Clausewitz, veel geciteerd,
maar weinig begrepen
80 M. lange magneten
uit schoenzolen trekken
flppe-;
Indonesische premier liet gedurfd
en nuchter geluid horen
VACANTIE ADRESSEN!
91ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Donderdag 12 Juni 1952
Derde Blad No. 27631
Meer steun voor
„1 Juli-werklozen"
Minister Joekes is bereid de werk
lozen. die op 1 Juli zonder werk zijn
en die derhalve niet in aanmerking
komen voor de hogere uitkeringen uit
de werkloosheidswet, enigszins tegemoet
te komen. Niet alleen zal de uitkering»,
termijn voor de nverbruggingsregeling
tot 21 weken worden verlengd, maar
tevens zuilen de maximumbedragen ver
hoogd worden. Het plafond van de nor
men van de overbruggingsuitkerlng zal
onder meer met één gulden per dag
\erhoogd worden. De sociale bijstands
regeling zal eveneens verbeterd worden,
onder meer door de berekeningswijze
De grens tussen oorlog en vrede
Hitier wist het „beter"
(Van onze correspondent te Bonn)
Duitsland bï.eeft op het ogenblik een
soort rehabilitatie van Clausewitz de
schrijver van het beroemde boek „Vom
Krlege"
Men heeft ontdekt, dat de militair-
van de uitkeringen enigszins te herzien. P°''tleke gedachtendie meer dan 100
Dit deelt de minister mee in de Me- Jaar Se.eden door de grote Pruisisch—
i morie van Antwoord aan de Eerste Ka- D"ltse oorlogsfllosoof op klassieke wijze
(Van onze correspondent in Amerika).
OAK RIDGE, eind Mei.
In Juli 1945. toen als proef de eerste atoombom in Amerika ontplofte,
is een nieuw tijdperk begonnen in de geschiedenis der mensheid. De toekomst zal
leren of dat een keerpunt ten goede of ten kwade betekende, maar vast staat in
elk geval, dat de door ons bezochte fabrieken te Oak Ridge voor het eerst krach
ten ter beschikking van de mensheid hebben gesteld, zó geweldig, dat zij ons
voorstellingsvermogen te boven gaan'.
In Oak Ridge een 30 kilometer ten Noordwesten van Knoxville is een
strijd gevoerd van „er op of er onder". Het principe van de atoomkracht was
reeds geruime tijd bekend toen de tweede wereldoorlog uitbrak. De grote vraag
was alleen: zullen de Duitsers of wel de Amerikanen en Engelsen er in slagen
een-massale explosie van atoomenergie tot stand te brengen? Het antwoord op
die vraag kon beslissend zijn voor het eindresultaat van de strijd. Vandaar de
durf, de verbetenheid en het elan, waarmede de geleerden te Oak Ridge gewerkt
hebben. Vandaar ook de geweldige bedragen, die zij tot het bereiken van hun
doel ter beschikking kregen.
splijtbare uranium, dat men nodig heeft
voor atoombommen. Het wordt in- een
- 1 lang proces vervaardigd uit gewone
uranium. Hoe „lang" dat proces wel is
Bezoek aan Oak Ridge
WERKTERREIN VAN
325 VIERKANTE K.M.
Zij kregen „de ruimte" in letterlijke
en figuurlijke zin: hun domein werd
25 km. lang en 13 km. breed. Welk een
verandering voor dat gebied! Op die
beboste bergruggen en in die dalen bij
Knoxville woonden niet veel mensen.
Maar de 3000. die er woonden, moesten
op stel en sprong verhuizen. Men kon
geen pottekijkers gebruiken en het ge
weldige terrein werd grondig afgezet.
Toen kon men aan het werk gaan.
Er verrezen drie verschillende fabrieks
complexen in dne verschillende valleien,
en een vierde groot dal werd in gereed
heid gebraoht om woongelegenheid te
bieden aan de duizenden, die in de
fabrieken moesten werken. Nog altijd
zijn de dalen, waarin de fabrieken zich
bevinden, streng verboden gebied, maar
sedert 1949 kan men In de woonwijk, ln
Oak Ridge, vrij rondlopen. Het is er
zonnig en nog een beetje kaal, maar
men ziet duidelijk, hoe deze stad zich
ontwikkeld heeft van een haastig neer
gezet barafckencentrum tot een zeer
moderne stad. Die eerste, vrij primi
tieve gebouwen, raken in onbruik, en
iraaie, koele woonhuizen nemen hiin
plaats in. Een teken, dat Oak Ridge
City en de fabrieken daarbij, bestemd
zijn om door te werken!
De stad telt thans 31.000 inwoners.
Men heeft er een ziekenhuis, vele la
gere scholen en een bijzonder mooie
middelbare school met 1500 leerlingen.
En dan natuurlijk een winkelcentrum,
even modern als het modernste dat
Amerika te bieden heeft, en vier
bioscopen.
URANIUM-235.
Oak Ridge City is in feite natuurlijk
maar bijkomstig. Het grote werk wordt
verricht in de fabrieken. De meest im
posante fabriek is wel die. waar ura-
nium-235 wordt gemaakt. U-235 ls het
NIEUWE UITGAVEN
Verschenen bi):
llollandla. Baarn:
In de Profllenreeks: Winston Churchill,
door P. H. Dubois. Elsenhower, door Karei
H. M. v. d. Berg. Stalin Schweitzer, door
P. H. Dubois. Truman .door John Hersey.
lltgeverU Vink, Antwerpen/Amsterdam:
Mijn mémoires.door Kapt. Raymond
P P. Westerling.
liet Spectrum. Utrecht/Antwerpen:
Kleine Dorlt. door Charles Dickens. Ne
derlands \an G J. Wemmeus Bunlng-En-
slnk. Deel II.
In Londen en Parijs, door Charles Dic
kers, Nederlands van Hans van Haaren.
De Arbeiderspers, Amsterdam
mer over de wet houdende een over
gangsregeling betreffende de verzekering
krachtens de werkloosheidswet.
Dezer dagen kan de indiening bij de
Tweede Kamer tegemoet worden gezien
van een drietal wetsontwerpen van ml-
nister Ruttcn, inhoudende de reorgani
se. Daar bouwde men magneten, die satie va|) het >Ijddelbaar. voorberei-
honderd maal groter waren dan d:
welke men tot dusverre kende. Ze wa
ren ruim 80 meter lang en zo krachtig,
uat men. met gewone schoenen aan.
moeilijk kon lopen in die fabriek. De
magneten trokken te hard aan de spij
kers in de schoenzolen! Arbeiders kon
den hun gewone gereedschap niet meer
gebruiken. Dat zou hun uit de hand zijn
gerukt. Zij kregen gereedschapskisten
met speciale, niet magnetische, werk
tuigen.
Voor de Instrumenten in deze laat
ste fabriek had men in oorlogstijd
veel koper nodig. Maar dat was
dend Hoger- en Universitaire onderwijs.
geformuleerd werden weer opmerkelijk
actueel aandoen en een hernieuwde stu
die van zijn werk aanbevelenswaardig
maken Maarniet deze gedachten opzich
zelf, hoe interessant ook, vormen de
hoofdreden, waarom Clausewitz weer
zeer gewaardeerd wordt .Daarvoor is een
ander, urgenter motief doorslaggevend,
n.l. de wetenschap, dat ook de sovjets zich
gaarne in Clausewitz verdiepen en zich ut_ wi
in hun militaire en politieke strategie ËWelse militaire schni
'-eela! op diens voorschr.ften orlenteren. j Nazr-s Clau!
deed Hit'.er een halfslachtige poging het
anti-Stalinistische sentiment, dat onder
de mensen van het Sovjet-rjjk leefde,
voor zijn doeleinden te gebruiken Op 14
November vond in het Hradschin van
Praag een plechtigheid plaats, waarbij
het ..comité tot bevrijding van de volken
van Rusland" werd opgericht onder lei
ding van de bekende generaal Wlassow.
Maar dat was voor de Duitse oorlogvoe
ring C ausewltz-mosterd na de Hitler-
maaltijd.
CLAUSEWITZ OP ZN KOP
Men probeert met andere woorden aan
deze zijde van het IJzeren Gordijn vla
de studie van Clausewitz het vreemde
gedrag dat de Sovjets in oor.og en vrede
Vele Duitse generaals zijn het zich
reeds tijdens de oorlog pijnlijk bewust
geweest dat Hitier de oorlog absoluut
on-C.ausïwitziaans voerde. Zo deelde
veldmaarschalk von Kleist. een van
Duitslands beste tank-specialisten, na
aan Liddel] Hart. de bekende
re schrijver, mee dat de
'itz op zijn kop hadden
gezet, door de vrede a!s een voortzetting
van de oorlog op te vatten Volgens von
Kleist was de leer van Clausewitz echter
als een militaire filosoof dan als
1 Geheel zonder resultaat ls deze methode
Eldjc Se "«SSUgSSJ? S W I S„l STt Te t-SÜ.ÏS." s
slechts ln een beginstadium en het Oak steeds bereid ziin om iets nieuws te leren i jLfscliridt*n van von Schlieffen kregen in
Ridge Institute of Nuclear Studies. - _^h nThS?e?mrt cS^ewitz Z- i"':'u're ^in?en veel meer aan"
oc honrien dacht. Zij schenen practischer. omdat zij
^DeXSSUrrSngen d,e Ken- j^'^E.lS'ïïgvïS
nan de teeen.oordise Amerikaanse am- J me, ^treilen* „t de Tndïïn^l
i-aaraan 26 Amerikaanse universiteiten
meewerken, is een zeer belangrijk on
derzoekscentrum geworden. Bovendien
heeft men in de laatste Jaren te Oak
Ridge intensieve proeven genomen, die
beogen de kernenergie dienstbaar te
schaars in die Jaren. Men moest ech- j maken aan de voortbeweging van vlieg-
ter opschieten en daar men
plaats van koper even goed zilver kon
gebruiken leende men 14.000 ton
zilver ter waarde van 300 millioen
dollar uit dc Amerikaanse schatkist.
Nog altijd bevindt zich dat zilver in
de instrumenten. Een ongewoon depo
sito!
GEHEIMHOUDING VERZOCHT
In de oorlog was het natuurlijk extra
belangrijk om geheim te houden wat
men te Oak Ridge probeerde te berei
ken. Daarin schijnt men bijzonder goed
geslaagd. Natuurlijk wist de opperlei-
ding welk doel men nastreefde,
kan men zien aan de fabriek zelf, een overgrote meerderheid van de arbeiders
geweldig U-vormlg gebouw. Elke poot en van de semi-wetenschappelijke me-
van de U ls ongeveer 800 m. lang en
het gebouw is vier verdiepingen hoog.
Vijf en twintig duizend man hebben
deze fabriek helpen bouwen en de kos
ten bedroegen een half millioen dollar.
Veertig duizend ton staal was er voor
nodi- en vijf millioen bakstenen zijn in
de fabriek verwerkt.
ONGEWOON DEPOSITO.
Bijzondere problemen deden zich voor
in de tweede grote fabriek van Oak
Rldge, namelijk in de electro-magneu-
•erkers heeft lange tijd niet geweten,
waar zij eigenlijk mee bezig waren. Zij-
hadden niet de gelegenheid het gehele
proces te overzien en uit hun eigen
kleine stukje daarvan konden ze niets
opmaken. Vaak hadden meisjes van een
taar of 18 tot taak de instrumenten af
te lezen en de stand daarvan nauwkeu
rig op te tekenen. Ze hadden er geen
idee van. wat voor krachten die cijfers
wel voorstelden, krachten ook. die West-
Europa. in de critieke jaren na de
tw eede wereldoorlog, beschermen zouden
tegen agressie.
tuigen. Niet minder dan 650 mensen
hebben aan laatstgenoemde onderzoe
kingen deel genomen. De proeven wor
den thans elders voortgezet. In span
ning wacht men op de resultaten.
Intussen gaat men te Oak Ridge
voort Amerika's macht te vergroten.
Dat werk is noodzakelijk. Maar wie
zoals wij in hel museum te Oak
Ridge de films gezien heeft van
de atoombomexplosies te Hirosjima
en Nagasaki, zal des te sterker hopen,
dat deze nieuwe krachten, waarover
de mens beschikt, nooit meer lot ver-
bassadeur in Moskcu over het karakter
vijanden aan twee zijden kon overwln-
van de Sovjet-expansie heeft gezegd.nen dle ,ezamen sterker
sbu^erin^van* dtf"eéschriften61 van* bdë Het milltalre denken van von Schüef-
st,uderlng van de geschriften \an de j fan mm r»f m**or vAArKomN
merk«Mrdige man. die het oorlogvoeren Moltke. u .taurdum'S?n£ï d<£!
haffen rn m! vecitJrrië I Ludendor'f- Duit-sand fataal gewor-
schijnlijk ln de toekomst weer eens zal
•oortzetting van de politiek met andere
middelen is.
Deze spreuk is vaak misverstaan,
dat men ln Clausewitz in de eerste
plaats een verheerlljker van het oorlogs
geweld heeft gezien Clausewitz bedoelde
echter en dat was de kern van zijn
gehele filosofie dat oorlogvoeren al
leen zin heeft, wanneer er een gezonde
politieke conceptie aan ten grondslag
ligt.
Voordat men oorlog gaat voeren be
hoort men goed te weten, waarom men
delging gebruikt behoeven te worden j dat doet. Eveneens moet men er enigs
in de toekomst. ztns Mn voorstelling van hebben, welke
vrede op zo'n oorlog zal volgen. Heeft
Dr P. G J. KORTEWEG. men die voorstelling niet dan wordt oor-
I logvoeren een riskante zaak. en loopt
men kans. door een oorlog meer te ver
liezen. dan te winnen.
In dit machtige, vier verdiepingen
hoge gebouw, waarvan dc lengte
ongeveer 800 meter bedraagt en dat
gedurende de oorlogsjaren werd
opgericht, wordt het voor dc atoom
wapens benodigde uranium-235
afgescheiden van het andere
uranium
als Protestants-Christen
rtil van
i Rnyn.
A.
HP.J9HPrsfoort
De erfenis van Leeghwater .ter gelegen
heid van het 100-jarlg bestaan der Haar
lemmermeer. door Jan Spaander.
Hollers. Groningen:
Apparaat voor de studie der Geschie
denis, door prof. dr J. M. Romein, 2e
druk.
rsttalre Pers. Lelden:
lieve Wijsheid.
bruarl 1952. door Prof
Volkskarakter en Recht, Dies-College 9
Februari 1952, door Mr D. J. Veegens.
Artl, Alkmaar:
Paris, Beeldencyclopaedle, met foto's en
kaartjes.
Kluwer, Deventer:
Ontmoeting tussen Oost en West. door
Kwee Swan Llat, met Inleiding van dr J.
P. van Praag,
stafleu. l.elden:
Geheimen tussen Hemel en Aarde, Ster-
rekunde voor ledereen. door J. C. Rade-
maker 2 deeltjes, met tekeningen van de
schrijver.
Ned. Verbond van Vakverenigingen,
Amsterdam:
Welvaartsplan van het Ned. Verbond
van Vakverenigingen.
De Buvsv. Amsterdam:
Een studie over de Biermarkt, en het
verbruik \an Alcoholische dranken, door
drs H. Hoelen.
tan llnlkema en Warendorf. A'dam:
Levend voedsel, de betekenis van rauw
kost voor de gezondheid, door Krlstlne
Nolfi. arts. vertaald uit het Deens door
J G. Kooymans-de Vries, 3de druk.
Meutve Wieken, Amsterdam:
Leef niet om niet, door dr Eustace
Chesser. vertaald uit het Engels door
Jac. v. d. Ster.
Daamen's Ultg. MIJ. Den Haag:
Dode Getuigen, door K. Groen, met een
woord vooraf van H. Voordewind, docu
mentair geïllustreerd.
Bef Boef en Bajes, door Willem van
Iependaal met een vergeten hoofdstuk
'n beeld Twee nieuwe politieboeken van
ceze populaire deskundige schrijvers.
Prachtige stellingnaine ten aanzien van
fel-omstreden punten
(Van onze correspondent to Djakarta)
Géén Indonesische kabinetslelder heeft naar wij menen tot dusver ten
aanzien van de belangrijkste punten van zyn voorgenomen beleid een zó duidelijk
gedurfd en nuchter geluid laten horen, als premier Wilopo, aan het eind van de
eerste ronde der parlementaire bespreking van de regeringsverklaring, by het
optreden van het nieuwe kabinet heeft afgelegd.
Met betrekking tot de voornaamste binnenlandse aangelegenheden de
opheffing van dc staat van oorlog en beleg In Juli a.s. en het houden van alge
mene verkiezingen binnen een jaar heeft het kabinet zich dusdanig duidelijk
uitgeproken, dat liet door het niet inlossen van deze beloften zyn prestige
volkomen zou verspelen.
Kwetsbaarheid regering
echter vergroot
Ten aanzien van de buitenlandse
politiek het afwijzen van de een
zijdige verbreking van internationale
overeenkomsten (M.S.A., San Francisco-
verdrag en Unie-Statuut) heeft de
regering-Wilopo zo niet de handschoen
toegeworpen aan die parlementaire
groepen, die een unilaterale opzegging
voorstaan, dan toch onmiskenbaar een
uitdagende factor ln haar antwoord
aan het parlement neergelegd.
Onverbloemd sprak Wilopo over de
slechte financiële toestand van Indone
sië. een toestand, waarvan de regering
bij haar optreden geen duidelijk beeld
had door het ontbreken van een over
zicht van de financiële situatie van
het land.
toelichting daarop naar aanleiding van
de opmerkingen ln de volksvertegen
woordiging (begin Juni). Dat laatste is
niet zo verwonderlijk, want voor de
eerste ronde van het debat hadden zich
niet minder dan 88 sprekers laten in
schrijven!
Aan overijling heeft men zich dus niet
schuldig gemaakt en dit heeft onge
twijfeld het voordeel gehad, dat het
kabinet zich op de voornaamste punten
van haar toekomstig beleid heeft kun
nen bezinnen en tot een positieve doel
stelling heeft kunnen komen.
Wij hebben in de aanvang reeds aan
gestipt. dat de regering voornemens is
op korte termijn te komen tot de ophef
fing van de nog uit de Nederlandse tyd
daterende staat van oorlog en beleg, die
op grond van de heersende onveiligheid
nog steeds van kracht was en de feite-
ÜJke macht ln de Staat in handen der
Er hebben; evenals bij vorige crises, militaire autoriteiten legde. Op de op-
ook nu weer lange étappes gelegen tus- heffing van de SOB. is voor en na
sen de kabinetsformatie (begin April). in het Parlement aangedrongen Ken-
het verschijnen voor het parlement met j nelijk overtuigd, dat het civiele machts-
het regeringsprogram (begin Mei) en de 1 apparaat dusdanig is uitgebouwd, dat
LUDENDORFFCLAUSEWITZ
WAARDELOOS'
Aan de hand van Clausewitz" these
kan men interessante conclusies trekken
ten aanzien van de manier waarop de
verschillende partijen de laatste wereld
oorlog hebben gevoerd. En de manier
waarop de Russen en de Amerikanen nu
de koude oorlog voeren.
In de eerste plaats zijn alle kenners
van Clausewitz het er over eens, dat
Hitler Clausewitz nooit begrepen heeft,
hoewel htj zich vaak op hem beriep. De
gedachte van de „totale oorlog"
oorlog om de oorlog was Clausewitz
vreemd.
De politieke factoren waren voor hem
belangrijker dan de militaire, terwij!
Hitier dacht, dat hij met militair geweld
politieke problemen kon oplossen In dit
opzicht was Hitier een leerling van zyn
vriend Ludendorff en Ludendorff is de
eerste Duitse militair geweest, die open
lijk verklaarde, dat Clausewitz voor de
tegenwoordige tijd waardeloos was. Men
kan dat lezen in zijn boek „De totale
oorlog" van 1935
Door de invloed van Ludendorff en het
militaire analphabetisme van Hitler
werd de tweede wereldoorlog van Duitse
zijde in strijd met de principes van Clau
sewitz gevoerd en daarom hoofdzake
lijk verloren. Ja. wanneer diens leer in
1939 nog in ere ware geweest, zou Duits
land zelfs niet op zo'n lichtvaardige wij
ze de oorlog begonnen zijn!
Het eclatante bewijs, dat Hitier Clau
sewitz niet gelezen heeft, althans met
diens recepten geen rekening hield, is
zijn inval in de Sovjet-Unie in 1941.
Want wat schrijft Clausewitz, die in
1812 aan Russische zyde aan de strijd
tegen Napoleon heeft deelgenomen in
het 8ste boek van zijn „Vom Kriege?"
Het Russische rijk is geen land, dat
men wat men noemt veroveren
d wz. bezet houden kan. tenminste niet
met de krachten van de tegenwoordige
Europese statenZo'n land kan
slechts bedwongen worden door eigen
zwakte en door innerlijke tweespalt
Tegen deze opvatting, die door de his
torie in alle opzichten wordt bevestigd,
het orde en rust kan verzekeren, gaat
de verantwoordelijkheid daarvoor dus
straks in Juli over in handen van
de burgerlijke autoriteiten.
De regering heeft een heel jaar ge-
nomen om haar belofte ten aanzien van heeft Hitler gezondigd, zoals
de algemene verkiezingen, die Indonesië maar tegen zondigen kan Hi| heeft al-
tot een volledig democratische staat i les gedaan om Rusland wel militair te
zullen maken, in te lossen en dat lijkt j veroveren en niet. om in dit uitgestrekte
een heel ruime periode. Doch men zal I rijk tweespalt te zaaien. Toen de Duitse
beseffen, dat in een land als Indonesië, legers in 1941 met bliksemsnelheid in
met geen enkele ervaring op dit gebied, West-Rusland oprukten, vielen millioe-
de organisatie der verkiezingen een nen sovjet-onderdanen van Sta'.in af.
enorm werk ls. Wilopo c.s. zien blijkbaar Het was alsof zij op deze gelegenheid
de mogelykheid dit te volvoeren. Sla- hadden gewacht, om het bolsjewisme
'an zich af te schudden. Maar wat deed
horen, nu koesteren Het ..Viel Feind viel
Ehr" heeft by hen afgedaan. Zij znn
nuchterder geworden, maar Juist om die
reden hebben zij zich opnieuw in Clau
sewitz verdiept, die. hoewel vaak geci
teerd. naar hun gevoel een eeuw lang
niet goed begrepen is. De enige Duitser,
die zich werkelijk aan Clausewitz gehou
den heeft, is volgens hen Bismarck, die
behalve verstandig oorlogvoeren ook
goed vrede sluiten kon. maar daarom
na de Frans—Duitse oorlog van 1870-71
dan ook t an von Mo'.tke te horen kreeg,
dat hij zijn vijanden te goed behandel
de. Deze militairen geven Bismarck de
eer in overeenstemming met de princi
pes van Clausewitz de beste vrede van
de 19 de eeuw ges'oten te hebben n.l. die
van Praag (1866) waarmee een einde
aan de oorlog met Oostenrijk werd ge
maakt. zonder dat bij de Oostenrijkers
al te krenkende herinneringen aan de
Pruisische overwinning achterbleven.
Bismarck hield er toen welbewust reke
ning mee. dat hii de Oostenrijkers na de
oorlog weer „nodig had" en zag er om
die reden van af. het Pruisische leger
triomfantelijk Wenen te laten binnen
trekken. dat na de slag bij Sadowa voor
hem open lag.
In deze diplomatie midden in de oor
log jegens vijanden betracht, zien zy,
die zich nu weer met Clausewitz bezig
houden, een van de kernstukken van
diens militair-politieke leer.
gen zij niet, dan is daarmee vermoede
lijk het doodvonnis van deze regerings
ploeg getekend, gesteld althans dat het
kabinet een zo lang leven heeft!
Dat laatste zeggen wij niet zo maar:
Wilopo en zyn politieke vrienden heb
ben zelve op het terrein der buiten
landse politiek vele voetangels en klem
men gelegd. Hun voorgangers Soeki-
manSoewlrdjo c.s. braken hun nek
over de met de V.S. gesloten Mutual
Security Act. zo niet op de (gewijzigde)
inhoud daarvan, dan toch op de uitvoe
ring. Hadden zy hun bestaan kunnen
rekken, dan zouden zij na de mislukte
besprekingen met Japan met de ratifi
catie van het San Francisco verdrag
door het Parlement grote moeite heb
ben gehad. Ten aanzien van de ophef
fing der Unie-overeenkomsten stonden
Soekiman en Soewirdjo aan voortdu
rende druk bloot Veelvuldig waren de
stemmen, die eenzijdige opzegging
vroegen.
Nu komt hun opvolger Wilopo met de
verklaring, dal het internationaal
politiek fatsoen unilaterale verbreking
van de internationale overeenkom
sten uitsluit. Dat de oppositie dit
zonder meer zal aanvaarden, ia niet
le verwachten en dat zy vooral op dit
punt de regering zal aanvallen, kan
men gerust aannemen. Met haar
krachtige stellingname In deze pro
blemen, heeft de slechts over een
kleine meerderheid beschikkende rege
ring haar kwetsbare front vergroot.
Of zy in staat zal zijn het „te houden"
zullen de Inmiddels aangevangen
debatten in tweede termijn leren.
Hitier? Hii behandelde de mensen van
het op zijn grondvesten wankelende
Sovjet-rijk en bloc als „Untermenschen"
en vele overtuigde anti-Stalinisten ein
digden als partisanen
Pas tegen het einde van de oorlog
Churchill luidt alarmklok
De Britse premier Churchill luidde
aan een diner van de Britse persvereni
ging de alarmklok en zeide dat Enge
land gevaar loopt al zijn bezittingen en
glorie kwijt te raken omdat zij gevaar
lijk dicht bij een economisch bankroet is.
De premier drong er bij de journalis
ten op aan om de feiten van Engeland's
economische moeilijkheden aan het
eigen volk en de wereld voor te houden.
Churchill zeide, dat nooit in de ge
schiedenis er zulk een natie van 50 mil
lioen mensen is geweest, beperkt in
agrarische productie, met zulk een „dui
zelingwekkende grootheid" en toch op
zulk een precaire fundering.
Landen en naties, die wij in oorlog
hebben verslagen of gered van onder
erping. zijn vandaag veel zekerder
an in hun levensonderhoud te kunnen
voorzien dan wij. die onze boodschap
van parlementaire instelling aan de be
schaafde wereld hebben gegeven en die
de vlag der vrijheid in sommige van
haar donkerste dagen lieten wapperen",
zeide hy.
Churchill wees op het kennelijk wel
zijn van het Britse volk en zijn geld uit
geven aan spelen en vermaak. „Ik vraag
mij af', zeide hij. „of het zich de verra
derlijke valdeur realiseert, waarop dit
alles staat".
.Ik waarschuw dat zonder een intens
nationaal besef van onze economische
posities in alle partijen en door alle
klassen, het voor ons zeer moeilijk zal
blijken die zekerheid te bereiken zonder
welke alles wat wij hebben bereikt en
alles wat wij bezitten, misschien heel
snel wordt weggeworpen".
De premier zeide dat de onpopulaire
economische maatregelen die genomen
zijn sedert zijn regering aan dc.macht
kwam, Engeland in een toestand van
evenwicht hebben gebracht.
„Ons hoofd is boven water, maar niet
voldoende om te drijven. Wij moeten
zwemmen cn moeten tegen de stroom
opzwemmen". (U.P.)
TWEE WENKEN VOOR A BONNE'S, DIE MET VACANTIE
GAAN EN ONS BLAD OP HUN VACANTIE-ADRES WILLEN
ONTVANGEN.
1. Stuur ons schriftelijk de opgave van Uw vacantle-adres zo
vroegtijdig mogelijk en vermeldt daarbij of U week- of kwar-
taalabonné bent en tevens hoe Uw vaste adres luidt.
Deze gegevens niet meegeven aan de bezorger van ons blad,
doch adresseren: Leldsch Dagblad, afd. Abonnementen.
2. De administratie-kosten (15 cent per vacantle-adres, ongeacht
de duur) en voor weekabonné's het abonnementsgeld voor de
periode dat U met vacantie bent en U ons blad moet worden
toegezonden, niet aan dc bezorger betalen, ook niet in die
gemeenten bulten Leiden, waar wij eigen bezorgers hebben. Na
Uw thuiskomst wordt per kwitantie over de administratie
kosten cn - eventueel - abonnementsgeld gedisponeerd.
Portokosten voor toezending van ons blad aan adressen in
Nederland, worden niet berekend.
