LEIDSCH DAGBLAD
VRIJDAG 21 MAART 1952 No. 27564
»":J w DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 570S®
Iredactie: B W Menkhorst en J Brouwer f 6_ per kwartaal: f 0 47 per week Telefoon Dir en Adm.: 25041. Red 21507
Millioenenlening van
Wereldbank voor K.L.M.
Aankoop van
23 nieuwe vliegtuigen
De Wereldbank heeft de K IM. een
lening verstrekt van 7 millioen dollar
ter gedeeltelijke financiering van de
aankoop in Amerika van 23 nieuwe
vliegtuigen, t.w. 9 Super-Constella-
tions ..Lockheed". 7 Douglas DC 6 en
6 Convairs - 340.
De lening wordt door de Nederlandse
regering gegarandeerd. De Wereldbank
voegt aan deze bekendmaking toe. dat
de K L.M. haar luchtvloot herziet m
verband met een verwachte uitbreiding
van het lucht vaart verkeer in de komen
de jaren en tevens om haar concurre
rende plaats onder de internationale
luchtvaartmaatschappijen te handhaven
en haar mogelijkheid tot het verdienen
van dodars te verbeteren.
Met deze herziening van de luchtvloot
zou 33 millioen dollar gemoeid zijn. zo
dat dus ongeveer 20" hiervan met be
hulp van de lening bekostigd zal wor
den. De rest zal door de maatschappij
zelf bekostigd worden.
De helft van de lening wordt ver
schaft door de Chase National Bank.
Dit ia de eerste maal. dat een particu
liere bank rechtstreeks deelneemt aan
een lening, die door de Wereldbank
wordt verstrekt.
De lening heeft een looptijd van 6 >4
jaar en draagt een rente van 4>,bTo per
jaar.
Professor en mevrouw fcan Piccard
staan hier in het sluitingsgat van
hun gondel, die geheel gelijk is aan
het exemplaar waarin zij hun be
roemde tocht naar de stratosfeer,
gemaakt hebben in 1934. Professor,
Piccard vertoeft, thans in Minnca-
polis in de Verenigde Staten en
heeft daar verklaard dat hij nog
eenmaal een dergelijke tocht wil
maken. De professor, die thans 68
jaar oud is. wil deze tocht onder
nemen tezamen met zijn vrouw HIJ
denkt negentien mijten in de stra
tosfeer te kunnen stijgen met het
doel de cosmische stralen en hei
licht van Mars te bestuderen.
Franse Senaat verwerpt
glijdende loonschaal
De Franse raad van de republiek
'Eerste Kamen heeft met 117 tegen 43
stemmen bij 100 onthoudingen een wets
ontwerp verworpen, dat voorziet in au
tomatische loonsverhogingen indien de
prijzen met meer dan 5" 6tijgen. Het
ontwerp werd de vorige maand door de
Nationale Vergadering goedgekeurd Het
gaat thans terug naar de Nationale
Vergadering waar het een volstrekte
meerderheid moet krijgen om wet te
kunnen worden.
Amerika's hulpverlening aan
het buitenland
Acheson getuigt
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken. Dean Acheson. heeft ge
tuigenis afgelegd voor de commissie van
buitenlandse aangelegenheden van het
Huis van Afgevaardigden, die thans be
raadslaagt over Trumans verzoek om
voor het komende belastingjaar een be
drag van 7900 millioen dollar beschik
baar te stellen voor de Amerikaanse
hulpverlening aan het buitenland.
..Het is niet mogelijk de hulp aan
onze Nato-bondgenoten te besnoeien,
daar het overgrote gedeelte hiervan
moet worden beschouwd als steun ter
vergroting van de militaire kracht van
deze met ons verbonden staten Eisen
howers strijdkrachten moeten ..in top
conditie" worden gehouden: dat is wat
de regering met de aangevraagde gelden
wil bereiken.
Hij herhaalde: ..De Amerikaanse po
litiek is: een oorlog verhinderen. Daar
om bouwen wij, te zamen met West-
Europa. een strijdmacht op, die het
Rusland en zijn vazalstaten volkomen
duideluk moet maken, dat een aanval
hunnerzijds nimmer kan leiden tot een
go?dkope overwinning. Wy bouwen ner
gens een strijdmacht op die voor aan
talsdoeleinden zou kunnen worden ge
bruikt. Het doei van ons programma tot
wederzijdse beveiliging is: de zekerheid
scheppen dat wy het hoofd kunnen bie
den aan een vyandelyke aanval die zo
lang moet kunnen worden tegengehou
den totdat reservetroepen het toneel van
de strijd hebben bereikt."
Acheson beval voorts goedkeuring van
het regeringsverzoek aan om 1400 mil
lioen dollar uit ie trekken voor West-
Europese ..fondsen ter bevordering van
de verdedigingsinspanning"
..Dit geld dient om W^st-Europa in
staat te stellen grondstoffen en machi
nerieën te kopen, die het nodig heeft
voor de vervaardiging van militaire uit
rusting. Stellen wij het niet beschik
baar. dan is een West-Europese herbe
wapening onmogelijk.
Onze bondgenoten liggen bij een vy
andelyke aanval gevaarlijk bloot. Ik ben
van mening, dat zy zich, met deze en
andere door ons geboden hulp kunnen
beveiligen. Helpen wy niet. dan ben ik
er zeker van. dat zy dat niet kunnen",
aldus Acheson.
Sprekend over de .tamelijk omvang-
rnke hu'.pverlenings-programma s". die
de Verenigde Staten voor India. Pakis
tan en Perzië overwegen, zeide Acheson.
dat zich in deze landen in het afgelo
pen jaar een zeer gevaarlyke toestand
heeft ontwikkeld
..Wij hopen, dat het India, met onze
hu'p. moge'yk zal zyn zijn levensmid-
de'en voortbrenging in vier jaar cij ds
met zeven millioen ton te verhogen.
menen, dat dit onder meer noolza-
ke'.ilk is om een neiging tegen te gaan,
welke by de kortgeleden in India ge
houden algemene verkiezingen aan de
dag is getreden, waarbij het aantal op
communistische Candida ten stemmenden
zeer sterk is toegenomen".
Acheson deelde verder mede. dat het
grootste gedeelte van de voor Ameri
kaanse hulpverlening aan het Verre
Oosten aangevraagde gelden bestemd is
voor het verlenen van militaire hulp
aan landen, waar hetzij reeds gevoch
ten wordt, hetzij vijandelijkheden drei
gen uit te breken Ook dienen deze gel
den voor het betalen van voorraden
voor gebieden als het eiland Formosa.
..Het communistische China heeft
voorraden en militaire Instructeurs ge
leverd aan een andere communistische
vazal, die oorlog voert in Indo-Chlna.
Oost-Europese communistische staten
nemen een dreigende houding aan te
genover andere landen, zoals Joego-Sla-
vlë. Dit alles heeft een dergelijke staat
van onzekerheid doen ontstaan, dat de
enige wyze, waarop wy onze veiligheid
kunnen verzekeren, gelegen is in ver
groting van onse kracht", aldus de
Amerikaanse minister.
Kwestie Saargebied blijft
binnenskamers
Een Duitse woordvoerder heeft mede
gedeeld. dat Frankryk en West-Duits-
land het eens zijn geworden over de in
stelling van een gemengde commissie
om er voor te zorgen, dat de toestand
in het Saargebied het houden ran de
mocratische verkiezingen in de herist
van dit Jaar toelaat.
De West-Duitse kanselier Adenauer
en de Saarlandse minister-president
Hoffman trokken geen van beiden hun
memoranda over het bestuur van dit
gebied in, doch zy overhandigder deze
aan het ministerscomité var de Raad
van Europa als documentatiemateriaal,
niet voor publicatie of discussie be
stemd. Het gehele onderhoud tussen
Adenauei en Sohuman. dat tot de over
eenstemming over de Instelling var de
gemengde commissie leidde, duurde
precies negentig seconden.
VERVOLGING VAN DRIE PARIJSE
COMMUNISTISCHE BLADEN
De Franse minister van binnen'andse
zaken heeft een gerechtelijke vervolging
ingesteld tegen drie Parys-> communis
tische bladen. De bladen worden er van
beschuldigd een vals bericht te hebben
gepubliceerd, volgens hetwelk een Ame
rikaanse korooraal te Melun met zyn
legerauto op een groep demonstrerende
stakers was ingereden, waardoor een
staker gedood werd.
De vervo'glng is ingesteld op grond
van een wet van 1881, die valse publi
caties, welke de openbare rust moge.yk
kunnen verstoren, strafbaar stelt. Het
vooronderzoek kan een Jaar in beslag
nemen.
Strijd in Zuid-Afrika neemt
fel karakter aan
Dr Malan geeft zich niet
gewonnen
De uitspraak van de afdeling voor
£er°eP van het Hooggerechtshof in
Zuld-Afrika berust op eenstemmige con
clusie van de vyf rechters.
Bij het bekendmaken van de uitspraak
van het hof zeide de opperrechter ten
aanzien van het door de regering aan
gevoerde argument, dat de wet de kleur
lingen geen rechten ontnam, daar zy
hun een betere vertegenwoordiging in
het parlement verschafte, dat dit argu
ment illusoir was. „De Zuld-Afrika-wet
bevatte waarborgen van omlijnde rech
ten, niet van gelijkwaardige rechten. Het
argument van de regering zou inhouden,
dat een dief my straffeloos van mijn
eigendom mag beroven wanneer hij
maar bereid is mij daarvoor iets gelyk-
of meerwaardigs terug te geven".
Het hooggerechthof heeft in zyn
arrest bepaald, dat de wet op aparte
vertegenwoordiging van 1951 ongeldig,
van nul en gener waarde is en geen
rechtskracht heeft volgens de bepalin
gen en krachtens de voorzieningen
van de hoofdstukken 35 en 152 van
de Zuid-Afrika-wet van 1902 de
zogenaamde verschanste rechten.
Bij wetgeving van 1936 werden de In
heemsen in de kaapprovincie van de
algemene kiezerslijst afgevoerd en aan
deze mensen werd in de gehele unie het
recht gegeven afzonderlijk te stemmen
voor blanken, die hen moeten vertegen
woordigen. De thans door het hof ongel
dig verklaarde wet breidde dit beginsel
uit tot de kleurlingen in de Kaap
provincie. De kleurlingen buiten de
Kaapprovincie hebben in het geheel geen
stemrecht, evenmin als de vrouwelijke
kleurlingen in de Kaapprovincie.
Tezelfdertyd heeft de leider van de
oppositie, Strauss, verklaard, dat de
regering op grond van het arrest van
het hof zou moeten aftreden.
Strauss zeide, dat de „Verenigde
Party altyd van mening is geweest,
dat de, vorig jaar door het parlement
aangenomen wet op de afzonderiyke
vertegenwoordiging van de kleurlingen,
afgezien van de wettelyke verwikkelin
gen. immoreel is en in stryd met de
plechtige beloften, welke aan de niet-
blanken zijn gedaan door blanke Zuid-
Afrikaanse leiders van alle partyen.
„De volkomen verkeerde behandeling
door de regering van dit voor het volk
van Zuid-Afrika moeiiykste en meest
delicate probleem", zou een waar
schuwing moeten zyn. dat men niet zou
kunnen slagen met een eenzydige be
nadering van de Zuid-Afrikaanse ras
senkwestie. De Verenigde Partij zou.
wanneer zij weer aan de macht kwam,
streven naar een nationale benadering
van alle rassenkwesties en overleg ple
gen met de niet-blanken om te probe
ren hun medewerking te verkrijgen.
„Noch het parlement noch het volk
van Zuid-Afrika", aldus de premier,
dr Malan. „zullen bereid zijn te be
rusten in het feit, dat de wetgevende
souvereiniteit van de wettig en demo
cratisch gekozen volksvertegenwoordi
gers wordt genegeerd en de rechter
lijke macht het laatste woord heeft.
I)e nu ontstane toestand schept onze
kerheid en chaos".
Het hooggerechtshof is nu teruggeko
men van zyn in 1937 genomen beslissing,
aldus de premier, daaraan toevoegend,
dat over enige tyd, by een andere
samenstelling van het hof. misschien
weer een andersluidende uitspraak zal
worden gedaan. Ook ls het gevaar niet
langer denkbeeldig, dat prestige en ge
zag van het hooggerechtshof zullen
lyden by het doen van uitspraken over
politiek-constltutlonele kwesties van
fundamenteel belang.
Het zal soms moeilijk voor het hof
zijn de schyn van bevooroordeeldheid
geheel te vermyden, zo ging de premier
voort, en het is niet billijk tegenover het
hof het aan zulk een gevaar bloot te
stellen. „Het is dus duidelijk, dat de
thans ontstane toestand ontoelaatbaar
is De regering zou in haar plicht tegen
over volk en parlement grovelijk te kort
schieten als er geen maatregelen werden
genomen om een einde te maken aan
deze verwarringwekkende en gevaarlijke
toestand Het is van dwingend belang,
dat de wetgevende souvereiniteit van het
parlement boven alle twyfel verheven is.
De regering zal tezynertyd de nodige
stappen doen".
De Zuid-Afrikaanse regering zal ver
moedelijk na het Paasreces een wetsont
werp by het parlement indienen, dat
beoogt de wetgevende souvereiniteit van
het parlement in stand te houden
Deze wet zal een inleiding vormen tot
een bekrachtiging van de vet op de
afzonderiyke vertegenwoordiging der
kiezers, welke door het hoogste hof van
de unie ongeldig is verklaard.
De wet zal de gerechtshoven waar
schijnlijk beroven van het recht om de
geldigheid van wetten te toetsen.
Eisenhower vermoedelijk bereid
eandidatuur te aanvaarden
Tatf trekt zich terug in
New Yersey
In zyn eerste officiële commentaar
op de resultaten van de voorverkiezin
gen in de Amerikaanse staten New
Hampshire en Minnesota heeft generaal
Eisenhower verklaard: ..De resultaten
dezer voorverkiezingen dwingen my mijn
persoonlijke positie en in het verleden
genomen besluiten opnieuw te overwe
gen".
Men ziet hierin een bevestiging van
het vermoeden, dat de generaal ten
slotte zal toestemmen in een candida
tuur.
President Truman heeft op een pers
conferentie te Key West verklaard, dat
generaal Eisenhower de vryheid heeft
op ieder door hem ..veilig en oppor
tuun" geacht tydstip naar de Verenigde
Staten terug te keren.
De generaal vervult op bekwame wyze
Amerikaanse Senaat
ratificeert verdragen
VREDESVERDRAG MET JAPAN
EN VEILIGHEIDSVERDRAGEN.
De Amerikaanse Senaat heeft het Ja
panse vredesverdrag en de met Japan.
Australië en Nieuw-Zeeland en met de
Philippijnen gesloten verdragen voor
wederzijdse beveiliging geratificeerd
Het Japanse vredesverdrag werd be
krachtigd met 66 tegen 10 stemmen, na
dat enige republikeinse senatoren op
het laatste ogenblik hadden gepoogd
oorwaarden aan de ratificatie te ver
binden. of de behandeling voor onbe
paalde tyd uit te stellen
Een door de Senaatscommissie voor
buitenlandse betrekkingen aanbevolen
voorbehoud werd aanvaard. Hierin
wordt gezegd, dat het verdrag niet er
kent:
1. Het recht van de Soviet-unie om
Zuid-Sachalin en de Koerülen vroe
ger behorend tot het Japanse keizerrijk
te bezetten
2 De voorzieningen van de in Febr.
1945 te Jalta gesloten overeenkomst be
treffende de beschikking over Japans
grondgebied
De Sovjet-unie heeft, zoals bekend,
het verdrag niet ondertekend.
Het verdrag is reeds goedgekeurd
door Japan. Engeland. Australië. N.-
Zeeland en Ceylon. Het zal van kracht
worden, zodra het nog door een der
volgende landen wordt bekrachtigd:
Canada. Frankrijk. Indones N e-
d er land. Pakistan en de Philippy-
nen. Het Canadese parlement zal het
later in dit zittingsjaar in behande
ling nemen.
De verdragen voor wederzydse be
veiliging met de Philippijnen en met
Australië en Nieuw-Zeeland werden
zonder hoofdelyke stemming aanvaard.
Over het beveiligingsverdrag met Japan
werd gestemd, waarby het werd be
krachtigd met 59 tegen 8 stemmen. De
Senaat telt 96 leden.
Volgens deze foto van de Ameri
kaanse Legcrvoorlichtingsdicnst
hebben geïnterneerden in een krijgs
gevangenkamp van de Verenigde
Naties te Koji-Do in Zuid Korea een
demonstratie gehouden, waarbij zij
een portret van Stalin boven liet
prikkeldraad rondom het kamp uit
staken.
zijn functie en hy kan het beste zelf
beoordelen, wanneer het tydstip het
veiligst voor hem ls om zyn post te ver
laten.
De president zeide, dat de Koreaanse
kwestie mets te maken heeft met de
vraag of hij zich ai dan niet candidaat
zal stellen voor de presidentsverkiezin
gen. De Koreaanse zaak staat los van
de binnenlandse politiek der Verenigde
Staten.
Truman sprak os-er Eisenhower naar
aanleiding van een opmerking van Wal
ter Lippman. aangehaald door een der
aanwezige journalisten. Lippman heeft
namelijk in een artikel gesuggereerd,
dat het Trumans „plicht" was generaal
Eisenhower terug te roepen met het
oog op de voor Eisenhower zo gunstige
uitslagen by de tot nu toe gehouden
voorverkiezingen
De president antwoordde hierop, dat
het de plicht der Verenigde Staten was
hun doel in Europa te bereiken. Eisen
hower bekleedde daai een sleutelpositie
en kon de toestand beter beoordelen
dan Lippman of wie dan ook'Op een
desbetreffende vraag zeide de president
geen belang te stellen in de politieke
carrière van de generaal. Hij had Eisen
hower persoonlijk medegedeeld dat deze
het volste recht had ln politiek opzicht
te doen. wat hy juist aohtte.
Senator Robert Taft heeft besloten
zich te laten schrappen van de lyst der
republikeinse candidaten in Ne-* Jersey,
waar de kiezers 15 April as. de kies
mannen zullen afvaardigen naar de
democratische en republikeinse party-
conventies in Juli e.k.
Dit omdat de gouverneur van New
Jersey, E>riscoll. ..zijn woord heeft ge
broken door zich thans aan de zyde van
generaal Eisenhower te soharen". waar
aan hy toevoegde van mening te zyn
dat „nu geen rechtvaardige stryd meer
mogelyk is".
Politieke waarnemers zyn echter van
mening, dat Tafts besluit werd inge
geven door:
1. Het onverwacht grote aantal stem
men, dat generaal Eisenhower op de in
New Hampshire en Minnesota gehou
den voorverkiezingen op zich wist te
verenigen
2. Het feit. dat de omzwaai van gou
verneur Driscoll Tafts nederlaag tot een
bijna volslagen zekerheid maakt.
Tafts hoop is thans vooral gevestigd
op de 1 April as. in de Amerikaanse
staat Wisconsin te houden voorverkie
zing. Eisenhower is hier niet candidaat
gesteld en de kiezers mogen zyn naam
niet aan de republikeinse candidaten-
lijst toevoegen. Tafts republikeinse me
dedingers In Wisconsin zyn Harold Stas-
sen en de gouverneur van Californië,
Warren. Aangenomen wordt, dat beide
laatstgenoemden op de republikeinse
partijconventie, wanneer het zou gaan
om een keus tussen Taft en Eisen
hower laatstgenoemde zouden steunen.
De eerste foto van. naar men zegt.
het snelste jachtvliegtuig ter wereld:
de Hawker ..Hunter".
De ..Hunter", een straaljager, werd
in September jl. tijdens de Britse
luchtvaarttentoonstclting te Farn-
borough voor het eerst voorgevlo-
gcn. Het vliegtuig staat nog op de
geheime lijstzodat geen bijzonder
heden over snelheid c.d. bekend
gemaakt werden.
De vluchten bij Farnborough. op
slechts enkele tientallen meters
hoven de grond, deden er echter
weinig twijfel over bestaan, dot de
..Hunter" op dat ogenblik de snelste
Britse straaljager was.
ZUID-AFRIKA
N OPSCHUDDING
w terwijl Zuld-Afrika zich opmaakt
jé Van Rlebeeck-feesten te gaan
tea ia er een politieke stryd ont-
pj, die \ergaande gevolgen na zich
- «iepen.
«ea neet. hoe dr Malan tegen felle
in zyn apartheidswet heeft
•■itdreien. een wet. die. hoe men het
ji; of keert, de bedoeling heeft om
r'Danke ras te bevoordelen boven de
L-êllen. ook al tracht Malan dat zo
omogelijk te camoufleren. Moeten we
•s op wijzen, hoe dat in wezen neer-
;-op een terugzetten van de klok?
if. beleven de tyd, dat juist fel ge
beid wordt naar opheffing van alle
-jriiil tussen ras en kleur. Alle men-
iBjn gelijk en hebben recht op ge-
u behandeling. Dat is het streven,
i overal ter wereld opgeld doet en
5i san dat slechts toejuichen. Kolo-
aüe, in welke vorm ook. moet tot
1 terleden gaan behoren, dat is on
lijdelijk De ontwikkeling der wereld
dit stelsel niet doen terugkeren.
g, nu is Malan's wet daarmede niet
(«reenstemming. al heeft hy de
j-pste kanten weten af te slijpen,
üive bij de vele kleuringen in Zuid-
ls ook by de party van wUlen
maarschalk Smuts, die thans wordt
ed door Strauss, het verzet nimmer
ajvt van oordeel als men was. dat
optouw van het land door deze wet
je toekomst ernstig zou worden ge-
- jaar heeft men nu opeens een uit-
jï van het Opperste Gerechtshof,
Malan's apartheidswet eenvoudig on-
li* verklaart, als in 6tryd met de zg.
sdwet van 1902. Daarmede is de
rppel in het Zuid-Afrikaanse hoen-
bok geworpen en het ls nog niet te
spellen, waartoe dit zal leiden.
Ie oppositie onder Strauss eist reeds
aftreden van de regering Malan.
•een nieuwe verkiezingen zou im-
eren. want eën minderheidsregering
aker thans niet kunnen worden ge-
iur Malan denkt er blykbaar niet
om te wijken en schijnt van plan
b:j een nieuwe wet het parlement
temaken van wettelijk toezicht van
Hooggerechtshof. Waarby men even-
direct de vraag kan stellen of het
gerechtshof zal aanvaarden op een
K'.jke wijze te worden uitgerangeerd,
itematlonaal zal Malan geen steun
uren dat kan men bij voorbaat als
r '.aststellen, zelfs niet in het Brit-
Getnenebest dat nooit zyn afkeuring
ier stoelen of banken heeft gestoken
de door Malan gevoerde riohtlijnen
aanzien van de kleurlingen in Zuid-
ika
>t zal een harde en verbitterde stryd
den daar aan de Kaap.
i dat. terwijl de stichting oo zo
wijze zal worden herdacht.
ilST-BERLIJN GEEFT AFDOENDE
ANTWOORD.
West-Berlijnse burgemeester. Ernst
'et, heeft medegedeeld een brief
£jn O -Berlynse collega Friedrich
ri, ontvangen te hebben. waarin
voorstelt besprekingen te voeren
hereniging van de stad. De brief
snt de Sovjet-nota over een vredes-
1-ag met Duitsland een „geschikte
i voor de hereniging van de stad"
teu'er zeide. dat deze besprekingen
i! nodig waren en dat de stad onmld-
kon worden ..indien de
lelijkheid er is democratische en
iie verkiezingen te houden".
De West-Duitse regering was bereid
ir mandaat terug te geven aan een
i'ement van geheel Berlyn. dat ge-
*n aou zijn op basis van de kieswet
1946!
LOU BANDY WEER MET
STROOHOED!
tk® tiid geleden heeft zoals be-
i - Lou Bandv zijn stroohoed aan
L3D«tok gehangen, omdat hii een
MtJooobaan" had eekozen. Het
twee naar zlln stroohoed is Bandv
;"r te macht ie geworden en van 1
af zal hy bij Herman Rinket s
nè'é weer voorstellingen eeven.
'EER BE RICHT
Regen
ve"racht tot moreenavond:
-««Ikt met nu en dan reeen
T,ot toachüe of hard toe-
t,g! - Zuld-Westelyke wind Iets
üj,,mrrm,-Taturen. vooral des nachts.
JD»maakt te 10 uur)
22 MAART.
L*!»*™*; onder: 18.57 uur.
Ptatei- i UUx :°ndei: 14.33 uur.
ier te Katwyk te 0.13 en 12.49 uur
Dtaniner bestaat alt tien pagina's
«n. blote beeldeh"
de keukehhof
