andbss7 ZATERDAG 28 JUNI (Van onze rels-redacteur) (VIII) Eerlijk gezegd weet Ik niet goed wat ik aan moet met die beruchte Spaanse luiheid met de „manana-leer" welke verkondigt, dat het morgen ook nog wel kan Spanje is niet het rijk van de verloren minuten of uren, maar dat van de verloren eeuwen. In heel het land zag Ik geen tractor, geen mechanische land bouwmachine (ze /.(jn er nntuurlyk op een enkele plaats) in gebruik, maar wel houten plocgjcs, welke uit de middeleeuwen stammen. Ezeltjes hoe talrijk zijn ze en hoe prachtig passen ze In het ruige, droge landschap van het centrale plateau sjokken zwaar beladen, afstanden af, waarvoor by ons vrachtauto's dienst doen. De kloof tussen de kleine kaste der beschamend rijke aristocratie en de grote massa Is ook al middeleeuws (en Moors) en zo z||n cr op technisch en psycholog'sch gebied talryke zaken te noemen welke zouden kunnen aan tonen dat het leven hier in vele opzichten sinds eeuwen heeft stilgestaan. Gevolg van het historisch noodlot in de vorm van slechte leiders (maar krijgt elk volk niet do regering die het verdient?) of zyn de Spanjaarden inderdaad na hun bloeiperiode niet meer by machte geweest het ontwlkkellngstcmpo van Europa tc volgen? Is de Spanjaard lui? Het «ehUnt ook thans nog volstrekt onmogelyk. dat de Spanjaard op mate- rice" gebied in onze wereld van pro- ductieschema's en effectieve werkme thoden een rol van betekenis kan gaan spelen Hij en dan generaliseer ik natuurlijk, want vele Cataloniers en Basken «ftn anders is met weinig tevreden «n waarom dan zou hU zijn leven met ham cn onafgebroken wer ken vergallen? Immers wlen God helpt komt v-edei dan wie vroeg zijn bed En toch schijnt het me (dit Is niet anders dan een directe impressie na weken zwerven „langs de weg"), dat de Spanjaard alles behalve lui Is, wan neer er geen andere mogelykheld dan werken ls Ik heb in een van de droog ste streken van Spanje, in het Zuid- Oosten tussen Granada en Murcia tien tallen kilometers lang een maanland schap gezien. Kale zandrotsen met wonderlijke uithollingen en uitgedroogde rivierbeddingen. Daar leven mensen in holwonlng-dorpen, waar ge overigens, ondanks het gebrek aan daglicht weer niet al te tragisch tegen aan moet kij ken. want deze vaak fris onderhouden onderkomens zijn heerlijk koel. In die droge woestenij dan zag ik lapjes grond, veroverd op rotsen en zand, waar schraal koren groeide en soms wat olijf bomen Elk bruikbaar hoekje, elke vier kante meter wordt ten koste van ont zaggelijke arbeid bewerkt en op de Zon dag. dat ik hier met een Amerikaanse „iift"-auto langs reed, zag lk vele man nen en ei ouwen ln felle zonneschijn aan het werk. Uitersten De Spanjaard valt ook op het gebied van de arbeid van het ene uiterste in het andere Dat ziet ge aan de schoen poetser. die in razend tempo vijf, zes klanten behandelt en dan een uurtje rust neemt op een café-terras. En aan de metselaar, die vakkundig en snel zijn werk verricht en dan plots, zonder zich aan de officiële schafttijden te storen, een schaduwplekje opzoekt om daar ln alle gemoedsrusl een paar sigaretjes te roken En aan de kellner in uw hotel letje. die de vier gangen laat me zeg gen- broodsoep, een moot vis. lamsvlees met patates frites en een sinaasappel na in gewoonweg verbluffend tempo op dist en zo gauw, dat gebeurd is, zijn bed achter de portiersloge opzoekt om daar langdurig siësta te houden. Van die Spaanse hotels had lk me heel weinig voorgesteld, maar ter ge ruststelling van degenen, die nog eens (met smalle beurs) naar Spanje hopen De bepaald luxueuze zaken, waar ge f 12 of f 17 pension per dag betaalt, zijn niet minder dan soortgelijke ho tels in Amsterdam, Brussel of Lon den, maar ook in de derde-rangs (en nog minder) etablissementen, waar (ekenaar en ik vertoefden voor vier gulden per dag „complela", waren niet afslotend. Vaak «at haveloos, verve loos, maar beslist niet vuiler dan wat men in Belgie en Frankrijk op dit ni veau vindt, om van Italië nog niet te spreken. En zeker verrassend was zelfs dat we in elk hotelletje stromend wa ter in onze kamer vonden, al was het dan ook soms niet meer dan een fon teintje. „Propina" Wanneer ge na het bovenstaande aan neemt. dat de Spanjaard zo al niet lul ls, dan toch graag zijn zorgen afschuift op morgen en weinig liefde voor de ar beid kent en wanneer ge daarnaast vast stelt. dat de armoe algemeen en ingrij pend is. dan moet het wel duidelijk zijn dat de bedelarij in dit land grote kan sen had. Inderdaad „had", want de aanhangers van Franco stellen vast, dat de caudillo behalve zijn pogingen tot in dustrialisatie, zijn uitgebreide boomaan- plantingen, volkomen openbare veilig heid en meer dingen ook het afnemen van de bedelary op de creditzijde van zijn regiem mag schrijven Het is inderdaad volgens ooggetuigen veel en veel erger geweest, maar dat neemt toch niet weg dat vooral de Spaanse kindertjes bij zonder scheutig zijn met het uitsteken van hun handjes, waarbij dan om een „propina", een foooltje gevraagd wordt. Ze kijken niet kwaad als ge „nee" zegt en druipen dadelijk af. Wel tragisch zijn de blinde lotenver- kopers, die begrijpelijkerwijs vooral in de toeristensteden hun kwartier hebben opgeslagen In Toledo zag ik er vele tien tallen. Op vrijwel elke straathoek in het centrum stonden de blinden, die zonder ophouden hun monotone roep herhaal den „Trekking vandaag". Want deze spe ciale blindenloterij wordt dagelijks en ir elke stad zelfstandig georganiseerd. Die loterijen van de staat en van de blinden zijn. gelijk de stierengevechten, een stuk Spaans volksleven Ge vindt de loteria-wlnkeltjes overal en is het. gezien de mentaliteit van de Spanjaard, een wonder, dat ze bloeien? Eén peseta betalen en de kans lopen er vijftig te rug te krijgen. Caramba, wat een heer lijkheid kan dat zijn! Zonder werken geld verdienen. FILMS Eva Van obsessie bevrijd Luxor Er kunnen in Jeugdjaren dingen gebeuren, die een onuitroeibare indruk maken en de mens een leven lang als een obsessie vervolgen. Een voorbeeld daarvan toont de Zweedse film Eva. waarin het zoontje van een stationschef, die met een blind meisje in een locomotief, na een twist met zijn vader, de ouderlijke woning ontvlucht, in de afgrond stort. Het kleine, arme meisje vindt de dood, De jongen wordt er zo door geschokt, dat angstvisioenen voor de dood hem steeds overvallen. Zijn levensboek telt lichte en don kere bladzijden, bevat schrille tegen stellingen van goed en kwaad en grote verleidingen. Totdat hy. tot man uit gegroeid, de vrouw vindt, die hèm lief heeft en die hij liefheeft. Zy schenkt hem een kind, waardoor hij eindelijk weer het geloof in het goede hervindt, de zin der dingen begrijpt en van zijn obsessle's en schuldcomplexen bevrijd wordt. De in deze film geschetste uit eenlopende levensphansen. waarin ook een periode van schrikwekkende immo raliteit zjjn leven vergiftigt geven aan deze film een veelzijdige, boeiende, zij het soms wat melodramatische inhoud. Een treffend Zweeds filmpje, „Dieren in de naoht" gaat hieraan vooraf. Een compact beeld van wreedheid tussen dieren onderling, zeldzaam knap opge nomen en prachtig ln de natuurlijke sfeer. VAN DEZE WEEK: llllllllllllilllllllllllllllilllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllll Griin ist die Heide Vriendelijk verhaaltje op en om de heide Casino Alles draalt ln deze film om de heide: men hoedt er schapen, zingt er als zwerver vrolijke liedjes, Jaagt er ongeoorloofd op herten, wordt er verliefd en men blijft er, als men van plan was te vertrekken. Het verhaaltje is wat zoet. evenals de technicolor, maar boeit toch, door de verwikkelingen, die ontstaan, wanneer een jonge houtvester ontdekt, dat de vader van het meisje, waarop hij ver liefd is, de stroper blijkt te zijn naar wie hij zo naarstig speurt. En al is het dan geen stroper voor gewin, maar voor het genoegen van het jagen de jonge houtvester zit er toch maar mee, vooral als er ook nog een politieman in de bossen wordt neergeschoten. Maar dit heeft een ander op zijn geweten. Niet alleen de houtvester, óók de rechter van het dorp is echter een eenzaam man. Gelukkig komt er een circus en of daar lieve meisjes bij zijn! En tussen dit alles door scharrelen „drie vrolyke vagebonden" echter van een twijfelachtige originaliteit. Het geheel is aaruig en aoet wan neer we even aan het „grlln" van dc houtvester gewend zi)n geraakt sym pathiek aan. „Arabische nachten Prinses als hoofdprijs van een paardenrace Trianon Waarom men de oorspron kelijke titel van deze film, „Flame of Araby" ln „Arabische nachten" heeft vertaald, is niet geheel duidelijk, want de belangrijke zaken in dit verhaal ge beuren overdag tenzy men net bac chanaal. dat een troep piraten, omringd door luchtig-geklede slavinnen, in de nacht aanricht, als het hoogtepunt be schouwt. Deze piraten, de Barbarossa's, waren echter niet slechts om feest te vieren zo dicht onder de muren van Tunis ge komen. Hun twee aanvoerders kwamen zo niet goedschiks, dan kwaadschiks om de hand van de schone prinses (Maureen O'hara) van Tunesië, die nadat haar vader gestorven was, onder de hoede van haar neef was komen te staan. Een mooie hoede overigens: de onver laat wilde haar aan een van de Barba- rossa-aanvoerders uithuwelijken. In ruil voor een versgevangen blonde christen slavin. Gelukkig is er een onversaagde Bedouin, die weliswaar paarden be langrijker vindt dan vrouwen, maar toch niet wil. dat die lieve prinses b|J zo'n lelijke Barbarossa terecht komt. En wanneer de beide Barbarossa's, zeker dat een van hun zal overwinnen, hebben toegestemd in een paardenrace om de hand van de prinses, verschijnt de Bedouin op zijn pas-gevangen, half wild zwart paard, dat de andere deel- gewoon voorbijvliegt! „Kind er smokkel" Amerikaans kwaad Rex Nederland kent gelukkig niet het probleem van de handel in kinde ren, althans het komt hoogstzelden voor: in Amerika is het echter een dagelljiks voorkomend kwaad Geweten loze lieden maken zich aan die kinder handel schuldig, die zeer winstgevend is. Zij maken gebruik van de moeilllke positie waarin ongetrouwde moeders ».|jn komen te verkeren en verkopen de pas geboren kinderen aan welgestelde echt paren. die de kinderzege niet kennen. Uiteraard treedt de politie streng op tegen deze „makelaars", vooral als er chantage en soms ook wel moord aan te pas komt. Overigens z|Jn ook de moe der en de kopers strafbaar voor de wet. In de film „Kindersmokkel" (Aban doned) maken wU een Jacht mede op een bende, die zioh met dergelijke practljken inlaat. Er ls een Jonge vrouw, pas bevallen, dood gevonden in een gestolen auto. Een Journalist zoekt, in samenwerking met de zuster van de vermoorde en later ook met de politie, de zaak uit Dennis O'Keefe, Gale Storm en Jeff Chandler spelen ln deze spannende film de hoofdrollen. ,De fidele boer Oostenrijkse gemoedelijkheid Lido Wie ooit de Oostenrijkse Alpen bezocht en er de gemoedelijkheid van de plattelandsbevolking leerde kennen, kan zich op een goedkope manier dat genot van een herhaling verschaffen door de aanschouwing van de film „De fidele boer", waarin Paul Hörblger de leidende rol vervult. Temidden van de grootse pracht der Alpennatuur speelt zich dit genoeglijke verhaal af van een eenvoudige boer, die zich alle geneugten, welke des Alpen- dorps zijn. ontzegt teneinde zijn enige zoon in staat te stellen eerst het gym nasium te Salzburg en vervolgens de Landbouwhogeschool in Wenen te be zoeken. In de Oostenrijkse hoofdstad, waar het contact met „thuis" meer en meer op de achtergrond geraakt, onder breekt hij zijn studie om zich aan zijn eigenlijke roeping, de muziek te wijden en dank zij de financiële hulp van een als Amerikaan genaturaliseerd landgenoot, ontwikkelt hÜ zich in korte tijd tot een verdienstelijk componist van jazz-muzlek. ZUn vader is toevallig te zamen met enige kostelijke dorpstypen getuige van zijn debuut ln de concert zaal, doch overigens de enige onder het auditorium, die zich door dit succes teleurgesteld voelt. Zulks temeer waar zoonlief duidelijk laat merken zijn vader in dit milieu nu niet bepaald heel erg te waarderen. Verbitterd keert de vader naar zijn rustig dorpje terug, maar de verzoening volgt spoedig op een gToots huwelijksfeest, wanneer h|) een telegram ontvangt, meldende de promotie van z|jn zoon tot doctor in de landbouw kunde. Paul Hörbiger ls ln deze film op z'n best en datzelfde kan worden gezegd van het Oostenrijkse dorpsleven, zoals dat hier wordt uitgebeeld. Spiegeltje, spiegeltje aan de wand. De Bilt voorspelt PARIJS, JUNI 1952 ZWAARBEWOLKT EN REGEN Eenvoudige regenjas van gekleurde popeline, geveerd met hetzelfde mate riaal ln zwart, waardoor het kleding stuk ook blnnenste-buiten kan worden gedragen. De opgenaaide belegstukken, waarop de knoopsluitlng is aangebracht, zijn zwart. Het bijpassende regenhoed- Je ls eveneens met de zwarte stof ge voerd en kan. evenals de Jas. met de gekleurde of de zwarte kant naar bui ten worden gedragen. OVERDRIJVENDE WOLKEN VELDEN MET HIER EN DAAR PLAATSELIJKE BUIEN Een kort manteltje van wollige witte (of gelcleurde» mantelstof completeert een zwarte of donkergrijze wollen rok Het manteltje heeft aangeknipte mou wen met manchet, een rugceintuur die op de zijnaden met een knoop is be vestigd, een klassieke kraag en een laag aangebrachte knoopsluiting. Het witte manteltje kan donkere wollen kleding aanvullen maar ook past liet - bil een meer optimistisch bericht van De Bilt- by fleurige zomerkleding. Illlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllt! Blijde ouderdom! Oud-worden is géén pretje Ziekte of gebreken, weinig geld. geen raad weten met de vrije tijd: dat zyn dikwijls zaken, die 't een mens erg moeilijk kunnen maken. Er ls dikwijls een sterke geest toe nodig, om ondanks allerhande bezwaren, de ouiwe-dag optiimls- tlsoh te bekijken. Het leren op zichzelf is al moei lijk genoeg en als 't dan aan het einde daarvan bergafwaarts gaat wat helaas maar ól te veel ge beurt dan valt 't helemaal niet mee Tóch z|jn er gelukkig nog genoeg mensen, die geestelijk voldoende kracht envooral geloof op brengen, om lichaam en ziel er bovenop te houden. Daaraan moest ik denken, toen bijgaand plaatje me onder ogen kwam. Het plaatje van het kranige 74-jarige mevrouwtje Harriet Morse uit Cleveland en de niet minder dan 85 lentes tellende parmantige meneer Harry Goltzmanii, die daar ook z'n tenten opgeslagen heeft. Ge zoudt denken, dat meneer Goltzmann kinds geworden is. Geen sprake van. hoewel de ol|j- kerd op een schommel zwieit. Deze schommel heeft hij óf voor z'n eigen genoegen gebouwd om fit te blijven, of als Opa voor z'n kleinkinderen. In ieder geval: h|j ziet eruit, alsof le er zioh best op amuseert! Mantelpak van dunne wollen stof, f bestaande uit een rechte rok en een recht, halflang jasje van hetzelfde ma teriaal De b ouse van wit linnen is ge tailleerd en wordt over de rok gedra gen. Het jasje heeft een opgeknipte kraag cn driekwart mouwen met man chet. Klassieke tailleur van bruin linnen een tailleur die is samengesteld uit een getailleerd jasje eneen Japon met rechte rok en korte mouwtjes. DROOG EN ZONNIG WEER Japon van twill, soepele, gekeperde dassenzij de. Het model heeft aange knipte driekwart mouwen, een breed schouderpas en een plissé-garoenn? aan de voorkant van het getailleerde lyfje en de w|Jde rok. Stad- en strandtenue tegelijk ls het1' tweedelige katoentje, dat uit een gede colleteerd jurkje en een korte, ge tall* H leerde bolero bestaat: belde delen zijn van dezelfde stof. JV. Het zou er onder de oudjes an ders maar raar uitzien Ik ken er, die door het leven w|js en mild geworden z|jn, zacht in hun oordeel over anderen en vervuld van een zekere blijheid, die zowel voor henzelf als voor hun medemensen wonderen doet. Ge ziet het meermalen aan de blik van hun ogen; daaruit leert ge hun zielerust kennen en ge weet, dat ze afstand gedaan hebben van véél, heel véél, waarnaar de Jon geren verwoed Jagen en waar ln de regel toch maar bitter weinig Van terecht komt- Ik prijs de oudjes, die het zó ver gebracht hebben gelukkig en ik benijd hén. om hetgeen zij verover den en waar lk zélf Jammer ge noeg nog lang niet aan toe ben. In de tweede, masr niet ln de laatste plaats de kordate Harriet. Ze schroomt niet een nieuw verf- laagje op haar huisje aan te bren gen, want ze is pas 74 en ze denkt nog héél wat opgewekte jaren aan haar leven toe te voegen. „Schoonmaken" zit haar als goede huisvrouw in hart en nieren; ze heeft er géén ander voor nodig! Nu: als alle ouden van dagen zo kwiek zouden zijn als deze twee, behoefde men zioh om de ouwe- dagsvoorzierung geen zorgen te ma ken. Ik wens alle Leidse oudjes zóveel Initiatief toe. als waarover deze twee blijkbaar beschikken Dat is beter dan in een leunrtvel te koekeloeren en suffig te knikke bollen Wie zich aan een ander spiegelt, spiegelt zich zacht, lieve mensen!! FANTASIO. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiirH Voor de Vromv Geniet van het fruitseizoen Laten we van het frisse zomerfruit profiteren, voor het seizoen verstreken is! Deze zachte vruchten vormen immers niet alleen een tractatie voor oude en jonge mensen, ze zijn daarbij ook zeer gezond vooral wanneer ze vers en rauw gegeten worden! Jammer genoeg zijn ze maar zelden goedkoop, tenzy we ze in eigen tuin of in het wild kunnen plukken. Maar in ieder geval kunnen we ons geld beter aan vruchten besteden clan aan allerlei snoeperijen en flesjes limonade. Helpt trouwens een handvol kersen niet beter tegen de dorst dan een ijsjr en smaken op een zomerse dag rabar- bermoes of stukjes pruim niet frisser op de boterham dan een of ander zoet strooisel? Zal een bordje bessen toe nie: prettiger vervanging vormen van de soep vooraf bij het warme maal? Op die ma nier bent u niet veel duurder uit dan gewoonlijk en u bespaart zich nog t||d en moeite in de warme keuken boven dien! Wilt u voor bijzondere gelegenheden met een echte zomerlekkernij voor de dag komen, dan zoudt u één van de volgende fruitgerechten kunnen klaar maken. Aardbeicnpannekoekjes, 2Vi dl (.V/z kopje) melk, 100 g (10 eet- lepels) bloem of zelfrijzend bakmeel, 1 ei (dooier), zout. boter of margarine om te bakken. 200 g of meer aardbeien, een paar eetlepels suiker; gezoete slagroom of yoghurt die op een doek uitgelekt is, of poedersuiker. De bloem of het zelfrijzend bakmeel vermengen met iets zout en het losge klopte ei of de dooier en geleidelijk de melk er door roeren. Van het beslag vlug pannekoekjes bakken. In het mid den van leder pannekoekje een paar (zo nodig doorgesneden) aardbeien leggen en deze bestrooien met suiker. De uit einden van de pannekoek er overheen slaan en de rolletjes met de naad naar beneden leggen. Vlak voor het opdoen op de bovenkant torentjes slagroom of dikke yoghurt spulten of leggen, of de bovenkant bestrooien met poedersuiker. Deze koekjes kunnen warm of koud gevuld worden; ze worden koud gegeten. VruchtcnrijsL 1 1. melk. 50 g (3 eetlepels) rijst, 10 g (1 eetlepel» custard-of puddingpoeder, ongeveer 60 g (4 eetlepels) suiker, 200 g of meer vruchten. De melk aan de kook brengen, de rijst er al roerende ln strooien en zonder roeren zachtjes gaar laten worden (In BB ongeveer 45 minuten). Het custard- of puddingpoeder met een scheutje koude melk of water aanroeren en dit papje even meekoken. De suiker toevoegen en de massa laten afkoelen. De vruchten schoonmaken, zo nodig snyden en door de vla roeren. Het ge recht enige tijd koel, afgedekt wegzetten. Zeer geschikt zijn voor dit gerecht de I geurige vruchten zoals aardbeien, fram- bozen, bramen, ontpitte pruimen. Kerscncompóte (gestoofde kersen) 250 g of meer kersen, l'j dl (1 kopje) water. 50 g (ruim 3 eetlepels) suiker, (citroensap of azijn). i De vruchten wassen en van de steel tjes ontdoen. Het water aan de kool: brengen met de suiker. De kersen er ln overdoen en het geheel tot het kookpunt verhitten. Dan van het vuur af de •-nichten ln een paar minuten zacht ia- m ten worden. Een paar druppels citroen- i -ap of azijn toevoegen wanneer de ker- 'M sen flauw van smaak zijn. De vruchten j uit het nat nemen dit gebruiken als drank of, bijgebonden met aardappel meel. als puddlngsaus- Voor gekruide compóte kaneel e° kruidnagel in het water laten meetrek ken. Vruchtengebakjes- Hiervoor kleine caketjes of bakjes van zandtaart of korstdeek gebruiken D' cakes (in plakken snijden of uithollen - en> opmaken met: verse aardbeien, verse frambozen; schijven perzik, part jes pruim of: in suikerwater gestooide kersen; bessen; bramen. Verse vruchten bestrooien met suiKTi over gestoofde vruchten een lepel dis gebonden vruchtennat scheppen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 30