LEIDSCH m DAGBLAD
Moskou handhaaft:
Zweed schoot het eerst!
Siste Jaargang
VRIJDAG 20 JUNI 1952
Rijnstreek-editie No. 27638
1 1 1
Directeur: J W. Benny DAGBLAD JOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 570S!
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f 6 per kwartaal: f.0 47 per week Telefoon Dir en Adm 25041; Red. 2150'
Koningin Juliana:
Vluchtelingenprobleem schreeuwt
om oplossing!
Diverse hulpacties op komst
Gevoelvolle woorden, die van hart tot
hart gingen, waren het die HM. de Ko
ningin gistermiddag te Utrecht sprak,
nadat de heer L. Neher de Nationale
Commissie voor Vluchtelingenhulp had
geïnstalleerd. „Het enige, dat ons zo'n
gevoel van machteloosheid geeft, is dat
we zo weinig kunnen doen om het enor
me vluchtelingenvraagstuk tot een op
lossing te brengen," aldus HM. Zij ves
tigde er de aandacht op, dat de nood van
de vluchtelingen veroorzaakt wordt door
de volksverhuizingen, die op zichzelf ver
oorzaakt worden door een ander kwaad,
dat in de wortel zal moeten worden aan
gepakt. Het beste wat wij kunnen doen,
is maar een druppel op een gloeiende
plaat.
Hare Majesteit vertelde, hoe zij eens
iemand gesproken had. die geen nacht
rustig kon slapen nadat hij gehoord
had over de ellende van de vluchte
lingen. „Ik wens niemand toe, dat hij
geen nacht rustig meer slaapt", zeide
H.M. en voegde er meteen aan toe:
„En tóch doe ik dat eigenlijk weL Er
zijn nu eenmaal problemen, die om
een oplossing schreeuwen'. Ik weet, dat
men hier wel wakker is voor het pro
bleem en ik kan alleen maar wensen,
dat u lumlneuse ideëen zult krijgen en
zegen vragen voor dit werk.
Vooraf had prof dr S. J. Groenman,
directeur van het instituut voor het so
ciaal onderzoek van het Nederlandse
volk, een rede gehouden over het vluch_
telingen vraagstuk en de vluchtelingen-
nood. Daarin kwam tot uiting, dat er
van elke 100 mensen op aarde er twee
tot vier zijn, die opgejaagd worden door
oorlogsgeweld en politieke verdrukking;
in sommige landen zijn het zelfs 20.
Waarin een klein land groot kan zijn,
toont Finland, dat er in geslaagd is,
honderdduizenden uitgedreven Kare-
liërs, die meer dan 10% uitmaken van
de bevolking, weer in te schakelen in
het. verband der samenleving.
Een treffend pleidooi hield prof.
Groenman voor de nood van de indivi
duele mens en hij wees op het gevaar,
dat men a] pratend en discussierend
over millloenen uitgewekenen - de mens
niet meer als levend individu zou be
schouwen.
De heer Nelher had de aanwezigen
welkom geheten en hield naderhand de
installatietoespraak.
Hjj riep de medewerking van allen in
tot samenbundeling van krachten, die
door het nationaal karakter van de
Commissie gewettigd en zelfs vereist
wordt.
In 1952 zal nog een actie worden ge
organiseerd en men heeft gemeend
deze actie te moeten concentreren
omtrent 24 October. United Nations
Day. Met de voorbereidende arbeid om
te komen tot een landelijke organi
satie wordt van heden af begonnen.
Volgens de heer Neher zou men op
verschillende wijze propaganda ma
ken. Getracht zal worden een plaats
in te ruimen aan de verkoop van door
vluchtelingen in handenarbeid ver
vaardigde speldjes en andere artike
len. Deze actie wordt gecombineerd
met een andere actie, nl. die van het
Nederlands Comité Unac aan het In
ternationaal Kindemoodfonds van de
V.N.. meer bekend onder de afkorting
Unicef.
Bijzondere gasten waren Prince Croy-
Roeulx te Brussel, gedelegeerde van de
Hoge Commissaris voor vluchtelingen
voor de Beneluxlanden. dr C i. Patyn,
chef directeur Int. Organisatie van het
ministerie van Buitenlandse Zaken, es.
Veto van Franse Senaat tegen
glijdende loonschaal
De Franse Senaat heeft gisteravond
met 180 tegen 116 stemmen het wetsont
werp betreffende een glijdende loon
schaal voor de minimumlonen verwor
pen. De Nationale Vergadering had dit
wetsontwerp reeds aangenomen. Premier
Pinay moet nu trachten het ontwerp
door de Nationale Vergadering opnieuw
aangenomen te krijgen met de vereiste
meerderheid, waardoor het veto van de
Senaat teniet wordt gedaan.
STAKING BU
„GENERAL ELECTRIC"
De motorenfabriek van de „General
Electric" te Cincinnati V. St.) heeft
haar productie moeten stop zetten ten-
volge van een staking van de tiendui
zend arbeiders. De arbeiders willen een
loonsverhoging van tien procent en dat
alleen vakverenigingsleden in dienst
worden genomen.
Deze fabriek vervaardigt ongeveer
47% der straalmotoren voor de Ameri
kaanse jachtvliegtuigen en werkt aan
de bouw van de eerste atoommotor.
Truman behoudt
Zowel in staalstaking als
presidentsverkiezing
President Truman heeft op zyn we
kelijkse persconferentie verklaard, dat
hy nog overweegt, of hy tegen de sta
king van de zeshonderdduizend staal-
arbeiders de Taft-Hartleywet in wer
king zal stellen. Truman achtte het mo
gelijk, dat de staalarbeiders eenvoudig
zouden weigeren te gehoorzamen, wan
neer het gerechtshof hun bevel gaf op
grond van deze wet tachtig dagen niet
te staken. Volgens Truman had de ,.be-
koelingsperiode" van 99 dagen, voordat
de arbeiders in sbaking gingen, dezelfde
strekking als door de Taft-Hartleywet
bedoeld was.
Truman wilde niet zeggen, of hjj al
of niet van deze wet gebruik zou ma
ken. Aan hem als president was het
overgelaten hier al of niet toe over te
gaan en hij kon er niet toe worden ge
dwongen aldus Truman.
President Truman heeft voorts ver
klaard, dat hij als gedelegeerde van
zyn staat, Missouri, naar de democra
tische partijconventie zal gaan. Als
zodanig zou hjj het recht hebben zijn
voorkeur voor een candldaat te ken
nen te geven.
Hy zou niet tussen beide komen,
als het er naar uit zou zien, dat de
conventie een candidaat zou benoe
men, die hy ook 3
Hel Nederlandse Rijkskabelschtp
„Poolster" en het Deense kabel-
schip „Eduard Svenson" werken
nabij de Ierse kust gezamenlijk aan
de vernieuwing - voor het eerst
sinds twintig jaar - van de eerste
vijf mijl van drie transatlantische
kabels en van twee kabels naar
Ponzanco en Cornwall.
De „Poolster" aan de Zuidoostkust
van Ierland. Op de achtergrond
Valentia.
Inzet: kapitein Neutegem uit
Amsterdam.
Generaal Tsjoeikof verwerpt
geallieerde protesten
Generaal Tsjoeikof, chef van de Rus
sische controlecommissie in Duitsland,
heeft het protest der Westelijke gealli
eerden van 29 Mei tegen de Oost-Duitse
veiligheidsmaatregelen langs de grens
tussen Oost- en West-Duitsland ver
worpen. In een schrijven aan de waar
nemende Amerikaanse hoge commissa
ris, Reber, beschuldigt hij de drie Wes
telijke mogendheden van het afwijzen
van Oost-Duitse voorstellen voor vrije
verkiezingen in geheel Duitsland. De
Westelijke mogendheden hadden de
overeenkomsten tussen de grote vier ge
schonden door de conventie van Bonn
te tekenen met de „wraakgierige rege-
ring-Adenauer".
Met betrekking tot het Westelijk pro
test tegen de sluiting van verscheidene
interzonale grensposten voor het weg
en spoorwegverkeer zegt generaal Tsjoei
kof. dat deze maatregel gerechtvaardigd
is. omdat het betrokken verkeer mini
maal was. Wegens herstellingswerk-
Zwaar tot half bewolkt met enkele WeT
verspreide buien, voornamelyk in de g£.v.JL'
WEERBERICHT
Veel bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Noordelijke helft van het land. Over
wegend matige Westelijke wind. De
zelfde temperaturen als vandaag of iets
hogere. (Opgemaakt te 10 uuri.
ZATERDAG 21 JUNI.
Zon ou: 4 20 uur: onder: 2104 uur.
Maan od: 2.52 uur. on-ier: 21.03 uur.
Hoogwater te Katwük te 2 26 en 14.55
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's
Berlijn en West-Duitsland had hoege
naamd geen hinder ondervonden van het
omleiden langs andere grensovergangen,
integendeel, het was zelfs toegenomen,
aldus de Russische generaal.
In de brief worden verder de Oost-
Duitse argumenten herhaald, dat de vei
ligheids maatregelen nodig zyn als ge
volg van „het optreden van buitenlandse
spionnage-diensten en agenten uit
West-Duitsland en vooral West-Beriyn
Generaal Tsjoeikof verklaart tenslot
te dat deze maatregelen zullen worden
opgeheven, zodra er een regeling kan
worden getroffen voor vrije verkiezingen
in geheel Duitsland.
zich
ingrijpen voor
Mocht echter het tegendeel blyken,
dan zou hy zich het recht voorbehou
den zyn voorkeur uit te spreken voor
de candidaat zijner persoonlyke
keuze.
Reuter tekent hierby aan. dat Tru-
mans .strategie" van belang wordt ge
acht, daar zyn stem wel eens de door
slag zou kunnen geven by de candi-
daatsbenoeming. Het ziet er bhans im
mers naar uit, dat geen der democrati
sche „adspirant-candidaten" een over-
duidelyke meerderheid zal hebben op de
conventie.
Het is bekend dat Truman een benoe
ming van gouverneur Stevenson van
Illinois voorstaat. Deze heeft edhter
herhaaldelijk te kennen gegeven, dat
hij er geen kan aanvaarden Vele aan
hangers van Truman trachten niette
min steun voor hem te krijgen en met
de steun van president Truiman of de
belofte daartoe, zou zyn benoeming
zeker zyn. Vele onpartydige waarne
mers geloven, dat Stevenson generaal
Eisenhower zou kunnen verslaan by de
presidentsverkiezingen. Volgens bericht
uit het pro-Stevensonikamp zal de gou
verneur, wegens zyn anti-Lsolatlonisti-
sohe instelling, de democratische Candi
da tuur aanvaarden als de republikeinen
Taft als candidaat benoeanen. Wegens
zyn liberale opvattingen op het gebied
van de binnenlandse politiek zou Ste
venson het met Elsenhower willen uit
vechten als de generaal duldeiyk te
kennen zou geven, dat hij wil ingrypen
in de sociale en economische maatrege
len, die tussen 1932 en 1952 door rege
ringen van de New Deal en de Fair Deal
zyn genomen.
Als Stevenson zou blijven weigeren
een benoeming te aanvaarden, zal Tru
man waarschyniyk Averell Harrlman
steunen.
In de kleine, met het leven van de
grote Kerkhervormer Maarten
Luther zo nauw verbonden stad
Worms herleeft in deze dagen op
bijzondere wijze de tijd toen Luther
er nog door de straten liep. Een
grote majestueuze iep is tot in onze
dagen de stille getuige geweest, die
de vriendelijke historische stad
Worms met de grote religieuze
hervormer verbond.
Onder deze iep - de Luther-boom
- zou volgens de overlevering
Luther menigmaal hebben gerust en
men zou er hem zelfs hebben aan
getroffen op het moment dat hem
in April 1521 het bevel van Karei
de Vijfde bereikte om voor de
Landdag van Worms te verschijnen,
waar hij de beroemde woorden
sprak: „Hier sta ik; ik kan niet
anders".
De historische boom moest, daar hij
inwendig totaal vergaan wasge
veld worden.
Toen het rottingsproces het
noodzakelijk maakte om de oude
iep van de luister van zijn brede en
zware takken te beroven en te vel
len. heeft men de ringen nauwkeurig
geteld en daarbij bleek, dat de
Luthcrboom meer dan 450 jaren
oud moest zijn. De boom had een
hoogte van ongeveer 45 meter be
reikt op het moment, dat het rot
tingsproces zover gevorderd was.
dat hij een gevaar voor de directe
omgeving werd.
Toen de boom ten dode opgeschre-
van was. zijn uit takken, twijgen en
stam relekwien vervaardigd, welke
over de gehele wereld werden ver
kocht en waarvan de opbrengst
wordt besteed voor de herbouw van
de in de tweede wereldoorlog geheel
verwoeste Magnus Kerk. Duitslands
oudste Protestantse Kerk.
Links. Dit is de Lutherboom in zijn
oude glorietijd, nu rond 150 jaren
geleden.
Rechts. En dit is alles wat er over
bleef van de machtige iep.
Maar vliegtuig was
onbewapend
De Sovjetrussische minister van bui
tenlandse zaken Wisjinsky. heeft gister
avond aan de Zweedse ambassadeur te
Moskou een nota overhandigd. Daarin
wordt gezegd, dat de Zweedse nota's van
16 en 18 Juni betreffende „het schen
den van Sovjet-gebied door Zweedse
militaire vliegtuigen" in stryd zyn met
de feiten. De Zweedse verklaring dat een
Catalina-vliegtulg alleen maar boven de
internationale wateren had gevlogen en
Naar aanleiding van een verklaring niet dichter by Russisch grondgebied
het even democraat of republikein, dit slsche vliegtuigen,
tot stand zou kunnen brengen, tenzij hy I Het Russische ministerie van buiten-
het land verder in de put wil brengen landse zaken verwerpt het Zweedse pro-
aan het al is.
test met beslistheid en eist dat
Toch onderhandelingen over
Nederlands-Duitse grenscorrecties
Concrete onderzoekingen o.a.
betreffende Eemsmonding
tot dusverre op heftig verzet van de
zyde van de haven en het bedryfsleven
van Emden gestuit. In uitvoerige rap
porten hebben belanghebbende kringen
in Emden zich steeds tegen wyzigingen
van de Eemsmonding verzet. Zij vrezen
voornamelyk, dat, als gevolg van een
indyking van de Dollart, de toegang tot
de haven van Emden zou kunnen ver
zanden. Daarnaast waren de Duitse be
zwaren ook gebaseerd op de vrees, dat
de inpolderingen een nadelig effect zou
den hebben op de landbouwgebieden
aan de benedenloop van de Eems.
De in 1949 door de geallieerden aan
Nederland toegewezen Duitse grensge
bieden betreffen in hoofdzaak de sec
toren van Elten en van Tuddern. De
heftige protesten vooral van de regering
van het land Noord RynWestfalen
tegen deze correcties zyn in de laatste
jaren weliswaar verminderd, doch van
Duitse zyde heeft men de aanspraken
op deze gebieden nooit prijs gegeven.
Van officiële Duitse zijde wordt thans
toegegeven, dat sedert enige tyd door
Nederlandse en Duitse instanties voe
ling wordt genomen over mogelijkhe
den om tot een wederzijds bevredi
gende regeling te komen van de
tussen beide landen nog steeds han
gende grensproblemen. Enkele dagen
geleden was door het Duitse ministerie
van Buitenlandse Zaken categorisch
ontkend, dat er besprekingen over
deze problemen werden gevoerd.
De mogelykheden, die thans zowel in
Den Haag als in Bonn nog worden
onderzocht, betreffen een nieuwe grens
regeling voor de Dollart, die in 1947
reeds officieel door Nederland werd
verlangd, en een herziening der „kleine
grenscorrecties", die in 1949 ten gunste
van Nederland werden aangebracht.
Deze correcties werden toen aangebracht
op grond van een overeenkomst tussen
Nederland en de bezettende mogend
heden. Zij zijn door de Duitse regering
nooit erkend en steeds als „eenzydig"
gebrandmerkt.
De Duitse regering zowel als de Lands-
regeringen in Dusseldorf en Hannover. HET BEGINT WEER
hebben zich op het standpunt gesteld, volgens het Oost-Duitse persbureau
dat ..eenzijdige grensregelingen" tot A heeft de oost-Duitse politie ver-
aan het tot stand komen van een vre- ^laard, dat een Amerikaans straalvlieg-
de2S£,raL„ "JL karakter „e rtchtto Heimatst,
moesten behouden. de£ week dOTCn me, 73orad„kevers
heeft uitgeworpen boven de plaatsen
Beendorf en Schwanefeld in Saksen-An-
Van Nederlandse zyde is daarentegen halt. Boeren hadden dit echter gezien
in het diplomatiek contact met de en onmiddellyk maatregelen genomen,
Bondsrepubliek naar wy vernemen zodat er geen schade werd berokkend
het verlangen naar een correcüe aan de aardappeloogst,
van de grens in de Eemsmonding,
HE'NHICH SCHLUSNUS OVERLEDEN,
van de Dollart te verwezenlijken, nooit Beroemd liederenzanger.
prijs gegeven. Het voortdurende con- De Duitse banton Heinrich Schlusnus
tact dat over de grensproblemen tus- is glsteren in de ouderdom van 63 jaar
»n„be,de '?.I?den 5ee1ft1I*,l"ts *ehad' aan een hartverlamming te Frankfort
heeft nu blukens de inlichtingen van over]eden. Sinds April van het vorige
Duitse zijde tot een stadium van meer jaar was SchJusnus. die als een der be-
concrete onderzoekingen geleid. kendste vertolkers van liederen gold. we-
De Nederlandse grensverlangens ten gens zyn hartkwaal niet meer opgetre-
aanzien van de Dollart zyn in Duitsland den.
Zweedse regeringroaatregelen neemt om
nieuwe gebiedsschendingen te voorko
men.
Voorts noemt de nota de verklaring,
dat het Zweedse vliegtuig onbewa
pend was, onwaar. Er was geconsta
teerd dat het Zweedse vliegtuig, de in
structies van Sovjet-vliegtuigen om te
landen negerend, het vuur bad ge
opend.
Cheston Newhall. directeur van de
„Babb Company" in Canada, heeft te
Montreal verklaard dat de neergescho
ten Zweedse Catallna er een is van drie
voormalige patrouillevliegtuigen van de
Canadese luchtmacht, die in 1948 aan
Zweden zyn verkocht. Zy waren tevoren
van de militaire uitrusting ontdaan en
uitgerust als opsporings- en reddings
vliegtuigen, zulks op verzoek van de
Zweedse regering.
Het was „belachelijk aap te nemen,
dat zulk een vliegtuig een schot zou
kunnen lossen".
De Zweedse vloot en luchtmacht zal
voortaan schieten, indien zy op of boven
de Oostzee wordt aangevallen, aldus
heeft een woordvoerder van de staf ver
klaard. „Op grond van de bepalingen
voor vredestyd zullen Zweedse oorlogs
schepen of militaire vliegtuigen, die in
internationale wateren worden blootge
steld aan een gewelddaad b.v. bom
barderen of verschillende soorten be
schietingen die met kennelijk vyan-
delyke bedoeling door vreemde militaire
vliegtuigen wordt verricht, zichzelf niet
geweld van wapenen verdedigen", aldus
deze woordvoerder.
Felle critiek op financieel
beleid der Oost-Duitse
regering
Het hoofd van de staatscontrolecom
missie van Oost-Duitsland, Fritz Lange,
heeft tijdens het debat in het parlement
over de begroting van 1952 critiek uitge
oefend op „de spilzucht" van de Oost-
Duitse regering. Veel verantwoordelyke
personen hadden de omvang van hun
administratieve apparaat uit ydelheid
opgedreven, aldus Lange. Men maakte
gebruik van ontelbare „trucjes en foef
jes" om „onverantwoordelijke uitgaven"
door het ministerie van financiën goed
gekeurd te krygen.
Volgens Lange hebben vijf Oost-Duitse
ministeries 2V4 millioen Oostmarken voor
personeel en een millioen voor materiaal
onnodig uitgegeven, omdat haar dien
sten te groot zijn. Het ministerie voor
buitenlandse handel heeft 13.8 dat
van buitenlandse zaken 23.4 en dat
voor lichte industrie 22.4 meer perso
neel dan noodzakelyk is. aldus Lange. De
staatsindustrieen hadden slechts twintig
millioen mark bespaard in plaats van
honderdtwintig millioen, zoals afgespro
ken was. Sommige ministeries verkwist
ten geld aan belastingen en garages voor
auto's, die zij niet gebruikten, maar er
op nahielden om een grotere benzine-
toewyzing te krygen. Er waren 702
chauffeurs voor 1.053 auto's. Vele aan
plakbiljetten en brochures van het mi
nisterie van voorlichting moesten wor
den vernietigd, omdat zy ..politiek on
juist" waren of andere feilen vertoon
den, aldus Lange.
FRANSE CGT GAAT WEER ACTIE
BEGINNEN
Het algemeen vakverbond ln Frankrijk,
dat onder leiding van de communisten
staat, heeft de aangesloten vakvereni
gingen verzocht een campagne te orga
niseren voor een werkweek van 40 uur,
met betaling van 48 uur.
Kapitein Hendrik Kurt Carlsen is
eindelijk na zijn opzienbarend
avontuur in Rotterdam aangekomen.
Eindelijk, want in deze haven die
hij sinds 1929 bezoekt, kwam hij
dc laatste drie jaren om de zes
weken met zijn ..Flying Enterprise".
Hij werd Donderdag in het stadhuis
te Rotterdam ontvangen door de
loco-burgemeester, wethouder
van Tilburg.
Toen kapitein Carlsen het Stadhuis
erliet werd hij hartelijk toegejuicht
door enige Rotterdammers, die van
zijn komst op de hoogte waren.