LEIDSCH mSk
DAGBLAD
üéaaüd
I
Koningin bezocht honderden
emigranten in Canada
Nieuw Amerikaans plan voor
ontwapening
91 ste Jaargang
VRIJDAG 25 APRIL 1952
No. 27592
Directeur J. W. Benny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
Witte Singel 1. Lelden Giro No 57055
Telefoon Dir en Adm 25041; Red 2150'
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 0— per kwartaal; f 0.47 per week
De 8-jarige Rita George uit Los
Angeles richtte tijdens een officiële
plechtigheid haar schreden naar
Koningin Juliana en bood haar een
bouquet bloemen en een pop voor
Prinses Marijke aan.
De vader van het meisje legde Hare
Majesteit uit. dat Rita zelf op het
idee was gekomen de pop. die haar
lievelingspop ivas. aan Prinses
Marijke te geven, toen zij foto's in
de kranten had gezien van het
Koninklijk Gezin.
De Koningin beloofde de pop te
verzorgen en voor Marijke mee
naar Nederland te geven.
ministers van buitenlandse zaken van
China en Noord-Korea Ingezonden, te
laten circuleren Deze documenten
waren volgens Mallk gezonden als ant
woord op Lie's telegrafische aanbod
van hulp van de wereldgezondheids
organisatie bU het bestrijden van de
gemelde epidemieën in Noord-Korea.
Malik zei, dat het niet laten rondgaan
der documenten de wens van de V.N.
aantoont om de inhoud ervan te ver
bergen.
Huizen ingestort in
Zuid-Frankrijk
10 DODEN.
In Menton (bij Nice) zyn tien perso
nen om het leven gekomen, doordat on
geveer 20 huizen zyn ingestort. De in
stortingen zijn het gevolg van de over
stroming van drie rivieren, veroorzaakt
door de aanhoudende regenval. Op ver
schillende plaatsen stond het overstro
mingswater anderhalve meter hoog.
Ongeveer 200 personen zijn geëvacu
eerd. Een huis op een heuvel stortte
omlaag.
Het Amerikaanse oorlogsschip „Ste-
phem Topper" heeft een vrouw gered,
die ongeveer 300 meter zeewaarts afge
dreven was.
Men neemt aan. dat nog tien perso
nen vermist worden. Elf mensen raakten
gewond.
Bevoegdheden
Westen in West-Duitsland
„uiterst beperkt"
De bevoegdheden van de Westelijke
gea..leerden in West-Duitsland ln geval
an een neodtostand zullen na het eind
van de bezetting ..uiterst beperkt" zijn
en geen hernieuwing van het geallieer
de oppergezag inhouden
In geval van een noodtoestand zouden
de geallieerden niet het hoogste bur
gerlijke gezag overnemen, doch alleen
die stappen mogen nemen, die noodza-
ke ijk zjjn om de orde te herstellen of
de veiligheid van hun troepen te ver
zekeren
Een algemene staking in West-
Duitsland of het uitbreken van een oor
log. waarbij de Westelijke mogendhe
den niet betrokken zijn zou geen aan-
'e'd-"2' z«n voor het uitroepen van de
noodtoestand.
VERGROTING VAN DE ENGELSE
VOEDSELPRODUCTIE.
De Britse minister voor de landbouw,
sir Thomas Dugdale. heeft in het La
gerhui,- meegedeeid. dat de Britse boe
ren voor hun oogsten van 1953 39 mil-
lioen pond sterling meer zullen ontvan
gen Dit zal geschieden als onderdeel
van een plan tot vergroting van de En
gelse voedselproductie De boeren zulien
een deel van dit bedrag ontvangen
doordat hun zal worden toegestaan
meer voor hun producten te berekenen.
Het overige deel zullen zy ontvangen
door middel van subsidies van de rege
ring.
Dc geest des tijds
Hoewel de onrust over Tunis voor
Frankryk wel enigermate is afgezwakt,
zal Marianne er tooh goed aan doen
om zich te prepareren op nieuwe moei
lijkheden. Want zelfs al zou Parijs er
in slagen om met de nieuw gevormde
Tunesische regering van Bakkoesj tot
een regeling te geraken, dan nog ls de
regering in de Lichtstad er niet! Doch
zo n regeling is ook nog niet eens in
zicht, al doet de regering Pinay. die op
binnenlands terrein zulk een merk
waardig succes boekt haar uiterste
best Opgeschrikt door de gebeurlijkhe
den in Tunis zelf en de actie der Azia-
tisch-Afnkaanse landen schijnt Parys
geneigd om het protectoraat op bin
nenlands terrein grote zelfstandigheid
te verlenen, groter, dan het aanvanke
lijk feitelijk van plan was. doch het
laat zich aanzien, dat Tunis daarmede
niet tevreden meer zal zijn. Tunis ruikt
om zo te zeggen, de volkomen vryheid
en dat wekt een sfeer, die moeilyk
meer te verdrijven zal zijn.
Het woord protectoraat duidt op zioh
zelf reeds aan, dat Tunis, zolang deze
status wordt gehandhaafd, niet de vol
ledige vrijheid zal erlangen. Het is een
begrip dat. in zwakker term. toch doet
denken aan het oude kolonialisme, dat
nu eenmaal -niet meer van onze ty'den
is. Hoe eerder dat doordringt tot de vol
keren. des te beter!
Men weet. hoe de groep der Aziatisch-
Afrikaanse landen een beroep heeft
gedaan op de Vei'igheidsraad. Dit be
roep is üde! gebleken. Zelfs Amerika
dat zich anders opwerpt als verdedi
ger van de zelfstandigheid der vroege
re kolonies, verzette zich tegen behan
deling van de kwestie-Tunies in de
Veiligheidsraad, zulks om het Franse
prestige te sparen, maar de regering
wordt daarom in ruime kring hard
aangevallen en Parijs behoeft zich over
de ..gesteldheid" in de Ver. Staten geen
illusies te maken!
Ook het Aziatisch-Afrikaanse blok
zal niet wijken en zijn actie voortzetten.
De eerste stap zal vermoedelijk zyn het
verzoek om een extra zitting der as
semblee der VN bijeen te roepen. Of
dit verzoek momenteel kans van inwil
liging heeft, is nog de vraag, maar het
feit zelf duidt maar a' te duidelijk aan.
dat Azië zowel als Afrika .ontwaakt"
is en niet zal rusten voor het doel der
zelfstandigheid voor alle ..geknechte"
landen zal zfjn bereikt.
Frankrijk zou ongetwijfeld er goed
aan doen. om de geest van de tijd te
verstaan, dooh de wil daartoe lijkt
voorlopig niet aanwezig.
Een enigszins eigenaardig verschijn
sel, dat overigens voor Frankrijk wei
nig gunstig is. wordt gevormd door het
feit, dat het Franco-Spanje druk doen
de ls, om in Spaans Marokko vrijheden
toe te staan die in SDanje zelf niet
worden getolereerd! De reis van de
Spaanse minister van buitenlandse za
ken langs de Arabische landen spreekt
in d't opzicht ook een woordje mee
Dat is een verschijnsel, dat het Franse
standpunt allesbehalve steunt en voor
Frans Marokko gevaarlijke aspecten
opent.
De wereld evolueert, het is niet tegen
te houden en leder land zal zich daar
aan hebben aan te nassen.
Wee het 'and. dat daartoe de kracht
niet kan opbrengen!
WEERBERICHT
Rustig weer
De Bilt verwaeht tot morgenavond.
Vannartit op vele plaatsen lichte
nachtvorst «n hiei en daar miat Mor
gen droog weer met voornamelijk in
het Noorden van het land plaatselijk
wolkenvelden. In het Zuid-Oosten iets
hogere, elder» ongeveer de-zelfde tempe
raturen al* vandaag Zwakke tot matige
wind ln hoofdzaak uit Noordeiyke rich
tingen (Opgemaakt te 10 uur).
26 APRIL.
Zon op: 5 20 uur: onder: 19 57 uur.
Maan op: 5.42 uur. onder: 23 23 uur.
Hoogwater te Katwyk te 4.31 en 16.51
■uur. (Springtij).
Dit nummer bestaat uit 14 pagina's.
TTaar Nederlanders nieuw heslaan opbouwen!
Het teas heerlijk en opbeurend
tussen flinke landgenoten
Velen getooid met Oranjesjerpen en linten
Een paar honderd van de duizenden emigranten, om precies te zijn ruim
50.000, die na de oorlog Nederland verlieten om te trachten ln Canada een
nieuw bestaan op te bouwen, kregen gisteren bezoek van hun Koningin. Het
waren Verbooms, Blycrvelds, Vermeers, Van der Kooys, Van Roons en Rusten-
burgs. Ze werden geboren in Driebergen, Venlo, Den Hoorn bij Delft, in Andijk,
L e i d er d o r p en in Neyega ergens in Smallingerland in Friesland. In ons
land waren ze bakkers, kwekers, winkeliers, timmerlieden, kantoorbedienden en
tuinbouwers. Ze brachten hun vrouwen, kinderen en verloofden met zich mee.
Nu dragen ze witte petten, waarop staat dat het ingeblikte voedsel van de heer
Smith, die zijn fabriek heeft op 10 kilometer van Hamilton, in Zuid-West On
tario, een streek, waarvan ze vroeger nog nimmer gehoord hadden, zo uit
stekend is. Ze werken voor de heer Jeffries, die 500 H.A. land bezit en 80
Nederlanders heeft aangenomen, omdat hij hen zulke uitstekende werkkrach
ten vindt.
CONTROLEUR ALS OPZICHTER
„Als ze zélf niet gekomen waren, had
ik ze uit uw land zelf jveggehaald", ver
telde hy de Koningin. En wérken doen
In zyn bloemenkassen die beheerd
worden door een voormalige controleur
van het ministerie van Landbouw in
Den Haag, die de naam Rik Voorborg
draagt. Met z'n vrouw en twee jonge
kinderen arriveerde hy in 1951 in Ca
nada en trad in dienst van Jeffries. Zijn
eerste baan was het schoonhouden van
varkenshokken.
„Een Haagse controleur, die dat baan.
je opgewekt en met toewijding vervult,
verdient by my opzichter te worden",
zo zei Jeffries tégen de Koningin. En in
die functie ontmoette Voorberg nu „zyn
Vorstin", een paar duizend mul van
's-Gravenhage, waar hy het vorig jaar
nog woonde.
en 16 jaai oud uit De Lier (Westland).
die met hun blonde koppen en blauwe
broeken op het door hen omgeploegde
stukje Canadese bodem in Z.-W. Ontario
stonden.
Het bevalt deze jongens uitstekend en
al zouden ze misschien nog wel eens wil
len rondlopen in de hun zo eigen dorps
straat. ze hebben geen ogenblik spijt
gehad van hun beslissing!
Dat vertelden ze aan hun Koningin.
Zij staken de grote, eeltige handen uit
waarin die van de Koningin vrijwel
verdween. Een van de Nederlanders, die
de bijzondere aandacht van Koningin
Juliana vroeg was de heer Van Staal
duinen. die in Bleeswijk woonde. Met
zyn vrouw en drie zoontjes kwam hij
in 1948 naar Canada. Hy w:rkte op ver
schillende bedrijven, spaarde wat geld
bij elkaar en zag kans in October een
eigen bedryf te vestigen.
Hy besloot In Stoney Creek, 'op 12 km
van Hamilton, een bloemenkwekerij te
bouwen. Hij kocht twee grote trekkas
sen. die niet minder dan 11000 dollar
kostten. Van zyn spaargeld betaalde hij
2000 dollar contant. De rest lost hy in
Jaarlijkse termynen af. En intussen
heeft van Staalduinen uit Nederland
nog een trekkas laten overkomen, waar
van de waarde met inbegrip van de
verwarmingsinstailatie ongeveer 7000
dollar bedraagt. De kassen worden ge
bruikt voor de productie van snijbloe
men in het winterseizoen. In de zomer
worden zn k aargemaakt voor het vol
gende seizoen en wordt jong plantma-
teriaal gekweekt. De bloemen worden
verkocht aan bloemenwinkels en gros
siers in Hamilton.
Zfjn omzet bedraagt op het ogenblik
ongeveer 13.000 dollar per jaar
De Koningin gebruikte de koffie In
zijn twee verdiepingen tellende stenen
buis waarin hij woont met zijn faml-
'ie en twee Nederlandse knechten, Jan
Verboom, uit Ter Aar en Henk Biijker-
veld uit Amersfoort. Zijn drie zoontjes
Wim. Reinier en Krijn 110. 8 en 6 jaar)
bleken nog maar ongaarne Nederlands
te spreken. Wim heet hier Billy. Rei
nier wordt Reyner en Kriin draagt de
naam Brion. Ze dragen stropdassen met
cowboyfiguren en een brede riem om
het middel. De Koningin nam een kijk
je in het bedrijf van de heer v Staal
duinen. liep door de goed onderhouden
kassen en sprak over de prob'emen d:e
deze doorzettende Neder'ander heeft
ondervonden, sedert zijn komst.
Maar de meeste Nederlanders ont
moette de Koningin toch wel op het
onoverzienbare land van de heer Jef
fries. die bij de Nederlanders zweert
en dc Koningin verzekerde, dat zij de
beste emigranten zijn die in de we
reld kunnen worden gevonden en dat
zij zonder twijfel goede Canadese
burgers zullen worden. Om een goed
voorbeeld te noemen stelde hij de
heer Buynink aan de Koningin voor.
die begonnen is met te werken voor
80 dollar per maand, maar zich in
vrij korte tüd heeft weten op te wer
ken tot algemeen manager van het
bedrijf. Hü verdient nu 230 dollar per
maand met vrij huis en emolumenten.
Het resultaat van de bemoeiingen van
deze Nederlander is, dat op het ogen
blik 15 Nederlandse families, 12 zoons
van deze families en nog 7 Nederlandse
vrijgezellen op het bedrijf werkzaam
zyn.
De Koningin praatte nog geruime
tyd met Albert Sluis uit Aalsmeer en
Geert Hogenkamp uit Haarlemmermeer
twee timmerlieden, die genoeg geld ver
dienen om de eerste moeilijke tijd door
te komen en dan later een eigen stuk
je grond te kopen Want dit is de be
doeling van de heer Jeffries: hu wil de
verschillende bedryven. die thans op
zijn grond worden opgebouwd op de
duur verkopen aan de Nederlanders, die
er nu werkzaam zijn.
De Koningin was om ha'f elf p'aat-
seüjke tijd op het v'iegveld van Hamil
ton aangekomen. By aankomst bleek
echter dat er geen sprake meer was
van een geheim bezoek, v.ant er was
een menigte vers'aggevers en fotogra- j
fen aanwezig.
De Koningin verklaarde dien onder
de indruk te zün van de w|j?e. waarop j
de Nederlanders zich n Canada weten
te redden. Het was Haar vooral opge
vallen hoezeer de Canadese levens
wijze overeenkomt met de onze en zij
geloofde dan ook, dal het vooral hier
aan te danken is, dat er tussen beide I
volkeren zulk een goede samenwer
king kan bestaan.
„Het was heerliik. werkelijk opbeu
rend t> midden van d»re flinke land
genoten (e hebben mogen vertoevpn".
zei de Koningin.
..Men kan er zich vooraf e'genlijk
nooit een voorstelling van maken hoe
zij leven Dat heb ik thans kunnen
doen. En ik kan u zeggen, dat het mij
bijzonder is meegevallen".
Het bezoek van de Koningin aan de j
Nederlanders in Canada zal lang in
de herinnering voortleven van de tal. I
lezen, die Haar op deze tocht in Z.W.
Ontario, dicht bij de Niagara water- I
vallen hebben mogen ontmoeten. Ve
len van hen waren getooid met Oranje-
sjerpen en Oranjelinten.
Zes punten
De Verenigde Staten hebben gisteren
b'j de ontwapeningscommissie van de
Verenigde Naties zes grondbeginselen
voor ontwapening ingediend. Ver
scheidene delegaties onder wie die
.van de Sovjet-Unie hebben tijd
gevraagd om de punten te bestuderen.
Op een latere bijeenkomst zuilen zij
hun standpunt bekendmaken.
Het plan werd ingediend door de
Amerikaanse afgevaardigde, Benjamin
Cohen.
De zes grondbeginselen zyn:
1. Het doel van ontwapening is niet
het regelen, doch het voorkomen van
oorloc. door uit bewapening voort
vloeiende vrees te verminderen en door
oorlog hierdoor onmogelijk te maken
(zoals hij wettelijk onmogelijk is volgens
het handvest' als een middel om ge
schillen tussen landen te beslechten.
2. Om dit doel te bereiken moeten
alle staten samenwerken tot instelling
van een open en grotendeels ontwapen
de wereld, waarin strydkrachten en
bewapening zo verminderd zullen zyn,
dat geen staat een oorlog zal kunnen
beginnen en waarin geen staat bij
machte zal zijn een oorlog voor te be
reiden zonder dat andere staten dit te
weten komen.
3. Om dit doel te bereiken en te be
houden moeten internationale overeen
komsten worden aangegaan, waarbij alle
staten hun strydkrachten en bewape
ning zullen verminderen tot niveaux
noodzakelyk voor: a handhaving van
binnenlandse veiligheid en b. vervulling
van verplichtingen om in overeenstem
ming met het handvest der V.N vrede
en veiligheid te handhaven.
4. Dergelijke Internationale overeen
komsten moeten door een veelomvattend
en gecoördineerd program verzekeren:
a. opklimmende vermindering van
strijdkrachten en toegestane bewapening
tot vastgestelde maximum niveaux (veel
lager liggend dan de huidige niveaux).
evenwichtig door het procés van ver
mindering en daardoor massale legers
verwijderend en elke voor de vrede ge
vaarlijke onevenwichtigheid in de
machtsverdeling vermijdend.
b. Uitschakeling van alle voor mas
sale vernietiging bruikbare wapens.
5. Dergelyke internationale overeen
komsten moeten voorts doelmatige
waarborgen verschaffen om te verzeke
ren. dat alle phasen van het ontwape
ningsprogram worden uitgevoerd. In het
byzonder het uitschakelen van atomi-
sche wapens moet worden voltooid door
een doelmatig stelsel van Internationale
controle op atoomenergie en te verze
keren. dat de atoomenergie slechts voor
vreedzame doeleinden wórdt gebruikt.
6. Dergelyke overeenkomsten moeten
ten slotte een doelmatig stelsel van op
klimmende en voortdurende bekend
making en verificatie van alle stryd
krachten en bewapening, inclusief
atomische, verschaffen, om een open
wereld, waarin slechts doelmatige ont
wapening kan bestaan, te bereiken.
De Nederlandse afgevaardigde von
Balluseck stelde voor het ontwapenings-
vraagstuk uiteen te nemen in zijn
samenstellende delen om door een aan
tal ontwerpverdragen tot een oplossing
te komen. Volgens hem zou geen enkele
afgevaardigde de uiteindeiyke houding
van zijn regering schaden door aan dit
plan mee te werken. De slotsom van
deze methode zou een aantal ontwerp
verdragen kunnen zijn. dat voor een
uiteindelijke beslissing bil een wereld
raad van staten zou worden ingediend.
Gedurende het debat beschuldigde de
Sovjet-Russische afgevaardigde Malik
de secretaris-generaal van de V.N.,
Trygve Lie. en het secretariaat van de
V.N. er van in gebreke te zyn gebleven
om twee documenten over bacteriolo
gische oorlogvoering ln Korea, door de
Drukke besprekingen von
Prins Bernhard
In Ottawa bezocht Koningin Juliana
hel Burgerziekenhuis, waar Prinses
Margriet geboren is. Koningin
In liana poseerde voor de fotografen
bij de wieg. waarin Prinses Mar
griet destijds gelegen heeft.
Links Zuster Mary Thompson.
Hoofd van de Kraamafdeling en
rechts Zuster Gladys Moorhead. die
de Koningin tijdens haar verblijf in
het ziekenhuis verzorgde.
Een aantal Franse parlementariërs,
leden van de Groupe d'amltlé France-
Hollande" die thans een bezoek aan ons
land brenet Is gisteravond door de belde
voorsltiers van de Kamers ln het eebouw
van de Eerste Kamer ontvangen. Er zlin
vele hoffelilke woorden gesproken.
Prins Bernhard neeft gisteren, verge
zeld van minister Stikker, de lunch ge
bruikt by de hoofdredacteur van de
„New York Times", 's Middags werden
met verschillende deskundigen cp eco
nomisch gebied, waaronder enkele ln
Amerika vertoevende Nederlanders oe-
sprekingen gevoerd, terwijl je Prins
's avonds aan een te zijnet ere georga
niseerd diner in de ..Contemporary
Club' een causerie hield over economi
sche problemen van Nederland
Ook bezocht de Prins de „Teohnical
air review' op het vliegveld ..Idle Wild"
te New York. vergezeld van generaal
Lawrence E Cralgie.
De Prins bezichtigde om het nieuwe
bombardementsvliegtuig „B-47" dat de
vorige week een vlucht gemaakt heeft
van een uui van Dayton naar New
York.
Op de vraag om Nederland der
gelijke vliegtuigen zou willen bezitten
antwoordde hy met een brede gilmlaoh
„Graag!"
Als men dit sierlijke Chinese voor
werp met de drakenkop ziet. zal
niemand aan een klok denken, én
toch is het er één al ziet men uur
werk. noch wijzers. De werking is
heel eenvoudia en heel vernuftig:
een stuk brandbaar materiaal wordt
op de rug van de draad gelegd. Het
verbrandt langzaam (meestal wordt
hiervoor wierook gebruikt). Ats de
vlam hel draad ie. waaraan één van
de bollen hangt, bereikt, valt deze
in de eronder geplaatste bak. die
als gong dienst doet.
Deze soort van gebeeldhouwde tijd
wijzers werden van kostbaar hout
vervaardigd cn in dc boeddhistische
tempels geplaatst, waar zij het uur
van de vijf nachtwaken aangaven.
