LEIDSCH DAGBLAD Te Bonn is lieden het verdrag met West-Duitsland getekend Morgen volgt te Parijs tekening der E.D.€. Rode terreur op Koje 91ste Jaargang MAANDAG 26 MEI 1952 Rijnstreek-edilie f- N°- 27617 Directeur J. W. Henny Hoofdredactie- B W Merkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f6— per kwartaal: f 0 47 per week Witte Singel 1. Leiden - Giro No 57055 Telefoon Dir en Adm 25041: Red 21507 (Telefonisch van onze correspondent in Bonn). Hedenmorgen is in de bondsraadzaal van het Bondsliuis in Bonn de „con ventie over de betrekkingen tussen de drie mogendheden en de Bondsrepu bliek, zoals het West-Duitse-Westelüke verdrag officieel Is gedoopt, onder tekend. Aan de ondertekeningstafel hadden, behalve de 4 ministers van buitenlandse zaken Adenauer, Aoheson, Eden en Schuman, plaats genomen de West- Duitse staatssecretaris voor buiten landse zaken, prof. Hallstein, de West- Duitse minister van Financiën Schaffer, de Amerikaanse „ambassador at large" Jessuip. de Amerikaanse hoge commis saris Mc-Cloy. de Franse diplomaat Al phand, de Franse hoge commissaris Francois Poncet, de Engelse onder st aatsseoretaxis Roberts en de Engelse hoge commissaris Kirk Patrick. Ieder der ministers moest diverse handtekeningen plaatsen. Hierbij heb ben zij in het kort de betekenis van het verdrag omlijnd. Vervolgens gaven zij nog een persconferentie, waarna hun bezoek aan Bonn ten einde was. Per vliegtuig hebben zij zioh naar Parijs be geven, waar morgen door Adenauer en Schuman het verdrag over de E.D.G. ondertekend wordt, in aanwezigheid van Acheson en Eden. De laatste zal van Parijs dan weer naar Berlijn vliegen. Bonn heeft een bewogen weekend achter de rug. Snel rijdende auto-colon nes. voorafgegaan door motorpolitie, schoten door de Koblenzer Strasse, de regerings- en hoofdverkeersstraat. Er hadden ontvangsten en maaltijden plaats en daar tussen door moesten de ministers het over de laatste staketsels eens worden. Vooral Zaterdag, toen Schuman een drietal voorwaarden Van zgn kabinet presenteerde, die vervuld moesten zijn indien hij wilde ondertekenen, scheen alles nog even op losse schroeven ge steld. Deze voorwaarden waren: 1. Een garantie-verklaring van Enge land en de Verenigde Staten tegen Duitse verdragsbreuk. 2. De Amerikaanse belofte zich niet in de Franse aangelegenheden in Noord Airika te mengen. 3. De eis, dat de Franse bezettings troepen in West-Duitsland, tot dat de E.D.G. in werking treedt, dezelfde sta tus zouden hebben als de Amerikaanse en Engelse, wat vooral een financiële kwestie is. Aanvankelijk heeft men in Bonn over deze Franse voorwaarden op het laatste momept danig het hoofd ge schud. Zij werden opgevat als een po ging om van de nietsvermoedende en volslagen verraste Acheson op het laatste moment concessies te krijgen. Sommigen verwachtten al een verder uitstel van de ondertekening. Zondag middag werd echter verklaard, dat eensgezindheid tot stand was gekomen en dat de ondertekening op de afge sproken tijd paats zou hebben, hoewel niet duidelijk is, of de Franse voor waarden, in de vorm waarin zij wer den gesteld, ook inderdaad zijn vervuld Vermoedelijk zijn zij in deze aan- De nieuwe Sovjet-nota is in handen van de 4 ministers gekomen, toen zij Zondagmorgen bijeen waren. Maai be handeld is zij uiteraard niet. De alge mene opvatting hier is, dat waar deze nota positieve klanken laat horen, zij cioor de verdragen van Bonn geenszins, zoals de nota zelf beweert, nutteloos zou worden gemaakt. Ook na de onderteke ning van deze verdragen blijft de weg naar de eeniheid van Duitsland nog open, aldus wordt hier gezegd. Daarbij wordt de tijd, die tussen de onderteke ning en de ratificatie door het ment zal verlopen of het nu een hall jaar of korter is als zeer interessant beschouwd. In deze tijd zal namelijk moeten blijken, waartoe de sovjets, na al hun woorden, ten slotte bereid zijn. In elk geval is de conferentie van Bonn als diplomatieke demonstratie be langrijk geweest. Zowel aan de Duitsers als aan de sovjets moet het nu eclatant duidelijk zijn geworden, dat de dagen van Potsdam definitief voorbij zijn. De sovjets zijn nu werkelijk de enigen, die, zoals het ook weer in hun nieuwste nota heet, naar Potsdam terug willen. De Westelijken hebben in Duitsland psychologische fouten gemaakt, maar de sovjets gelukkig nog meer. Hun grootste fout, die zij bovendien ,nog alsmaar niet herstellen, is het oproepen van het Potsdamse vier-mogendheden-spook, terwij voor Adenauer de belangrijkste winst van het heden gepubliceerde „Ge- neral-Vertrag" ongetwijfeld is. dat daar in de herleving van de geallieerde con- tróleraad tot een onmogelijkheid wordt stempeld. Duitsland, althans West- Foto De Boer, Haarlem Duitsland, is van bezet land weer een aparte, hoewel nog niet 100 procent souvereine. mogendheid geworden. Bij de beoordeling van het heden onderte kende verdrag komt het- er op aan, aarop men de nadruk wil leggen: op de principiële winst of op het graduele verlies. Adenauer doet het eerste, de oppositie het tweede. Wat getekend is De contractuele overeenkomsten ge ven de bondsrepubliek vrijwel volledige souvereiniteit ten aanzien van haar binnen- en buitenlandse politiek. Het bezettingsstatuut komt hierdoor te ver vallen, de organen van de drie hoge commissies worden opgeheven, en de bezettingstroepen krijgen dé status van beveiligingskrachten. West-Duitsland en de Westelijke „gTote drie" zullen normale diploma tieke betrekkingen onderhouden, waarbij aj wederzijds door ambassadeurs worden ertegenwoor digd De drie Westelijke mogendheden be houden nog slechts enige, duidelijk om lijnde rechten in de Bondsrepulbliek.welke samenhangen met de bijzondere positie van Duitsland. De contractuele overeenkomsten be staan uit het zg. algemene verdrag, vier nevenverdragen nl. het troepen- verdrag. het financiële verdrag, het arbitrageverdrag en het overgangsver drag en het statuut voor Berlijn. In het algemene verdrag bevestigen de Westelijke mogendheden en de Bonds republiek de nieuwe verhouding tot elkaar. Eerstgenoemd en garanderen de veiligheid van West-Duitsland en Ber lijn en zeggen de Bondsrepubliek op het gebied van de buitenlandse politiek, in het bijzonder daar, waar zij niet zelf vertegenwoordigd is, steun toe. De Bondsrepubliek verplicht zich op haar beurt, haar buitenlandse politiek in overeenstemming met de beginselen van de Verenigde Naties en de Raad van Europa te voeren. Alle vier landen ver klaren, dat het hun gemeenschappelijk doel is, een vrij, verenigd Duitsland tot stand te brengen en hiermee een vredes verdrag te bereiken. In het troepenverdrag worden de rechtsgronden voor de legering van ge allieerde strijdkrachten op Duitse bo dem genoemd. Het financiële verdrag regelt de wijze, ..aarop de West-Duitse financiële bij drage aan de West-Europese verdedi ging zal worden gebruikt. Het arbitrageverdrag bepaalt, dat een hof van arbitrage zal worden ingesteld, waarop de regeringen ingeval van een meningsverschil een beroep kunnen doen- Dit hof zal bestaan uit drie vertegen woordigers van de Westelijke mogend heden, drie van West-Duitsland en drie neutrale leden. Het overgangsverdrag regelt de ver vanging van de bezettingswetgevuig door Duitse wetten. Hierbij is o.a. vastgesteld, dat door de geallieerden opgestelde pro gramma's moeten worden uitgevoerd. Dit betekent om., dat een Duitse anti- kartelwet moet worden uitgevaardigd, dat de ontmanteling van de kolenmij- ■nen de ijzer- en staalindustrie, en van de ,'.I. G. Farben" moet worden voltooid en dat de Duitse buitenlandse schulden erkend blijven. Voorts is bepaald, dat alle onderdanen van leden-staten der V. N. voor een periode van zes jaar, ge rekend van 1948 af. van de vermogens heffing ingevolge de wet op de lasten- egalisatie zijn vrijgesteld. In het statuut voor Berlijn zegt de Bondsregering Berlijn steun toe. De drie Westelijke mogendheden verklaren het zelfde, terwijl het geallieerde stadsbe stuur toezegt, dat de rechten, die de geallieerden zich in Berlijn voorbehou den. tot het uiterste beperkt zullen wor den. Het gehele stelsel van verdragen moet door de parlementen van de vier betrokken landen worden bekrachtigd. De Bondsrepubliek heeft toegezegd in totaal 10.200 milhoen mark in het. ko mende jaar aan de Westelijke verdedi ging te zullen bijdragen. Nieuwe Russische nota Rusland heeft, zoals boven reeds geschetst, een nieuwe nota aan het Westen gezonden, waarin besprekin gen over een Duits vredesverdrag worden voorgesteld, „daar briefwisse ling tot niets leidt". De nota waarschuwt de Westelijke mogendheden „de gerechtvaardigde on tevredenheid van de Duitse natie" niet te wekken. Het Westen wordt beschul digd van pogingen om de vorming van een Duits' leger onder nazi-generaals te legaliseren, waardoor de weg zou wor den bereid voor de opleving van een agressief West-Duits militarisme". West- Duitsland zou afhankelijker van het Westen worden en deel gaan uitmaken van het Noord-Atlantische blok, waar door het zou worden betrokken bij de voorbereiding van een nieuwe oorlog. Een regering voor geheel Duitsland zou niet gebonden zijn door verdragen, die door delen van Duitsland waren ge sloten. Het is onmogelijk, aldus de nota, om te roepen om Duitse eenheid en een vredesverdrag en aan de andere kant alles in het werk te stellen om het sluiten van een vredesverdrag en we deropbouw van een verenigde Duitse staat te hinderen. „Dit maakt het voor het Duitse volk noodzakelijk zijn eigen oplossing te vinden voor de kwestie van het vredesverdrag en de nationale een heid". In de nota wordt overigens herhaald, dat het Duitse volk „het wettige recht" heeft een eigen leger te hebben. Dit was nodig voor de verdediging van het land. Toezegging van Berlijn De burgemeester van West-Berlijn, prof. Ernst Reuter, heeft verklaard, dat de ondertekening der contractuële over. eenkomsten een „buitengewoon moei lijke toestand" voor West-Berlijn zal doen ontstaan. „De West-Duitse neiging om een op militaire kracht gegrond veste verdedigende politiek van „de vrij willige terugtocht" te voeren is gevaar lijker voor Berlijn dan de bedreigingen uit het Oosten. Wij hebben het recht te eisen, dat de West-Duitse regering en de Westerse bondgenoten maatregelen zullen nemen om de vrije toegang tot Berlijn onder alle omstandigheden te verzekeren", verkiaarde de burgemeester. De Westerse verbondenen hebben West-Berlijn heden bevoegdheid ver strekt, die overeenkomen met de aan Bonn verstrekte. De drie Westerse ge allieerde bevelhebbers van Berlijn heb ben, kort na het ondertekenen der con tractuele overeenkomsten, medegedeeld het West-Berlijnse stadsbestuur „zoveel vrijheid te zullen geven, als slechts verenigbaar is met de speciale toestand in Berlijn". De Westerse verbondenen behouden het recht „die maatregelen te nemen, die noodzakelijk kunnen zijn om hun internationale verplichtingen na te ko men, de openbare orde te handhaven en de status en veiligheid van West- Berlijn en zijn economie, handel en verbindingen te verzekeren. Ook de West-Duitse regering heeft een speciale, door Bondskanselier dr Adenauer ondertekende speciale verkla ring afgelegd, waarin zij het stadsbe stuur van West-Berlijn plechtig belooft haar alle mogelijke hulp te zullen ver lenen. NU NOG RATIFICATIE. Het werk aan het verdrag heeft ne gen maanden geduurd. Het verdrag moet door de parlementen van Enge land, Frankrijk, de V S. en West-Duits land na de ondertekening bekrachtigd worden. Het zal niet eerder volledig in werking treden voordat het verdrag stelsel voor de oprichting van het Europees leger eveneens door de zes parlementen van West-Duitsland, Frankrijk, Italië, België. Nederland en Luxemburg is bekrachtigd. De drie Westelijke geallieerden heb ben besloten hun gratiebeleid ten aan zien van oorlogsmisdadigers niet te zullen opschorten. Sinds het begin van dit jaar hebben zij enige honderden oorlogsmisdadigers vrijgelaten. De ge allieerd-Duitse commissie die aanbeve lingen voor gratie moet bestuderen, zal niet eerder in functie treden dan na de bekrachtiging der verdragen. De commissie zal bestaan uit drie Duitse en drie geallieerde leden. Slechts een parigheid van de commissie zal de ver plichting opleggen tot het vrijlaten van de betrokkene. Een meerderheidsstem ming geldt slechts als aanbeveling. FRANSE SOCIALISTEN WIJKEN. De afgevaardigden naar het gisteren te Parijs gehouden concours der Franse socialistische partij hebben met 2537 tegen 1307 stemmen besloten hun be zwaren tegen het opnemen van West- Duitse troepen in het voorgestelde Europese leger te laten varen, mits: 1. De Verenigde Staten waarborgen verschaffen tegen eventuele schendingen van-het E.D.G.-verdrag: - -1-~ 2. Groot-Brittannië nauw zal worden betrokken bij de werking der E.D.G.; 3. Men zal blijven zoeken naar nieuwe mogelijkheden voor een Europese menwerking. Zaterdag zijn alle beperkingen op het verbruik van benzine, parafine en stookolie in de V.S. opgeheven, m ver band met het hervatten van het werk door 35.000 van de 90.000 stakende arbei ders in de olie-industrie. Vlieg tuigbenzine zai echter nog steeds niet gebruikt mogen worden voor sport- of pleziervjuchten Het is onwaarschijn lijk, dat de nog resterende beperkingen voor half Juni zullen worden opgeheven, aangezien vele installaties, die vliegtuig- benzine produceren, door de staking nog stilliggen. In een boodschap aan het Egyptische volk heeft koning Faroek Zaterdag aan het begin van de Mohammedaanse vas ten verklaard, dat Egypte weigert „tf warden gebonden door wat zijn onaf hankelijkheid verzwakt of zijn souverei niteit beperkt." „Iedere politiek, die niet zal leiden tot volledige goedkeuring van de eisen van Egypte, is nutteloos. Talmen zal slechts leiden tot verwikkeling van de moeilijk heden^, aldius koning Faroek. WEERBERICHT Overwegend droog De Bilt verwacht tot morgen a v ons: Vrij veel bewolking maar overwegend droog weer. Matige tot vrij krachtige wind tussen West en Noord-West. Wei nig verandering in temperatuur. (Opgemaakt te 10 uur). 27 MEI. Zon op: 4.30 uur; onder: 20.44 uur Maan op: 6.57 uur. Hoogwater te Katwijk te 5 25 en 17.50 uur. Krachtig zal worden ingegrepen Geallieerde autoriteiten hebben thans mededelingen gedaan over de terreur, die vurige communisten onder de tachtig duizend Noordelijke krijgsgevangenen op het eiland Koje hebben uitgeoefend en die in September van het afgelopen jaar tot bloedige geveohten heeft geleid. Deze gegevens waren tot nu toe geheim en zij zijn daarom niet eerder openbaar ge maakt. Fanatieke communistische officieren onder de krijgsgevangenen hadden een centraal comité opgericht, dat er al lengs in slaagde door terreur de macht in de krijgsgevangenenkampen in han den te krijgen. Gevangenen, die tegen de wensen der communisten ingingen, werden door „volksgerechtshoven" ter dood veroor deeld en terechtgesteld, hetgeen door wurging of ophanging geschiedde. Zo werden op 19 September Jl. in een bepaalde afdeling gevechten geleverd, Hierbij en als gevolg van daarop volgen de „terechtstellmgien, uitgevoerd op last der uit communistische gevangenen sa mengestelde „rechtbanken", zijn vijftien gevangenen om het leven gekomen. Het was ook het „centrale comité", dat het ontvoeren van de voormalige kampcom mandant. Dodd had georganiseerd. Er kan geen nauwkeurige schatting worden gemaakt van het aantal krijgs gevangenen. dat door mede-gevangenen, op last der oommunlstische leiders, is vermoord. De communistische gevangenen maak ten bij de gevechten onder meer gebruik van tot speren geslepen tentpaJen en stenen. Gemoedelijk hurkend naast een van zijn kapiteins controleert generaal Haydcn L. Beatner (rechts) op het eiland Koje (Korea) het proviand en onderzoekt nauwkeurig hoe groot de porties van de krijgsgevan- acties, welke in de laatste tijd door de krijgsgevangenen zijn voorgeko men om „beter voedsel". Stevig hewapendc manschappen pa trouilleren voortdurend in de huurt van .de gevangenkampen om de Dit nummer bestaat uit tien pagina's genen zijn. Dit in verband met de orde te handhaven. Het bestuur van de Zuid-Afrikaanse arbeiderspartij heeft de Britse Labour- Dartii om steun verzocht in ..de strijd om de vakbeweging te beschermen te gen de boosaardige DOglne van de Zuid- Afrikaanse regering om de vakbeweging te vernietigen". De afdeling Durban van de Zuid-Afri kaanse raad van vakverenigingen heeft een beroep gedaan od het verbond van j Britse vakverenigingen (TUC) om een internationale bovcott van Zuid-Afrika te organiseren „als maatregel tegen de den". Een lid van het plaatselijk bestuur verklaarde, dat de bedoeling van dit beroep is. dat Britse haven- fabrieks- en spoorwegarbeiders zouden weigeren voor Zuid-Afrika bestemde goederen te behandelen. Zaterdagavond is van de ziidc der po litie meegedeeld, dat bil gevechten te Johannesburg 15 politiemannen en 41 demonstranten waren gewond. De gearresteerde leider Sachs zal he den terecht staan. Hij is op borgtocht in vrijheid gesteld. De Amerikanen hebben tunnels ont dekt en onklaar gemaakt, die van de ene afdeling naar de andere liepen. Zij hebben ook voorbereiding getroffen om een uitgebreid systeem van verbindin gen tussen de gevangenen op te rui- Berichten werden overgebracht door middel van pijl en boog, door seinen met de armen op militaire wijze en ook met seinlampen. Zes burgers die met sein lampen werkten, zijn aangehouden. Twee tunnels liepen onder een weg door. Zij waren met de hamd gemaakt en liepen van afdeling 76, waar de oom- mumlsten hun centrale comité hebben, naar de afdeling 77 en 78. Een derde bunnel leidde tot buiten het prikkel draad. Vandaag is een begin gemaakt met de verwijdering van 12 000 burgers uit de omgeving van het kamp. Britse, Canadese, Nederlandse en Griekse militairen wachten thans op instructies om samen met de Ame rikanen de Noord-Koreaanse krijgsge vangenen op het eiland in kleinere groepen te verdelen. Er wordt veel ver zet van de gevangenen verwacht. Een geallieerde officier heeft zg. Molo- tof-cooktails gevonden In genoemde af deling 76 van het gevangenenkamp. De officier verklaarde: „Een smederij ver vaardigt dag en naoht wapens. Zij zijn van plan te vechten en verkeren daar voor in een goede conditie". Aangenomen wordt, dat de gevange nen over een grote hoeveelheid speren en zwaarden beschikken. Zesde atoomontploffing in Nevada De zesde aboomontploffing in de reeks proefnemingen in Nevada is gistermid dag vroeg tot stand gekomen. Daarbij was een heldere liohtflits te zien in Las Vegas. 100 km. vam de plaats der ont ploffing het Yucca-dal, er bevonden zich 1.000 man troepen in mangaten, en kele kilometers van de exp'osie. Zij zou den na de explosie oprukken om de scha de aan militaire uitrusting te onderzoe ken. Ook 600 waarnemers zouden post vatten in mangaten. Het atoomwapen is op een toren tot ontploffing gebracht. Amerikaanse opdracht voor Polynorm WAARDE 1.3 MILLIOEN DOLLAR. Naar wij vernemen heeft het Ameri kaanse Ministerie van Defensie met de N V. Polynorm te Amersfoort een con tract gesloten voor de levering van een uitgebreid magazijncomplex. Het betreft hier een opdracht ter waarde van rond 1.3 millioen dollar. Ir A. Horowitz, een der directeuren van Polynorm. is giste ren uit het buitenland met het gete kende contract teruggekeerd. De Nederlandse haringvloot vaa/t uit De „Grietje" KW 20 van de Maal- schappij Kennemerlandtrekt de zon en de haringgronden tegemoet. Franse communistenleider gearresteerd (Telefonisch van onze PariJse correspondent). Gistermorgen heeft de Parijse rech ter van instructie de opdracht gegeven André Still, hoofdredacteur van het communistische ochtendblad „Humani- té", te arresteren. Hij is opgesloten in de gevangenis van de Santé. Ook de Sorbonne-professor in de wel sprekendheid, René Maublanc, bekend lid van de Franse communistisohe par tij, is op hoog bevel eveneens in ver zekerde bewaring gesteld. Deze maatregelen houden verband met de manifestaties tegen de komst van generaal Ridgway, waartoe beide communistische leiders hebben opge wekt. Still, aan wie onlangs de Russische Stalinprijs als „belangrijkste buitenlandse letterkundige van het jaar" werd toegekend, heeft het zelfs voor communistische gewoonten wel wat al te bont gemaakt. In zijn blad heeft Still er niet voor teruggedeinsd op te hitsen tot moord en doodslag tegen, wat de communisten noemen, de microben- generaal, die hier deze week wordt ver wacht. Daarbij werd bovendien aan Parijs Tokio tot voorbeeld gesteld, waar de jongste 1-Mei-dag tot bloedige botsin gen aanleiding heeft gegeven. De Parijse politie is voor alle zeker heid sedert enkele dagen in alarm ge bracht. Zaterdag moesten enkele honderden communistische betogers door haar uit elkander worden gedreven. Daarbij werden, zoals dat heet en wij konden waarnemen, enkele gevoelige slagen uit gedeeld. Ganzensterfte gevolg va muizentarwe De minister van Verkeer en Water staat heeft, ten vervolge op de beant woording van vragen van het lid van de Tweede Kamer, de heer v. d. Goes v. Naters (Arb) in verband met de sterfte van een groot aantal wilde gan zen in de Noord-Oostpolder een nader antwoord gegeven. Hierin zegt de minis ter o.a. het volgende: Het is nader gebleken, dat door een der Inspecteurs van de Noord-Oostpol der. in afwijking van de door de direc tie van de Wieringermeer uitdrukkelijk gegeven orders en buiten haar voor kennis, opdracht is gegeven om op een vak van de omringdijk, waar een bui tengewoon groot aantal muizen werd aangetroffen, de muizentarwe breed- werplg te strooien, omdat hij van oor deel was, dat alleen op deze wijze de muizenplaag op dat dijkvak afdoende zou kunnen worden bestreden. De grenzen der zorgvuldigheid zijn hier eohter overschréden. Ten einde in de toekomst de noodzaak van het gebruik van muizentarwe zoveel mogelijk te beperken, zal voorshands niet worden voortgegaan met de bestrijding van de kiekendieven in de Noord-Oost polder. zoais aanvankelijk, omdat deze een bedreiging vormen voor de overige vosels. wel in het voornemen lag. Voorts zal een proef worden genomen met een sluiting van de ganzenjacht en worden getracht door het afvuren van losse patronen de ganzen, die de gezaai de tarwekorrels als voedsel plegen te ge bruiken, te verdrijven. Prins Bernhard vloog in S 14 naar Leeuwarden Prins Bernhard is Zaterdagmiddag in gezelschap van de chef-invlieger Gerben Sonderman met de Fokker straaljager S 14 van Schiphol naar de vliegbasis Leeuwarden vertrokken, waar hij de vliegdemonstraties bijwoonde. De S 14 werd in Leeuwarden door Sonderman gedemonstreerd als onderdeel van het uitgebreide vliegprogramma. De Prins heeft herhaalde malen blijk gegeven van zijn interesse in dit nieuwe type. De belangstelling voor de S 14 is i ook in het buitenland zeer groot.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 1