LEIDSCH
DAGBLAD
Moordaanslag op Indonesisch militair
attaché te Den Haag
gevlucht
WEERBERICHT
Bewondering voor klaterende
waterval van Scliaffliausen
Verdeelde mening over Rijnspel
„Aquamarijn"
91ste Jaargang
VRIJDAG 23 MEI 1952
Rijnslreek-edilie No- 27615
Directeur J. W. Henny
Hoofdredactie' B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6— per kwartaal: t 0 47 per week
Witte Singel 1 Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Dir er. Adm.: 25041: Red 21507
Luitenant-Kolonel Harjono slechts licht gewond
Twee mannen met revolvers
Documenten over Westerling's uitlevering
geëist?
(Speciale berichtgeving).
In de late avond van Woensdag j.l. is een moordaanslag gepleegd op
luitenant kolonel M. T. Harjono, militair attaché bij het Hoge Commissariaat
van Indonesië, in Den Haag. De aanslag vond plaats in de flat van de attaché
aan de Laan van Meerdervoort. De kogel, welke op de heer Harjono werd
afgevuurd, miste gelukkig zijn doel. Ook een tweede poging om de attaché
te treffen, mislukte doordat het wapen ketste.
Over de motieven van deze aanslag welke door twee jeugdige personen
werd uitgevoerd tast men nog in het duister. Wel zijn er enkele theorieën
opgebouwd, maar in officiële kringen te Den Haag wenst men zich over de
juistheid daarvan niet uit te laten.
Van de daders, die per rijwiel zijn ontkomen, ontbreekt tot nu toe elk spoor.
De heer Harjono, die met de kolf van een revolver enkele slagen op het
hoofd heeft gekregen, is licht gewond. Zijn toestand was intussen van dien
aard, dat hij toch naar het Diaconessenhuis Bronovo moest worden over
gebracht
Het onderzoek naar de bedrijvers van deze aanslag, welke in Indonesische
en regeringskringen grote opschudding heeft verwekt, wordt persoonlijk geleid
door de substituut-officier van Justitie, mr dr J. C. Maris.
Het hoofd van de centrale recherche, de Commissaris van politie, G.
Hanken, is gisteren met een groot aantal rechercheurs onafgebroken in de
weer geweest met het onderzoek, waarbij ook gebruik is gemaakt van enkele
technische diensten en van politiehonden. Het onderzoek is echter vrij moeilijk
omdat men van de daders niets anders dan een uitermate vaag signalement
heeft.
DE TELEFOON RINKELDE
Het was Woensdagavond omstreeks
half twaalf, dat de heer Harjono in
zyn flat aan de Laan van Meerdervoort
1356 werd opgebeld door een hem onbe
kende. Deze deelde hem mede dat de
attaché binnen enkele ogenblikken en
kele belangrijke telegrammen van Sche-
veningen Radio ter hand zouden wor
den gesteld. Een kwartier later werd er
aan de woning gebeld. Nadat dezelfde
onbekende - zulks was aan de stem te
onderkennen - die had getelefoneerd,
zeide van Scheveningen-Radio te ko
men. drukte de heer Harjono. die op de
vierde étage woont, op de electrische
deurontsluiter om zich daarna naar de
voordeur te begeven.
Behoedzaam zijn daarop twee man
nen, voor zover bekend van vrij jeugdi
ge Jeeftyd. de acht kleine trappen op-
ges'.open Dat dit zeer omzichtig is ge
beurd, is later gebleken uit het feit. dat
geen der leden van de in de flat wo
nende gezinnen enig gedruis in het
vrij gehorige trappenhuis heeft waarge
nomen. Op alle overlopen brandde, zo
als gebruikelijk, het licht. De daders
hebben het risico om in het verlichte
trappenhuis iemand tegen te komen,
durven nemen, maar de kans hierop
verkleind door zo laat mogelijk hun
misdrijf uit te voeren. Het telefoontje
heeft alleen gediend om er zeker van te
zijn. dat de heer Harjono thuis was.
„WIJ KOMEN DE PAPIEREN
HALEN"
Toen de attaché de voordeur had ge
opend. stond hij voor de twee mannen,
waarvan een hem op gedempte, maar
toch besliste toon toebeet: „Wü komen
de papieren halenDe heer Harjono,
die door de telefonische mededeling
verwachtte bescheiden in ontvangst te
moeten nemen, toonde zich uitermate
verbaasd en antwoordde: „Wat voor pa
pieren? Ik heb geen papieren".
Prompt daarop trokken beide onbe
kenden een revolver, richtten die op de
verschrikte attaché en voegden hem
toe: „Dan ga je mee".
Er was voor de heer Harjono weinig
keus. Uit de houding van het tweetal
kon hij afleiden, dat, indien hij alarm
zou maken, er geschoten zou- worden.
Een van de daders trok de hulsdeur
wat toe. waarna zij zich beiden terzijde
van de heer Harjono opstelden, hun re
volvers onafgebroken op hem gericht
hielden en hem. min of meer duwend,
naar beneden geleidden. Ook hierbij
werd zeer omzichtig te werk gegaan,
want zelfs de echtgenote van de heer
Harjono. noch zijn logé mr Besar, de
secretaris-generaal van het Ministerie
van Justitie te Djakarta, heeft enig
verdacht geluid gehoord.
TEGEN DE MUUR
Aangeland op de overloop welke is
gelegen tussen de eerste en tweede
kleine trap welke naar de eerste éta
ge leiden, werd de heer Harjono tegen
Droog weer
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met overdrijvende wol
kenvelden. voornamelijk in het noorden
van het land. Ongeveer dezelfde tem
peratuur als vandaag Zwakke tot ma
tige wind tussen Noord-Oost en Noord-
West. (Opgemaakt te 10 uur).
24 MEI
Zon op: 4 34 uur: onder: 20 40 uur
Maan op: 4.14 uur: onder: 22.14 uur.
Hoogwater te Katwijk te 3 30 en 15 55
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's
de muur gezet. Opnieuw werd hem
op bitse toon naar de papieren ge
vraagd, waarbij met name ook be
paalde documenten genoemd moeten
zijn. maar waarover men zich van of
ficiële zijde niet wenst uit te laten.
Tijdens dit gesprek, dat slechts lut
tele minuten heeft geduurd, zag de
door de revolvers bedreigde heer Har
jono kans de pols van een der aan
randers te grijpen. Op 't zelfde ogen
blik evenwel haalde deze de trekker
van het vuurwapen over. Door de
greep van de attaché kon de aanran-
rander de revolver niet op de heer
Harjono richten. De kogel miste dan
ook zijn doel. baande zich een weg
door een der ruiten van het trappen
huis en belandde op straat. De politie
heeft later de huls gevonden.
De tweede dader, ziende dat de zaak
scheef dreigde te gaan, wilde even
eens schieten, maar zijn wapen ketste.
Daarop diende hü met de kolf van
zyn revolver de heer Harjono enkele
harde slagen op het hoofd toe. Deze
werd daardoor bloedend gewond en
viel op de grond. Toch zag hij nog
kans luidkeels „Moord, moord" te
roepen, waardoor zowel de bewoners
van de flats, alsmede voorbijgangers
op straat, die het schot hadden gehoord
werden gealarmeerd.
GROTE VERWARRING
De daders renden de trappen af en
ontmoetten op de benedenetage een
der bewoners daarvan, mevrouw Don
ker, die op 1346 woont en wier man
buiten liep. Zij richtten ook op haar een
revolver en drongen de vrouw opzij, die
door de consternatie zo van streek
raakte, dat zij flauw viel.
Inmiddels waren op het rumoer ver
schillende bewoners, van wie sommige
zich reeds te bed hadden begeven, toe
gesneld, waarbU zich later nog enkele
voorbijgangers voegden. Hoe groot de
verwarring was in deze ogenblikken,
kan blijken uit het feit, dat degenen, die
zich beneden ophielden, niet wisten wat
er aan de hand was. De heer Van
Boekhoven, die op de hoek van de
Handellaan een drogisterij heeft en
zelf in de bewuste flat op 1362 woont,
bracht met anderen eerst mevrouw
Donker bij en ontdekte pas later, dat
een trap hoger de heer Harjono lag, die
buiten bewustzijn was en daarna volko
men overstuur bleek te zijn.
Onmiddellijk heeft de heer Van Boek
hoven de politie en een dokter opgebeld.
Op de trap lag een rijbewijs, dat bleek
toe te behoren aan de gewonde attaché.
De daders, die hun fietsen hadden staan
tegen het tuinmuurtje van de heer Van
Boekhoven aan de Handellaan, zagen
in de consternatie kans te ontvluchten.
Enkele mensen hebben het tweetal er
vandoor zien gaan. Onder hen bevond
zich een surveillerend agent van politie,
die direct een achtervolgnig op zijn
fiets inzette. De aanranders reden in
snelle vaart de Handellaan af. en door
de Verdistraat. om vervolgens de Nieuwe
Slag. een landweg. In te slaan. Deze
landweg komt uit achter de Loosduinse
weg. Op het „Nieuwe Slag", waar geen
huizen staan, was het omstreeks dat
tijdstip (reeds na middernacht) aarde
donker. Hierdoor is de agent het spoor
van de daders bijster geraakt.
IN DUISTERNIS VERDWENEN'.
Mevrouw Donker was de enige, die
een vaag signalement van de daders
kon geven. ZU waren van vrü Jeugdige
leeftijd. Op de gisterochtend aan haar
op het politiebureau getoonde foto's
heeft zij de aanranders echter niet
kunnen herkennen Direct is het on
derzoek van de politie energiek ingezet.
Met politiehonden werd de omgeving
afgezocht, doch zonder resultaat. De
duisternis had als het ware de twee
misdadigers opgeslokt. Wel kon aan de
hand van de gevonden huls het type
revolver worden vastgesteld.
De substituut Officier van Justitie,
mr dr Maris, werd onmiddellijk van het
gebeurde in kennis gesteld en is later
De militaire attaché van het Hoge
Commissariaat van Indonesië in
Den Haag. luitenant-kolonel H. T.
Harjono. op wie in de nacht van
Woensdag op Donderdag in Den
Haag een moordaanslag is ge-
pleegd.
in de nacht nog op de plaats van de
aanslag geweest.
De heer Harjono, die door de genees
kundige dienst naar Bronovo werd over
gebracht, kon in de loop van de nacht
een verhoor worden afgenomen.
WELKE MOTIEVEN?
Met betrekking tot de motieven van
deze aanslag wenste men gelijk
gezegd op grond van te weinig
concrete aanwijzigingen niets los te
laten. Er is evenwel reden om aan te
nemen, dat de documenten, welke van
de heer Harjono werden verlangd, be-
bekend, door de regering van de
Republiek Indonesia officieel is ver
zocht. Zo is er sprake van, dat de
komst van de Secretaris-Generaal van
het Ministerie te Djakarta met deze
uitlevering in verband staat. Deze
Indonesische functionaris logeert mo
menteel ten huize van de heer Har
jono. die getrouwd is en een kind
heeft. Er zouden bepaalde documen
ten geproduceerd moeten worden, om
de uitlevering van Westerling moge
lijk te doen worden.
In de samenstelling van het op de uit-
leveringsprocedure betrekking hebbende
dossier, zou de heer Harjono. uit hoofde
van zijn functie, een werkzaam aandeel
hebben Om dit materiaal in handen
te krijgen, zouden de daders van de
aanslag zich naar de woning van de
attaché hebben begeven. De heer Har-
jono zou naar buiten worden gelokt, en
door een der aanhangers in bedwang
worden gehouden. De tweede zou. wan
neer hij op de'hoogte was gesteld, waar
hij de documenten zou kunnen vinden,
de woning binnendringen om zich daar-
van meester te maken. Dat het de da
ders niet om geld te doen was. is wel I
heel duidelijk gebleken. Het is ook niet
de bedoeling geweest de attaché te ont
voeren, gezien het feit, dat de mannen
de overval per rijwiel hebben uitgevoerd.
ONDERHOUD LAMPING—
DARMASETIAWAN.
De aanslag op luitenant-kolonel nar-
jono was vanochtend het onderwerp
van gesprek tussen de Nederlandse
Hoge Commissaris de heer A. Th.
Lamping,
minister
Moekarto) de secretaris-generaal dr
Darmasetiawan. De heer Lamping
heeft, nadat hij door de regering van
het gebeurde op de hoogte was ge
bracht, terstond de Indonesische re
gering ingelicht en medeleven be
tuigd.
Blijkens een mededeling van het mi
nisterie van Buitenlandse Zaken heeft
de waarnemend Hoge Commissaris in
Nederland, mr Soesanto Tirtoprodjo,
het ministerie van Buitenlandse Zaken
in het kort van het gebeurde in kennis
gesteld Het ministerie zal nader con
tact opnemen met mr Soesanto. Ook
met de minister-president zal de kwestie
worden besproken. Over eventuele stap
pen wilde men van de zijde van het
ministerie van Buitenlandse zaken geen
mededelingen doen.
De woordvoerder van het Ministerie
van Voorlichting zeide, dat de Indone
sische regering het gebeurde hogelijk
betreurde. Betreffende de veiligheid van
andere Indonesische staatsburgers in
Nederland, ongeveer 1800 meende hy,
dat de Nederlandse veiligheidsorganen
in staat zijn hen te beschermen tegen
zulke gebeurtenissen en het geval- Har
jono op te helderen. De woordvoerder
zeide. dat de bedrijvers van de aanslag
militairen of gewezen militairen ge
weest zouden kunnen zyn. gezien het
feit, dat zij trachtten Harjono tegen de
muur te plaatsen.
HARJONO'S TOESTAND GOED
Nader vernemen wy officieel, dat de
heer Harjono geen documenten in zijn
woning had, die ambtelijk onder hem
berusten De daders waren vermoedelijk
Nederlanders, althans van Nederlands
type en spraken beschaafd Nederlands.
Een van hen droeg een speldje van de
Republiek der Zuid-Molukken.
De militaire attaché, die in Soerabaja
geboren werd en 28 jaar oud is, maakt
het thans goed. Een dezer dagen zal hij
het ziekenhuis verlaten. Het politie
onderzoek wordt met alle kracht voort
gezet.
I li M. Koningin Juliana liccft Woens
dag de tentoonstelling ..Rijn in de
R.A.I." ie Amsterdam ter gelegen
heid van de opening van het Am
sterdam-Rijnkanaal. officieel ge
opend.
Na de opening werden Koningin
Juliana en Prins Bernhard over de
talrijke stands rondgeleid.
Hier bezichtigt de Vorstin de inzen
ding van de stad Bazel.
De Duitse regering te Bonn heeft een
bedrag van twee millioen mark vrijge
geven voor de aanvoer van fruit, inclu
sief aardbeien, uit Nederland.
Koningin Juliana opende „Rijn in de R.A.I."
Imposante tentoonstellingstechniek
(Speciale berichtgeving)
Het was precies drie minuten voor
zes Woensdagmiddag, toen H. M. de
Koningin onder het uitspreken van de
woorden „Gaarne verklaar ik de ten
toonstelling 'de R|jn in de R.A.I.' voor
geopend", het knopje voor zich in
drukte. Even volgde er een 'hoorbare'
stilte in de enorme R.A.I.-hallen, waar
de 160 meter lange en 11 meter brede
Rijn als een spiegelende vyver lag te
glimmen, en toen een paar secon
den later steeg een geklater op uit
de kunstmatige waterval van Schaff-
hausen.
Het in prachtige uniformen gestoken
muziekcorps „Tuindorp-Oostzaan", het
fanfare-orkest van de Amsterdamse
haven, zette direct hierna het Wil
helmus in, dat door allen werden mee
gezongen. De manifestatie ter viering
van de opening der nieuwe Rijnver
binding voor Amsterdam was begon
nen
Even na half zes trad H.M. de Ko-
gingin, die gekleed was in een bordeaux
rode robe. waarover een cape van zilver
vossen, en die het hoofd gedekt had door
een grote zwarte hoed. door de zij-in
gang de R.A.I.hallen binnen Met Haar
was Prins Bernhard. die in een donker
grijs jacquet costuum gekleed was
waarmede de Prins dus een geheel nieu
we mode in ons land creeerde.
Nadat de Koninklijke gasten plaats
hadden genomen op het grote orkest
podium, dat achter in de zaal was op
gericht richtte de voorzitter van de
Stichting Amsterdam-Rynkanaal, mr dr
A. Delprat. een welkomstwoord tot de
Koninklijke gasten. Mr Delprat wees
Hare Majesteit o.m. op de grote belan
gen voor de hoofdstad, die door het
nieuwe kanaal gediend worden Direct
nadat Koningin Juliana de waterval van
Schaffhausen door de-druk-op-de-knop
tot een klaterend leven had gebracht,
maakte H.M. een uitgebreide rondgang
over de tentoonstelling, waarbij Zij zich
allereerst met de werkers die het geheel
hadden opgebouwd, onderhield.
Zeer veel aandacht besteedde de Ko
ningin aan de verschillende inzendingen,
waarover zy zich uitvoerig door Carel
Briels liet voorlichten.
Op het gebied van tentoonstellings-
techniek is „De Ryn in de R.A.I." iets
heel bijzonders, omdat zowel langs de
beide Kynoevers, als tn de ere-hai,
welke de gehele kleine zaal Inneemt,
men niet in de by vele tentoonstellin
gen gebruikelijke standbouw vervallen
is, zodat een volkomen architectonisch
geheel werd verkregen.
Langs de Rijnoevers verheffen zich
zes imposante paviljoens, te weten die
van Bazel, Frankfort, Keulen, Dussel-
dorf, Neues-Krefeld en Straatsburg,
terwijl in de erehal het enorme pavil
joen der lage landen prykt.
Om bij deze hal waar de bezoekers van
de expositie hun rondgang langs de
"Raiïsche" Rijn aanvangen, te beginnen:
mien kan o.m. een gecombineerde Bel
gisch-Nederlandse inzending bewonderen.
Het oog valt hier reeds dadelijk op de
natuurgetrouwe achberspiegel van Mi-
chiel Adriaansz. de Ruyters vlaggeschip,
de „Zeven Provinciën. Verder treft men
hier aan de zeer uitgebreide inzending
van de gemeente Amsterdam met o.a.
beelden van zijn havengebied, benevens
een fraaie Rotterdamse stand. Nijmegen,
Tiel en Wijk by Duurstede welke laat
ste gemeente n^ast de Amsterdamse
Schreierstoren haar eigen zo juist ge
restaureerde Bourgondische toren in ver
kleinde editie laat zien zijn in het
raam van deze inzending tevens verte
genwoordigd.
Majestueus is de in de ere-hal gelegen
receptiezaal, waar als eerste gasten
HM. Koningin Juliana en Prins Bern
hard ontvangen werden.
Van de zeer veel buitenlandse inzen
dingen vallen er twee bijzonder op: de
paviljoens van Keulen en van Bazel. De
Keulse inzending staat in grote tegen
stelling tot de vele andere inzendingen
ln het teken der cultuur. Talrijke zeer
oude kunstschatten zijn op uitstekende
wijze geëxposeerd. Bazel trekt met een
enorme maquette van haar Ryngebied
tevens sterk de aandacht. Men braent
zelfs de oude drukpers uit het Guten
berg museum met zich mede. iets waar
over de Haarlemmers met hun Laurens
H.M. Koningin Juliana. Z.K.H.
Prins Bernhard en de Prinsessen
Beatrix en Irene hebben Donderdag
in het Olympisch Stadion te Amster
dam de 13c Olympische Dag bij
gewoond.
De Koninklijke gasten bij de aan
komst in het Olympisch Stadion.
Janszoon Koster wel gepiqueerd zullen
zijn
De tentoonstelling, welke weliswaar
het zwaarste accent legt op het trams
port, heeft daarnaast ook zeer veel
ruimte gelaten voor de commerciële en
industriële doelstellingen Zo exposeren
onze Oosterburen in sterke mate hun
textiel-producten.
De expositie vraagt een nauwlettend
bezoek, nauwletbender dan "oor andere
tentoonstellingen noodzakelijk is. daar
door de bijzondere opbouw van de ma
nifestatie het geheel onoverzichtelijk ge
worden is. Talrijke zeer fraaie rotspar
tijen verhogen het artistiek aanzien dep
expositie,
In de avonduren, wanneer de tentoon
stelling „De Ryn in de R.A.I." gesloten
is. zal in de grote R-A L-hal het Rijn-
spel van Carel Briels, „Aquamarijn",
worden opgevoerd.
Woensdagavond laat beleefde Amster
dam de galapremière van dit festijn,
waartoe zich 2000 genodigden rond de
Brielse Rijn hadden verzameld.
Het spel zette in met de binnenkomst
van Vader Rijn, die zo lui mogelijk op
een vlot lag, dat door 36 schone zwem
sters werd getrokken.
Vader Rijn werd direct gevolgd door
woeste Batavieren, die de Rijnoevers
dansend kwamen afzakken naar de lage
landen.
De Lorelei trachtte vervolgens schip
pers en publiek te verlokken, waaropeen
aardig folkloristisch wijnfeest op de
oevers door het Ballet der Lage Landen
en in het water door een zwemballet
gedanst, volgde Het ballet van deze
spelende waternymphen werd uitgevoerd
op muziek van Grieg en Drigo. Het was
in één woord uitstekend.
De apotheose voor de pauze, het car
naval aan de Ryn, was het levendigst
van alles. Gemaskerde zwemstertjes, die
Prins Carnaval op een kruising van een
paard en een eend de Rijn opsleepten,
werden omstuwd door Carnavalachtige
figuren, die op de oevers dansten.
Na de pauze voeren mtniatuurboten,
waaronder er een draadloos werd be
stuurd. de Rjjn op, direct gevoigd door
een schippers en matrozen ballet.
Een vlaggenparade besloot het ge
heel, dat vrij revue-achtig aandeed.
De aankleding en costumering waa
zeer rijk, soms wel eens tè protserig,
de verlichting daarentegen was schit
terend.
Maar wat het meest had getroffen
was het dansende zwemmen by de
waterballetten. Deze waren uniek in
hun soort, en lieten het Ballet der
Lage Landen Terre achter zich.
De muziek werd uitstekend verzorgd
door het Utrechtse Stedelyk orkest,
dat afgewisseld zal worden door de
Haarlemse orkestvereniging.
Toen ver na middernacht de eerste
„Aquamarijn" was geëindigd, bleken de
meningen van de aanwezigen zeer ver
deeld te zyn. Zy. die een hoge ver
wachting hadden gekoesterd, bleken
teleurgesteld te zijn geweest, zij die
niets verwacht hadden, vonden het
toch wel aardig.
SPANJE IN DE UNESCO.
De economische en sociale raad van
de V.N. heeft tegen krachtige oppositie
van de Sovjet-Unie in aanbevolen
Spanje toe te laten als lid van de
Unesco, de V.N-organisatie voor on
derwijs. wetenschap en cultuur. De
stemverhouding was twaalf voor en vyf
tegen bij één onthouding (Zweden).
