LEIDSCH
DAGBLAD
Wenst Indonesië nog
samenwerking met Nederland?
Breed opgezette plannen voor
kankeronderzoek
91ste Jaargang
WOENSDAG 2 APRIL 1952
No. 27574
Directeur J W. Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f8 per kwartaal: f 0 47 per week
Witte Singel l. Lelden - Gtro No. 57055
Telefoon Dtr en Adm.: 25041; Red 21507
Kortzichtige politiek
DANK zij het met inspanning veler
krachten verkregen succes der Wo
ningbouwleningen Is voor het Jaar
1952 de bouw van het door de volksver
tegenwoordiging als minimum gestelde
contingent van 50 000 woningen gega
randeerd Wanneer men anderzijds ver
neemt. dat niet vóór het Jaar 1965 mag
worden verwacht, dat de woningbehoefte
op enigszins redelijke wijze zal zijn be
vredigd. rijst onwillekeurig de vraag op
welke wijze de overheid zich voorstelt
in de toekomst de woningbouw te finan
cieren. Het is duidelijk, dat zi) niet on
gelimiteerd de daartoe benodigde mid
delen kan verwerven uit leningen, welke
de toch reeds onrustbarende staats
schuld tot een ondraagüike last zouden
opvoeren.
HET valt te waarderen, dat een mi
nister op wiens schouders in het
bijzonder de ontegenzeggelijk zware
taak rust om het woningprobleem op
te lossen, met vooruitziende blik de
middelen beraamt om althans voor de
allernaaste toekomst de vereiste fondsen
te creëren Minder groot is onze waar
dering voor de wijze waarop minister In
't Veld deze moeilijkheden tracht te
elimineren nJ. door de invoering van
een huurverhoging van de vóór 1940
gebouwde woningen, welke in het alge
meen 25% zal bedragen en voor de plat
telandsgemeenten vermoedelijk n<fc 10%
hoger zal liggen.
In de dezer dagen gehouden jaarver
gadering van de plaatselijke Bond van
Huls- en Grondeigenaren (zie voor ver
slag elders in dit Blad) is duideliik tot
uiting gebracht, dat de ten vorige Jare
toegestane huurverhoging ad 15% abso
luut onvoldoende is om de sinds 1940 in
\eel sterkere mate gestegen exploitatie
lasten te kunnen opvangen.
Wie redelijk vermag te denken, moet
de waarheid daarvan erkennen. Het is
ons op geen stukken na bekend hoe de
i erhouding ligt tussen het aantal Ne
derlanders. dat zich eigenaar van één ol
meer huizen mag noemen en dat. het
welk als huurder fungeert, maar het is
aan geen twijfel onderhevig, dat de
laatste categorie de eerste numeriek vele
malen overtreft.
En hoe onaangenaam het in het alge
meen voor ..de huurders" ook moge
zón. dat ,.de verhuurders" sedert 1940
de onderhoudsplicht van hun bezit tot
het uiterste minimum hebben beperkt,
de eerlijkheid en de billijkheid dwingen
tot de erkenning dat van hen redelij
kerwijze niet meer kon worden ver
langd.
Schrijver dezes, huurder zijnde en veie
w nsen koesterend ten aanzien van een
beter onderhoud van zijn bewoning, kan
zich levendig voorstellen, dat zijn overi
gens volkomen gerechtvaardigde verlan
gens in dit opzicht door zijn „huisbaas"
in de afgelopen jaren niet bevredigd zijn
geworden. Ook laatstgenoemde kan niet
anders dan met lede ogen aanzien, noe
zijn bezit als gevolg van het verwaar
loosde onderhoud in aanzien en waarde
achteruit holt.
IN ZOVERRE opent de aangekondigde
huurverhoging voor beide categorieën
op. het eerste gezicht hoopvolje pers
pectieven Maar dit is slechts schijnbaar.
Want onze minister voor de Weder
opbouw en de Volkshuisvesting heeft
en het venijn schudt altijd in de staart l
tegelijk met de aangekondigde huur
verhoging van de vóór 1940 gebouwde
woningen betoogd, dat het in zijn be
doeling ligt die verhoging voor slechts
één derde deel ten goede te doen komen
aan de huiseigenaren, terwijl 2/3 deel
zal worden gestort in een fonds ter
financiering van het Woningbouwplan
1953.
Dit nu, Excellentie, verontrust ons
Nogmaals: wij zijn geen huiseigenaar en
wij kunnen mitsdien niet beoordelen
of die 8% meerdere huuropbrengst onze
„huisbaas" in staat zullen stellen ons
schilderwerk-binnenshuis de zo hoog
nodige opknapbeurt te geven, maar wij
twijfelen eraan
En wat die overige 17% betreft: vindt
U het democratisch" dat zij, die ook
vóór 1940 geen eigen dak boven het
hoofd haddén. een zó zware tol betalen
boven hetgeen Uw ambtgenoot van
Financiën toch reeds van hen vraagt.. .7
WU beseffen volkomen, dat de huidige
internationale verhoudingen op-zich-
zelf-buitensporige belastingen terwille
van de verdediging van de hoogste men
selijke waarden noodzakelijk maken en
wit zijn daartoe bereid.
Maar niet tot een éénzijdige. Inciden
tele en kortzichtige won'ngbouwpolltieK,
welke nauwelijks kan bijdragen tot de
oplossing van het gehele probleem
INVOERRECHT VOOR VROEGE
AARDAPPELEN IN W.-DUITSLAND.
Het bondsbestuur van de Duitse vak-
verenigingebond heeft aan de Bondsdag
en de landen verzocht het invoertarief
voor vroege aardappelen te verlagen tot
het vroegere bedrag van Bi DM. per
100 kg Op het ogenblik bedraagt het
tarief 30 procent van de waarde. De
Duitse vakveremglngsbond is van me
ning, dat de voorziening van de mark'
voor consumptie-aardappelen tegen
economisch verantwoorde prijzen alleen
verzekerd kan worden door een tijdige
invoer van vroege aardappelen.
WEERBEPICHT
Meer wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Vannacht opklaringen met weinig wind
en in het binnenland lichte vorst. Mor
een overdag over het algemeen veel be
wolking met later kans op enige neer
slag Tot krachtig toenemende Weste-
l'ike wind. Ongeveer dezelfde tempera-
toren als vandaag (Opgemaakt te
10 uur).
3 APRIL.
Zon op: 6 10 uur: onder: 19 17 uur.
Maan op- 1127 uur: onder- i 55 uur
Hoogwater te Katwijk te 9.27 en
22 15 uur
Dit nummer bestaat uit res pagina's.
Minister Peters in Eerste Kamer:
Mr Blom: „In géén democratische staat
worden Nederlanders zo behandeld"!
Regering zal Parlement niet voor voldongen feiten stellen
In de Eerste Kamer heeft minister
Peters gisteren verklaard, dat in 1950
de Unie met-onbelangrijke resultaten
heeft opgeleverd De moeilijkheden zijn
pas begonnen na de Nieuw-Guinea
conferentie en de kabinetscrisis in
Indonesië. Het standpunt der regering
in de Nieuw-Guinea-kwestie is meer
malen 'uiteengezet. Voor geen enkele
oplossing van dit vraagstuk is een
meerderheid in het Parlement te ver
krijgen. Men kan de regering daarvan
geen verwijt maken Bo de lormatie
van een nieuw kabinet kan het best een
definitief standpunt worden bepaald.
De regering heeft zich vele malen af
gevraagd of Indonesië nog wel samen
werking wenst, gezien de houding van
dat land in velerlei opzicht tegenover
Nederland en Nederlanders. Tot een
conclusie is de regering nog niet ge
komen. Wijsheid en geduld acht spr.
beter dan een ostentatief optreden,
dat op 't ogenblik misschien bevredi
ging zou schenken. In het kader van
internationale organen zou geen ander
dan een negatief effect te bereiken
zijn.
Er is niet te voorspellen wanneer de
afgebroken besprekingen zullen worden
voortgezet. Het Unie-vraagstuk te ver
binden met het vraagstuk Nieuw-
Guinea acht de regering niet wenselijk
De regering is bepaald niet van plan
het Parlement voor voldongen feiten te
stellen.
Zodra de omstandigheden daarvoor
gunstig zijn, zal de minister een bezoek
aan Nieuw-Guinea brengen om met
eigen ogen de vraagstukken te zien.
Staatssecretaris mr Blom gaf een uit
eenzetting van de aspecten ten
aanzien van de gearresteerde Neder
landers en de in beslag genomen
wapenen. Thans bevinden zich 95
Nederlanders in Indonesië in arrest.
Daaronder zijn er 13 die al meer dan
2 jaren van hun vrijheid zijn beroofd
uit politieke overwegingen. Dit betreft
allen mensen, wier zaken nog niet be
handeld zijn. Het tempo, waarin deze
zaken worden afgedaan, is uitermate
traag.
Er is geen enkele andere democrati
sche staat, waar een dergelijke beje
gening van Nederlanders plaats beeft.
Hiermede is niet gezegd, dat iedere
arrestatie onrechtvaardig was. Tot
represailles zou de regering niet gaarne
overgaan Of de belangen der betrokke
nen zouden zijn gediend met deze zaak
te brengen voor een internationaal
forum valt te betwijfelen De regering
zal zich echter nader beraden indien
haar besprekingen met de commissie-
Soepomo niet spoedig tot resultaat
leiden.
Wat de Inbeslagneming van wapenen
betreft, wordt voortgegaan met de voor
bereiding. deze zaak aanhangig te
maken bij het Uniehof Het betreft hier
een zeer storend conflict.
Bij de replieken hield prof. Gerretson
vast aan zijn bewering, dat de bereid
verklaring van de regering over de
Nieuw-Guinea kwestie voor het Inter
nationaal Gerechtshof te brengen, be
schouwd moet worden als een te ver
gaande concessie, die bovendien inbreuk
maakt op de toezegging, dat er zonder
overleg met de Kamers geen enkele
verandering in de status van Nieuw-
Guinea zal worden gebracht.
De heer Algra (ARi verklaarde zich
niet te kunnen verenigen met de op
vatting van de regering, dal het
definitieve standpunt ten aanzier van
de toekomst van Nieuw-Guinea cersl
later, d.w.z. door het volgende kabinet
bepaald zou moeten worden. Z.i. is de
verontrusting over het lot van de 95 in
Indonesië gevangen gehouden Neder
landers door de mededelingen van
staatssecretaris Blom niet weggeno
men. Integendeel. Thans eerst is ge
heel duidelijk geworden, hoe krenkend
onze regering wordt behandeld. Deze
behandeling kan en mag niet worden
geduld. De gevangenen hebben recht
op rechtskundige bijstand en contact
met de Hoge Commissaris.
De regering zal moeten verklaren, dat
zij. als er geen verbetering intreedt, zal
overwegen, welke maatregelen genomen
zullen moeten worden Met het zenden
van nota's komt men niet verder.
Prof Molenaar (VVD) betoogde nog
steeds niet begrepen te hebben, welke
minister nu op de eerste plaats verant
woordelijk is voor de verhouding met
Indonesië. Ais de minister een stand
punt heeft, dan moet hij dit nu verde
digen. Zou hij het kabinet niet met
zich meekrijgen, of de Staten-Generaal
tegen zich vinden, dan zou hij moeten
aftreden Dat zou een juiste houding
zijn Prof. Molenaar drong aan op
openbaarmaking van de argumenten der
regering ten aanzien van Nieuw-Guinea.
Minister Peters merkte op. dat het
kabinet niet nog „ter elfder ure" een
verandering zou kunnen brengen in
de „ijskast-formule", die „de basis is
geweest van het kabinet". Bij het
overwegen van maatregelen wegens
het gevangenhouden van landgenoten
en de noodtoestand op Ambon mag
niet uit het oog worden verloren, dat
deze maatregelen, gezien de gevoelig
heden aan Indonesische zijde, wel
eens in het nadeel van de betrokkenen
zouden kunnen uitvallen.
Staatssecretaris Blom dankte de heer
Algra voor de wijze, waarop deze het
„onaanvaardbare" in de kwestie van de
gearresteerde Nederlanders nog eens
had duidelijk gemaakt. Er zal alles wor
den gedaan om de gearresteerden te
helpen. Helpen de oude wegen niet. dan
zullen nieuwe geprobeerd moeten wor
den.
De begrotingen van Unie-aangelegen-
heden en van het Departement van
Uniezaken en Overzeese Rijksdelen wer
den hierna z.h.st. goedgekeurd. De
CPJ4. was tegen.
Een originele Aprilgrap
ENGELAND SCHATERT OVER
„ATOOMGEHEIMEN LAGEN
OP STRAAT".
(Van onze Londense correspondent).
Engeland heeft gisteren de beste April
grap in jaren beleefd. Het angstige be
richt beheerste de kranten- .soppen",
dat schooljongens papieren met atoom
geheimen in Noord-Londen op straat
hadden gevonden Ze waren in een bui
tenlandse krant gewikkeld. De docu
menten droegen het opschrift .Harwell
- Hoogstgeheim". (Harwell Is het Britse
atoomcentrum - Red. LD
De Jongens brachten de stukken da
delijk naar de politie en Scotland Yard
kwam in actie De knapen kregen van
zelfsprekend een pluim voor hun oplet
tendheid.
Maar gistermiddag barstte het Lager
huis in daverend gelaoh uit. toen de
minister van binnenlandse zaken Max
well Fyfe onthulde, dat het hele geval
a'.s een Aprilgrap was te beschouwen.
Een vijftienjarige Jongen had een
vriendje er op deze wijze in laten lopen
loen deze laatste later begreep, dat het
een grap was geweest, ging hij niet op
nieuw naar de politie, omdat hij meen
de. dat deze zelf inmiddels zou hebben
gemerkt dat het een mop was
Veilige overtocht
over Oceaan
Koninklijk Paar in
Gander geland
Vanavond om 10 uur te
Washington
Koningin Juliana cn Prins Bernhard
zijn gisteravond om tien minuten over
half twaalf (Ned. tijd) op het vlieg
veld van Gander vlot geland.
Alle passagiers zijn in goede welstand
aangekomen.
Het Koninklijk paar en zijn gevolg
verlieten het vliegveld onmiddellijk
na aankomst en overnachtten in het
hotel „Jupiter". Er was geen officiële
ontvangst.
Koningin Juliana en Prins Bernhard
Ter gelegenheid van hit bezoek van
Kon nrin Juliana en Prins Bernhard
aan de Vei. Staten heeft dr J. H. van
Roijen. de Nederlandse ambassadeur te
Washington, de volgende onderscheidin
gen aan Amerikanen uitgereikt:
Generaal-majoor Thomas W Herren,
commandant van het militaire district
Washington, schout-blj-nacht George H,
Fort, commandant van het maritieme
district, en brigade-generaal Morris J.
Lee. commandant van de luchtstrijd
krachten van het district Columbia, ont
vingen de versierselen van Groot-Offi-
cleT in de Orde van OTanje-Nassau.
Vijf districtsfunctionarissen zijn voorts
benoemd tot Commandeur Ln de Orde
van Oranje-Nassau en één tot Officier
in die orde.
Geld speelt niet alles overheersende rol
Hoe komt men aan
wetenschappelijke vorsers?
(Speciale berichtgeving)
Generaal Uwight D. Eisenhower,
opperbevelhebber van de geallieer
de troepen in Europa, heeft zijn
eerste jaarverslag uitgebracht over
de militaire organisatie van de
NATO.
De generaal bracht zijn verslag uil
in zijn hoofdkwartier te Rocqnen-
conrt in Frankrijk
De gebeurtenis werd zowel door
radio als televisie uitgezonden.
België stelt
wereldtentoonstelling uit
Bewapening gaat vóór.
De Belgische regering heeft oesloten
de wereldtentoonstelling, die in .956 te
Brusse gehouden zou worden, uit te
stellen De Belgische ministers mn van
mening dat de econom'«che nspan-
r.ingen van het land in de komende 4
jaren op de bewapening gericht moeten
worden.
Gistermiddag werd in het Antonl van
Leeuwenhoekhuis te .Amsterdam een
.samenspraak" gehouden over liet
vraagstuk van het kankeronderzoek
en de kankerbestrijding. Prof dr II. G.
K. Westenbrink, directeur van het
Biolochemiseh Laboratorium van de
Utrechtse Universiteit en tevens lid
van de wetenschappelijke raad voor
de kankerbestrijding, belichtte enke
le aspecten op het gebied van het on
derzoek, terwijl dr W. F. Wassink. di
recteur van de kliniek van het Anlo-
ni van Leeuwen hoek huis en lid van
de commissie van advies van het Ko
ningin Wilhelminafonds. de kanker
behandeling in het zoeklicht stelde.
Prof Jongkees trad op als inleider.
Prof Westenbrink legde de nadruk op
het verschil dat bestaat tussen de
Stichting Koningui Wi helminafond
en de Vereniging Koningin Wilhelml-
-af-nds" De stichting beheert het
fonds - samengesteld uit allereerst het
n 1948 aan Koningin Wilhe'mina door
iet Nederlandse volk aangeboden Jubi-
mgeschcnk benevens de talloze glf-
:>:-n en legaten - terwijl de vereniging
lot taak heeft er voor te zorgen, dat
reie'matlg geld blijft toevloeien.
Ten aanzien hiervan bracht de heer
A. van de Velde directeur van de vere
ring. naar voren, dat een der be'ang-
ïjkste steunpilaren wordt gevormd doo
ie contribuerende leden idle e-n m ni-
T.um jaarcontributie van f 2 50 hebb°r
te storteni Verder steunen reeds tallo
ze gemeenten de vereniging op bas!'
van een halve cent per inwoner. Bii
'-•et Rijk w-vdt momenteel nog niet ge
vechten om een =ubsidie. doch b'nnen-
art zal een aanval geopend worden om
de begroting 1953 een post te la"-n
verschijnen voor de vereniging het Ko
ning n WPhelmina Fonds.
Het zowe' voor onderzoek als best-lj-
l'nz jaar'ilks benodigd' bedrag van -
'eer ruw g««chat - f1590 000 dient doo-
umnwdrtng ian particulier jn'tlarief
en Hilksteun bHwnrebncht te worden
In de toekomst za' 'eer we' en gro
te- bedrag nodi' b'ijken te z(1n.
Het. is dos een lev«n«behneft» voor de
'-"ïnWbestri'-lng dat h°t aantal con
tribuanten van de SM"Ving zo hoog
mogelijk wordt r-^verd.
„GUNSTIG KLIMAAT'
Prof Westenbrink legde er met klem
de nadruk op dat voor een degelijk en
vruchtdragend onderzoek een gunstig
klimaat' geschapen moet worden De
onderzoekers moeter leiders hebben, die
eer. kamcraad^-hapoelijke sfeer weten
te scheppen daar hd n'et doen'iik is
r-nder zulk een sfe°' van kameraad
schap wetenschappe'ijk onderzoekings-
verk te verrichten
De ver;chi"ende inst'tuten die zich
op het onderhavige terrein bewegen
moeten bevruchtend op elkaar werken.
AANTREKKING STUDENTEN
„liet grote probleem waar men thans
mee worstelt is niet het regelmatig
toevloeien van geld - hoe belangrijk
dit als basis ook is - doch de zorg
voor het opkareken van wetenschap
pelijke onderzoekers. Een middel hirr
toe is het houden van symposia, strikt
wetenschappelijke uitwisselingen van
gedachten, ervaringen, onderzoekings
resultaten. problemen en wat dies
meer zij .door super-specialisten.
Het moet echter niet zo worden, dat
men ..eens komt luisteren'- .en dan
spoedig wegblijftDaarmede wordt
geen ..jong bloed" geschapen I
Zonder dwang hoopt men zodoende
een voldoende stevige basis te vormen.
Een ander middel tot bevordering van
de bloei van een onderzoekers-corps 's
mogelijk doordat de Stichting besloten
heeft niet aJ-m-i hei Antoni van Leeu
wenhoekhuis. waarin het laboratorium
van het Nederlands Kankerinstituut ge
vest gd is te steunen, doch tevens het
kankeronderzoek aan de universiteiten
Het moet n de toekomst zo worden,
dat de onderzoekers daarin jen be
staanszekerheid kunnen vinden.
H.M. Koningin Juliana en Z.K.H*
Prins Bernhard zijn gistermorgen
van Schiphol met de Prinses
Bcatrrf' voor het officiële bezoek
naar de Verenigde Staten vertrok
ken.
Vóór het vertrek werd op Schiphol
voor de televisie een opname ge
maakt voor het Koninklijk Paar.
MOLNAR OVERLEDEN
De Amerikaan van Hongaarse af
komst Ferenc Molnar, die zich een we
reldnaam verwierf als schrijver van ve
le toneelstukken, is te New York na een
langdurig ziekbed overleden; hü is 74
Jaar geworden.
Enige van zijn bekendste stukken
zijn „De rode molen", „De duivel",
..Spelend met vuur" „De zwaan" „Echt
genoten en minnaars". „De geest ri
vaal' „Waar onwetendheid een zegen
is". „Grote liefde" en „Onbekend meis
je"
DUITSE TEXTIELARBEIDERS EISEN
KORTERE WERKTIJDEN
De Duitse vakbond van textielarbei
ders heeft de eis gesteld, dat in de tex
tielfabrieken een veertig-uren week zal
worden ingevoerd. De textielarbeiders
zijn volgens de vakbond overwerkt als
gevolg van de invoering van de lopen
de band.
De werkgevers zouden naar de mening
van de vakbond het uurloon met twaalf
tot zestien procent moeten verhogen,
opdat de arbeiders geen loonverlies
zullen lijden.
Dr W. F. W. Wassink stipuleerde dat
het onderzoek en de bestrijding niet
los van elkaar gezien kunnen worden.
In Amerika zijn de grote onderzoek
instituten er dan ook toe overgegaan
klinieken in te stellen, zodat een
vruchtbare wisselwerking kan ont
staan: de practische kankerbestrij
ding kan direct profijt trekken van
iedere nieuwe vinding, het laborato
riumonderzoek kan op haar beurt
prikkels en zelfs richtsnoeren ontvan
gen van uit het dagelijks leven.
Verder achtte men het zeer wenselijk
een statistiek op te bouwen, waaruit
talrijke behartenwaardige feiten te le
zen zullen vallen, terwijl ook de nazorg
van de patiënten van het grootste be
lang is. niet alleen voor de patiënt zelf,
maar ook voor het verkrijgen van ge
noegzaam gegevens.
Nu President Truman heeft mede
gedeeld. dal hij zich niet opnieuw
candidoal laai stellen voor hel
presidentschap der Verenigde Sla-
ten. concentreert alle aandacht zu h
op Atllai Stevenson, gouverneur van
Illinois. Men neemt aan. dat de
Democratische Conventie hem can-
didaat zal stellen en dat Truman
hem zal steunen.
Stevenson op het spreekgestoelte,
wuivend tot zijn aanhangers, na de
verklaring van Truman.
