LEIDSCH
DAGBLAD
Eisenhower tracht nog steeds kool
en
Zonder
geit te
de groep
stemmers kan
niet winnen
sparen
van partijloze
hij eehter
De eenwording van Duitsland
Vorming en erkenning medische
specialisten onder de loupe
91ste Jaargang
ZATERDAG 6 SEPTEMBER 1952
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B. W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6 per kwartaal; f.0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No 57055
TelefooD Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Amnestie
DE POLITIEKE ONRUST in België,
veroorzaakt door de gratie-verle
ning aan twee oorlogsmisdadigers
door de minister van Justitie. Joseph
Pholien, is tot stilte gebracht door het
altreden van laatstgenoemde. Het be-
tiol hier de wijziging van een doodvon
nis in levenslange dwangarbeid van een
bewaker van het concentratiekamp
Breendonck. een zekere De Bodt. en de
invrijheidstelling van de voormalige
commandant van de Belgische rijks
wacht, de kolonel Van Coppenolle. die
tot 20 jaar gevangenisstraf was veroor
deeld. nadat de aanvankelijk tegen hem
u t gesproken doodstraf reeds eerder was
verzacht tot 20 jaar dwangarbeid.
De Belgische verzetsbewegingen zijn
tegen deze beslissingen in heftig verzet
gekomen, en de socialistische partij eiste
zender meer Pholiens aftreden, terwijl
ock de Katholieke C V.P. haar critiek
n et onder stoelen of banken stak.
Pholien. met vacantie vertoevend in
Mexico en premier Van Houtte op een
reus door de Congo, waren genoodzaakt
hals over kop naar Brussel terug te ke
ren en beiden onderkenden de situatie
dusdanig ernstig, dat de eerste vrij
willig ontslag vroeg en verkreeg.
De Belgische eerste-minister achtte
het nochtans nodig er met nadruk op
te wijzen, dat zijn afgetreden collega ia
geen enkel opzicht enige blaam treft en
dat hij sleohts uitvoering heeft gegeven
aan een regeringsbesluit, dat nooit enige
tegenkanting heeft ondervonden, nl. dat
na 7 jaar vrede geen doodvonnissen meer
zullen worden voltrokken wegens in oor_
jogstyd gepleegde misdrijven.
Overigens, zo zeide hij, ligt het aller
minst in de bedoeling der regering om
over de gehele linie een streep te halen
door de gerechtelijke uitspraken jegens
politieke delinquentèn.
Integendeel, terdoodveroordeelden zul
len de vrijheid noodt meer kennen.
N BELGIË ZIJN na de bevrijding 224
oorlogsmisdadigers gefusilleerd, ter
wijl over 100 anderen het doodvon
nis is uitgesproken. Er is onzerzijds niet
de minste behoefte om medelijden te
gevoelen jegens individuen, die door
hun houding tijdens de oorlog blijk heb
ben gegeven zelf niet te beschikken over
de meest-elementaire menselijke gevoe
lens. Maar is het anderzijds niet het
summum van onmenselijkheid om anno
1952 doodvonnissen te voltrekken, welke
4 a 5 jaar of nog langer geleden zijn
uitgesproken? Uit louter humanitaire
overwegingen kunnen wij ons verenigen
met het besluit der Belgische regering
om deze straffen te veranderen in blij
vende vrijheidsbeneming.
ALS WIJ BELG zouden zijn. zou het
geval-Coppenolle ons persoonlijk
hoger zitten dan het geval-De
Bodt. Het onnozele feit, dat wij toeval
lig benoorden de Nederlands-Belgische
grens het levenslicht aanschouwden,
urandert aan die instelling niets. Er-
raar strevend internationaal maar bo
venal volgens menselijke rechtvaar-
d gheidsnormen te denken, hebben wij
veel meer bezwaar tegen de vrijlating
van de notoire colloraboteur Van Cop
penolle dan tegen de omzetting van de
executie van ..de beul van Breendonck''
in ..levenslang".
Dit laatste afgezien van de vraag wat
voor de betrokkene persoonlijk het erg
ste is.
Maar wij zouden er een overigens
hoogst-verdienstel ijk minister nooit om
dwingen zijn ontslag te nemen. Goede
ministers zijn niet zo héél erg dik ge
laaid. Ons land heeft meer dan twee
maanden nodig gehad om er 16 te vin
den. En waarbij wy dan nog maar moe
ten afwachten of het inderdaad alle
maal .goede" zijn
(Ingez. Med.-Adv.)
Nog kans op buien
Het K.N.M.I. deelt mede:
Reeds enkele dagen bevindt ons land
zich in vrij koude polaire lucht, die met
Noord-Westen winden is binnenge
stroomd. De luchtdrukverschillen namen
af, zodat de wind zwak werd. Tydens
opklaringen kon de temperatuur hier
door in de afgelopen nacht flink dalen,
op sommige plaatsen tot dicht bij het
vriespun'. De koude lucht is ook onsta
biel, zodat er buien in voorkwamen. Het
ziet er op het ogenblik niet naar uit, dat
er tijdens het weekeinde een belangryke
verandering in de weersituatie zal ko
men De kans op buien blijft bestaan en
de temperaturen zullen aan de lage kant
blijven.
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Wisselende bewolking en enkele buien.
Zwakke tot matige wint', hoofdzakelijk
tussen Noord en West. Aanhoudend
vrij koud weer. (Opgenomen te 10 uur).
7 September.
Zon op: 6.02 uur; onder: 19.14 uur.
Maan op: 20 00 uur; onder: 10.41 uur.
Hoogwater te Katwijk te 5 08 en 17.33
uur, (8/9 te 5.47 en 18.10 uur).
Dit nummer bestaat uit 12 pagina's.
(Van onze correspondent te Washington
dr P. G. J. Korteweg)
Reeds weken stond generaal Eisenho
wer voor een zeer moeilyke beslissing.
Maar eerst een dezer dagen heeft hij op
een persconferentie uitvoerig over dit
probleem gesproken.
Heel in het kort kan men deze kern
kwestie van Eisenhower's politieke cam
pagne als volgt weergeven: Moet hij
trachten zijn party de meerderheid te
bezorgen in de Senaat en daartoe ook
een met modder smytende candidaat
zoals McCarthy, alle steun verlenen, of
moet hy de grote groep van onafhan
kelyke kiezers en van ontevreden de
mocraten achter zich proberen te krijgen
door deze middengroep de indruk te ge
ven, dat een bewind onder Elsenhower
niet slechts betekenen zal internationale
samenwerking, maar ook nationale ver
draagzaamheid en afschaffing van de
ketterjacht?
Op zyn persconferentie zei Eisenho
wer o.a.: „Ik zal niets steunen, dat on
Amerikaans is, dat wil zeggen niets wat
lykt op bekladding van mensen, die zich
niet met behulp van de wet kunnen ver
dedigen." Deze woorden en andere uit
spraken maakten het wel duidelijk, dat
Eisenhower niet veel sympathie heeft
voor de practyken van senator McCar
thy. Maar toch probeerde Eisenhower
ook in deze persconferentie nog de kool
en de geit te sparen. Hij vermeed het
om senator McCarthy en diens mede
standers openiyk van on-Amerikaanse
bekladding te beschuldigen en hy bleef
by wat hy vroeger had gezegd: terwille
van een republikeinse meerderheid in
Huis en Senaat zou hy iedere republi
keinse candidaat steunen, al hield dat
niet in, dat hy het in alle opzichten met
alle candidaten eens was.
GEIT OF ZONDEBOK?
Men kan zich afvragen of Eisenhower
er niet verstandiger aan zou doen om
de geit McCarthy niet langer te ont
zien. Wanneer hy deze geit tot zonde
bok zou kiezen en hem met de nodige
fanfare de woestyn in zou jagen, dan
zou hij daarmede veel sympathie win
nen by de liberaal denkende groep van
onafhankelyke kiezers.
Thans is deze middengroep nog steeds
beducht, dat Eisenhower geen vry man
is en althans met één been dansen moet
naar het pypen van do rechtervleugel
der republikeinse party.
Eisenhower weet. dat hy zonder de
steun van de partijlozen en van onte
vreden democraten geen president
kan worden in November. Vandaar dat
hy schijnbewegingen maakt alsof hy
McCarthy over boord aan het gooien is.
De oren van de Amerikaanse journalis
ten en de lenzen van de televisie-toe
stellen zijn echter scherp: zolang de
weldoorvoede McCarthy niet met een
stevige plons in de golven terecht is ge
komen, zullen de onafhankelyke, libe
raal denkende kiezers achterdochtig bly-
ven.
SENAAT BLIJFT WELLICHT
DEMOCRATISCH NA
NOVEMBER.
Het heeft geen zin om u ingewikkelde
sommen voor te legeen. Maar in Eisen
howers „rekenkamer" ls men tot de con
clusie gekomen, dat het niet mee zal
vallen om een republikeinse meerder
heid in de Senaat te krygen. Wordt
Eisenhower gekozen, dan is het ook
byna zeker, dat het Huis van Afgevaar
digden republikeins wordt (de leden van
het Huis worden iedere twee jaar alle
opnieuw gekozen). Maar de Senaat
wordt iedere twee jaar slechts voor een
derde vernieuwd- Daar ziet men dus
soms nog geruime tyd de sporen van
het vorige regime.
De toestand is op het ogenblik zo, dat
er om 23 zetels werkeiyk gestreden zal
worden'in November ende republi
keinen moeten 18 van die 23 zetels win
nen, om in de Senaat over een meerder
heid te kunnen beschikken na de ver
kiezingen. Het zal hun niet gemakkelijk
vallen dat grote aantal zetels te ver
overen.
Voor Eisenhower is het een moeilijk
heid, dat negen van de Senatoren, die
voor herkiezing in aanmerking willen
komen, beslist aanhangers zyn van
Taft's inzichten over de buitenlandse
politiek. Zy allen zyn dus min of meer
isolationistisch. Het moet de generaal
al geen goed doen in de ogen van
de onmisbare groep van onafhankelij-
ken. wanneer hy al te veel zyn best gaat
doen voor de herverkiezing van senato
ren, zoals Jenner, Kern of Bricker.
Maar McCarthy is een geval op zich
zelf. Deze welsprekende demagoog heeft
het zelfs bestaan een algemeen geres
pecteerde figuur als generaal Marshall
in verband te brengen met de „commu
nistische samenzwering"; die volgens
McCarthy's niet gedocumenteerde uit
spraken ook over vele medewerkers
op het State Department zou beschik
ken. Schrikt Eisenhower er definitief
voor terug McCarthy over boord te gooi
en. dan zal hem dat zeker veel stem
men kosten.
ZONDER KANONNEN GEEN-
OVERWINNING.
Een groot veldheer riep eens een com
mandant ter verantwoording, omdat een
bepaald bombardement niet was uitge
voerd De commandant antwoordde:
„Ten eerste waren er geen kanonnen,
ten tweede„Stop maar viel de
veldheer hem in de rede dan weet
ik genoeg".
Ook de veldheer Eisenhower zou toch
moeten inzien dat het weinig zin heeft
over allerlei ondergeschikte punten te
denken en te praten, wanneer aan voor
waarde nummer éen niet wordt vol
daan Wat de generaal nodig heeft v »r
de overwinning, dat zijn kanonnen: de
stemmen van de meerderheid vaa het
Amerikaanse volk.
Of hy dan ten slotte een meerderheid
of een minderheid zal hebben m de Se
naat moet van later zorg zyn. Een re
publikeinse meerderheid met mannen
als McCarthy en Bricker betekent toch
geen garanderende steun voor president
Eisenhower en voorstellen inzake de in
ternationale politiek zal hy er ook wel
door krijgen in een Senaat, waarvan de
meerderheid democratisch is.
Eerste voorwaarde: vrije verkiezingen
in het gehele land
Van gewoonlyk welingelichte Londen-
se zyde wordt vernomen, dat diploma
tieke vertegenwoordigers van Groot-
Britannië, Frankryk en de Verenigde
Staten een ontwerp-antwoord hebben
opgesteld op de jongste Russische nota
over een hereniging van Duitsland. Het
ontwerp is aan de respectieve regerin
gen toegezonden.
Men verwacht dat de Westerse ant-
Malik beschuldigt
Amerikanen
ïn Veiligheidsraad
.President Truman en generaal
senhower zouden in staat zyn een O'
eenkomst met de duivel zelf te sluiten
om iheer bondgenoten tegen de Sovjet-
Unie te verkrygen", zeide de Russische
afgevaardigde Malik op een Vrydag ge
houden byeenkomst van de Veiligheids
raad, waarop gesproken is over het toe
laten van nieuwe leden. Volgens Maltk
zyn alle Amerikaanse politieke leiders
.jhuichelaars, leugenaars en aanhitsers
tot oorlog".
Tevoren had de Franse afgevaardigde
Hoppenot zich tegen het Russische
voorstel uitgesproken om de veertien
staten, die zich voor het lidmaatschap
der Verenigde Naties hebben opgegeven,
tegelyk toe te laten. „Een dergelyke
werkwijze doet mij denken aan de ma
nier van zaken doen van gewetenloze
handelaren in antiquiteiten, die hun
Wanten dwingen een aantal waardeloze
voorwerpen te kopen, om één stuk van
waarde te kunnen verwerven", zeide hij.
De byeenkomst van de raad werd daar
op tot Maandag verdaagd.
ASSEMBLEE KOLEN- EN STAAL
GEMEENSCHAP BIJEENGEROEPEN
Jean Monnet. president van het Hoge
Gezagsorgaan van de Europese kolen-
en staalgemeenschap heeft de assem
blee van de gemeenschap voor een by
eenkomst te Straatsburg volgenae week
Woensdag bijeengeroepen. Dit zal de
eerste „parlementaire zitting" worden
van de nieuwe gemeenschap. Zy volgt
onmiddellijk op de byeenkomst van de
raad van ministers van de gemeensohap
die Maandag en Dinsdag voor het eerst
te Luxemburg zal vergaderen.
woordnota midden September op het
Kremlin zal worden overhandigd.
nson. de democratische
■oor het presidentschap
besluit ter goedkeuring voorgelegd, dat j we M j dao vnn de
het zenden van een delegatie naar de "j li P
Arbeid tc Detroit een grootse toe
spraak tot een menigte van 40.000
mensen, die met aandacht naar deze
man. die over een groot redenaars
talent beschikt, hebben geluisterd.
het zenden van een delegatie naar de
Westduitse Bondsdag beoogt. Volgens
het besluit van het seniorenconvent zal
de delegatie aan de voorzitter van de
Bondsdag, dr Ehlers, een schrijven met
voorstellen aan alle afgevaardigden van
de Bondsdag overhandigen.
De delegatie zal ook gemachtigd zijn
om, „ingeval by' de afgevaardigden van
de Bondsdag de door het gehele volk ge
wenste bereidheid tot toenadering aan
wezig is, besprekingen over het zenden
van vertegenwoordiers van Oost- en
West-Duitsland naar de voorgestelde
viermogendhedenconferentie over Duits
land te voeren" Voorts zal de Oostduit-
se delegatie kunnen spreken over de in
stelling van een gemengde commissie,
die een onderzoek moet instellen naar
de mogelijkheid van het houden van
vrije verkiezingen in geheel Duitsland.
Het seniorenconvent grondt zyn be
sluit op de mening, dat het voorstel van
de Sovjet-Unie om vertegenwoordigers
Aangenomen wordt dat er nadruk
kelijk in zal worden verklaard dat op
elke agenda voor een vier-mogendhe-
denconferenlie over Duitse eenwor
ding het punt: „Het uitschrijven van
vrije algemene verkiezingen in geheel uit de beide delen van Duitsland aan
Duitsland" als met voorrang te be- de beoogde viermogendhedenbesprekin-
handelen moet worden opgenomen. Een Jf. Jaten d?;elnemen- aa" h.et zelf:
beschikkingsrecht van het Duitse volk
De regering te Bonn is vóór het op- I beantwoordt. Het convent acht daarom
stellen van het ontwerp-antwoord ge- besprekingen tussen leden van de volks-
raadpleegd. Men verwacht dat de Nato- I vertegenwoordigingen van Oost- en
raad het ontwerp Woensdag a.s in be- West-Duitsland van groot nut.
spreking zal nemen De Oostduitse Volkskamer heeft zich
Het seniorenconvent uit de Oostduitse reeds ten gunste van dit besluit uitge-
Volkskamer heeft de Volkskamer een sproken.
TVtfy
De Perzische olie
Volgens gewoonlijk goed ingelichte
kringen te Londen zal premier Mossa-
óeq onmiddellijk na de bijeenkomst van
het tegen 10 September opgeroepen pai -
lement zyn weigerend antwoord op het
Engels-Amerikaanse aanbod van 30
Augustus officieel bekend maken. De
weigering zal echter naar men meent te
weten vergezeld gaan van tegenvoorstel
len. welke het volgende zouden inhou
den:
1) de door Engeland en de Ver. Sta
ten voorgestelde weder op gang brenging
van de Perzische olie-industrie zal zon
der medewerking van Engelse technici
moeten geschieden.;
2) Engeland en Perzië zullen tot over
eenstemming moeten komen voor de
vaststelling van een maximum bedrag
der schadeloosstelling, voordat de zaak
voor het Internationale Hof van Justitie
gebracht wordt;
3i het aanbod betreffende de organisatie
van de verkoop van Perzische olie moet
nader omschreven worden en er zal moe
ten worden bepaald, dat dezie markt
geen monopolie van de Anglo-Iranlan
mag zyn.
Men gelooft algemeen, dat Mossadeq,
verre van een antwoord te formuleren,
dat de deur voor iedere verdere onderhan
deling zou kunnen sluiten, zich voorbe
reidt op een buitengewoon felle discus
sie en zal trachten een grotere steun van
dt Ver. Staten te verkrygen dan de op
30 Augustus aangeboden 10 millioen
dollar.
Onvermoeid en met koortsachtige
ijver werkt men aan de wederop
bouw van Warschau, dc Poolse
hoofdstad, die gedurende dc Tweede
Wereldoorlog zo veel te lijden heeft
gehad.
Óen overzicht van het Grondwets
plein, waar de arbeiders druk bezig
zijn.
„Esso Amsterdam", het 10952 brt. me
tende tankschip van de N.V. Petroleum
Industrie My in Den Haag, heeft ern
stige vertraging. Het schip vertrok 23
Augustus met een lading olie van Baton-
rouge naar Rotterdam, maar kreeg on
derweg last met de machine. Deze
machineschade is van zo ernstige aard
geworden, dat het schip ongeveer 500
myl West ten Noorden van Flores op
de Azoren reeds twee dagen lang aan
het dryven is. Reeds zijn sleepboten
onderweg, om het schip op sleeptouw te
nemen en naar een Engelse of een Ne
derlandse haven te slepen.
Tijdens hun bezoek aan Groen
land. werden door de bevolking het
Deense Koningspaar complete na
tionale costumes voor het gehele
'ngrid en Prinses Benedikte in de
Groenlandse klederdracht in de tuin
van het Kasteel Graasten. het zo
merverblijf van dc koning. Koningin
koninklijke gezin aangeboden. Hierllngrid is haar dochter behulpzaam
zien we Koning F rede rik. Koningin I bij het uittrekken van haar laarzen.
Om een verdrag met
Oostenrijk
DE WEG THANS VRIJ?
De Britse, Franse en Amerikaanse
ambassadeurs te Moskou hebben op
het Russische ministerie van buiten
landse zaken de antwoorden hunner
regeringen op de Russische nota over
Oostenryk overhandigd.
De drie landen stellen in deze nota
een onmiddellyke bijeenkomst voor van
de vier plaatsvervangers der ministers
van buitenlandse zaken, die met de
kwestie Oostenryk belast zyn, ter para
fering van het Oostenrijkse staatsver
drag.
De Westelijke nota is een antwoord op
de Sovjet-nota van 14 Augustus, waar
in het verkorte Oostenrijkse verdrag
werd verworpen. De V.S.. Engeland en
Frankryk verklaren in hun nieuwe nota
bereid te zyn de vier door de Sovjet-
russische regering naar voren gebrachte
punten in het korte verdrag van acht
punten op te nemen, doch trekken het
korte verdrag niet in. zoals de Sovjet-
Unie verzocht had. De vier bewuste
punten, die de Westelijken er aan willen
toevoegen zyn: de rechten van de mens,
het Nazidom, vrye verkiezingen en de
Oostcnrykse strijdkrachten.
„Dientengevolge geloven de betrok
ken regeringen, dat de weg thans vry
is voor het sluiten van een Oosten
rijkse overeenkomst", aldus de Weste-
lijke nota.
Studiecommissie door de
overheid ingesteld
Bij gemeenschappeiyke beschikking
hebben de Staatssecretaris van Volks
gezondheid en de Minister van Onder
wijs. Kunsten en Wetenschappen een
studie-commissie ingesteld, die tot taak
heeft een onderzoek in te stellen naar
de vraag, of de vorming en de erkenning
van specialisten, zoals die thans plaats
heeft, wijziging behoeft en. zo ja, welke
De commissie staat onder voorzitter
schap van dr J. J. Brutel de la Rivière,
voorzitter van de Centrale Commissie
voor de Volksgezondheid Een van de
leden is prof dr W. F. Suermondt, hoog
leraar in de heelkunde aan de Leidse
Universiteit.
Gistermiddag heeft dr P. Muntendam.
Staatssecretaris van Volksgezondheid, de
commissie in de vergaderzaal van het
Departement van Social* Zaken en
Volksgezondheid geïnstalleerd Hierby
zei de Staatssecretaris.o.m het volgende:
Bestond er reeds bjj de invoering van
de wetten van Thorbecke in 1865 een
zekere specialisatie, het zou nog tot
1883 duren, voordat ia de annalen
van de Nederlandse Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst bet be
grip „specialist" voor het eerst naar
voren komt. In dat jaar begint de
statistiek met 38 specialisten. Thans
bedraagt dit aantal "200, verdeeld over
22 specialismen. Was er in 1883 één
specialist op 57 artsen, thans is de
verhouding één specialist op 4 artsen.
Op initiatief van wylen prof. Nyhoff
uit Groningen kwam na langdurige
voorbereiding in 1931 het specialisten-
register van de Maatschappij tot stand
In het register moest een leder inge
schreven worden, die zich als specialist
aan de ziekenfondsen wenste te verbin
den. een en ander volgens richtlijnen
vast te stellen door de specialisten-
reglstratiecommissie.
Nu een wettelyke regeling van het
ziekenfondswezen werd ingevoerd en in
het kader hiervan de verstrekkingen,
waaronder de hulp door specialisten,
gewaarborgd moeten zijn, moet de over
heid ook inderdaad de verantwoordelijk
heid voor een goed*5 specialistische ver
zorging kunnen dragen, hetgeen zy
heden ten dage niet kan Met voldoe
ning heeft spr. in het overleg, dat hij de
afgelopen twee jaren over deze aange
legenheid heeft gevoerd, volledig begrip
aangetroffen voor de noodzaak om tot
nadere regeling van deze materie te
komen.
Spr gelooft niet, dat het op de weg
ligt van deze commissie, althans niet in
eerste instantie, in details de opleidings-
en erkenningseisen voor de verschillende
specialismen onder de loupe te nemen.
Haar taak zal het zyn de grote lijnen
aan te geven, waarlangs een wyziging
van de huidige situatie zich zal dienen
te voltrekken.
Ruim 10.38 millioen inwoners
Volgens voorlopige cyfers van het
C.B S. had Nederland op 1 Augustus jl.
10 386 723 inwoners. In het eerste half
jaar van 1952 bedroeg het aantal ge
boorten 138 547 en het aantal sterfgeval
len 45.051. In het eerste halfjaar van
1951 waren deze aantallen resp 135 672
en 47 985 In de eerste zes maanden van
1952 werden 50573 huwelijken gesloten,
tegen 51 868 in de overeenkomstige pe
riode van het vorige jaar.
