ElDSCH
DAGBLAD
Prins Bernliard over Amerikaanse
luchtvaartmogelijkliedeii
in Europa
Frans-Duitse controverse over
de Saar niet opgelost
Tweede Kamer accoord met
ontwerp tuberculose-bestrijding
rundvee
gg»S»SjM» 8,-jrgg.-=
T
Scherpe Kamercritiek op
kamptoestanden in Oirscliot
ldlste Jaargang
DONDERDAG 24 APRIL 1952
IDirecteur J. W. Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
l\ ijnstreek-editie -F No. 27531
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
700 deskundigen luisterden aandachtig
Vervolgens besprak hij de mogelijk
heid van spreiding der productie, het
geen van voordeel zou zijn voor alle
betrokken partijen, niet in het minst
van de Ver. Staten.
Gisteravond heeft Prins Bernhard
aan een diner, georganiseerd door de
„Society of automative engineers" in
het kader van in New Vork plaats
vindende luchtvaartdagen een uitvoe
rige rede gehouden over „De betekenis
van Europa op luchtvaartgebied in de
samenwerking der Atlantische naties".
Ongeveer 700 vooraanstaande perso
nen op het gebied van de luchtvaart,
handel, militaire zaken en economie
woonden zijn lezing bij.
Vrijwel alle landen, aangesloten bij j
het Atlantische Pact. waren hetzij
door een gezant, hetzij door de con
sul-generaal vertegenwoordigd. Van I
het Amerikaanse leger en de vloot
waren een viertal generaals en twee
admiraals aanwezig.
De luchtvaart, zo zeide de Prins om.,
een dynamische en zich uitbreidende
idustne. Het blijft echter een feit, dat
e ontwikkeling te langzaam gaat.
Wetenschappelijke
dag voor Koningin
Diner bij Gouverneur-
Generaal.
Koningin Juliana besteedde de twee
de dag van haar verblijf in Ottawa
om zich een indruk te vormen van
Canada's groeiende macht op het ge
bied van Industrie en defensie. Zü
werd rondgeleid in zes laboratoria van
de ..National research council", waar
zij wetenschapsmensen aan het werk
rag op het gebied van aerodynamiek.
het testen van tot nu toe geheime
(«•orteschepen, gasturbines en de ont
wikkeling van straalvliegtuigen.
De tocht, die geleid werd door dr
\V R. Sleacie. de president van de
Rationale Laboratoria', werd gemaakt
o verzoek van de Koningin zelf. Zü
•enste een zo goed moceiyke indruk te
rjigen van de industriële ontwikkeling
an Canada.
'sMiddags bezocht Hare Maiesteithet.
regerings) „Bureau of Mines", waar
aar getoond werd hoe de belangryke
ondsten van mineralen in Canada dit
v-.d van een landbouwstaat tot een
ooz ceindustrialiseerde staat hebben ge
laakt.
Een aantal Europese luchtvaartmaat
schappijen, die dezelfde types Ameri
kaanse vliegtuigen en motoren ge
bruikten, hebben reeds een comité
gevormd van inkopers van vliegtuig
materiaal om een juiste aanvoer van
belangrijke, vitale onderdelen te ver
zekeren. Vele van deze onderdelen
kunnen in Europa worden vervaardigd
ten voordele van alle huidige en toe
komstige klanten van de Amerikaanse
civiele vliegtuigindustrie. I
De Prins vroeg zün bü uitstek com-
petent auditorium of Amerikaanse fa
brieken geen goed gebruik kunnen
maken van de hersenen en de arbeids
kracht die in Europa beschikbaar zün
De Prins wijdde uitvoerig over dit
onderwerp uit en zette tenslotte de
structuur van de Europese vliegtuig-
industrie uiteen.
De Prins vroeg zijn gehoor of men
niet van mening was. dat in eik geval
de continentale vliegtuig- cn motoren-
fabrieken niet op volle kracht moeten
werken en een volledige bijdrage moe
ten leveren aan de Europese herbe- I
wapening.
Een zeer hartelük applaus gaf hierop
uitdrukking aan de waardering van de
aanwezigen voor deze heldere uiteenzet
ting van Europa's mogelükheden op
luchtvaartgebied. -
Door de voorzitter van de Society
werd deze waardering onder woorden
gebracht.
Na het diner bleef een 20-tal aanwe
zigen voor een nadere bespreking met
de Prins büeen. Het bleek duidelük, dat
de rede voor tot nu toe niet voldoende
bekende mogelükheden in Europa de
ogen geopend heeft. Vanmorgen zou de
Prins een door de Society georganiseer
de luchtvaarttentoonstelling bezoeken.
(Foto L.D./Van Vliet)
West-Duitse Bondsdcq neemt In Bonn e*i«x>ft men dat a» resig-
natie van bondskanselier dr Adenauer
resolutie aan het terrein vrijmaakt voor een nadruk.
kelijke bemiddeling, resp. interventie,
van de Amerikanen in d Saarkwestie.
Niemand verwacht, dat de Fransen
er dan zonder kleerscheuren afkomen.
I De teleurstelling over de Franse Saar-
politiek is hier algemeen en heeft het
I oorspronkelüke enthousiasme voor ec-n
Frans-Duits samengaan volkomen ge-
dempt, hoezeer men daar ook verstan
delijk de noodzakelijkheid ervan blijft
Inzien.
Zoals bij debatten over de buiten
landse politiek gebruikelijk is kwam het
ook nu tot tumult. Toen de kansel'er
gevraagd werd, hoe hy dacht tcch r.cg
tot een oplossing te kunnen komen, ant
woordde hü: „Zeker niet door redevoe
ringen in de Bondsdag". Tijdens het
heftige rumoer dat daarep ontstond, nep
een der socialisten uit. dat dit ant
woord „Hitier waardig" was.
V ;\1 A
t .Ju- i
bt' t.
De Koningin gebniikte de thee ten
uize van mevrouw G M Alexander,
evidente van de Canadese Vrouwen-
f'.rb: 40 afgevaardigden van de club
V >r°n hierbii aanwezig.
'sAvonds gaf Hare Maiesteit een di-
ter ere vari de eouverneur- generaal.
Wigcent Massaey O m. zaten hlerby aan
premier St. Laurent; de minister van
■Wenne Brooke Claxton: de minister
v n Buitenlandse Zaken. Pearson: ge-
Bicraal Foulkes: ambassadeur Lovink en
■or.kvrouwe Roëll.
VERRASSINOSBEZOEKEN AAN
EMIGRANTEN
Koningin Juliana zou Ottawa van
morgen om acht uur verlaten met on
bekende bestemming.
Zü gaat Nederlandse emigranten in
s het binnenland bezoeken, doch dc
i Plaatsen zijn strikt geheim gehouden.
De Koningin stelt er prüs op de emi-
'Uiten gade te slaan bü hun dage-
■ijkse werkzaamheden en zal daarom
ftlotseling temidden van hen staan zon-
radcr voorafgaande waarschuwing. Alle
fca at regelen zijn getroffen, opdat de
Koningin een zo reëel mogelUk beeld
IA"'' krijgen van hun leven.
I Ook morgen zullen enkele plaatsen
worden bezocht en bluft het verrassings-
lle'ement volkomen gehandhaafd Er zal
■p deze reis een cameraman meegaan
er wei de heer Plet Buis van Polygoon
ÏProfllti in Haarlem die de taak heeft
'ei ergenomen van zijn overleden collega
tt-uitenent ter zee le klasse Frits Was-
ftsnburg. Polygoon Profilti hoopt instaat
■Jtf zijn de gehele reportage van de reis
1- vertonen op de verjaardag van de
iConingin in de bioscoopzaal van het
jaleis Soestdük.
In de loop van het debat, dat door
de West-Duitse Bondsdag gisteren aan
het Saar-vraagstük is gewyd, heeft
Bondskanselier Adenauer medege-
j deeld, dat hü op het ogenblik het nut
ran verdere Duits-Franse onderhan
delingen over deze kwestie niet meer
verdedigen kan. Volgens hem ont
breekt het in Frankrijk op het ogen
blik nog te veel aan de Europese
geest, die alleen in staat is deze on
derhandelingen tot een resultaat te
doen komen.
De Bondsdag nam een resolutie van
de regeringspartijen aan, waarin ver
klaard werd:
11 Het Saargebied is volgens het
volkenrecht Duits staats gebied.
2> De tegenwoordige toestanden aan
de Saar zün zonder rechtstitel en tegen
de democratische principes van het
zelfbeschikkingsrecht geschapen,
3i Over Duits staatsgebied kan de
j jure niet zonder Duitse toestemming be-
schikt worden.
4' Wjj streven door de eenheid van
Eurcpa de overwinning van de natio
nale grenzen m wederzijdse achting voor
j recht en vrijheid na.
I In het debat botsten de meningen van
j regering en oppositie weer hard op el-
i kaar. De plaatsvervangende voorzitter
van de sociaal-democraten, Ollenhauer,
Schumacher is in Bon terug, maar
hij verschjjnt in verband met zijn
ziekte nog niet in de Bondsdag sprak
van een ..volledig fiasco" van Adenauers
politiek inzake de Saar.
Aan boiengenoemde resolutie, die met
191 tegen 134 stemmen werd aangeno
men. gaven de sociaal-democraten hun
Istrm niet. omdat zy bestond uit wijzi
gingen van een te voren ingediende
sociaal democratische resolutie, die door
de Bondsdag werd verworpen.
1 Deze sociaal-democratische resolutie
jbehelsde de volgende punten:
1) Het Saargebied is volgens het vol
kenrecht Duits staatsgebied.
2) Zün feitelyke afsoheiding is zon
der rechtstitel en tegen de principes
van de democratie kan de jure slechts
I door het gehele Duitse volk beschikt
worden.
Een voordelige samenwerking van de
Europese volkeren kan alleen op de
achting voor recht en vrijhiid van de
anderen gebaseerd worden,
i 5» Dc Bondsdag zal voor geen rege-
iling zün toestemming geven die in
strijd met deze principes is.
Aan deze resolutie vermochten de re
geringspartijen hun stem niet te geven.
I Politieke puzzelaars kunnen ontdekken,
waarom de regeringspartijen en de so-
ciaal-democratèn eikaars resoluties niet
I aannamen.
Frankrijk heeft een Duits voorstel
voor een onmiddeliyk onderzoek naar de
voorwaarden voor verkiezingen in hel
Saargebied verworpen. Het- zal rijn le
den voor de gemengde commissie van
onderzoek niet benoemen voor Frans-
Duitse besprekingen over de toekomst ge
status van h?t gebied aan de gang zün
en er enige aanwijzing is. dat mogelijk
een oplossing kan worden bereikt, al
dus heeft een woordvoerder van het
Franse ministerie van buitenlandse za
ken verklaard.
D t was volgens hem de strekking van
een antwoord van Schuman op een brief
van Adenauer, waarin deze had geïn
formeerd naar het benoemen van de
Franse leden van de commissie, die het
min'ster-comité van de Raad van Eurcpa
verleden maand besloot in te stellen.
De Amerikaanse regering heeft toe
stemming gegeven voor een verhoging
van de staalprüzen met byna 3 dollar
per ton. Dit is een kwart van de ver
hoging. die de directies wilden hebben
in verband met de looneisen.
Totaal kosten 100 millioen
mi ze parlementaire redacteur!
De kleurige jachtstoet van Jacoba
van Beyeren trekt door het park
van de Keukenhof, dat getooid is
met een spookjesaclitig bloemen-
klecd en een voile van jong groen.
sprak de hoop uit. dat het niet lang
meer zou duren.
De heer Vondeling 'PvdA) drong er
op aan. de bestrijding niet duurder te
Enige aandacht werd geschonken aan maken maar de minister voerde daar
e praktijk van de tuchtrechtspraak. J tegen aan, dat het tegenover het buiten-
r aarbij de vrees werd uitgesproken, dat land was de bestrijding der run-
dc Memorie v,„ Antwoord »P JLÏt I 20 goed en afdoende mogelljlC
hel wetsontwerp tot regeling der be- te i™ri«n
•trijding tuberculose onder het "i™"' M «Jf Sf"
rundvee heeft minister Mansholt een «sjai liggen In dit op-
overrirhl cc' even van de resultaten 7rht lleefl mester Mansholt gerust-
van liet onderzoek èedurende de win- l stellende verklaringen afgelegd Er is
ter 1950—1951 betreffende het voor- he^pe'^werp nu wk een dau-
komen van rundertuberculose. Daaruit 1 rhl^en"
Is gebleken, dat het percentage vrije in
l v»._i.. j coi hr>i)rnoo i Het Accent bij de berechting zal in eer-
bed roven in Nederland 62'4 bedroeg. aan;c- w„ dn hel
staat Friesland met een percentage -te aame
liggen bü de tucht-
IIWUI r i icniduu mei 't il |ivi».w..i-n-
van 97.7 en 0.2 gevonden actiedicren
l-ndve rundveestapel TBC-vrij Ir M-
's-zsss. süssss:
ecl'ngl^waarraii de uitroerfng rnogelijh j satle werd «waoht. Minuter Mansholt
zal worden door het beschikbaar ko-
men van 50 millioen gulden uit de
tegenwaarde rekening van het Mar
shallfonds. Uit het bedrijf zelf zal nog
50 millioen gulden komen.
Komende Tweede Kamer-
werkzaamheden
(Van onze parlementaire redacteur)
Het ligt in het voornemen, dat de
Tweede Kamer op Dinsdag 6 Mei een
begin zal maken met de behandeling
van de wetsontwerpen bescherming van
de bevolking, het ontwerp noodwachten
en dat op de verplaatsing der bevol
king. Bij deze wetsontwerpen hoort ook
de verzekering van het beschikbaar biy-
ven van goederen in geval van oorlog,
oorlogsgevaar, daarmede verwante of
daarmede verband houdende buitenge
wone omstandigheden.
Minister Stikker
terug naar ons land
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr Stikker, is gisteren
per vliegtuig uit Ottawa naar New I
York vertrokken, vanwaar hy recht- 1
streeks naar ons land zal reizen.
De minister heeft H.M. de Koningin
naar Ottawa vergezeld en ojn. zijn Ca-
nadese ambtgenoot, Lester Pearson,
voorzitter van de Atlantische Raad.
ontmoet.
In politieke kringen te Ottawa ziet
men in Stikkers bezoek een zuiver be-
ieefidheidsgebaar.
WEERBERICHT
Plaatselijk nachtvorst
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht op vele plaatsen lichte
nachtvorst en hier en daar mist. Mor
gen overdag wisselend bewolkt en bijna
overal droog weer met ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. Zwakke tot
matige wind hoofdzakelijk tussen West
en Noord. (Opgemaakt te 10 uur).
25 APRIL.
Zon op: 5.22 uur; onder: 1955 uut.
Maan op 5 16 uur; onder: 2207 uur
Hoogwater te Katwijk te 3.52 en
16.14 uur.
Du nummer bestaat uit acht paglna'6
'••(Ti
Hoewel er enige bezwaren werden ge
opperd. kwam het eigenlijke verzet al
leen van de kant der S.G.P. De heer
Van Di.s brak een lans voor de gewetens-
bezwaarden. Hij drong er op aan. dat
met hun overtuiging rekening zal wor
den gehouden Tegen dit verzoek rees
van andere zijden der Kamer bezwaar.
Met name de heer De Ruiter <CH> die
te-echt trots was op de resultaten van
de TBC-vrijmaking in Friesland voor
zag gevaar bil het m?ken van uitzon
deringen. In Zuid-Holland waren hon
derden gewetensbezwaarden, maar na
dat er met deze mensen langdurig was
gepraat, bleven er nog acht over. Iso
lering is op het platteland ook bij stren
ge voorzorgen niet mogelijk, zo betoogde
de CH-afgevaardigde
Minister Mansholt zeide, dat de voor
waarden voor de uitzonderingen wel
zeer stringent zullen ziin. De beslaeen
zullen in zeer strenge afzondering moe
ten blijven De minister hoopte, dat de
in Zuid-Holland toegepaste methode ook
elders toepassing zal vinden.
Een hoeveelheid babyvoeding ..baby
O.K.". een waarde vertegenwoor
digende van ruim f. 10.000. is
gistermorgen door de Kon. Pellerij
..Mercurius" te Wormcrveer over
gedragen aan SIM AVI. De 35 pak
ketten gaan naar 11 ziekenhuizen:
acht in Indonesië, twee op Nieuw
Guinea en een in Suriname.
V.l.n.r. dr \V. F. Donalh. de geeste-
I lijke vader van deze speciale baby-
voeding. De heer H. A. Bok. direc
teur van Mercurius stelt dc vour-
I zitter van Simavi. Dr G. Royer
enkele busjes ter hand. Geheel
rechts mevrouw Dr Gondosoebcryo.
Amerika en de garanties
inzake de E.D.G.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Acheson heeft op zün we
kelijkse persconferentie verklaard, dat
Amerika methoden overweegt, waardoor
het hoopt de integriteit van de Euro
pese verdedlgingsgemeensohap t.e bewa
ren. De kwe?tie der garanties aan de
landen van het Europese leger voor het
risico dat West-Duitsland zich terug
trekt en een eigen leger vormt, was in
voortdurende bespreking op het State
Department en tussen de zes landen,
die naar verwachting deze maand de
overeenkomst betreffende het Europese
defensteleger zullen tekenen.
Acheson zei, dat hy er op zün vorige
persconferentie op heeft gewezen, dat
er nog een kwestie van groot belang is
in verband met het Europese defensie-
leger, nl. een uitwisseling van garanties
tussen de landen van de Noordatlantl-
sche verdragsorganisatie en de landen
van de Europese verdedigingsgemeen-
schap. Hy herhaalde dat deze garanties
een amendement op het Noordatlan-
tisch verdrag zouden vereisen en door
de Amerikaanse senaat moesten wor
den goedgekeurd.
Acheron zei nog niet precies te weten
waar of wanneer het Westen zijn tre-
de-coniract met West-Dults'.and zou
ondertekenen. Hy ken nog niet zeggen
of hü tussen 10 en 20 Mei naar Bonn
zou gaan, aangezien de details van de
ondertekening nog niet geregeld waren.
Voorwaarden
herhalingsoefeningen
(Van onze parlementaire redacteur).
Minister Staf werd gisteren 47 Jaar.
I en had in verband hiermede de geluk-
j wensen van de Kamer in ontvangst te
nemen. Maar het presentje, dat de
sprekers, die over de verlenging der
1 herhalingsoefeningen het woord voer
den op de ministerstafel deponeerden
was niet zo fraai. Wel was er over het
j algemeen instemming met het voorstel
de heer Roosjen (AR) had zelfs geen
enkele reserve maar geheel van harte
I waren de Kamerleden niet bereid hun
steun aan het ontwerp te geven. Twee
voorwaarden, zo stelde de heer Van Vliet
(KVP): zodanige voorbereiding, dat het
doel der herhalingsoefeningen wordt
bereikt en een zo goed mogelüke belan-
genverzorging van de dienstplichtigen
en hun gezinnen.
De heer Van Sleen (P. v. d. A.) voegde
er aan toe. dat de moeizaam opgebrach
te gelöeiyke offers op zo efficient mo
gelijke wijze worden besteed en dat er
met die gelden zo voorzichtig mogehjk
wordt omgegaan.
Deze wüze van het stellen van voor
waarden vormde 'e inleiding voor een
gepeperde aanval over wat er bü de
herhalingsoefeningen in het kamp-
Oirschot is gebeurd.
Een daarover uitgebracht rapport kan,
zo zeide de heer Van Vliet vernieti
gend worden genoemd. Het geeft een
nnbehaaglük gevoel. Deze afgevaar
digde vroeg van de minister een
positieve toezegging, dat er aan
misstanden een einde zal worden ge
maakt.
Hü achtte bovendien de kostwinners
vergoeding niet toereikend en hy voegde
er aan toe, dat het juist is, dat een deel
van de bevolking de volle last draagt.
Het antwoord van de minister geeft
geen bevredigende en concrete vooruit
zichten. althans niet wat betreft de
volledige schadeloosstelling.
Indien de minister ter zake een be
vredigende toezegging zal willen doen.
zou het bedrijfsleven zich wellicht ook
niet onbetuigd laten.
De heer Van Sleen had ernstige
crltiek op de organisatie in het kamp
van Oirschot. Beter geen herhalings
oefeningen, dan oefeningen, die het
karakter hebben -an tüdpasscring.
Het is de kracht van de democratie,
dat wü deze zaken openiük kunnen
bespreken.
De communisten Wagenaar en mevr.
Lips—Edinot tapten uiteraard uit een
geheel ander vaatje. De eerste hekelde
„de afgekloven argumenten van de P.
v. d. A afgevaardigden en van andere
Kamerleden, maar op zün beurt kwam
hij toch ook met argumenten tegen het
ontwerp voor de dag. waaraan de waar
dering „afgekloven" toch ook niet hele
maal konden worden ontzegd.
Hij hekelde de Amerikanen en ver
weet de regering de Nederlandse solda
ten over te geven aan de leiding van
avonturiers.
De heer Roosjen (AR) tenslotte drong
er op aan, de soldaten duidelük te
maken wat het veranderde karakter is
van de herhalingsoefeningen. Vandaag
zal minister Staf antwoorden.
Stand voorverkiezingen
in de Y.St.
Op grond van de tot dusver bekende
gegevens is de volgende staat opge
maakt, die aangeeft hoeveel afgevaar
digden naar de nationale conventie van
de republikeinen en democraten tot
dusver vermoedelijk achter de diverse
candldaten zullen staan, hetzü dat zü
hiertoe opdracht gekregen hebben, be
reid zyn, of zich verbonden hebben.
By de republikeinen ls de stand:
Taft 233, Eisenhower 209, Stassen 22.
Warren 6, MacArthur 2, niet gebonden
104. Totaal 576.
Voor de democraten: Harriman 88,
Kefauver 46H. Russell 37. Humphrey 23,
Kerr 9^. Truman 6. niet gebonden 192.
Totaal 402 (waaronder begrepen ver
spreide steun voor andere candidaten).
De Italiaanse minister van financiën,
Pel la, heeft in het parlement de begro
ting voor het komende belastingjaar
(1952 53) ingediend. Deze begroting
sluit met een tekort van 497 milliard lire
op een bedrag van 2241 milliard.
610 milliard lire zal worden besteed voor
binnen- en buitenlandse beveiliging. In
totaal zeven procent van het nationale
inkomen is bestemd voor verdedigings
doeleinden.
Volgens minister Pella wordt dit Jaax
gerekend op Amerikaanse hulp ten be
drage van 120 milliard lire.
Verleden jaar bedroeg het begrotings
tekort 424 milliard.
