andbss7
ZATERDAG 28 JUNI
(Van onze rels-redacteur)
(VIII)
Eerlijk gezegd weet Ik niet goed wat ik aan moet met die beruchte Spaanse
luiheid met de „manana-leer" welke verkondigt, dat het morgen ook nog wel kan
Spanje is niet het rijk van de verloren minuten of uren, maar dat van de
verloren eeuwen. In heel het land zag Ik geen tractor, geen mechanische land
bouwmachine (ze /.(jn er nntuurlyk op een enkele plaats) in gebruik, maar wel
houten plocgjcs, welke uit de middeleeuwen stammen. Ezeltjes hoe talrijk
zijn ze en hoe prachtig passen ze In het ruige, droge landschap van het centrale
plateau sjokken zwaar beladen, afstanden af, waarvoor by ons vrachtauto's
dienst doen. De kloof tussen de kleine kaste der beschamend rijke aristocratie
en de grote massa Is ook al middeleeuws (en Moors) en zo z||n cr op technisch
en psycholog'sch gebied talryke zaken te noemen welke zouden kunnen aan
tonen dat het leven hier in vele opzichten sinds eeuwen heeft stilgestaan. Gevolg
van het historisch noodlot in de vorm van slechte leiders (maar krijgt elk volk
niet do regering die het verdient?) of zyn de Spanjaarden inderdaad na hun
bloeiperiode niet meer by machte geweest het ontwlkkellngstcmpo van Europa
tc volgen?
Is de Spanjaard lui?
Het «ehUnt ook thans nog volstrekt
onmogelyk. dat de Spanjaard op mate-
rice" gebied in onze wereld van pro-
ductieschema's en effectieve werkme
thoden een rol van betekenis kan gaan
spelen Hij en dan generaliseer ik
natuurlijk, want vele Cataloniers en
Basken «ftn anders is met weinig
tevreden «n waarom dan zou hU zijn
leven met ham cn onafgebroken wer
ken vergallen? Immers wlen God helpt
komt v-edei dan wie vroeg zijn bed
En toch schijnt het me (dit Is niet
anders dan een directe impressie na
weken zwerven „langs de weg"), dat de
Spanjaard alles behalve lui Is, wan
neer er geen andere mogelykheld dan
werken ls Ik heb in een van de droog
ste streken van Spanje, in het Zuid-
Oosten tussen Granada en Murcia tien
tallen kilometers lang een maanland
schap gezien. Kale zandrotsen met
wonderlijke uithollingen en uitgedroogde
rivierbeddingen. Daar leven mensen in
holwonlng-dorpen, waar ge overigens,
ondanks het gebrek aan daglicht weer
niet al te tragisch tegen aan moet kij
ken. want deze vaak fris onderhouden
onderkomens zijn heerlijk koel. In die
droge woestenij dan zag ik lapjes grond,
veroverd op rotsen en zand, waar
schraal koren groeide en soms wat olijf
bomen Elk bruikbaar hoekje, elke vier
kante meter wordt ten koste van ont
zaggelijke arbeid bewerkt en op de Zon
dag. dat ik hier met een Amerikaanse
„iift"-auto langs reed, zag lk vele man
nen en ei ouwen ln felle zonneschijn aan
het werk.
Uitersten
De Spanjaard valt ook op het gebied
van de arbeid van het ene uiterste in
het andere Dat ziet ge aan de schoen
poetser. die in razend tempo vijf, zes
klanten behandelt en dan een uurtje
rust neemt op een café-terras. En aan de
metselaar, die vakkundig en snel zijn
werk verricht en dan plots, zonder zich
aan de officiële schafttijden te storen,
een schaduwplekje opzoekt om daar ln
alle gemoedsrusl een paar sigaretjes te
roken En aan de kellner in uw hotel
letje. die de vier gangen laat me zeg
gen- broodsoep, een moot vis. lamsvlees
met patates frites en een sinaasappel na
in gewoonweg verbluffend tempo op
dist en zo gauw, dat gebeurd is, zijn bed
achter de portiersloge opzoekt om daar
langdurig siësta te houden.
Van die Spaanse hotels had lk me
heel weinig voorgesteld, maar ter ge
ruststelling van degenen, die nog eens
(met smalle beurs) naar Spanje hopen
De bepaald luxueuze zaken, waar
ge f 12 of f 17 pension per dag betaalt,
zijn niet minder dan soortgelijke ho
tels in Amsterdam, Brussel of Lon
den, maar ook in de derde-rangs (en
nog minder) etablissementen, waar
(ekenaar en ik vertoefden voor vier
gulden per dag „complela", waren niet
afslotend. Vaak «at haveloos, verve
loos, maar beslist niet vuiler dan wat
men in Belgie en Frankrijk op dit ni
veau vindt, om van Italië nog niet te
spreken. En zeker verrassend was zelfs
dat we in elk hotelletje stromend wa
ter in onze kamer vonden, al was het
dan ook soms niet meer dan een fon
teintje.
„Propina"
Wanneer ge na het bovenstaande aan
neemt. dat de Spanjaard zo al niet lul
ls, dan toch graag zijn zorgen afschuift
op morgen en weinig liefde voor de ar
beid kent en wanneer ge daarnaast vast
stelt. dat de armoe algemeen en ingrij
pend is. dan moet het wel duidelijk zijn
dat de bedelarij in dit land grote kan
sen had. Inderdaad „had", want de
aanhangers van Franco stellen vast, dat
de caudillo behalve zijn pogingen tot in
dustrialisatie, zijn uitgebreide boomaan-
plantingen, volkomen openbare veilig
heid en meer dingen ook het afnemen
van de bedelary op de creditzijde van zijn
regiem mag schrijven Het is inderdaad
volgens ooggetuigen veel en veel erger
geweest, maar dat neemt toch niet weg
dat vooral de Spaanse kindertjes bij
zonder scheutig zijn met het uitsteken
van hun handjes, waarbij dan om een
„propina", een foooltje gevraagd wordt.
Ze kijken niet kwaad als ge „nee" zegt
en druipen dadelijk af.
Wel tragisch zijn de blinde lotenver-
kopers, die begrijpelijkerwijs vooral in
de toeristensteden hun kwartier hebben
opgeslagen In Toledo zag ik er vele tien
tallen. Op vrijwel elke straathoek in het
centrum stonden de blinden, die zonder
ophouden hun monotone roep herhaal
den „Trekking vandaag". Want deze spe
ciale blindenloterij wordt dagelijks en ir
elke stad zelfstandig georganiseerd.
Die loterijen van de staat en van de
blinden zijn. gelijk de stierengevechten,
een stuk Spaans volksleven Ge vindt
de loteria-wlnkeltjes overal en is het.
gezien de mentaliteit van de Spanjaard,
een wonder, dat ze bloeien? Eén peseta
betalen en de kans lopen er vijftig te
rug te krijgen. Caramba, wat een heer
lijkheid kan dat zijn! Zonder werken
geld verdienen.
FILMS
Eva
Van obsessie bevrijd
Luxor Er kunnen in Jeugdjaren
dingen gebeuren, die een onuitroeibare
indruk maken en de mens een leven
lang als een obsessie vervolgen. Een
voorbeeld daarvan toont de Zweedse
film Eva. waarin het zoontje van een
stationschef, die met een blind meisje
in een locomotief, na een twist met zijn
vader, de ouderlijke woning ontvlucht,
in de afgrond stort. Het kleine, arme
meisje vindt de dood, De jongen wordt
er zo door geschokt, dat angstvisioenen
voor de dood hem steeds overvallen.
Zijn levensboek telt lichte en don
kere bladzijden, bevat schrille tegen
stellingen van goed en kwaad en grote
verleidingen. Totdat hy. tot man uit
gegroeid, de vrouw vindt, die hèm lief
heeft en die hij liefheeft. Zy schenkt
hem een kind, waardoor hij eindelijk
weer het geloof in het goede hervindt,
de zin der dingen begrijpt en van zijn
obsessle's en schuldcomplexen bevrijd
wordt. De in deze film geschetste uit
eenlopende levensphansen. waarin ook
een periode van schrikwekkende immo
raliteit zjjn leven vergiftigt geven aan
deze film een veelzijdige, boeiende, zij
het soms wat melodramatische inhoud.
Een treffend Zweeds filmpje, „Dieren
in de naoht" gaat hieraan vooraf. Een
compact beeld van wreedheid tussen
dieren onderling, zeldzaam knap opge
nomen en prachtig ln de natuurlijke
sfeer.
VAN DEZE WEEK:
llllllllllllilllllllllllllllilllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllll
Griin ist die Heide
Vriendelijk verhaaltje
op en om de heide
Casino Alles draalt ln deze film
om de heide: men hoedt er schapen,
zingt er als zwerver vrolijke liedjes,
Jaagt er ongeoorloofd op herten, wordt
er verliefd en men blijft er, als men
van plan was te vertrekken.
Het verhaaltje is wat zoet. evenals de
technicolor, maar boeit toch, door de
verwikkelingen, die ontstaan, wanneer
een jonge houtvester ontdekt, dat de
vader van het meisje, waarop hij ver
liefd is, de stroper blijkt te zijn naar
wie hij zo naarstig speurt. En al is het
dan geen stroper voor gewin, maar voor
het genoegen van het jagen de jonge
houtvester zit er toch maar mee, vooral
als er ook nog een politieman in de
bossen wordt neergeschoten.
Maar dit heeft een ander op zijn
geweten.
Niet alleen de houtvester, óók de
rechter van het dorp is echter een
eenzaam man.
Gelukkig komt er een circus en of
daar lieve meisjes bij zijn!
En tussen dit alles door scharrelen
„drie vrolyke vagebonden" echter
van een twijfelachtige originaliteit.
Het geheel is aaruig en aoet wan
neer we even aan het „grlln" van dc
houtvester gewend zi)n geraakt sym
pathiek aan.
„Arabische nachten
Prinses als hoofdprijs
van een paardenrace
Trianon Waarom men de oorspron
kelijke titel van deze film, „Flame of
Araby" ln „Arabische nachten" heeft
vertaald, is niet geheel duidelijk, want
de belangrijke zaken in dit verhaal ge
beuren overdag tenzy men net bac
chanaal. dat een troep piraten, omringd
door luchtig-geklede slavinnen, in de
nacht aanricht, als het hoogtepunt be
schouwt.
Deze piraten, de Barbarossa's, waren
echter niet slechts om feest te vieren
zo dicht onder de muren van Tunis ge
komen.
Hun twee aanvoerders kwamen zo
niet goedschiks, dan kwaadschiks om
de hand van de schone prinses (Maureen
O'hara) van Tunesië, die nadat haar
vader gestorven was, onder de hoede
van haar neef was komen te staan.
Een mooie hoede overigens: de onver
laat wilde haar aan een van de Barba-
rossa-aanvoerders uithuwelijken. In ruil
voor een versgevangen blonde christen
slavin.
Gelukkig is er een onversaagde
Bedouin, die weliswaar paarden be
langrijker vindt dan vrouwen, maar
toch niet wil. dat die lieve prinses b|J
zo'n lelijke Barbarossa terecht komt.
En wanneer de beide Barbarossa's,
zeker dat een van hun zal overwinnen,
hebben toegestemd in een paardenrace
om de hand van de prinses, verschijnt
de Bedouin op zijn pas-gevangen, half
wild zwart paard, dat de andere deel-
gewoon voorbijvliegt!
„Kind er smokkel"
Amerikaans kwaad
Rex Nederland kent gelukkig niet
het probleem van de handel in kinde
ren, althans het komt hoogstzelden
voor: in Amerika is het echter een
dagelljiks voorkomend kwaad Geweten
loze lieden maken zich aan die kinder
handel schuldig, die zeer winstgevend
is. Zij maken gebruik van de moeilllke
positie waarin ongetrouwde moeders ».|jn
komen te verkeren en verkopen de pas
geboren kinderen aan welgestelde echt
paren. die de kinderzege niet kennen.
Uiteraard treedt de politie streng op
tegen deze „makelaars", vooral als er
chantage en soms ook wel moord aan
te pas komt. Overigens z|Jn ook de moe
der en de kopers strafbaar voor de wet.
In de film „Kindersmokkel" (Aban
doned) maken wU een Jacht mede op
een bende, die zioh met dergelijke
practljken inlaat.
Er ls een Jonge vrouw, pas bevallen,
dood gevonden in een gestolen auto.
Een Journalist zoekt, in samenwerking
met de zuster van de vermoorde en later
ook met de politie, de zaak uit
Dennis O'Keefe, Gale Storm en Jeff
Chandler spelen ln deze spannende
film de hoofdrollen.
,De fidele boer
Oostenrijkse gemoedelijkheid
Lido Wie ooit de Oostenrijkse Alpen
bezocht en er de gemoedelijkheid van
de plattelandsbevolking leerde kennen,
kan zich op een goedkope manier dat
genot van een herhaling verschaffen
door de aanschouwing van de film „De
fidele boer", waarin Paul Hörblger de
leidende rol vervult.
Temidden van de grootse pracht der
Alpennatuur speelt zich dit genoeglijke
verhaal af van een eenvoudige boer, die
zich alle geneugten, welke des Alpen-
dorps zijn. ontzegt teneinde zijn enige
zoon in staat te stellen eerst het gym
nasium te Salzburg en vervolgens de
Landbouwhogeschool in Wenen te be
zoeken. In de Oostenrijkse hoofdstad,
waar het contact met „thuis" meer en
meer op de achtergrond geraakt, onder
breekt hij zijn studie om zich aan zijn
eigenlijke roeping, de muziek te
wijden en dank zij de financiële hulp
van een als Amerikaan genaturaliseerd
landgenoot, ontwikkelt hÜ zich in korte
tijd tot een verdienstelijk componist van
jazz-muzlek. ZUn vader is toevallig te
zamen met enige kostelijke dorpstypen
getuige van zijn debuut ln de concert
zaal, doch overigens de enige onder het
auditorium, die zich door dit succes
teleurgesteld voelt. Zulks temeer waar
zoonlief duidelijk laat merken zijn vader
in dit milieu nu niet bepaald heel erg
te waarderen. Verbitterd keert de vader
naar zijn rustig dorpje terug, maar de
verzoening volgt spoedig op een gToots
huwelijksfeest, wanneer h|) een telegram
ontvangt, meldende de promotie van
z|jn zoon tot doctor in de landbouw
kunde. Paul Hörbiger ls ln deze film op
z'n best en datzelfde kan worden gezegd
van het Oostenrijkse dorpsleven, zoals
dat hier wordt uitgebeeld.
Spiegeltje, spiegeltje aan de wand.
De Bilt voorspelt
PARIJS, JUNI 1952
ZWAARBEWOLKT EN REGEN
Eenvoudige regenjas van gekleurde
popeline, geveerd met hetzelfde mate
riaal ln zwart, waardoor het kleding
stuk ook blnnenste-buiten kan worden
gedragen. De opgenaaide belegstukken,
waarop de knoopsluitlng is aangebracht,
zijn zwart. Het bijpassende regenhoed-
Je ls eveneens met de zwarte stof ge
voerd en kan. evenals de Jas. met de
gekleurde of de zwarte kant naar bui
ten worden gedragen.
OVERDRIJVENDE WOLKEN
VELDEN MET HIER EN DAAR
PLAATSELIJKE BUIEN
Een kort manteltje van wollige witte
(of gelcleurde» mantelstof completeert
een zwarte of donkergrijze wollen rok
Het manteltje heeft aangeknipte mou
wen met manchet, een rugceintuur die
op de zijnaden met een knoop is be
vestigd, een klassieke kraag en een laag
aangebrachte knoopsluiting. Het witte
manteltje kan donkere wollen kleding
aanvullen maar ook past liet - bil een
meer optimistisch bericht van De Bilt-
by fleurige zomerkleding.
Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllt!
Blijde ouderdom!
Oud-worden is géén pretje
Ziekte of gebreken, weinig geld.
geen raad weten met de vrije tijd:
dat zyn dikwijls zaken, die 't een
mens erg moeilijk kunnen maken.
Er ls dikwijls een sterke geest
toe nodig, om ondanks allerhande
bezwaren, de ouiwe-dag optiimls-
tlsoh te bekijken.
Het leren op zichzelf is al moei
lijk genoeg en als 't dan aan het
einde daarvan bergafwaarts gaat
wat helaas maar ól te veel ge
beurt dan valt 't helemaal niet
mee
Tóch z|jn er gelukkig nog genoeg
mensen, die geestelijk voldoende
kracht envooral geloof op
brengen, om lichaam en ziel er
bovenop te houden.
Daaraan moest ik denken, toen
bijgaand plaatje me onder ogen
kwam.
Het plaatje van het kranige
74-jarige mevrouwtje Harriet Morse
uit Cleveland en de niet minder
dan 85 lentes tellende parmantige
meneer Harry Goltzmanii, die daar
ook z'n tenten opgeslagen heeft.
Ge zoudt denken, dat meneer
Goltzmann kinds geworden is.
Geen sprake van. hoewel de ol|j-
kerd op een schommel zwieit.
Deze schommel heeft hij óf voor
z'n eigen genoegen gebouwd om fit
te blijven, of als Opa voor z'n
kleinkinderen.
In ieder geval: h|j ziet eruit, alsof
le er zioh best op amuseert!
Mantelpak van dunne wollen stof, f
bestaande uit een rechte rok en een
recht, halflang jasje van hetzelfde ma
teriaal De b ouse van wit linnen is ge
tailleerd en wordt over de rok gedra
gen. Het jasje heeft een opgeknipte
kraag cn driekwart mouwen met man
chet.
Klassieke tailleur van bruin linnen
een tailleur die is samengesteld uit een
getailleerd jasje eneen Japon met
rechte rok en korte mouwtjes.
DROOG EN ZONNIG WEER
Japon van twill, soepele, gekeperde
dassenzij de. Het model heeft aange
knipte driekwart mouwen, een breed
schouderpas en een plissé-garoenn?
aan de voorkant van het getailleerde
lyfje en de w|Jde rok.
Stad- en strandtenue tegelijk ls het1'
tweedelige katoentje, dat uit een gede
colleteerd jurkje en een korte, ge tall* H
leerde bolero bestaat: belde delen zijn
van dezelfde stof.
JV.
Het zou er onder de oudjes an
ders maar raar uitzien
Ik ken er, die door het leven
w|js en mild geworden z|jn, zacht
in hun oordeel over anderen en
vervuld van een zekere blijheid, die
zowel voor henzelf als voor hun
medemensen wonderen doet.
Ge ziet het meermalen aan de
blik van hun ogen; daaruit leert
ge hun zielerust kennen en ge weet,
dat ze afstand gedaan hebben van
véél, heel véél, waarnaar de Jon
geren verwoed Jagen en waar ln
de regel toch maar bitter weinig
Van terecht komt-
Ik prijs de oudjes, die het zó ver
gebracht hebben gelukkig en ik
benijd hén. om hetgeen zij verover
den en waar lk zélf Jammer ge
noeg nog lang niet aan toe
ben.
In de tweede, masr niet ln de
laatste plaats de kordate Harriet.
Ze schroomt niet een nieuw verf-
laagje op haar huisje aan te bren
gen, want ze is pas 74 en ze denkt
nog héél wat opgewekte jaren aan
haar leven toe te voegen.
„Schoonmaken" zit haar als goede
huisvrouw in hart en nieren; ze
heeft er géén ander voor nodig!
Nu: als alle ouden van dagen zo
kwiek zouden zijn als deze twee,
behoefde men zioh om de ouwe-
dagsvoorzierung geen zorgen te ma
ken.
Ik wens alle Leidse oudjes zóveel
Initiatief toe. als waarover deze
twee blijkbaar beschikken
Dat is beter dan in een leunrtvel
te koekeloeren en suffig te knikke
bollen
Wie zich aan een ander spiegelt,
spiegelt zich zacht, lieve mensen!!
FANTASIO.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirH
Voor de Vromv
Geniet van het fruitseizoen
Laten we van het frisse zomerfruit
profiteren, voor het seizoen verstreken
is! Deze zachte vruchten vormen immers
niet alleen een tractatie voor oude en
jonge mensen, ze zijn daarbij ook zeer
gezond vooral wanneer ze vers en
rauw gegeten worden! Jammer genoeg
zijn ze maar zelden goedkoop, tenzy we
ze in eigen tuin of in het wild kunnen
plukken. Maar in ieder geval kunnen we
ons geld beter aan vruchten besteden
clan aan allerlei snoeperijen en flesjes
limonade.
Helpt trouwens een handvol kersen
niet beter tegen de dorst dan een ijsjr
en smaken op een zomerse dag rabar-
bermoes of stukjes pruim niet frisser op
de boterham dan een of ander zoet
strooisel? Zal een bordje bessen toe nie:
prettiger vervanging vormen van de soep
vooraf bij het warme maal? Op die ma
nier bent u niet veel duurder uit dan
gewoonlijk en u bespaart zich nog t||d
en moeite in de warme keuken boven
dien!
Wilt u voor bijzondere gelegenheden
met een echte zomerlekkernij voor de
dag komen, dan zoudt u één van de
volgende fruitgerechten kunnen klaar
maken.
Aardbeicnpannekoekjes,
2Vi dl (.V/z kopje) melk, 100 g (10 eet-
lepels) bloem of zelfrijzend bakmeel, 1
ei (dooier), zout. boter of margarine om
te bakken. 200 g of meer aardbeien, een
paar eetlepels suiker; gezoete slagroom
of yoghurt die op een doek uitgelekt is,
of poedersuiker.
De bloem of het zelfrijzend bakmeel
vermengen met iets zout en het losge
klopte ei of de dooier en geleidelijk de
melk er door roeren. Van het beslag
vlug pannekoekjes bakken. In het mid
den van leder pannekoekje een paar (zo
nodig doorgesneden) aardbeien leggen
en deze bestrooien met suiker. De uit
einden van de pannekoek er overheen
slaan en de rolletjes met de naad naar
beneden leggen. Vlak voor het opdoen
op de bovenkant torentjes slagroom of
dikke yoghurt spulten of leggen, of de
bovenkant bestrooien met poedersuiker.
Deze koekjes kunnen warm of koud
gevuld worden; ze worden koud gegeten.
VruchtcnrijsL
1 1. melk. 50 g (3 eetlepels) rijst, 10 g
(1 eetlepel» custard-of puddingpoeder,
ongeveer 60 g (4 eetlepels) suiker, 200 g
of meer vruchten.
De melk aan de kook brengen, de rijst
er al roerende ln strooien en zonder
roeren zachtjes gaar laten worden (In BB
ongeveer 45 minuten). Het custard- of
puddingpoeder met een scheutje koude
melk of water aanroeren en dit papje
even meekoken. De suiker toevoegen en
de massa laten afkoelen.
De vruchten schoonmaken, zo nodig
snyden en door de vla roeren. Het ge
recht enige tijd koel, afgedekt wegzetten.
Zeer geschikt zijn voor dit gerecht de
I geurige vruchten zoals aardbeien, fram-
bozen, bramen, ontpitte pruimen.
Kerscncompóte (gestoofde kersen)
250 g of meer kersen, l'j dl (1 kopje)
water. 50 g (ruim 3 eetlepels) suiker,
(citroensap of azijn). i
De vruchten wassen en van de steel
tjes ontdoen. Het water aan de kool:
brengen met de suiker. De kersen er ln
overdoen en het geheel tot het kookpunt
verhitten. Dan van het vuur af de
•-nichten ln een paar minuten zacht ia- m
ten worden. Een paar druppels citroen- i
-ap of azijn toevoegen wanneer de ker- 'M
sen flauw van smaak zijn. De vruchten j
uit het nat nemen dit gebruiken als
drank of, bijgebonden met aardappel
meel. als puddlngsaus-
Voor gekruide compóte kaneel e°
kruidnagel in het water laten meetrek
ken.
Vruchtengebakjes-
Hiervoor kleine caketjes of bakjes van
zandtaart of korstdeek gebruiken D'
cakes (in plakken snijden of uithollen -
en> opmaken met: verse aardbeien,
verse frambozen; schijven perzik, part
jes pruim of: in suikerwater gestooide
kersen; bessen; bramen.
Verse vruchten bestrooien met suiKTi
over gestoofde vruchten een lepel dis
gebonden vruchtennat scheppen.