LEIDSCH
DAGBLAD
Betreurenswaardig
91ste Jaargang
VRIJDAG 9 MEI 1952
Rijnstreek-editie
No. 27604
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst e
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6per kwartaal; f. 0.47 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
(Van een Juridische medewerker).
Gebrek aan vertrouwen is het jam
merlijk kenmerk van deze na-oorlogse
tUd. Op allerlei gebied. Vooral op het
gebied van het recht.
Deels komt dit doordat velen van ons
volk vreemd staan tegenover het recht
en de toepassing daarvan. Nu wordt
hun de kennisneming daarvan niet be
paald gemakkelijk gemaakt. Is onze
wetgeving niet zo onoverzichtelijk, dat
zelfs de meer ingewijden nauwelijks de
weg in deze doolhof weten te vinden? En
zijn niet vaak de rechterlijke vonnissen
zo ingewikkeld, dat zij voor een leek
onleesbaar zijn?
Maar niet alleen deze oorzaken dragen
tot die vertrouwenscrisis bij. Er is in de
na-oorlogse jaren bovenal gebrek aan
eerbied voor ons recht. Begrijpelijk,
wanneer men bedenkt hoe vaak in de
J bezettingstijd het overtreden van de
wet althans van wat daarvoor door-
ging de hoogste deugd was. Op dit
alles te dulden is niet voldoende. Het
gaat erom deze tekorten te herstellen.
Die moeilijke taak rust in de allereerste
plaats op de rechterlijke autoriteiten.
Zij toch hebben het in hun macht om
het recht toe te passen op een wijze,
die het begrip en de eerbied voor de
rechtspleging in brede kringen van ons
volk zal kunnen doen toenemen
X In dit opzicht heeft echter, naar wij
menen, de Nederlandse justitie onlangs
tot tweemaal toe haar kans gemist.
Wij doelen op de zaken Westerling en
Van Herwaarden. Het is niet eens geoor
loofd te spreken van „strafzaken", want
in geen van de beide gevallen is tot nog
toe een dagvaarding uitgebracht. Het
schuldig of onschuldig laten wij dan ook
volkomen ln het midden.
De heer Westerling en de heer van
Herwaarden zijn, gelijk men weet, door
do politie met enig vertoon van bed ge
licht en voorgeleid. Vanaf dit moment
lopen beider lotgevallen uiteen. Die van
de heer Van Herwaarden kunnen wij
niet korter weergeven dan: vast-los-
vas;-los-vast-los. De wederwaardighe
den van de heer Westerling waren min
der wisselvallig, doch zeker niet minder
Verrassend. Na een verhoor door de
rechter-commissaris werd hij door dezen
heengezonden. Zoals het Amerikaanse
dEjdsrhrift „Time" het omschrijft (in
j^pchlldeiachtiger taal dan onze pen ver-
mae) kon hij naar huis gaan om daar
zijn vrouw „bij de afwas te helpen".
JMaar hiermede was het varkentje voor
de rechterlijke autoriteiten geenszins
•Sgewassen! De officier van justitie n.l.
ging van de beschikking van de rech
ter-commissaris in beroep bij de recht
bank De rechtbank echter maakte uit,
dat deze beschikking niet aan de wette-
liike vereisten voldeed en meende der
halve, dat een rechtsgeldige beschikking
in het geheel niet bestond Waarop de
officier, met deze uitspraak al evenmin
•r tevreden, het oordeel van de Hoge Raad
Blnriep, welk college dezer dagen zal be-
f'""'
Nu zijn wij er bü voorbaat van over
tuigd. dat alle bij deze beide zaken be-
trokken rechterlijke ambtenaren de
regels van het recht naar hun beste
M weten en naar hun geweten hebben
H toegepast.
En toch.... Toch beantwoordt de
wijze van rechtspleging in deze beide
X zaken niet aan het rechtsbewustzijn,
I zoals dat leeft bij de Nederlandse
i' staatsburger.
I Deze staatsburger begrijpt nauwelijks,
jfi waarom de heer Westerling de lange
tocht van de Gelderse Achterhoek naar
I Amsterdam moest maken, uitsluitend
om aan een rechtercommissaris uit te
leggen, dat hij deze tocht niet had be-
hoeven te maken.
I Deze staatsburger begrijpt nog min-
der, waarom in deze voor de politieke
verhoudingen zo tere zaak niet verme-
den kon worden, dat zij het doelwit werd
van een juridisch steekspel voor de
I Hoge Raad.
Deze staatsburger begrijpt tenslotte
helemaal niet. dat en waarom het
Nederlandse recht een behandeling toe-
laat, als de heer Van Herwaarden is
wedervaren Een behandeling, die her-
I inneringen wekt aan de gevoelens, van
5 afkeer, die indertijd het optreden van
de bezetter teweegbracht.
Kortom: deze staatsburger begrijpt er
geen zier van En hij waardeert het al
evenmin Zijn rechtsbewustzijn zegt hem,
dat dit alles niet goed is, niet goed kén
zijn.
Het lijdt geen twijfel of deze beide
gevallen hebben het aanzien van ons
recht geschaad en de eerbied voor dit
recht naar evenredigheid doen dalen.
De vraag is gewettigd of de verantwoor-
deltjke rechterlijke ambtenaren zich van
dit gevolg wel van meet af aan voldoen
de bewust zijn geweest. Hadden deze
gevallen niet zonder bezwaar op laat
ons zeggen meer elegante wijze kun
nen worden behandeld? wy geloven van
wel.
Degelijker voorbereiding en grotere
behoedzaamheid voor het publieke
effect hadden wellicht veel kunnen
voorkomen. Deze gang van zaken Is
dan ook ernstig te betreuren. In de
eerste plaats natuurlijk voor de ver
volgden. Maar meer nog voor het aan
zien van het Nederlandse recht, waar
op door deze voorvallen ln de ogen
van velen een smet is geworpen. Een
smet, die het niet kan verdragen en
die men dus had moeten vermijden.
Hoe de Europese
defensiegeineenseliap is gedacht
Heden voorlopige parafering
Grote winst voor Labour
BIJ GEMEENTERAADS
VERKIEZINGEN IN ENGELAND.
Als heden het door de leiders van de
delegaties van Frankryk. West-Duits-
land. Italië, België, Nederland en Lu
xemburg te Parijs te paraferen verdrag
voor een Europese defensiegemeenschap
i EDG i door de zes landen zal zijn goed
gekeurd, zullen de deelnemers een ge
zamenlijke land-, zee- en luchtmacht
onder één gezamenlijke generale staf
en één commanda samenbrengen. Een
aanval op een der leden van de EDG
zal beschouwd worden als een aanval
op a'.len. Voorts zullen de EDG en En
geland. en de EDG en de Nato i Noord
at antische verdragsorganisatie - waar
ran alle EDG-leden behalve West-Duits
land lid zyn - elkander bijstaan tegen
iedere aanval van buitenaf.
Om te voorkomen dat een toekom
stige regering van een verenigd Duits
land zich uit de EDG zal terugtrekken
en een eigen leger zal opbouwen, heb
ben Amerika en Engeland zich verbon
den een dergeiyke schending van het
verdrag op de Europese defensiege
meenschap te beschouwen als een vy-
andige daad. die onmiddeliyk zou leiden
tot overleg met Frankrijk en de andere
EDG-leden om tot tegenmaatregelen te
komen Het uit de EDG tredende land
ook als het een ander dan Duitsland
is. zal onmiddellijk de Britse en de Na-
to-garanties aan de EDG verspelen
In het ontwerpverdrag is niet het
aantal door elk land by te dragen di
visies vastgelegd. Hierover zal eén spe
ciale overeenkomst moeten worden ge
sloten. Voorzien wordt echter een Duit
se büdrage van 12 divisies, een Franse
van 12, een Italiaanse van 12, een Bel
gische van 2'2- een Nederlandse van 2
en een Luxemburgse van 'i divisie. Op
1 Juli 1954 zouden deze divisies gereed
zyn. Dit zun de troepen die op het
ogenblik 'althans in theorie) deze lan
den met uitzondering van Duitsland,
ter beschikking van het hoofdkwartier
van de Nato hebben. 'Frankryk zal
voorts een onafhankelijk leger voor zyn
overzeese gebieden behouden).
De nationale divisies zullen worden
samengevoegd in Europese legercorpsen
van drie of vier divisies, met niet meer
dan twee nationaliteiten in één leger
corps. Een corps van drie divisies zal
ongeveer 80.000 man omvatten en onder
een generale staf met officieren van de
zes aan de EDG deelnemende landen
staan.
Voor de luchtmacht zal een nationale
basiseenheid, semi-brigade genaamd. 74
jachtvliegtuigen of 48 transportvlieg
tuigen of bommenwerpers of 36 nacht
jagers omvatten. De vlootstriidkrachten
zu'len byna niet worden samengesmol
ten.
Het Europese leger zal onder directe
contróle van een commissariaat van ne
gen man komen, bij eenstemmigheid
door de regeringen, via de ministerraad
voor het Europese leger, te benoemen
Slechts twee leden van het commissa
riaat zullen van dezelfde nationaliteit
mogen zijn. doch zii zullen gekozen wor
den naar bekwaamheid niet naar land
van afkomst. Zij worden benoemd voor
zes jaar en zullen een eigen voorzitter,
met een ambtsperiode van vier Jaar,
kiezen.
Het Europese leger zelf komt onder
bevel van de SHAPE, het hoofdkwar
tier van de Nato in Europa.
De ministerraad zal bestaan uit zes
leden, elk een kabinetsminister uit een
der deelnemende landen. Deze raad. die
het commissariaat controleert, zal ver
antwoordelijk zijn aan een assemblée
voor het Europese leger, bestaande uit
21 Duitsers 31 Fransen, 21 Italianen, 10
Belgen, 10 Nederlanders en 4 Luxem
burgers.
Zij zullen waarschynliik worden ge
kozen uit bestaande leden van de as
semblée van de Raad van Europa. De
voornaamste taak van de assemblée zal
zyn het onderzoeken en goedkeuren
van de begroting voor het Europese le
ger. Het ligt voorts in de bedoeling, dat
de assemblée een grondwet voor een
verenigd Europa opstelt.
De inkomsten op de begroting van
By de in 372 van de 392 gemeenten
Eu™»»vs
worden goedgekeurd, hierdoor biyven
voorrechten van de nationale parle
menten bil het besluiten hoeveel geld
zal wonden uitgegeven behouden. De
uitgaven op de begroting vereisen voor
goedkeuring een meerderheid van twee
derde. Ook het program voor bewape
ning en uitrusting vereist een tweederde
meerderheid.
Tenminste 85 procent van de bijdrage
van elk land moet ln het land van her
komst worden besteed en niet meer dan
een beirae. ge'iik aan 115 procent van
de nationa'e bijdrage, mag in dat land
worden besteed De eerste financiële
bijdragen zyn nog niet vastgesteld, doch
zij zullen gelijk ziin aan de normen van
de Nato.
Het commissariaat van negen zal zeg
genschap hebben over ODleiding van de
troepen bewapening, uitrusting, soldy
en uitvoering van de begroting.
Voorts zal er een hof van justitie ko
men. dat waarschijnlijk in Den Haag
zal zetelen.
Engeland Frankrijk en Amerika zul
len West-Duitsland en Berlijn een ge
heel nieuwe garantie voor hun territo
riale integriteit geven, wanneer het be
zet tingsregiem eindigt.
hebben de conservatieven 472
12 gewonnen. Labour
won 656 en verloor 16. de liberalen won
nen 12 zetels en verloren 29. de onaf-
ha nkeiyken wonnen 24 en verloren 210
De communisten boekten geen winst en
leden ook geen verlies.
Labour kreeg hierdoor de contróle in
94 gemeenteraden, dit is 19 meer dan
oorspronkeiyk.
In de textielsteden van Lancashire,
die thans te lijden hebben onder de
tex'.ie'.crisls sprong de Labour-meerder-
heid het meest in het oog Hier kreeg
laboor de contróle over vyf raden
In Birmingham, de op een na groot
ste st3d van Engeland, werd de con
servatieve meerderheid van 35 vermin
derd tot 2
De stemming ging om een derde deel
der raden.
In Londen zal pas het volgende jaar
gekozen worden, als de raden in hun
geheel na een ambtsperiode van drie
jaar zullen aftreden.
De communisten stelden in 44 ge
meenten candidaten, geen hunner werd
echter gekozen.
De Labour-wlnsten werden niet alleen
in industriële gebieden geboekt. In som
mige bolwerken der conservatieven ver
wierf Labour voor het eerst zetels.
Truman meent, dat de vrede
te redden is
Toestand blijft echter ernstig i
President Truman verklaarde op zijn
wekelgkse persconferentie o.m. dat, in
dien zijn programma's voor de Ameri
kaanse buitenlandse politiek en de
hulpverlening aan het buitenland ten
uitvoer zouden worden gelegd, in de tere economische toestanden in de wereld
wereld een algemene en duurzame vrede te doen ontstaan, zal er geen derde we-
zou heersen. reldoorlog zyn. Ik hoop nog steeds dat
„Sinds Duitsland en Japan zich heb- wy al deze zaken kunnen verwezenlyken
„Doch indien de Verenigde Staten
voort kunnen gaan met het uitvoeren
van hun programma's voor de landsver
dediging en de wederzijds beveiligingen
ben overgegeven, is nüjn gehele politiek
er op berekend geweest een algemene
en duurzame vrede tot stand te brengen.
Wy kunnen zeggen, dat dit trouwens by
voortduring de politiek der Verenigde
Staten is geweest.
Toen de koude oorlog in Griekenland,
Turkye en Beriyn was begonnen, met
tenslotte de uitbarsting in Korea, moest
alles in het werk worden gesteld om te
voorkomen dat de gehele vrije wereld
onder communistische overheersing zou
komen. Wij zyn er. met deze politiek,
tot nu toe ln geslaagd een derde wereld
oorlog te voorkomen.
Doch de toestand is niettemin zeer
ernstig. De Verenigde Staten hebben te
kampen met stakingen in de staal- en
olie-industrie en er zijn ook enige
moeiiykheden by de kopernijverheid.
Bovendien schynt het congres, met
zyn huidige standpunt t.a.v. het pro
gramma voor de wederzydse hulpverle
ning en de voor landsverdediging aange
vraagde gelden, de mening te zyn toege
daan dat dergelijke programma's niet
langer noodzakelijk zyn".
„Wat in de laatste tjjd in de Ver
enigde Staten is gebeurd, betekent
NIEUWE FRANSE LENING.
dat de wereld op deze wyze een al
gemene en duurzame vrede zal krijgen".
Er werden Truman vele vragen gesteld
over zijn voornemens na het beëindigen Pinay denikt uit te geven, op 26 Mei
van zijn presidentschap Hij zeide de worden aangeboden. Zy zal een rente
nieuwe president te zullen steunen, „het- van 3'2 dragen en aflosbaar zyn
geen slechts de plicht van iedere Ame- voor de helft door uitloting en voor de
rikaanse burger is". andere helft in 60 jaar tyd.
Regeringsverklaring Indonesisch Kabinet:
Wijziging Unie-Statuut in normale
internationale verdragen
Nieuw-Guinea opnemen in Indonesisch grondgebied
Tijdens de ontvangst van de ge
delegeerden van de R.T.C.-confe
rentie voor de West in Palcis Soest-
dijk heeft de heer J. E. Yrausquin.
gedelegeerde van Aruba, aan H.M.
de Koningin een geschenk aange
boden.
Dit geschenk was een in Aruba van
de schaal van een schildpad ver
vaardigde briefopener.
Koningin Juliana bekijkt het ge
schenk.
Tijdens de debatten ln de West-Duitse
Bondsdag, over het wetsontwerp tot
lastenegalisatie is besloten tot een quo-
taie egalisatie. De hoofdschadeloosstel-
ling zal volgens deze beslissing thans
quotaal worden gestaffeld; dit- betekent,
dat verimogensverliezen tot onbeperkte
omvang vergoed zullen worden, echter
met een naar boven procentueel sterk
verminderende staffeling. De sociaal
democraten waren voor een zogenaamde
sociale egalisatie der lasten en wilden
by de vaststelling van de schadeloos
stelling het zwaartepunt gelegd zien op
de tegenwoordige maatsohappeyke po
sitie dergenen, die schadeloosstelling
ontvangen.
Lindbergh vloog 25 jaar
geleden als eerste over
Oceaan
20 Mei a s. zal het 25 Jaar geleden zijn,
dat de Amerikaan Charles Lindbergh
ais eerste vlieger de Atlantische Oceaan
overvloog Lindbergh, die reeds enige ja
ren als postvlieger tussen Chicago en St.
Louis de stuurknuppel had gehandteeid.
startte op 20 Mei 1927 van het New
Yorkse vliegveld. Precies 33.5 uur larer
landde hy met zijn R>an eendekker op
het vliegveld Le Bourget bij Parijs. Lind
bergh had toen 6000 km gevlogen De
gemiddelde uursnelheid bedroeg 179 km.
Donderdagmiddag reikte de voorzit
ter van het Nederlandse Rode Krlns.
Ir F. C. C. Baron van Tuyll van
Serooskerken. de onderscheidingen
uil. die Ier gelegenheid van de ver
jaardag van H.M. de Koningin, door
het hoofdbestuur van het Rode
Kruis verleend waren.
Baron van Tuyll van Serooskerken
overhandigt de hoogste onderschei
ding. die door het Rode Kruis ver
leend kan worden, n.l. het Kruis van
Verdienste, aan de Inspecteur van
de Geneeskundige Dienst der
Koninklijke Landmacht. Generaal-
Majoor Dr f. Th. Wilkens. verder
van links naar rechts Mr C. H.
Muntz (RotterdamH. W. Prillc-
vitz Rotterdamdc Ruiter Den
Haag) en M. M. Ch. Strijkers
(Maastricht).
De Indonesische premier Wilopo heeft
vanochtend in het Parlement een 28
pagina's omvattende regeringsverkla
ring afgelegd, waarin het uit zes pun
ten bestaande programma van zijn
op een April gevormd kabinet nader
wordt uiteengezet.
Ten aanzien van het punt: „Het vol
tooien van de omzetting der betrekkin
gen tussen Nederland en Indonesië,
thans gebaseerd op het Unie statuut in
een verhouding, gebaseerd op interna
tionale verdragen, waarby die gedeel
ten ran de RTC-overeenkomsten, welke
nadelig voor land en volk zyn, worden
geëlimineerd" zegt de regeringsverkla
ring: „Het is bekend dat een Indonesi
sche missie gedurende enige maanden
in Nederland heeft geconfereerd om de
verhoudingen tussen Indonesië en Ne
derland op basis van het Unie-statuut
te wyzigen ln normale internationale
verhoudingen.
Tengevolge van het aftreden van het
kabinet Soekiman-Soewirjo was de In
donesische missie gedwongen de bespre
kingen in Nederland af te breken en
naar Indonesië terug te keren om over
de resultaten verslag uit te brengen.
Deze resultaten zjjn zodanig dat. wa
neer de besprekingen in de toekomst
zouden worden hervat, hel verlangen
van Indonesië om het Unie-statuut
in normale internationale verdragen
om te zetten kan worden verwezen-
lykL Hierbij zullen tevens die zaken,
die nadelig kunnen zijn voor
en volk, worden opgeheven"
iedere verstoring van de vrede worden
beïnvloed. Wilopo zeide, dat Indonesië
actief zal zoeken naar wegen om de
spanning in de wereld te verminderen
in de eerste plaats vla de organisatie
der V.N.. Hy legde er de nadruk op. dat
Indonesië niet meegesleept wenst te
worden in een van de blokken die in
de wereld bestaan.
Hy deelde verder mede. dat de rege
ring plannen maakt om de provincies
zo groot mogelijke autonomie te geven,
zonder afbreuk te doen aan het karak
ter van de eenheidsstaat.
land
Over het punt Nieuw-Guinea. luiden
de „voortzetten van de pogingen om
West-Irian zo spoedig mogelijk in het
Indonesische grondgebied op te nemen'
zegt de regeringsverklaring, na te heb
ben uiteengezet, dat ook hierover bij de
besprekingen te Den Haag is gesproken:
„Aangezien West-Irian in politiek op
zicht een nationale claim is en stra
tegisch uiterst vitaal voor de veilig
heid van de Republiek Indonesië, za
de regering onophoudelijk en met alle
middelen, welke tot haar beschikking
staan, voortgaan pogingen in
werk te stellen om West-Irian
spoedig mogelijk in het Indonesi!
grondgebied op te nemen"
BUITENLANDSE POLITIEK
Over de buitenlandse politiek zei de
premier o.m., dat Indonesië vasthoudt
aan zijn actieve zelfstandigheidspolitiek
Indonesië ls zeer geïnteresseerd in de
vrede en de gezonde internationale sa
menwerking. Onze pogingen een eigen
maatschappij op te bouwen zullen by
KONINGIN NAAR CONCERT
BOSTON SYMPHONY ORCHESTRA
Het ligt ln het voornemen van H M. de
Koningin morgenavond in het gebouw
voor Kunsten en Wetenschappen te Den
Haag het galaconcert by te wonen, dat
zal worden gegeven door het Boston
Svmphonv Orchestra onder leiding van
Charles Munch.
Generaal Mark W. Clark brengt een
bezoek aan het hoofdkwartier van
dc Uno te New York. alvorens zijn
functie als opperbevelhebber der
Verenigde Naties in het gebied van
dc Stille Oceaan te aanvaarden, in
opvolging van Generaal Matthew
D. Ridgway. die generaal Eisen
hower in Parijs zal vervangen.
Samen met zijn gastheer, de secre
taris-generaal van de Verenigde
Naties. Trygve Lie (links) slaat
generaal Clark voor het imposante
Uno-gebouw.
In het Amerikaanse Huls van Afge
vaardigden ls meegedeeld dat Amerika
ae Verenigde Naties zal verzoeken de
kweetle-Oatls voor het Internationaal Ge
rechtshof te brengen.
Nederlandse regering steunt
Ridgway's verklaring
Wij vernemen, dat de Nederlandse
regering zich volledig verenigt met de
verklaring van Generaal Ridgway over
de wapenstilstands-onderhandeiingen
in Korea. Het opperbevel der Ver. Na
ties heeft getoond tot belangrijke con
cessies bereid te zyn en niets ongedaan
te laten, waardoor redelijkerwijs een
einde kan worden gemaakt aan de
strijd in Korea.
De communistische eis. dat alle krijgs
gevangenen worden gerepatrieerd, dus
ook zij, die zich daartegen op overtui
gende wijze blyken te verzetten, druist
echter op flagrante wyze in togen de
meest elementaire menselijke rechten,
waarvoor de strydkrachten der Ver.
Naties in Korea op de bres staan Op
dit punt is dan ook geen compromis
mogeiyk, aldus de Nederlandse regering.
68V2 millioen voor
werkverruiming
(Van onze parlementaire redacteur)
De Tweede Kamer heeft gisteren na
een korte discussie het wetsontwerp
aangenomen tot het verlenen van voor
schotten tot een totaal van 25 millioen
gulden aan lagere publiekrechtelijke
lichamen in het belang van de werk
verruiming. Voorts is de post werkge-
legenheidspolitiek verhoogd van 15 mil
lioen gulden tot 51 millioen gulden,
terwijl 71 millioen gulden beschik
baar wordt gesteld ter voorbereiding
van plannen voor werkverruiming.
(Incrz. Med.-ad».)
Wasmachini
Wringers
Vloerwrijvers
WEERBERICHT
Licht tot half bewolkt
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht hier en daar mist en aanvan
kelijk in de Noordelyke helft van het
and nog enkele buien OveriRens licht
tothalf bewolkt en overwegend droog.
Dezelfde of iets hogere temperaturen
dan vandaag. Zwakke tot matige wind
uit uiteenlopende richtingen. (Opge
maakt te 10 uur).
10 MEI
Zon op: 4 54 uur: onder: 20 20 uur
Maan op: 22.03 uur; onder: 4 31 uur.
Hoogwater te Katwyk te 3 24 en 15 48 u.
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's.