LEIDSCH
DAGBLAD
Noord-Afrika, Zuid-Afrika en
Oostenrijk op V.N.-agenda
Frankrijk zal Noord-Afrikaanse
bespreldngen niet bijwonen
Bevan-crisis nog niet opgelost
Taak der Nederlandse delegatie
ter V.N.- vergadering:
Prins Bernhard hij de Zeeuwen
Engeland wijst Perzische eisen af
Dc bestuurscommissie van de Ver
enigde Naties heeft besloten dc Tune-
sisehe en de Marokkaanse kwestie op
de agenda te plaatsen, ondanks dc
protesten van de Franse afgevaardig-
j den. Zowel de Franse politiek in Noord-
Afrika als de rassenpolitiek in Zuid-
l Afrika zullen besproken worden. Tot
liet laatste werd zonder stemming be-
sloten.
De Zuid-Afrikaanse afgevaardigde
I Jooste protesteerde, maar hij stond niet
op een stemming.
De Franse gedelegeerde Hoppenot pro-
te-teerde met verontwaardiging tegen
£de tegen Frankrijk gerichte beschuldi-
gangen, toen de bestuurscomm'ssie werd
gevraagd de plaatsing op de agenda van
de Tunesische en de Marokkaanse kwes-
tie goed te keuren.
Hoppenot verklaarde, dat Frankrijk
I de debatten over de Franse politiek in
Noord-Afrika zal boycotten.
Zijn regering kon geen inmenging
dulden in haar eigen zaken. Het werk,
dat Franrijk in de afgelopen eeuwen
i in Noord-Afrika had verricht en de
voordelen, die de Noord-Afrikaanse
""gebieden door zijn politiek ten deel
llwaren gevallen „zouden alleen al vol-
|[doende zijn om Frankrijk van dergelijke
aanvallen te vrijwaren."
In de commissie werd niet gevraagd
de kwestie van het op de agenda plaat
sen' in stemming te nemen en voorzitter
i Pearson verklaarde de beide problemen
Ltot agendapunten. De algemene verga
dering zal uiteindelijk moeten beslissen.
De commissie besloot op voorstel van
de Britse afgevaardigde Lloyd de kwes-
.tie van het ontwerpen van een wet-
Tboek van vergrijpen tegen de vrede en
de veiligheid van de mensheid niet op
de agenda op te nemen.
Lloyd verklaarde, dat dit punt nog
miet rijp was voor bespreking; het zou
eerst moeten worden voorgelegd aan de
-commissie voor internationaal recht.
Gromyko had bezwaar tegen een agen-
da punt dat door de afvaardiging van
n-u-oiiaiistisch China was voorgesteld,
omdat de Kwo-mintang-groep niet het
rroht had enig voorstel in te dienen.
Het punt betrof het vertalen van een
stuk in het Chinees. De commissie nam
met 11 tegen 2 stemmen en 2 onthou
dingen het Chinese voorstel aan.
Dc bestuurscommissie besloot voorts
dat de kwestie van het Oostenrijkse
verdrag op de agenda zal worden ge
plaatst. Trots verzet van Gromyko.
Zulks met 12 vóór, 2 tegen.
Protesterend tegen het plaatsen van
de Oostenrijkse kwestie op de agenda zei
Gromyko. dat deze kwestie niet onaf
hankelijk van de kwestie-Triëst kon
worden beslist. ..Triest", aldus Gromyko,
,.is geworden tot een illegale Brits-
Amerikaanse basis. Wij hebben geen
waarborg, dat Oostenrijk niet een tweede
Triest zal worden."
De Amerikaanse gedelegeerde. Gross,
zei dat Gromyko traohtte een goochel-
trucje bij de procedure uit te halen
door naar Triest te verwijzen. Oosten
rijk was nooit met de Verenigde Staten
in oorlog geweest. Hij kon niet begrij
pen waarom men van een beroep der
algemene vergadering kon zeggen, dat
het een optreden van een der bezet
tende mogendheden kon verzwakken of
beletten.
De gedelegeerde van Tsjecho-Slowa-
kije heeft gevraagd de kwestie van de
„Amerikaanse inmenging in de binnen
landse aangelegenheden van andere
landen. In het bijzonder in de vorm van
ondermijnende activiteit en van tegen
de sovjet-unie. China. Tsjecho-Slowa-
kije en andere volksdemocratieën ge
richte spionnage" op de agenda te
plaatsen. Gross (V. St.) zeide. dat zijn
land geen bezwaar had en het verzoek
werd ingewilligd.
Gromyko heeft in naam van dc
sovjet-afvaardiging gevraagd, de Ko
reaanse kwestie voorrang te geven in
de politieke commissie. Het voorstel
van het secretariaat geeft het Kore
aanse probleem de derde plaats, na
de kwesties van de collectieve maat
regelen en de ontwapening.
Jacob Malik, voormalig sovjet-afge
vaardigde bij de V. N., is gisteravond uit
New-York naar de sovjet-unie ver
trokken.
Overstromingen in Z.-Mexico
Tengevolge van zware regenval staat
het merendeel ven de provincie Taba!CO
in Zuid-Oost-Mexico onder water. De
hoofdstad van de provincie. Vlllaher-
mosa, is voor de helft overstroomd.
Honderden gezinnen hebben hun toe-
vluoht op hoger gelegen punten moeten
zoeken.
32 personen worden vermist. Men
neemt aan. dat zij zijn verdronken.
11 personen werden het slachtoffer van
ongelukken, veroorzaakt door de over
stromingen. De schade aan oogst en
gebouwen wordt geschat op 300 millioen
pesos.
Ai wijkt hij schijnbaar
Attlee. die lanz eezwecen had. blijk
baar om het conflict niet od de SDits
te driiven .heeft in ziin reïe van Za-
terdaz I.Ï. het Bevan-Drobleem ver
eenvoudigd tot een disciplinaire
nen de partii democratisch geoorloofd
is .maar ontkent, dat hii een afzonder»
liike partii-orzanisatie zou bezitten. HU
is niet bereid het socialistische opvoe
dingswerk. verricht, door zijn weekblad
..Tribune", en door het organiseren
van discussie-vergaderingen, op te ge
ven. Maar als uitweg, of als bewils van
goede wil. heeft Be van gisteren het
gebaar gemaakt om de biieenkomsten
Helpen verzachten
tegenstellingen
Hei werk van de Nederlandse delega
tie bij de 7c algemene vergadering van
dc Verenigde Naties zal in de eerste
plaats gericht zijn op het helpen ver
zachten van de internationale tegen
stellingen in de wereld, aldus de per
manente Nederlandse vertegenwoor
diger by de V.N., de heer von
Balluseck.
Pogingen tot het verzachten van die
tegenstellingen zullen ongetwijfeld uiterst
gewenst zijn, want de heer von Balluseck
en vele anderen met hem verwachten
dat deze assemblee opnieuw het toneel
zal zijn van zeer felle debatten en van
schrille disharmonie. Hoewel het m
principe moet worden toegejuicht, dat
de naties op de algemene vergadering
gelegenheid krijgen om. voor een wereld
klankbord. alle wensen en klachten te
uiten, die zij op het hart hebben, begint
men zich soms af te vragen of de voor
delen hiervan wel opwegen tegen het
enorme nadeel, dat dit klankbord in zo
grote mate wordt misbruikt voor de
verspreiding van propaganda, welke
'dikwijls met de feiten weinig of mets
meer te maken heeft
Bovendien is de Nederlandse vertegen
woordiger beducht voor een ander ge
vaar. dat de V N. zou kunnen gaan be
dreigen. namelijk het ontstaan van een
scheidslijn tussen de blanken en ge
kleurde volkeren. Dit zou kunnen ge
beuren als gevolg van de kwesties om
Tunis. Marokko en de raspolitiek in
Zuid-Afrika. die alle op de voorlopige
agenda van deze assemblee voorkomen
en gemakkelijk zouden kunnen leiden
tot een splitsing van de V N. in „blanke"
en „bruine" groeperingen. Een deree-
lijke splitsing zou hoogst gevaarlijk zijn,
niet alleen omdat de tegenstellingen in
de wereld er opnieuw door zouden wor
den vergroot, maar bovendien omdat
het uiterst moeilijk zou zyn, te verhin
deren, dat bestaande groeperingen de
nieuwe groeperingen onder haar invloed
trachten te brengen en daardoor nieuwe
verwarring zaaien.
De Nederlandse delegatie zal op deze
assemblee geen pogingen doen om op
de voorgrond te treden door zich can-
didaat te stellen voor bijzondere posten.
Van de 72 punten, welke tot dusver
op de agenda voorkomen, zal Korea on
getwijfeld een der allervoornaamste
blijken te zijn omdat Korea het brand
punt van de tegenstelling tussen Oost
en West is geworden. Voorspellingen
omtrent de wijze waarop de bespreking
van de Koreaanse kwestie zich zal ont
wikkelen, zijn echter moeilijk te doen.
Een agenda-punt dat Nederland
rechtstreeks aangaat is punt 38, getiteld:
„het staken van het verstrekken van
inlichtingen volgens artikel 73e van het
handvest met betrekking tot de Neder
landse Antillen en Suriname". Dit punt
is nog een overblijfsel van de vorige
assemblee (die van Parijs), waar werd
besloten de kwestie aan te houden om
de V.N. gelegenheid te geven zich er
welke i nader van te overtuigen of de Neder-
•landse Antillen en Suriname inderdaad
zelfbesturende gebieden zijn geworden.
Dit laatste wordt 0.3. door Indonesië
bestreden met het argument, dat de
desbetreffende ronde-tafelconferentie
nog niet geëindigd is. Het Nederlandse
standpunt is echter, dat de betrokken
gebieden reeds nu zelfbesturend zijn
voor zover het sociale, opvoedkundige en
economische kwesties betreft en dat dit
de enige kwesties zijn waaromtrent vol
gens art. 73e van het handvest inlich
tingen zijn te verstrekken, aldus de
Nederlandse vertegenwoordiger.
Indonesië heeft al aangekondigd, cat
het, wanneer punt 38 wordt behandeld,
tevens de kwestie van Nieuw Guinea ter
sprake zal brengen omdat Nederland
omtrent dat gebied wel aan de V N. heeft
gerapporteerd, waarin Indonesië een
aantasting ziet van zijn eigen aanspra
ken op Nieuw Guinea. De Nederlandse
houding in dit opzicht zal niet anders
zun dan zij de laatste tijd geweest is:
de delegatie zal het juridische stand
punt, zoals men dat in Nederland kent,
uiteen zetten, daarbij echter het voor
behoud makend dat dit geen kwestie is
die aan het oordeel van de assemnlee
wordt onderworpen.
WEERBERICHT
Veranderlijke bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond;
Veranderlijke bewolking met plaatse
lijk enkele buien. Zwakke tot matige
wind hoofdzakelijk uit Noordelijke rich
tingen. Vannacht hier en daar mist en
kans op nachtvorst. Morgen overdag
ongeveer dezelfde temperatuur als van
daag. (Opgemaakt te 10 uur).
17 OCTOBER.
Zon op: 7.08 uur; onder: 17.42 uur.
Maan op: 5.30 uur: onder: 16,46 uur.
Hoogwater te Katwijk te 2,24 en
14.40 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Paus Pius XII liecft 150.000 leden
van de Italiaanse Katholieke Actie
toegesproken. De Paus. wiens zetel
was geplaatst op de trappen van de
St. Pieterskerk, zei o.a.. dat de
wereld heden in ernstiger gevaar
verkeert, dan ten tijde van Attilla.
de Hun. Na afloop ontving de Paus
de menigte.
Vermist Braziliaans vliegtuig
gevonden
14 DODEN.
Te Sao Francisco Paula in de Zuid-
Braziliaanse provincie Rio Grande do
Sul is gisteren het vermiste vliegtuig
van de Braziliaanse luchtvaartmaat-
schappU gevonden. Veertien personen
zim hierbij omgekomen, vier inzitten
den werden gewond.
J i-
Overal hartelijke begroetingen
Het oude stadje Hulst was het eind
punt van dc eerste tocht, welke Prins
Bernhard tijdens zyn tweedaags werk
bezoek aan Zeeuwsch-Vlaandcren
maakt. Gedurende deze tocht is encr-
züds gebleken van de grote belang
stelling. waarmede de Prins de ver
schillende problemen, die deze streek
kent. tegemoet treedt en anderzijds
van de grote hartelijkheid, waarmee
de bevolking hem begroette. Vlaggen
allerwegen, versieringen en muziek,
hier en daar klokgebeier en overal
juichende schoolkinderen met de va
derlandse driekleur in de hand. De
ouderen lieten evenmin verstek gaan!
Toen de Prins een boerderij van het
Kroondomein bezocht, die beheerd wordt
door de gebroeders Mahu. hoorde hy
dat deze samen 12 kinderen hebben.
„Waar zijn ze?" vroeg hij. En toen ze
binnen waren gekomen, kregen ze alle
maal een hand. Dit tekende de sfeer,
waarin het bezoek verliep.
Met de „Prins Willem I". die "s Prin
sen standaard voerde, werd de tocht van
Kruiningen-Haven naar Perkpolder ge
maakt. Na verschillende bezoeken aan
fabrieken en boerderijen is te Sas van
Gent een bespreking gehouden met het
dagelijks bestuur van de Kamer van
Koophandel voor Zeeuwsch-Vlaande-
ren ten huize van de voorzitter. Gis
teravond is te Hulst aan de Prins en een
klein gezelschap een diner aangeboden,
waaraan om. aanzaten de leden van
Ged. Staten, B. en W. van Hulst, leden
van de Kamer van Koophandel en ver
tegenwoordigers van enige organisaties.
leeenheid. Hu eiste, dat Bevan ziin van de Bevan-eroep in het Laeerhuis
erceD welke een oartii In de Dartii Is. oDen te stellen voor de rest van de La-
zou ontbinden. bourfractie. Voor Bevan heeft de con»
Bevan stelt daartegenover dat het ferentie van Morecambe welke ziin in
houden van groepsbijeenkomsten bin- zichten, blijkens de uitslag van de
I stemming voor het partijbestuur, met
j overweldigende meerderheid zou hebben
onderschreven, de controverse volko-
uit de wereld geholpen, met dien
rerstande. dat hii thans voor de lin
kervleugel de leiding van de partij op
eist. Er is volgens Bevan namelijk geen
twijfel aan dat de oartii meer socialis
me wil. niet minder.
Hoewel Bevan vandaag in „Tribune"
Attlee scherp aanvalt, houdt hii notg
een slag om de arm. om diens leider
schap te blijven aanvaarden.
In een groot deel van de ochtendbla
den wordt Bevan's betoog als een oor
logsverklaring aan de orthodoxe lei—
der* van de Dartii en vakbeweging be
schouwd De vraag is. of zii zullen han
delen nu him prestige op het spel
staat. Het conflict is enigszins gesust
door het optreden van een belangrijke
centrumgroeD in de Dartii. welke i it Is
od een verzoening tussen rechts en
links.
Bevan heeft inmiddels de handschoen
ODzenomen door zichzelf en de voor
malige Labour-ministers Harold Wil
son en John Freeman candidaat to
stellen voor de verkiezing van het zo
genaamde schaduw-kabinet. welke vol
gende maand wordt gehouden.
Bevan's tegenstanders hebben het
waarschijnlijk in hun macht hem en
de zijnen in de fractie op te nemen dan
wel hen buiten de deur te houden en
beraden er zich thans over. wat de
beste tactiek is om hen te isoleren.
De meeste Bevan-tegenstanders be
schouwen de uitnodiging om de biieen
komsten van de BevangroeD open te
stellen voor buitenstaanders als een
farce en zii eisen zonder meer de ont
binding van de groep.
Zii. die trachten te bemiddelen, zien
Bevan's besluit als een Doeing tot ver
zoening en betogen dat hii in elk ge
val hierdoor ziin aftocht heeft weten
te dekken. Vele Labourafgevaardigden
ziin van mening, dat alleen Bevan's
daden kunnen tonen wat ziin woorden
betekenen. Men vraagt zich ook af
waarom de Bevan-croep in het parle
mentsgebouw vergadert en niet elders.
Dit zou reedc een belangrijk verschil
maken omdat de biieenkomsten In het
Lagerhuis - al of niet geheim - thans
gevoeld worden als een rechtstreekse
uitdaeing van de fractie-leiding.
Prins Bernhard is gisteren zijn
tweedaagse bezoek aan Zeeuwsch-
Vlaandcren aangevangen. Dc Prins
vloog in zijn toestel, dat hijzelf
bestuurde, naar Woensdrecht. waar
hij de reis per auto voortzette. Aan
dc Veerhaven te Kruiningen werd
de Prins verwelkomd door Burge
meester Wethouders en Gemeente
secretaris van deze gemeente. Een
muziekgezelschap speelde het Wil
helmus. Spoedig daarna begaf de
Prins zich aan boord van het vaar
tuig ..Willem I".
De Prins te Kruiningen: geheel
rechts de Commissaris der Koningin
in de provincie Zeeland. Jhr Mr
De Casembroot.
Prins Bernhard verklaarde dankbaar
te zijn voor de ontvangst en gaf te
kennen, dat hij gekomen was. omdat de
problemen, waar Zeeuwsch-Vlaanderen
mee worstelt, hem zeer ter harte gaan.
Hjj verzekerde zyn best te zuilen doen
voor dit prachtige stuk Nederland.
Na het diner had de Prins een ont
moeting o.a. met vertegenwoordigers van
bedrijven en leden van de gemeente
raad. Onder de aanwezigen was ook een
oud-strijdmakker van de Prins, dr
Casparye, destijds commandant van het
bataljon Zeeland.
Regeringsbeleid aanvaard
De Britse regering heeft in haar nota,
die Dinsdagavond aan premier Mossadeq
is overhandigd, de Perzische els tot be
taling van 49 millioen pond ter gedeel
telijke regeling van het oliegeschil vier
kant van de hand gewezen en geweigerd,
een delegatie naar Teheran te zenden
om over een definitieve regeling te on
derhandelen
Engeland staat er voorts op, dat bij de
schadeverg-eding aan de „Anglo-Ira-
nian" ook de inkomstenderving van deze
maatschappij tengevolge van de natio
nalisatie van de olie-industrie door Per-
zie wordt vergoed. Volgens Engeland
gaat dit verlies aan inkomsten over een
periode van 40 jaar.
De inhoud van de Britse nota werd
door minister Eden in het Lagerhuis
bekendgemaakt. Eden vatte de inhoud
in vyf punten samen:
1. De Britse regering en de „Anglo-
Iranian" aanvaarden de nationalisatie
van de Perzische olie-industrie als vol
dongen feit. doch eisen een billijke ver
goeding.
2. pe omvang van deze schadeloos
stelling moet door het Internationale
Gerechtshof te Den Haag worden vast
gesteld.
3. De Britse regering eist voorts, dat
de ..Anglo-Iranian" schadeloos wordt
gesteld voor het eenzijdig omzeggen van
het oüe-accoord van 1933 door Perzië.
4. De Britse regering, noch de „Ang'o-
Iranian" streeft er naar de toestand, zo
als deze was onder de overeenkomst van
1933. te herstellen.
5. De „Anglo-Iranian" is bereid on
derhandelingen te openen, zodra de Per
zische regering zich er mee a cc oord ver
klaart. de vaststelling van de schadever
goeding aan arbitrage te onderwerpen.
De jongst» voorstellen van premier
Mossadeo worden in de Britse nota „on
redelijk genoemd
In een tege'ijk door het Britse minis
terie van bulterdan«e zaken uitgegeven
verklaring wordt o m. gezegd, dat. de
wens voor ..de ontwikkeling van vriend
schappelijke betrekkingen" tussen beide
landen, die de Perzische regering in haar
nota van 24 Septemebr tot uitdrukking
bracht, moeilijk met het optreden van
Perzie in overeenstemming kan worden
gebracht. In dit verband wordt herin
nerd aan de sluiting van Britse consu
laten in Perzie.
Voorts wordt die Perzische regering er
van beschuldigd, in haar nota's ondui
delijk te zijn geweest en een verkeerde
voorstelling van zaken te hebben gege
ven.
Namens de oppositie in het Lager
huis verklaarde Herbert Morrison
(Labonr) het eens te zijn met het re
geringsbeleid.
Minister Eden kondigde aan. dat de
Britse regering over de betrekkingen
met Perzie een witboek zal uitgeven.
Vervroegde verkiezingsdatum
in Oostenrijk
In een officieel communiqué is bekend
gemaakt, dat de regeringspartijen zijn
overeengekomen, dat de parlementsver
kiezingen op 25 April a.s. gehouden zul
len worden in plaats van in Octooer
1953.
ATOOMMATERIAAL VOOR
AMERIKAANSE KANONNEN
Frank Pace, de Amerikaanse minister
voor het 'ccer. heeft bij de officiële
onthulling van het eerste Amerikaanse
atoomkanon verklaard, dat het 'eger
een „rechtmatig deel" van het atoom-
materiaal voor eigen gebruik heeft ge-
eist. Vandaar dit kanon.
Pace geloofde echter niet. dat het
huidige kanon het uiteindelijke wapen
is. .Aleer dan ooit is verdere ontwikke
ling van de opvattingen, leer en tech
niek van landoorlog nodig". De minister
deelde niet mede, of het leger reeds
atoomgranaten bezat voor het nieuwe
28 cm. kanon, doch hy beloofde, dat de
pers zal worden gewaarschuwd wanneer
het kanon klaar ls om een dergelijke
granaat af te vuren.
DE SAARKWESTIE
De Bondskanselier Adenauer heeft
een uiteenzettine over de Saarkwestie
opgesteld, die de Franse minister van
buitenlandse zaken. Schuman. zal wor
den toegezonden. Hoewel officieel treen
bijzonderheden over de uiteenzetting
ziin bekendgemaakt, verluidt, dat Ade
nauer zjjn voorstellen „zo tegemoetko
mend als maar mogelijk is", heeft ge
houden.
Belangrijke reductie op
toewijzing lening gemeente
Leiden
De 4Vi pet obligatielening ten
laste van de gemeente Leiden (4de
lening 1952) is dusdanig overte-
kend. dat op de toewyzingen een
belangrijke reductie moet worden
toegepast. Deze lening was totaal
groot f. 5.000.000. waarvan de helft
reeds op inschrjjvingsvoorwaarden
was geplaatst.
Amnestie in Egypte
De regering van generaal Nagulb
heeft een algemene amnestie-wet aan
genomen, waardoor verscheidene hon
derden Egyptische en buitenlandse po
litieke gevangenen op vrye voeten ko
men. Zij geldt voor politieke vergrijpen
in de periode van 1936 tot de staats
greep in Juli van dit jaar, de regerings
periode van ex-koning Fa roek dus.
Velen dergenen, aan wie amnestie is
verleend, waren naar het buitenland
gevlucht en zullen thans misschien
naar Egypte terugkeren.
De wet heeft echter geen betrekking
op Egyptenaren, die tijdens de ongere
geldheden van 26 Januari (zwarte Za
terdag) branden hebben gesticht, noch
op degenen, die gevaarlijk voor de vei
ligheid van de staat worden geacht.
Toen Winston Churchill zijn woning
aan Downing Street 10. verliet, om
zich naar liet Lagerhuis te begeven,
ontmoette hij een aantal vrouwen,
die grote borden droegen, waarop
zij haar wensen, aangaande volko
men gelijkstelling met de mannen -
ook in het loon - kenbaar
maakten.
Een bekend strijdster voor het
vrouwenkiesrecht, Charlotte March
nam ook aan de demonstratie deel.
Zij werd tegengehouden door een
politie-agent.
Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte Singel I. Lelden - Giro No. 67055
'f, doofdredactle: B W Menkhorst en J. Brouwei t6.— per kwartaal; t 0 47 per week TelefooD Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
i 91ste Jaargang
DONDERDAG 16 OCTOBER 1S52
No. 27739