een Ongein, een SW.y - lohan Winkler, onder toezicht R. Hefting, arts. Uitgave. Daamen's HIJ. Den Haag. Use knooppunten, door dr M. A. - ds J. M. de Jong. Uitgave Daamen. isg. r worden en gelukkig zijn!, door in Leusen. Een boek van de be- radlospreker en arts A. J. van over ae vele vragen, die het leven Idere mensen beheersen, geschreven ertulglng. dat een gelukkige oude oor een leder mogelijk ls. mlts htj eet aan te passen en er zich tUdlg ortiereldt. Uitgave: Ruys Ultg. MIJ. rdam. Ah by Radio. Listen and sneak, onder redactie van A. V. P. Elliott A. Noonan. Uitgave: Erven T1J1, Antichrist, door dr R J. v. d. Meu- RgaveKok. Kampen. Iwerver», boekje met humoristische ten van Lex Metz. met een lnlel- jioor Jac. van der Ster. Uitgave: Amsterdam, onbekende bestemming. Avontuur- twerftochten langs ongebaande we- door Hans von Melae-Teuffen. De >on Meiss-Teuffen verhaalt hier avontuurlijke tocht ln een zeil- r de Middellandse Zee met het -~.'k doel Afrika. Een boelend venboek. geïllustreerd met vele fo- •ga\e: Van Holkema A Warendorf. >d ln Hand. boek voor kleuters. I >an Mies Bouhuys. prentjes van prijger. uitgave Daamen. Den Haag. ..1 het verleden", een rede uit peil door dr W. J. H. Caron, bij de pdlng van het ambt van hoogleraar P Vrije Universiteit te Amsterdam. recept voor hogere Welvaart B° C. W, M. Bogacrs geeft ln de ®yre „Het recept voor hogere wel- Tf een beschouwing over de betekenis 'lurnanplan voor de Nederlandse "der. De overzichtelijke, met foto's en kanttekeningen geïllustreerde ^ire Is verschenen bij de N.V. Ult- "(1 De Lanteern te Utrecht. Calve's receptrnboekje kiri's ollefabrleken te Delft geven ln JJJfPtenboekje een overzicht van en de wijze waarop men deze bereiding der maaltijden kan toe- - Kleurenfoto's geven een visueel ^wbe'Je van de gerechten, die ln het worden beschreven. PÜ te arriveren: een Gauguin, een lumineus lentegezicht Degas, Renoir. Redon. Fantin Latour. en vele anderen. BIJ deze Fransen houdt de expositie op, ofschoon bij wUze van sig natuur, ook nog een drietal portretten van de heer Van Beuningen, van zijn moeder en van zijn echtgenote, alle van de hand van de Nederlandse schilder Sierk Schrbder, aan de reeks ls toege- ;°Als men alle tien zalen heeft door lopen, heeft men tevens een wandeling gemaakt door 6 eeuwen Europese schil derkunst, waarbij men bU schier elke stap door een nieuw aspect van plc- turele schoonheid werd getroffen. OP DE BOEKENMARKT Adriaan van der Veen: „Het wilde Feest". Em. Querido's UltgevernnU Amsterdam 1952 Adriaan van der Veens nieuwe roman „Het wilde feest" draagt dezelfde stem pel van znn voorgaande, namelijk dat van een kinderlijke wUsheld. Eigenlijk is het niet helemaal juist deze mijmering over een probleem een roman te noe men: het boek ls ln de eerste persoon gesteld en draagt ook meer de toon en de kleur van een bekentenis dan van een verhaal. Het probleem dat Van der Veen hier ontwikkelt en tot een oplossing brengt ls het anti-semltisme, niet het politieke anti-semitisme, het openbare dit speelt slechts een geringe rol in deze beschouwing. maar het bewuste, het als het ware Ingeschapen anU-semitis- me. dat zowel bij nlet-Joden als by Joden aan te treffen valt. Het ls duldeiyk dat de „Ik" die hier Rohcrdsmsch Beleggingsconsortium aan het ^errfVeeft31 doch boete, «w» 40M I instinctief «Jtm. Joods meisje. Onder de sporen van deze liefde, gaat hij bewust werken aan het vernietigingsproces van dit instinct. Hy schaart zich geheel aan de zyde der Joodse emigranten in New York in het laatste jaar voor de bevryding van West- Europa. en zet zyn persoonlijkheid ln om zich met hen te vereenzelvigen. De grote kwaliteit van dit boek is de perfecte eerlijkheid waarmee Van der Veen zijn hoofdpersoon laat vechten tegen wat men de afvalproducten van zijn streven zou kunnen noemen; de neiging tot bet ln bescherming nemen van een minderheid en de poging om te ontkomen aan eigen eenzaamheid. Hierdoor krijgt zijn „ik" niets van de held of de verkondiger, maar ls en blijft een mens, bezig z(jn eigen Inner lijke weg van evenwicht te vinden. Het Is jammer dat de probleemstelling wat te zwaar drukt op de handeling, waar- - -„„me Uigegeven. w«»nn aoei iumuiuk.c h \an deze NV worden uiteen- zun hersens en zyn har \erzetten zien te. ze «.V. woraeu u j ^an)g dat verliefd wordt op een door de individuen cn de gebeurtenis sen In een schemer raken cn het boek aan dynamiek verliest. Doch Interes sant is dit werk met zijn helder en eerlijk uitgewerkte thema, zeker. Bertus Aafjes. „Vorstin onder de landschappen. J. M. Meulenhoff Amsterdam 1952 „Vorstin onder de landschappen" heeft Bertus Aafjes het verslag van zyn reis naar het Heilige Land genoemd, naar een tekst uit Jeremias. Dat Aafjes een boeiend en meeslepend verteller ls. een ieder die zyn reiskronie- ken kent. weet het en het is dan ook geen wonder, dat zyn tocht langs de heilige plaatsen zoals Jeruzalem, Bethle hem. Kana, Nazareth. In dit boek ver werkt. een levendige gebeurtenis worden voor de lezer. Aafjes weet het Bijbelse, het anecdo- tlsche en de werkeiykheid flink dooreen te klutsen met zyn eigen fantasie en zyn gevolgtrekkingen, zodat een speels en kleurig geheel ontstaan is. Aafjes is wUs geweest, dat hy de hedendaagse politieke moeilykheden die dit land in een staat van voortdurende onrust hou den. even behandelt ln een voorwoord, want zodoende is zyn «Vorstin onder de landschappen" inderdaad een „vorstin" en geen vrouwelijke milicien geworden met een uniform en een stengun. Want dit lijkt mü naast de harlver- overende landschapsbeschrijvingen, een van de kwaliteiten van dit reisboek; I het vertelt de lezer, dat het nog mo- i gelijk is op een stuk van de wereld j rond te trekken, enkel cn alleen om te I voldoen aan het verlangen naar een 1 geliefde plek. naar zon. naar sinaas appelen cn naar de bronnen van een geloof. I Ina Boudlcr-Bakker, „De Wekker". P. N. van Uampcn en zoon, Am sterdam Z. J. Een nieuw boek van Ina Boudier— Bakker zal door haar lezerspubliek al- tyd met vreugde begroet worden en stel lig zal dit het lot zyn van deze bundel van drie verhalen, genaamd „De Wek ker". De drie verhalen, die wat onder werp betreft zeer verschillend zijn, heb ben alle een element van verrassing ln hun thema, dat in het kort gezegd hier op neerkomt, dat ulteriyke verschynse- len gewoonlijk verkeerd geïnterpretteerd worden. In het eerste ls het een vriendschap tussen een sterke en een ogenschyniyk zwakke figuur die aan het einde van het leven van de laatste, biykt gesteund te hebben op de grote geestkracht van de zwakke vriend en niet op de kracht van de gezonde, maatschappeiyke ge slaagde. Het tweede dat „Rlket" heet. ls een moderne versie van het sprookje van Riket met de Kuif, de leiyke, Intelligente prins en het domme, mooie prinsesje. Het derde, dat het boeiendste is, geeft een verrassende kyk op het Blauwbaard- geval. waarbij de schrijfster het zo stelt, dat het afschrikwekkende karakter van deze ridder eigeniyk alleen ontstaan la door de kwade tongen en door de sen- satielust van zyn laatste vrouw, die al leen geboeid biykt door de slechtaard en die de bekeerde zondaar harteloos en met minaohtlng uitlevert aan haar verraderlijke familieleden en vrienden Deze verhalen leveren een bewys. dat de schrijfster na de lange vruchtbare jaren haar kracht nog in genen dele verloren heeft. OLARA EGG INK. zieniyk groter deel van zyn nationale in komen aan defensie besteedt, nameluk 16%. Maar het nationale inkomen van de Amerikanen ls dan ook drie maal zo groot als dat van de Fransen. Van de Franse divisies, die ter beschik king van de Nato staan, zijn er vyf voor 100 compleet, vyf andere zijn voor 75 compleet, maar kunnen toch vol gens Nederlandse begrippen niet slechts mobilisabel, maar zelfs paraat worden genoemd. In enkele dagen tyds kunnen deze vyf divisies nameiyk geheel ge completeerd worden, te allen tyde Twee divisies verkeren nog ln het stadium van de opbouw. Deze zullen, naar men ons zei, tegen het einde van 1952 com pleet zyn. In Noord Afrika heeft men voorts nog twee incomplete divisies. Wat de landstrijdkrachten betreft zal Frank- ryk dit Jaar, afgezien van enig tekort aan kader, dus aan het te Lissabon opgestelde plan voldoen. Een strategische luchtmacht behoeft Frankrijk in het Nato-verband niet t« leveren, wel 22 tactische eskadrons en 5 voor de territoriale luchtverdediging. De achterstand in dit programma is niet groot. Als gevolg van de aan land- en lucht macht verleende voorrang vertoont ech ter het vlootbouwprogramma een achter stand van een half jaar. De Franse vloot omvat 287 schepen met een tonnage van 360.0000 ton ln totaal. Er zijn 2 slagsche pen. 2 vliegdekschepen. 10 onderzeeers en 5 kruisers by. De rest bestaat uit klei nere eenheden, als torpedobootjagers, enz. De militaire deskundigen, die wy spraken, wezen vooral op het nieuwe systeem van mobilisatie, dat in Frank- ryk met goede resultaten op dé proef moet zyn gesteld. Frankrijk kent. even als Nederland, de algemene dienstplicht met twee lichtingen per Jaar. Een Fran se lichting bestond in 1950 uit ongeveer 220.000 man. In 1951 uit 300.000 man en thans uit 340 000 man. Na een basistrai ning van 1% maand en een meer gespe cialiseerde wapentralning van 2maand, ln totaal dus 4 maanden van zyn 18 maanden durende eerste oefentyd. wordt de recruut gevechtsklaar geacht. Na zun eerste oefentyd biytt de dienstplichtige gedurende drie Jaar 'disponibel', waarna hy tot de zogenaamde eerste reserve gaat behoren, gedurende 16 Jaar. Tenslotte wordt hy nog 7h Jaar tot de tweede re serve gerekend. By een mobilisatie nu roept men niet per lichting op (horizontale mobilisatie», maar per divisie (verticale mobilisatie). Elke divisie wordt samengesteld uit per soneel. dat op bekwaamheid is geselec teerd uit verschillende lichtingen. Het nadeel van dit systeem is, dat verschei dene militairen vooral kader uit allerlei lichtingen van de eerste reserve zullen worden opgeroepen, terwyi dienst plichtigen uit jongere lichtingen, zelfs 'dlsponibelen'. thuis zullen mogen biyven. Het bezwaar van deze onrechtvaardigheid acht men echter rykeiyk vergoed door het voordeel, dat men uitsluitend mili tairen onder de wapenen krijgt, voor wie men onmlddeliyk een doeltreffende be stemming heeft ln een onderdeel, dat de ze militairen al vertrouwd is. Men kan by het vormen van divisies enigszins rekening houden met de woonplaats van de dienstplichtigen en men krygt onder deze reservisten een zekere corpsgeest. By proeven Is gebleken dat op deze wyze ln drie dagen tljds een divisie gevechts klaar kan worden byeengebracht. Frankryk heeft 'mensenmaterlaal' zoals dat ln onplezierige militaire ter men heet genoeg voor meer dan 12 Nato-dlvisles. maar noch het geld. noch het materiaal, dat. daar nodig voor zou zijn. Het doet dit wilde men ons na- drukkeiyk doen opmerken het uiterste wat het kan Ulbrichf dreigt West-Duitse parlementsleden De Oost-Duitse vice-premier Walter Ulbrlcht heeft gewaarschuwd, dat West- Duitse volksvertegenwoordigers, die voor goedkeuring van de verdragen van West-Dultsland met de geallieerden zullen stemmen, „hun gerechte straf" niet zullen ontgaan. Deze volksvertegenwoordigers dienden te beseffen aldus ülbricht, dat Ade nauers tyd spoedig voorby zal zyn. De eommunstlsche autoriteiten te Sjanghai hebben de Shanghai Gas Company, welke Engels eiigendom is. in beslag genomen. Een voorzichtige ra ming stelt de waarde op ongeveer 3 tot 5 millioen gulden. Nog drie andere maatsohappyen zyn eveneens geconfls- ceerd. In Augustus heeft de militaire controle-commissie te Sjanghai reeds twee Engelse werven in beslag genomen met een gezameniyke waarde van om streeks 40 millioen gulden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 7