Aftredend rector bepleit nauwer
contact tussen Universiteit en
bedrijfsleven
Nog onvoldoende inzielit in
maatschappelijke waarde van
Academische vorming
Universiteit tussen overheid en
bedrijfsleven
Hl
Student besefte omvang van
geineenschapsoffers
In het Groot-Auditorium werd hedenmiddag het rectoraat van de Leidse
Jniversiteit door prof. dr J. H. Boeke overgedragen aan prof. dr J. J. L.
Juyvendak. Deze traditionele plechtigheid werd bijgewoond door leden van
el college van curatoren, vele leden van de Academische Senaat, leden van
wetenschappelijke staf, studenten en oud-alumni.
In het gebruikelijke overzicht over de belevenissen van de Academische
imeenschap in het afgesloten jaar ging de aftredende rector magnificus
iper dan gebruikelijk in op de contacten tussen Universiteit en maatschappij,
hij nog onvoldoende achtte. Enerzijds toont, zoals uit verschillende feiten
ijkt, de student nog onvoldoende begrip voor de zwaarte van de offers, door
gemeenschap gebracht ten behoeve van zijn Universitaire vorming, ander-
jds bestaat er nog onvoldoende besef bij het bedrijfsleven van de maat-
:happelijke waarde der Academische vorming voor handel en industrie. De
verheid echter toont meer en meer deze waarde van de academicus voor de
amenleving wèl te onderkennen. Anderzijds is de overheid in gebreke geble-
en ten aanzien van de juiste heroriëntering van de opleiding in de verenigde
iculteiten als consequentie van de souvereiniteitsoverdracht in Indonesië.
50 promoties per jaar nog
onvoldoende
MAANDAG 15 SEPTEMBER
Prof. dr J. H. Boeke begon zijn over-
ichtsrede met het vermelden van de
naties in de Universitaire gemeen-
hap in het afgelopen academische
waarbij spreker als overleden
atsleden herdacht de hoogleraren
rge, Van der Hoeve, Van Itallie. J.
Kramers en H. A. Kramers, bene
is de ontvallen leden van de weten-
appelijke staf, docentencorps en stu
ntengemeenschap. Voorts scheidden
de Academische gemeensohap \ve-
berclken van de pensicengerech-
?de leeftijd de hoogleraren Van Oven,
"il, Van der Meulen en Goddfjn. De
•ator Bruins Slot legde zijn functie
evenals de hoogleraren Gorter,
en TJan Tjoe Som. Voorts vermeld-
spreker de persoons-aanwlnsten van
Universitaire gemeenschap, de in-
ne mutaties, de internationale uit-
selingen en contacten benevens de
Leidse docenten en studenten ten
1 gevallen onderscheidingen.
In de loop van dit onderdeel van de
irdrachtsrede vestigde prof. Boeke er
nadruk op, dat de benoeming van
A. A. Prins tot gewoon hoogleraar
t ,.A" van de Regering betekent,
nrop onvermijdelijk het ..B" d'ent te
>:en. namelijk de benoeming '-an een
■jgleraar voor de Engelse Lctter-
iunde.
N'a in grote trekken in dit overzicht
c:vsende resultaten van de Universi-
Ire arbeid in het afgelopen Academi-
Jaar te hebben gereleveerd, iliomo-
;rde spreker als overgang naar de
tudentensector" de doctoraatsjubilea,
weten zeventien gouden doctoraten,
;ee zestigjarige en een ivan prof. dr
F. van Bemmelen) zeventigjarig doc-
ïat.
Evenals vorig jaar waren er 50 pro
moties. echter in een geheel andere
verdeling over de faculteiten. Het
grote aantal promoties met lof, name
lijk 9, was te danken aan het feit, dat
de natuurphilosofischc faculteit be
sloten heeft om opnieuw bijzondere
verdiensten te onderscheiden in ovcr-
nstcmmlng met de handelwijze van
dc zusterfaculteiten cn de wettelijke
voorschriften.
Onder de 50 promoties waren cr
;cn van buitenlanders, onder wie
eerste vrouwelijke, een Engelse,
.nnnciele tegemoetkomingen van dc
held en andere instanties zijn in
leven geroepen om de hinderpalen
't een promotie te verlichten. Toch zijn
ik die tegemoetkomingen nog niet vol
lende, om het promoveren tot een nor-
iale bekroning van de studie te maken,
zal er zich bij hebben neer te leg-
dat het aantal promoties het per-
ige aangeeft van de studenten, voor
ie studie tot zelfstandige beoefening
de wetenschap leidde. En alt per-
'ntage is klein. Voor het gros van de
udenten betekent de Academische stu-
ie niet meer, dan dat zij hen geschikt
'aakt op een tamelijk hoog niveau een
maatschappelijke taak te verrichten.
Goed student zijn naast
goed studeren
Het Is nog onvoldoende lot dc stu
denten doorgedrongen dat de gemeen
schap zware offers brengt, veel zwaar
der dan ooit op directe wijze wordt
rergoed, teneinde hun deze geschikt
heid bij te brengen. Nog veel minder
beseffen zij, dat deze geschiktheid
niet wordt verkregen enkel door het
afleggen van de vereiste examens,
maar goeddeels ook door goed student
Ie zijn.
Tot dat goed student zijn behoort vol-
ens spreker ook het drie Jaar lang vol-
*n van het studium generale. Na de
langrijke arbeid om dit studium ge-
rale in de juiste vorm te gieten is het
'aak van de faculteiten om te zorgen.
het in het collegerooster van alle
andidandi wordt opgenomen.
Dc overheid van haar kant geeft
'leeds duidelijker blijk van liet inzicht,
dat zij de maatschappelijke waarde
'an de Academisch gevormden hoog
aanslaat, dat zij een zuivere selectie
'an dc studenten naar kwaliteiten cn
capaciteiten nastreeft en dat zy zich
'an haar verantwoordelijkheid tegen
over de gemeenschap voor de geeste-
"ike en lichamelijke gezondheid van
dc studenten bewust is. Dit laat zlrh
aflezen uit de ontwikkeling «an het
beurzenstelsel, van de universitaire
fczondheldszorg en van de mensa.
Ten aanzien van het beurzenstelsel
belooft de toestand zo te worden, dat
l-ij handhaving van de zeer strenge eisen
voor toekenning het ln totaal beschik
baar gestelde bedrag voldoende zal zyn.
Deze zeer strenge eisen hebben echter
;ot gevolg, dat slechts 11 procent van
de Leidse studenten op enigerlei wijze
Lnancleel gesteund wordt, wat schril af
steekt bij de toestand elders bv. In En
geland. waar 70 a 80 procent van de
studenten met een beurs studeren.
Wat de Universitaire gezondheidszorg
betreft merkte prof. Boeke op, dat het
eantal doorlichtingen in het afgelopen
Jir-ar steeg van 370 tot 3000. Het aantal
'.eden bedroeg 3600. Men is thans doen
de. de mogelijkheid te onderzoeken van
een verplichte ziekteverzekering voor
studenten.
De voorlichting aan aankomende
studenten wordt steeds stelselmatiger
ter hand genomen. Wat de voorlichting
op de scholen betreft zou nog een be
roep op de oud-alummi kunnen worden
gedaan.
Ten aanzien van de militaire dienst
plicht is gebleken, dat men van over
heidswege een open oog heeft voor de
betekenis van een onverstoorde en on
vertraagde Academisohe studie, maar
dat internationale verplichtingen voors
hands beletten de lichtingen, die in ac
tieve dienst zijn. te verzwakken.
De civitas-gedachte blijkt onder de
studenten als ideaal onverzwakt te be
staan. maar werkt in de praclijk nog
onvoldoende door. al laat zich voor de
welwillende toeschouwer oen duidelijke
beweging in de goede richting waar
nemen. Dit maak! afscheidende stromin
gen betreurenswaard, vooral indien
deze op zuiver negatieve overwegingen
gebaseerd zijn. Betreurenswaard ook en
vooral, omdat zij dan toch ook bewe
ging vertonen. zij het niet in de juiste
richting, en zich in dit opzicht gunstig
onderscheiden van de inerte massa der
nihilisten.
Prof. dr J. H. Bockc. de scheidende
rector magnificus.
Docenf beantwoorde
contactpogingen der
studenten
Het gezclligheidslcvcn der studenten
gaat buiten de docenten om. Maar ook
wanneer de studenten voor hun gezcl
ligheidslcvcn het contact met de
docenten zoeken, vinden zij veel te
weinig weerklank. De vijf zogenaam
de professorenborrels waren een mis
lukking, ook toen het lsc ze tot de
leden van de wetenschappelijke staf
had uitgebreid. Men beseft veel te
weinig, dat dc studenten het met hun
uitnodigingen werkelijk ernstig me
nen, maar dat de liefde niet van één
kant kan komen. Het revolutionnaire
besluit van de WSL om dc hoog
leraren op de koffie in hun clubge
bouw uit te nodigen was een succes.
Maar wat was daarbij de invloed van
het nieuwe, het verrassende cn het
Wetenschap en ijdelheid
Van dc vijftig promoties in het
afgelopen Academische jaar waren
cr vier van de hand van vrouwe
lijke studenten. Van die vier, al
dus prof. Boeke in zijn jaarover
zicht, protesteerden er drie met
meer of minder nadruk tegen het
nieuw ingevoerde gebruik, het ge
boortejaar onder de naam in de
dissertatie te vermelden
pikante? De regelmatige prestaties
van studenten op muziek-, toneel- en
sportgebied ondervinden niet de min
ste belangstelling van de kant der
docenten, cn toch zijn zy niet zo veel
vuldig. dat men zich mot hel motief
van tijdgebrek kan verontschuldigen.
Sprekende over de faculteiten wees
prof Boeke er op, dat dc juridische
faculteit aanleiding geeft tot critische
beschouwingen wegens een overmaat
van leven. Verbetering van dc appara
tuur om dit leven ruimte te geven kan
slechts stapje voor stapje gaan. Al jaren
lang bestaat het plan, om Gravesleen
te bestemmen tot juridisch studiecen
trum. Is cr kans op spoedige verwezen
lijking van die plannen? Spreker kon
daarop geen antwoord geven, doch ver
klaarde. dat de laatste barrières op val
len staan cn dat die laatste beletselen
moeten vallen, beter vandaag dan
morgen.
Regering in gebreke ten
aanzien van verenigde
faculteiten
Ten aanzien van de verenigde facul
teiten merkte prof. Boeke op, dat de
souvereiniteitsoverdracht in Indonesië
ingrijpende 'veranderingen teweeg heeft
gebracht. De Indologie werd beschouwd
als een koloniaal overblyfsel en verloor
zo goed als al haar studenten. Voorts
meende de Regering als loyale Unie-
partner de studie in het Nederlands
Indisch recht te moeten afschaffen Deze
studie is uit het Academisch Statuut
verwijderd, doch spr betwijfelde, of dit
terecht was. Prof. Boeke meende dat
na bezinking van de nationale sentimen
ten steeds motieven zouden blijven be
staan, om Indonesische juridische stu
denten naar Leiden te sturen voor de
bestudering van Nederlands-Indonesi
sche rechtsbronnen en rechtsinstellin
gen. Hiervoor moet Leiden open en
paraat blijven
Maar er is meer, dat het behoud van
deze studierichting vordert Zolang hel
rootste deel van de Westerse bedrijven
n ondernemingen in Indonesië Neder
lands is, zullen in Nederland opgeleide
juristen nodig zijn met kennis yan het
Nederlands-Indonesische en ook van
het inheems-Indonesische recht, om van
de Indonesische economie en sociologie
nog maar te zwijgen.
Op grond hiervan werd reeds langer
dan een jaar geleden het voorstel ge
daan opnieuw de studie in het Indo
nesisch recht te openen voor hen. die
hun doctoraal examen Nederlands
recht hebben afgelegd. Elk antwoord
op dit voorstel bleef uit.
In neg tweeërlei opzicht is de Rege
ring in gebreke gebleven, n.l. in het
geven van onderwijsbevoegdheid in
staatsinrichting en staathuishoudkunde
aan docenten en doctorandi in de Indo
logie, cn ln de heroriëntering van de
Indologische studie teneinde deze od-
n'.euw bruikbaar te maken (voor al die
krachten, die als sociale deskundigen in
Oosterse landen werkzaam willen zfjn.
Wegverbreding
van Universiteit naar
handel en industrie
Voordat prof. Boeke zijn overdrachts
rede eindigde, vestigde hij nog de aan
dacht op een algemeen Universitair
probleem, uit Leidse gezichtshoek be
zien. De m December georganiseerde bij
eenkomst van World University Service
gaf hem gelegenheid, hierover Iets na
ders te zeggen. Het contact tussen Uni
versiteit en bedrijfsleven ls een aange
legenheid. die de volle aandacht van
Civitas, Curatoren en Senaat verdient.
Het bedrijfsleven moet dc Univer-
taire opleiding van zijn stafemploye's
leren waarderen, het moet het voor
deel leren inzien van Academisch ge
vormde krachten in de leiding, niet
zozeer om hun vakkundige bekwaam
heden, alswel om hnn critisch denk
vermogen. Een dergelijk inzicht in dc
maatschappelijke waarde van Acade
mische vorming kan alleen uit erva
ring worden geput.
Zolang die ervaring nog niet is opge
daan, zou het de Universiteit moeten
zyn, die zich Inspant om haar alumni
in het bedrijfsleven geplaatst te krij
gen. Is echter die ervaring eenmaal
verkregen, dan zouden de rollen kun
nen Worden omgedraaid en dan zou
het bedrijfsleven zich moeite moeten
gaan geven, om Academisch gevorm
de krachten aan te trekken.
Een dergelijke verhouding is in Enge
land en in Amerika reeds lang bereikt.
Vooral in de Verenigde Staten is het
gros van de bedrijfsleiders Academisch
gevormd en hier heerst concurrentie
onder de grotere bedrijven bij het aan
trekken van goede Academisch gevorm
de krachten.
In Nederland staat de Universiteit
echter nog enigszins vreemd tegenover
het bedrijfsleven. Zy is bevreesd voor
daling van haar wetenschappelijk
niveau. Daarom zal het initiatief van
enkele grote bedryven moeten uitgaan.
die als pioniers willen optreden en de
weg banen van Universiteit naar han
del en industrie.
Spreker stelde zich de verwezenlijking
van dit nauwer contact als volgt voor.
De Instelling van een soort Universitair
Aanstellings Bureau met een bestuur
van in meerderheid vertegenwoordigers
van de Civitas en in minderheid van
handel en industrie, het totaal onder
voorzitterschap van een vertegenwoor
diger uit het bedrijfsleven. Het bestuur
kiest uit zijn midden een dagelijks be
stuur, dat een deel van zyn taak toe
vertrouwt aan een bezoldigd secretaris,
die de contactpersoon moet zijn tussen
studenten en bedrijven. De secretaris
beschikt over de gegevens omtrent be
trekkingen op dit terrein, daaraan ge
stelde eisen en te geven voorkeuren. Hij
bemiddelt bij het scheppen van gelegen
heid voor de studenten, om ervaring op
ie doen ln Academische vacantles en
anderszins. Bij een dergelijk secretariaat
moet het echter niet blijven.
Het bestuur kan nog allerlei andere
raken behartigen. b.v. vacantiecursussen
voor het bedrijfsleven, voordrachten over
het bedrijf, excursies, aanmoediging van
onderzoek van sociale aspecten en so
ciale voorzieningen, organisatorische be
vordering van regionale studiegroepen
etc. Het laatstgenoemde wijst nog ln de
Bloemen en fruit werden
bekroond
De leden van de Leidse Dahlia-ver-
enigine „Johan Mater" en de Ama
teur-fruitteeltclub ..Prof. Ir SDrenger"
hebben niet te klagen gehad over ge
brek aan belangstelling od hun bloe
men- en frulttentoonstellinc. die in het
afgelopen weekeinde werd gehouden ln
het clubhuis ..Oosterkwartier" aan de
Borneostraat. Zaterdae werden er 350
i bezoekers geteld en Zondag waren het
er zelfs meer dan 500. De volkstulnders.
die met zoveel liefde hun bloemen en
fruit gekweekt hebben, verdienden die
belangstelling volkomen, gezien de keu
rige inrichting van deze kleine, maar
fline. tentoonstelling, waarop behalve
dahlia's ook vele andere bloemen te
zien waren smaakvol gerangschikt tus
sen het kostelijk fruit.
De jury. bestaande uit de heren L.
Vijfwinkel. C. Gerritsen en P. J, Welsz,
kende de Johan Mater-beker voor de
best gekweekte dahlia toe aan de heer
i W. Honders. die eveneens beslag leg^e
od de V.T L.-wisselbeker voor de beste
I cactus-dahlia en op de medaille van de
Ned. Dahlia-vereniging voor de mooist
opgemaakte mand. De heer A. Hofman
won met ziin mooiste pompoenen de
wisselplaquette. de heer A. de Graaf
met ziin mooist opgemaakte- vaas de
medaille van Nut en Genoegen en met
ziin mooiste fantasiestuk de medaille
van Ons Belang. De heer J. B. Koren
hof. met ziin mooiste pompoen-dahlia's
in vaas en de heer P. H. Kerkvliet, met
i ziin fantasiestuk ontvingen diploma's.
Voor het fruit gingen de priiaen naar
I de heren J. W. A. v d Waals (wlssel-
plaquette van het Alg. Verbond) en M.
v. d. Lelie (wisselplaquette van de Leid
se Bond en f.5.— van ..Oosterkwartier"
voor de meest smaakvolle inzending i.
Andere prilzen of diploma's werden ge
wonnen door de heren P C. de Haas
(4 maal). D. v. d. Mey, M. v. d. Lelie
en H. Broeksema.
I
Prof. dr J. C. Duyvendak. rector
magnificus in liet aangevangen
Academische jaar.
richting van een andere bemoeienis:
het regionaal organiseren van oud
alumni ter behartiging van de belangen
van de Universiteit en van de persoon
lijke belngen voor zover die in Univer
sitair verband kunnen worden gebracht.
Nog ruim terrein braak
voor Civitas
In dit verband sprak prof. Boeke er
rijn verwondering over uit, dat het
Lcidsch Universiteitsfonds tientallen
jaren alles bijeen moet schrapen om
een mlllioen gulden te vergaren, ter
wyl het in Amerika mogelijk blijkt, dat
regionale verenigingen van oud-alum
ni jaarlyks een half milliocn dollar
byeen brengen ten bate van hun alma
mater. Op dit terrein en ten aanzien
van de herdenking van de typisch
Leidse gedenkdagen ligt voor de Leidse
Civitas nog een ruim terrein braak.
Onder het uitspreken van de gebrui
kelijke wensen voor de toekomst en de
traditionele slotwoorden van de recto
raatsoverdracht, droeg prof. Bceke het
praestdium van de Senaat voor het ko
mende Academische jaar over aan prof.
dr J. J. Duyvendak.
Gulden middenweg der autonomie
omzeilt bindingsgevaren
Constructie-verschillen tussen
ons land en de V. S.
(Van een onzer redacteuren)
ZOALS gebruikelijk heeft hedenmid
dag de aftredende Leidse rector-
ma gnlficus prof dr J. H. Boeke
bulten het traditionele overzicht over
dc lotgevallen van de Universitaire ge-1
meenschap in het afgesloten Academi
sche jaar in zijn overdrachtsrede (elders
in dit blad uitvoerig weergegeven) de
aandacht gevraaed voor een algemeen
Universitair probleem, ditmaal het pro
bleem van de verhouding tussen Univer
siteit en bedrijfsleven. Prof. Bockc
achtte het contact cn de verhouding
tussen beide onbevredigend, en in geen
van de betrokken kringen zal men die
constatering willen bestrijden. Wy wil
len aan die verhouding een beschou
wing wijden, doch niet zonder de aan
dacht te vragen voor de opmerking van
de aftredende rector, dat de overheid
„steeds duidelijker van het inzicht, dat
zij de maatschappelijke waarde van de
academisch gevormden hoog aanslaat",
blijk geeft.
PROF. BOEKE betrekt bij het pro
bleem van het vinden van een
juiste verhouding tussen Universi
teit en bedrijfsleven (handel en indus
trie) als vergelijking de situatie ln
Engeland en vooral ln de Verenigde
Staten.
Inderdaad is het contact tussen Uni
versiteit en bedrijfsleven in de V. S.
veel intensiever. Daar dingen de onder
nemingen naar de beschikbaar komende
Academisch gevormden; evengoed als zij
op de afzetmarkt met elkaar concur
reren, doen zij dit bij het aantrekken
van op Universitair niveau gevormde
stafemployé's.
Dit verschil in situatie en verhoudin
gen is echter geenszins een uitvloeisel
van waarderingsverschil alleen,
doch evenzeer een gevolg van het feit,
dat de Amerikaanse Universitaire op
leiding over het algemeen op een geheel
andere leest is geschoeid.
Het hoger onderwijs In ons land is
een staatszaak, en bijgevolg wordt de
constellatie van dat onderwijs en de
wetenschappelijke vorming bepaald
door de gehele gemeenschap, zy het
dan voor een goed deel via delegatie
aan bevoegden. In Amerika daarente
gen berust de bloei van het Univer
sitaire levtyi in hoofdzaak op parti
culiere „bemesting", op financiële
steun derhalve van individuelen cn
ondernemingen. Daarna waarschijn
lijk is het ook te danken, dat Amerika
dc Oude Wereld vóór is op het gebied
van de utilitaire technische weten
schappen, terwyl Europa nog
steeds aan de spits staat van dc hu
manitaire, dc geestelijke richtingen
in de wetenschap.
Uiteraard hebben beide systemen hun
voor- en hun nadelen. Dc maatschap
pelijke verhoudingen bepalen goeddeels,
welke voor- of nadelen overheersen en
welk systeem derhalve de voorkeur ver
dient ln de heersende omstandigheden.
HST val zogezien niet te verwonderen,
dat enerzijds hier te lande' crltiek
wordt geoefend op een te gering
contact tussen Universiteit en bedrijfs
leven of particuliere belangen,, terwyl
aan de overzijde van dc Atlantische
Oceaan de wetenschapsontplooiing
afgezien van de uiteraard prima ma
teriële outillage, die ongekende moge
lijkheden biedt achterblijft by wat
haar beoefenaren als Ideaal zien. welke
rem geweten wordt aan de utiliteitsbasis
van de Universitaire gemeenschap. Men
denke slechts aan de atoombomspion -
nage, hoofdzakelijk bedreven door Idea
listen die de wetenschap hoger stelden
dan de noodzakelijke dwinge
landij van nationale veiligheidsover
wegingen.
Kortom, ln Amerika ls het contact
tussen wetenschap (c.q. Universiteit)
en utiliteit 'bedrijfsleven eventueel vla
de staat) te nauw, in ons land ls dit te
gering.
IiN alle sectoren van de wetenschaps
beoefening bestaat een zeker soort
conservatisme, ten volle te verklaren
uit de aard van de arbeid der daarbij
betrokken personen.
Het merkwaardige feit cloct zich
daarby voor (ook prof. Boeke wees
daar zijdelings op) dat ln ons land,
waar een nauwer contact met het be
drijfsleven dient te worden nagestreefd
zich een zekere onwil in Universitaire
kring voordoet, om te nauw met het
bedrijfsleven tc worden gelieerd uit
angst, de wetenschappelijke onafhan
kelijkheid te verliezen. In Amerika
echter staat men sterk afwijzend
tegenover overheidsrichtlynen b.v. ten
aanzien van de bevoegdheid van afge
studeerde medici, omdat men dit een
te sterk ingrijpen in devrije
ontplooiing van de Universitaire we
tenschap acht, terwijl eveneens de
mcestbelovcnde jonge physic! zich aan
de Amerikaanse Universitaire wereld
onttrekken, omdat zij vrezen in het
belangenschuitje van dc op nieuwe
atoomwapenen beluste overheid te
geraken.
HST zou voor het Universitaire bestel
in ons land zeker een grote voor
uitgang zijn. indien dit althans voor
een groot deel kon steunen op particu
liere offers, doch bij dit oordeel past
het besef, dat gewaakt moet worden
tegen verval in het andere uiterste: af
hankelijkheid van direct belanghebben
den.
EEN van de grootste waarden van ons
hogeronderwijs-bestel is de vrij
heid. Een vrijheid die wettelijk kan
worden gegarandeerd, wanneer het ob
ject zelve een wettelijk geregelde, dwz.
een overheids-, een gemeenschapsobject
is.
In het bijzonder de Leidse Universi
teit heeft in het afgelopen jaar kunnen
ervaren, waartoe het ontbreken van de
basis van vrijheid van het hoger on
derwijs kan leiden.
Vele tientallen Amerikaanse medicl-
in-spé kregen het afgelopen jaar de
basis van hun vorming in Leiden. Het
ook Universltair-materieel brood-
arme Holland moest het steenrijke land
van Uncle Sam steunen ln de opleiding
van de daar heel wat nodiger medici
dan hier
Waarom?
Omdat die aspirant-medici geen plaats
kon vinden op de Amerikaanse medical
schools, de Amerikaanse eaquivalenten
van de Nederlandse medische facultei
ten, enerzijds vanwege niet-federale
staatsbepalingen, anderzijds vanwege
rassenkwesties (al geven de getroffenen
zulks niet toe uit angst voor het afslui
ten van hun toekomst als medicus er
gens in de Verenigde Staten). In de
V S. is een dergelijke, op welke gronden
ook gebaseerde numerus clausus (aan
leiding tot het Leidse verzet tegen de
Duitse dirlgieven) een normaal ver-
Kijk uit!
ACTIE VEILIG VERKEERSWEEK.
Onder het motto: „Kijk uit!" is van
daag in vele plaatsen van ons land de
Veilig Verkeersweek begonnen. Voor
Leiden valt deze week met het oog op
de komende Bredarie een beetje on
gunstig, hetgeen niet wegneemt, dat de
Leidse Verkeerspolitie in de komende
drie dagen toch alle mogelijke aandacht
op deze week wenst te vestigen.
In de stad hangen spandoeken, langs
de toegangswegen zijn borden geplaatst
met de waarschuwing „Kijk uit", op de
winkelramen hangen affiches, in enige
sigarenwinkels worden Kijk-uit-lucifers
cadeau gegeven en op de scholen wordt
een extra actie gevoerd: daar zyn nieu
we lesplaten aangekomen, die de leer
lingen duidelijk moeten maken hoe zij
zich op straat dienen te gedragen. Het
zijn voornamelijk de kinderen, waarop
de Verkeerspolitie en de Vereniging voor
Veilig Verkeer hun aandacht vestigen.
Dat de volwassenen echter niet verge
ten worden, zullen zij ondervinden,
wanneer hen per luidspreker uit de po
litieauto terechtwijzingen zullen berei
ken bij het overtreden der verkeersre
gels. Zo wordt er ook in Lelden aan
dacht besteed aan de Veilig Verkeers
week. Kijk uit!
Ds Joh. Jansen met emeritaat
Ds Joh. Jansen, die van alle thans
dienstdoende Leidse predikanten het
langst in de sleutelstad staat cn
ruim 35 jaar de Chr. Geref. Kerk te
dezer stede als herder en leraar dient,
heeft by het classicaal bestuur der
Chr. Geref. Kerk tc 's-Gravcnhago
zijn emeritaatsaanvragc ingediend.
schijnsel. Een verschijnsel dat echter in
flagrante strijd is met het vrijheids-
principe van het Nederlandse hoger-
onderwijs.
Noodgedwongen (door materiële
omstandigheden) werd onlangs
voorgesteld in heel vage termen
onder zeer soepele regelingen aan die
vrijheid van het hoger onderwijs paal
en perk te stellen ten aanzien van de
vorming aan de Technische Hogeschool
te Delft. Stormen van verontwaardiging
zijn over deze poging opgestoken, en de
strijd is nog niet definitief beslist, hoe
wel door het verwezenlijken van de
plannen slechts een zeer klein deel van
studenten ln een zeer specifieke rich
ting getroffen zouden worden. Een van
de argumenten van de tegenstanders
was dan ook, dat het niet aanging de
principiële vrijheid aan te tasten ten
bate van de uitschakeling van een spo
radische enkeling, die slechts een te ver
waarlozen; druppel vormt in dc emmer
van offers, die de gemeenschap moet
aandragen om het hoger onderwijs naar
Nederlandse geest in stand te houden.
Uit dit alles moge blaken, dat zeker
een nauwer contact tussen bedrijfs
leven en Universiteit aanbevelens
waardig is. doch dat gewaakt moet wor
den tegen klakkeloos volgen van het
„lichtend voorbeeld" van de V.S., waar
een toestand heerst die evenzeer in
strijd ls met de Idealen der Nederlandse
wetenschapsbeoefenaren, als zij ls in
strijd met de belangen der wetenschaps
beoefening ln Amerika.
de Universiteiten onder
overheldssupervlsle en als zy dat
niet alle willen dan zeker voor de
Leidse In het dilemma tussen hand
having van een onjuiste situatie en
hel streven naar een niet minder af-
keurenwaardige toestand een uiterst
bevredigend compromis en een niet
minder nuttige gulden middenweg zou
betekenen.
Wij zyn er van overtuigd, dat dan
I ook aan een andere wens van de af
getreden rector (als spreekbuis Voor
de gehele Universitaire gemeenschap)
in ruime mate tegemoet zou worden
gekomen: dat de oud-alumni, wetend
dat hun offers ten volle en zonder
belemmeringen hun Alma Mater ten
goede zouden komen, zich ook mate
rieel zonder reserve dankbaar zouden
tonen in het besef, dat die vormge
geven dankbaarheid ten slotte
geest
als
mater
•el
iele
J samenleving ten goede zou komen.
Ds Jolt. Jansen.
Ds Jansen, die 26 September 1881 te
Arnhem werd geboren, deed reeds op
22-jarige leeftijd zijn intrede in de Chr.
Geref. Kerk te Oud-Beyerland. Na een
2-jarig verblijf in deze gemeente, ver
bond hij zich op 7 April 1907 aan de Chr.
Geref. Kerk te Utrecht, welke gemeente
hij op 20 Mei 1917 verwisselde voor zijn
tegenwoordige standplaats, waaraan hij
zich verbond met een predikatie over
Hand 10 21b „Zie. Ik ben het dien gij
zoekt". Ruim 35 jaar heeft hij de Leid
se gemeente mogen dienen. In al die
jaren heeft hij een frisse prediking we
ten te brengen, waarbij het „Christus
en Dien gekruisigd" steeds het hoofd
thema van zijn preken was. Door zyn
gezondheid was hij niet altyd in staat
zich geheel aan het uitgebreide ge
meentewerk te geven, doch steeds was
hy de trouwe dienaar Christi. Naast de
geregelde prediking golden het zieken
bezoek en het catechetisch onderwijs bij
hem als de hoogste roeping van zijn
ambt.
Ds Jansen, die tijdens zijn Leidse
ambtsperiode vele beroepen ontving en
driemaal tot hoogleraar aan de Theol.
School te Apeldoorn werd benoemd,
meende steeds daarvoor te moeten be
danken en bleef zijn Leidse gemeente
trouw. Tijdens zijn verblijf te dezer
stede werd het oude kerkgebouw aan
de Steenschuur vergroot en inwendig
geheel gerestaureerd.
Ds Jansen diende de Theol. School
der Chr Geref. Kerk van 1903—1911
en van 19141919 als curator. Tot 1916
was hl) geregelf afgevaardigde naar de
Generale Synode der Chr. Geref. Kerk
en maakte hij deel uit van Deputaten
Synodl.
De vlce-voorzitter van de kerkeraad
der Chr. Geref. Kerk, de heer C. H.
Overduln. heeft dit besluit van ds
Jansen, die reeds enkele maanden niet
in de gelegenheid ls om ln de dienst des
woords voor te gaan. tijdens de gods
dienstoefening van sr'riermorgen aan de
gemeente medegedeeld.
