LËIDSCH wËÊiDAGBLAD
Frankrijk verscherpt zijn houding
tegenover de Uno inzake Tunis
Schuman redt zijn ministerieel
bestaan
Europese kernphysiei gaan in
Génève nieuw onderzoekings
terrein betreden
Koningin opende onder grote
belangstelling Tuinstad Slotermeer
91ste Jsarganp
WOENSDAG 8 OCTOBER 1952
No. 27732
Directeur: J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055
Hootareaaciie B W Menkhorst en J Brouwei f.6.— per kwartaal; f 0 47 per week Telefoon Üir en Aam 25041; Red 21507
Sacrkwestie bemoedigend
Na een vacantle, die bijna 3 maan
den heeft geduurd, zijn gisteren de bei
de Franse Kamers voor het eerst weer
bó een gekomen.
Het aangekondigde offensief op mi
nister Schuman. dat het kabinet Pinay
dt laatste dagen ernstig leek te Kunnen
bedreigen, heeft echter niet plaats ge
vonden.
In het Palais Bourbon, waar tot ieders
Verrassing de twee zg. communistische
rebellen Marty en Tillon alsof er niets
was gebeurd, hun oude plaatsen tussen
hun partijgenoten hadden ingenomen,
heeft men gisteren de buitenlandse poli
tiek laten rusten. De gehele middagzit
ting werd besteed aan de behandeling
van een socialistisch -ontwerp voor re
geling van de verkoop van huizen, waar
voor niemand overdreven veel belang
stelling bezat. Het is dus eer een tamme
dan een stormachtig rentree geworden.
Het is intussen mogelijk, dat een der
volgende dagen nog een aanval, in het
bijzonder uit de Gaullistische hoek. op
Schuman zal worden beproefd. Maar ge
vaar heeft de regering daar nauwelijks
meer van te duchten. Pinay heeft de
rechtse oppositie nl. de wind uit de zei
len genomen, door mzake Tunis, wat
met het oog op de zittingen van de
UNO, die Dinsdag as. gaan beginnen,
het meest urgente probleem was. een
veel scherper standpunt in te nemen.
Een ander bemoedigend teken voor de
regering is dat t.a.v de Saar weer een
vleugje hoop is ontstaan, nu Adenauer
is teruggekomen op zijn voorstellen, die
prof. Hallstein vorige Donderdag in Pa
rijs had toegelicht. De Duitse kanselier
heeft namelijk laten weten, dat door de
Frarse minister die voorstellen verkeerd
zouden zijn uitgelegd. Zoals men zich
herinnert heerste Donderdag in Parijs
algemeen de indruk, dat voorlopig wei
nig kans op een overeenkomst over het
Piarprobleem bestond, omdat Duitsland
zich uitsluitend bereid had getoond, zo
dacht men althans in Parijs, aan een
oplossing mee te werken, die slechts voor
d<* duur van een vijftal jaren geldig zou
znn Om twee redenen achtten de Fran
sen dit onaanvaardbaar. In de eerste
plaats, omdat het Saarland in dat geval
gevaar liep een haard van onrust te
b ijven, waardoor en dit is het tweede
motief ook moeilijk uitvoering zou
kunnen worden gegeven aan de Luxem
burgse beslissing van de zes ministers,
d e inhield dat in Saarbrücken de zetel
vnn de hoge autoriteit van het Schuman
p an gevestigd moest worden Deze be
zwaren heeft Schuman direct vorige
wpek Adenauer al in een brief mede
gedeeld en daarop is gisteren dus weer
c?n Duitse reactie gevolgd. Volgens Ade
nauer zou dus de Franse minister de
P'j,t=e zienswijze niet coed hebben be
grepen. Het was namelijk helemaal niet
de bedoeling van Adenauer na 5 jaar de
Fa°rkwestie opnieuw aan de orde te
stellen. Die 5 jaar moesten worden be
schouwd. zo is nu in Bonn medegedeeld,
a's een eerste periode in het Europeani-
s tie-proces, in navolging van het Schu-
mapplan. dat immers ook ln verschil
lende étrmpes was ontworpen.
In Parijs hecht men grote betekenis aan
deze Duitse opheldering, waardoor de
weg tot nieuwe onderhandelingen wordt
geopend en ook in Saarbrücken moeten
Adenauer's mededelingen een zeer goedp
ït.ciruk hebben gemaakt Dat blijkt wel
u'.t het voorstel zo wordt hier opge
merkt. van de Saarlandse premier Hoff-
nnnn om de kwestie van de verkiezingen
voorlopig nog even uit te stellen. Had
den deze verkiezingen zoals grondwet
telijk was vereist, deze maand plaats
gevonden, dan zou dat betekenen dat de
duur der verdere onderhandelingen tus
sen Frankrijk en Duitsland in het slop
zeden zijn geworpen.
Wat de kwestie Tunis aangaat, heeft
de Franse ministerraad gistermorgen
b" loten treen enkele inmenging van de
Vpr Naties in Noord-Afrika te zullen
a "vaarden.
D°ze beslissing houdt in dat Frank-
ri'k. in tegenstelling met het voornemen-
d't Schuman algemeen werd toeee-
r,.v,-pven zich zal verzetten te*en elke
poging om He kweriie Tunis en Marokko
O" de UNO-agenHa gen'aatst te krij
gen. Wanneer dit verzet, waarbij de
(Insez. Med.-Adv.)
VERLFNG DE ZOMER
door middel van;
PHILIPS HOOGTEZON,
verkoop en verhuur.
VAN BERGE HENEGOUWEN
Aalmarkt 12 Telefoon 21782
WEERBERICHT
Toenemende wind
De Bilt verwacht tot morgenavond;
Half tot zwaar bewolkt en overwegend
d: oog weer. In het binnenland vannacht
tijdelijk zwakke, overigens matige tot
krachtige langs de Waddekust wellicht
Jtot hard toenemende wind tussen West
en Zuid-West Dezelfde of iets hogere
temperaturen.
(Opgemaakt te 10 uur)
Zon op- 6 54 uur; onder- 17 59 uur.
Maan op; 21.12 uur: onder: 14 21 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.49 en 19.10 u.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Fransen op de steun van Engeland en
ook van België rekenen, niet met suc
ces zullen worden bekroond, hetgeen
gezien de Amerikaanse houding
voor de Fransen valt te vrezen, dan
zullen zij zich bepalen tot een verdedi
ging van de politiek, die ze tot nu toe
t.o. hun protectoraten in Noord-Afrika
hebben gevoerd. Aan eventuele debatten
zullen de Franse afgevaardigden echter
niet wensen deel te nemen.
Moohten de Ver. Naties tot bepaalde
stappen willen besluiten dan staat hun
dat natuurlijk vrij, maar ze behoeven
dan op geen enkele medewerking van
Ft ankrijk te rekenen. Eventuele com
missies van goede diensten, zoals de
Uno die Indertijd in het Indonesische
conflict heeft ingesteld, zullen niet op
Frans gebied worden toegelaten. Dit
aijn in grote lijnen de instructies, die
ae Franse delegatie naar New York van
de regering meekrijgt. Zij zullen nog
nader worden uitgewerkt en daarna zal
premier Pinay het Franse standpunt in
een persoonlijke brief ter kennis van
president Truman brengen. Frankrijk
heeft zijn houding t.o. de Uno en In
direct Amerika inzake Tunis en Ma
rokko dus zeer duidelijk verscherpt.
Terwijl de socialisten, tot wie de laat
ste weken op dit punt Schuman leek
over te hellen, adviseerden een princi
pieel debat voor de Uno te aanvaarden,
stonden de Gaullisten op het stand
punt, dat onder geen beding Frankrijk
op de bank der beschuldigden plaats
zou mogen nemen. Deze Gaullistische
these Is nu dus vrijwel door de regering I
overgenomen, alleen met dit verschil,
dat officieel niet met een definitieve
breuk met de Internationale organtsa.-e
wordt gedreigd. Wel zeggen de Fransen
onder bepaalce omstandigheden bij
voorbaat hun gehoorzaamheid aan de
Uno op.
Het ziet er naar uit, dat Schuman
met de concessies, die Pinay uiteraard
ook uit zijn naam aan de rechts oppo
sitie heeft gedaan, zijn persoonlijke
positie althans voorlopig weer heeft
gered.
Noord-Afrika is ongetwijfeld altijd het
zwakke punt m de politiek van de Qual
d'Orsay geweest, voornamelijk ook om
dat Schuman. geabsorbeerd door Europa,
eenvoudig niet over de tfjd beschikte
deze problemen zelf te behandelen Van
daar het gebrek aan vaste lijn. waaraan
de Franse politiek hier al jaren lang
duidelijk te lijden had en vandaar ook
het onweerlegbaar fiasco, waarmee die
politiek nu wordt bekroond, nu de bey
en zijn nationalistische supporters er in
zijn geslaagd de Uno voor hun zaak te
interesseren.
Dank zij de beslissingen van gisteren
behoeft Schuman echier naar alle waar
schijnlijkheid dit fiasco niet met zijn
hoofd te betalen.
Scheppen van gewone en „omgekeerde"
materie uit energie?
Vestiging laboratorium
in Zwitserland unaniem
goedgekeurd
'Van een onzer redacteuren)
Enkele dagen hebben de meest voor
aanstaande kernphysiei uit Eunfia
benevens vertegenwoordigers van hun
Regeringen in Amsterdam vergaderd
over de verwezenlijking van de enkele
jaren geleden geprojecteerde samen
werking van Europese natuurkundigen
op het gebied van kcrnphysica.
Dit onderzoekingsterrein bii uitstek
van de hedendaagse natuurkundige
ligt braak voor talloze wetenschappe
lijke ontdekkingen, terwijl de outillage
voor die ontdekkingsreis binnen het
bereik van de technische mogelijkhe
den is gekomen, vooral door zeer re
cente Amerikaanse ontwikkelingen.
Die outillage is echter zo kostbaar en
bovendien zo gecompliceerd, terwül
het terrein zoveel ervaring ais ontdek
kingsreiziger vergt, dat de Europese
landen afzonderlijk deze ontginning
nimmer ter hand zouden kunnen ne
men. Derhalve is tot een samenwer
king besloten, waaraan tien Europese
landen hun medewerking verlenen.
Enkele dagen ls in Amsterdam verga
derd over een tweetal belangrijke aspec
ten dier samenwerking, namelijk de
plaats waar het centrale laboratorium
met de voor het onderzoek benodigde
outillage zal worden gevestigd, benevens
de uitrusting van dat laboratorium.
Zoals bekend is als plaat? Génève ge
kozen uit de vier mogeliikheden: Arn
hem. Versailles. Kopenhagen en Génève.
Deze keuze, aldus werd gisteren op een
persconferentie uiteengezet, was uiterst
moellyk. omdat in technisch opzicht de
vier mogelijkheden volkomen gelijk
waardig waren Tenslotte is voor Genève
gekozen om redenen van algemene aard.
die niet nader werden omschreven. Van
Zwitserse znde werd ter persconferentie
uiteengezet, dat de keuze van Génève
door Zwitserland zeer werd toegejuicht,
doch dat Zwitserland anderzijds zich
i L)e zuster van Pandit Neliroe.
LOO*pÉrso.veel SE™10 merromv Slirimali Vijaya Laksmi
De Britse spoorwegen, een st.afcbe- "rr,veerde. op Wee, naar
drijf, hebben de eis van de vakbonden 1 A'flV York. waar Zij de algemene
de lonen van het personeel met tien j vergaderin" van dc Verenigde A'a-
procent te verhogen, afgewezen. De di- I -
rectie zegt. dat het bedrijf de las'en van i fs za' ÜaJ)n bijwonen, in Geneve.
terdege bewust ls van de verantwoorde
lijkheid die het land daardoor wordt op
gelegd Génève ls als centrum van het
Europees kernphysisch onderzoek zeer
aannemelijk, wanneer men in het oog
houdt dat dit van oudsher een belang
rijk internationaal centrum is geweest,
dat de technische mogelijkheden er vrij
wel onuitputtelijk zijn. en dat het voor
al een belangrijk centrum is geweest van
onderwijs en opleiding in internationale
geest.
Uiteindelijk hebben ook de vertegen
woordigers van de andere landen, dfe
reflecteren naar vestiging van het we
tenschappelijk centrum, zich ten volle
bij deze keuze neergelegd, hetgeen een
verheugende demonstratie was van de
geest, die de deelnemers aan de confe
rentie bezielde; een streven naar weten
schappelijke samenwerking over de
gren7»n heen.
Tijdens de persconferentie werd er de
nadruk op gelegd dat dit onderzoekings
terrein geheel los staat van de ln ve
lerlei opzicht aan restricties gebonden
onderzoekingen op 't gebied van atoom
energie. verwant aan militaire doeleind-
den.
Besloten is om volgens zeer recente
Amerikaanse uitvindingen een appa
ratuur te bouwen voor de „versnel
ling" van atoomdeeltjes, waardoor de
mogelijkheid binnen het bereik komt
om materie te „scheppen" uit energie.
Het omgekeerde proces, energie uit
materie scheppen, was reeds
wezenlijkt door de atoombom en de
„traditionele" atoomsplitsing in „pi-
les". Door het geven van zeer grote
snelheden in een zogenaamde cyclo
tron of volgens de nieuwere ontwik
kelingen een eosmotron aan kern-
deeltjes hoopt men het omgekeerde
proces van de omzetting van materie
in energie te kunnen bereiken. Tot-
dusverre zou zulks alleen mogelijk zün
geweest door gebruikmaking van de
cosmische straling, die echter niet
door de mens kan worden gecontro
leerd. zodat daarmede ook niet kan
worden geëxperimenteerd op dit ter
rein.
De kracht van het door de Europese
Raad voor Kernphysisch Onderzoek
Z.K.H. de Prins der Nederlanden
Regent van het Prins Bomhard
Fonds, reikte in een bijzondere
bestuursvergadering van het Prins
Bomhard Fonds in het gebouw van
dc Nederlandse Handel Maatschap
pij te Amsterdam aan een viertal
personen de onderscheiding van de
Zilveren Anjer voor het jaar 1952
uit.
Deze onderscheiding wordt telkcn-
jare toegekend aan personen, die
onverplicht belangrijk werk voor het
Nederlandse culturele leven hebben
verricht.
Z.K.H. Prins Bernhard reikt de
Zilveren Anjer uit aan de heer
P. C. van Vrijberghe de Coningh
Cruys Voorbergh). oprichter van
het Nederlands Costuum Museum*
Ex-koningin Narriman
gaat niet scheiden
Ex-koningin Narriman van Egypte
verklaarde "tegenover een correspondent
van AFT te Lausanne, dat de berichten
uit Cairo, die melding maakten van een
mogelijke echtscheiding van ex-koning
Faroek „geheel en al vals waren" en
dat zij heden naar Italié zou terugkeren
naar haar echtgenoot te Capri.
Er is een vergadering belegd van de
Veiligheidsraad op Vrijdag ter behande
ling van het vierde rapport van de
vertegenwoordiger van de V.N. voor
Kasjmir. Frank Graham.
geprojecteerde apparaat is zo groot,
dat niet alleen omzetting van energie
in materie mogelijk wordt, maar dat
zelfs een stap verder kan worden ge
zet. De mogelijkheid bestaat misschien
dat men een soort „omgekeerde" ma
terie zou kunnen scheppen, dwz. ma
terie waarin de atoomkern negatief en
de electronen positief geladen zijn.
De bouw van de apparatuur voor der
gelijke proeven vergt niet minder dan ze
ven jaar. terwijl er een bedrag van niet
minder dan 14 millioen dollar mee ge
moeid is. De bijdragen van de verschil
lende deelnemende landen moeten nog
worden vastgesteld.
Ernstig treinongeval
bij Londen
VELE DODEN EN GEWONDEN.
Hedenmorgen vroeg liep de nacht
expres PerthEuston bij de Londense
voorstad Harrow, plm. 20 K.M. ten N.
van de Britse hoofdstad, op een locaal-
trem wanneer het verkeer op zijn
drukst is.
De rails van de exprestrein lopen op
dit punt parallel aan een bovengronds
gedeelte van de ondergrondse. Alle lij
nen, met inbegrip van de electrische, zijn
geblokkeerd.
Tenminste elf doden zyn uit de ver
nielde rijtuigen te voorschijn gehaald.
Tientallen gewonden zijn naar het zie
kenhuis overgebracht. Vele gewonden
zaten vast tussen de brokstukken,
schreeuwend om hulp.
Een ooggetuige verklaarde, dat hy een
doffe explosie had gehoord, gevolgd door
een geweldige knal. Een aantal rijtuigen
is vernietigd en ligt over elkaar heenge-
schoven op de spoorlijn, op één punt
12 meter hoog. Een brug voor voetgan
gers. die de perrons verbond, is door de
botsing ingestort.
Een exprestrein van Euston naar
Manchester is, behalve de Schotse expres
en een locaal trein, eveneens by het on
geluk betrokken (deze reed op de ver
nielde treinen in). Ambulance-auto's uit
het gehele graafschap Middlesex zijn
naar de plaats van het ongeluk gegaan.
deze loonsverhoging, die ongeveer
22.500.000 pond (bijna 240 millioen gul
den) per jaar zouden bedragen, niet
kan dragen. De lonen van het spoor
wegpersoneel zyn in November van het
vorige jaar reeds met acht procent ver
hoogd.
Aanhoudende
depressie-activiteit
Het K.N.M.I. te De Bilt deelt mede;
Het weer in ons land biyft onder in
vloed staan van een stroom van de
pressies. waarvan de laatste twee van
IJsland naar de Noordzee trokken en
ons buiig weer met tydeluk stormach
tige winden bezorgde. Een rug van hoge Kobett. de Zwitserse President. Dr
druk. die vanmorgen boven de Britse pniJhnkrislinnn rn Mr Asnf Ali dr
eilanden lag en een tndelijke weersverbe- en Air ASOJ Alt. ae
Mevrouw Pandit is in haar land een
vooraanstaand diplomate, zij was
reeds ambassadrice in Moskou en
Washington.
Mevrouw Pandit (foto links) na
aankomst op het vliegveld.
Dc vice-president van India. Dr
Sarvapalti Radhakrislman een ive-
reldberoemd philosoof. bezoekt
Zwitserland. Door de Zwitserse
president werd hij ontvangen in het
..Bundcshaus"
Foto rechts: (v.l.n.r.) Dr Kart
eilanden lag en een tydelijke weersverbe-
tCTing veroorzaakte wordt opnieuw ge
volgd door een actieve depressie, die
morgen haar invloed ook over ons land
zal uitbreiden, zodat de wind en de
regen kansen weer zullen toenemen.
Doordat de depressies, die van IJsland
naar de Noordzee trekken, steeds gevolgd
worden door een uitval van koude po
laire luchtmassa's, blyven de temperatu
ren oy ons beneden normaal Maar niet
alieen in ons land Ls het koud voor de
tijd van het Jaar. In Noord-Scandinavië
b.v., dat op het ogenblik geheel buiten
de Invloedssfeer van de depressies ls ge
legen. kon de lucht de laatste weken,
naarmate de zon aan kracht verloor,
regelmatig verder afkoelen zodat daar
reeds volop winter heerst Op sommige
p aatsen komt de temperatuur daar
zelfs overdag niet meer boven het vries
punt uit. terwyi 's nachts al een vorst
van 10 graden werd gemeld.
vertegenwoordiger van India
Zwitserland.
GROTE DROOGTE IN ZUID-AFRIKA
Door droogte ln vele gebieden van de
Unie van Zuid-Afrika komen duizend"n
stuks vee om het leven en loopt dc
oogst ernstige schade op. In Noord-Natal
sterven ongeveer 300 stuks vee per dag
en volgens landbouwdeskundigen zal het
vee by tienduizenden sterven als er niet
binnen 14 dagen regen komt.
Inmiddels hebben de Zuid-Afrikaanse
autoriteiten het verbod tot ihvoer van
hoornvee, schapen en gelten uit Neder
land en Engeland, dat in Januari in
verband met mond- en klauwzeer was
afgekondigd, opgeheven.
„Levende kluisdeurvan kinderen
(Speciale berichtgeving)
Vele duizenden Amsterdammers waren gistermiddag, ondanks het gure weer
en de neerkletterende regenbuien naar het uiterste Westen van de hoofdstad
getrokken om getuige te zyn van de opening, door H. M. de Koningin, van
„Tuinstad Slotermeer". het machtige stuk stadsuitbreiding.
Deze plechtigheid verliep op zeer originele wijze en wel door middel van een
„levende kluisdeur", welke gevormd werd door een honderdtal schoolkinderen, die
in drie hagen naar grootte, achter elkaar opgesteld, over de hele breedte van
de toegangsweg tot het nieuwe wooncomplex Hare Majesteit de weg versperden.
Als soldaten met het geweer aan de voet. in de houding .geeft acht", stonden
de jongens en meisjes in hnn uniforme blauw witte turnkleding, toen de
Koningin uit de grote ontvangsttent naar voren trad.
Het was toen even over half vier. De
tamboers en hoornblazers, die terzijde
waren opgesteld, speelden het toepasse
lijke ..In naam van Oranje doe open de
poort", en langzaam en plechtig zwenk
ten de kinderen met hun grote rood-wit-
biauwe vlag achterwaarts naar de kant
van de weg als een machtige levende
kluisdeur, die openzwenkt En zowaar,
even straalde op dit ogenblik een 'Oran
je-zonnetje' uit de bewolkte lucht en
overgoot het geheel met gouden glans
Daar stond, midden op de tientallen
meters brede weg een jonge man met
een jonge vrouw, de laatste met een
enorm boeket Oranje anjers voorzien
van rood-zwarte linten ln de kleuren
der stad Amsterdam. Onbeweeglijk ble
ven zy staan, toen de Koningin lang
zaam door de erehaag schoolkinderen
op hen toetrad. Toen de Koningin hen
genaderd was. overhandigde de jeugdige
mevrouw Vesseur. die met haar man
als eersten een woning ln dit tuindorp
had toegewezen gekregen, het bouquet-
Geruime tijd onderhield de vorstin zich
met het echtpaar, dat 3'~ jaar op een
woning had moeten wachten. Toen ging
het verder naar de Wallraven van Hall-
weg nr. 5. waar H M in het gezin van
trambestuurder Reusch. die vorige week
de woning ln de Slotermeer betrok, do
thee gebruikte.
Tevoren, om drie uur precies was onze
Landsvrouwe by de officiéle ontvangst
tent gekomen, waar alle eregasten, on
der wie de minister van Wederopbouw
ir H. S J. Witte, verzameld waren. Hier
begroette burgemeester d'Ailly haar met
een korte toespraak en gaf de wethou
der voor Wederopbouw en Volkshuisves
ting mr J. J. van der Velde, een uitvoe-
j ng exposé van de betekenis van deze
i dag voor de hoofdstad,
j Het was tegen vijven, toen de Konln-
j gin weer uit de Slotermeer vertrok, na
gewuifd door duizenden Amsterdammers
I die weer hoop hebben op een woning!
Gistermiddag heeft Koningin Juliana I de jamilie Reusch aan de Wahaven Clirisje (3 jaar). Flipje onderging
officieel tuinstad Slotermeer gc-\van Hallweg. Het ..koekje bij de\ liet grote gebeuren in de kinderstoel,
opend. thee" werd Haar aangeboden dooi Naast H M. dc Koningin ziet IJ
Dc Koningin gebruikte de thee bij de kinderen Marijke (5 jaar) en Mevrouw Reusch.