LEIDSCH
DAGBLAD
VUEGCATASTROPHE VOOR K.L.M.
BIJ FRANKFORT
O
der 47 inzittenden van Koningin Juliana
omgekomen
D. C. 6 stortte in hos en brandde nit
C)
LiM
f|]ste Jaargang
MAANDAG 24 MAART 1952
Rijnstreek-editie
No. 27566
Ou teleur: J. W. Henny
llofMreaactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 6 per kwartaal; f.0 47 per week
Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 87055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507
een of twee motoren waren uitgeval
len. Zekerheid hierover was echter
niet te krijgen. Verder heette het, dat
de landlngspermissic van het vliegveld
nog niet verleend was. Anderen ver
klaarden ons, dat kort voordat het
ongeluk geschiedde, opvallend lang
zaam over Neu Iscnburg gevlogen had.
seconden, nadat het contact verbroken
was. brandweer en geneeskundige dienst
gealarmeerd.
GOUD AAN BOORD
Het toestel had 493 kilogram goud
aan boord, ter waarde van on ze veer 3
millioen gulden, welke hoeveelheid ver-
j pakt was m twaalf kisten Deze kostba-
re last schijnt in zijn geheel geborgen
te zijn.
In de namiddag van Zaterdag arri
veerde met een Dakota een Commissie
van onderzoek van Nederlandse deskun-
Even later toen het hem bleek, dat
dit onmogelijk was, bemerkte hy dat
i het toestel passagiers aan boord gehad
moest hebben. Door een gat in de romp
1 wist hij zich naar binnen te werken.
waar hem. zoals hy ons zeide. de stilte
van het graf tegemoet sloeg. Pas daar-
j na realiseerde hy zich aan een licht steu
nen. dat cr zich nog levenden tussen de
wrakstukken moesten bevinden. Zich
steeds op dit geluld onenterende, wist
hy hen te vinden
Hoffmann slaagde er in vijf levenden
naar buiten te dragen Dit ging met
grote moeilykheden gepaard, daar de
inzittenden van het toestel met de lan-
dingsnemen nog aan hun stoelen be
vestigd waren Met zijn zakmes moest
i hij de leren riemen stuk voor stuk door-
l snyden.
Nadat Hoffmann de vijfde passagier
in veiligheid had weten te brengen,
slaagde hij er in nog vyf personen naar
buiten te dragen Hij had er echter geen
idee van of zy nog leefden of niet
Toen Hoffmann deze tien personen uit
de ravage had gehaald, arriveerden ka
pitein Freer met zyn mannen. De expe
diteur was toen reeds over zyn zenuwen
heen
Het bleek onmogelijk nogmaals de
wrakstukken binnen te dringen.
In de avonduren zochten wü Willi-
bald Hoffmann in zijn woning op. De
moedige redder was toen nog steeds
niet bekomen vau de schrik en emo
ties: hy was totaal overstuur. Toch
vertelde hy ons nog, dat hy als sol
daat aan het Noord-Afrikaanse front
veel dingen had meegemaakt, maar
dat deze ramp een grotere indruk op
hem had gemaakt. Daar het vuur
snel om zich heengreep en ieder ogen
blik een explosie kon volgen, had hij
zich niet nogmaals in de wrakstukken
gewaagd. En inderdaad, een der ben
zinetanks was even later geëxplo
deerd.
HONDERDEN METERS TUSSEN
BOMEN DOOR
Over de oorzaken van het droevige
oneeli >c nog niets bekend op het mo-
De
verongelukte bemanning
De leden der bemanning van het verongelukte K.L.M.-vliegtuig
„Koningin Juliana" welke omgekomen zijn, waren:
Gezagvoerder L. E. J. POUTSMA, oud 33 jaar, wonende te Amsterdam
gehuwd en vader van twee kinderen;
2e bestuurder J. J. GART, oud 35 jaar, wonende te Zwanenburg,
gehuwd en vader van twee kinderen;
3e Bestuurder A. M. VAN DER STELT, oud 24 jaar, wonende te
Amsterdam, ongehuwd;
Ie Radio-telegrafist C. HOEFNAGEL, oud 34 jaar, wonende te Amstel
veen, gehuwd en vader van twee kinderen;
2e Radio-telegrafist S. DE WAARD, oud 29 jaar, wonende te Amster
dam, ongehuwd.
Ie Boordwerktuigkundige C. VAN ETTEN, oud 25 jaar, wonende te
Den Haag, gehuwd en vader van een kind;
2e Boordwerktuigkundige H. VAN DER LEE, oud 26 jaar, wonende te
Amsterdam, gehuwd en vader van een kind;
Ie Steward F. J. KOERSHUIS, oud 36 jaar, wonende te Wassenaar,
gehuwd en vader van twee kinderen;
2e Steward J. BLAAUW, oud 28 jaar, wonende te Dordrecht, gehuwd,
en vader van twee kinderen.
GISSINGEN NA \R OORZAAK
Dc leiiin? van het v.iegveld Rhein-
Main heeft verk-aard dat de „Konin-
g.n Juliana" zich voor de laatste maal
1 me.dde toen het toestel zich boven het
cantrólepunt ..Staden20 kilometer Nrd
I Oostelij.c van Offenbach beiond. Bii het
j contró.epunt Offenbach. 14 kilometer
van het vliegveld verwijderd meldde de
machine zioh niet, waaroD om 10.55
uur alarm werd gemaakt.
P.aatselijke deskundigen meenden eerst,
dut mogelijk het vliegtuig te laag vhe-
1 gend uit een mistbank was gekomen en
dat de piloot niet in staat was geweest
snel gene eg hoogte winnen Dr Brink
man. hoofd van het Duitse Weerstation
voor de luchtvaart te Rhe.n-Mam acht
te het echter onwaarschijniyk dat de
ramp aan slecht zicht te wyten sou
zyn
Vo'gens hem was er zicht tot od 1600
meter geweest en de laagste wo'kenlaag
boven het beboste gebied rond het
vliegveld lag op ongeveer 90 meter. De
laagste dikke wolkenlaag lag op 450 me
ter boven de bossen .aldus dr Brink
man. Vo'zen? een hogere Duitse func-
digen en enkele medici, die op de plaats
waar de wrakstukken verspreid lagen
een onderzoek instelden.
ZWARE BERGING
Drie Duitsers, die in een vrachtwagen
juist over de Prankfurterstrasse reden,
renden naar het wrak toe. dat op nau
welijks 50 meter van hen ai lag. omdat
de machine bij-na evenwydig aan de
weg had gevlogen. Zij slaagden er met
veel moeite in een opening in de romp
te forceren en vertelden later, dat zij
daarbinnen uit de onbeschryfelyke
chaos van over en door elkaar gewor
pen stoelen een hartverscheurend ge
kreun en gejammer hoorden
Zonder aarzelen lichtten zy een Jon
ge Duitse vrouw. Ruth Horn, tot voor
kort grondhostess by de KLM te Prank-
fort. uit het wrak. Zy was juist vier
dagen tevoren getrouwd, en keerde met
haar jeugdige echtgenoot terug uit Ro
me. waar zij enkele wittebroodsdogen
hadden doorgebracht. Volkomen over
stuur rende zij met twee gebroken ar
men naar de straat
Cu/.- bemanning, behalve stewardess gedood
(Telefonisch van onze correspondent te Bonn).
Op nagenoeg dezelfde plaats, waar twee jaar geleden een Amerikaans
litair vliegtuig is neergestort en enige tientallen kilometers van de plaats,
at in 1935 de ramp van de „Leeuwerik" van de K.L.M. plaats vond, ver-
■gelulte Zaterdagmorgen gelijk in een deel van onze oplage van Zaterdag
ifds gemeld nabij Neu Iscnburg in Duitsland, op acht kilometer van het
«"trum van Frankfort gelegen, tussen 10 uur 45 en 10 uur 50 het K.L.M.-
toestel Koningin Juliana", dat van Johannesburg op weg was naar Amsterdam,
en voordat het op het vliegveld van RheinMain wilde landen. Het toestel,
«armee het Koninklijk Paar naar Amerika zou vliegen, stortte neer in een bos
'Peen vijftigtal meters afstand van de weg WaldorfFrankfort, schoof enkele
tanderden meters door, waarbij talloze bomen als lucifershoutjes braken, en
»i°og kort daarna in brand.
Aan boord bevonden zich 47 inzittenden, waarvan slechts drie de ramp
herleefden.
Torn de Amerikaanse Rescue and i
•ire Brigade, onder commando van j
"Plain Romeo J. Freer, op de plaats
|,r> hel onheil arriveerde, had de 1
"«Use expediteur Willibald Hoffmann j
111 ne brandend' resten van de Dou- I
fas D.C.-6 „Koningin Juliana" al
V' Personen gered, waarvan één kort
i rtu a3n zijn verwondingen over
een, terwijl de tweede in de loop van
'ilerdacavond de geest gaf.
reredden zijn mej. A. J. G. Gau-
'er uit Amsterdam, stewardess, die een
!'n heenbreuk kreeg, dr P. Srhaum-
'Jrf. "uitser, wiens toestand critiek
..'Bn®.evron* K. HornStcinbrenncr,
n 9u'!'e. die vier dagen geleden ge-
h. cn mel haar man van
nj*elyksreis terugkeerde.
In geheel Duitsland heeft het onge
luk een diepe indruk gemaakt. De dag
bladen te Ê'rankfort kwamen kort na
de ramp met extra-edities op straat.
TRAGISCHE RAVAGE
Toen wij enkele uren nadat de „Ko
ningin Jul.ana" was neergestort en kort
daarna in brand gevlogen, op de plaats
des onheils arriveerden, viel er van de
romp van het toestel niets meer te on
derscheiden. Tot in een wyde kring van
enkele honderden meters lagen de wrak
stukken van de KLM-vogel verspreid:
stukken aluminium, flarden van kleren
en resten van rr Isbcnodigdheden.
Alleen stond tegen een boom een
groot stuk van een vleugel overeind, dat
daar kennelyk zo neergekomen was.
Even verder lag een complete buiten
band van een der wielen. Maar. dat was
ook het enige, wat niet verwrongen of
door het \uur verteerd was. Rond de
plaats van de ramp. waar gedurende
de eerste uren na de catastrophe de
uniformen \an de Amerikaanse militai
ren domineerden, werden touwen ge
spannen Teneinde het reddingswerk te
vergeinakkelyken en de auto's, d.e aan
dit werk deelnamen, beter gelegenheid
te geven nabij het wiak te komen, wer
den enige bomen geveld
Op de plaats van de ramp hadden w-y
een kort onderhoud met de Amerikaanse
kapitein Romeo J Freer, die het red
dingswerk heeft geleid
Binnen de vijf seconden nadat het
vliegveld Rhein-Main de communicatie
met de „Koningin Juliana" verloren had
was kapitein Freer met zyn mannen
van de Rescue and Fire Brigade, welke
op het vliegveld dag en nacht gereed
staat, uitgeruktToen hij op de plaats
van het ongeluk aankwam, viel er aan
redden nieta meer te denken het vuur
greep reeds gretig om zich heen, zodat
Een overzicht van de plaats des
onheils.
direct de blussingsapparaten in werking
gesteld moesten worden. Daarna wer-
I den de resten van de romp door een
kraan wagen uit elkaar gescheurd zodat
de zich nog temidden van de wrakstuk
ken bevindende lyken geborgen konden
I worden.
Kapitein Freer verklaarde ons ver
der. dat hij zich reeds elf jaar met dit
soort reddingswerk bezighoudt, doch
dat hij nog nooit een ramp van deze
omvang had meegemaakt: het was de
zwaarste, waarby hij ooit betrokken
Slechts weinigen zyn van het ongeluk
getuige geweest.
Het toeval wilde, dat een expediteur
uit Frankfort. Willibald Hoffmann, juist
met zijn vrachtwagen, beladen met an
tieke meubelen, langs de plaats des on
heils reed. toen hy op de weg was van j
Waldorf naar Frankfort. Hoffmann zag
het KLM-toestcl naar beneden storten
en enkele ogenblikken later een grote
steekvlam opschieten Hy bracht zyn
wagen ogenblikkelijk tot stilstand, en
snelde naar de plek. waar het vliegtuig
verongelukt was. Er had zich rond het
wrak reeds een grote hitte ontwikkeld.
De romp bleek bovenop de cockpit ge
drukt te zyn.
In den beginne meende Hoffmann
dat een militair vliegtuig verongelukt
was. Het eerste waar hy toen aan dacht
w»s om de piloot te redden
ment. dat wy dit schryven De piloot
had blijkbaar de laatste voorbereidingen
getroffen om op het vliegveld Rhein-
Main te landen. Bij de -landingsmanoeu-
vre moeten het landingsgestel en de
vleugels de op de plaats van de ramp
hoge dennebomen geraakt hebben, waar
door het toestel neerstortte. Het ploegde
zich echter nog enkele honderden me
ters tussen de bomen door. waarby
tientallen bomen als lucifershoutjes af
knapten.
Van meerdere zijden vernamen wü
Zaterdagmiddag, dat reeds voordat de
„Koningin Juliana" begon te dalen.
t onaris van het vliegved moet de oor
zaak van het ongeluk in het vliegtuig
I zelf gelegen zun geween. Hij lichtte
zijn verklaring toe door te zegen, dat
I elk vliegtuig, dat co het vliegve'd Rhein
I -Mlsin gaat. landen, verbinding moet
I zoeken met het Amerikaanse radlosta-
I t'on op het dak van het gebouw van de
I. G-Farben in Frankfort Deze verbin-
I ding wordt dan gehandhaafd tot het
vliegtuig is ge'and De verongelukte
I machine was in verbinding met het ra
diostation getreden, doch het ..contact.'
•verd potsel-rg verbroken, aldus de
fjnct.onans Volgens de van kracht
z nde rere'ingen werden binnen de vyf
I V
Vii
4 X c
De bemanning van het verongelukte boordwerktuigkundige; G. r. Ettcn. .Hoefnagel, eerst ladiotelegrafist;
KLM-vliegtuig: van links naareerste boordwerktuigkundige en H.S. dc Waard, tweede radiotelcgra-
rechts boven: L. E. Poutsma. ge-van Lee. tweede boordwerktuig- fist, F. Koershuis. eerste steward:
zagvoerdcr Gart. tweede be- kundige. J. Blaattw. tweede steward en mej.
stuurder; A. M. van der Stelt, dei de Van links naar rechts onder: G. .4. J. G. Gauticr. stewardess.
Het K.L.M.-toestel ..Koningin
Juliana", de PH T.P.J. dat Zater
dagochtend in Duitsland tussen
Frankfort en Neu-lsenburg. op
ongeveer acht kilometer afstand
van Frankfort, is verongelukt.
Intussen slaagden de redders er in nog
enkele andere inzittenden, onder wie
als enig lid der bemanning, mej. Gau-
tier. uit de romp te bevrijden Kort
daarna keerde Ruth Horn roepende ora
haar man bij het wrak terug, doch toen
was het reeds te Laat De Duitse bursers
moesten zich ylings uit de voeten ma
ken, want met een ver in de omtrek
hoorbare k ap explodeerde een der ben
zinetanks. De'en van de machine wer
den door het bos geslingerd, terwyi
steekv ammen omhoog schoten. Wel
Vaagden de redders er bij een moedige
poging in de heer Horn ook nog uit het
wrak te trekken, doch hn had reeds zo
veel brandwonden opgelopen, dat hy
tijdens het vervoer naar het ziekenhuis
de laatste adem uitblies.
Lydelijk moesten de enkele omstan-
j ders daarna toezien hoe het vuur zich
van het wrak meester maakte, terw yl
zy binnen nog gekreun hoorden. Bin
nen weinige ogenblikken arriveerden
j toen, gierend met hun sirenes tiental-
j !en Amerikaanse en Duitse ambulance
autes. bulldozers, palltiewagens en an
dere Op het vliegveld geuationneerde
brandweerauto's d:e de strijd tegen het
vuur met schuimblusapparaten spoedig
in hun voordeel beslechten.
Daarna zette men de gekante'de romp
met een kraanwagen overeind en
scheurde met zwaar materiaal de romp
en stuurhut open. omdat de omgeko
menen op geen andere wijze konden
worden geborgen. Bulldozers trokken
verschroeide en verbogen delen van het
omhulsel uiteen en daarna werden de
iSloffe'tike resten cd brancards naar de
1 weg en naar de ambulance wagens ge-
