LEIDSCH
DAGBLAD
iDe afsluiting van liet
„IJzeren Gordijn"
Truman vraagt congres
beslaglegging op staalindustrie
Achesou verdedigt
conventie van Bonn"
Sovjet-unie verwerpt Westelijl.
ontwapeningsplan
91ste Jaargang
WOENSDAG 11 JUNI 1952
No. 27630
I Directeur; J. W. Henny
Hoofdredactie: B W Merkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1, Lelden Giro No. 67055
Telefoon Dir. en A dm.: 25041: Red. 21507
West-Berlijn wil zich
handhaven
Westduitse grenspolitie heeft gemeld,
dat Maandagavond een boer uit Noord-
Beieren. die te dicht bij de interzonale
grens kwam. door Oostduitse politie is
doodgeschoten.
In de nacht van Maandag op Dinsdag
zijn 86 personen over de zonegrens naar
het Westen gevlucht. Volgens vluchte
lingen hebben verscheidene personen in
het grensgebied, om aan wegvoering te
ontkomen, zelfmoord gepleegd. „Politiek
onbetrouwbare elementen" worden lui-
dens deze mededelingen naar Brest-Li-
towsk aan de Pools-Russisehe grens ge
zonden.
RUSSEN EISEN STOP ZETTEN VAN
PATROUILLEREN OP AUTOWEG
HELMSTEDT-BERLIJN.
Het hoofd der Sovjetrussische con-
I tróle-commissie voor Duitsland, gene-
I raai Tsjoeikof, heeft in een brief aan de
waarnemende Amerikaanse hoge com-
I missaris in West-Duitsland Reber de eis
J gesteld, dat de Amerikaanse bezettings-
I autoriteiten onverwijld zullen ophouden
I met het uitzenden van gewapende
patrouilles op de autoweg tussen Helm-
I stedt en Berlijn. In het Russische schrij-
I ven wordt het Amerikaanse protest
I tegen het tegengaan door de Russen
I van het patrouilleren door de Amerika-
I nen, verworpen. Verklaard wordt, dat de
1 Bussen ook in het vervolg tegen de
Amerikaanse patrouilles zullen optreden.
RADIO-BERLIJN BLOKKEERT
ZICH ZELF.
De Britten hebben, al9 gemeld, de
I blokkade van het gebouw in de Britse
sector van Berlijn, waarin het onder
Russisch toezicht staande radiostation
I „Radio-Berlijn" is ondergebracht, opge-
I heven, omdat het beoogde doel, namelijk
I het doen ophouden van de Russische
I pogingen om tot West-Berlijn behoren
de. doch in het Russisch gebied uitsprin
gende stukken grond onder hun gezag
te brengen, was bereikt.
Er is thans echter een nieuwe ontwik
keling, namelijk deze. dat het personeel
I van Radio-Berlijn klaarblijkelijk zodanig
aan de ontstane toestand is gewend, dat
het de blokkade zelf voortzet. Aan zeven
Duitsers, onder wie een man die gere
geld als koerier tussen de Oostduitse
autoriteiten en Radio-Berlijn optreedt,
is de toegang geweigerd. Ook vier werk
nemers van Radio-Berlijn, twee mannen
en twee vrouwen, werd de toegang ont
zegd. Twee vrouwen, blijkbaar echtge
noten van zich in het gebouw bevinden
de employés gaven bij de poort een
grote zak met groenten af; zij mochten
evenwel niet binnengaan.
De reden voor deze „zelfblokkade"
schijnt te zijn dat het personeel van
Radio-Berlijn nog geen instructies van
de Russische autoriteiten heeft ontvan
gen over hetgeen het. na het opheffen
der Britse blokkade, moet doen.
MEER STEUN VOOR WEST-BERLIJN
Bondskanselier Adenauer heeft alle
departementen van de Westduitse
regering opdracht gegeven meer en
grotere bestellingen in West-Berlijn te
doen, teneinde het economische leven
van de stad te versterken tegen de
druk van Oostelijke zijde.
Dit was, zo verklaarde Adenauer in
het parlement, eerder op de dag in een
kabinetsvergadering besloten. Hij zeide
verder, dat de minister van financiën
Fritz Schaeffer en de minister van eco
nomische zaken Ludwig Erhard naar
Berlijn zullen gaan om over grotere
hulpverlening te spreken. De Bonds
kanselier zeide zelf te zullen gaan als
eenmaal de conventies van Bonn in het
parlement in eerste lezing zouden zijn
goedgekeurd.
De gevolmachtigde van de Westduitse
regering in West-Berlijn. Heinrich
Vockel. verklaarde, dat de stad extra-
orders nodig heeft ten bedrage van 1.250
milliard mark per jaar om van haar
eigen producten te kunnen bestaan.
In 1951 bedroeg de uitvoer 1 4» milliard
tegenover een invoer van 3 milliard. Het
productievermogen van de stad was vol
doende voor de aanvullende orders. De
levensstandaard van West-Berlijn heeft
volgens Vockel dit jaar dezelfde hoogte
bereikt als die van West-Duitsland.
Ernst Reuter, de burgemeester van
Berlijn zeide. dat iedereen wist, dat de
Russen maatregelen zouden nemen te
gen West-Berlijn na de ondertekening
van de conventies van Bonn en het
E D G -vedrag De Russen, aldus Reuter,
zouden niet een nieuwe blokkade van
West-Berlijn beginnen doch „de achter
deur van economische worging" binnen
gaan „omdat zij niet frontaal durven
aan te vallen".
Reuter verzekerde, dat elke vrees
ongerechtvaardigd was. „Berlijn is de
veiligste plaats in heel Duitsland". Hij
oogstte luide bijval van alle fracties
van de Bondsraad met uitzondering van
de communistische met de woorden:
„Wij weten onze vrijheid te verdedigen
en zullen haar altijd verdedigen".
De Belgische minister van buitenland
se zaken, Paul van Zeeland, heeft te
Parijs voorgesteld in Europa en de Ver
enigde Staten een lening uit te geven
voor de financiering van de defensieuit
gaven der landen van de organisatie van
het Noordatlantische verdrag. In een
toespraak tot de handelscommissie van
het Franse parlement zeide Van Zee
land te hopen, dat de Europese Beta-
lings Unie spoedig haar werkzaamheden
zal uitstrekken tot het gehele Atlanti
sche gebied.
(Incez. Med.-Adv.)
WEERBERICHT
Overwegend droog
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Nu en dan overdrijvende wolkenvelden
en overwegend droog weer. In het Noor
den van het land vrij krachtige tot ma
tige Westelijke tot Noordwestelijke wind
en weinig verandering in temperatuur.
In het oven ge deel van het land matige
tot zwakke Westelijke wind en vrij
warm. (Opgemaakt te 10 uur).
Donderdag 12 Juni.
Zon op: 4.20 uur; onder: 21 uur.
Maan op: uur; onder: 9 15 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6.10 en 18 39
uur.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
ENGELANDS EERSTE ATOOMBOM
NAAR PLAATS VAN ONTPLOFFING
ONDERWEG.
Het Britse vllegdekschip ..Campania",
met aan boord de eerste, in Groot-Bnt-
tannië vervaardigde atoombom, i
gezeld door het fregat „Plym" uit de
Britse oorlogshaven Portsmouth naar
het 80 kilometer ten Noord-Westen van
Australië gelegen onbewoonde eiland
Monte Bello vertrokken, waar de bom
tot ontploffing zal worden gebracht.
Admiraal Torlesse. die de proefneming
zal leiden, bevindt zich aan boord van
de „Campanla". Dr Penney, de deskun
dige, die de leiding van het tot ontplof
fing brengen der bom en van het vast
leggen der uitwerking hiervan zal heb
ben, volgt later.
Brood heden één cent duurder
Margarine daarentegen lager
Tengevolge van de wijzigingen in de
collectieve arbeidsovereenkomst voor
de werknemers in het bakkerijbedrijf.
die hebben geleid tot een verbetering
van de arbeidsvoorwaarden en het in
voeren van een bedrijfspensioen. zijn
de kosten van de bereiding van het
brood gestegen.
Naar de Minister van Landbouw,
Visserij en Voedselvoorziening mede
deelt. zal de maximumprijs voor het
volksbrood met ingang van heden dan
ook met één cent per brood van 800
gram worden verhoogd, terwijl een
verhoging van de (vrije) witbrood-
prijs met één cent per brood van 800
gram redelijk wordt geacht.
Ter compensatie van de hieruit voort
vloeiende hogere gezinsuitgaven wor
den de producenten van margarine,
bak- en braadvet en spijsolie in staat
gesteld hun producten van heden af
8 cent per kilogram goedkoper af te
leveren. Deze prijsverlaging zullen de
fabrikanten ook kunnen geven over de
afleveringen aan de detaillisten, w elke
zijn verricht na 2 Juni 1952 en aan de
grossiers na 26 Mei 1952, teneinde de
verlaagde prijs terstond aan de consu
ment ten goede te doen komen.
Dc Franse bond voor de publi
citeit heeft het diploma ..Premier
publicitaire de France" toegekend
aan de grote man van de Franse
kleinkunst Maurice Chevalier.
De voorzitter van de Féderation
de la Publicité. Bernard de Plas.
overhandigt Maurice Chevalier het
diploma, dat deze met zijn bekende
olijke glimlach in ontvangst neemt.
Nu zijn eigen bevoegdheid
werd afgewezen
President Truman is gisteren voor
een verenigde vergadering van het
congres verschenen om te verzoeken
om een wetgeving, die hem in staat
zal stellen beslag te leggen op de
staalindustrie en de staking te stuiten,
die reeds meer dan een week duurt.
Mc Arthur zal conventie
der republikeinen openen
EEN VOORSPRONG VOOR TAFT.
De 46 leden tellende „commissie voor
de regelingen", die belast is met de orga
nisatie van de 7 Juli a.s. te Chicago be
ginnende nationale conventie der Ame
rikaanse republikeinse partij, heeft
generaal MacArthur aangewezen als de
man, die de „sleutel-toespraak" zal hou
den. Dit is de voornaamste rede, die be
langrijk is voor de geest, waarin de
conventie zal worden gehouden. Ge
woonlijk wordt degene, die deze
openingsrede houdt, tevens als tijdelijk
voorzitter aangewezen. Dat is dit jaar
echter niet geschied. Het aanwijzen van
generaal MacArthur is een overwinning
voor de volgelingen van senator Taft.
Walter Hallanan, eveneens een aan
hanger van Taft, is aangewezen tot
tijdelijk voorzitter.
De afgevaardigde Joseph Martin, lei
der der republikeinse fractie in het Huis
van Afgevaardigden, die zich indertijd
heeft uitgesproken voor een candidaat-
schap van MacArthur, is door de com
missie met algemene stemmen als per
manent conventievoorzitter aangewezen.
Deskundigen op het gebied van de
voorschriften van het Amerikaanse leger
zijn van mening, dat generaal MacArthur
deze regelen zou schenden, indien hij
de openingsrede op de republikeinse
partijconventie zou uitspreken, zonder
tevoren alle banden met het leger te
hebben verbroken. In deze voorschrif
ten is bepaald, dat officieren met mogen
deelnemen aan „politieke acties, inbe
grepen het optreden op politieke bijeen
komsten".
Van de zijde van het Amerikaanse
leger is echter een verklaring uitgege
ven. waarin wordt gezegd, dat men met
voornemens is maatregelen te nemen
naar aanleiding van MacArthur's benoe
ming
W
Spoedig aanvaarden wenselijk
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Acheson, heeft voor de
commissie voor buitenlandse betrek-
klingen van de Amerikaanse Senaat
gepleit voor een zo spoedig mogelijke
Hoe een vliegtuig kan
worden opgehouden
DOOR EEN HOND. EEN AAP
EN PARKIETEN.
Zoals gemeld, was het vertrek van
het vliegtuig, waarmede de Austra
lische minister-president Menzies.
cisteren uit Londen naar Neder
land eevloeen is. twee uren ver
traagd. Deze vertraging U te wij
ten geweest aan een Duitse her
dershond. die tezamen met een
aap en een partij parkieten deel
uitmaakte van de lading, welke
door het vliegtuig, dat Menzies
van Londen naar Amsterdam zou
brengen, mee naar Londen was
gebracht. De hond brak nameliik
los uit ziin krat. toen het vliegtuig
aanstalten maakte om op London
Airport te landen en vernielde,
rondspringend door het bagage
ruim. de dozen van de parkieten.
Van de vogels, ter waarde van
ril f tie gulden per stuk. viel een
aantal ten prooi aan de aap. die de
rondvliegende parkieten op behen
dige wijze met ziin door de tralies
van de kooi gestoken lange armen
wist te vangen en ze smakelijk
verorberde na ze van de Aleurige
verentooi ontdaan te hebben. De
bemanning en ander personeel had
na de landing van het vliegtuig
een tiid lang werk om de veroor
zaakte ravage op te redderen en
nog rondvliegende parkieten te
vangen, waardoor Menzies' ver
trek werd vertraagd.
Eigen voorstellen gehandhaafd
Jacob Malik heeft gisteren in de
ontwapeningscommissie der V. N. mee
gedeeld. dat de Sovjet-Unie het Wes
telijke plan om maxima te stellen aan
Regenkansen klein
Het KJ4 M I. deelt mede:
Ons land bevindt zich juist aan de
rand van de invloedssfeer van een de
pressie. die vanmorgen bij het Skagerrak
lag en die zich in de richting van
Polen verplaatste. Deze storing was
oorzaak van de wolkenvelden, die van
daag over ons land trokken. Het uitge
breide neerslaggebied. dat de storing
vergezelde trok echter bijna geheel ten
Noord-Oosten van Nederland langs. Tot
vanmorgen was er ook in het uiterste
Noorden van het land nog geen regen
gevallen. De kans, dat daar vandaag
nog wat motregen zou vallen was ech
ter aanwezig. De depressie heeft de Wes
telijke wind tijdelijk doen toenemen en
deze wind voert nu zachte en vochtige
lucht van de Oceaan ons land binnen.
Het ziet er naar uit, dat ons land en
kele dagen in deze Oceaanlucht zal
blijven, waarbij het zacht weer zal zijn,
aangezien deze lucht ln de hogere nl-
veaux tamelijk warm is. Rezen van
enige betekenis is op het ogenblik niet
in zicht.
de strijdkrachten der grote mogendhe
den verwerpt, omdat dit naar haar
mening 'onpractisch' is en niet de
luchtmachten en atoomwapens der be
trokken landen in aanmerking neemt.
Volgens Malik wordt ln het Westelijk
voorstel gesproken van 'strijdkrachten'
met Inbegrip van paramilitaire eenhe
den. terwijl niet speciaal lucht- en vloot -
strijdkrachten worden genoemd. Voorts
zeide de Russische vertegenwoordiger,
dat niet gesproken wordt van 'atoom-
w i pens en ander wapens voor massaver
nietiging. waaronder die van een bacte-
riënoorlog'. Malik maakte ook bezwaar
tegen het feit. dat het Westelijke plan
geen melding maakt van de Brits-Ame
rikaanse bases ln het buitenland, die
bedoeld zouden zijn voor 'imperialisti
sche agressie'.
In het Westelijk plan wordt voorge
steld, voor de strijdkrachten der VB..
China en de Sovjet-unie een maximum
van 1500.000 man te stellen, terwijl
Frankrijk en Engeland ten hoogste
800 000 man op de been zouden mogen
hebben. Volgens Malik is hierbij geen
rekening gehouden met de oppervlakte
en het bevolkingsaantal der betrokken
landen Ook maakte hij bezwaar tegen
het feit. dat niets gezegd wordt over de
verhouding tussen de grond-, vloot- en
luchtstrijdkrachten van de genoemde
landen.
bekrachtiging door de Verenigde Staten
van de met West-Duitsland gesloten
„conventie van Bonn".
„Het is van groot belang", aldus
Acheson, „dat de Verenigde Staten deze
overeenkomsten spoedig bekrachtigen,
daar zjj ln sterke mate het Amerikaanse
streven bevorderen om de eenheid onder
en de kracht van de vrije staten zo groot
mogelijk te maken. Het is duidelijk, dat
de niet onder het bewind der Russische
bezettingsautoriteiten wonende Duitsers
aanzienlijke vorderingen hebben ge
maakt op de weg van democratisch zelf
bestuur. Een voortduring van de bezet
ting van West Duitsland zou een nega
tieve en zelfs verlammende uitwerking
hebben op het voortschrijden in demo
cratische richting, hetgeen wü juist met
al ons vermogen willen bevorderen".
„De overeenkomsten", vervolgde Ache
son. „zijn tot stand gekomen na in vol
ledige vrijheid gevoerde onderhandelin
gen. Het blijft ons doel een vrij en
verenigd Duitsland tot stand te brengen.
Er is niets in het overeengekomene. dat
hiervoor belemmering zou kunnen zijn".
Het uitstrekken van de Nato-waarbor-
gen tot West-Duitsland, als neerge
legd in de gemeenschappelijke Brits-
Frans-Amerikaanse verklaring
zake, zal ook tussen de Verenigde
Staten en West-Duitsland nauwe
betrekkingen doen ontstaan. Dil
nodig en van vitaal belang voor de
Amerikaanse veiligheid. Het moet
overal ter wereld volkomen duidelijk
ztfn hoe de Westerse mogendheden
zouden staan tegenover elke daad, die
de eenheid of de territoriale onschend
baarheid van een of meer leden der
Europese Defensie Gemeenschap in
gevaar zou brengen.
Daarom hebben de Verenigde Staten,
Groot-Brittanrué en Frankrijk tezamen
plechtig verklaard, dat elke dergelijke
daad zal worden beschouwd als een
bedreiging van hun veiligheid. In een
dergelijk geval zullen zij handelen in
overeenstemming met het bepaalde in
artikel vier van het Noordatlantische
verdrag. (Hierin is bepaald, dat de Nato-
ieden met elkander overleg zullen ple
gen. indien de territoriale onschend
baarheid. politieke onafhankelijkheid of
veiligheid van een der ondertekenaren
wordt bedreigd).
Senator Wiley (republikein)„Zou,
naar uwe mening, het niet verstrek
ken aan West-Duitsland der genoem
de waarborgen neerkomen op een
„openlijke uitnodiging" aan de com
munisten om dit land aan te vallen?"
Acheson: „Dat geloof ik inderdaad".
Hij voegde hieraan toe, dat het tot
stand komen der Europese Defensie
Gemeenschap tevens de beste waarborg
zou zijn tegen een herleving van het
Duitse militarisme, waarover Frankrijk
zich zorgen maakt.
In antwoord op andere vragen ver
klaarde Acheson begrepen te hebben,
dat de commissie van chefs der Ameri
kaanse generale staven niet voornemens
is meer Amerikaanse grondstrijdkrachten
naar Europa te zenden. Er zijn aldaar
thans zes Amerikaanse divisies.
Acheson zal z\jn getuigenis heden
voortzetten.
Het Witte Huls heeft een conferentie
belegd van hoge ambtenaren van het
departement van defensie en het bureau
voor de industriële mobilisatie, die rege
lingen moeten bespreken voor een vol
doende productie om te voorzien in de
.critieke defensiebehoeften".
De president verzocht het congressnel
te handelen, daar „de kwestie van vrede
of oorlog op het spel staat en staal een
vitale factor in deze is".
Truman zeide machtiging te wensen
om de staalfabrieken op te vorderen en
te exploiteren, totdat de industrie en de
vakbeweging haar geschil over lonen, het
•erplichte lidmaatschap van een vakver
eniging e.d. hadden bijgelegd De be
oogde wet zou de eigenaars een redelijke
compensatie moeten geven voor de tijd,
dat de regering hun eigendom beheerde
en de arbeiders een rechtvaardige be
loning voor hun werk.
De president zeide verder, dat het
ïslag op de industrie niet zou moeten
worden beschouwd als een middel om een
oplossing af te dwingen. De omstreden
kwesties dienden door rechtstreekse on
derhandelingen opgelost te worden. Het
congres zou herzieningen van lonen en
arbeidsomstandigheden, zolang de rege
ring de staalfabrieken in beheer had,
niet moeten verhinderen.
„Wü zijn met andere vrije landen
bezig de militaire verdediging van de
vrije wereld op te bouwen", aldus Tru
man. „Wü moeten deze kracht opbou
wen. als wij een redelijke kans willen
hebben om een wereldoorlog te voor
komen. Wij kunnen dit echter niet doen
zonder staal".
Een meerderheid van het opperge-
rechtshof had verklaard, dat de presi
dent niet de maatregelen kon nemen,
die hij nodig achtte. Zij had echter zeer
duidelijk verklaard, dat het congres dit
wel kon. Daarom was het thans de plicht
van het congres aan een uiterst ernstige
toestand het hoofd te bieden, aldus be
sloot Truman.
De Senaat heeft met 68 tegen 12
stemmen een voorstel verworpen om
stakingen in essentiële industrieën ge
durende 120 dagen te verbieden en in
beslagneming toe te staan, indien een
van beide partijen de voorwaarden tot
bijlegging verwerpt, zoals voorgesteld
door een regeringsraad. Geen enkele
republikein steunde het voorstel.
Een ander voorstel van een democra
tische senator om de president de be
voegdheid te geven een industrie op te
vorderen zeven dagen na aanzegging
aan de partijen en twee dagen na aan
kondiging aan het Congres, dat 15 da
gen tijd zou moeten hebben om een
veto iüt te spreken, is verworpen met
58 tegen 28 stemmen
De Senaat heeft president Truman
verzocht gebruik te maken van de wet
van Taft en Hartley en voortzetting
van de staalstaking door de rechter te
laten verbieden.
De betrokken resolutie, ingediend door
de democratische senator Harry Burd,
is met 49 tegen 30 stemmen aange
nomen.
Op het vliegveld van Ottawa
staat het 439ste Sabre Tooth Tigre
Squadron" van de Canadese lucht
macht gereed om naar Engeland
over te steken.
De Canadese Minister van Defen
sie. Brooke Claxton en luchtmaar-
schalk W. A. Curtis, chef van de
Canadese luchtmachtstaf, deden de
bemanningen van de straaljagers
uitgeleide.
Het 439ste Canadese luchteskader
is liet vierde dat als onderdeel van
Canada's bijdrage in de verdedi
ging van West-Europa in Enge
land gestationneerd wordt.
De Russische afgevaardigde besloot
zijn rede met de vei Klaring, dat. indien
het Westen het Russische voorstel om de
strijdkrachten en de bewapening met
tenminste een derde te verminderen, ge
koppeld aan een verbod op atoombom
men. aanvaardt, de Sovjet-Unie op haar
beurt geen bezwaar zal maken tegen het
opstellen van 'concrete aanwijzingen' ten
aanzien van de vermindering van strijd
krachten en bewapening.
DUITSLAND
EN SCHULDENBETALING
Het West-Duitse parlement heeft een
motie aangenomen, waarin de bondsre
gering wordt verzocht aan Engeland,
Frankrijk en Amerika voor te stellen een
internationale financiële commissie te
b?noemen, die tot taak heeft te onder
zoeken, wat de gevolgen zouden zyn voor
Dultslands vermogen om aflossingen van
en rentebetalingen op zyn buitenlandse
schulden over te maken, wanneer het nog
niet geliquideerde buitenlandse vermo
gen van Duitsland zou worden vrijgege
ven. De commissie, waarin West-Duits
land vertegenwoordigd zou moeten zijn
en waarin ook andere bet.okKen landen
vertegenwoordigers zouden kunnen be
noemen. zou verder moeten onderzoeken,
in welk omvang de opbrengsten van de
liquidatie van Duitse buitenlandse acti
va. die nog niet gereahieered zijn, ge
bruikt zouden kunnen worden ter veref
fening van de buitenlandse verplichtin
gen van Duitsland, en tenslotte welke in
vloed de liquidaties van Duitse buiten
landse activa, waarvan de opbrengst niet
meer beschikbaar is. hebben op het ver
mogen van de Bondsrepubliek om beta
lingen op zijn buitenlandse schulden
O-, er te maken.
Zoals bekend, hebben de Westelijke ge
allieerden reeds een Duits voorstel om
de buitenlandse activa te gebruiken voor
de betaling van de buitenlandse schulden
van de hand gewezen.
ZWEMMEND HENGELEN.
Een inwoner van Benthuizen be
rustte er niet in, dat een snoek er
met zijn hengelsnoer vandoor ging
Vastberaden ontdeed hij zich van
de nodige kleding en dook de voort
vluchtige snoek na. welke zich
(waarschünlijk enigszins onthutst i
liet overmeesteren. Het begint
op vissers-sanskriet te lijken.'