LEIDSCH
DAGBLAD
Wenst Indonesië nog
samenwerking met Nederland?
Breed opgezette plannen voor
kankeronderzoek
91ste Jaargang
WOENSDAG 2 APRIL 1952
Rijnstreek-editie No. 27574
Directeur: J. W Heriny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwei
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f6— per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055
Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507
Kortzichtige politiek
DANK zy het met Inspanning veler
krachten verkregen succes der Wo
ningbouwleningen is voor het Jaar
1952 de bouw van het door de volksver
tegenwoordiging als minimum gestelde
contingent van 50 000 woningen gega
randeerd Wanneer men anderzijds ver
neemt. dat niet vóór het Jaar 1965 mag
worden verwacht, dat de woningbehoefte
op enigszins redelijke wijze zal zijn be
vredigd. rUst onwillekeurig de vraag op
welke wijze de overheid zich voorstelt
in de toekomst de woningbouw te finan
cieren. Het Is duidelijk, dat zjj niet on
gelimiteerd de daartoe benodigde mid
delen kan verwerven uit leningen, welke
de toch reeds onrustbarende staats
schuld tot een ondraaglijke last zouden
opvoeren.
HE7T valt te waarderen, dat een mi
nister op wiens schouders in het
bijzonder de ontegenzeggelijk zware
taak rust om het woninrprobleem op
te lossen, met vooruitziende blik de
middelen beraamt om althans voor de
allernaaste toekomst de vereiste fondsen
te creëren. Minder groot is onze waar
dering voor de wijze waarop minister In
't Veld deze moeilijkheden tracht te
elimineren n.l. door de invoering van
een huurverhoging van de vóór 1940
gebouwde woningen, welke in het alge
meen 25% zal bedragen en voor de plat
telandsgemeenten vermoedelijk nog 10%
hoger zal liggen.
In de dezer dagen gehouden jaarver
gadering van de plaatselijke Bond van
Huis- en Grondeigenaren (zie voor ver
slag elders in dit Blad) is duidelijk tot
uiting gebracht, dat de ten vorige jare
toegestane huurverhoging ad 15% abso
luut onvoldoende is om de sinds 1940 in
veel sterkere mate gestegen exploitatie
lasten te kunnen opvangen.
Wie redelijk vermag te denken, moet
de waarheid daarvan erkennen. Het is
ons op geen stukken na bekend hoe de
verhouding ligt tussen het aantal Ne
derlanders. dat zich eigenaar van één ol
meer huizen mag noemen en dat. het
welk als huurder fungeert, maar het is
aan geen twijfel onderhevig, dat de
laatste categorie de eerste numeriek vele
malen overtreft.
En hoe onaangenaam het ln het alge
meen voor „de huurders" ook moge
zijn. dat ..de verhuurders" sedert 1940
de onderhoudsplicht van hun bezit tot
het uiterste minimum hebben beperkt,
de eerlijkheid en de billijkheid dwingen
tot de erkenning dat van hen redelij
kerwijze niet meer kon worden ver
lamd.
Schrijver dezes, huurder zijnde en vele
w: nsen koesterend ten aanzien van een
beter onderhoud van zijn bewoning, kan
zich levendig voorstellen, dat zijn overi
gens volkomen gerechtvaardigde verlan
gens in dit opzicht door zijn „huisbaas"
in de afgelopen jaren niet bevredigd zijn
geworden. Ook laatstgenoemde kan niet
snders dan met lede ogen aanzien, hoe
zijn bezit als gevolg van het verwaar
loosde onderhoud in aanzien en waarde
achteruit holt.
IN ZOVERRE opent de aangekondigde
huurverhoging voor beide categorieën
op het eerste geaacht hoopvolle pers
pectieven Maar dit is slechts schijnbaar.
Want onze minister voor de Weder
opbouw en de Volkshuisvesting heeft
en het venijn schuilt altijd in de staart!
tegelijk met de aangekondigde huur
verhoging van de vóór 1940 gebouwde
woningen, betoogd, dat het in zijn be
doeling ligt die verhoging voor slechts
één derde deel ten goede te doen komen
aan de huiseigenaren, terwtfl 2/3 deel
zal worden gestort in een fonds ter
financiering van het Woningbouwplan
1953.
Dit nu. Excellentie, verontrust ons
Nogmaals: wij zijn geen huiseigenaar en
wii kunnen mitsdien niet beoordelen
of die 8% meerdere huuropbrengst onze
„huisbaas" ln staat zullen stellen ons
schilderwerk-binnenshuis de zo hoog
nodige opknapbeurt te geven maar wij
twijfelen eraan
En wat die overige 17% betreft: vindt
U het ..democratisch" dat zii. die ook
vóór 1940 geen eigen dak boven het
hoofd hadden, een zó zware tol betalen
boven hetgeen Uw ambtgenoot van
Financiën toch reeds van hen vraagt
Wij beseffen volkomen, daf de huidige
Internationale verhoudingen op-zich-
zelf-buitensporige belastingen terwille
van de verdediging van de hoogste men
selijke waarden noodzakelijk maken en
w'li zijn daartoe bereid.
Maar niet tot een éénzijdige, inciden
tele en kortzichtige wonmgbouwpoliriex.
welke nauwelijks kan bijdragen tot de
oplossing van het gehele probleem
Het Dondsbestuur van de Duitse vak-
verenlgiagsbond heeft aan de Bondsdag
en de landen verzocht het invoertarief
voor vroege aardappelen te ver'agen tot
het vroegere bedrag van 1 «te DM per
100 kg Op het ogenblik bedraagt het
tarief 30 procent van de waarde De
Duitse vakverenigingshond ls van me
ning. dat de voorziening van de mark'
voor consumptie-aardappelen tegen
economisch verantwoorde prijzen alleen
vprzekerd kan worden door een tijdige
invoer van vroege aardappelen.
WEERBEPICHT
Meer wiitd
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht opklaringen met weinig wind
en in het binnenland lichte vorst Mor
gen overdag over het algemeen veel be
wolking met later kans op enige neer-
s'ag Tot krachtig toenemende Weste-
li-vp wind Ongeveer dezelfde tempera
turen als vandaag. (Opgemaakt te
10 uur).
3 APRIL.
Zon op: 610 uur: onder: 1917 uur.
Maan op' 1127 uur. onder* 3 55 uur
Hoogwater te Katwijk te 927 en
22 15 uur.
Dit nummer bestaat uit zes pagina's.
Minister Peters in Eerste Kamer:
Mr Blom: „In géén democratische staat
worden Nederlanders zo behandeld"!
Regering zal Parlement niet voor voldongen feiten stellen
In de Eerste Kamer heeft minister
Peters gisteren verklaard, dat in 1950
de Unie niet-onbelangrijke resultaten
heeft opgeleverd De moeilijkheden zijn
pas begonnen na de Nieuw-Guinea
conferentie en de kabinetscrisis ln
Indonesië. Het standpunt der regering
in de Nieuw-Gumea-kwestie is meer
malen uiteengezet. Voor geen enkele
oplossing van dit vraagstuk is een
meerderheid in het Parlement te ver
krijgen Men kan de regering daarvan
geen verwijt maken B\j de formatie
van een nieuw kabinet kan het best een
definitief standpunt worden bepaald.
De regering heeft zich vele malen af
gevraagd of Indonesië nog wel samen
werking wenst, gezien de houding van
dat land in velerlei opzicht tegenover
Nederland en Nederlanders. Tot een
conclusie is de regering nog niet ge
komen. Wijsheid en geduld acht spr.
beter dan een ostentatief optreden,
dat op 't ogenblik misschien bevredi
ging zou schenken. In het kader van
internationale organen zou geen ander
dan een negatief effect te bereiken
zijn.
Er is niet te voorspellen wanneer de
afgebroken besprekingen zullen worden
voortgezet. Het Unie-vraagstuk te ver
binden met het vraagstuk Nleuw-
Guinea acht de regering niet wenselijk
De regering is bepaald niet van plan
het Parlement voor voldongen feiten te
stellen
Zodra de omstandigheden daarvoor
gunstig zijn. zal de minister een bezoek
aan Nieuw-Gulnea brengen om met
eigen ogen de vraagstukken te zien.
Staatssecretaris mr Blom gaf een uit
eenzetting van de aspecten ten
aanzien van de gearresteerde Neder
landers en de in beslag genomen
wapenen. Thans bevinden zich 95
Nederlanders in Indonesië in arrest.
Daaronder zijn er 13 die al meer dan
2 jaren van hun vrijheid zijn beroofd
uit politieke overwegingen. Dit betreft
allen mensen, wier zaken nog niet be
handeld zijn. Het tempo, waarin deze
zaken worden afgedaan, is uitermate
traag.
Er is geen enkele andere democrati
sche staat, waar een dergelijke beje
gening van Nederlanders plaats heeft.
Hiermede ls niet gezegd, dat Iedere
arrestatie onrechtvaardig was. Tot
represailles zou de regering niet gaarne
overgaan Of de belangen der betrokke
nen zouden zijn gediend met deze zaak
te brengen voor een internationaal
forum valt te betwijfelen. De regering
zal zich echter nader beraden indien
haar besprekingen met de commissie-
Soepomo niet spoedig tot resultaat
lelden.
Wat de Inbeslagneming van wapenen
betreft, wordt voortgegaan met de voor
bereiding. deze zaak aanhangig te
maken bij het Uniehof Het betreft hier
een zeer storend conflict.
Bij de replieken hield prof. Gerretson
vast aan zijn bewering, dat de bereid
verklaring van de regering over de
Nieuw-Guinea kwestie voor het Inter
nationaal Gerechtshof te brengen, be
schouwd moet worden als een te ver
gaande concessie, die bovendien inbreuk
maakt op de toezegging, dat er zonder
overleg met de Kamers geen enkele
verandering in de status van Nieuw-
Guinea zal worden gebracht.
De heer Algra (ARi verklaarde zich
niet te kunnen verenigen met de op
vatting van de regering, dat het
definitieve standpunt ten aanzien van
de toekomst van Nieuw-Guinea eerst
later, d.w.z. door het volgende kabinet
bepaald zou moeten worden. Z.i. is de
verontrusting over het lot van de 95 in
Indonesië gevangen gehouden Neder
landers door de mededelingen van
staatssecretaris Blom niet weggeno
men. Integendeel. Thans eerst is ge
heel duidelijk geworden, hoe krenkend
onze regering wordt behandeld. Deze
behandeling kan cn mag niet worden
geduld. De gevangenen hebben recht
op rechtskundige bijstand en contact
met de Hoge Commissaris.
De regering zal moeten verklaren, dat
zij. als er geen verbetering intreedt, zal
overwegen, welke maatregelen genomen
zullen moeten worden Met het zenden
van nota's komt men niet verder.
Prof Molenaar iWDi betoogde nog
steeds niet begrepen te hebben, welke
minister nu op de eerste plaats verant
woordelijk is voor de verhouding met
Indonesié. Als de minister een stand
punt heeft, dan moet hij dit nu verde
digen Zou hij het kabinet niet met
zich meekrijgen, of de Staten-Generaal
tegen zich vinden, dan zou hij moeten
aftreden Dat zou een juiste houding
zijn. Prof Molenaar drong aan op
openbaarmaking van de argumenten der
regering ten aanzien van Nieuw-Guinea.
Minister Peters merkte op. dat het
kabinet niet nog „ter elfder ure" een
verandering zou kunnen brengen in
de „ijskast-formule", die „de basis is
geweest van het kabinet". Bjj het
overwegen van maatregelen wegens
het gevaugenhouden van landgenoten
en de noodtoestand op Ambon mag
niet uit het oog worden verloren, dat
deze maatregelen, gezien de gevoelig
heden aan Indonesische zijde, wel
eens in het nadeel van de betrokkenen
zouden kunnen uitvallen.
Staatssecretaris Blom dankte de heer
Algra voor de wijze, waarop deze het
„onaanvaardbare" in de kwestie van de
gearresteerde Nederlanders nog eens
had duidelijk gemaakt. Er zal alles wor
den gedaan om de gearresteerden te
helpen. Helpen de oude wegen niet, dan
zullen nieuwe geprobeerd moeten wor
den.
De begrotingen van Unie-aangelegen
heden en van het Departement van
Uniezaken en Overzeese Ryksdelen wer
den hierna z h.st. goedgekeurd. De
C P.N. was tegen.
Veilige overtocht
over Oceaan
Koninklijk Paar iu
Gander geland
Vanavond om 10 uur te
Washington
Koningin Juliana cn Prins Bernhard
zijn gisteravond om tien minuten over
half twaalf (Ncd. tijd) op het vlieg
veld van Gander vlot geland.
Alle passagiers zijn in goede welstand
aangekomen.
Het Koninklijk paar en zijn gevolg
verlieten hel vliegveld onmiddellijk
na aankomst cn overnachtten in het
hotel „Jupiter". Er was geen officiële
ontvangst.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
Ter gelegenheid van het bezoek van
Kon nj:n Juliana en Prins Bernhard
aan de Ver Staten heelt dr J. H. van
Roijen. de Nederlandse ambassadeur te
Washington, de volgende onderscheidin
gen aan Amerikanen uitgereikt:
Generaal-majoor Thomas W Herren,
commandant van het militaire district
Washington, schout-bij-nacht George H
Fort, commandant van het maritieme
district, en brigade-generaal Morris J.
Lee. commandant van de luchtstrijd
krachten van het district Columbia, ont
vingen de versierselen van Groot-Offi-
cier in de Orde van Oranje-Nassau.
Vijf districtsfunctionarissen zijn voorts
beno-md tot Commandeur in de Orde
van Oranje-Nassau en één tot Officier
in die orde.
H.M. Koningin Juliana en Z.K.H
Prins Bernhard zijn gistermorgen
van Schiphol met de ..Prinses
Beatrix" voor het officiële bezoek
naar de Verenigde Stalen vertrok
ken.
Vóór het vertrek werd op Schiphol
voor de televisie een opname ge
maakt voor het Koninklijk Paar.
Een originele Aprilgrap
ENGELAND SCHATERT OVER
„ATOOMGEHEIMEN LAGEN
OP STRAAT".
jVan onze Londense correspondent).
Engeland heeft gisteren de beste April
grap in jaren beleefd. Het angstige be
richt beheerste de kranten- .Koppen",
dat schooljongens papleren met atoom
geheimen in Noord-Londer. op straat
hadden gevonden. Ze waren ln een bui
tenlandse krant gewikkeld. De docu
menten droegen het opschrift .Harwell
- Hoogstgeheim(Harweii is het Britse
atoomcentrum - Red. L.D
De jongens brachten de stukken da
delijk naar de politie en Scotland Yard
kwam in actie. De knapen kregen van
zelfsprekend een pluim voor hun oplet
tendheid.
Maar gistermiddag barstte het Lager
huis in daverend gelaoh uit, toen de
minister van binnenlandse zaken Max
well Fyfe onthulde, dat het hele geval
a'.s een Aprilgrap was te beschouwen.
Een vijftienjarige jongen had een
vriendje er op deze wijze in laten lopen
Toen deze laatste later begreep, dat het
een grap was geweest, ging hij r.iet op
nieuw naar de politie, omdat htj meen
de. dat deze zelf inmiddels zou hebben
gemerkt dat het een mop was
Geld speelt niet alles overheersende rol
Moe komt men aan
wetenschappelijke vorsers?
(Speciale berichtgeving)
Generaal Uuight D. Eisenhower,
opperbevelhebber van de geallieer
de troepen in Europa, heeft zijn
eerste jaarverslag uitgebracht over
de militaire organisatie van de
NATO.
De generaal bracht zijn verslag uil
m zijn hoofdkwartier te Rocqucn-
court m Frankrijk
De gebeurtenis werd zowel door
radio als televisie uitgezonden.
België stelt
wereldtentoonstelling uit
Bewapening gaat vóór.
De Belgische regering heeft oesloren
üt wereldtentoonstelling, die in 1956 te
Brusse gehouden zou worden, uit te
stellen De BdgUche ministers *nn van
rrenlng dat de economische nspan-
r.-.ngen van het tand ln de kom-nde 4
jaren op de bewapening gericht moeten
worden.
Gistermiddag werd in het Antoni van
Leeuwenhoekhuis te Amsterdam een
samenspraak" gehouden over het
vraagstuk van het kankeronderzoek
en de kankerbestrijding. Prof dr II- G.
K. Westenbrink, directeur van het
Biolochcmiseh Laboratorium van de
Utrechtse Universiteit en tevens lid
van de wetenschappelijke raad voor
de kankerbestrijding, belichtte enke
le aspecten op het gebied van het on
derzoek, terwijl dr W. F. Wassink. di
recteur van de kliniek van het Anto
ni van Leeuwenhockhuis en lid van
de commissie van advies van het Ko
ningin Wilhelminafonds. de kanker
behandeling in het zoeklicht stelde.
Prof Jongkees trad op als inleider.
Prof Westenbrink legde de nadruk op
het verschil dat bestaat tussen de
.Stichting Koningin Wi.helmlnafonds"
en de „Vereniging Koningin Wilhelmi-
a fonds" De stichting beheert het
'on is - samengesteld u:t allereerst het
n 1948 aan Koningin Wi'.helmina door
iet Nederlandse volk aangeboden jubi-
imgeschenk benevens de talloze gif
fen en legaten - terwijl de vereniging
tot taak heeft er voor te zorgen, dat
-e.'e'maf.g geld blijft toevloeien.
Ten aanzien hiervan bracht de heer
van de Velde directeur van de vere
niging, naar voren, dat een der be'ang-
iikste steunpilaren wordt gevormd do^
de contribuerende 'eden (die een mini
mum Jaarcontributle van f 2 50 hebb=r
te storten) Verder steunen reeds tal'o-
ze gemeenten de vereniging op ba*1'-
■an een halve cent per Inwoner Bi:
het' Riik wordt momenteel n-g niet ge
vochten om een subsidie, doch binnen
kort za' een aanvV geopend worden om
•n de begroting 1953 een post te la,cn
verschijnen voor de vereniging het Ko-
nlng'n Wilhe'.mina Fonds.
Het zowe' voor onderzoek als be*t-i|-
üng laar tiks benodigd» bedrag van -
zeer ruw geschat - f 1 590 000 dien* doo*
=amenwerkmg van particular initiatief
en Riik=s»e'in bile-nvebracht te warden
In de toekomst za' zeer w°' en gro-
'e- bedrag nodig b'ilken te zltn.
Het is do* een levensbehoefte voor de
kankerbe*trl1d ng da» h»t aantal eon-
trbuanten van de SH-Ving zo hoog
mogelijk wordt m'nv»erd.
„GUNSTIG KLIMAAT'
Prof Westenbrink legde er met klem
de nadruk op dat voor een degelijk en
vruchtdragend onderzoek een gunstig
klimaat' geschaper. moet worder. De
onderzoekers moeter leiders hebben, die
eet. kamer»3d*'-hapne:iike sfeer weten
te scheppen daar het niet doen'llk is
zonder zulk een sfs°* van kameraad
schap wetenschappelijk onderzoeklngs-
verrichten
»rschl"erde inst'tuten die zich
onderhavige terrein bewegen,
moeten bevruchtend op eikaar werken.
AANTREKKING STUDENTEN
„Het grote probleem waar men thans
mee worstelt is niet het regelmatig
toevloeien van geld - hoe belangrijk
dit als basis ook is - doch de zorg
voor het opkweken van wetenschap
pelijke onderzoekers. Een middel hier
toe. is het houden van symposia, strikt
wetenschappelijke uitwisselingen van
gedachten ervaringen, onderzoekings
resultaten. problemen en wat dies
meer zij .door super-specialisten.
Het moet echter niet zo worden, dat
men „eens komt luisteren" .en dan
spoedig wegblijft.. Daarmede wordt
geen „jong bloed" geschapen 1
Zonder dwang hoopt men zodoende
een voldoende stevige basis te vormen.
Een ander middd tot bevordering van
de bloei van een onderzoekers-corps 's
mogeliik doordat de Stichting besloten
heeft niet aJ-ci hei Antoni van Leeu
wenhoekhuis. waarin het laboratorium
van het Nederlands Kankerinstituut ge-
vest'gd ls te steunen, doch tevens het
kankeronderzoek aan de universiteiten
Het moet n de toekomst zo ■arden
dat de onderzoekers daarin jen be
staanszekerheid kunnen vinden.
MOLNAR OVERLEDEN
De Amerikaan van Hongaarse af
komst Ferenc Molnar, die zich een we
reldnaam verwierf als schrijver van ve
le toneelstukken, is te New York na een
langdurig ziekbed overleden; hil is 74
jaar geworden.
Enige van zijn bekendste stukken
zijn „De rode molen". „De duivel".
Spelend met vuur" „De zwaan" „Echt
genoten en minnaars". „De geest ri
vaal", „Waar onwetendheid een zegen
is". „Grote liefde" en „Onbekend meis-
De Duitse vakbond van textielarbei
ders heeft de eis gesteld, dat ln de tex
tielfabrieken een veertig-uren week zal
worden ingevoerd. De textielarbeiders
zijn volgens de vakbond overwerkt als
gevolg van de Invoering van de lopen
de band
De werkgevers zouden naar de mening
van de vakbond het uurloon met twaalf
tot zestien procent moeten verhogen,
opdat de arbeiders geen loonverlies
zullen lijden.
Dr W. F. W. Wassink stipuleerde dat
het onderzoek en de bestrijding niet
los van elkaar gezien kunnen word-oi.
In Amerika zijn de grote onderzoek
instituten er dan ook toe overgegaan
klinieken in te stellen, zodat een
vruchtbare wisselwerking kan ont
staan: de praetischc kankerbestrij
ding kan direct profijt trekken van
iedere nieuwe vinding, het laborato
riumonderzoek kan op haar heurt
prikkels en zelfs richtsnoeren ontvan
gen van uit het dagelijks leven.
Verder achtte men het zeer wenselijk
een statistiek op te bouwen, waaruit
talrijke behartenwaardige feiten te le
zen zullen vallen, terwijl ook de nazorg
van de patiënten van het grootste be-
'ang is. niet alleen voor de patiënt zelf,
maar ook voor het verkrijgen van ge
noegzaam gegevens.
Nu President Truman heelt mede
gedeeld. dat hij zich niet opnieuw
candidaat laat stellen voor liet
presidentschap der Verenigde Sta
ten. concentreert olie aandacht zuh
op Adlai Stevenson, gouverneur van
Illinois. Men neemt aan. dat de
Demonatisclu Conventie hem can
didaat zal stellen en dat Truman
hem zal steunen.
Stevenson op het spreekgestoelte,
wuivend tot zijn aanhangers, na de
verklaring van Truman.
