EIDSCH
DAGBLA
Morgen in Amerika de beslissing
Kenya wordt rustiger
Maarschalk Tito: oorlogsgevaar
latent
Biste Jaargang
MAANDAG 3 NOVEMBER 1952
No. 27754
f)irecleur: J. W. Henny
oofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm25041; Red 21507
Eisenhower of Stevenson open
vraag
Morgen is dan voor Amerika de gTote dag aangebroken dat beslist ral
Lorden over het presidentschap. Nog steeds heerst er volslagen onzekerheid
,ur de uitslag. Beide partijen doen natuurlijk optimistisch, doch niemand
durft met enigo zekerheid voorspellingen te doen!
;ai Stevenson en president Truman
en Zaterdagavond hun verfcie-
campagnes beëindigd. De eerste
■6 staten bezooht en een afstand
'ongeveer 50.000 km. afgelegd. Tru-
jr.an bc-zooht 30 staten en legde onge
ler 30.000 km. af.
Heden volgen nog de laatste spreek-
ïiren van beide partijen voor radio
j televisie.
[7 De laatste dagen van zjjn verklezangs-
Lmoagne had de democratische candi-
j, v' Stevenson, nogal met peah te
unpen. Eerst moest hij Vrijdag zijn
kmpagne in New York onderbreken en
iaar Elinois vliegen om tussenbedden
e'komen in de gevangenisopstand te
ilxester. Zaterdag werd hij in Philadel-
hia opgehouden door het slechte weer.
■en hu naar New York terugvloog. En
t overmaat van ramp brak bij het
ner in het vliegtuig nog een voortand
it zijn mond, terwijl hij 's avonds voor
•n televisie-uitzending, die in geheel
nverlka zou worden uitgezonden, moest
preken. Een inderhaast opgeroepen
andarts voorzag de gouverneur van een
noodtand" met het oog op de uitzen-
Franse vorderingen
in Indo-China
Volgens mededelingen van het Franse
fier in Indo-Ohina hebben de strijd-
-aohten van de Franse Unie. die bin-
endringen in het door de Vietminh
•zette gebied. Zaterdag de oever van
Rode Rivier bereikt, adht km. ten
uidcn van Plhu Bho, dat in handen van
letminh is.
Verder werd bekend gemaakt dat
inse troepen ter sterkte van versohei-
ene bataljons een weg hebben afge-
neden, die Fhu tflio met Thanh son,
j km. verder naar het Zuiden ligt,
ïdt Deze troepen waren op 29 Oc-
)wr de Zwarte Rivier in Noordweste-
jke rlohting overgestoken.
H<t hoofdkwartier in Saigon deelde
a-Me. dat de strijdkrachten van de
ranse Unie het gehele gebied dat in
sloten is door de boöht van de Rode
iv.er :en Zuiden van Phii tho hebben
Men neemt aan dat de rebellen by
'an ven zijn samengetrokken
De Strijdkrachten van de Franse Unie
ebben de laatste twee weken in Indo-
h:na 920 man verloren aan doden, ge
zonden en krijgsgevangenen, aldus een
franse woordvoerder
BRITS AMBASSADEPERSONEEL
VERLIET TEHERAN.
De laatste groep leden van de Britse
rr.lm idesta! in Perzië 27 mannen
r. 7 -.Touwen is Vrijdag uit Teheran
er auto naar Bagdad vertrokken. On-
r hen bevindt zioh de zaakgelastigde
Lid let on en zijn echtgenote. De Per-
:e"ne regenng heeft het gezelschap een
txapend geleide meegegeven.
Hoe'öein Fatemi, de Perzische minis-
r van buitenlandse zaken, heeft Za-
i.-d.ig verklaard, dat de Britse zakge-
istigde geweigerd heeft een geschreven
»ti:chap ran premier Mossadeq voor
pt Britse volk aan te nemen.
Mossadeq verklaarde volgens Fatemi
deze boodschap .dat de „oprechte en
lendschappelijlke betrekkingen tussen
twee volkeren zullen voortduren en
it na het vertrek van de Britse d-iplo-
v.en personen van Britse nationali-
•t. hetzij kooplieden of reizigers, geen
opLiikheden in de weg zullen worden
OPNIEUW MUITERIJ IN DE
GEVANGENIS VAN COLUMBUS.
In de staatsgevangenis te Oolumbus
Mlio) is gisteravond een nieuwe op-
tand uitgebroken. 200 gevangenen bra-
an uit hun cellen en maakten zich
leest er van twee gebouwen van het
fmplex. Later groeide het aantal op-
:andelingen bot 1600. Volgens een be
aker heeft het gevangenispersoneel de
onrióle over vier cellenblokken verlo-
n Ben van de gevangenen liep ver-
■ndingen op. Er worden politieverster-
igen aanges-oerd.
I Door de Oost-Duitse herbewapening
1' volgens een uitgeweken afdelingschef
Tan het Oost-Duitse ministerie van
h' ndp] en bevoorrading. Hantke in
I O'r-Duitsland een ernstig tekort ont-
s'ian aan vetten vlees, vis en groenten.
In vele steden waren door de bevol-
reeds beteringen gehouden. Hij
hieraan toe. dat door de Oost-
tri t-e propaganda voor het leger een
F-Vjcpaniek was ontstaan, die de be-
T-Mking tot hamsteren had gebracht.
President Truien heeft gisteravond
te Independence, in de Amerikaanse
staat Missouri (de plaats, waar hy van
daan komt) medegedeeld, dat hy een als
„uiterst geheim" gerubriceerd staats
stuk. dat betrekking heeft op het be
sluit der Amerikaanse regering (ln 1949
om de Amerikaanse bezettingsstryd-
■kraohten uit Zuid-Korea terug te trek
ken. officieel voor publicatie heeft vrij
gegeven. Het gaat hier om een in 1947
-door de toenmalige commissie van staf
chefs van het Amerikaanse leger
waarvan generaal Eisenhower, als chef
van de staf van het Amerikanse leger,
ceel uitmaakte opgesteld document,
waarin zij verklaart geen bezwaar te
hebben tegen een terugtrekken dezer
Amerikaanse eenheden.
Truman zieide zjjn besluit genomen te
hebben op grond van de ..vele onware
beschuldigingen", welke in de politieke
er la ezmgs rtrlj d zijn geuit
Indonesisch voorstel inzake
Korea op komst
De Indonesische delegatie bij de alge-
more vergadering der V N. bestudeert!
thans eer. resolutie om een einde te ma- I
ken aan hel conflict in Korea Deze reso-
lujie wil de belangrijkste punter, van het
Westelijke plan. waarin het beginsel van I
vrijwillige repatriëring van de krijgs
gevangenen wordt neergelegd, en het
Sovjet-voorstel voor de vorming van een
nieuwe commissie ter oplossing van het
gehele Koreaanse probleem combine
ren De Indonesische afgevaardigde
Palar. die het initiatief tot een derge-
lijke resolutie heeft genomen, is thans
bezig met de opstelling ervan
Indien over de Westelijke en Ooste- I
lijke resoluties afzonderlijk zou worden
gestemd zou de uitslag gemakkelijk te
De voornaamste presidenten, die mas Jefferson. Theodore Roosevelt.
Amerika heeft gehad. Van links Franklin D. Roosevelt. Woodrow
naar rechts bovenaan beginnend en j Wilson. Herbert Hoover. William
de omtrek volgend: Taft. generaal Grant en in medaillon
George Washington. Benjamin beide tegenstanders: generaal Eisen-
Franklin. Abraham LincolnTho-\ how er en Adlai Stevenson.
Arrestaties voortgezet
In een dorpje op tien kilometer ten
Noorden van Njeri zijn Zaterdag door
Britse soldaten 31 Kiihoejoes aangehou
den. Van enigen van hen is bekend, dat
zy leden van de anti-blanke ..Mau-
Mau" zijn. Ook elders in het gebied zijn
by razizia's in reservaten der Kikoejoes
nog vele personen aangehouden.
Naar de regering van Kenya Zaterdag
meedeelde zun er tekenen die er op
wijcen, dat in vele delen van de reser
vaten de eerbiediging van wet en orde
toeneemt en dat er een groeiend ver
trouwen heerst.
Twee van de veertien leden van de
Kikoejoe, die waren gearresteerd na de
moord op de Britse kolonist Bowyer,
hebben Zaterdag bekend de moord te
hebben gepleegd. Aan het begin van de
vorige week waren de ln stukken ge
hakte lijlken van Bowyer en twee van
zijn Afrikaanse bedienden gevonden op
zyn leeggeplunderde boerderij ln Noord-
Kin an gor.
De Britse ■minister van koloniën, die
thans een reis door Kenya maakt om
een onderzoek in te stellen, heeft gis
teravond te Nakoeroe verklaard dat het
„volkomen onjuist" was ontstaan en op
treden van het geheime genootsohap
der Mau-Mau rechtstreeks ln verband
te brengen is met economische factoren.
.De Mau-Mau is anti-Europees en
tegen het Christendom", verklaarde hij
tegenover journalisten. .De wortels van
de Mau-Mau liggen heel diep. Haar
streven is er op gericht rassenhaat te
doen ontstaan en of aan te wakkeren".
Minister Lyttekton zeide. na een ver
bluf van vijf dagen over het algemeen
de indruk te hebben gekregen dat het
vertrouwen onder de inboorlingen, die
zich wel aan de gestelde wetten hou
den, sinds het afkondigen door het be
stuur van de noodmaatregelen aanzien
lijk is toegenomen. De noodtoestand
moet echter zo spoedig mogelijk worden
beëindigd.
De minister bradht hulde aan de
Europese en Aziatische ingezetenen en
aan leiders van inboorlingen en andere
gezagsgetrouwe negers, die grote moed
hadden betoond bü de bedreiging van
hun levens door de Mau-Mau.
In antwoord op een vraag verklaarde
de Britse minister van koloniën dat
bepaalde aspecten van de Mau-Mau
een beeld vertonen, dat op pijnlijke
wljize gelijkt op hetgeen in veel andere
delen der werld geschiedt".
Lyttelton zelde het er niét mee eens
te zijn dat er een zekere gelijkenis zou
bestaan tussen Kenya en op Malakka
gepleegd'e gewelddaden.
rspelli
zijn en
resultaat kunnen verwachten,
combinatie van de voornaamste punten
van beide kanten zou wellicht een uit
voerbare oplossing kunnen bewerkstel
ligen er. de spanning kunnen verminde
ren, aldus Palar
Palar tracht een formulering te vin
den voor een of andere vorm van vrij
willige repatriëring der krijgsgevange
nen, welke aanvaardbaar zal zijn voor
beide partijen op basis van zowel huma
nitaire als politieke overwegingen, maar
de Indonesische gedelegeerde gaf toe
dat dit een zeer moeilijke taak is Niet-
temin hoopt hij spoedig een ontwerp te aclitige taferelen als het bovenstaan-
kunnen aanbieden, opdat de definitieve I
tekst onmiddellijk na de Amerikaanse de kan men er op het platteland
verkiezingen bii de algemene vergade-
ring der V N kan worden ingediend, veelvuldig PCU onderen.
De jacht staat in het Britse volks
leven in hoog aanzien. Schilder-
WEERBERICHT
WISSELEND BEWOLKT
\v ®1,t verwacht tot morgenavond:
Wisselend bewolkt met aanvankelijk
®r. plaatselijk enkele buien. Vannacht
■ouder morgen overdag ongeveer de-
felfde temperatuur als vandaag Meest
®o!l?e Noordwestelijke tot Westelijke
w'ina lOpgemaakt te 10 uur).
14 NOVEMBER.
Zon op: 740 uur; onder: 17.07 uur.
op: 18.02 uur; onder: 11.10 uur.
Hoogwater te Katwyk te 4.23 en
«40 uur.
t nummer bestaat uit K pagina's.
Zuid-Afrika heden in V.N.
De speciale politieke commissie der
VN zal heden beginnen met het debat
over de behandeling van Indiërs in
Zuid-Afrika. Australië. België. Engeland
Frankrük en Nieuw-Zeeland zullen het
Zuidafrikaanse standpunt, dat de VN
niet competent zijn om deze aangelegen
heid te bespreken, steunen.
Luidens een mededeling van de Indi
sche delegatie zullen Afghanistan, Bir
ma. Egypte. Indonesië. Irak. Libanon,
Pakistan. Philippijnen. Perzië. Saoedi-
Arabië. Syrië en Jemen de ontwerp-re-
solutie. die India zal indienen, steunen.
Naar verluidt, zal India instelling van
een VN-commissie voorstellen om te hel
pen by de regeling van deze kwestie. In
tussen zou Zuid-Afrika alle discrimine
rende maatregelen tegen personen van
Indische afkomst moeten opschorten.
LOONSVERHOGING VOOR
.AMERIKAANSE MIJNWERKERS.
John Lewis, de leider van de Ameri
kaanse mynwerkers, heeft Zaterdag een
contract getekend, waarby de arbeiders
in anlhracietmynen met inzang van 16
November een loonsverhoging xan 150
dollar per dag wordt toegekend.
Het contract moet nog worden goed
gekeurd door de federale raad voor
loonstabilisarie. die onlangs een derge-
lyke loonsverhoging voor münwerkers
in de bruinkoolmynen met 40 dollarcent
verlaagde. Na een proteststaking van de
arbeiders beloofde president Truman,
dat het besluit van de raad opnieuw zal
worden bezien.
Maar aansluiten bij 't Westen
In een rede van 4' j uur heeft maar
schalk Tito, secretaris-generaal van de
Zuidslavische communistische partij,
heden op het zesde partycongres te
Zagreb verklaard, dat het oorlogsge
vaar latent blijft, hoewel het wat min
der dreigend lijkt.
De maarschalk, die luide werd toege
juicht door de 2 000 afgevaardigden, be
schuldigde de Sovjet-Unie van uitbui
ting en van het voeren van een over-
heersingspohtiek. De Russische buiten
landse politiek noemde hij een „eerste
oorzaak voor de huidige spanning in de
wereld".
De betrekkingen van Zuid-Slavië
met het Westen begonnen zich te ont
wikkelen in de richting van samen
werking. gegrondvest op de wens om
de vrede te bewaren. Beide partyen
moesten echter vasthouden aan het
beginsel, dat het binnenlands bestuur
ran een land slechts de bevolking van
dat land aangaat en dat niemand het
recht heeft zich van buiten af daar
mee te bemoeien. Tito zei in dit ver
band. dat Zuid-Slavië alles deed om
zo veel mogelijk de betrekkingen met
Griekenland en Turkue te verbeteren.
Russische pogingen om Zuid-Slavië
zowel van het Oosten als van het Wes
ten uit te isoleren waren mislukt. Het
Zuidslavische leger was volgens de
maarschalk een van de krachtigste in
Europa", mede dank zij de Westelijke
hulp in het bijzonder op het punt van
zware moderne wapens
De Zuidslavische communistische partij
1 had contact opgenomen met de leiders
van Westelijke socialistische partijen.
I doch gezien het grote verschil in opvat-
ting op bepaalde belangrijke punten,
j kon er nog geen spraken zijn van for-
mele toetreding tot de socialistische
I internationale, aldus verklaarde Tito.
I Op vele punten van internationale
aard was echter samenwerking met de
internationale wel mogelijk.
Over Korea sprekend, zei de maar
schalk. dat. hoewel Rusland Noord-
Korea tot een aanvullende oorlog tegen
Zuid-Korea had aangezet, ook de Wes
telijke mogendheden verantwoordelijk
waren voor de oorlog. Het uitbreken
van die oorlog, die mogelijk zou kunnen
ontaarden in een wereldconflict, was
volgens hem een gevolg van afspraken
over invloedssferen. Als de Verenigde
Naties doelmatig tegen agressie-pogin
gen willen optreden, moeten de door de
grote mogendheden te Teheran. Yalta
en Moskou en Berlijn aanvaarde ver
keerde methodes voor regeling van be
langrijke internationale geschillen wor
den opgegeven, aldus Tito.
Een verdrag van de grote mogend
heden zou. aldus Tito, slechts leiden tot
een verdeling van de wereld onder deze
groten, het zelfbeschikkingsrecht vah
volken vernietigen en uiteindelijk tot
een nieuwe wereldoorlog leiden
Over Triest verklaarde de maarschalk,
dal Zuid-Slavië deze kwestie direct met
Italië wil regelen, doch hij ontkende,
dat Triest ooit een Italiaans karakter
had gedragen Het Vaticaan nam in deze
een anti-Zuidslavische houding aan, zo
zei Tito
Terwijl in de Kominformlanden het
ledental der communistische partij af
nam. was het in Zuid-Slavië toegeno
men. en wel van 88.175 in 1948 tot 779 382
in 1952. zo verklaarde Tito
Voorts gaf de maarschalk in zijn rede
voering nog de volgende cijfers:
De economische blokkade door de
Kominform-landen had Zuid-Slavië 420
millioen Amerikaanse dollars gekost; in
de afgelopen vijf jaar was in totaal voor
de nationale verdediging 3.5 milliard
dollar uitgegeven
In 1950 ontving Zuid-Slavië van het
Westen 64 9 millioen dollar aan levens
middelen. In 1951 bedroeg de Westelijke
hulp 61.7 millioen dollar, in 1952 64 6
millioen en voor het komende jaar zal
dit bedrag, aanvankelijk op 146 millioen.
99 millioen dollar bedragen
De droogte in de jaren 1950 en 1951
had een schade van in totaal 880 mil
lioen dollar veroorzaakt, in de afgelo
pen zes jaar was in totaal voor een be
drag van 56 millioen dollar geinves-
teeni. terwijl leningen waren gesloten
tot een bedrag van 158.1 millioen dollar.
Niet-geïdentificeerde
vliegtuigen
boven Noord-Japan
Niet-geïdentificeerde vliegtuigen heb
ben herhaalde malen boven het Japanse
eiland Hokkaido gevlogen, zo deelde
brigade-generaal Nuokols, woordvoerder
van de Amerikaanse ludhtmachtgiroep
Verre Oosten, mede.
Genoemde toestellen waren met, ra-
darappara-ten waargenomen.
Japan onderhoudt geen diplomatieke
betrekkingen met de Sovjet-unie, z»dat
het de V. St. heeft verzocht, krachtig
te protesteren.
Generaal Nudkols weigerde commen
taar te geven op persberichten, als zou
de Amerikaanse luchtmacht de piloten
van de jachtvliegtuigen, die in Noord-
Japan zijn gestationneerd. opdracht
hebben gegeven om ieder ruet-gei'denti-
ficeerd vliegtuig neer te schieten.
ZUID-KOREANEN KUNNEN NOG
NIET OP ZICH ZELF STAAN'
Adhtrien Amerikaanse perscorrespon
denten. die de Koreaanse oorlog ver
slaan. hébben telegrammen aan de can-
didaten voor het presidentschap, gou
verneur Stevenson en generaal Eisen
hower. gezonden, waarin zy zeggen, dat
het „uiterst onverstandig" zou zijn er
varen troepen der VS. en VN. te ver
vangen door Zuid-Koreanen. die vol
gens de correspondenten om. kader
missen, dat in staat is tot het voeren
van een goede strategie. De Zuid-Ko
reanen wxaren .geweldig" vooruitge
gaan, maar hun kraaht was nog niet
zo groot, dat zij stand zouden kunnen
houden tegen de Noordelijke troepen.
Edgar Hooier, directeur van het Ame
rikaanse federale bureau voor recher
che (FBI. heeft, in een tijdschriften-
artikel verklaard, dat meer dan negen
tig procent der 4384 leidende figuren
der Amerikaanse communistische party
van buitienlandlse afkomst, is of sterke
banden met het buitenland heeft, bij
voorbeeld door het huwelijk.
Er zyn wat de negers betreft slechts
411 leidende figuren m de partij, aldus
Hoaxer, die hieruit de conclusie trok,
da t de Amerikaanse neger ..zioh niet laat
misleiden door deze valse Messiassen".
I De Amerikanen in het algemeen x-oelen
I zioh met aangetrokken tot het commu-
nlsme, aldus Hoover.
Meer dan de helft der blanke leiders
zou van Russische of midden-Kuropese
oorsprong zyn.
Sommige Amerikaanse communisten
zouden plastische chirurgie hebben on
dergaan en hun uiteriyk hebben ver
anderd om ontdekking door de FBI te
voorkomen. Andere hadden hun namen
x-erandend. een andere woonplaats ge-
koaen en hun lecenswyze gewijzigd',
met het oog op het ondergronds gaan
der p&rUj.
Halve eeuwfeest „Oud-Leiden'
EGYPTE EN DE SOEDAN.
De Egyptische regering heeft Zaterdag
de tekst x'an de overeenkomst bekend
gemaakt, die zij heeft gesloten met de
gezamenlijke partyen van het Soeda-
nese onafhankeiykheidsfront. In de
overeenkomst wordt bepaald dat voor
31 December 1952 Soedan een statuut
moet worden verschaft krachtens welke
het volledig zelfbestuur krygt. Voor deze
datum zullen verkiezingen voor de beide
Kamers x-an het parlement moeten wor
den gehouden. In de volgende drie ja
ren. zal. volgens de overeenkomst, he
bestuur geheel in handen zijn van Soe
danezen. Voor 31 December 1955 zulle:
de Soedanezen zich by de verklezinge
i over het definitieve statuut van hui
land uitspreken. De Soedanezen zu'.lf
I dan de keuze hebben tussen volledig
onafhankelijkheid of een unie nv
I Egypte. In de periode van het zelfbt
stuur zou de Britse gouverneur-genera-
blijven optreden als vertegenwoordig-'
I van de twee staten van het „condoiii
mum in liquidatie" Hy zal echter allee
i zijn bex'oegdheden kunnen uitoefenen n
toestemming van een raad. waarin ee
Brit. een Egyptenaar, twee Soedaneze
en een vertegenwoordiger van een nei
traal land zitting hebben, aldus de ove:
eenkomst,.
De vijf belangrykste Soedanese parti
en die een unie met Egypte voorstaa-
hebben zich verenigd in een nieuw
groepering, genaamd de „nationalisti
sche unie-party.
Een bespreking van drie uur vond
plaats tussen de Egyptische premier
Naguib en de Britse ambassadeur Ste-
I venson.
Ter gelegenheid van het gouden foto's uit de periode van de oprich- van de Vismarkt (vroeger War-
jubileum der Ver. ..Oud-Leiden' j ting d::rr vereniging. mocsmarkt) omstreeks de ecuw-
plaatsen u>ij deze week een aantal [Als eerste in deze serie een beeld [wisseling.
