LÊIDSCH^^DAGBLAD
weerbericht
Tunis en Marokko stellen heiden
hun eisen aan Parijs
Westelijken hebben Moskou
geantwoord
91ste Jaargang WOENSDAG 26 MAART 1952 No. 27568
ï£"!!L£r b' weZ„kh„„ r DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Stngel 1. Lelden Giro No. 57055
pwrnuclle. B w Menkliorst en Brouo-ert 6 - oer Itwertaal: t 0 47 p„ week Telefoon Dlr en Aam.: 25041; Red. 21507
33 Arbeiders omgekomen
nabij Napels
03 arbeiders zijn omgekomen en 30
»ond als gevolg van een ontploffing
een tunnel, die voor een hydro-
ctrisch project tussen Migliano en
inafro in de buurt van Napels wordt
ingelegd.
Er werkten ongeveer 100 man in de
{/■el toen het ongeluk geschiedde.
Volgens de politie is de ontploffing
roorzaakt door bij de tunnelbouw ge-
-üte explosieven.
Enkele dagen koud weer
Set KN.M.I. deelt mede:
De koude uit Noord-Europa breidt
tluns over West-Europa uit. In
remarken daalde de temperatuur
'«Morgen plaatselijk tot 8 graden on-
nul en in de omgeving van Oslo
'Mn zelfs 18 graden vorst voor.
•n Nederland kwam alleen op Ter-
oelling het kwik even onder nul.
net binnendringen van de koude
®t uit het Noorden ging hier en daar
j» hagel- en sneeuwbuien gepaard
hi Frankrijk was het gisteren nog
«t *eer Plaatselijk kwamen tempe
len -.oor van 16 graden, maar de
winden veroorzaakten van-
i? cc/, daar een flinke daling van de
°P de Oceaan stuwt een diepe de-
Hoeveelheden warme lucht
■■ie subtropen langs de kust van Por-
naar het Noorden. Bij Ierland
R deze warme luchtstroom evenwel
h W. richting de Oceaan op.
betekent, dat de afvoer van koude
'ht ul» Scandmavië in de richting
a. "'ast-Europa enkele dagen zal
"{uuren, waarbij we in ons rand re-
adlen moeten houden met een
-€:e daling van de temperatuur.
Aanhoudend koud
Dj Bil*, verwacht tot morgenavond:
e.ende bewolking met plaatselijk
'hfeuw- of hagelbuien. Overwe-
to-rf rv?ti?e wlnd tussen Noord en
In de naoht en ochtend
liatv'L "chte en in het binnenland
titV. matige vorst. Overdag tem-
tn °m het vriespunt.
«Opgemaakt te 10 uur).
27 MAAKT.
lliai?P ®'2? uur; onder: 19.05 uur.
636 uur: onder: 2148 uur.
tejf.Katwuk u 415 en 1633
ouiamei bestaat uit zes pagina's.
Na de K.L.M. ramp:
Ook dr Schaumburg overleden
Nog geen conclusie der
commissie
Dr Paul Schaumburg. een der drie
overlevenden van de ramp met de
„Koningin Juliana", bij Frankfort, is
vanmorgen overleden zonder by be
wustzijn te zijn geweest. De echtge
note van dr Schaumburg en zijn zus-
ter waren in het hospitaal aanwezig. I
Dr Schaumburg was een Duitse dok- 1
ter. geboren in Windhoek «Z.-Afrika».
Hij had juist een bezoek aan Zuid-
Airika gebracht om de emigratie van
zyn familie uit West-Duitsland voor te
bereiden. Hij was 43 Jaar en laat 4 kin- I
deren achter
De bedde andere overlevenden, men.
Rut'h Hom en mej. Gautier gaan
vooruit.
Gisteren heeft de burgemeester van
Frankfort, mevrouw Hom en me). Gau
tier in het ziekenhuis bezocht. Hh kon
niet met mej Gautier spreken, doch
mevrouw Hom wenste hij een spoedig
herstel Voor beiden liet hy een groot
bouquet bloemen aohter.
De gemengde Nederlands-Ameri
kaans-Duitse commissie, die een on
derzoek- instelt naar de oorzaak van
de ramp. had gisteravond nog geen
definitieve aanwijzing gevonden. Een
lid van de commissie heeft verklaard,
dat een aantal theorieën is opgesteld,
doch dat geen hiervan lot nu toe is
bewezen.
De ambassadeur van Canada, de
heer P. Dupuy heeft Dinsdagmor
gen de inzending van Canada op
de Voorjaarsbeurs - voor de eerste
maal sinds de oorlog - officieel
geopend.
De inzending maakt een onderdeel
uil van licl landenpaviljoen op hel
Vredenburg en omvat agrarische en
visserijproducten en talrijke pro
ducten van de bos- cn mijnbouw.
Na de opening bezichtigden de
ambassadeur en de aanwezige auto
riteiten de verschillende stands.
Wij zien hier v.l.n.r.: de heren P.
Dupuy. dc Canadese ambassadeur.
Mr J. Milius. directeur van de
Utrechtse Jaarbeurs en mr W. H.
Fockenxa Andrcae. voorzitter van de
Koninklijke Vereniging tot het
houden van Jaarbeurzen in Neder
land.
Hoogstwaarschijnlijk zullen begin vol
gende week de stoffelijke overschotten
van de Nederiandse passagiers en van
de leden der bemanning van ce „Ko
ningin Juliana" In ons land ter aarde
worden besteld.
Zuid-Afrikaanse parlement
blijft zich weren
In het Zuid-Afrikaanse Hogerhuis,
waar de regering-Malan drie zetels meer
heeft dan de oppositie, heeft de opposi
tieleider in een motie het aftreden van
de regering geëist, tenzij zij plechtig
betooft zich aan de grondwet te zullen
houden. Hy beschuldigde premier Malan
er van de ernstigste crisis, die de Unie
van Zuid-Afrika ooit heeft gekend, te
hebben doen ontstaan.
De regering diende daarop een amen
dement in. waarin volledige steun wordt
toegezegd aan de wetgeving om te ver
zekeren. dat de wil van het volk, tot
uitdrukking gebracht in het parlement,
.souverein zal blijven".
Malan heeft geweigerd de leiders van
het „fakkel-commando" te ontvangen,
tenzij zij hun oproep voor protestde
monstraties in het gehele land intrek-
k£De nationale voorzitter van de be
weging heeft verklaard, dat de leiders
desondanks toch van Durban naar
Kaapstad zullen reizen met het doel
premier Malan te bezoeken.
Dulles heeft nu ontslag
gevraagd
John Foster Dulles heeft gelijk
reeds aangekondigd zijn ontslag in
gediend als adviseur van Dean Acheron,
de Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. In een brief aan president
Truman zegt Dulles, dat zijn voornaam
ste taak de behandeling van het
Japanse vredesverdrag voltooid is.
Lord Noel Buxton wilde door
de Thames waden
MAAR MOEST ZWEMMEN.
Lord Noel-Buxton heeft gisteren ge
poogd een wandeling door de Thames
te maken, ten einde de theorie te veri
fiëren. dat er een doorwaadbare plaats
in de rivier zou zijn. recht tegenover het
parlementsgebouw.
Maar de 300 meter brede stroom was
dieper dan hy dacht en de lord moest
zw mmen. Na 17 m'nuten kroop hij nat
en koud aan wal in de schaduw van de
parlementsgebouwen, waar honderden
mensen hem toejuichten. Noel-Buxtcn.
die een geschiedenis van de Westminster
Abbev schrijft- wilde wedijveren met de
legioenen van Caesar in hun opmars van
het Zuiden naar het Noorden, nu 1900
jaar geleden. Drie pohtlevaartuigen be
geleidden hem bij de overtocht. Noel-
Buxton verklaarde, dat door de zware
regens de rivier te zeer gestegen was om
de afstand al wandelende al te leggen.
Beslissende fase?
(Van onze Parysc correspondent)
De onderhandelingen met Tunis, zowel
als met Marokko, die beide sedert ge
ruime tijd onderbroken waren, beloven
dezer dagen voor Parijs opnieuw ln een
act.evere. en mogelijk beslissende fase
te zullen treden Men herinnert zich hoe
gedurende de Uno-zitt ngen in het Pa
lais de Chaillot. twee Tunesische minis
ters. leden van de extr.mlstisohe Neo-
destour-partij, (vergeefs) getracht heb
ben hun meningsverschillen met Parijs
aan dit hoge politieke forum ter be
middeling voer te leggen.
Die poging mislukte. Maar intussen
braken ui Tunis bloedige onlusten uit.
waardoor ook het klimaat voor vrucht
bare onderhandelingen met Parijs ver
troebeld werd Tevens dient opgemerkt
tc worden, dat tengevolge van de poli
tieke crises ln Parys de Quai d Orsay
kennelijk tekort is geschoten cn met
wyfelachtige en tegenstrijdige instruc
ties ongetwijfeld voedsel heeft gegeven
aan het verzet der Tunesische extremis
ten. Doch Intussen heeft nu de Franse
minister Mitterand toch nieuwe voor
stellen ontworpen, welke thans de bey
door de president resident-generaal De
Hautecloque een neef van wylen ge
neraal Leclerc zijn overhandigd. Dit
mag men op zichzelf al beschouwen als
een hoopvol symptoom, want tot dusver
had de bey Frankryks hoogste vertegen
woordiger de toegang tot zyn paleis ge
weigerd.
Wat Marokko betreft, h:-eft de sultan
enkele dagen geleden president Aunol
een brief geschreven waarin hij zijn
vroegere eisen in beleefde doch niettemin
dwingende termen herhaalt en aan
dringt op een herziening van het pro
tect oraats verdrag. waardoor sedert 1912
de relaties van zyn land met Frankryk
geregeld worden.
Ofschoon de toon van deze boodschap
zich gunstig moet onderscheiden van de
houding, die de bey de laatste maanden
zich tegenover Parijs heeft geprrmit-
teerd. en men het hier met name appre
cieert dat Marokko zyn dëmarches bij
de Uno heeft gestaakt, zou toch ook deze
nieuwe brief weinig twijfel laten over de
onverzettelijkheid, waarmee eveneens de
sultan eindelijk tastbare resultaten
hoopt te kunnen afdwingen. Het zal
evenmin wel louter toeval zijn geweest,
dat deze stap door hem werd onderno
men op het moment, dat juist ook Tunis
op nieuwe concessies van Franse zyde
heeft aangedrongen.
Waarnemers menen dan ook over
het algemeen, dat Frankrijk, wil het
nieuwe onrust in beide landen voor
komen. van aanzienlijk meer toege
vendheid blijk zal moeten geven dan
het in het verleden heeft betoond. Bel
de landen eisen, grof gezegd, hun on
afhankelijkheid. Parijs is hoogstens
bereid hun een zekere binnenlandse
autonomie toe te staan, in het kader
van de Franse unie.
Alvorens de besprekingen met Tunis
te heropenen, verlangt echter Parys.
menen wy te weten, de aanvaarding van
twee condities. Ten eerste zal de klacht
bij de Uno moeten worden ingetrokken
cn ten tweede zou het kablnet-Tyenik,
dat die klacht heeft ingediend, dienen
af te treden.
Vooral deze tweede eis lijkt, alreeds
om prestige-overwegingen. moeilijk aan
vaardbaar. Wat de hervormingen zelf
aangaat, zou Parys bereid zyn Tunis toe
te staan zyn binnenlands bestuur door
middel van een twee-kamerstelsel ln te
richten. In die kamers zou de invloed
der Fransen, die sedert zeventig Jaar in
Tunis zyn gevestigd en aan wie het
land zijn ontwikkeling te danken heeft,
echter afdoende veilig moeten worden
gesteld, hetgeen betekent dat voor de
vertegenwoordiging in deze lichamen
niet slechts numerieke maatstaven zou
den moeten worden aangelegd. De bui
tenlandse politiek van Tunis zou door
d:ze hervorming niet mogen worden
aangetast. Ook in de toekomst zal deze
door Parys worden bekrachtigd.
De eisen van de sultan betreffen voor
al herziening van het protectoraatsver
drag en voorts de toestemming een
nieuwe regering samen te mogen stel
len. welke dan uit zyn naam de onder-
Tegenover belde landen wordt de
Franse houding, naar het lijkt, beheerst,
enerzyds door begrip voor de natuur
lijke aspiraties tot een grotere onafhan
kelijkheid, en anderzijds door de vrees,
dat te veel tegemoetkomendheid door de
extremisten zou kunnen worden uitge
legd als zwakte.
Achter Frankrijks officiële tegen
spelers. de bey en de sultan, verschui
len zich inderdaad de twee ultra-na
tionalistische partyen Neo-deslour
en Istiqlal en het is ongetwijfeld
die aanwezigheid, welke de onderhan
delingen in het verleden hun explosief
karakter hebben verleend. Een gun
stige factor schijnt evenwel, dat Parijs
zich beroepen kan op de sympathie
van brede lagen in beide volkeren, die
in meerderheid de banden met Frank
rijk niet zouden willen verbreken.
Tunesische ministers
gearresteerd
De Tunesische premier. Siennik. en
nog drie Tunesische ministers zyn
gearresteerd.
Te middernacht is de staat van be
leg in het protectoraat afgekondigd.
Zoals gemeld, had de Franse resi
dent-generaal. graaf de Hauteclocque
de bey gis»teren verzocht de regering te
ontbinden. De regering-Sjennik werd ln
1950 «Augustus) gevormd. Hy beschul
digde de regering er van „zo niet met
cpret. dan toch in feite" onrust in het
wt jfft* -r-Kt riw*i— v\i r. -=sland veroorzaakt te hebben
8 SÉ .-4 LSmjfi De «"misters zyn op het vliegveld van
$2 ÉÉiH»' E Aoeina aan boord van een legervlieg-
vffif S JS jstL F. tuig gebracht om naar een nog niet
"éi j5> Vyffc, YKffl nader bepaalde plaats ln het bmnen-
r-\ V -<■: MgÊlil a ff JH' i HBh XraS 'land te worden overgebracht. De drie
V i JHSgI|£l. a. H.\5 Hlv"* 'iflKm i RffJB i leiders van de Neo-destour, die zich te
t "Si iglr i Tab3rka in huisarrest bevonden, zijn
feJfL li l afi naar Pen andere plaats van het grond-
i i w&f - V gebied overgebracht.
U'; l i j 'JV* WOok enkele der voornaamste leiders
ni |*i| I van de Tunesische extremistische par-
fela tijen zijn hedennacht aangehouden, zo-
J wel te Tunis als in plaatsen van het
binnenland De aangehouden personen
Vijftig jonge stieren, afkomstig uit oveigevlogen. Hel eerste tiental is zijn eveneens naar andere p.aatsen
verschillende delen van Nedenand. I Dinsdagmorgen van Schiphol ver- overgebracht
i j i i De staat van beleg is in feite niet
zullen per vliegtuig naar Milaan trokken. opgeheven sinds 1939 doch was slechts
worden vervoerd. De dieren worden j opgeschort De getroffen maatregel be-
in vijf groepen van tien stuks in een De stieren worden in het toestel dus wn *'eer-vaR-kraeht-wor-
De honing cn de Koningin van
Zweden brengen op hel ogenblik
een bezoek aan de Koning en
Koningin van Denemarken.
In het koninklijk paleis Amalicnborg
te Kopenhagen hebben de beide
vorstenparen geposeerd voor de
fotografen.
Van links naar rechts: Koning
Frederik van Denemarken. Konin
gin Louise van Zweden. Koningin
Ingrid van Denemarken en Koning
Gustaaf Adolf van Zweden.
handelingen met Parijs zou kunnen voe
ren. De sultan, een man van ruim 40
jaar, die een Europese opvoeding heeft
genoten, wordt namelijk bijgestaan door
een drietal adviseurs of ministers, die
echter alleen met Frans? goedkeuring
Kunnen worden aangesteld of afgezet.
Tegen zyn huidige raadgevers heeft de
sultan het bezwaar, dat ze wat oud
van jaren en conservatief van opvattin
gen zyn. Zo tellen twee zijner ministers
80 jaar elk. terwijl de derde de leeftijd
van 107 lentes heeft bereikt.
De Fransen, die indertijd een Frans
Marokkaanse commissie hebben voor
gesteld, die dc hervormingen zou moe
ten voorbereiden, vrezen echter, dat de
aandrang van de sultan op toevoer
van wat jonger bloed zijn verlangen
verbergt, zich met extremistische ele
menten van de fel anti-Franse Istiqlal-
partjj te omringen. Bovendien meent
Parys. dat het protectoraatsverdrag
nog voldoende ruimte voor binnen
landse hervormingen openlaat.
Gloster Meteor verongelukt
Piloot gedood
Gistermorgen omstreeks half twaalf
is een Gloster-Meteor straaljager van
de vliegbasis Twenthe op het schiet»
terrein „Vliehors". aan de Westzijde
van het eiland Vlieland, verongelukt.
B)j een schietoefening op de grond-
schijf raakte de vlieger met grote
snelheid de grond, waar het vliegtuig
weer opsprong en vernield in zee te
recht kwam.
De vlieger, de 23-jarige reserve-ser-
geant-vlicger L. Engelsman uit Bor
ger. vond daarbij de dood. Hij was on
gehuwd. Zijn lichaam is inmiddels
geborgen
Het aantal ongevallen, dat zich sedert
het begin van 1950 met Nederlandse
straaljagers voordeed, bedraagt thans
24. Daarby waren 18 doden te betreuren.
Rumoer om Triëst duurt voort
In Rome heeft een menigte van on
geveer 5.000 studenten voor de Ameri
kaanse ambassade gedemonstreerd. Men
zong „Triest voor Italië" en poogde een
politiecordon te doorbreken. De studen
ten weigerden uit elkaar te gaan en
gingen op de grond zitten. ZIJ verwijder
den zich pas, toen een delegatie van
vijf studenten doorgelaten werd. diee?n
protestschrift aan de Amerikaanse am
bassadeur walde overhandigen. Een func
tionaris van de ambassade zeide echter,
dat de ambassadeur niet aanwezig was
en daarom het protest niet ln ontvangst
kon nemen.
Inmiddels was de menigte aangegroeid
tot het viervoudige.
De demonstranten poog dien door te
dringen tot de woning van de premier.
Hierby bekogelden ze de politie metste
nen en vruchten, die zij van de markt
stalletjes grepen. Ongeveer 15 politie
mannen en tien studenten raakten ge
wond.
Ook voor het ministerie van buiten
landse zaken werd gedemonstreerd In
het geheel werden 45 demonstranten in
hechtenis genomen.
In Napels werden 70 studenten in
hechtenis aenomen. Een menigte van
10.000 demonstranten poogde zich ook
hier een weg te banen naar het Ame
rikaanse consulaat-generaal.
Nader wordt gemeld, dat in Rome 48
personen werden gewond, van wie 18
politiemannen, en 130 studenten werden
gearresteerd. De politie maakte gebruik
van traangas om de demonstranten te
verspreiden.
In Napels werden 4 personen gewond
en 100 studenten gearresteerd. In Triest
zelf is het rustig
Zowel in Londen als Washington wor
den besprekingen gevoerd.
In een commentaar op de ongeregeld
heden in Triest heeft radio-Belgrado in
een uitzending verklaard, dat „de
kwestie-Triest slechts door directe on
derhandelingen tussen Joego-Slavië en
Italië zal kunnen worden geregeld".
VERSCHERPTE
MAATREGELEN TEGEN SPIONNAGK
IN ZWEDEN
Zweden gaat zijn maatregelen tegen
militaire spiormage verscherpen. BU
alle weermachtsafdelingen zullen spe
ciale personen worden aangewezen, die
zich door veelvuldige inspecties er van
moeten vergewissen, dat de beveiliging
tegen splonnage voldoende ls. Alle chefs
van militaire veiligheidsdiensten zullen
ln April en Mei nieuwe cursussen moe
ten volgen
Het gehele weermachtspersoneel zal
Ingelicht worden over doel en werk
methoden van spionnen en saboteurs.
vijl »i
I speciaal
daartoe ingericht vliegtuig1 gebracht.
ding.
De nieuwe maatregel betekent, dat de
opperbevelhebber der troepen o m. be
paalde politieke volmachten ontvangt,
die tot nu toe aan de resident-generaal
behoorden. Bovendien is een avondklok
in alle steden Ingevoerd tussen neïen
uur des avonds en halfzes in ae och
tend.
De Westelijke mogendheden zijn ech
ter van mening, dat te Potsdam in
feite niet de definitieve grenzen zijn
vastgesteld, doch dat toentertijd is
uitgemaakt, dat de eindbeslissing in
deze kwestie by het opstellen van een
vredesverdrag zou worden geyomen.
De Westelijke mogendheden verklaren
tenslotte overtuigd te zijn van de nood
zaak van een streven naar Europese
eenheid. In dit verband steunen zij vol-
ledig de plannen om Duitsland op te
nemen in een „zuiver defensieve
Europese gemeenschap, die de vrede zal
bewaren, agressie voorkomen en het
herleven van militarisme zal verhinde
ren". Het Russische voorstel voor de
vorming van een Duits nationaal leger
wordt strijdig met dit doel geacht.
De Inhoud van de drle-mogendheden-
nota heeft de instemming van bonds
kanselier Adenauer.
iota's in overeenstemming niet verwachte
De Britse, Franse en Amerikaanse
inbassadeurs te Moskou, hebben giste-
v3 op het Russische ministerie van
t.itenlandse zaken de nota's overhan-
jjjd. die een antwoord vormen op de
Russische nota over het Duitse vraag-
van 10 Maart J.I.. waarin het sluiten
een vredesverdrag met Duitsland
«rd voorgesteld. Bij de Russische nota
-< een ontwerp voor een vredesverdrag
tioegd.
De Westerse grote drie hebben het
Kremlin geantwoord niet te kunnen
instemmen met het tot stand komen
nn een verenigd Duitsland, indien dit
een eigen leger, vloot en luchtmacht
10U mogen hebben.
In de gelijkluidende Westerse ant-
.cordnota's wordt gezegd, dat aanvaar-
iji% van het daartoe strekkende Rus-
he voorstel „het tot stand komen
een nieuw tijdperk in Europa, waar-
_vj de internationale betrekkingen tussen
i? landen op samenwerking zouden
nrden gebaseerd, ln gevaar zou bren-
ren" Hieraan wordt toegevoegd, dat op
•ond van dit nieuwe beginsel Duitsland
>el zal nemen aan de Europese ver-
■digingsgemeenschap.
,De regeringen der Westerse mogend-
;denaldus de nota's, „hebben immer
rêchtdadig gestreefd naar het sluiten
in een rechtvaardig en duurzaam
-tdesverdrag. dat een einde zou maken I
in de verdeling van Duitsland. Dit
sn alleen bereikt worden indien er een
t:erine komt voor een verenigd Duits-
ird.Een dergelijke regering kan slechts
itigd worden, nadat er in geheel
iland onbelemmerde en geheime
lezingen zyn gehouden,
de Russische voorstellen is niet
egeven. hoe de internationale
.ie zou zijn van een regering voor
ïteel Duitsland vóór het tot stand
d van een vredesverdrag.
Westerse mogendheden zyn van
mening, dat een dergelijke Duitse
regering vrij moet zijn om zowel voor
als na het sluiten van een vredes
verdrag met Duitsland bondgenoot-
Hbappen aan te gaan. die in overeen
stemming zijn met de beginselen en
doeleinden, neergelegd in het Hand
iest der Verenigde Naties.
Russische regering heeft zich be-
verklaard ook andere voorstellen
de hare te bespreken.
Westerse mogendheden zijn van
mening dat het niet mogelijk zal zijn
gedetailleerde besprekingen over een
uedesverdrag met Duitsland aan te
uogen, voordat er onbelemmerde en
pbtime verkiezingen zijn gehouden
>n er een vrye Duitse regering is ge-
lirmd, die aan dergelijke besprekin-
trn kan deelnemen",
dit verband wordt herinnerd aan
feit. dat de Verenigde Naties een
missie hebben ingesteld om te on-
oeken, of in geheel Duitsland der-
ie verkiezingen kunnen worden ge-
J- Nu deze commissie van de
regeringen van West-Duitsland en
West-Berhjn de voor haar onderzoek in
deze gebieden noodzakelijke faciliteiten
heeft gekregen, verklaren de drie
Westelijke mogendheden gaarne te zien,
dat dergelijke faciliteiten ook door
Oost-Duitsland en Oost-Berlijn worden
gegeven.
Vervolgens wordt in de nota's gespro
ken over de Russische verklaring, dat
het Duitse grondgebied wordt bepaald
door de grenzen, die bij de conferentie
van Potsdam zijn vastgelegd.
