LEIDSCH
DAGBLAD
ERRES
Opgewekte bevrijdingsfeesten
in liet ganse land
91ste Jaargang
DINSDAG 6 MEI 1952
Rijnstreek-editie No. 27601
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B W M enkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f fl.per kwartaal: t 0.47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57053
TelefooD Dlr en Adm.: 25041; Red. 21507
Onjuiste man op
onjuiste plaats
ZOWEL onze correspondent te Dja
karta als die te Soerabaja heeft
dezer dagen (L. D. 5 Mei j.l.) uit
voerige aandacht besteed aan de trage
rechtsgang in Indonesië, waar een
twaalftal Nederlanders reeds langer dan
2 jaar ln de gevangenis zucht zonder
enig contact met de buitenwereld en
zelfs zonder te weten waarvan zij be
schuldigd zijn.
Onze briefschrijver te Djakarta con
cludeert. daaruit, dat in de jonge staat,
die zich tot de democratieën rekent, nog
geen klaar begrip bestaat over de rech
ten van de mens, waarvan de waarbor
ging een van de kenmerken van de de
mocratie is.
En onze correspondent te Soerabaja
Verklaart deze traagheid niet uit onwil
of onvriendelijkheid jegens de Neder
landers. doch uitsluitend uit het enorme
gebrek aan deskundige rechterlijke amb
tenaren, die bovendien zwaar overbelast
zün. waardoor zelfs de berechting van
eenvoudige zaken ontzettend veel tijd
kost.
Drr ENORME GEBREK aan des
kundigen wordt wel duidelijk ge
ïllustreerd door het geval-Prinsen.
Waarover wij reeds eerder schreven
een gewezen Nederlands militair, die
deserteerde, als luitenant in dienst trad
van de T.N.I. en momenteel als een der
belangrijkste adviseurs werkzaam is bij
de militaire afdeling van de Indonesi
sche Immigratiedienst, waar hij de an-
tecendenten moet onderzoeken van Ne
derlandse jongens, die na hun demobi
lisatie in Indonesië een bestaan hebben
'^Volgens welke maatstaven dit onder
zoek wordt uitgevoerd, kan men zich het
bes'r- voorstellen, wanneer men de le
vensloop volgt van deze Prinsen, zoals
deze door hemzelf werd verteld aan onze
soeeiaie verslaggever, die kort geleden op
uitnodiging van de Indonesische rege
ring een reis door het land maakte en
daarover reeds vele malen op deze
plaats rapporteerde.
prinsen dan w« laten hemzelf aan
het woord! was aanvankelijk priester
student ln Weert, maar kon zich niet
schikken in de discipline van het semi
narieleven. Tijdens de bezetting lew am
hij in een Duitse gevangenis terecht. Na
de bevrijding van het Zuiden meldde ml
zich bij de stoottroepen te Eindhoven,
werd ingedeeld bij de staf van Prins
Bernhard. maar voelde weinig voor net
militaire leven en nam in November
1945 ontslag.
In 1946 als dienstplichtige opgeroepen,
deserteerde hij en vluchtte naar Frank
rijk. Eind '46 keerde hij terug. we'd
prompt aan de grens gearresteerd en te
Schoonhoven bij andere deserteurs op
gesloten. Teneinde een vervolging te
ontgaan, trok hij als militair naar Indo
nesië. maar geraakte al spoedig weer in
xnoeiliikheden. De krijgsraad veroordeel
de hem tot 1 jaar gevangenisstraf, zijn
dienststaat was slecht en na ln contact
gekomen te zijn met Indonesische natio
nalisten, overschreed hij ln September
1948 met het geweer over de schouder
de demarcatielijn. Na een verblijf ln de
gevangenissen van Koedoes en DJokja
en na een onderzoek op zijn politieke
„betrouwbaarheid" trok hij met de
SUiwanci-divisie naar West-Java cn
werd commandant van een guerllla-
compagnie. De Nederlandse Generaal-
majoor Engles verklaarde hem vogelvrij;
de 'knlasraad veroordeelde hem bij ver
stek ter dood. Hij vocht tegen de Neder
landse soldaten. Onvoldoende militair
Bischoold belaagde hij met zijn horde
ederlandse militaire auto's op stille
landwegen. „Ik heb veel afbreuk gedaan
aan het moreel van de Nederlanders.
mi)n bijdrage aan de vrijheidsstrijd was
belangrijk" zei hij met voldoening.
.Thans beslist deze man in belangrijke
mate over het. lot van honderden Ne
derlanders, die in Indonesië werken.
Het moet inderdaad droevig gesteld zijn
met het Indonesische ambtenarencorps,
wanneer het gebruik maakt van de
diensten van een dergelijke figuur, een
maatschappelijke mislukkeling, wiens
onbetrouwbaarheid bij herhaling ten
duidelijkste is gebleken.
Met de activiteit van medewerkers
als Prinsen kan de Nederlands-Indone-
aische verstandhouding naar onze
smaak toch onmogelijk gebaat zijn
Dr Drees stelde Leidens Ontzet
ten voorbeeld
„Grote taalt ten aanzien van internationale samenwerking"
In talrijke plaatsen van ons land zijn gisteren met enthousiasme bevrijdings
feesten gevierd, met o.a. jeugdwedstrijden, volksdansen, optochten, kermissen
of anderszins en 's avonds vrijheidsvuren en vuurwerken ontstoken. Er heerste
overal een opgewekte stemming en met vreugde en dankbaarheid dacht men
terug aan zeven jaar geleden, toen de vrijheid voor ons land herwonnen werd.
Voor de aanvang van de opvoering van i schappelijke verhoudingen binnen ons
het bevrljdingsspel leidens Ontzet" op volk moeten verbeteren.
hooztODimt^de'r Haagse Svieri^h— Hierna voerde de 'ekenspelgroep van dat wij in deze 'zeven jaren sinds de
sorak de minSter oresWent d W Dree. de Vrijzinnig Christelijke Jeugdcentrale bevrijding hebben kunnen begrijpen.
H1 ot,I het bevrij dingsspel „Leidens Ontzet" op. waartoe democratische vrijheid ons roept:
de belangstellenden toe. Er 31 veel Het vorr£t Jn fragment van „vrij volk'' I „het tezamen dragen van elkanders las-
en werd door Maurits Dekker ter gele- I ten". Dit geldt ook internationaal, maar
genheid van de bevrijding van ons land I men beseft dit nog niet ten volle, wel
in Mei 1945 geschreven. 1 ten halve.
GENERAAL RIDGWAY 24 MEI NAAR
EUROPA
Generaal Matthew Ridgway zal
Mei naar Amerika vertrekken en dit
land 24 Mei verlaten om zich naar Eu
ropa te begeven, waar hij generaal El
senhower als opperbevelhebber dei
landstrijdkrachten van de Na to zal op-
To'gen
fine»
Me«l -ad»->
onveranderlijk
R- S. STOKVIS ZONEN N.V.
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht tot moreenavond.
Wisselend bewolkt met enkele buien
en een kans 00 onweer. Weinic veran-
derins in temperatuur. Overwegend ma-
tiep wind tussen Zuid-Oost en Zuid-
West. (Opgemaakt te 10 uur).
7 MEI.
Zon op" 5.00 uur; onder: 2015 uur.
Maan op: 1748 uur; onder: 3.37 uur.
Hoogwater te Katwiik te 1.32 en
13.51 uur.
Dit nummer bestaat uit 2
De rede van dr W. Drees en het spel
werd door de Televisiestichting uitge
zonden Dit was de eerste rechtstreekse
televisie-uitzending uit Den Haag.
Op initiatief van de Nijmeegse Jeugd
raad werd een bijeenkomst gehouden
voor de Nijmeegse jeugd, waar o. a. de
staatssecretaris van O. K en Wmr
J. M. L Th. Cals. de honderden jonge
lieden toesprak en bij hen het besef ver
levendigde. dat juist de vrijheid voor
hen de voorwaarde is voor een gelukkig
en een voorspoedig leven.
Te Wageningen is gisteren voor hotel
„De Wereld" het bevrijdingsvuur ontsto
ken, nadat burgemeester mr M. de Niet
Gzn het met een aantal motorrijders uit
Nijmegen had gehaald. In Wageningen
brandde het vuur voor het eerst naast
het bevrijdingsmonument. De burgemees
ter hield een toespraak waarin hij zelde
punten van overeenstemming tussen het
beleg van Leiden in 1574 en het Ne-
deriandse volk gedurende de bezetting.
Na de hongerwinter van 1944/45 begrij
pen wij beter, wat wij in de school
boekjes hebben gelezen over de Leidse
bevolking, die naar de mogelijkheden
van het Ontzet van Lelden uitkeek. Wij
zullen beter kunnen voelen wat er in
Willem de Zwijger is omgegaan, die zich
afvroeg of de wind zou keren en het
water zou opstuwen. Zo zal het ook onze
Koningin en onze regering te Londen
zijn vergaan, toen zij zagen, dat onze
bevolkig aan de laatste levensmiddelen
>e was in die hongerwinter.
Er zijn meer punten van vergelijking.
De platboomde vaartuigen der Geuzen
en de bommenwerpers, die het voedsel
boven ons bezet Vaderland afwierpen. De
Leidse dichter v. d. Goes sprak over .Jiet
zoet geluid van de vogelaar" en ook tij
dens de Duitse bezetting schreef een
onzer dichters ..verwerp al wat hij biedt,
de sluwe vogelaar".
De Leidse burgerij koos na het ont
vet als beloning de vestiging van een
universiteit, een grote geestelijke en
culturele waarde. Van die universiteit
is een grote roem uitgegaan. In dc
tijden van bezetting heeft zij de eer
der wetenschap en haar beoefenaren
hoog gehouden. Zij is een groot voor
beeld geweest! Moge ook in ons land
het besef dor geestelijke waarden gro
ter worden, aldus dr Drees.
Hij merkte voorts op. dat de teleur
stellingen ons na de bevrijding niet be
spaard gebleven zijn Er kwam niet on
middellijk vrede, er waren dreigingen en
spanningen. De eensgezindheid ls helaas
niet zo sterk blijven bestaan. Maar ook
in Leiden was er niet altijd een mooie
eensgezindheid tijdens de bezetting. Ook
tijdens de 80-jarige oorlog hebben wij de
verdeeldheid gekend, maar wij bereikten
er een grote hoogte op de terreinen van
wetenschap en kunst.
Dr Drees spoorde het volk aan tot een
vaste wil om de grote dingen te verwer
kelijken waarvoor wij gestreden hebben
en een bezinning op de hoge waarden,
die we verkregen.
Wij hebben een grote taak ten aan
zien van de internationale samenwer
king en de betere verstandhouding der
volken. Wij zullen, kunnen en moeten
die taak vervullen, aldus dr Drees. Wij
zullen alle krachten moeten inspannen
en zullen ook de menselijke en maat-
Noors vliegtuig verongelukt
Een Dakota van de Noorse maatschap
pij ..Fred Olsen" werd vannacht ver
mist Urenlang werd niets van het vlieg
tuig vernomen, totdat bericht kwam. dat
het gevonden was- De Dakota, die reeds
om twaalf uur te Jarlsberg leen sport-
vliegveld bü Oslo) werd verwacht, was
bil Kragerö neergestort.
Het toestel vertrok gisteravond tien
over acht van Sohlphol met 25 walvis
vaarders aan boord en een bemanning
van vier waaronder een stewardess, me
juffrouw Dahll. De walvisvaarders gin
gen naar huis toe ran de exj)editie
.Kosmos III". die Zaterdag in Rotter
dam uit de Zuidelijke Foo'.wateren aan
gekomen was
De Dakota had gistermorgen reeds een
groep van deze expeditie naar Noorwe
gen gebracht en was met 13 leden van
de a Housings bemanning naar Schiphol
teruggekeerd. Na het innemen van
brandstof vertrok het weer met de be
wuste 25 passagiers.
Om half viif hedenmorgen kwamen
zes overlevenden bli het station Dran-
geda' aan. met de mededeling, dat de
Dakota op een afstand ran anderhalf
uur gaans in de bossen was neergestort.
Vo'eens hen waren er nog meer overle
venden. vermoedelijk in totaal een 10
of 13 die echter gewond zouden zijn.
Onm'ddellijk begaf een hu'.pp'.ogg van
vrijwilligers onder wie het hoofd van
de o'.aatsclijke politie zich op weg.
Een der overlevenden vertelde, dat
het. toestel even voor elf uur neerge
stort was. H11 zat helemaal achter in
het vliegtuig en was zich van geen ge
vaar bewust voordat het toestel in de
bomen neerkwam Het was donker en
het bos op de p'aat.s ran het ongeval
zo dicht dat de overlevenden de dage
raad moesten afwachten, alvorens hulp
te kunnen gaan halen
ham-paleis.
Britse souverein woont.
Haar moeder, koningin Elizabeth en
haar zuster prinses Margaret, die se
dert het overlijden van koning George,
in dit paleis verblijven zullen daar.
naar verwacht wordt nog enige tijd
b'ij ven, doch later haar Intrek nemen
In Clarence House. Buckingham palace
bevat 614 kamers.
Geen bijeenkomst grote vier
Engeland en Frankrijk
voelen er niet voor
tailkwesties voorlopig uit het contract
te lichten en vóór de vastgestelde datum
een globale overeenkomst met West-
Duitsland aan te gaan. Twee maanden
later zouden dan de hangende vraag
stukken aan de orde komen, inm.ddels
Naar in diplomatieke kringen in Parijs
is verklaard, verwacht men. dat Ame-
rika. Frankrijk en Engeland binnen 10 pu de integratie van de Westerse strijd-
dagen zullen antwoorden op de laatste Krachten ongehinderd kunnen voort-
Sovjetnota over Duitsland. gaa,n Parijs en Londen tonen wel diplo
matische waardering voor het vemuf-
Het is echter onwaarschijnlijk, dat tige plan van de bondskanselier, maar
een bijeenkomst van de vier geallieerde men neemt aan, dat de geallieerden er
hoge commissarissen ln Duitsland zal niet op in zullen gaan uit vrees, dat de
(je ondei
worden voorgesteld, gezien de h> het
algemeen ongunstige Frans-Engelse
reactie op het denkbeeld van een der.
gelijke bijeenkomst, aldus deze krin
gen.
In nauw met het Franse ministerie
van buitenlandse zaken verbonden krin
gen betreurde men het uitlekken van
het Amerikaanse voorstel, dat. uit zijn
verband gerukt, was gepubliceerd. Diplo
matieke waarnemers menen, dat on
middellijke viermocendheden bespretón.
gen. zonder grondige voorbereiding,
voorbarig zouden zijn en slechts zouden
leiden tot uitstel van de ondertekening
der overeenkomsten met Duitsland.
Voorts zou een vruchteloze vier-mogend-
hedenconferentie mogelijk lelden tot een
versterking van de internationale span
ning. aldus deze waarnemers.
Voorspeld wordt, dat het Westelijke
antwoord een .neutrale" commissie zou
voorstellen, om, mogelijk met deelneming
van de vier bezettende mogendheden, de
mogelijkheden van vrije verkiezingen in
geheel Duitsland te onderzoeken. Als
deze commissie enig succes zou behalen,
zouden mogelijk vier-mogendhedenbe.
sprekingen over het algemene Duitse
vraagstuk kunnen volgen.
Onze correspondent te Bonn telefo
neerde ons heden nog:
In Bonn meent men dat de zin van
het Amerikaanse voorstel ln Berlijn de
drie hoge commissarissen met Tsjoekof
te laten samenkomen, de volgende: de
Amerikanen geloven voorshands niet
aan een conferentie van de vier minis
ters van buitenlandse zaken. Zij willen
althans de integratie van het Westen,
die door zo'n conferentie onvermijdelijk
zal verslappen, niet voordat het abso
luut mogelijk is deze in de ijskast te
bergen. Dit is politiek. Daarnaast moe
ten zij echter met propagandistische
factoren rekening houden. Nog altijd
schijnt het alsof de Sovjets tot praten
bereid zijn.
De voorgestelde Berlijnse samenkomst
zou een onverplichtende manier zijn om
dat voor het forum van de wereld eens
duidelijk vast te stellen.
Deze gedachte is ongetwijfeld realis
tisch. Het. lijkt overigens alsof zij in
laatste instantie van bondskanselier
Adenauer afkomstig is. die de Sovjets
aan de tand wil voelen, zonder dat dit
voor het Westen het risico inhoudt, door
de Sovjets bedrogen te worden.
Dat de Fransen en Engelsen zich reeds
tegen het Amerikaanse voorstel hebben
verklaard, daarbij zit ongetwijfeld voor,
dat men aan de Quai d'Orsay en Dow-
nlngstreet op een conferentie van de vier
ministers van buitenlandse zaken blijft
hopen.
Zon conferentie acht men daar door
een half serieuze samenkomst in Ber-
trick, de Britse hoge commissaris, die lijn blijkbaar bi] voorbaat in gevaar ge
uit Duitsland was komen overvliegen. bracht. Men vergeet daarbij echter, dat
Dr Konrad Adenauer deed de gealll- het de Sovjets met hun voorstellen
eerden het voorstel de gevoeligste de- 1 hoogst waarschijnlijk ook geen ernst is.
Ondanks het duidelijke „neen" van
Labour en het groeiende verzet bij
Adenauers regeringspartners verze
kerde Eden in het Britse Lagerhuis,
dat hü vasthoudt aan zijn oorspron-
kelijk plan om vóór 20 Mei het vre-
desconlract met Duitsland te onder
tekenen.
Bondsrepubliek de ondertekening der
onaantrekkelijke paragrafen van het
contract op de lange baan zal schuiven.
i 111
Dit nieuwste model van de Boeing I
Stratojets heeft onder iedere vleugel
grote benzinetanks van nieuw mo-1
del. Het zijn de grootste van dit In de Italiaanse kustplaats Ar.cona Zijn
type. die ooit aan een vliegtuig zijn elf Joegoslavisohe jongelieden, allen
aangebracht, waardoor ,.'s werelds dienstplichtigen tussen 18 en 20 jaar,.
IS nr. or, noctnlon ecoroK/rof ,r,ooVnnun
grootste bommenwerpereen veel
groter gebied kan bereiken dan de
vroegere B-47.
De gestroomlijnde tanks zijn zwart
wit geschilderd, zodat zij bij afgooi-
proeven gemakkelijk terug te vinden
zijn.
Nieuwe krachtige motoren vergro-
op een gestolen vissersboot aangekomen.
Zij hebben zich bij de politie als politie
ke vluchtelingen opgegeven.
In Bart. verder naar het Zuiden, kwa-
men nog dezelfde dag zes Joegoslavische
vluchtelingen aan. z'ij maakten zich ln 1
de avond meester van een gemotoriseer
de vissersboot, bedwongen de bemanning
van tien met een echte en twee houten
pistolen en sloten haar op in het ruim.
Bij aankomst in Italië verkozen ook j
ten verder de ocverhtïwnnrrtr van dr'e leden der t«mannln8 Itallè 'e
ien 1 craer ae gciecnisuaarae blijven, zo zijn er dus binnen 24 uur
het toestel. 20 Joegoslaven naar Italië uitgeweken. I
Duitsland heeft weer een
volkslied
DERDE COUPLET DEUTSCHLAND
UEBER ALLES".
De president der West-Duitse fede
rale republiek, heeft na een briefwisse
ling met bondskanselier dr Adenauer,
het derde couplet van het .JDeutschland
ueber alles" tot nationaal volkslied ver
klaard. Dr Adenauer had de president
schriftelijk verzocht „niet langer te aar
zelen met het uitvoeren van het desbe
treffende. reeds een maand geleden door
het West-Duitse kabinet gedane verzoek"
en het hiervoor genoemde besluit uit te
vaardigen. De West-Duitse bondskanse
lier had in zijn schrijven ook nog ver
klaard. dat „het nemen van een besluit
inzake het Duitse volkslied, mede op
grond van buitenlandse politieke over
wegingen een aangelegenheid van drin
gende aard ls geworden".
De tekst van het nieuwe Duitse volks
lied ls:
„Einigkeit und Recht und Freihelt,
Fuer das Deutsche Vaterland,
Danaoh lasst uns alle streben.
Bruederlioh mit Herz und Hand.
Einigkeit und Recht und Preiheit,
Sind des Glueckes Unterpfand.
Blueh' im Glanze diezes Glueckes,
Bluehe, Deutsches Vaterland".
Woordvoerders der drie Westerse ge
allieerde hoge commissarissen wilden
geen commentaar geven op dit besluit
Zij zelden dat het kiezen van een
volkslied een geheel Duitse aangelegen
heid is.
De Duitse socialisten betreuren het
besluit, „daar hierdoor het aanzien kan
worden gegeven aan het ontstaan van
gevoelens van ontstemming in en bui
ten Duitsland".
In Parijs zijn geleerden uit 10 landen
een conferentie begonnen over de bouw
van een machine, millioenen malen
krachtiger dan een atoombom, om ato
men te bombarderen. De geleerden zijn
leden van de raad van vertegenwoordi
gers. die op initiatief van de Unesco is
gesticht om voor een internationaal la
boratorium voor kernonderzoek en an
dere vormen van wetenschappelijke sa
menwerking plannen op te stellen Aan
de conferentie die vijf dagen zal duren,
nemen geleerden uit België. Denemar
ken. Frankrijk.Duitsland, Italië, Neder
land. Noorwegen. Zweden. Zwitserland
en Joego-Slavië deel, Griekenland, hoe
wel lid van de raad. heeft geen af
vaardiging gezonden. Engeland, dat geen
lid is. heeft twee waarnemers op deze
conferentie
Het gehele project zou tenminste 5 of
6 jaar lang jaarlijks 3 millioen dollar
vragen. Dit bedrag zouden de ledensta-
ten moeten opbrengen. Op het labora
torium zouden 50 geleerden en 100 tech
nici werkzaam zijn. Er is nog geen plaats
voor het laboratorium gekozen, doch
Zwitserland heeft officieel Geneve voor
gesteld Onofficieel is ook Kopenhagen
genoemd.
ZIEKE STAKERS GEVEN NIET OP
Van 127 mijnwerkers, die ineen staats-
kolenmijn te CoUingsville in Noord-
Queensland reeds vjjf dagen een zit-
staking hebben gehouden, zijn de mees
ten inmiddels ziek geworden, waar
schijnlijk doordat Zaterdag Jl. de stroom
toevoer voor de ventilator werd afge
sneden. doch zij besloten toch onder de
grond te blijven Er werden nu medicij
nen naar beneden gebracht.
De staking wordt gehouden uit protest
tegen het Inhouden van een dag loon
aan 14 arbeiders, die niet aan het werk
wilden gaan. omdat er volgens hen geen
'llergast' beschikbaar was.
Gisteren kwam een menigte van 300
mannen vrouwen en kinderen de stakers
bij de schacht een aubade brengen met
medewerking van de mljnfanfare.
Op de Canadese begraafplaats te
Bergen op Zoom zijn Maandag de
Canadese militairen herdacht, die
tijdens dc oorlog in Nederland ge
sneuveld zijn. Dc plechtigheid werd
bijgewoond door de gezanten en
ambassadeurs van talrijke landen en
vele hoge militaire cn burgerlijke
autoriteiten.
De bovenste foto toont het peleton
bij het met kransen overdekte
monument bij het afgeven van het
salvo.
Op de onderste foto zien we school
kinderen bloemen leggen op de
graven.
NU OOK ISRAËLISCH MINISTERIE
VAN BUITENLANDSE ZAKEN NAAR
JERUZALEM
De regering van Israel heeft besloten
het ministerie van buitenlandse zaken
van Tel Aviv naar Jeruzalem over te
brengen.
Dit ministerie was de enige regerings
instantie, die niet naar Jeruzalem werd
overgebracht, toen parlement en regering
in December 1949 Tel Aviv verlieten, om
dat vele landen Jeruzalem niet als do
hoofdstad van Israel erkenden en som
mige buitenlandse diplomaten weigerden
zich daar te vestigen.
Een datum voor de verplaatsing is nog
niet bekend gemaakt.
Men verwacht politieke verwikkelin
gen. Vermoedelijk zal de verplaatsing
geleidelijk geschieden en waarschijnlijk
niet voor het eind van de zomer voltooid
zijn.
Een met olie bedekte schipbreuke
ling wordt aan boord geholpen van
het Amerikaanse vliegdekschip
..Wasp", terwijl zijn schip, de 1630
ton metende mijnenveger „Hobson"
zinkt ingevolge een aanvaring mid
den op de Atlantische Oceaan met
het 27.100 ton metende vliegdek
schip.
Bij deze ramp, die geschiedde tij
dens militaire manoeuvres, kwamen
174 officieren en manschappen om
het leven.
