LEIDSCH
DAGBLAD
Eerste
zitting
te Straatsburg geopend
In 1953 verkiezingen voor een
souverein Europees parlement
Schiiman-assemblée
Engeland wordt met dolksteek
de
in
rug
bedreigd
Nieuwe wetgeving in
Oost-Dnitsland
91ste Jaargang
DONDERDAG 11 SEPTEMBER 1952
No. 27710
Directeur; J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
1 6.per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Naar Europese eenheid
(Telefonisch van
Franse correspondent uit Straatsburg)
De assemblée van de staal- en steenkolen gemeenschap heeft gisteravond
haar eerste zitting te Straatsburg geopend en zo heeft Europa weer een
nieuwe stap gedaan op de weg naar de verwezenlijking van de eenheid. De
78 leden van dit parlement, die de zes bij het Schuman-plan betrokken landen
naar Straatsburg hadden afgevaardigd, waren voor het grootste deel 's middags
a| gearriveerd. De ministers echter, onder «ie men tot zijn verwondering en
tot spijt van velen, zowel Schuman als minister Beyen miste., kwamen pas
kort voor het begin van de zitting aan. De besprekingen in Luxemburg, die niet
zo heel snel waren verlopen, hadden hen daar tot op het laatste ogenblik
vastgehouden.
het einde van zijn redevoering niet lan
ger uit te willen weiden over alle ob
stakels. die in soms moeizame onöerhan-
deluigen uit de weg hadden moeten
worden geruimd, opdat dit pariemens
nu. zo zeide hij. zo spoedig mogelijk
met zijn werkzaamheden zou kunnen
beginnen.
Presidentsverkiezing nog niet
opgelost
Met een bescheiden feestvertoon,
oranje bloemen en groen in de hal. vlag
gen op het dak en een ere-wacht bij de
ingang, werden de excellenties ontvan
gen. Dat de Saar-burgers en masse aan
die ontvangst hebben deelgenomen, kan
echter moeilijk worden gezegd. Veel
mensen heeft deze historische gebeur
tenis inderdaad niet op de been ge
bracht. Maar onder die paar dozijn
Straatsburgers, die er dan wel waren,
gingen enige hoera-tjes op. in het bij
zonder toen premier De Gaspen en Jean
Monnet uit hun auto's stapten. De eer
deze eerste zitting van het souvereme
Europese parlement, dat inderdaad be
sluiten mag nemen en zich dus niet,
gelijk de assemblée van de Europese
Raad moet beperken tot het geven van
adviezen, die door de ministers al of
niet in overweging worden genomen,
te presideren was te beurt gevallen aan
het oudste lid in jaren, het Italiaanse
Kamerlid Boggiano-Pico.
In zijn met pathetisch geluid voorge
dragen en met wijde armbewegingen
onderstreepte redevoering een goed
nummer Italiaanse opera ging Signor
Boggiano uitvoerig in op de moeilijkhe
den, die overwonnen hadden moeten
«orden vóór dit historisch uur, zoals hij
de gebeurtenis omsohreef, dat nu ein
delijk was aangebroken.
HU richtte zich daarbU speciaal tot de
afwezige minister Schuman. aan wiens
wijsheid en vasthoudendheid, zoals hij
zei. het te danken was geweest dat nu
Europa niet alleen op een principieel
hechte, maar ook op een realistische
grondslag kon worden opgebouwd, op
de grondslag van steenkool en staal.
Daarna had de Italiaan nog woorden
van erkentelijkheid en eerbied voor die
andere grote Europeanen, zijn landgeno
ten De Gasperi en Sforza. wiens ver
sheiden hij kort herdacht, en niet in
de laatste plaats ook voor Jean Monnet.
de geestelüke vader van het plan. die
thans de Hoge Autoriteit presideert.
Monnet zat tussen zijn mede-leden
van de Hoge Autoriteit op de rechter
helft van de eerste bank. waarvan links
Adenauer en de overige ministers had
den plaats genomen. De rest van de
zittingszaal werd Ingenomen door de 78
parlementsleden. Zij zaten in alphabe-
tische volgorde, zodat in hun plaatsing
noch hun nationaliteit, noch hun poli
tieke overtuiging tot uitdrukking kwam.
Signor Boggiano-Pico verklaarde aan
Werkzaamheden, die te belangrijker
waren, omdat Boggiano-Pico officieel
gerechtigd was mede te delen, dat in
Luxemburg de zes ministers hadden
besloten in afwachting van de op
richting van het parlement voor de
Europese Defensie Gemeenschap nu
reeds aan deze Assemblée te verzoeken
een ontwerp voor een politieke Hoge
Autoriteit voor te bereiden. Daarvoor
zijn zes maanden uitgetrokken.
Op 10 Maart as. zal dus de consti
tuerende vergadering, die uit de belde
Assemblée's,. dus uit die van hetSchu-
mar.-plan en de Europese Raad ge
vormd zal worden, verslag uit moeten
brengen aan de ministers.
De bedoeling is, dat het volgend jaar
in de zes Schuman-landen verkiezin
gen zullen worden gehouden voor een
souverein Europees parlement met
bevoegdheden, die zich dan ook tot
andere gebieden dan die van de zware
industrie zullen uitstrekken.
Na een omschrijving van deze diverse
taken en nadat hU zUn loftuitingen met
het nodige oratorische vuur had beslo
ten. kon worden overgegaan tot de orae
van de dag. te weten het onderzoex
van de geloofsbrieven, de samenstelling
van een bureau en de verkiezing van een
presideht. Vooral dat laatste punt ver
oorzaakte nogal enige wrijvingen, tn
uiteindelijk moest de zitting dan ook
tot vanmorgen worden verdaagd. Van
daag zal de vergadering door Adenauer
en Monnet worden toegesproken.
In de wandelgangen werd tijdens deze
onderbreking intensief geUverd voor de
verschillende candidaten. die zich offi
cieus voor deze belangrijke post beschik
baar hadden gesteld. De voornaamste
van hen zUn zeker wel de Belg Spaak,
de Fransman De Menton en de Duitser
De Bretano. Bü deze overredmgspocln-
gen zag men de Franse socialist Guy
Mollet vertrouwelUk gearmd met zijn
Nederlandse geestverwant Jhr De Goes
van Naters en even verder stond Rey-
naud, die er met zijn 72 jaren nog ver-
WEEREFRICHT
Aanhoudend vrij koud
De Bilt. verwacht tot morgenavond:
Tiideliik veel bewolking maar od de
meeste Dlaatsen droog weer. Aanvanke
lijk zwakke tot matige, moreen in de
kustDrorincles tiideliik vrn krachtige
Mnd hoofdzakelijk tussen Noord-West
en Noord-Oost. Morgen overdag iets
kouder dan vandaag.
'Opgemaakt te 10 uur).
12 SEPTEMBER.
Zon op: 6.10 uur; onder: 19.02 uur.
Maan op: 23.24 uur; onder: 16 27 uur.
Hoogwater te Katwijk te 9.12 en 21.48
uur (DoodtU).
Dit nummer bestaat alt acht pagina's.
De dames dr C. Gorter (rechts)
en S. de Boer, beiden werkzaam
op een tuinbouwkundig onderzoe-
kings-station. respectievelijk te
Wageningen en te Boskoop, be
zochten de bloemententoonstelling
die te Londen, in het gebouw van
a'c Koninklijke Plantkundige Ver
eniging werd georganiseerd.
De dames zijn vertegenwoordig
sters van ons land op het 13e
Tuinbouwcongres in Londen.
EGYPTE
Volgens ..Al Misri", het blad van de
Wafdlstische party, zal de party zich
naar de nieuwe wet voegen en over
weegt zU reeds een dienovereenkomstige
wiiziglng van haar statuten
Generaal Nagulb heeft bepaald, dat
de partU'en een maand de tUd krijgen
zirh te reorganiseren.
wonderlUk jeugdig uitziet, druk te pra
ten met mej. Klompé, die hier in
Straatsburg tot de zeer geziene en be
kende figuren behoort.
Vanmorgen zal dus blijken moeten of
men het eens is kunnen worden over
een candidaat en of ook de onvermij
delijke procedure-kwesties nog tijdig
konden worden opgelost. Gisteren heer
ste er ondermeer nog verschil van
mening over de vraag wat voor soon
meerderheid voor de benoeming van een
president door het reglement werd voor
geschreven.
Men mag hopen, ook voor het pres
tige van dit nieuwe Europese parlement,
dat niet al te veel tyd met deze huis
houdelijke aangelegenheden verspeeld
zal worden. De agenda is bovendien, zo
als reeds eerder gezegd, zwaar belast,
en Maandag zal het Schuman-parle-
ment er mede gereed moeten zyn geko
men. Dan opent namelUk de consulta
tieve assemblee van de Europese Raad
haar nieuwe zittingsperiode tn ditzelfde
Huis van Europa, waar zy tenslotte nog
alt yd officieel gehuisvest is.
BRITSE OFFICIEREN IN
OOST-BERLIJN GEARRESTEERD
ren van het Britse leger in Oost Berlyn
door de communisten zijn gevangen ge
nomen.
De Britse commandant van Berlijn,
generaal Coleman heeft onmiddellijk een
brief gezonden aan de chef van de Sov
jet controle-commissie in BeriUn, S A.
"Dengin waarin hij de vrijlating van de
officieren heeft geelst
De twee officieren waren in uniform
toen zij gearresteerd werden Hun na
men zijn niet bekendgemaakt, doch de
Engelsen hebben hun arrestatie verno
men van ooggetuigen uit Oost Berlyn.
Het is geallieerde militairen verbo
den zich in de Oostelyke zone van
Duitsland te begeven, doch de Westelij
ke mogendheden mogen vryelUk de Sov
jet sector van Berlyn betreden.
De arrestatie wordt dan ook be
schouwd als een grove schending van
deze overeenkomsten.
Drie Britse soldaten zUn verdwenen
terwijl zy van Berlijn op weg waren
naar het. Westen over de 110 myl lange
autoweg door Oost Duits gebied. Men
meent dat zU van de weg geraakt zijn
en daarna gearresteerd.
De autoweg is een internationale rou
te. waarvan men echter niet mag afwij
ken i United Press)
Arbeiders dreigen niet halvering der
productie in scheepsbouw- en
metaalnijverheid
(Telefonisch van onze Londense correspondent)
Engelands reeds zo moeizaam te handhaven economische herstel hangt
thans volkomen in de waagschaal door het gLsteren genomen besluit van de
federatie van 38 vakbonden in de scheepsbouw en de metaalnijverheid, om
overuren en stukwerk af te schaffen. Dit als protest tegen de afwijzing zonder
meer van hun eis tot loonsverhoging van 2 pond per week in dc metaal
industrie en een eveneens aanzienlijke verhoging in de scheepsbouw. Hierdoor
zal het tempo van het belangrijkste gedeelte van de Britse export-industrie, als
mede van de bedrijven, welke voor de bewapening werken, hopeloos worden
vertraagd. De maatregel zou meteen al neerkomen op een halvering der
productie. By dit dreigende conflict, dat het ernstigste is, dat Engeland In
jaren heeft gekend, zyn 3 milüoen arbeiders betrokken.
Export en defensie in gevaar
Engeland heeft o.a. aan Duitsland en
Japan reeds veel orders verloren, omdat
de levertijden vaak te lang zyn. De uit
voering van dit besluit zal de dingen
nog veel erger maken.
Er is echter nog een kleine kans. dat
de actie zal kunnen worden afgewend,
omdat er verdeeldheid heerst onder de
bonden. Het besluit, dat met 113 tegen
75 stemmen werd aangenomen, is name
lijk niet bindend en het wordt aan de
individuele bonden overgelaten al of
niet tot actie over te gaan.
De grootste twee vakbonden, ni. de
transportarbeidersbond en de bond van
technisch personeel, die tegen stemden,
zullen echter waarschijnlijk de actie
niet kunnen tegenhouden, ook al doen
zij niet mee. omdat de leden van deze
bonden uit ongeschoolde en half-ge-
schoolde arbeiders bestaan, die weinig
zullen kunnen uitrichten, ais het ge
schoolde personeel het arbeidstempo
verlangzaamt. Daardoor hebben de door
communisten geleide bonden van elec-
tro-technici en hoogovenarbeiders een
onevenredig grote invloed op hetgeen er
te gebeuren staat.
lellen van het begin der actie,
zou waarschynlyk tegen het midden
van October beginnen.
Algemeen wordt verwacht, dat de
regering vóór die tijd zal ingrijpen. De
arbeiders wisten, dat hun eisen onmo
gelijk waren, doch zy verwachtten, dat
óe werkgevers een tegenvoorstel zouden
doen. Dit is echter niet gebeurd, een
feit, dat veel entiek heeft uitgelokt.
■M
Tegen zonsondergang keren de
vissers met hun vangst huiswaarts,
een beeld, dat altijd weer boeit
door dc romantiek, die ervan uit
gaat; een ondergaande zon. die al
les in een onwezenlijke gloed zet.
cn liet water als zilver doet schit
teren. wazige heuvels op dc ach
tergrond. en een groep bootjes, die
langzaam naderbij komt
Deze vissers keren terug van het
Loch Meivin bij Killarney (Gr.
Britt.). waar de internationale fo-
rel-hengclwcdstrijdcn werden ge
houden. De leren gingen als over
winnaars naar huis; zij vingen in
het geheel 41 forellen.
De besprekingen tussen
Oost en West
De mogelykheid bestaat, dat de West-
Duitse Bondsregering de vrUlating van
dr Walter Linse. die weken geleden uit
West-Berlijn naar het Oosten werd
ontvoerd, als voorwaarde zal stellen
voor het beginnen van besprekingen met
de door de Oost-Duitse Volkskamer aan
gewezen parlementaire delegatie over
Veiligheidsraad kwam niet
tot een besluit
ZAL HET ..MORGEN BETER GAAN?"
De Veiligheidsraad heeft Woensdag
het debat over de toelating van 14
landen verdaagd, nadat de Nederlan
der von Balhiscck o.a. als zyn me
ning te kennen had gegeven, dat men
over de kwestie was uitgepraat en dc
Veiligheidsraad zich in een impasse
bevond.
De meerderheid van de raad had ge
weigerd het Russische voorstel (gelijk
tijdige toelating van de veertien landen)
te steunen zoaat de Russische gedele
geerde zijn veto zou kunnen uitspreken
tegen de toelating van de door de meer
derheid gestpunae candidaten.
De Veiligheidsraad ging vervolgens over
tot de behandeling van nieuwe aanvra
gen om toelating, die nog niet in be
handeling zijn genomen, t.w. die van
Japan. Vietnam, Vietminh, Cambodje,
Laos. en Libye.
Jacob Malik, de Russische gedelegeer
de, verzette zich tegen een dergelyk on
derzoek, dat hy „inopportuun" noemde.
HU stelde voor de kwestie naar een com
missie van de raad ter grondige bestu
dering te verwUzen. Malik verwierp een
voorstel van de voorzitter de Braziliaan
Muniz. om elke aanvraag te onderzoeken
alvorens te besluiten tot het al of met
verwijzen er van naar een speciale com
missie. Malik zeide twUfel te koesteren
over de toelaatbaarheid van zekere can
didaten. Hy gewaagde daarby van „de
strijd tussen Frankrijk en het volk van
Indo-Chma". Voorts was hU van me
ning. dat er gegronde redenen waren om
aan te nemen, dat Japan geen onaf-
hankelUk land. doch een Amerikaanse
kolonie" was. Met betrekking tot Libye
zeide Malik, dat deze kwestie geregeld
was daar dit een land van de veertien
landen wis. waarvoor de Sovjet-Unie ge-
iUktydige toelating had aanbevolen
Hernan Santa Cruz van Chili was
eveneens van mening, dat de aanvragen
door een commissie onderzocht dienden
te worden.
De Amerikaanse gedelegeerde Warren
Austin bestreed het Russische voorstel
Het was volgens hem een ..manoeuvre"
om een beslissing uit te stellen Daar
na werd de vergadering verdaagd tot
Vrijdag.
Negentig personen verdronken,
toen op de Donau de Joegoslavi
sche veerboot ..Misj" in een storm
omsloeg en zonk.
Het juiste aantal personen, dat de
..Misj" ven-oerdc. is nog niet be
kend. Duikers dalen naar het schip
af. om te trachten, zoveel mogelijk
lijken te bergen. Reeds brachten
rij 63 lichamen naar boven. Dc ka
pitein is inmiddels gearresteerd.
(Telefoto)
ADENAUER EN SCHUMAN SPREKEN
OVER SAARGEBIED
Bondskanselier Adenauer heeft na af
loop van de driedaagse conferentie te
Luxemburg over de Europese steenkolen-
en staalgemeenschap meegedeeld, dat
i een nieuwe basis voor de Frans-West-
Duitse besprekingen over het Saarge-
bied is gevonden. Hy verklaarde, in te-
genwoordigheid van Schuman. tegen-
over tweehonderd journalisten dat hy
de nieuwe beraadslagingen over dit
vraagstuk met een zeker optimisme te-
i gemoet zag. Hy voegde hieraan toe dat
aile kanten van het Saarvraagstuk door
hem en Schuman uitvoerig en volkomen
oppnhartig waren besproken.
A.FP meldt nog dat bondskanselier
Adenauer op de persconferentie beves-
tigde dat zijn regering de nota hand
haaft, die zU bU de Raad van Europa
heeft ingediend en waarin verklaard
wordt dat de rechten van de mens in
Ihct Saargebied worden geschonden.
MEXICAANS VOORSTEL VOOR
KRIJGSGEVANGENEN KWESTIE.
De algement secretaris der V.N., Tryg-
ve Lie. heeft byzonderheden meegedeeld
over een Mexicaans voorstel tot oplos
sing van de kwestie der krygsgevange-
nen in Korea. De belangrUkste punten
van het Mexicaanse voorstel zUn als
volgt:
1. krUgsgevangenen, die niet gere
patrieerd willen worden, zouden onder
de leden-staten der VN worden ver
deeld cn kans op wer't krUgen.
2. nadat in dat deel van Azië de „nor
male toestand" zal zyn teruggekeerd,
zou aan de betrokken regeringen ver
zocht worden, aan terugkerende krUgs
gevangenen een waarborg van veiligheid
te geven. Lie verklaarde veel sympathie
voor het beginsel van dit voorstel te
hebben.
In Sovjet-Russische kringen van de
VN. heeft men niet-officieel te kennen
gegeven, dat het Mexicaanse voorstel
op het eerste gezicht naar zUn strek
king -liet veel cchynt te verschillen van
het Amerikaanse voorstel, dat aan
krijgsgevangenen de keus wil laten
waarheen zU zullen gaan.
De Raaa van de Arabische Liga heeft
gisteren ?Un eerste vergadering gehou
den.
In zUn openingsrede drong Maher
aan op vorming \an een Arabisch blok,
„gebaseerd op vriendschap en ln staat
onze grote moeilUkheden te benutten
„Wat wU nodig heoben is veiligheid
en vrede voor de 'eliPle Arabische
wereld", aldus Maher, „Laten we met
elkander samenwerken tegen agressie".
de hereniging van Duitsland, aldus
heeft dr Th. Friedenau, leider van de
West-BerlUnse „Organisatie van vrije
juristen", waarbij Linse is aangesloten,
op een persconferentie te Den Haag
medegedeeld.
Zijn organisatie stelt zich ten doel
niet de bestrijding van het communisme
als zodanie. doch van het onrecht. Zij
tracht hiertoe de mensen te overtuigen
van hun individueL verantwoordelijk
heid. Het werk der organisatie berust
voor een groot deel on het verzamelen
van inlichtingen. De mededelingen van
degenen, die zich b de organisatie
komen vervoegen, worlen onderling ge
toetst om zich tegen het optreden van
mogelijke provocateurs te beschermen.
Dat het de Oost-Duitsers en de Sov
jet-Russische bezetting ernst is met
het bevorderen van .ie totstandkoming
van een verenigd Duitsland meende dr
Friedenau (e moeten betwijfelen, o.a.
op grond van juist ontvangen inlich
tingen volgens welke plannen zouden
bestaan om in de naaste toekomst in
Oost-Duitsland een geheel nieuwe
wetgeving in te voeren, waardoor, al
dus dr Friedenau. de eenheid van de
nog toe in geheel Duitsland bestaande
oude wetgeving verbroken zou worden.
Het plan zou zyn te beginnen met de
invoering in Oost-Duitsland van nieuwe
wetgeving op het gebied van de orga
nisatie der rechterlyke macht, het straf
recht en het strafprocesrecht. Volgens
de nieuwe bepalingen zou b.v. slechts
tot rechter benoemd kunnen worden
iemand, die „zich zonder voorbehoud
inzet voor de opbouw van het socialis
me". Verder zou volgens de nieuwe be
palingen de leiding van het vooronder
zoek in een strafproces aan het O.M.
ontnomen en geheel in handen van
politie en staatsveiligheidsdienst gelegd
worden. Vryspraak zou in de toekomst
niet mee mogelUk zijn: zou de bewys-
voering in een proces onduidelUk zijn,
dan zou onderling door O.M. en rechter
beraadslaagd worden over de uitspraak.
Dit zou dienen, aldus dr Friedenau, om
het prestige van het openbaar ministerie
te beschermen tegen een eventueel van
de eis afwykend rechterlyk vonnis.
Volgens dr Friedenau zouden in het
verleden sommige rechters zich reeds
hebben moeten verantwoorden voor von
nissen die onder de eis bleven. Overigens
zou ook net uitspreken van een hard
vonnis omgekeerd tot de verdenking
kunnen leiden, dat de oetrokken rechter
tot de oppositie be.ioort en dit tracht te
camoufleren, aldus dr Friedenau.
Onderhoud ministers
Luns - Acheson
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr J. M. A. H. Luns,
heeft gisteren een onderhoud gehad
over de betrekkingen tussen de V.S. en
Nederland met de Amerikaanse minis
ter van Buitenlandse Zaken, Dean
Acheson By het onderhoud waren ook
aanwezig de Nederlandse ambassadeur,
dr Van RoUen en de medewerker van
Acheson. Perkins. Minister Luns zal Za
terdag de VS. verlaten.
VONDST VAN MENSELIJK SKELET
Tydens grondwerkzaamheden by de
gerestaureerde hoektoren van het kas
teel Neercanne by Maastricht zUn res
ten van een menselyk skelet, gevonden.
Drs J. Sprenger, archaeoloog te Maas
tricht, stelde een onderzoek ln. waarna,
kon worden vastgesteld dat het een
vondst betreft van vóór 1800. De schedel
werd vermoedelijk door een op dezelfde
hoogte in de bodem gevonden vuursbva
verbrijzeld.