LEIDSCH
DAGBLAD
yiucliteliiigenprobleem schreeuwt
om oplossing!
Truman behoudt
WEERBERICHT
zich
ingrijpen voor
Moskou handhaaft:
Zweed schoot het eerst!
Toch onderhandelingen over
Nederlands-Duitse grenscorrecties
tolSrtïir'taïlllteriM ra" .Men i HMNBICI, SCHLUSNUS OVERLEDEN,
van de Dollart te verwezenlyken, nooit Beroemd liederenzanger.
91ste Jaargang
VRIJDAG 20 JUNI 1952
No. 27638
Directeur: J W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD JOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6 per kwartaal; f 0 47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Koningin Juliana:
Diverse hulpacties op komst
Gevoelvolle woorden, die van hart tot
I hart gingen, waren het die H.M. de Ko-
ningin gistermiddag te Utrecht sprak.
nadat de heer L. Neher de Nationale
Commissie voor Vluchtelingenhulp had
I geïnstalleerd. „Het enige, dat ons zo'n
j gevoel van machteloosheid geeft, is dat
we zo weinig kunnen doen om het enor-
I me vluchtelingenvraagstuk tot een op-
I lossing te brengen." aldus H.M. Zij ves
tigde er de aandacht op, dat de nood van
de vluchtelingen veroorzaakt wordt door
de volksverhuizingen, die op zichzelf ver
oorzaakt worden door een ander kwaad,
dat in de wortel aal moeten worden aan
gepakt. Het beste wat wij kunnen doen,
is maar een druppel op een gloeiende
plaat.
Hare Majesteit vertelde, hoe zü eens
iemand gesproken had. die geen nacht
rustig kon slapen nadat hij gehoord
had over de ellende van de vluchte
lingen. „Ik wens niemand toe. dat hü
geen nacht rustig meer slaapt", zeide
H.M. en voegde er meteen aan toe:
„En toch doe ik dat eigenlijk wel. Er
zijn nu eenmaal problemen, die om
een oplossing schreeuwen! Ik weet, dat
men hier wel wakker is voor het pro
bleem en ik kan alleen maar wensen,
dat u lumineu.se ideëcn zult krijgen en
zegen vragen voor dit werk.
Vooral had prof dr S. J. Groenman,
directeur van het instituut voor het so
ciaal onderzoek van het Nederlandse
volk. een rede gehouden over het vluch_
tclingenvraagstuk en de vluchtelingen-
nood. Daarin kwam tot uiting, dat er
van elke 100 mensen op aarde er twee
tot vier zijn. die opgejaagd worden door
oorlogsgeweld en politieke verdrukking;
in sommige landen zijn het zelfs 20.
Waarin een klein land groot kan zijn,
toont Finland, dat er in geslaagd is,
honderdduizenden uitgedreven Kare-
liërs, die meer dan 10% uitmaken van
de bevolking, weer in te schakelen in
het verband der samenleving.
Een treffend pleidooi hield prof.
Groenman voor de nood van de indivi
duele mens en hij wees op het gevaar,
dat men al pratend en discussierend
over millioenen uitgewekenen - de mens
niet meer als levend individu zou be
schouwen.
De heer Nëher had de aanwezigen
welkom geheten en hield naderhand de
installatietoespraak.
Hfj riep de medewerking van allen in
tot samenbundeling van krachten, die
door het nationaal karakter van de
Commissie gewettigd en zelfs vereist
wordt.
In 1952 zal nog een actie worden ge
organiseerd en men heeft gemeend
deze actie to moeten concentreren
omtrent 24 October, United Nations
Day. Met de voorbereidende arbeid om
te komen tot een landelijke organi
satie wordt van heden af begonnen.
Volgens de heer Neher zou men op
verschillende «ijze propaganda ma
ken. Getracht zal worden een plaats
in te ruimen aan de verkoop van door
vluchtelingen in handenarbeid ver
vaardigde speldjes en andere artike
len. Deze actie wordt gecombineerd
met een andere actie. nl. die van het
Nederlands Comité Unac aan het In
ternationaal Kindernoodfonds van de
V.N., meer bekend onder de afkorting
Unicef.
Bijzondere gasten waren Prince Croy-
Roeulx te Brussel, gedelegeerde van de
Hoge Commissaris voor vluchtelingen
voor de Beneluxlanden. dr C 1. Patyn,
chef directeur Int. Organisatie van het
ministerie van Buitenlandse Zaken, e.a.
Veto van Franse Senaat tegen
glijdende loonschaal
De Franse Senaat heeft gisteravond
met 180 tegen 116 stemmen het wetsont
werp betreffende een glijdende loon
schaal voor de minimumlonen verwor
pen De Nationale Vergadering had dit
wetsontwerp reeds aangenomen. Premier
Pinay moet nu trachten het ontwerp
door de Nationale Vergadering opnieuw
aangenomen te krijgen met de vereiste
meerderheid, waardoor het veto van de
Senaat teniet wordt gedaan.
STAKING BIJ
„GENERAL ELECTRIC"
De motoren fabriek van de „General
Electric" te Cincinnati (V. St.) heeft
haar productie moeten stop zetten ten-
volge van een staking van de tiendui
zend arbeiders. De arbeiders willen een
loonsverhoging van tien procent en dat
alleen vakverenigingsleden in dienst
worden genomen.
Deze fabriek vervaardigt ongeveer
47% der straalmotoren voor de Ameri
kaanse jachtvliegtuigen en werkt aan
de bouw van de eerste atoommotor.
Zowel in staalstaking als
presidentsverkiezing
President Truman heeft op zjjn we
kelijkse persconferentie verklaard, dat
hij nog overweegt, of hij tegen de sta
king van de zeshonderdduizend staal-
arbeiders de Taft-Hartleywet in wer
king zal stellen. Truman achtte het mo
gelijk, dat de staalarbeiders eenvoudig
zouden weigeren te gehoorzamen, wan
neer het gerechtshof hun bevel gaf op
grond van deze wet tachtig dagen niet
te staken. Volgens Truman had de ,.be-
koelingsperiode" van 99 dagen, voordat
de arbeiders in staking gingen, dezelfde
strekking als door de Taft-Hartleywet
bedoeld was.
Truman wilde niet zeggen, of hjj al
of niet van deze wet gebruik zou ma
ken. Aan hem als president was het
overgelaten hier al of niet toe over te
gaan en hij kon er niet toe worden ge
dwongen aldus Truman.
President Truman heeft voorts ver
klaard, dat hü als gedelegeerde van
zün staat, Missouri, naar de democra
tische partüconventic zal gaan. Als
zodanig zou hü het recht hebben zün
voorkeur voor een candidaat te ken
nen te geven.
Hü zou niet tussen beide komen,
als het er naar uit zou zien, dat de
conventie een candidaat zou benoe
men, die hü ook zou wensen.
Het Nederlandse Rijkskabclsclup
..Poolster" en het Deense kabcl-
scliip „Eduard Svenson" werken
nabij de Ierse kust gezamenlijk aan
de vernieuwing - voor het eerst
sinds twintig jaar - van de eerste
vijf mijl van drie transatlantische
kabels en van twee kabels naar
Ponzanco en Cornwall.
De ..Poolster" aan de Zuidoostkust
van Ierland. Op de achtergrond
Valentia.
Inzet: kapitein Neutegem uit
Amsterdam.
Veel bewolking
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Zwaar tot half bewolkt met enkele
verspreide buien, voornamelijk in de
Noordelüke helft van het land. Over
wegend matige Westelüke wind. De
zelfde temperaturen als vandaag of iets
hogere. (Opgemaakt te 10 uur).
ZATERDAG 21 JUNI.
Generaal Tsjoeikof verwerpt
geallieerde protesten
Generaal Tsjoeikof, chef van de Rus
sische controlecommissie in Duitsland,
heeft het protest der Westelijke gealli
eerden van 29 Mei tegen de Oost-Duitse
veiligheidsmaatregelen langs de grens
tussen Oost- en West-Duitsland ver
worpen. In een schrijven aan de waar
nemende Amerikaanse hoge commissa
ris. Reber. beschuldigt hü de drie Wes
telijke mogendheden van het afwijzen
van Oost-Duitse voorstellen voor vrije
verkiezingen in geheel Duitsland. De
Westelijke mogendheden hadden de
overeenkomsten tussen de grote vier ge
schonden door de conventie van Bonn
te tekenen met de „wraakgierige rege-
ring-Adenauer".
Met betrekking tot het Westelijk pro
test tegen de sluiting van verscheidene
interzonale grensposten voor het weg
en spoorwegverkeer zegt generaal Tsjoei
kof. dat deze maatregel gerechtvaardigd
is, omdat het betrokken verkeer mini
maal was. Wegens herstellingswerk-
zaamheden waren enkele grensovergan
gen gesloten. Het verkeer tussen West-
Berlyn en West-Duitsland had hoege-
naamd geen hinder ondervonden van het
omleiden langs andere grensovergangen,
integendeel, het was zelfs toegenomen,
aldus de Russische generaal.
In de brief worden verder de Oost-
Duitse argumenten herhaald, dat de vei
ligheids maatregelen nodig zün als ne-
Zon oo: 4.20 uur; onder: 21.04 uur. volg van ,,het optreden van buitenlandse
Maan od: 2.52 uur; onder: 21.03 uur. spionnage-diensten en agenten uit
Hoogwater te Katwük te 2.26 en 14.55 west-Duitsland en vooral West-Berlijn.'
Jur- I Generaal Tsjoeikof verklaart tenslot-
i te. dat deze maatregelen 2Ullen worden
opgeheven, zodra er een regeling kan
I worden getroffen vooi vrije verkiezingen
Dit nummer bestaat uit 10 pagina's ir> geheel Duitsland.
Mocht echter het tegendeel blüken,
dan zou hü zich het recht voorbehou
den zijn voorkeur uit te spreken voor
de candidaat züner persoonlükc
keuze.
Reuter tekent hierbij aan, dat Tru-
mans .strategie" van belang wordt ge
acht, daar zyn stem wel eens de door
slag zou kunnen geven bü de candi-
daatsbenoeming. Het ziet er thans im
mers naar uit, dat geen der democrati
sche „adspirant-candidaten" een over-
duidelyke meerderheid zal hebben op de
conventie.
Het is bekend dat Truman een benoe
ming van gouverneur Stevenson van
Illinois voorstaat. Deze heeft edhter
herhaaldelijk te kennen gegeven, dat
hü er geen kan aanvaarden Vele aan
hangers van Truman trachten niette
min steun voor hem te krijgen en met
de steun van president Truman of de
belofte daartoe, zou zijn benoeming
zeker zün. Vele onpartijdige waarne
mers geloven, dat Stevenson generaal
Eisenhower zou kunnen verslaan bij de
presidentsverkiezingen. Volgens bericht
uit het pro-Stevensonkamp zal de gou
verneur, wegens zün anti-isola Monisti
sche instelling, de democratische Candi
da tuur aanvaarden als de republikeinen
Taft- als candidaat benoeanen. Wegens
zün liberale opvattingen op het gebied
van de binnenlandse politiek zou Ste
venson het met Eisenhower willen uit
vechten als de generaal duidelijk te
kennen zou geven, dat hü wil ingrüpen
in de sociale en economische maatrege
len, die tussen 1932 en 1952 door rege
ringen van de New Deal en de Fair Deal
zün genomen.
Als Stevenson zou blijven weigeren
een benoeming te aanvaarden, zal Tru
man waarschijnlijk Averell Harri/man
steunen.
Naar aanleiding van een verklaring
van Taft, dat de belastingen vijftien
procent zouden kunnen worden ver
laagd, zei Truman, dat naar zyn me
ning geen Amerikaans president,
!n de kleine, met het leven van de
grote Kerkhervormer Maarten
Luther zo nauw verbonden stad
Worms herleeft in deze dagen op
bijzondere wijze de tijd toen Luther
er nog door de straten liep. Een
grote majestueuze iep is tot in onze
dagen de stille getuige geweest, die
dc vriendelijke historische stad
Worms met de grote religieuze
hervormer verbond.
Onder deze iep - de Luther-boom
- zou volgens de overlevering
Luther menigmaal hebben gerust en
men zou er hem zelfs hebben aan
getroffen op het moment dat licm
in April 1521 liet bevel van Karet
de Vijfde bereikte om voor de
Landdag van Worms te verschijnen,
waar hij dc beroemde woorden
sprak: ..Hier sta ik; ik kan niet
anders".
De historische boom moest, daar hij
inwendig totaal vergaan was. ge
veld worden.
Toen het rottingsproces het
noodzakelijk maakte om de oude
iep van de luister van zijn brede en
zware lakken te beroven en te vel
len. heeft men dc ringen nauwkeurig
geteld en daarbij bleek, dat de
Luthcrboom meer dan 450 jaren
oud moest zijn. De boom had een
hoogte van ongeveer 45 meter be
reikt op het moment, dat het rot-
tingsproccs zover gevorderd was,
dat hij een gevaar voor de directe
omgeving werd.
Toen de boom ten dode opgeschre-
van was. zijn uit takken, twijgen en
stam rclekwien vervaardigd, welke
over de gehele wereld werden ver
kocht en waarvan de opbrengst
wordt besteed voor de herbouw van
de in dc tweede wereldoorlog geheel
verwoeste Magnus Kerk. Duit stands
oudste Protestantse Kerk.
Links. Dit is de Lutherboom in zijn
oude glorietijdnu rond 150 jaren
geleden.
Rechts. En dit is alles wat er over
bleef van de machtige iep.
Maar vliegtuig was
onbewapend
De Sovjetrussische minister van bui
tenlandse zaken Wisjinsky. heeft gister
avond aan de Zweedse ambassadeur te
Moskou een nota overhandigd. Daarin
wordt gezegd, dat de Zweedse nota's van
16 en 18 Juni betreffende „het schen
den van Sovjet-gebied door Zweedse
militaire vliegtuigen" in strijd zijn met
de feiten. De Zweedse verklaring dat een
Catalina-vliegtuig alleen maar boven de
internationale wateren had gevlogen en
niet dichter bij Russisch grondgebied
was geweest dan 15 mül. stemde niet met
de waarheid overeen. De Catalina was
binnen de vier mijl van Russisch grond-
gebied, toen hij werd ontdekt door Rus-
li AlIlCllbdlUU UlCOIUUIt, V/411 j
democraat of republikein, dit sische vliegtuigen,
tot stand zou kunnen brengen, tenzü hü i Het Russische ministerie van buiten-
het land verder in de put wil brengen landse zaken verwerpt het Zweedse pro-
aan het al is. test met beslistheid en eist dat de
Concrete onderzoekingen o.a.
betreffende Eemsmonding
Van officiële Duitse züde wordt thans
toegegeven, dat sedert enige tyd door
Nederlandse en Duitse instanties voe
ling wordt genomen over tnogelükhe-
den om tot een wederzüds bevredi
gende regeling te komen van de
tussen beide landen nog steeds han
gende grensproblemen. Enkele dagen
geleden was door het Duitse ministerie
van Buitenlandse Zaken categorisch
ontkend, dat er besprekingen over
deze problemen werden gevoerd.
De mogelykheden, die thans zowel in
Den Haag als in Bonn nog worden
tot dusverre op heftig verzet van de
züde van de haven en het bedrijfsleven
van Emden gestuit. In uitvoerige rap
porten hebben belanghebbende kringen
in Emden zich steeds tegen wü'zigingen
van de Eemsmonding verzet. Zü vrezen
voornamelyk, dat. als gevolg van een
indijking van de Dollart, de toegang tot
de haven van Emden zou kunnen ver
zanden. Daarnaast waren de Duitse be
zwaren ook gebaseerd op de vrees, dat
de inpolderingen een nadelig effect zou
den hebben op de landbouwgebieden
aan de benedenloop van de Eems.
De in 1949 door de geallieerden aan
onderzocht, bctretten yn nleu», gras- toegaan DÜit» Srasee.
regeling oor de Dollart die in 1947 bleden betreffen m hoofdzaak de soc-
reeds officieel door Nederland y.erd toren van Elten en van -pud^m. De
verlangd, en een herziening der „kleine h protesten vooral van de regering
KSnrt' tri Vln het land Noord Ryn-Westf »!en
van Nederland werden aangebracht. tegen deze correcties zün in de laatste
Zweedse Tegering maatregelen neemt om
nieuwe gebiedsschendingen te voorko
men.
Voorts noemt de nota de verklaring,
dat het Zweedse vliegtuig onbewa
pend was, onwaar- Er was geconsta
teerd dat het Zweedse vliegtuig, de in
structies van Sovjet-vliegtuigen om te
landen negerend, het vuur had ge
opend.
Cheston Newhall, directeur van de
„Babb Company" in Canada, heeft te
Montreal verklaard dat de neergescho
ten Zweedse Catalina er een is van drie
voormalige patrouillevliegtuigen van de
Canadese luchtmacht, die in 1948 aan
Zweden zyn verkocht. Zü waren tevoren
van de militaire uitrusting ontdaan en
uitgerust als opsporings- en reddings-
vliegtuigen. zulks op verzoek van de
Zweedse regering.
Het was „belachelük aan te nemen,
dat zulk een vliegtuig een schot zou
kunnen lossen".
De Zweedse vloot en luchtmacht zal
voortaan schieten, indien zü op of boven
de Oostzee wordt aangevallen, aldus
heeft een woordvoerder van de staf ver
klaard. „Op grond van de bepalingen
voor vredestijd zullen Zweedse oorlogs
schepen of militaire vliegtuigen, die in
internationale wateren worden blootge
steld aan een gewelddaad b v. bom
barderen of verschillende soorten be
schietingen die met kennelijk vüan-
delyke bedoeling door vreemde militaire
vliegtuigen wordt verricht, zichzelf met
geweld van wapenen verdedigen", aldus
deze woordvoerder.
Felle critiek op financieel
beleid der Oost-Duitse
regering
Het hoofd van de staatscontrolecom
missie van Oost-Duitsland, Fritz Lange,
heeft tijdens het debat in het parlement
over de begroting van 1952 critiek uitge
oefend op „de spilzucht" van de Oost-
Duitse regering. Veel verantwoordelijke
personen hadden de omvang van hun
administratieve apparaat uit ijdelheld
opgedreven, aldus Lange. Men maakte
gebruik van ontelbare „trucjes en foef
jes" om „onverantwoordelyke uitgaven"
door het ministerie van financiën goed
gekeurd te krijgen.
Volgens Lange hebben vüf Oost-Duitse
ministeries 2% millioen Oostmarken voor
personeel en een millioen voor materiaal
onnodig uitgegeven, omdat haar dien
sten te groot zün. Het ministerie voor
buitenlandse handel heeft 13,8 dat
van buitenlandse zaken 23.4 en dat
voor lichte industrie 22,4 meer perso
neel dan noodzakelijk ls. aldus Lange. De
staatsindustneën hadden slechts twintig
millioen mark bespaard in plaats van
honderdtwintig millioen. zoals afgespro
ken was. Sommige ministeries verkwist
ten geld aan belastingen en garages voor
auto's, die zy niet gebruikten, maar er
op nahielden om een grotere benzlne-
toewüzing te krijgen. Er waren 702
chauffeurs voor 1.053 auto's. Vele aan
plakbiljetten en brochures van het mi
nisterie van voorlichting moesten wor
den vernietigd, omdat zij „politiek on
juist" waren of andere feilen vertoon
den, aldus Lange.
FRANSE CGT GAAT WEER ACTIE
BEGINNEN
Het algemeen vakverbond in Frankrijk,
dat onder leiding van de communisten
staat, heeft de aangesloten vakvereni
gingen verzocht een campagne te orga
niseren voor een werkweek van 40 uur,
met betaling van 48 uur.
Deze correcties werden toen aangebracht
op grond van een overeenkomst tussen
Nederland en de bezettende mogend
heden. Zy zün door de Duitse regering
nooit erkend en steeds als „eenzüdig"
gebrandmerkt.
De Duitse regering zowel als de Lands
regeringen in Dusseldorf en Hannover,
hebben zich op het standpunt gesteld,
dat „eenzüdige grensregelingen" tot
aan het tot stand komen van een vre
desverdrag een voorlopig karakter
moesten behouden.
jaren weliswaar verminderd, doch van
Duitse zyde heeft men de aanspraken
op deze gebieden nooit prüs gegeven.
HET BEGINT WEER..
Volgens het Oost-Duitse persbureau
A DJ4. heeft de Oost-Duitse politie ver
klaard. dat een Amerikaans straalvlieg
tuig. komend uit de richting Helmstedt.
deze week dozen met coloradokevers
heeft uitgeworpen boven de plaatsen
Beendorf en Schwanefeld in Saksen-An-
Van Nederlandse zijde is daarentegen halt. Boeren hadden dit echter gezien
in het diplomatiek contact met de en onmiddellijk maatregelen genomen.
Bondsrepubliek naar wij vernemen zodat er geen schade werd berokkend
het verlangen naar een correctie aan dc aardappeloogst
van de grens in de Eemsmonding.
prüs gegeven. Het voortdurende con- De Duitse bariton Helnrich Schlusnus 1
tact dat over de grensproblemen tus- is gisteren in de ouderdom van 63 jaar
sen beide landen heeft plaats gehad, ,„n „pn hartverlamming te Frankfort 1
heeft nu blijkens de inlichtingen van overjeden. Sinds April van het vorige I ,liJ sinds ,9-9 bezoekt, kwam hij Toen kapitein Carlscn het Stadhuis
:aar was Schlusnus. die ais een der be- de laatste drie jaren om de zes erliet werd hij hartelijk toegejuicht
De Nederlands/ erensverl.nïens ten graJTnKSii "tetjijn-Flying Enterprise". door enige Rotterdammers, die van
aanzien van de Dollart zyn in Duitsland den. I
Kapitein Hendrik Kurt Carlscn iste Rotterdam ontvangen door de
eindelijk na zijn opzienbarend j loco-burgemeester, wethouder
avontuur in Rotterdam aangekomen, j van Tilburg.
j Eindelijk, want in deze haven die
I Hij werd Donderdag in het stadhuis I zijn komst op de hoogte waren.
