EIDSCH
DAGBLAD
Tweede poging van prof. Beel
eveneens mislukt
v.d.A. stak weer spaak in 't wiel
Afschuwelijk ongeval
nabij Helmond
Politieke strijd in België
wordt heftig!
Geen strategische goederen
naar landen aehter het
IJzeren Gordijn
Ijlste Jaargang
DINSDAG 5 AUGUSTUS 1952
No. 27678
recteur: J W Henny
ooftiredaciie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f.6.— per kwartaal; t 0 47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
Extra-parlementaire kabinetsformatie
lllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll.
Prof. Beel van opdracht
ontheven.
(Van onze parlementaire redacteur).
De tweede formatiepoging van dr Beel is gisteren gericht geweest
een extra-parlementair kabinet in de geest van zijn eerste poging,
is eigenlijk (weer) gebaseerd op de stilzwijgende medewerking van
P.v.d.A., K.V.P., A.R. en C.H.U., maar zonder binding van deze vier
imerfracties met het kabinet.
Na een onderhoud met dr Drees heeft dr Beel gistermiddag in
gemeenschappelijke conferentie met de heren Donker, Romme,
houten en Tilanus gevraagd of zij die poging niet zouden verhin-
ren. Deze tweede formatiepoging is echter mislukt, omdat mr Donker
rklaarde dat de P.v.d.A. een extra-parlementair kabinet een nog
rder gaande verslechtering zou vinden. De andere drie heren gingen
beginsel mee accoord. Doch de P.v.d.A. gaf de voorkeur aan
ibondenheid van de Kamerfracties aan het kabinet, boven een extra-
jlementair kabinet, waaraan de fracties niet gebonden zouden zijn.
Beel heeft daarna de Koningin verzocht hem van zijn opdracht te
ilheffen.
ONOPLOSBAAR PROBLEEM: HET
VERDELEN VAN DE ZETELS
Ia zijn langdurig peinzen was dr Beel
de conclusie gekomen, dat er geen
lelijkheid meer was voor de vorming
een parlementair kabinet. Maar een
a-parlementair kabinet wilde hij
h alleen vormen op de vertrouwens-
.5 PvdA, KVP. AR en CHU. omdat
dit in het kader van de problemen
het resultaat van de verkiezingen de
e oplossing achtte.
en kan zich, zo vertelde dr Beel ons,
retisch alle mogelijkheden voorstel-
omtrent extra-parlementaire kabi-
»n. Maar voor de persoon van de
siateur zijn niet alle denkbare moge
heden aanvaardbaar. Hij heeft het
ang van het land in het oog te hou-
i tweede poging moest afsluiten
ira mij bleek dat ik daarvoor geen
li :ren zou kunnen aanzoeken uit de
I' ng van de PvdA.
tok het vormen van een extra parle-
iir kabinet is thans zeer moeilijk.
Het grote probleem, waar de heer Beel
,cr is gestruikeld, is natuurlijk geweest
et verdelen van de zetels over de vier
-jartijen. Voor zijn extra parlementaire
E abinet had hij ongeveer dezelfde ze-
dverdeling willen aanhouden als by
eerste poging, omdat hij geen an-
mogelijkheid zag. Met de eerste
lerdeling was de PvdA niet tevreden,
oen hij ging peinzen over een tweede
«ging stond hy dus voor het pro-
!cem de PvdA iets meer te geven ten
i-te van de andere drie. Maar hij wist
(it hij van de KVP geen verder offer
Ion vragen. Van de CHU kon er ook
liets af en van de AR kon hij niets
'ragen, omdat zij eerst niets had ge-
naa. net prooieem was niet op te
lossen, omdat niemand „voor zocte-
ock" wilde meedoen.
De heer Beel betreurt het In 't lands
belang dat hij niet geslaagd is. Hy
heeft een tweede, eerlijke en serieuze
paging gedaan, maar het is niet ge
lukt.
TOCH DICHTER BIJ DE
OPLOSSING?
Is overigens niet zo vreemd, dat
Beel niet ls geslaagd, omdat het voor
verkrijgen van de medewerking van
PvdA nodig ls. dat dr Drees minister-
Hedenavond gedeeltelijke
maansverduistering.
Maan treedt om 18.27U in
de halfschaduw en vertaaf
deze om 2 3.03 uur
Hedenavond zal er een gedeeltelijke
'«^verduistering plaatsvinden, waar
de maan ongeveer voor de helft door
schaduw vc.ii de aarde bedekt zal
tfden. De verdui. tering vindt plaats
het lin! rbovergedeelte van de
lanschljf. De maan komt eerste in "e
halfschaduw van de aarde en daar
in de kernschaduw van de aarde
i midden van de verduistering valt
20.47 uur.
WEERBERICHT
Kans op onweer.
Overwegend half tot zwaar bewolkt
"'I Plaatselijk regenbuien en een kans
onweer. Meest zwakke tot matiee
"d aanvankelijk uit Zuidelijke. later
Westelijke richtingen. Ongeveer de-
!rltemT)er9 turen als vandaag.
'Odgemaakt te 10 uur).
6 AUGUSTUS.
Jon on: 5.09 uur; onder: 20.21 uur.
J'aan od: 20.42 uur: onder: 5.45 uur
Hoogwater te Katwiik te 9-18 en
nam.
nummer bestaat uit zes pagina's
president wordt. Bovendien is deze par
tij niet tevreden met de splitsing van
het Departement van Sociale Zaken,
maar daar zou misschien nog wel over
heen te komen zijn.
Door de twee mislukte pogingen van
de heer Beel zijn we inmiddels toch een
stapje nader gekomen tot het slagen van
de kabinetsformatie, want het staat nu
vast dat er geen parlementair kabinet
meer is te vormen. De heer Beel ziet al
thans die mogelijkheid niet meer aan
wezig. Dat hoeft dus niet meer te wor
den geprobeerd.
Het is nu ook gebleken, dat de KVP,
de AR en de CHU geen bezwaar hebben
tegen een extra parlementair kabinet,
dat zonder ruggespraak met de Kamer
fracties tot stand zou komen.
De PvdA is blijkens de verklaring van
mr Donker tegenstandster van een ex
tra parlementair kabinet, maar zij zal
er toch in moeten berusten, wanneer in
feite de vorming van een parlementair
kabinet niet mogelijk is. De PvdA kan
dreigen in de oppositie te gaan. Van een
extra parlementair kabinet dat ten
slotte op de een of andere manier altijd
kan worden gevormd staat zij dan
volkomen los. maar dat staan de andere
partijen ook. De vraag blüft klemmen:
onder wiens leiding moet een extra-par
lementair kabinet staan? Het komt daar.
voor immers vooral aan op vertrouwen
in de personen, in de eerste plaats op
vertrouwen in de persoon van de mi
nister-president. De enige, die het ver
trouwen van de PvdA bezit is de heer
Drees. In die richting zal de oplossing
moeten worden gezocht. Maar of hij. na
Het kabinet der Koningin deelt
mede:
Prof. dr L. J. M. Beel heeft H.M.
de Koningin verzocht hem te wil
len ontheffen van zijn opdracht
tot het vormen van een kabinet.
De Koninein heeft dit verzoek in-
eewiUigd.
De voorzitter van de P. v. d. A.-
fractie in de Tweede Kamer, mr
L. A. Donker, is eistcravond om
halfnegen door H.M. de Koninein
in Paleis Soestdijk in audiëntie
ontvaneen.
de herhaalde tegenwerking van de PvdA,
persoonlijk nog kan slagen, valt te be
twijfelen. De andere partijen zullen op
hun beurt hoogstwaarschijnlijk stugger
worden.
TIJDSOMSTANDIGHEDEN EISEN
BREDE SAMENWERKING
Voor de vorming van een extra-par
lementair kabinet is het niet volstrekt
noodzakelijk dat de fractieleiders wor
den geraadpleegd. De heer Beel heeft
dat toch wel wenselijk gevonden. En hij
is niet verder gegaan, zodra hy merkte
dat hy geen figuren uit de kring van de
PvdA uit de Kamerfractie bijvoor
beeld zou kunnen aanzoeken als mi
nister. Het is voor de vorming van een
extra parlementair kabinet trouwens be
slist nodig om te weten wat er onder
het volk leeft, wil hij er in slagen het
vertrouwen te winnen. Hy moet_ weten
wat aanvaardbaar is en hoe ver hy gaan
kan. Daarom moet zijn kabinet, zo wijd
vertakt mogelijk wortelen in het volk,
welks vertrouwen hij wil winnen.
Om die reden, dus om der wille van
de breedst mogelijke basis, geven wy er
ook nog steeds de voorkeur aan dat de
VVD aan de regering deelneemt.
Is het niet merkwaardig dat als de
problemen, die in de komende jaren
aan de orde komen, een zo breed mo
gelijke samenwerking vereisen, dat dan
dc formatie van een kabinet op |en
smallere basis niet gelukt? De tijdsom
standigheden dwingen tot een formatie
die er by past, ook al zou men anders
willen.
Wanneer er dus een extra parlemen
tair kabinet moet komen van zo breed
mogelijke samenstelling, dan is nog
steeds de meest waarschijnlijke oplos
sing dat prof. Komme of minister
Stikker (wiens naam daarvoor ook
wordt genoemd!) of een ander, een
kabinet formeert voor dr Drees, die
dan als minister-president zou kunnen
optreden.
Fransen trachten druk te
oefenen op bey van Tunis.
Het hoofd van de afdeling Midden-
Oosten van het Franse ministerie van
buitenlandse zaken. Binoche, ls te Tunis
aangekomen. Hy gaf te kennen, dat
Frankrijk van plan ls vastberaden op te
treden in het jongste conflict met de
bey over door de Fransen voorgestelde
hervormingen.
Volgens Binoche houdt Frankrijk vast
aan het verdrag van 1883.
Volgens gewoonlijk welingelichte krin-
_;n te Tunis heeft de bey president
Auriol een brief gezonden, waarin hij
zich er over beklaagt, dat de Franse
autoriteiten dralen de fondsen voor zijn
civiele lijst beschikbaar te stellen, ten
einde druk op hem uit te oefenen.
NIEUWE COMMANDANT
NED. DETACHEMENT VER. NAT.
NAAR TOKIO VERTROKKEN
De nieuwe commandant van het Ne
derlandse detachement Verenigde Naties
op Korea, de 37-jarige luitenant C. M.
Schüperoord. is gisteravond van Schip
hol naar Tokio vertrokken. Overste
Schüperoord is de vierde commandant
van het Nederlandse detachement. In
Korea gaat hij de huidige commandant,
luitenant-kolonel G. H. Chrlstan aflos
sen. die dan naar het vaderland terug
keert Overste Schllperoord nam een ge
luidsbandje mee. waarop een aantal
groeten van familieleden van Nederland
se vrywüligers is vastgelegd Op de lucht
haven werd luitenant-kolonel Schüper
oord om. uitgeleide gedaan door: luite
nant-kolonel H. Alberdingk. namens de
minister van Oorlog en de chef van de
generale staf en ritmeester D. de Jongh,
namens de inspecteur-generaal van de
Koninklijke Landmacht. Z.K.H. Prins
Bernhard.
Afbeelding van het geschenk, dat
H.M. Koningin Juliana werd aange
boden ter gelegenheid van Haar
bezoek aan Orange door het ge
meentebestuur van de stad.
Het is een in kostbaar hout uitge
voerde getrouwe weergave van het
kasteel van Haar voorouders, de
prinsen van Oranje Nassau. De
maquette rust op een zilveren voet
stuk en is bedekt met zg ploxi-glas.
Zij draagt het wapen der Oranjes.
Autobestuurder verloor vrouw
en drie kinderen
De ongeveer 40-jarige heer Sleegers uit het Belgische plaatsje Hammond
heeft gisteravond zijn echtgenote en drie kinderen verloren, toen hü na«y
Helmond met zyn auto in de Zuid-Willemsvaart reed. De heer S., een oud
Helmonder, slaagde erin de wal te bereiket.. doch zijn vrouw en drie kinde
ren van respectievelijk vijf, acht en twaalf jaar konden -iet meer worden ue-
Hct ongeluk ls omstreeks 21.45 uur ge-
fa urd. D heer S. bestuurde zyn nieuwe
DK.W. over de smalle weg langs Je
Zuid-Willemsvaart tussen Helmond en
Someren. De auto geraakte plotseling te
water. De oorzaak hiervan is nog niet
bekend. De heer S slaagde erin de auto
te verlaten. Hij bereikte zwemmend de
wal en op zijn hulpgeroep stopten enke
le passerende auto's Direct werden en.ee
reddingspogingen rrdernomen. Enkele
personen begaven zich gekleed te water
en t achUen de echtgenote en de kinde
ren uit de auto te bevrijden Deze pogin
gen bleven evenwel vruchteloos. Welis
waar werden de kinderen een jongen
van 5 Jaar en twee meisjes van respectie
velijk ach' en twaal' laar uit de aut,
gehaald, maar toen zy op de wal waren
gebracht bleken de levensgeesten reeds
te zUr weken. Ds echtgenote van de
heer S. heeft ook nog kans gezien ue
auto te verlaten ZIJ bevond zich nam»-
Hj' niet meer in de auto. Haar poging
om de wal tr bereiken evenwel mis
lukt De heer S.. die door het gebeurde
begrijpelijker wijze geheel overstuur e-
raakte, is ter behar deling ln een zieken
huis opgenomen.
Ook de vakbonden weer
ingeschakeld.
(Telefonisch van onze Brusselse
correspondent)
Zal de socialistische actie tegen de 24
maanden dienstplicht in België uitgroei
en tot een semi-revolutionnair oproer,
zoals in Juli 1950 ter gelegenheid van
koning Leopolds terugkeer?
Deze vraag ryst thans naar aanleiding
van het feit, dat de socialistische vak
bonden er in hebben toegestemd op ver
zoek van de socialistische partij op Za
terdag a.s. een algemene staking in alle
takken van bedryf over geheel België uit
te roepen.
De Katholieke vakbonden hebben zich
tegen deze actie verzet en zullen het
werk voortzetten. Men vreest reUetjes.
Men heeft de indruk dat de vakbonden
te Luik de stakers eerder achterna lo
pen dan in de hand hebben.
Ook van het groots opgezette festival
van de arbeid, dat momenteel te Luik
plaats vindt, werd gebruik gemaakt
een politieke actie tegen de 24 ma
den te organiseren. Nochtans viel het op.
dat Spaak gisteravond op een Interna
tionale vergadering een zeer gematigde
rede hield. Hij waarschuwde de socialis
tische jongeren voor overijlde acties en
zeide. dat de actie tegen de 24 maanden
niet betekent dat de socialistische ar
beiders van België zouden wensen terug
te keren tot een brutaal antl-mllitarlsme.
Integendeel, aldus Spaak, wij moeten on
ze verdediging organiseren. De Russen
hebben na 1945 een grove fout begaan,
toen zij niet tot ontwapening besloten en
de U.N.O. lam legden door het perma
nent misbruik van het veto-recht.
Alle sympathiën. welke zy in 1945
hadden verworven, zyn hierdoor verloren
geeaan. Maar de Belgische regering, al
dus Spaak, houdt de jongeren twee jaren
onder de wapens, terwyi het nog nooit
bewezen werd. dat deze 24 maanden
noodzakelijk zijn.
Het wordt thans mogelijk geacht dat
de premier. Van Houtte, zijn reis naar
de Congo, welke voor deze week was
vastgesteld, met enkele dagen zal uit
stellen.
Voor de radio verklaarde de premier,
dat hü hoopte binnenkort aan het land
te kunnen mededelen welke de eigenlijke
definitieve dienstplicht van het Europese
leger zal zün. Op verzoek van België
werd in het verdrag van de Europese
Defensie Gemeenschap ultdrukkelük
•oorzien, dat in de zes landen dezelfde
dienstplicht van kracht zal zün.
Naar wü vernemen zullen de onder
handelingen binnenkort op ministerieel
niveau gevoerd worden, namelijk op 12
Augustus a s. te Parüs.
Het ziet er naar uit dat de dienst
plicht van het Europese leger 20 maan
den zal bedragen, maar dat rekening zal
worden gehouden met de speciale om
standigheden van die landen, welke een
oorlog of politionele actie In him over
zeese gebieden dienen te voeren. name-
Ink Frankrük in Indo-China en Enge
land in het nabüe Oosten.
Intussen verheelt de socialistische
.Peuple" niet. dat de antl-24 maanden
betogingen in België bedoeld zün als een
politieke daad tegen de homogene Ka
tholieke C.V.P.-regering. Men wenst de
katholieke partü bij de gemeenteraads-
-•e-kiezlngen van 12 October a.s, een zo
■olstrekte nederlaag te berokkenen, dat
;<ch vanzelf algemene verkiezingen voor
de Tweede Kamer en de Senaat zouden
opdringen.
Nog wordt ons gemeld:
De incidenten in de kazernes onder de
dienstplichtigen, die verwacht hadden na
18 maanden diensttüd te kunnen af
zwaaien. duren intussen nog voort. Van
de zyde van het departement van lands
verdediging wordt in dit verband verno
men. dat een 60-tal dienstplichtigen in
ie nacht van Zondag op Maandag hun
kamp te Casteau bü Brugge hebben ver
laten. Zü begaven zich naar het derde
lmlcbataljon te Sabbe waar zij trachtten
de daar gelegerde recruten te bewegen
zich bü hen aan te sluiten. Op weg naar
Charleroi werden zü door de rükswacht
aangehouden, Zü zullen disciplinair wor
den gestraft Intussen 1s een onderzoek
ingesteld naar de gebeurtenissen in de
kazerne Leopold te Namen, waar de
dicr>«tnüchti"on. nn hd meubilair en dp
ruiten te hebben vernield, een betoging
en waar het tot heftige botsingen kwam
met leden van de rijkswacht en de mili
taire politie.
De stakingsbeweging in het Luikse
duurt voort. Verwacht wordt dat na de
algemene staking van 24 uur. die door
het Belgische Vakverbond voor Zaterdag
is uitgeroepen, de arbeiders Maandag a.s.
het werk zullen hervatten. Ook de ar-
be'ders en het andere personeel van de
maatschappy Westinghouse en van de
A.C.E.C. te Brussel hebben gedurende
24 uur het werk neergelegd.
Professor Mr P. Lieftinck is giste
ren per vliegtuig naar Ankara ver
trokken. om zijn junctie als ver
tegenwoordiger van de Wereldbank
aldaar te aanvaarden.
Bij zijn vertrek van Schiphol werd
professor Lieftinck door de stewar
dess Virginie de Laaf een fez. ter
gebruik in Turkije, aangeboden.
Natuurlijk moest hij het Turkse
hoofddeksel eerst even passen.
Maandagmiddag kwamen Z.K.H
Prins Bernhard en de Prinsessen
Beatrix en Irene weer thuis van hun
•erblijf in Helsinki, waar zij de 15e
Olympische Spelen hebben bijge
woond.
Na de begroeting door H.M. 'de
Koningin, van links naar rechts:
Z.K.H. Prins Bernhard. H.K.H.
Prinses BeatrixH.K.H. Prinses
Irene en H.M. de Koningin.
Botsing tussen twee auto
bussen in Texas eist
33 doden.
Nader is vastgespeld dat tengevolge
van het (reeds gemelde* op elkander
ryden van twee auto-bussen, te Wace,
in de Amerikaanse staat Texas, 33 per
sonen om het leren zyn gekomen. On
der de doden bevinden zich de bestuur
ders van beide bussen. De lüken van 28
inzittenden zün geborgen. 5 passagiers
worden nog verm 24 gewonden zijn
in ziekenhuizen opgenomen, de toestand
van velen van hen is ernstig.
EXPRESTREIN WENEN—PARIJS
ONTSPOORD
De expres trein van Wenen naar Parijs
is gistermiddag bü het station van Boe-
heimkirchen, ongeveer 45 km van de
Oostenrijkse hoofdstad ontspoord. Bü
het passeren van een wissel liep de lo
comotief uit de rails, gevolgd door de
eerste zes rijtuigen Een spoorwegarbei
der. die zich op het emplacement be
vond. werd door de locomotief verplet
terd, negen passagiers liepen lichte ver
wondingen op. evenals de machinist en
de stoker.
Volgens spoorwegautoriteiten is het
ongeluk waarschynlyk veroorzaakt door
het te snel passeren van de wissel.
De politie heeft op verzoek van de
spoorwegautoriteiten de machinist aan
gehouden. Deze verklaarde, dat de rem
men hadden geweigerd.
Volgens nadere berichten is de stoker
ernstic eewond. Hij werd met verbrijzel
de benen onder de omgeslagen locomo
tief uitgehaald.
VAKBONDEN PROTESTEREN TEGEN
POLITIEK VAN ZUID-AFRIKAANSE
REGERING
Vakbondsorganisaties bulten Zuid-Afri-
ka. waaronder het 54 mülloen leden tel
lende ..internationaal verbond van vrije
vakverenigingen", hebben een schryven
gericht aan de raad van de Zuid-Afri
kaanse Vakbond, waarin zij het optreden
van de regering tegen vakbondsleiders
krachtens de wet op de onderdruk
king van het communisme veroorde
len.
Duifsland wordf herenigd!
De nieuwe Amerikaanse hoee com
missaris In West-Duitsland, Walter
Donnelly, heeft od een te Bonn eehou-
den persconferentie medegedeeld dat de
sovtet-unie heeft verzocht West-Duits
land strategische goederen aan Oost-
Duitsland te doen verkonen. De Russen
deden hun verzoek ln een nota. die
thans door vertesenwoordleers der drie
Westerse mogendheden wordt bestu
deerd. Donnellv zeide. dat het verwor
pen zou worden.
..WH kunnen en willen niet toestaan
dat van strateeisrh belang zijnde poe
deren. die de vrije landen nodig heb
ben, tereeht komen bij staten, die
hen bedreipen". zeide hii.
Donnellv verklaarde voorts er ze
ker van te zijn dat Duitsland weer
verenipd zal worden. ..Kiinstmatipc.
door de Soviets inpestrldo schoidin-
pen kunnen peeii weerstand bieden
aan de macht van een vrile ners".
zeide hij.
Donellv deelde verder mede dat. de
Verenigde Staten voordat Frankriik en
West-Dutsland hadden besloten over
het vraagstuk van het Saarccblpd te
eaan onderhandelen. staDDen bn deze
organiseerden in de straten van de stad beide landen hadden gedaan. Hü ant
woordde bevestigend on een vraag, of
de Verenigde Staten met nadruk te ken
nen hadden gegeven eaarne overeen
stemmine over dit eeschü te zien be
reiken
In antwoord on vragen over de toe
stand in Oostenrijk Donnellv was,
vóór ziln benoeming tot hoge commis
saris der Verenigde Staten in West-
Dultsland. Amerikaans ambassadeur te
Wenen zeide Donnellv dat de Oosten
rijkers zl. geen aansluiting meer bü
Duitsland wensen. Hii zeide. dat de Rus
sen ln de afgeloDen twee iaar geen gro
tere geneigdheid hebben getoond om
met het Westen tot overeenstemming
te komen en de bezetting van Oost en -
riik te beëindigen.
Glenwolfe hoofd van de afdeling ad
ministratief beheer van het Ameri
kaanse hoee commissariaat in West-
Duitsland. deelde od de persconferentie
mede. dat. terwlil het Dersoneel van
het Amerikaanse hoee commissariaat, en
der consulaten van de Verenigde Staten
in West-Duitsland in het afgelopen be
lastingjaar reeds met veertig Drocent is
verminderd in de komende tien maag
den een nieuwe inkrimping zal Diaais
vinden waardoor een viifde gedeelc*
van het. overgebleven personeel evea»
eens zal afvloeien.