LEIDSCH m DAGBLAD Voorlopige Egyptische regentschapsraad gevormd WEERBERICHT Mossadeq dictator in Perzië Reis naar Moskou is niet ongevaarlijk 91ste Jaargang MAANDAG 4 AUGUSTUS 1952 No. 27677 Directeur; J W Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden Giro No. 57085 Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer f6— per kwartaal; 0 47 per week Telefoon Dir en Adm25041; Red. 21507 Ministers kunnen vervolgd worden. De Egyptische premier, Aly Maher, heeft medegedeeld, dat de (voorlopige) n .-entschapsraad als volgt zal zijn sa mengesteld Prins Mohamed Abdel Moneim, neef van ex-koning Faroek. Bahieddin Ba- r.ikat, voormalig voorzitter van de Ka mer van Afgevaardigden, voormalig minister van justitie en voormalig voor- iitier van de rekenkamer en kolonel Mohamed Rasjad M&hanna, minister van verbindingen. Het parlement moet nog zijn goed keuring hierover uitspreken. Volgens welingelichte Egyptische kringen houdt de benoeming van de raad niet in, dat de buitenlandse di plomaten opnieuw geloofsbrieven moe ten aanbieden. Generaal Naguib heeft een beroep gedaan op de Middellandse-Zeemo- cendheden, om „een nieuw tijdperk van wederzijds begrip en samenwer king" in te gaan. Naguib deed dit ter gelegenheid van if ontvangst van een deputatie van de Italiaanse gemeenschap, die hem ge lukwenste met het succes van zijn re cente actie. Hu sprak Italiaans. Volgens passagiers van het schip „Co- nnthia" moesten 20 personen op last van de Egyptische politie het schip verlaten, voor het vertrek naar Cyprus. 9 Augustus algemene 2 uur-staking in België. De Belgische algemene vakbond heeft de arbeiders opgeroepen tot een algemene staking van 24 uur op 9 Au gustus uit protest tegen de militaire diensttijd van twee jaar. Het nationaal comité van het alge meen vakverbond deelde o.m. mede, dat het de krachten van de internationale v1 kbonden zal mobiliseren voor ge meenschappelijke actie in de zes lan den van de Europese Defensie Ge meenschap en dat het tot alle gepaste middelen zijn toevlucht zal nemen om zlin doel te bereiken. Achttien maanden acht het verbond de maximum-tijd voor militaire oplei ding. Het bestuur van de socialistische par ui. evenals het nationaal comité van het algemeen vakverbond in Luik bij een, heeft de actie van het vakverbond goedgekeurd en zijn solidariteit met de stakers uitgesproken. „DAG VAN HET VADERLAND" Meer dan acht millioen Duitsers uft de vroegere Duitse gebieden in het Oosten hebben gisteren hun „dag van het vaderland" gehouden. In geheel West-Duitsland werden bij inkomsten gehouden. In toespraken werd het verlangen geuit, om eenmaal ep vreedzame wijze naar „het land van de vaderen" terug te keren. De verdre- vrnen uit het Memelgebied herdachten tevens de stichting van hun vaderstad, "00 jaar geleden. In Hamburg werd een vergadering gehouden, waaraan 15 000 mensen deel namen. Franz Thedieck. staatssecretaris aan het ministerie voor zaken betreffende geheel Duitsland, zeide in 'n toespraak dat slechts met instemmng van „de vrije landen van Europa" en na het vinden van vreedzame middelen aan le wens van deze verdrevenen zou kun- ien worden voldaan. Thedieck zeide. dat het een zaak voor het gehele Duitse volk diende te zjm. om „de landen, die thans door een vrcSmde mogendheid worden bezet" terug te krijgen. In Berlijn zijn gisteren echter com munistische demonstraties gehouden. Oorspronkelijk hadden de communis ten het plan 10.000 werkloze jongeren in een park in de Britse sector te ver zamelen. Er kwamen er echter veel minder en er waren meer anti-commu- nisten dan communisten. Velen van hen droegen zwarte hemden. De poli tie liet slechts personen toe met West- Berlijnse papieren. Zij had zich op om vangrijke ongeregeldheden voorbereid. Een honderdtal jonge communisten, die een optocht wilden houden, werd met gummiknuppels uiteengedreven. Op een andere plaats werden strijdliederen aangeheven. In het geheel zijn 46 per sonen gearresteerd. „FORD FOUNDATION" SCHENKT BIJNA DRIE MILLIOEN AAN VLUCHTELINGEN De Amerikaanse „Ford Foundation' heeft een schenking gedaan van twee millioen negen honderdduizend dollar ten behoeve van elf tot twaalf millioen vluchtelingen in Europa. Het fonds zal beheerd worden door ie hoge commissaris voor vluchtelin genzaken der VN, dr G. J. van Heuven Goedhart. De „Ford Foundation" zegt in een verklaring, dat zij het vluchtelingen vraagstuk van acute en ernstige aard en een bedreiging van de vrede acht. „De van huis en haard verdrevenen behoren tot de stoerste en meest crea tieve inwoners van Europa". Het geld is niet bestemd voor recht streekse steun, doch voor permanente I projecten op sociaal en economisch ge- 1 bied. De klemtoon hierbij dient zoveel mogelijk op de vraagstukken van de jeugd gelegd te worden. Het Egyptische kabinet heeft voorts een wetsontwerp goedgekeurd, dat re-1 gelingen treft voor het in staat van be schuldiging stellen van ministers, en een ander ontwerp, dat voorziet in de vorming van een raad, die zich met aanklachten zal bezig houden. Het eerste ontwerp zal geen terugwerkende kracht hebben. Het kabinet besloot voorts beleefd- heidstitels als „zijne excellentie" af te schaffen. Truman tekent de overeenkomsten van Bonn. President Truman heeft Zaterdag de contractuele overeenkomsten van Bonn getekend. Amerika is aldus het eerste land. dat de conventies heeft bekrachtigd. In een verklaring zegt Truman: „be krachtiging van deze documenten be tekent de laatste in een lange serie po gingen dezer regering om langdurige en vriendschappelijke betrekkineen tussen de VS en Duitsland tot stand te brengen. Deze bekrachtiging is ook een verdere stap in de richting van het verzekeren van de veiligheid van West- Europa en het gehele Noordatlantische gebied". De conventies van Bonn verlenen de president naar mijn mening geen nieu we wetgevende bevoegdheid, aldus Tru man of verminderen deze. Koningin Juliana is Zaterdagmor gen na haar bezoek aan Orange met de jongste twee prinsesjes, die een vacantie van drie weken op het landgoed van een vroegere gouver nante in Frankrijk hebben doorge bracht. naar Nederland terug gereisd. De Koningin verlaat op het station te Amsterdam de trein om per auto het laatste gedeelte van de reis naar Soestdijk af te leggen. Iets warmer. De Bilt verwacht tot Dinsdagavond: Droog, overwegend zonnig en vrij warm met een matige Zuidelijke wind. 'Opgemaakt te 10 uur). 6 AUGUSTUS. Zon od: 5.08 uur; onder: 20.23 uur. Maan op: 20.24 uur; onder: 4.08 uur Hoogwater te Katwtlk te 2.25 en 15.00 Dit nummer bestaat uit acht pagina's. De verontreiniging van het strand en zeewater. STOOKOLIE UIT SCHEEPS WRAKKEN? Naar aanleiding van klachten aan gaande de bevuiling van badstrand en zeewater voor de Sohevenlngse kust door resten stookolie heeft de directie van de N.V. Maatschappij Zeebad Sche- venlngen zioh tot de autoriteiten ge wend ter verkrijging van inlichtingen omtrent de oorzaak van dit euvel en van advies inzake bestrijding ervan. Dit kwaad, dat op vele plaatsen langs de Noordzeekust wordt gesignaleerd, woi-dt thans aowel nationaal vanwege het Ministerie van Verkeer en Water staat als internationaal vanwege de Verenigde Naties onderzooht. Een daar toe ingestelde commissie van onderzoek heeft er bereids rapport over uitge- braoht en algemeen is men van oordeel, dat de verontreiniging van het strand geenszins het gevolg is van het storten van afgewerkte olie door zeeschepen in daarvoor niet aangewezen zones. Daar entegen wordt aangenomen, dat deze verontreiniging afkomstig is van de wrakken van schepen, die in de laatste wereldoorlog, dikwijls met geheel gevul de olietanks, in de Noordzee tot zinken zyn gebracht. Deze wrakken, die thans geleidelijk uit elkaar worden gerukt door de stromingen, of die beginnen te vergaan, veroorzaken uitgebreide stook- olievelden in de zee. WERELDFEDERALISTEN BIJEEN IN HOOG-KEPPEL. Op het landgoed de Ulenpas is een conferentie begonnen van vertegen woordigers der wereldfederalistische be wegingen uit verschillende landen. Op deze conferentie zal o.m. de voorberei ding ter hand worden genomen van het komende jaarcongres, dat in Augustus 1953 te Kopenhagen zal worden gehou den De conferentie in Hoog Keppel zal 10 dagen duren. Nederland wordt op deze conferentie vertegenwoordigd door mr G H Slotemaker de Bruine, prof. dr Creighton, en de heer J. Slikker. Andere deelnemende landen zijn Noorwegen, Engeland. Denemarken. Zweden, de Verenigde Staten van Ame rika. Frankrijk. Italië en Canada. AMOENE VAN HAERSOLTE OVERLEDEN. Te Dalfsen is op 62-jarige leeftijd overleden baronesse Ernestine Amoene Sophia van Haersolte. geboren jonk vrouw e van Hoi She tot Eohten, aie zich als schrijfster onder de naam Amoene van Haersolte. bekendiheid heeft ver worven. In 1927 versoheen haar boek ,X>e laatst en", in 1947 de novellenöundel .Sophia in de Koestraat", in 1949 de novelle „De komeet en het harlekijn tje". Verder publiceerde zij om. in „Onze Eeuw" en „Leven en Werken" en, na de tweede wereldoorlog in „De Nieu we Stem"'. Voor „Den Gulden Windkel" sdhreef zij historische critieken. Voor haar novellenlbundei „Soplhla in de Koestraat" is zij in 1947 bekroond met de P. C. Hooftprijs. Haar stoffelijk overschot wordt mor genmiddag bijgezet in de familiegraf kelder op de begraafplaats Bergklooster bij Zwolle. Met een zonnige lacli gaat H.K.H. Prinses Irene morgen haar dertien de verjaardag tegemoet. opname w. schurman nj.k. Koning Albert en de doden van de IJzer geëerd. Voor de 17de maal hebben de oud strijders en de bevolking van Nieuw- poort hulde gebracht aan koning Al- bert en de helden aan de IJzer. Onder de talrijke persoonlijkheden, de de plechtigheid bijwoonden, bevon den zich luitenant-generaal Leboutte, vertegenwoordgier van de koning, di plomatieke vertegenwoordigers en afge vaardigden van de verschillende oud- strijdersverenigingen, van het British Legion en de Poilus de France. Na afloop van een godsdienstoefening ter nagedachtenis van koning Albert en de gesneuvelden van de IJzer, trok een stoet, voorafgegaan door de mu ziekkapel van de zeemacht, naar het monument van koning Albert, waar luitenant-generaal van Strydonck de Burckel, voorzitter van de nationale herdenkingsliga, er aan herinnerde dat koning Albert steeds het verlangen heeft te kennen gegeven dat de natie de offers van de oudstrijders van de IJzer niet zou vergeten en dat de Jeugd zou worden opgevoed in een geest van nationale eendracht. Vervolgens werden bloemen neerge legd voor het monument, het gedenk teken van de Ijzerslag en de monu menten voor de Britse en Franse ge sneuvelden. Voorlopig geen fusie met „Expoge" Op de laatste dag van het congres van de Nationale Federatieve raad van het voormalig verzet Nederland kwa men er voorstellen aan de orde o.m ten aanzien van een eventuele fusie van de NFR met de Nederlandse vere niging „Expogé". Gebleken is. aldus voorzitter van der Meulen. dat de „Expogé" op dit ogen blik niet tot een volkomen fusie wenst over te gaan. zodat de voorzitter voor stelde de activiteiten in de bestaande landelijke contactcommissie van de NFR en de „Expogé" te handhaven, zo mogelijk te verhogen. In deze com missie wilde de voorzitter ook graag de BS betrekken. Na discussie ging het congres hiermede accoord. In het hoofdbestuur werden gekozen de heren; W. Smit, voorzitter afdeling Zeist, mr Stomps, Bloemendaal, ds Fr. Tollenaar, voorzitter afdeling Den Hel der en M. E. Ph. L M Janssen, voor zitter afdeling Hilversum. Zelfs niet In „vliegende Moskouer". Het schijnt niet meer helemaal veilig te zyn per trein van Oost-Berlijn naar Moskou te reizen. In Frankfort a. d. Oder komen uit het Oosten geregeld I treinen binnen, die beschoten zijn, en in omgekeerde richting zal het dus wel evenzo zijn. De sovjets doen vreselijk hun best om te verhinderen, dat hier iets van bekend wordt in Frankfort a. d Oder bijv. laten zij alleen spoor- weg*beambten werken, die zij absoluut betrouwbaar acfliten maar de berich ten vermeerderen en presiseren zich met de dag. Het zwaartepunt van de aanslagen ligt blijkbaar in Oost-Polen. Dit zou er op kunnen duiden, dat partisanen, die in de afgelopen jaren in dit deel van Oost Europa reeds meermalen van zich heb ben doen spreken, de plegers van deze aanslagen zijn. Zij hebben het in de eerste plaats op militaire transporten gemunt In Frankfort a. d. Oder ver laten vele gewonde sovjet-soldaten het station. Ook op de spoorwegtrajecten van de sovjet-zone solujnt echter niet alles pluis te zijn. De bewaking is verscherpt, en Zaterdag jJ. werd in Oost-Berlijn een man geëxecuteerd, omdat hij een idhijnaanslag zou hebben gepleegd, waarvoor hij ter dood werd veroordeeld. In dit verband wordt ook vaak de naam genoemd van de geheimzinnigste trein, die de wereld sedert het roemloze einde van de Orient Express kent; de zogenaamde „Vliegende Moskouer". Op ongeregelde tijden, maar ten minste één keer per week, vertrekt in het holst van de nacht deze „Vliegende Mos kouer", een luxe-expresse met oestem- ming Wladivostok, van een Oost-Ber- iiJns station. Over deze afstand, die ruim 12.000 ki lometer bedraagt het langste traject ter wereld doet hij 15 dagen, waarbij meermalen van locomotieven gewisseld wordt. Wegens de donkere kleur van de wagons heet hij ook wel .groene pijl". Deze trein geldt als het modernste, wat de sovjets op het gebied van inter nationale treinen te tonen hebben. Het oponthoud in Moskou, dat via Frankfort a d. Oder. Warsohau Brest-Lirofsk en Minsk bereikt wordt, duurt slechts en kele uren. Over Kazan. Oefa, Tsjelja- bunsk, Omsk, Siblrsk, Krasnojarsk, Ir- koetsk en Qhabarovsk, gaat het dan verder naar Wladivostok. Voor het grootste deel volgt de „Vliegende Mos kouer" dus de oude trans-siberlsche spoorweg. De passagiers van deze trein, die in geen enkel internationaal spoorboek ge noteerd staat, zijn van een zeer bijzon der soort. Het zijn bijna zonder uitzon dering .zeer interessante personen", o m hoge volkspolitie-officieren, die een kijkje in Korea gaan nemen. Nauwkeu ng wordt er op toegecden, dat hun op reis niets menselijks overkomt. En toch schijnen zioh in de coupé's, restauraties en slaapwagens van de ..Vliegende Mos kouer" dingen voor te doen. die een vergelijking met de spionnage-roman- tiek van de oude Oriënt-Expresse kun nen doorstaan. Wanneer daar nu nog aanslagen van buiten aan toegevoegd moeten worden, begint het bepaald op het „Wilde Wes ten" te lijken. Maar in Moskou is zowel het begrip als de daarvan afgeleide lit teratuur en filmgenre onbekend, zodat men wel tevergeefs op de geuren en kleuren van de treinaanslagen, die zioh nu achter het ijzeren gordijn voordoen, zaïl moeten wachten. Ghavam's vermogen geconfisceerd. De Perzische Volksvertegenwoordiging heeft Mossadeq de volmachten, waarom hij verzocht had, gegeven. Onder meer hebben deze betrekking op militaire za ken en de exploitatie van de olie. Tijdens het debat zhn aanvallen ge daan op technici van het Amerikaanse punt-vierprogram. In de legerleiding hebben reeds enige mutaties plaats gehad. De Perzische Senaat heeft Zaterdag met 34 stemmen voor, bij één onthou ding, het regeringsprogram van premier Mossadeq goedgekeurd. De premier heeft Zaterdag een decreet uitgevaardigd, waarbij een speciale commissie wordt ingesteld, die een onderzoek zal begin nen naar de gebeurtenissen van 21 Juli, toen naar schatting meer dan twintig personen bij ongeregeldheden om het leven kwamen. Na de ongeregeldheden trad Ghavam es Soelthaneh als premier af en werd Mossadeq herkozen. In de commissie zullen vertegenwoordigers van de minis teries van binnenlandse zaken, defensie en justitie zitting hebben. De Perzische regering heeft in een radio-uitzending het bericht van het regeringsgezinde blad „Bachter Em- roez" aangaande het contact van de sjah met diplomaten en Perzische lei ders tegengesproken. De verantwoor delijke correspondent is uit de staf van het blad verwijderd, na een klacht van de regering. De Perzische Tweede Kamer heeft in beslagneming van de bezittingen van ex- premier Ghavam es Soeltaneh ten bate H.M. de Koningin ontving prof. Beel. Het kabinet der Koningin deelt mede: Hare Majesteit heeft Zaterdag middag ten Paleize Soestdijk prof. dr Beel in audiëntie ontvangen. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiini Als permanent gedelegeerden voor het contact met buitenlandse organisa ties zijn benoemd de heren: dr J. H Renken te Scherpenzeel en W. C. Bier te Bloemendaal. Gedurende de laatste dagen is de strijd op het front in Korea weer heviger geworden. In het gebied van Chorwon hebben tanks en jeeps van dc strijdkrachten der Verenigde Naties grote moeilijk heden om zich ccn weg Ie banen langs de modderige wegen. van de nabestaanden van hen, die bij de onlusten van 21 Juli om het leven zijn gekomen, goedgekeurd. Een bedrag van ruim f. 300.000 zal worden gereserveerd voor Ghavams echtgenote en kind. Ook de gelden van de in 1946 door Ghavam gestichte democratische party zullen worden geconfisceerd. De bezittingen van Ghavam bestaan voornameiyk uit theeplantages in Noord Perzië. Getroffen door de bliksem, geraakte de heer C. Laan aan de Nieuwe Saher- Vrydagnaaht de kapitale boerderij van merweg te Ou dorp in brand. In een mi nimum van tijd stond de boerderij, die een rieten dak had, in liahteriaaie. De brandweer uit Alkmaar en Oudorp ver mochten niet de boerderij te behouden. Slechts de vier muren bleven staan. De boerderij, de „Maria-hoeve" werd een der mooiste van Noord-Holland geacht. Een felle brand is Zaterdagmorgen om half elf uitgebroken in de kapitale boerderij van G. Appeldoorn in de buurtschap Bus en Dam onder Uitgeest. Het vuur, dat tengevolge van hooibroei is ontstaan, greep zeer snel om zich heen. De brandweercorpsen van Uitgeest en Krommenie-Assendelft waren snel ter plaatse, maar slaagden er slechts in een klein gedeelte van de boerderij te redden. De hooi-oogst ging geheel ver loren. DE BOUW VAN HET PROTON-SYNCHROTRON Studenten zullen het apparaat zelf bouwen. Omtrent de bouw van het proton- synchrotron in het gebouw voor electro- techniek van de Technische Hogeschool te Delft vernemen we, dat het voor naamste doel is voorlopig een belang rijk studie- en werkobject te scheppen op het gebied van de kernphysica ten behoeve van natuurkundige-electrotech- nische- en werktuigkundige studenten, die het gehele project zelf zullen bou wen. Alle problemen, die hierbij aan de orde komen, zal men zelf trachten op te lossen, en waar nodig geen gebruik maken van oplossingen, die reeds door anderen zijn gevonden. Het uiteindelijk resultaat zal vermoedelijk zijn een pro ton-synchrotron. waarin tal van nieuwe vindingen zijn verwerkt. Door deze inschakeling van studen ten uit genoemde studie-inrichtingen zal tevens w orden bereikt, dat het proton- synchrotron aanzienlijk goedkoper zal zijn dan wanneer de bouw ervan zou zijn opgedragen. De financiering geschiedt geheel uit de normale credieten van de Technische Hogeschool en zal naar thans is te over zien, ongeveer een half millioen gulden bedragen. Het eerste crediet dat be schikbaar is gesteld bedraagt f. 160.000. DRIJVEND DIERENPARK KWAM IN ONS LAND AAN. „Mijn dierenpark", zo sprak kapitein B Blok uit Den Haag, gezagvoerder van het m s. „Kota Inten" van de Kon. Rot- terdamsche Lloyd dat gisteren uit Indo nesië m ons land arriveerde. Het was niet te verwonderen, dat de kapitein van dierenpark sprak, want zijn schip vervoerde niet minder dan ruim 17.000 dieren, w.o 13500 rijstvogeltjes, 3400 Ja- vaspreeuwen, 50 lonchuara's. 20 buffel pikkers. 18 parkieten. 18 boomeenden, 10 katatoe's, 8 Indonesische hoenders. 6 Lampong-apen. 6 goudbuikbuui-buuls, 4 geelbuikbuul-buuls. 4 driekleurspreeu wen. 80 papegaaien en 2 geelkuifkaka- toes. Deze dieren zyn bestemd voor ae Brusselse dierentuin en voor handelaren in Krimpen aan de Lek, Tilburg en Hel mond. De Haagse dlerenvanger Henk van Geuns ving voor Diergaarde Blydorp een tyger, 56 Sumatra-apen 4 gibbons, 3 pythons, 5 argus-fazanten en 2 orang oetans. die eveneens met de „Kota In- ten" meekwamen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1