LEIDSCH
DAGBLAD
Sls:e Jaargang
DONDERDAG 24 APRIL 1952
No. 27531
Directeur J W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel l. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Oir en Adm 25041; Red. 21507
Prins Bernhard over Amerikaanse
luehtvaartmogelijkheden
in Europa
700 deskundigen luisterden aandachtig
Gisteravond heeft Prins Bernhard
aan een diner, georganiseerd door de
„Society of automative engineers" in
het kader van in New York plaats
vindende luchtvaartdagen een uitvoe
rige rede gehouden over „Dc betekenis
van Europa op luchtvaartgebied in de
samenwerking der Atlantische naties".
Ongeveer 700 vooraanstaande perso
nen op het gebied van de luchtvaart,
handel, militaire zaken en economie
woonden ziln lezing bij.
Vrijwel alle landen, aangesloten bij
het Atlantische Pact. waren hetzij
door een gezant, hetzij donr de con
sul-generaal vertegenwoordigd. Van
het Amerikaanse leger en de vloot
waren een viertal generaals en twee
admiraals aanwezig.
De luchtvaart, zo zeide de Prins om,
is een dynamische en zich uitbreidende
industrie. Het blijft echter een feit, dat
de ontwikkeling te langzaam gaat.
Wetenschappelijke
dag voor Koningin
Diner bij Gouverneur-
Generaal.
Koningin Juliana besteedde de twee
de dag van haar verblyf in Ottawa
om zich een indruk te vormen van
Canada's groeiende macht op het ge
bied van industrie en defensie. Zij
werd rondgeleid in zes laboratoria van
de .National research council", waar
zij wetenschapsmensen aan het werk
zag op het gebied van aerndynamiek,
het testen van tot nu toe geheime
escorteschencn, gasturhines en de ont
wikkeling van straalvliegtuigen.
De tocht, die geleid werd door dr
E W R Sieacie. de president van de
'Nationale Laboratoria', werd gemaakt
od verzoek van de Koningin zelf Zij
wenste een zo goed mogelijke Indruk te
krijgen van de industriële ontwikkeling
van Canada.
's Middags bezocht Hare Maiestcit het
iregerings) „Bureau of Mines", waar
ha*r cetoond werd hoe de belangrijke
vandsten van mineralen in Canada dit
1, r.d van e«en landbouw staat tot een
hoe? ceindustrialiseerde staat hebben ge
maakt.
De Koningin gebruikte de thee ten
huize van mevrouw G M Alexander.
P'o--:dente van de Canadese Vrouwen-
c'.ub: 40 afgevaardigden van de club
V"-nn hierbii aanwezig.
'sAvcnds gaf Hare Majesteit een di
rer ter ere van de gouverneur- generaal.
V'rcent Mis-aev. Om. zaten hierbij aan
premier St. Laurent: de minister van
Defensie Brooke Claxton: de minister
Buiten'andse Zaken. Pearson; ge
neraal Foulke*- ambassadeur LovLnk en
jor.'kvrouwe Roëll.
VERB ASKINGS BEZOEKEN AAN
EMIGRANTEN
Koningin Juliana zou Ottawa van
morgen om acht uur verlaten met on
bekende bestemming.
Zij gaat Nederlandse emigranten in
het binnenland bezoeken, doch de
plaatsen zyn strikt geheim gehouden.
De Koningin stelt er prijs op de emi
granten gade te slaan bij hun dage
lijkse werkzaamheden en zal daarom
plotseling temidden van hen staan zon
der voorafgaande waarschuwing. Alle
maatregelen zijn getroffen, opdat de
Koningin een z/i reëel mogelijk beeld
z?l krijgen van hun leven.
Ook morgen zullen enkele plaatsen
v orden bezocht en blijft het verrassings
element volkomen gehandhaafd Er zal
op deze reis een cameraman meevaan
en wel de heer Piet Buis van Polygoon
Profilti in Haarlem die de taak heeft
overgenomen van ziin overleden collega
Luitenant ter Kt Te klasse Frlts Was
serburg. Polygoon Profilti hoopt, in staat
tc ziin dc gehele reportage van de reis
t« vertonen op de verjaardag van de
Koningin m de bioscoopzaal |fj
paleis Scestdyk.
Vervolgens besprak hjj de mogelijk
heid van spreiding der productie, het
geen van voordeel zou zijn voor alle
betrokken partijen, niet in het minst
van de Ver. Staten.
Een aantal Europese luchtvaartmaat
schappijen. die dezelfde types Ameri
kaanse vliegtuigen en motoren ge
bruikten, hebben reeds een comité
gevormd van inkopers van vliegtuig
materiaal om een juiste aanvoer van
belangrijke, vitale onderdelen te ver-
zekereiy Vele van deze onderdelen
kunr.cn in Europa worden vervaardigd
ten \<»ordele van alle huidige en toe
komstige klanten van de Amerikaanse
civiele vliegtuigindustrie.
De Prins vroeg zijn bij uitstek com
petent auditorium of Amerikaanse fa
brieken geen goed gebruik kunnen
maken van de hersenen en dc arbeids
kracht die in Europa beschikbaar zijn
De Prins wijdde uitvoerig over dit
onderwerp uit en zette tenslotte de
structuur van de Europese vliegtuig
industrie uiteen.
De Prins vroeg zijn gehoor of men
niet van mening was. dat in elk geval
de continentale vliegtuig- en motoren-
fabrieken niet op volle kracht moeten
werken en een volledige bijdrage moe
ten leveren aan de Europese herbe
wapening.
Een zeer hartelijk applaus gaf hierop
uitdrukking aan de waardering van de
aanwezigen voor deze heldere uiteenzet
ting van Europa's mogelijkheden op
luchtvaartgebied.
Door de voorzitter van de Society
werd deze waardering onder woorden
gebracht.
Na het diner bleef een 20-tal aanwe
zigen voor een nadere bespreking met
de Prins bijeen Het bleek duidelijk, dat
de rede voor tot nu toe niet voldoende
bekende mogelijkheden in Europa de
ogen geopend heeft Vanmorgen zou de
Prins een door de Society georganiseer
de luchtvaarttentoonstelling bezoeken.
(Foto L.D./Van Vliet)
Frans - Duitse controverse over
de Saar niet opgelost
West-Duifse Bondsdag neemt
resolutie aan
In de loop van het debat, dat door
de West-Duitse Bondsdag gisteren aan
het Saar-vraagstuk is gewijd, heeft
Bondskanselier Adenauer medege
deeld, dat hjj op het ogenblik het nut
van verdere Duits-Franse onderhan
delingen over deze kwestie niet meer
verdedigen kan. Vo'gens hem ont
breekt het in Frankrijk op het ogen
blik nog te veel aan de Europese
gerst, die alleen in staat is deze on
derhandelingen tot een resultaat te
doen komen.
I De Bondsdag nam een resolutie van
I de regeringspartijen aan. waarin ver
klaard werd
I 11 Het Saargebied is volgens het
volkenrecht Duits staatsgebied.
I 2i De tegenwoordige toestanden aan
I de Saar zijn zonder rechtstitel en tegen
de democratische principes van het
i zelfbeschikkingsrecht geschapen
I 31 Over Diuts staatsgebied kan de
jure n et zonder Duitse toestemming be-
i schikt worden.
i 4' Wij streven door de eenheid van
Europa de overwinning van de natio
nale grenzen m wederzydse achting voor
j recht en vrijheid na.
In het debat botsten de men ngen van
j regering en oppositie weer hard op ei-
|kaar. De plaatsvervangsnde voorzitter
van de sociaal-demooraten, Ollenhaucr,
Schumacher is in Bon terug, maar
hij verschijnt in verband met zijn
I ziekte nog niet in de Bondsdag sprak
I van een „volledig fiasco" van Adenauers
I politiek inzake de Saar.
Aan bovengenoemde resolutie, die met
1191 tegen 134 stemmen werd aangeno
men. gaven de sociaal-democraten hun
st ra met. omdat zy bestond uit wfjzi-
j gingen van ec-n te voren ingediende
I sociaal democratische resoiutie, die door
de Bondsdag werd verworpen.
Deze sociaal-democrat sche resolutie
behehde de volgende punten:
li Het Saargebied is volgens het vol
kenrecht Duits «taatsgebied.
2> Zijn feitelijke afscheiding is zon
der rechtstitel en tegen de principes
van de democratie kan de jure slechts
door het gehele Duitse volk beschikt
I worden.
I Een voordelige samenwerking van de
Europese volkeren kan alleen op de
achting voor recht en vrijheid van de
anderen gebaseerd werden
5l De Bandsdag za.1 voor geen rege
ling zijn toestemming geven die in
j strijd niet deze principes is.
j Aan deze resolutie vermochten de re
geringspartijen hun stem niet te geven.
Politieke puzzelaars kunnen ontdekken,
i waarom de regeringspartijen en de so-
claal-democraten eikaars resoluties niet
In Bonn gelooft men dat d? resig
natie van bondskanselier dr Adenauer
het terrein vrijmaakt voor een nadruk,
kelijke bemiddeling. re*p. int-rventie.
van de Amerikanen in d Saarkwes'ie.
Niemand verwacht, dat de Fransen
er dan zonder kleerscheuren afkomen.
De teleurstelling over de Franse Saar-
polit'ek is hier algemeen en heeft het
oorspronkelijke enthousiasme voor e n
Frans-Dpits samengaan volkomen ge-
dpmpt, hoezeer men daar ook verstan
delijk de noodzakelijkheid ervan blijft
inzien.
Zoals bjj debatten over de buiten
landse politiek gebruikelijk is kwam h t
ook nu tot tunvjjt. Toen de kansel er
gevraagd w-rd. hoe hy dacht tcch neg
tot een oplossing te kunnen komen, ant
woordde hy: „Zeker niet den- redevoe
ringen in de Bondsdag". Tijdens her
heftige rumoer dat daarep ontstond, riep
een der socialisten uit. dat dit ant
woord Hitier waardig" was.
Frankrijk heeft een Duits voorstel
voorbeen onmiddellijk onderzoek naar de
voorwaarden voor verkiezingen in het
Saargebied verworpen. Het zal zijn le
den voor de gemengde commissie van
onderzoek niet benoemen voor Frans-
Duitse besprekingen over de toekomst ge
status van h?t gebied aan de gang ziin
en er enige aanwijzing is. dat" mogelijk
een oplossing kan worden bereik', al
dus heeft een woordvcerder van het
Franse ministerie van bu teniandse za
ken verklaard.
D t was volgens hem de strekking van
een antwoord van Schuman op een brief
van Adenauer, waarin deze had geïn
formeerd naar het benoemen van de
Franse leden van de commissie, die het
min'ster-comité van de Raad van Europa
verleden maand besloot in t« stellen.
¥3*6.1
De Amerikaanse regering heeft toe
stemming gegeven voor een verhoging
van de staalpryzen met byna 3 dollar
per ton. Dit is een kwart van de ver
hoging. die de directies wilden hebben
in verband met de looneisen.
Minister Stikker
terug naar ons land
De Nederlandse minister van Buiten
landse Zaken, mr Stikker, is gisteren
per vliegtuig uit Ottawa naar New
York vertrokken, vanwaar hij recht
streeks naar ons land zal reizen
De minister heeft H.M. de Koningin
naar Ottawa vergezeld en o.m. zyn Ca
nadese ambtgenoot. Lester Pearson,
voorzitter van de Atlantische Raad.
ontmoet.
In politieke kringen te Ottawa ziet
men in Stikkers bezoek een zuiver be-
leetdheidsgebaar.
Tweede Kamer aeeoord met
ontwerp tuberculose-bestrij ding
rundvee
Dc kleurige jachtstoet van Jacoba
van Beycren trekt door het park
van de Keukenhof, dat getooid is
met een spookjesaclitig bloemen-
klccd en een voile van jong groen.
sprak de hoop uit. dat het niet lang
meer zou duren
De heer Vondeling (PvdA) drong er
op aan. de bestrijding niet duurder te
Totczcl hos'en 100 millioen 1 Enl?e aandacht werd geschonken aa^ maken. maar de minister voerde daar
de praktijk van de tuchtrechtspraak, tegen aan. oat het tegenover het buiten-
(Van .- .ze parlementaire redacteur) hvaarby de vrees werd uitgesproken, dat j land za3k was de bestrijding der run-
Memorie v,„ Antooerd .fl I 5"*g f" Jti! I ?«r-TBC afdd»de
1 wetsontwerp tot rege'-ing der be-
..u Uc. °«icl(?r "1 Justitie ter behandeling te maken
ïSf (S. ±S?IOSi„n°"£ een
overzicht "egeven van de resultaten 7-rht heeft minister Mansholt gerust-
komen van runderleberculose. Daaruit 0PSc')ob)«nr waarbij de S®7"?11"
U zcblcken dat het percentage vrije 1 heidsdienster. voorlopig erkend blijven.
i G4I I Het accent bij de berechting zal in eer-
Staat Friesland met een percentage ^hf-^nrajüc tUCht"
^vcn''aan"de liist V<de'^HuatieC(i'nrde SflSLr niet bereid verschil
- id HftiianH VnorH Rra- ,e niaicn hij de premiebetaling, maar
r„7^rc«1V"vS.S';Ja5'. van
ken flair ong-jnslie tegen af. De per- ^premieregeling in mtnrht
centages vrye bedrijven liggen bene
den de 50.
De regeling, als nu ontworuen. voor
ziet in een 5-jarenptan om de Neder
landse rundveestapel TBC-vrij te ma
ken
De nieuwe regeling, die een wettelijke
[bevestiging Inhoudt van de reeds be-
1 staande bestrijdingspraktiik, zal een tij-
del ijk karakter dragen in afwachting
van de totstandkoming van het Land-
I bouwschep. De Kamer aohtte het juist,
Tweede Kamer hestond veel dat met de regeling niet op dc stichting
Tweede Kamer bestond veel „an publickrechteri„ke Bedrijfsorgaru-
ISi. "rt-ManaMt
zal worden door bet beschikbaar ko-
men van 50 millioen gulden uit de
tegenwaarde rekening van het Mar
shallfonds. I'it bet bedrijf zelf zal nog
50 millioen gulden komen.
Komende Tweede Kamer
werkzaamheden
(Van onze parlementaire redacteur)
Het ligt in het voornemen, dat de
Tweede Kamer op Dinsdag 6 Mei een
begin zal maken met de behandeling
van de wetsontwerpen bescherming van
de bevolking, het ontwerp noodwachten
en dat op de verplaatsing der bevol
king. Bij deze wetsontwerpen hoort ook
de verzekering van het beschikbaar blij
ven van goederen in geval van oorlog,
oorlogsgevaar, daarmede verwante of
daarmede verband houdende buitenge
wone omstandigheden.
Hoewel er enige bezwaren werden ge
opperd. kwam het eigenlijke verzet al
leen van de kant der SG P. De heer
Va.n Dis brak een Jans voor de gewetens
bezwaarden. Hij drong er op aan, dat
met hun overtuiging rekening zal wor
den gehouden Tegen dit verzoek rees
van andere zijden der Kamer bezwaar.
Met name de heer De Ruiter 'CH) die
te:echt trots was op de resultaten van
de TBC-vrij making :n Friesland voor
zag gevaar bij het maken van uitzon-
derireen. In Zuid-Holland waren hon
derden gewetensbezwaarden, maar na
dat er met deze mensen langdurig was
gepraat, bleven er nog acht over Iso
lering Is op het platteland ook bij stren
ge voorzorgen niet mogelijk, zo betoogde
de CH-afgevaardlede.
Minister Mansholt zeide. dat de voor
waarden voor de uitzonderingen wel
zeer stringent zullen ziin. De beslaecn
zullen in zeer strenge afzondering moe
ten blijven De minister hoopte, dat de
in Zuid-Holland toegepaste methode ook
elders toepassing zal vinden.
Scherpe Kamercritiek op
kamptoestaiiden in Oirseliot
Vannacht op vele plaatsen lichte
nachtvorst en hier en daar nust. Mor
gen overdag wisselend bewolkt en byna
overal droog weer met ongeveer dezelfde
temperatuur als vandaag. Zwakke tot
matige wind hoofdzakelijk tussen West
en Noord. (Opgemaakt te 10 uur).
25 APRIL.
Zon op: 5 22 uur: onder; 19 55 uur.
Maan op 5 16 uur; onder" 22 07 uur
Hoogwater te Katwijk te 3.52 en
16.14 uur.
bestaat uit acht pagina's
Een hoeveelheid babyvoeding ..baby
O.K.". een waarde vertegenwoor
digende van ruim f. 10.000. is
gistermorgen door dc Kon. Pellerij
..Mercurius" te Wormerveer over
gedragen aan SIM AVI. De 35 pak
ketten gaan naar II ziekenhuizen:
acht in Indonesië, twee op Nieuw
Guinea tn één in Suiiname.
J V.l.n.r. dr W. F. Donath. de geeste
lijke vader van deze speciale baby-
j voeding. De heer H. A Rok. direc
teur van Mercurius stelt dc voor
zitter van Simavi. Dr G. Royer
enkele busjes ter hand. Geheel
rechts mevrouw Dr Gondosoeberyo.
Amerika en de garantfes
inzake de E.D.G.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken Acheson heeft op zijn we-
kelykse persconferentie verklaard, dat
Amerika methoden overweegt, waardoor
het hoopt de integriteit van de Euro
pese verdedigingsgemeensohap t.e bewa
ren De kwestie der garanties aan de
landen van het Europese leger voor het
risico dat West-Dultsiand zich terug
trekt en een eigen leger vormt, was in
voortdurende bespreking op het State
Department en tussen de zes landen,
die naar verwachting deze maand de
overeenkomst betreffende het Europese
defensie!eger zullen tekenen
Acheson zei. dat hy er op zijn vorige
persconferentie op heeft gewezen, dat
er nog een kwestie van groot belang is
.n verband met het Europese defensie-
leger. nl een uitwisseling van garanties
tussen de landen van de Noordatlantl-
sc-he verdragsorganisatie en de landen
van de Europese verdedigingsgemeen
schap. Hij herhaalde dat deze garanties
een amendement op het Noordatlan-
tlsch verdrag zouden vereisen en door
de Amerikaanse senaat moesten wor
den goedgekeurd.
Acheson zei nog niet precies te we'en
waar of wanneer het Westen zyn vre-
oescontract met West-Du-tsland zou
ondertekenen H(j ken nog niet zeggen
of hy tussen 10 en 20 Mei naar Bonn
zou gian. aangezien de details van de
ondertekening nog niet geregeld waren
Voorwaarden
herhalingsoefeningen
(Van onze parlementaire redacteur).
Minister Staf werd gisteren 47 Jaar.
en had in verband hiermede de geluk
wensen van de Kamer ln ontvangst te
nemen. Maar het presentje, dat de
sprekers, die over de verlenging der
herhalingsoefeningen het woord voer
den op de ministerstafel deponeerden
was niet zo fraai. Wel was er over het
algemeen instemming met het voorstel
de heer Roosjen (AR) had zelfs geen
enkele reserve maar geheel van harte
waren de Kamerleden niet bereid hun
steun aan het ontwerp te geven. Twee
voorwaarden, zo stelde de heer Van Vliet
iKVP): zodanige voorbereiding, dat het
doel der herhalingsoefeningen wordt
bereikt en een zo goed mogelijke belan-
genverzorging van de dienstplichtigen
en hun gezinnen
De heer Van Sleen (P. v d A voegde
er aan toe. dat de moeizaam opgebrach
te geldelijke offers op zo efficient mo
gelijke wyze worden besteed en dat er
met die gelden zo voorzichtig mogelijk
wordt omgegaan.
Deze wyze van het stellen van voor
waarden vormde *e inleiding voor een
gepeperde aanval over wat er by de
herhalingsoefeningen in het kamp-
Oirsrhot is gebeurd.
Een daarover uitgebracht rapport kan,
zo zeide de heer Van Vliet vernieti
gend worden genoemd. Het geeft een
onbehaaglijk gevoel. Deze afgevaar
digde vroeg van de minister een
positieve toezegging, dat er aan
misstanden een einde zal worden ge
maakt.
Hij achtte bovendien de kostwinners
vergoeding niet toereikend en hij voegde
er aan toe. dat het juist is. dat een deel
van de bevolking de volle last draagt
Het antwoord van de minister geeft
geen bevredigende en concrete vooruit
zichten, althans niet wat betreft de
volledige schadeloosstelling.
Indien de minister ter zake een be
vredigende toezegging zal willen doen,
zou het bedryfsleven zich wellicht ook
niet onbetuigd laten.
De heer Van Sleen had ernstige
critiek op de organisatie in het kamp
van Oirschot. Beter geen herhalings
oefeningen. dan oefeningen, die het
karakter hebben van tijdpassering.
Het is de kracht van de democratie,
dat wy deze zaken openlijk kunnen
bespreken.
De communisten Wagenaar en mevr.
LipsEdinot tapten uiteraard uit een
geheel ander vaatje. De eerste hekelde
„de afgekloven argumenten van de P
v d. A afgevaardigden en van andere
Kamerleden, maar op zijn beurt kwam
hij toch ook met argumenten tegen het
ontwerp voor de dag. waaraan de waar
dering „afgekloven" toch ook niet hele
maal konden worden ontzegd.
Hij hekelde de Amerikanen en ver
weet de regering de Nederlandse solda
ten over te geven aan de leiding van
avonturiers
De heer Roosjen (AR) tenslotte drong
er op aan, de soldaten duldeljjk te
maken wat het veranderde karakter is
van de herhalingsoefeningen. Vandaag
zal minister Staf antwoorden.
Stand voorverkiezingen
in de V.St.
Op grond van de tot dusver bekende
gegevens ls de volgende staat opge
maakt. die aangeeft hoeveel afgevaar
digden naar de nationale conventie van
de republikeinen en democraten tot
dusver vermoedelijk achter de diverse
candidaten zullen staan, hetzij dat zij
hiertoe opdracht gekregen hebben, be
reid zijn, of zich verbonden hebben.
Bij de republikeinen is de stand:
Ta ft 233, Eisenhower 209, Stassen 22,
Warren 6. MacArthur 2, niet gebonden
104. Totaal 576.
Voor de democraten: Harriman 88.
Kefauver 46'2 Russell 37. Humpnrey 23.
Kerr 9'=, Truman 6. niet gebonden 192.
Totaal 402 waaronder begrepen ver
spreide steun voor andere candidaten).
De Italiaanse minister van financiën.
Pedaheeft in het parlement de begro
ting voor het komende belastingjaar
'1952 53* ingediend. Dese begroting
sluit met een tekort van 497 milliard Ure
op een bedrag van 2241 milliard.
610 milliard lire zal worden besteed voor
binnen- en buitenlandse beveiliging. In
totaal zeven procent van het nationale
inkomen is bestemd voor verdedigings-
doeleinden.
Volgens minister Peila wordt dit Jaar
gerekend op Amerikaanse hulp ten be
drage van 120 milliard lire.
Verleden jaar bedroe? het begrotings
tekort 424 milliard.
