a
a
a
H
a
a
a
a
i
a
1
l
B
r
Een Zoeklicht
Een grote en een kleine Dichter
KRUISWOORDRAADSEL
0NSBR1DGE-PR0BLEEM
15
16
25
V
fl
52
Ook in ons land steeds meer
toegepast
Een dammertje van 10 jaar!
m
0
m
ii
m
a
m
s
m
1
n
A
11
ui
m
S3
M
if
IB
§s§
ii
31
m
r
m
fjf
ii
8
S
-3,
H
m
9
M
T p
ZATERDAG 21 JUNI
Escorte voor zeilschepen
Schepen en zeiljachten, die naar Hel
sinki zullen varen ter gelegenheid van
de Olympische Spelen zullen van
Finse zUde een escorte krygcn ten
einde te vermijden, dat de schepen
per ongeluk in het Russische gebied
van Porkkala terecht zullen komen,
naar de kans bestaat, dat zü geruime
tjjd voor nader onderzoek zullen wor
den vastgehouden.
De Zweden zullen de schepen bijstaan
van Stockholm tot de Aalandseilanden,
de Finnen zullen toezien op de Jachten,
die van de Aalandseilanden naar Hel
sinki varen.
OP DE BOEKENMARKT
GOLF.
Albert Bcsnard - „DOEM EN
DORST" - De C'cderreeks.
J. M. Meulenhoff, A'dam 1952.
De dichter Albert Besnard behoort niet
tot de schrijvers die veel produceren.
I Ook is hij geen literator van beroep. Hij
i schrijft geen letterkundige artikelen en
Onder redelijk goede weersomstandlg- ^een Hl' redacteur van een
heden is gisteren op de in uitstekende £anJ?® Jrc*e dagbladen en lange Jaren
toestand verkerende baan van <le hoofdredacteur geweest op Sumatra.
Haagse Golf en Country Club te Was- Alï)ert Besnard publiceerde ln 1925 een
Int. Amateur kampioenschap
senaar het Int. Amatcurkampb
schap van Nederland begonnen, waar
voor ook van buitenlandse zijde grote
belangstelling bestaat.
Helaas lieten enkele inschrijvers, onder
wie de titelhouder, de Engelsman E. H.
Potter wegens ziekte, verstek gaan, zodat
enige spelers voor zover zij niet reeds
een bye hadden geloot, met een walk
over in de tweede fondc kwamen, zoals
b v. onze nationale kampioen mr J. F.
Dudok van Heel. mr P. J. M Fruytier en
jhr mr P. J. v. Swinderen. De uitslagen
van de eerste ronde luiden:
J. Leysen (Waterloo GC, Brussel»
wint met 4 en 4 van Jhr mr A. Calkoen
van Limmen; nar H J. W. Swane wint
met 6 en 5 van H H. J. van Gogh (The
Elms G.C.. Toronto. Ont.); Z. Exc. V.
Zaw Win (Gezant van Burma in Neder
land) verl met 3 en 2 van J. v Weegen;
J. Irving Edwards (Walton Heath. En
geland) wint met 4 en 2 van A. M
Groskamp: M Dew 'Hamburg Service
G C.) wint met 4 en 3 van Ch. E Veli-
man: A G Henderson (KennemerGC)
wint met 3 en 1 van W P. Peletier: R.
Walker (Prestwick G.C.. Schotland)
wint met 8 en 6 van C. W. de Visser.
DAMMEN.
DAMKAMPIOENSCHAP VAN
NEDERLAND.
In het Domhotel te Utrecht werd een
aanvang gemaakt met de beslissings-
kamp om het persoonlijk damkampioen
schap van Nederland. De eerste partij,
tussen W. Roozenburg en lr G. E. van
Dijk, eindigde na 59 zetten in remise.
ZWEMMEN.
NIEUW EUROPEES RECORD VAN
BOITEUX.
Bij een poging om te Tououse het
Franse record op de 1500 meter vrije
slag voor juniores te verbeteren, heeft
Jean Boiteux een tijd gemaakt van 18
nun. 40 8 sec. Hiermee was zijn poging
met slechts geslaagd, maar tevens ver
beterde hij het Europees record, dat
sinds 7 Juli 1951 met 18 min. 49.6 sec
op naam stond van de Hongaar Czordas.
PADYTNDF.RSWEDSTRIJDEN
IN DE ZIJL.
Hedenavond zullen in de Zijl zwem-
wedstiyden worden gehouden, waaraan
vele groepen van het District Rijnland
zullen deelnemen. De Zeeverkenners-
groep Jan van Galen heeft deze wed
strijden georganiseerd. Zij zullen om
18.30 uur aanvangen.
WIELRENNEN.
Nat. baankampioenschappen
in Olympisch Stadion
Dit weekeind wordt ln het Olympisch
Stadion een aanvang gemaakt met de
Nederlandse kamploensohappen op de
baan. Vandaag worden de series en her-
kanslngsritten sprint en de race over
50 km. voor amateurs gereden; morgen
prijken op het programma de achtervol
ging profs (vandaag de series tot en
met de kwart-finales) en de wedstjyd
over 50 km. voor profs.
Enkele namen van deelnemers zijn
Sprint, profs: Van Vliet, Derksen, Bijs
ter. Peters, v. d. Vijver.
Sprint amateurs: HUzelendoorn,
Schotman. Willekes. Bontekoe Wier
stra. Kleefstra. Cantlneau. Koch.
Achtervolging profs. Van Est, Peters.
Derksen, Wagtmans. Voorting. Dekkers,
Nol ten, Lakeman.
bundel genaamd ..Opstand en Wroeging"
bij Boosten en Stols ln Maastricht." Met
dit werk plaatste hl) zich onder de eerste
dichters van ons land. zonder echter te
behoren tot een speciale groep. De bun
del ls helaas alleen nog antiquarisch te
krUgen, maar wie'zo gelukkig mocht zijn
deze kleine uitgave in zijn kast te hebben
zal bij herlezing zien hoezeer dit werk
niets van zijn kracht verloren heeft en
door alle bewogen tijden heen van een
zelfde aangrijpende menselijkheid geble
ven is, die het kenmerk is van gTOte
poëzie, waarin een grote persoonlijke
aandoening een eigen gave vorm gevon
den heeft. Want hoewel een dichter al
tijd min of meer „van zijn tijd" is. be
hoort hij daarnaast zo ver te duiken naar
de kern van alle leven dat zijn werk.
zijn uitspraken, met de jaren hun waar
de niet verliezen kunnen.
De tweede bundel van Besnard. „Doem
en Dorst" geheten, ls omvangrijker dan
de eeTste. Het zijn verzen, die de dichter
in gevangenschap by de Japanners ge
schreven heeft.
Merkwaardig ls. dat deze verzen niets
uitsohrljft in lange gedichten van vol
komen gave alexandrijnen (regels van
zesvoetige Jamben met een caesuur
rust na de derde voet). Het cosmische
element is groter geworden en duide
lijker is het streven naar het verbreken
van de aardse gebondenheid en het zoe
ken naar het geheim, de grote macht,
die achter aard en schepping staat. Deze
kracht achter het wereldbeeld noemt de
dichter soms God. maar hij duidt hem
ook aan door de besohrljwing van een
cosmische magie.
Het fraaiste gedioht van deze bundel
is m l. het tweede dat ..De aarde" heet.
waarin de dichter de schepping zoals die
zich aan de mens voordoet tracht te
doorgronden in zijn tegenstellingen en
waarvan de onderdelen, die ik de dieren
zou willen noemen, de tijger, de adelaar,
de hond. superieure hoogtepunten zijn.
Ruimte ontbreekt mij tot mijn spijt
om verder In te gaan op het grote ge
dicht „Djaggemath" of op de korte,
gemakkelijker aansprekende gedichten
van de tweede afdeling, waaronder
zeer goede zyn, die hot peil van de
eerste bundel bereiken. Wie behoefte
heeft weer eens een grote stem te ho
ren temidden van de angstige kre
kels van tegenwoordig, lere deze poëzie.
Max N'ord. „Suite Pathétique en an
dere gedichten. Em. Qucrido, Amster
dam 1952.
Max Nord is een aanmerkelijk eenvou_
diger dichter dan de bovenstaande, maar
hU heeft aeker ook kwaliteiten. Zijn
verzen bewegen zich op het kleine ter
rein van de liefde, de vrouw, het kind.
Levensverschijnselen, die hem dierbaar
zijn. die hem voldoening en schoonheid
geven, maar die hem niet bevrijden van
een zachte weemoedigheid om de tijde
lijkheid. „Leef snel. de tijd Ls kort en
groot de droom, die ons bezielt". Wij
vinden hier herinneringen aan de vijf
Jaren, aan Ter Braak, aan Jan Campert,
aan de bevrijding: alles ln mineur be
sproken met de mijmerende stem. die
niet groot is maar wel eerlijk, en die
zich in zijn schuchtere eenvoud toch
niet laat verleiden tot dingen als
„Haar consumeert de vlam" of „die
wegvlucht met een vaart".
CLARA EG GINK.
heid of andere ellenden die des kamps
zijn, kortom deze dichter heeft zijn daag
se aandoeningen niet overgoten met de
saus van zyn talent. Afgesloten van zijn
maatschappelijk bestaan is Besnard te.
oruggekeerd tot zich zelve en heeft zich
het persoonlijk damkampioen- opnieuw bezonnen op zijn verhouding tot
i cosmos.
Dat een dichter gewoonlijk schrijft van
een controverse een strijd —uit, is he
kend De controverse van Besnard ia die
van ziel en dier. rie beide elementen van
de mens. Deze tegenstelling en de strijd
om de verzoening van de belden is ook
reeds in „Opstand en Wroeging" te vin
den. doch daar zijn de beide tegenstellin
gen verbonden door de tederheid en de
romantiek van de jeugd, hoewel uitge
zegd niet lets van dat cynisme, dat het
bewijs ls van de gekwetste tederheid.
In „Doem en Dorst" ls deze tegenstel
ling duidelijker doch verstandelijker en
wijsgeriger behandeld. De strijd tussen
de ziel en het lichaam en het zoeken
naar de zie! ook in het lichaam wordt
hier duidelijker bewoord en is niet meer
een adem van het vers zoals ln het eer
ste werk.
In verband hiermee staat de ffrote op.
zwaai van de dichter, die zich thans
Sportsplinters
Zondag 6 Juli a s. spelen de Kik
vorsen in het Goffertbad een waterpolo-
wedstrltd tegen de (Belgische) Dol
fijnen. Tevens staan voor die dag zwem
wedstrijden op het program, waaraan
zeer waarschijnlijk leden van de Olym
pische ploeg dan wel candidaten voor
Helsinki, voor het geval de ploeg dan
nog niet samengesteld mocht zijn, zul
len deelnemen.
De Italiaanse coureur Lulgl Fagloll
ls overleden ln het hospitaal van Mo
naco. waar hij verpleegd werd na zijn
ongeluk tijdens de training voor de
Grote Prijzen van Monaco. HU is 53 Jaar
geworden.
TENNIS.
TENNIS-COMPETITIE.
Voor de promotiecompetitie van de
KNLTB zlin morgen de wedstrUden
DDV 3Leldse LTC I en Brederode I
Leidse Hout I (respectievelijk Over-
km. amateurs: Schotman, oa i- gangsiti^gse a en B opnieuw vastgesteld,
i, Donker. Van t Hof. HU«ien- vorj?e weejj werden zy ln verband met
V„„r- Jltehte m „(gebroken.
SPORTWEDSTRIJDEN S.M.D.
doorn. Plantaz, Rynders, Visser., Voor
ting. Willekes. Wierstra
50 km. profs: Faanhof. Van Vliet.
Derksen. benevens de gehele Tour-de-
France-ploeg.
SWIFT-COMBINATIE.
Uitslag 40 K.M. tijdrit avondcompetl-
tle: 1. W. Vreeswijk 52 m. 15 sec.. J.
Duivenvoorde 54 m. 29 ree.. 3.
56 m. 46 sec C-klas 20 KM.: 1. B. v
Wette 28 m. 37 sec.. 2. A. Prangers -9
m 7 sec.. 3. J Riethoven 29 m. 38 sec.
Morgen wordt voor de Juni-competi-
tle de A en B-klassers 100 K M en C-
klasse 40 K M. gereden. Start 9 30 uur.
CRICKET.
TWEEDE TOETSWEDSTRIJD.
Het Engelse crloketteam passeerde
het totaal van 235 runs van India op
ae tweede dag van de tweede toetswed-
strijd tussen belde landen. Toen de
stumps werden opgeborgen had inge
land 293 runs gescoord voor slechts
5 wickets, zodat men de leiding had
met 57 runs. Aanvoerder Len Hutton
scoorde met 150 runs zijn eerste cen
tury tegen India: het was zijn 15e hon
derd in toetswedstrUden. En daarmede
heeft Hutton het fraaie resultaat be
haald, dat hU tegen elk belangrUk
cricketland ten minste één century
heeft gemaakt.
Het resultaat luidt: eerste Innings
India 235 runs Engeland eerste Innings
292 voor 5. Hutton 150. R. Simpson 53.
p. May 74. Denis Compton 6. T. Grave-
ney not out 8. A. Watkins 0.
OPGAVE no. LXVI.
Sch Ha Ru K1
Sch 10.9
Ha B. 10. 9
Ru 10
Sch
Ha V. 8. 6.
Ru V. B, 5. 4, 3
K1
Sch Ha Ru K1
Klaveren Is troef. N-Z maker.
Noord aan slag, alle slagen.
Oplossingen Woensdagmorgen vóór 9
uur onder motto „bridge" aan redactie.
De Sociaal Medische Dienst van de
Marine organiseert de komende week,
op Maandag. Dinsdag en Woensdag,
sportwedstrUdcn. Het programma omvat
zwemmen, voetbal, athletlek, roeien en
volleybal.
VOETBAL.
Record belangstelling
Voor de beslissende wedstrijd om het
kampioenschap van W. Duitsland tus
sen V.F.B. „Stuttgart" en F.C. „Saar-
bruecken", morgen te Ludtvigshafen,
zijn naar verluidt meer dan een mll-
lioen aanvragen om kaarten binnen
gekomen.
Het stadion kan echter slechts 40.000
toeschouwers bevatten, en men verwacht
dan ook een record omzet op de zwarte
markt waar kaarten het tienvoudige en
meer, van de kostprUs zullen opbrengen.
BU een Inbraak ln een van de plaat-
seiyke kaartenbureau's werden 90 toe-
ga ngsbewUzen ontvreemd.
Leids Elftal tegen Gouda
Het Leids elftal, dat op Zaterdag
28 Juni ln het kader van de Sportweek
tegen het Gouds elftal speelt, ls als volgt
samengesteld
Doel: G. Brltsemer 'Alphen): achter:
J. de Wolf (UVS> en B. Pijnakker (LFC)
midden: C. Logeman (UVS), G. v. d.
Berg (Llsse) en G. Devilee (UVS); voor:
P. van Elk (Teylingen), J. Verhoeven
(Lugdunum), C. v d. Zeeuw (UVS). A.
Kantebeen (UVS) en W. Nagtegeller
(LFC).
Reserves: D van Oudshoorn (Lugdu
num); J. Neuteboom Jr (LFC): G. van
Eygcn (LFO; W. de Jong (UVS) en
H. Chouffour (RoodenbAanvoerder
van het elftal is A. Kantebeen.
Elftal vroede vaderen gekozen
De elftal-commissie van de Leldse
Gemeenteraad heeft het team van de
vroede vaderen, dat op Donderdag'
avond 3 Juli de stryd aanbindt met
het elftal van de Leldse Journalisten,
uit de doeken gedaan.
Het ziet er als volgt uit:
Doel: D. v. d. Kwaak (Prot. Christ);
achter B de Cler (Prot. Crist.) en
C. F Lardee iP. v. d A midden J. A.
Aalders <KVP'. F C. de Hosson <KVP)
en mr C. J Woudstra (Prot. Christ);
vo-. mr W J. Geertsema (VVD), C.
Plena (P. v d. A.), dr J. Goslings (P.
v. d. A.). A. v. DUk (KVP) en J. v.
Stralen (P. v. d. A.).
Horizontaal:
1. deel van stoommachine
5. belangrUke Nederlandse bestaans-
bron
10. oeverbegroeling
12. prul
13. getroffen
15. naam uit kinderboek
17. afsluiting van een fles
19. mak. aan orde gewend
20. grondsoort
22. dier
23. andere naam voor zelfde dier
24. deel van een mast
25. sluitstuk
27. Frans voegwoord
28. sieraad
30. gevaarlUke obstakel ln zee
32. tentoonstellingsgebouw
33. gespannen
36. riviertje in Nederland
37. onderricht
39. voegwoord
40. persooniyk voornaamwoord
41. uitholling ln een muur
43. boom
45. erg
46. handvat
48. op dit ogenblk
49. duinplant
50. roem
52. wortelverdikking
54. kwaadsprekerU
55. neerslag
Verticaal:
1. m enkele woorden gezegd
2. vervoermiddel
3. boom
4. Frans lidwoord
6. reeds
7. hoogste deel van een dak
8. pressie
9. klein raampje voor aflever
11. speelgoed
14. lokmiddel
16. verbouw
18. scheepsverblUf
20. wagen
21. voegwoord
24. yzerên staaf;
26. snelle gang
28. familielid
29. Stad ln Duitsland
1
L
3
5
6
7
8
9
IS
14
ia
19
lz
23
44
29
30
31
32
3*1
d6
38
4T
40
4)
44
46
99
53
64
55"
Landbouw-bestuivingen uit de lucht
(Van oraze luohtvaartmedewerker).
Langzamerhand gaat de luchtvaart ook op landbouwgebied een rol van betr-
kenis spelen. Reeds geruime tyd worden in alle delen van de wereld vliegtuigen
gebruikt om landbouwgewassen te bestuiven tegen schadeiyke ziektekiemen en
Insecten. Het is nu vooral de opkomst van de helicopter die luchtvaart en land-
bouw dichter bij elkaar zal brengen. In tal van opzichten immers is het hel-
schroefvliegtuig beter voor bestuivingsdoelcinden bruikbaar dan het normal»
vaste-vleugel vliegtuig. Een helicopter behoeft géén voorwaartse snelheid om in
de lucht te kunnen blijven en kan daardoor heel langzaam vliegen of desnood»
stilhangen. Daarom is laagvliegen met oen helicopter, nodig aJs het ls voor land-
bouwbestuivingen, niet zo gevaarlyk als laagvliegen met een normaal vliegtui;
Bovendien vereist een helicopter geen vliegveld met startbanen om op te stijgen
en om te landen. Vanaf elk vlak stukje grond dat enkele vierkante meters grooi
is kan de helicopter gebruik maken en ook dit is een enorm voordeel voor land-
bouwgebruik. Tenslotte biedt de helicopter dan nog het bijkomstige voordeel, dai
door de met kracht neerslaande wind van de ronddraaiende hefschroef de wa]
perende blaadjes van landbouwgewassen niet alleen van boven, maar óók \i„
onder bestoven worden. Bestuiven met helicopers is dan ook beslist doelmatigei
dan met vliegtuigen. Vandaar dan ook. dat allerwege van helicopters voor land
bouwdoeleinden gebruik wordt gemaakt en dat zelfs speciale landbouwhclicoptep
worden ontwikkeld.
31. persooniyk voornaamwoord
32. helder
34. kledingstuk
35. vastgestelde periode
36. gewricht
38. getydc
40. lichaamsvocht
42. lekkerny
44. korte trek
45. Zuiderbuur
47. hoofddeksel
49. vragend voornaamwoord
51. muzieknoot
53. nummer.
Oplossingen onder het motto „Kruis
woordraadsel" dienen voor Woensdag
a.s. te 9 uur v.m. in het bezit te zijn
van de redactie. Onder de goede op
lossingen stellen wij een eerste prijs
van f.5.en twee prijzen van f.2.50
beschikbaar waarnaar alleen abonné's
kunnen mededingen.
Oplossing kruiswoordraadsel
vorige week
Horizontaal: 1. tros; 4. spraak: 9. por
taal; 11. Ob; 13. meent; 14. mr; 15.
rot: 17. mud; 18. mat; 19. term; 21.
bar; 22. snood; 23. markt; 25. dol; 27.
naar: 28. ven; 29. koe; 31. T.N.O.; 32.
er; 33. groet; 35. To; 36. vaandel; 38.
laatst: 39. last.
Verticaal: 1. toorts: 2. op; 3. som: 4.
steun: 5. pand: 6. rat: 7. al; 8. kort;
10. rem; 12. boender; 14. markant; 16.
troon; 18. Marat; 20. mol; 21. ban;
24. troost; 26. loont: 28. veil; 29. kras;
30. eed; 33. gat; 34. tel; 36. va; 37. la.
De eerste pry's van f. 5.werd toe
gekend aan mevr. H. Hilders, Lok
horststraat 25 te Leiden, de prijzen
van f.2.50 aan de heer P. Eveleens.
Lisscrdyk 318 Ie Abbenes en de heer
J. P. Flaman, Mecklenhurgerstraat 4
te Leiden. De prijzen worden de win
naars tocgezondsen.
Onze damrubriek
Een jaar of 17 geleden bezocht Uw redacteur regelmatig de
Zaterdagmiddag-damclub in het oude Raadhuis te Rotterdam, dat, dank
zij de dammer-loco-burgemeester Mr A. de Jongh, voor dergelijke gele
genheden beschikbaar was gesteld. Op zekere dag werd een nieuw
lid geïntroduceerd door de voorzitter van de Ned. Dambond zelf, de
heer A. van Broek.
Het was maar een heel jeugdig lid. een klein kereltje van nauwe
lijks 10 jaar en van wie men zeide dat het véél aanleg voor het spel
had. een bewering waar iedereen om glimlachte.
Het „entrée" van een genie
Maar dat lachen verleerde men spoe
dig. Ja veranderde ln grote verbazing
en bewondering, want het bleek, dat men
op het gladde mozaïek tegenover dit ven
tje zéér op zyn tellen moest passen.
Na korte tUd gebeurde er iets waarop
nogal veel critlek is uitgeoefend gewor_
den ln verband met de jeugdige leeftyd:
het kleine dammertje, steeds komende
aan de hand van een 12-Jarig broertje,
speelde simultaan. Een idee van de heer
Van Broek. Het resultaat was een ver
rassing. het ventje won vele partyen.
verloor er enkele en speelde een aantal
remise, o.a. nota-bene tegen de heer
Niestadt, oud kampioen van Zuid-Hol
land. Spoedig leerde ledereen zyn naam
kennen, een tegenwoordig alom bekende
naam: Piet Roozenburg.
In dezelfde tUd bracht hij op die Za
terdagmiddagdamclub een eigen compo_
sltle mee. een eindspel van het klassieke
type. dat wy hier weergeven onder wed
strydvraagstuk No. 24. Het is natuurlijk
een eenvoudig stukje .maar zeer instruc
tief. De 2e positie is op 12 jarige leef
tijd uitgevoerd tegen de Rotterdamse
dammer L. van Bergen. Ook het derde
stukje werd op deze leeftyd uitgevoerd.
Oplossingen:
Wedstrijd vraagstuk 16: 37-31, 26x46
gedw., 39-34, wint.
Wedstrydvraagstuk 17: 27-21. 39x50
gedw.. 28-22, 50x46 gedw., 22x2. 16x27,
2x5 wint.
Wedstrydvraagstuk 18: 46-41, 37x46,
28x23, 19x39. 43x34, 24x42, 48x37, 46x40,
35x24, 20x29, 45x1. wint.
Wedstrydvraagstuk 19: 26-21. 17x26.
27-21. 26x17. 30-24. 29x20. 38-33!, een
dwangzet waardoor zwart in alle va
rianten verloren komt te staan b.v.
18-22, 31-27, 22x42. 33x13, 9x18 en 43-38,
wint.
Wedstrijd vraagstuk 24
Plet Roozenburg (10 Jaar).
Wedstrydvraagstuk 25
Plet Roozenburg (12 Jaar)
as
n
B
13
US
§i
3
Hi
Iff
Pi
s
ry:'"
3
a
S
IS
13
13
15
it
II
«7
«8
50
«0
47
48
Wit speelt en wint.
Zw.; 25 en dam op 16.
Wit 30 en; dammen op 34 en 44.
Wedstrtjdrraagstuk 26
1. 3. 6. 9. 11/13, 16. 18, 19.
Wit: L. van Bergen.
Mag 35-30?
Zw.; 3, 6/9. 13/18. 22.
Wit: 24. 25, 27, 29. 31 ,35 ,3(
43. 47 48.
Wit: 26/28. 32. 34. 35. 38/40, 42. 45. 48
Zwart speelde hier 24-29, en wit 35-31
Wedstrydvraagstuk 27
Zw.; 1 dam. 4 dam. 7, 9, 12/14, 18.
9. en 47 dam.
Wit; 16, 21. 24, 27, 29, 30, 32/34, 39.
Wit speelt en wint.
Oplossingen binnen tien dagen aan
„Lcldsch Dagblad, Witte Singel 1, Lel
den" onder motto „Damrubriek"
Hier zien ut een Sikorsky S-51
helicopter tijdens een sproeivlucht.
Ook bij de bestuivings-experimen-
tcn in ons land was de Sikorsky
een soortgelijke sproci-installalie
onder de romp voorzienl
In ons land werd ln 1946 door het
Ministerie van Landbouw begonnen met
het onderzoek naar de Gebruiksmogelijk
heden van vliegtuigen bii de bestriidine
van plantenziekten en insectenplagen.
Eerst wei den Droeven genomen met de
Sikorskv S-51. de enige helicopter die
ons land ruk is. Dit toestel, dat toen
nog in dienst was van de ..Stichting
Hef schroef vliegtuigen is thans overge
gaan in dienst van de Marine Lucht
vaart Dienst voor gebruik aan boord
van het vliegkamDschiD ..Karei Door
man
Een, nadoel van de hellcoDter vormt
nog altijd haar hoee aanschaffinespriis
en haar dure exDloitatie. Hoewel ver
wacht mag worden dat in de toekomst
ook in ons land helicopters voor land
bouwdoeleinden gebruikt zullen worden,
blijft men toch in Nederland voorlopig
nog van normale vliegtuigen gebruik
maken by verstuivingen vanuit de lucht
Onder andere wordt daarby een dank
baar gebruik gemaakt van de Stlnson
Vigilant van Z.K.H. Prins Bernhard, die
door hem welwillend voor dit doel be
schikbaar werd gesteld en daarvoor van
een speciale sproci-installatie werd voor-
zien. Met dit toestel is o.a. gesproeid
boven de Noord-Oost Polder en boven
Rozenburg.
In 1950 werd het onderzoek onderge
bracht by het Instituut voor Planten-
zlektekundig Onderzoek, In Amsterdam
Ls nu onlangs de N.V. Meteor opgericht,
een maatschappy. die met een 4-tal
Austers speciale sproeivluchten voor de
landbouw zal gaan uitvoeren, o.a. boven
de Zuiderzee-polders. De Austers van
deze N.V. Meteor zijn op het- vliegveld
Hilversum ondergebracht. Bovendien is
op Goeree opgericht het „Landbouw-
Sproei- en Stuifbedryf Van Beek", dat
vliegt met 2 Piper Super Cuibs.
In Engeland is het de Pest Control
Ltd. die zich speciaal bezig houdt met
de bestrijding van plantenziekten en
daarbij van een groot aantal helicopters
gebruik maakt. Deze doen o.a. dienst in
de Soedan, waar uitgestrekte katoenvel-
den worden bespoten tegen schadelijke
insecten die de oogst dreigen te doen
mislukken.
Er zyn op 't ogenblik verschillende
hellcopter-types voor bestuivingsdoel
cinden in gebruik, o a. de Sikorsky S-51,
de Bell-47 en de Hiller-360. Deze laatste
wordt o.a. door Pest Control Ltd. in de
Soedan gebruikt en is wellicht de inte
ressantste van allemaal. Opgevouwen ln
de romp van een Bristol Freighter
vrachtvliegtuig werden deze helicopters
van Engeland naar de Soedan overge
vlogen.
De Hlller-360 ls één van de populair
ste en meest-gebruikte helicopter-tvpes
van het ogenblik. Zy wordt voor aller
lei doeleinden gebruikt, zowel civiel als
militair (Korea!) Waarschynlyk is deze
Hüler de gemakkeiykst-te-vliegen heli
copter die op 't ogenblik beschikbaar is
en ook zou zij de goedkoopste commer
ciële helicopter op de markt zijn. zowel
in aanschaf onderhoud en verzekering.
VERSCHILLENDE MANIEREN
Er bestaan verschillende manieren van
sproeien, o.a. kan men gebruik maken
van poeder dan wel vloeistof en de he
licopters zitn al naar het gebruik daar_
van Ingericht. By gebruLk van poeder
zijn ter weerszyden van de romp twee
grote bussen aangebracht, waarin totaal
272 kg. poeder kan worden meegevoerd.
De vlieger zit in een open cockpit en kan
van daaruit de belde sproeiers bedienen.
Een luchtstroom van 120 km/h wordt
van de motor gevoerd door de beide
sproeipijpen onder de romp en zorgt er
voor. dat de poeder op de Juiste wijze
naar buiten wordt geblaeen en op de
juiste wyze over het terrein wordt ge
distribueerd
By gebruik van vloeistof zyn aan
weerszijden van de romp twee tanks van
totaal 325 liter aangebracht. Onder de
romp bevindt zich een 9.15 meter lange
buis, die voorzien ls van 34 automatlsch-
bewegende kleppen op de diverse sproel-
opëningen. De druk in het sproeisysteem
kan tydens de vlucht door de piloot naar
believen worden veranderd.
Normaal vliegt de Hiller, die totaal
ruim 100 kilo weegt, met een snelheid
van 134 km per uur. Bovendien kan zy
3965 meter hoog en 336 kilometer ver
vliegen. By het sproeien bestrykt zy een
gebied van 18.3 m. in doorsnede en zo
besproeit zy, vliegend met een snelheid
van 80 km/h, een gebied van 2 hectaren
per minuut.
Zeker ls wel, dat met de steeds ver
der gaande ontwikkeling van de helicop_
ter dit merkwaardige luchtvaartuig ook
ln de landbouwwereld een steeds belan-
ryker tol zal gaan spelen Reeds nü wor
den overal ter wereld tienduizenden gul
dens gewonnen, doordat voorkomen
wordt dat oogsten mislukken en insec
tenplagen de voedselvoorziening ln ge
vaar brengen.
