LEIDSCH m DAGBLAD „Amerika is liet machtigste en prachtigste land!" Egypte in opschudding ua de strijd bij Ismailia Engeland gaat een nieuw tijdperk Aan versobering tegemoet Vrijaf voor voethal met extra loon op de koop toe 90ste Jaargang ZATERDAG 26 JANUARI 1952 O No. 27517 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN witte singel 1. Leiden - Giro n0 57055 Directeur Menkh0rst en J. Brouwer f6 - per kwartaal: f 0.47 per week Telefoon üir en Anm 25H41; Red 21a07 nniifdredactie b Afrika vraagt de vrijheid pi nationalism», dat als een golf *m_" is heen geslagen, heeft de oïer Azie is n ^en en heeft nu wHta bereikt De Engelsen ondervinden «fS, waar de strijd tegen de -Overheersing aan het Suez- vfnttl gevaarlijke aspecten is gaan aan- Engelsen ajn met van zins •Jl'wijken, ook al ondervinden z r„tlTeun van Amerika, waarop zj ophooDt hebben. De reis van Churchill S in dit opzicht niet het begeerde Snat fp hebben opgeleverd. Bleef de "strijd totdusver in hoofdzaak Se ceh O. dat de Britse troepen uit !Sn veiligheid zich genoodzaakt heb- tin geren om met geschut en zware tatfta te grijpen, ten gevolge waaiwan Z Kllla reeds een bescheiden veld sla» Is geleverd moeten worden. Onno- Z t»zeggen dat door deze gebeurtenis- swB spanningen ten top zijn gestegen en kansen op een vergel uk met wor- d VuTrabische zijde schijnen bemidde- Hmapogingen te zijn gedaan, maar vee kans on succes hebben deze niet; vooral \,t meer nn het thans gebeurde Het laat zich aanzien, dat de Egypti sche controverse eet. open zweer wordt, die de toch al gespannen verhoudingen In de wereld ermtiir nadeel zal berokke nen. Weliswaar lijkt d° kans op een we- Seldóorlog van deze zijde gelukkig zeer «ring doch de naar ontspanning snak ken* mensheid zal haar hoop voorlopig moeten laten varen Tffdlt te meer, nu het nationalisme H overgeslagen naar Tunesië, zodat Huikrijk plotseling naast de zorgen Jfto-China Afrikaanse moeilijkheden heeft gekregen. Het heeft zelfs weinige leechee'.d of de nieuwe regering Faure res bii de eerste confrontatie met. het Utanent op deze kwestie gestrand. Zo- lsoven rente verwachten was. is de «trinc in Frankriik behalv* in de per- Kon van de premier practisch niet ge willigd Zelf- van het bekende stuivertje Wisselen is ditmaal niets terecht geko men. Maar de tijd drong en daarvoor rijn zelfs dp socialisten gezwicht. AVelis- red zrn 7ij ook nu buiten de regering doch zit hebben de steun aan n? van de derde macht her- n'euwd zll het aarzelend en schoorvoe tend. D t trots enkele tegemoetkomingen m de nieuwe premier, tegemoetkomin gen, de ten ge7ond-maken van de situ atie In Frankrijk overigens danig in de ^^pll°n staan! fcen is ln Tunesië de zucht naar ld thans ook doorgebroken en riik zal verstandig doen om daar- _egemoc-t te komen. Nog is Tunis ^■om met Frankriik sanipn te gaan -illts het ln binnenlandse aangelegen heden de vrijheid verkrijgt. Wordt in icht niet aan de Tunesische wen- iet gekomen, dan zal het na- rich ongetwijfeld verder gaan n en komt men van kwaad et'erger Het Westen zal goed do°n te ^nen en te erkennen, dat de tijd van Hroegere kolonialisme voor altijd W Is en nooit zal terugkeren. Ge- ■HMken nemen geen keer. zegt een nul Breekwoord en beloften inzake trliheid moeten gehonoreerd worden inders neemt de actie het cachet van Volkomen verbreking der banden aan. 18 hoeverre Frankrijk bereid is om Tunk concessies te doen. is nog moefHJk te over? en. Weliswaar wordt officieel ■Soepele taal beluisterd, maar de ^■dheid om ln te gaan op de gestelde ■■lilk' nog niet erg groot Zuld-Af i ;a zou er verstandig aan «oen om uit het gebniren in Noord- Afrika de les te trekken, al liikt het f»vaar momenteel nog van geringere ^Hkg Toch zal de apar'he:dspolit.iek :»ii de regering Malan al bitter weinig ifdcwc- '-.i om nl'e op de golven te terpen Overheerching van het blanke 81 feitelijk daarin vervat, kan wel- WKVoor de eerste jaren wo-den door- fevoerd r.p d* lange duur is dit in d°ze vorm onhoudbaar en kortzichtig. Dat Z'ch eens wreken voor de gekleurde raseer 'e houden. Men mag dit nut al axioma vastleggen en de wereld «verstandig aan toe ziin, wanneer in de practijk werd omgezet! WEIGERT BIRMA AMERIKAANSE HULP? Jl Birmese premier. Thakin. heeft ■pver de pers verklaard, dat zijn f'wgeen buitenlandse hulp zou aan- nSEÜÜ' 'ndien hieraan consequenties woonden zouden zijn, die in strijd wa- mü T P°litlek van neutraliteit, tfm li r M me,e' dat z'in regering nog n.g heeft eenomen ten aan- de Amerikaanse hulp op grond NHng program voor wederzijdse be- WEERBERICHT Plaatselijk sneeuwbuien °e BUt verwacht tot morgenavond: n!nb^.',.be*ollct met opklaringen en Noorder -n f5ee.uwbulen, vooral in het ■Sfc m West«n van het land. Over telt n^rB! Zuidwestelijke tot Wes- hacht on In het binnenland van- OTerii-r" n)or»enochtend lichte vorst, Punt innJ®mp"aturen om het vries- ^1 (0P3emaakt te 10 uur). 27 JANUARI j£n0pi?-?„lur: onder: 17.17 uur Hooni?- i J?ur: onder: 1808 uur 3Sr ajjï F*Mk lB 3 30 Springtij i 17 en 16 30 uur «•"««TO, btstai, Uen paetoa.s Minister Drees weer in ons land Ruim begrip voor Europese en Nederlandse problemen Tegen kwart over vier is de minister president dr Drces gisterenmiddag weer op Nederlandse bodem aangekomen na zijn reis van ruim twaalf dagen op uit nodiging van de Amerikaanse regering naar de Ver. Staten. Hij werd verwel komd door zijn echtgenote en kinderen en de ministers Tculings, Beel en AA'em- mers, de secretaris-generaal van het Departement van Algemene Zaken mr C. L. W. Fock de zaakgelastigde van de Ver. Staten de heer Trimblé enkele Kamerleden de heer Clarence Hunter, dr Plcsman president-directeur van de KLM en door de heer Dellaert, directeur van de Luchthaven Schiphol. Na de begroeting werd de minister naar een bank geleid waar de nodige apparaten voor een televisie-uitzending op waren gericht en daar heeft drs Jon ker van de Avro-reportagedienst hem een kort interview afgenomen In zijn verklaring vertelde minister Drees, dat de Ver. Staten een zeer le- 'endige en diepe indruk op hem ge maakt hebben In New York bezichtigde ik o.a. het Rockefellergebouw waarin 40.000 mensen werken. De problemen die zich bij de aan- en afvoer van deze mensen voordoen; zijn wel iets ander, dan dt verkeersorot/rmen waarmee w.j hier te kampen heb.ien Overigens zijn de problemen in Ati.er.ka dikwijls de- ■Ifrie ajs b'i ons M?"r ue verhouding*, jn er anders.Minister Drees vertelde van zijn bezoeken aan £iTdgepoi',Pitts burgh, Washington en net kam," van de Mariniers. .Waar ik bijzonder veel belangstelling voor had waren de ver houdingen in de fabrieken de verhou ding werkgever-werknemers, de wo ningbouw en de defensie-problemen. Bjj de bestudering hiervan is mij nog maals duidelijk geworden dat Ame rika werkelijk het machtigste en prachtigste land ter wereld is. Dit land beschikt over ontzaggelijke krachten en enorme energie." aldus dr Drees. Dr Drees prees de grote culturele be langstelling die er blUkt te bestaan in de industriestad Pittsburgh de gezond heidszorg en de durf om weg te breken DE ECONOMISCHE MAATREGELEN IN HET BRITSE GEMENEBEST Het Britse ministerie van financien heeft bevestigd dat sir Arthur Salter de Engelse minister voor economische za ken, benoemd is tot president van de bij zondere commissie van vertegenwoordi gers der landen van het Gemenebest welke volgens een bestuit van de jongste conferentie der ministers van financien gevormd zou worden ter bestudering van de verwezenlijking od lange termijn van de inwisselbaarheid van het pond ster ling Verder is een tweede oommissie ge vormd welke vraagstukken zal bestude ren die betrekkin? hebben op investe ringen in de landen die tot het sterling- gebied behoren. en op te ruimen datgene wat een goede stadsontwikkeling in de weg staat Het was minister Drees opgevallen dat er voor de Nederlandse en Euro pese problemen in Amerika wel de gelijk ruim begrip bestaat. Vele Ame rikanen tonen grote belangstelling voor Nederland en men heeft waar dering voor de grote inspanningen van de Nederlandse regering en het Nederlandse volk om de moeilijkhe den die er bestaan te overwinnen. Op de vraag of hij zijn reis als minis ter-president of als minister van Alge mene Zaken heeft gemaakt antwoord de dr Drees lachend; Ik ben uitgeno digd door de regering van de Ver. Sta ten en ik denk niet dat men zich in Washington heeft afgevraagd in welke qualiteit men mij heeft genood. Ik vraag lij zelfs af of men in Washington wel eet dat ik beide functies bekleed." Over het Europese leger wilde minis ter Drees zich niet uitlaten. Zondag belangrijke beslissingen? De hevigste strijd sedert de opzegging door Egypte van het Brits-Egyptische verdrag van 1936 heeft gisteren in de Suezkanaalzone gewoed. Deze ontbrand de in Ismailia. nadat de Britse bevel hebber. generaal Erskine, de Egyptische gouverneur der stad bevel had gegeven tot het ontwapenen van de hulptroepen der Egyptische politie in de stad en uit- wijzing uit de Kanaalzone. In een Brits legercommuniqué wordt gemeld, dat volgens nog onbevestigde cijfers 42 Egyptenaren gedood en 58 gewond zijn. Er waren geen doden of gewonden onder de burgerbevolking of de buitenlanders, die in de stad wonen. Aan de Britse militairen werden er drie gedood en dertien gewond. Onge veer acht honderd man Egyptische politie werden na afloop van de strijd, Dinsdag onthulling van program Dinsdag a.s., vrijwel onmiddellijk na de opening van de nieuwe zitting van het Engelse parlement, zal het Engelse volk door zijn regering ervan in kennis worden gesteld ,dat het een tijdperk nog grotere versoberingen gaat dan het tot dusverre bevoegdheden voor toezicht op het bankwezen gebruik maken om de geld circulatie in te krimpen. 2. Besnoeiing van de regeringsuitga ven, onder meer door ontslag van de ambtenaren, die overbodig mochten blijken. 3. Verdere beperking van de Invoer. 4. Structurele reorganisatie van de ■■egemoet j Engelse industrie. Grondstoffen en ar- dragen beidskrachten zullen zoveel mogelijk heeft gehad. Reeds is officieel bekend worden gedirigeerd van de niet-noodza- gemaakt. dat de minister van financiën. I kelijke industrieën naar de wapenfabrii Butler, onmiddellijk zal beginnen met ken. de kolen-industrie, de spoorwegt een uiteenzetting van de maatregelen, die hij zal nemen om de ernstige econo mische crisis, waarin Engeland thans verkeert, te overwinnen. Dinsdagavond zal Butler over de radio een toespraak tot het Engelse volk houden. Naar verluidt, zal de minister van financiën een programma aankondigen, dat de volgende vier punten omvat: 1. Beperking van de credietverstrek king. De Engelse regering zal van haar de export werkende dustrieën, in het bijzonder die, welke metalen verwerken. De Labourparty heeft voor Dinsdag avond een bijeenkomst van al haar par lementsleden en van de vakbondsleiders uitgeschreven om haar standpunt te genover de nieuwe maatregelen te be palen. Woensdag en Donderdag zal het La gerhuis de crisismaatregelen bespreken. In de officierscantine van de Prins Hendrikkazerne te Nijmegen heeft de Amerikaanse militaire attache in Nederland. Kolonel Bruce W. Bid- well. gistermorgen aan de weduwe van wylen sergeant-majoor A. /I. van Balkom van het oorspronkelijke N.D.V.N. de Amerikaanse onder scheiding van de Silver Star uitge reiktvoor betoonde grote dapper heid in de strijd tegen de Koreaanse vijand. Mevrouw van Balkom ontvangt de uur duurde, gevangen genomen. gebouwen, waarin de Egyptena ren zich verschanst hadden het gebouw van de Egyptische gezond heidsdienst en het hoofdkwartier der politie werden vrjjwel verwoest. Minister-president dr W. Drees is gistermiddag per vliegtuig van zijn reis door de Verenigde Staten in Nederland teruggekeerd. Talrijke verslaggevers, fotografen. I dc radio en ook de televisie waren op Schiphol aanwezig, om dr Drees te interviewen en te fotograferen. geweren en honderdduizend patronen buit. Generaal Erskine zeide, dat hij de ge vangen genomen Egyptenaren op het ogenblik nog niet zou vrijlaten. Hu deelde voorts mede. dat de gou verneur en het administratieve perso- neel van Ismailia toestemming hebben Voordat de strud begon had generaal gekregen naar het hoofdkwartier der Erskine de gouverneur van Ismailia I politie terug te keren en hij geloofde, verzocht zijn bevel tot ontwapening der i dat zl, djt zouden doeni hoewel het ge- hulppolitle ten uitvoer te leggen. Dit bouw ernstjg beschadigd is. Vijftig be- verzoek werd door de gouverneur van de trouwbare Egvptische politiemannen hand gewezen. Hierna drongen Britse I mogen eveneens naar het gebouw terug- trnpnpn nnrlpvstpiinrl rlnnr centurion troepen ondersteund door tanks en pantserwagens het centrum van Ismailia binnen om de hulppolitie ontwapenen. Nadat de Egyptische politie de eis tot overgave van de hand had gewezen ontbrandde een strijd, die herinnerde aan de straatgevechten in de tweede 'lereldoorlog. Het gebouw van de gezondheidsdienst werd door de ka nonnen van de Centurion-tanks in een rokende puinhoop herschapen. De Egyp tenaren boden heftig weerstand maar waren niet opgewassen tegen de modern bewapende Britten, volgens AFP hebben 1.500 tot 2000 Britse militairen aan de operatie deelgenomen. Het hoofdkwartier van de Egyptische politie en de talrijke gebouwen in de Europese wijk zagen er na de gevechten uit, alsof de stad door een orkaan was geteisterd. De met bloed overdekte ruïnes, die de Egyptische politie verliet, nadat zij tot drie maal toe geweigerd had. zich over te geven, brandden des avonds nog. Vier vrouwen van Egypti sche politiemannen en drie kleine kin deren overleefden het beleg in het politiebureau. De Britten maakten bijna zes honderd centurion keren om hun werkzaamheden weer op te vatten. Deze politiemannen zouden door Britse troepen worden versterkt Deze laatsten zullen voorlopig een deel van de stad bezet houden. Personen, die de stad willen verlaten mogen dit doen. Britse militaire autoriteiten in Caïro hebben verklaard, dat de actie geenszins de instelling van een militair bestuur in de Kanaalzone tot doel heeft. Zij xvas gevoerd met voorkennis en volledige goedkeuring van de Britse regering. Het Britse hoofdkwartier van de luchtmacht in het midden-Oosten heeft bekend gemaakt, dat Britse meteor- straalvlieetuigen begonnen zijn met een voortdurende verkenning van de recht streekse Westelijke en Oostelijke toegan gen van de Suez-kanaalzone. Na een zitting van vier uur heeft het Egyptische kabinet besloten Zondag weer bijeen te komen om de toestand te bespreken. De minister van bin nenlandse zaken Foead Serag el Din pasja, verklaarde, dat dan belangrijke beslissingen worden verwacht en Dwaasheden in het Engelse bedrijfsleven (Van onze Londense correspondent). Een van de euvelen, waaraan Enge land helaas mank gaat. is het mengsel gemakzucht, zelfgenoegzaamheid en futloosheid van grote groepen der bevol king, openbare functionarissen inbegre pen. Er is een zekere Jan Salie-geest. in de hand gewerkt door te enge vakbonds opvattingen. waartegen de verantwoor delijke leiders de top, die tegen dit arbeidsconservatisme strijden, vrijwel machteloos staan. Wil Engeland de tegenwoordige crisis te boven komen, dan zal er aangepakt moeten worden. Kan het land zich nog langer de luxe veroorloven van voetbal op Woensdag en Zaterdag? Elf ijzergieters uit Bilston, die zonder toestemming hun werk in de steek lieten om naar een voetbalmatch te kuken, zijn ontslagen. Zo iets is echter uniek in dit sportaanbiddende land. Want in vele industrieën behoort het tot de tra ditie om het personeel vrijaf te geven, wanneer er een bijzondere sportgebeur tenis gehouden wordt. Algemeen be schouwt men tot nu toe een dergelijke onderbreking van de arbeid juist als een gezonde prikkel om meer te preste ren In Wolverhampton ging men intus sen dezer dagen al te ver. Een aantal metaalbewerkers vroeg vrijaf om beker-competitie-wedstrud te zie verklaarde zich bereid om buiten de gewone uren de verloren werktijd halen. De vakbond keurde dit goed. maar eiste, dat volgens de letter van reglement, het overwerktarief zou den betaald. Men wilde niet inzien, dat vrij nemen voor een wedstrijd en extra- betaald krijgen op de koop toe, lijnrecht indruist tegen de geest van het voor schrift. Als een algemene remedie zouden evenals in Amerika voetbalwedstrij- onderschciding uit handen van den in de avond bij kunstlicht dienen te Kolonel Bruce W. Bidwell. In liet worden gespeeld Zullen echter de sport- midden de generaal-majoor j. Warringa. commandant van dc der de militaire afdeling, die als gast heer optrad. Een ander ergerlijk voorbeeld van on-sociaal optreden leverden de Londen se meteropnemers van het electricitelts- bedrijf- Een aantal hunner geloofde het wel en werkte alleen als ze zin hadden Dit arbeidsverzuim kwam de consumen ten op één millioen gulden per Jaar te staan. Het bedrijf stelde toen hun handel wijze aan de kaak, maar dat was te veel, ook voor de goedwillenden, onder hen. Zij hielden een proteststaking tegen het besluit om hen voortaan onder controle te stellen. De Engelse P.T.T. zit met een soort gelijk probleem. In een pamflet met komische tekeningen worden de tele grambestellers aangemaand beter hun plicht te doen. Zij lanterfanten te veel, waardoor de bezorging van telegram men grote vertraging ondervindt. Vaak komen deze niet ln handen van de ge adresseerde, doordat ze aan verkeerde personen worden afgegeven. Dit laatste betekent overigens geen aanklacht tegen de meerderheid in in dustrie en bedrijf, die goed werk levert. De goeden zullen de kwaden moeten op voeden en ook het voorbeeld moeten geven om gewoonten, die de productie remmen, op te geven Niets schijnt ver derfelijker dan de onderbreking van het arbeidsproces door herhaaldeluke thee pauzes. Engelsen zijn verslaagd aan het brouwsel, bestaande uit kokend water, veel melk en een scheut zwarte thee. Ook hier kan Amerika als voorbeeld dienen, waar theewagens door de fabrie ken rijden. „Drink terwijl ge werkt!", zal de leus moeten worden. Een andere vraag ls. of de vrije Zaterdagochtend, welke voor vele ondernemingen geldt, gehandhaafd zal kunnen worden. Het algemene oordeel is tot dusverre, dat de productiviteit door opheffing van de vrije Zaterdag niet zal winnen, omdat er over het algemeen meer gedaan wordt in vijf volle werkdagen, dan in een week, die eindigt met een halve dag, welke het karakter van een sportdag draagt. De „Engelse" Zaterdag is tot een soort vacantie uitgedijd. In de bladen kan men ook Inmiddels klachten tegenko men over het „lange" weekeinde, van Vrijdagmiddag 12 uur tot Maandag of Dinsdag, dat door sommigen, die door hun leidende positie het voorbeeld be hoorden te geven, gecultiveerd wordt. noemde de bijeenkomst de belangrijk ste sinds deze regering aan de macht In een communiqué van het Egypti sche ministerie van binnenlandse zaken is medegedeeld, dat 46 Egyptenaren bjj de incidenten te Ismailia de dood hebben gevonden. In Cairo is de noodtoestand afgekon digd, daar de atmosfeer steeds meer gespannen werd. Een menigte van verscheidene duizen den Egyptenaren, die om wraak tegen de Britten riepen wegens de gevechten te Ismailia heeft zich voor het bureau van de premier verzameld, waar het kabinet zijn spoedzitting hield over de gebeur tenissen. Krachtige politieversterkingen waren aangerukt om het gebouw, waar de ka binetszitting werd gehouden, te bewa ken. Op andere punten in Caïro werden be togingen gehouden, toen extra-edities van de avondbladen de bijzonderheden van de gevechten verspreidden. De poli tie van de stad, die 4.000 man omvat, heeft zich geposteerd voor ambassades, legaties en consulaten en belangrijke Egyptische gebouwen, waaronder het radio-omroepstation van de Egyptische staat. Er stonden ook politiemannen voor de bioscopen en andere vermaak- centra, waarvan de meesten hun pro gramma's voor de avond niet door lieten gaan. Verscheidene duizenden arbeiders, die in de Kanaalzone hebben gewerkt en honderden studenten trokken door de straten en eisten wapens om de geval len Egyptenaren te wreken. Ook in Alexandrië is de noodtoestand afgekondigd. Een Brits eskader, bestaande uit een vliegdekschip, twee kruisers, zeven tor pedoboot jagers en een snelvarende mfj- nenlegger, is uit de haven van la Valetta (Malta) vertrokken. Vermoedelijk naar het Suezkanaal. De Britse staatssecretaris van finan ciën. John Boyd-Carpenter, heeft ver klaard, dat Engeland zün financiële verplichtingen Jegens Egypte zal nako- Bosbranden in Australië grote schade aangericht. Grote branden woeden in Australië op duizenden hectares kurkdroge bosgrond. Minstens drie personen kwamen in de vlammen om. Honderden huizen werden door het vuur verwoest. De reuk van brandend vlees vervult de lucht in de afgelegen plaatsen waar de waardevolle kudden schapen en vee een prooi der vlammen worden. Het grootste gedeelte van Nieuw-Zuid-Wales hgt onder een gordün van rook. Vuurtorenwachters schieten raketten af en laten de mist hoorn klinken om de scheepvaart te waarschuweneen ondoordringbaar rook gordijn druft van het verwoeste land over de zee. Na drie dagen van hevige hitte zijn de boerderijen en bosgronden in Victo ria. Nieuw-Zuid-Wales. Zuid-Australië en Tasmanië een willige prooi voor de vlammen geworden. Volgens berichten die vandaag uit de verwoeste gebieden zijn binnengekomen, zun tenminste 80.000 .schapen en 1.000 stuks ander vee omgekomen. Verder zijn een half millioen acre weiland en vele woningen verwoest. Negen plaatsen worden door vijf grote branden be dreigd Duizenden boeren, militairen, politiemannen en inwoners zijn dag en nacht in de weer geweest om het vuur te stuiten. Egypte heeft bij de speciale politieke commissie der VJ4., die thans over Ly- bye spreekt, een resolutie ingediend, waarin de V.N. verzocht worden terug trekking van alle buitenlandse troepen uit Libye, binnen zes maanden en de overdracht van alle buitenlandse mili taire bases aan de Libyse autoriteiten te bewerkstelligen. (Gelijk aan een Sovjet- voorstel!) De Egyptische gedelegeerde beschul digde Engeland er van Libye een „over leefd" koloniaal systeem op te leggen.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1952 | | pagina 11