Leidsch Dagblad | 1952 | 19 januari 1952 | pagina 1

EIDSCH

DAGBLAD

Dramatische gebeurtenissen bij de Hoek

nveranderd

B K. EMAILLE

weerbericht

90ste Jaargang

ZATERDAG 19 JANUARI 1952

No. 27511

W. Menkhorst en J. Brouwer

DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN

f.6.— per kwartaal: f 0.47 per week

Witte Singel 1. Lelden - Giro No 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red. 21507

bn kan niet klagen, dat er niet vol-
K. gebeurt op dit ondermaanse,
i in wezen blijft de situatie onver-
Enfc-d' Moeten «0 nog eens onderstre-
hechts de verhouding Oost-
daarvan de «huid diaast? Hoe
ÏÏS het Keert ol wendt. hierop komt
^Bntte alles terecht
r» het met srote vertrastos. het_werk
BL v gaat voort. Steeds is het ge-
J^n-.ie tegenstelling, die roet ln het

•Vffii' langzamerhand wel zeggen,
ideze controverse onoverbrugbaar is
irden Het wantrouwen heeft derge-
afmetinren aangenomen, djt aan
Eiaferwerking niet meer behoeft te wor-
3 eedacht. Deze is wellicht destijds
rileiijk geweest, maar behoort nu tot

®kouddoetedook niet de minste
Bite om de tegenstellingen te ver-
S&V-n Zelfs dan. wanneer het Krem-
'concessie doet. gebeurt dit op

Si wijze, dat bij voorbaat het effect
Sr.-m verloren gaat. Neem b.v. de
„Si, -je op het gebied van het verbod
vu aroom-bom Steeds heeft Mos-
v| verdedigd, dat dit verbod aan alles
"3 gaan Pas al» or eon der-
X, verbod was. kon worden gedacht
controle. Nu heeft het Kremlin het
cJfcd iunt aanvaard van gelijktijdigheid
vS het verbod en contróle. maar deze
Bps-'e werd vergezeld van een don-
Mie -.an Wlsjinsky in scherpste vorm
Mendien werden de overige punten uit
h» Sovjet-program der ontwapening
voile-iJ gehandhaafd!

is liet wonder, dat Acheson, de Ame-
rifaa ise mmister van buitenlandse za
ken," durfde spreken van afgestofte

Been'^'de'tegenste. n.g Oost-West is
el dergelijk bestaand feit geworden,
dït aan verdoeze'ing daarvan niet meer
I fcftoelt te worden gedacht!

®ecm meer, dat aan afweer tegen
dla'ressie uit het Oosten alle aan-
blijft besteed, al eist dit onnoe-
Jke offers op alle gebied. Tegen de
hi van het Kremlin moet een dus-
ce macht worden gesteld, dat Mos-
zich nog wel eens driemaal zal be-
rjBji'.vr, voor en aleer over te gaan de
nrrr.- te doen beslissen. Daarop blijft
_BTook volledig de aandacht gevestigd,
ganse Westen staat in dit teken.
Staar dat het Westen zicfc in slaap
al i tén sussen, is niet meer aanwe-

V de reis van Winston Churchill
i£t'Amerika past geheel in dit beeld.
Het laat zich aanzien, dat de Britse
menv.vr er in geslaagd ls. om de oude
Mo'dill tussen beide Angel-Saksische
natie- te herstellen, al zal men goed
doen om nog ten aanzien van diverse
«Egstukken af te wachten. De presi-
dKskeuze in de Verenigde Staten van
d» Jaar schrijft nu eenmaal voorzichtlg-
1 Held voor! En speciaal, nu een candida
te r van generaal Eisenhower tot de
HKgelijkheden gaat behoren, al Is zij nog
^Büd niet zeker

I Kaar toch laat het zich aanzien, dat
BFj-whi:: tudens zijn besprekingen de
r Ipnd-n tussen beide landen nauwer
heel' weten aan te halen en dat zelfs
de kringen, die argwanend stonden te-
I gen zijn komst, zich gewonnen moeten
ïren. Doch laat ons afwachten tot de
■ncrete besluiten naar voren komen,
ifc r.jn deze nog te veel ln geheimzin-
ngheid gehuld
|%BWat 'o v. heeft Ohurchill weten te be-
elite:: inzake het midden-Oosten? Egypte
schnr.L evenals Mossadeq in Perzië het
mter te uit de kan te willen hebben.
I*rgetend. dat, maar al te licht de door-
Sijter het deksel op de neus krijgt!
■In beide genoemde landen oeginnen
de eerste symptomen daarvan zich reeds
aan :e dienen.

■Juist daarom is van groot belang, hoe
Washington zich zal gedragen.

I jln Perzië schijnt Amerika zich achter
<fe Engelsen te hebben geplaatst door
de onthouding van steun, waarbuiten
Teheran niet lang zal kunnen. Dit dreigt
«sli singen af te dwingen, hoe deze

dan ook zullen uitvallen.
ui Egypte? Zal Amerika ln eniger
lei vorm gaan deelnemen aan de bezet-
tjn7 van de Suez-kanaalzone? Zo ja.
dan is het spel der Egyptische regering
eer. olkomen verloren zaak

29 Januan a.s hoopt mej. Judoca de
"toning—Vermeulen te Graauw m
wsch Vlaanderen haar 100ste ver
af te vieren. De Commissaris der
ngm in Zeeland is verzocht hierbij
iwoordtg te zijn.

IN PRIJS VERLAAGD.

JAN DE NIE ZONEN

OP.T RAPENBURG UI - TEL. ?H035

Rustig en droog weer

De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droog weer met enkele overdrijvende
iikenvelden Langs de kust aanvanke-
|z nog vrij krachtige Noordelijke wind,
rengens matige tot zwakke wind. aan-
Mikelijk uit Noordelijke en later uit
uiteenlopende richtingen. Vannacht op
«T e P'aatsen lichte vorst. Morgen
kr. NSj0n?eveer dezelfde temperaturen
is vandaag. (Opgemaakt te 10 uur).

20 JANUARI.

Zon op: 8 37 uur: onder: 17 04 uur.
Maan op: 0.35 uur; onder: 11.26 uur.

l!l2 ^ra,er le KlUult 815 uur en

Dit nummer bestaat uit tien pagina's

waren vol deelneming over het tra-

Vier schepen op woedende golven in nood

Schipper van reddingboot „Jan Leisverdronken
„Merope" thans door „Holland"
op sleeptouw

„Blankenburg" en „President Wierdsma" op weg om
laatste mannen van „Witte Zee" en „Ganges" te halen

Nadat, gelijk gisteren reeds in een gedeelte onzer oplage gepubliceerd,
de sleepboten .Ganges" en Witte Zee"die op weg waren om aan de voor

Hoek van Holland gestrande Merope" hulp te verlenen, ieder tijdens de Direct heeft hil znn mannen eev.
hevige storm een tros in de schroef hadden gekregen en met elkaar in aan- uiTvoeT^^^e^chün' vai^d'è 1

varing waren gekomen, hebben zich verschillende dramatische gebeurtenissen sleepboten Ondenvez ontving men door!
afqespeeld de ra-iio het bericht, dat er een man

r\ L- j ii a o i j ja- i a n j l i dreef Direct werd naar alle kanten uit-

Ue schipper, de 3l-iarige A. Brinkman, van de reddingboot President Jan eekeken maar er was niets te zien
Leis", die met nog verschillende andere schepen die voor hulpverlening waren door de hevige branding Daarna znn
uitgevaren, werd door een overslaande golf meegesleurd en verdronk jam- 1,3

merlijk. Het grootste gedeelte van de bemanningen van de Ganges" en
de .Witte Zee" moest door door de uit Stellendam te hulp geroepen redding
boot Koningin Wilhelmina" worden overgenomen, daar het .zelfmoord"
betekend zou hebben, bij zulk verschrikkelijk weer aan boord te blijven.

Door dit alles kan intussen aan de in gevaar verkerende Merope" geen
hulp verleend worden. De ruimen van dit schip maken water en men mag
hopen, dat het schip het zal kunnen houden, nu het weer iets minder storm
achtig is geworden.

gingen, maken spannende dagen door,
maar ook de rederij. Van alle kanten
wordt de heer Krijger opgebeld met de
vraag of er nog nieuws Ls Men ontziet
zich zelfs niet dit in het holst van de
nacht te doen. wanneer hij probeert wat
tot rust te komen, waartoe de angstige
spanning hem toch al zo weinig gele
genheid biedt Dat familieleden van de
j pen, maar ln Stavanger. Wanneer het opvarenden telkens om inlichtingen vra
schip geen ongeluk ls overkomen, moet gen is verklaarbaar en niemand, ook de
het dus op de thuisreis zijn en daarom heer Krijger niet. zal hen dit kwalijk
i heeft het geen zin nu nog rond de 60ste nemen. Maar dat er mensen zijn. die
breedtegraad te zoeken louter uit blote nieuwsgierigheid op-

Bic^ ir., 'r>„VC7-*"a' Niet alleen de familieleden van de op- bellen, maakt het toch wel wat al te

i? d a schiDDer van de red- varenden, waaronder 2 jongens, die voor bont.
troffen ent Re" het eerst met hun vader mee naar zee i

In een onderhoud dat wii met de

schipper van de reddingboot „Konln- 1 1

gin Wilhelmina'' W. de Jager hadden.1
vertelde deze iets van de belevenissen I
van hem en ziin mannen gedurende de I

redding van de 28 opvarenden van de i
..Ganges" en de „Witte Zee". Om half
drie waren zn uit Stellendam vertrok-
ken. Door de radio hoorden zii hoe de

sleepboten een reddingboot vroegen

r heeft gistermiddag een voortdu
rende spanning geheerst en deze steeg
van minuut tot minuut!

De uit Stellendam in zee gestoken red
dingboot ..Koningin Wilhelmina" voer
naar de .Ganges", haalde er een aan
tal manschappen af. ging naar de „W.tte
Zee", onder bergen van water en zware
grondzeeën, haalde 11 man van de
„Witte Zee" en keerde naar Stellen
dam terug.

Wat aan boord van de .Kon ngin
Wilhelminad? „Ganges", de „Witte
Zee" en de .President Jan Leis" aan
werk is verzet onder buitengewoon on
gunstige weersomstandigheden, is bijna
niet voor te stellen.

De bemanning van de reddingboot
„President Jan Leis" heeft echter de
meest dramatische ogenblikken beleefd,
toen haar schipper, de heer A. Brink
man, over boord sloeg en afdreef in de
kokende golven.

De ,Lels" kwam gisteravond oin-
stieeks zes uur de haven van Hoek van
Holland binnen en al spoedig deed het
droeve bericht van het overboord slaan
van schipper Brinkman de ronde-

De „Koningin Wilhelmina' leverde
inmiddels haar geredden in Stellen
dam af.

De reddingboot .president Jan Leis"
is gelijk gezegd teruggekeerd zon
der schipper Brinkman. Urenlang heeft
men nog tevergeefs getracht hem in de
bruisende golven te ontdekken. Het
mocht niet gelukken. Terneergeslagen is
de bemanning met de boot, die zeif ge
havend is door het wild spel van golven
en wind, naar de berghaven gevaren.
„Was men op dat Panamese schip
„Merope" maar niet zo eigenwijs ge
weest". hoorden wij ervaren zeelui kla
gen. Toen dat schip te weinig stoom
bleek te hebben, om buitengaats te

anker te gaan. Nu het dat niet gedaan
heeft, en zichzelf ernstige moeilijkheden
bezorgde, moesten de zeeslepers uitvaren
om te trachten hulp te bieden.

Dit heeft de tragische dingen van
de dag tot gevolg gehad:

De ..Ganges" hulpeloos en de Witte
Zee" eveneens. Met de „Radmar" en
de „Merope" tezamen betekent dit vier
in nood verkerende schepen tegelij
kertijd. Zo iets heeft men aan de Hoek
nog nooit meegemaakt!

zii ontvitoomd naar de s'.?eoboot Gan
ges'' die onzeveer ander halve mul van
het w rak van het vroeaer verzane schio
de Gronineen" list De .Ganzes' zat
met de koD on de zee in de branding
en het schip had twee ankers uitgewor
pen.

De „Koningin Wilhelmina" is een
keer of tien laneszii gevaren en de op
varenden van de ..Ganges" moesten
van de verschansing van het schio
afspringen od de reddingboot. Op
deze manier werden 17 mannen van
de boot afgehaald. Kapitein Welte
vreden van de ..Ganges" en zijn ma
chinist bleven aan boord. Het over
brengen nam niet zo lange tiid in be
slag. maar. alduc schipper De Jager,
het leek een eeuwigheid!

Ms Torpedobootjager ..Pietvan Kapitein Luitenant ter Zee A.
Hein" is gisteren uil Den Helder i H. \V. von Freytag Drabbe.
Een coede mm verderop meer in de vertrokken naar de Koreaanse wate- j Nagewuifd door de menigte op de
richting van de zeezat de ..witte ren. ter aflossing van de torpcdoA kade vaart de „Piet Hein" de haven
boot jager ..Van Galen". van Den Helder uit.

De ..Piet Hein" staat onder bevell

ZeeMaar dit schip bleek er heel wat
slechter voor te zitten. Bii de „Witte
Zee' moest vaker lamszii worden ze-
..„6 varen om de mensen er af te halen. Het

Het is wel raak met de stormen van hl1' )ae - on de colven die er
de laatste tüd. Dere da5en heelt de «gtjs, ««erheen atom* De
„President Jan Leis" telkens eni5e Wilhelmina heeft er Hink
malen moeten uitvaren. Schipper cehad. aldus de schipper
Brinkman wa, al «woon «raakt om pee" oeneohe.rd

zün vrouw door middel van de radio
te waarschuwen: „Wij komen naar

langs
.De Witte
heeft nor geprobeerd een tros uit
werpen, maar dit hielp niets De
mannen werden op dezelfde manier
van deze sleepboot afgehaald als van de
„Ganges" alleen het heeft wat langer
Geduurd. Er wilden nog drie mannen
af. Bii de-ze redding is de gehele voor
steven van de „Koningin Wilhelmina"
beschadigd, of zoals de schipper het
uitdrukte „heel de kop van de „Ko-
ninzin Wilhelmina" zit in elkander" De
kapitein van de „Witte Zee" wilde aan
bdord bliiven en schipper De Jager
van de „Koningin Wilhelmina" dacht
zo bii zichzelf, zo vertelde hit. als de
kapitein aan boord kan bliiven. kunnen
de drie manhen ook wel bliiven. want
hij vond de situatie te ernstiz om noz
langer in de buurt van dit schio te
bliiven.

„Het was één bonk schuim", zo zeide
hu. De stuurman van de „Ganges"
heeft bii het overspringen noz een paar

Enige tijd is men zelfs over de gehele
bemanning ongerust geweest. Het mocht
n.l. lange tijd niet gelukken radio-tele
fonisch verbinding met de boot te krij
gen en omdat de andere reddingboot, de
„Koningin Wilhelmina". schepelingen
van de „Ganges", zowel als van de „Wit
te zee" aan boord had genomen, en er
van de „President Jan Leis" niets ver
nomen werd, vreesde men dat de boot
met man en muis was vergaan. Geluk
kig is dit laatste niet het geval geweest

Toen bekend werd, dat de „President
Jan Leis" eindelijk binnen de pieren te
zien was. ging er in Hoek van Holland
een hoera't'je op, maar men wist toen

nog niet. welk een tragedie zich had -

afgespeeld en dat schipper Brinkman. ribben gekneusd. In Stellendam had
die bekend stond om zijn moed en door- men met het gebeuren voor Hoek van
tastendheid. niet was teruggekeerd Holland meegeleefd. De schipper zei:
Om halfelf eisteravond arriveerden J -Bii ons in Stellendam had iedere
uit Stellendam te Hoek van Holland de I .schipper ziin radio aanstaan en ieder
mannen, die gistermiddag 28 opvaren- I leefde de gehele week al mee
den van de sleepboten ..Ganges" en Aan boord van de ..Koningin Wll-
„Witte Zee" hebben eehaald. De Stel- he'mina" stonden zn allen m de nemen
lendammers znn ondergebracht in ho- gesiord. De schipper was van mening
manoeuvreren, was zo verzekerde men tel America, waar hun na de ver- dat de sleepboten deze nacht noz wei
de raad gegeven in de Waterweg voor 1 moeiende reis een maaltijd wachtte Zij zullen doorkomen. De ..Ganges" zit m

een betrekkelijk ongevaarlnke positie.
Het is ten slotte aan de sleepboot
„Holland" van Doeksen een van de
vele boten, die voor hulpverlening
waren uitgevaren mogen gelukken,
in de woedende golven de ..Merope'
vast te maken Het schip is nu op
weg naar de Nieuwe Waterweg.

Dc „Blankenburg" van L. Smit en
Co zou zich naar de „Witte Zee",
waarop zich nog zeven mannen be
vinden begeven. De „Witte Zee" ligt
in dien water.

De reddingboot „President Wierds
ma" is vandaag uit Stellendam ver
trokken om de beide mannen, die
nog aan boord van de ..Ganges" zijn.
de kapitein en de machinist, er af te
halen. De directie van de ..Ganges"
heeft de nadrukkelijke wens te kennen
gegeven, dat de beide mannen het
schip zullen verlaten.

De Alkmaar nog niet terecht

De spanning omtrent het lot van de
motortrawier Alkmaar IJM 31 en zijn i
bi manning is ook gisteren over IJmul-
1 den blijven hangen. De wildste geruch
ten deden de ronde, maar noch de mede
deling. dat hij op een mijn was gelopen,
noch het verhaal, dat een ander schip
hem op sleeptouw had genomen, bleken
1 iuist te zyn. Men verkeerde dus gister-
ai ond nog steeds in het onzekere, maar
desondanks heeft men de hoop niet op
gegeven. Ook de stoomtrawler Bloemen- I
daal is eens een tijdje zoek geweest. Zijn 1
zender bleek defect te zijn. doch hij kon
wel ontvangen. Enkele dagen later stak
hij heel lakoniek zijn neus om de hoek
van de pieren en voer de haven van
IJmuiden binnen alsof er niets aan de
hand was. Hetzelfde zou met de Alkmaar
ook het géval kunnen zijn.

Volgens onbevestigde berichten is giste-
ren het zoeken benoorden de 60ste
breedtegraad opgegeven. Het heeft geen
I zin daar nog langer nasporingen te
1 doen Dat het er hard gespookt heeft
Dinsdag, toen de Alkmaar, zoals nu
blijkt, nog met een der IJmuidense
trawlers radio-telefonisch contact heeft
gehad, blijkt wel uit de wijze, waarop de
j Batavia, die Donderdagavond in IJmui
den binnenliep, door overkomende gol-
i ven is toegetakeld. De brug werd be-
I hoorlyk ingedeukt en verscheidene rul-
1 ten stukgeslagen en de bemanning staat

Leerlingen van het opleidingsinsti-digen. Vrijdagmiddag werd door I heeihid^^gebracht ^eeftat
tuut voor koopvaardij-officierenl en deputatie van deze cstafettclopers\ zoals met de Bioemendaai is het nog

te Delfzijl hebben
een estafetteloop naar Soest dijk ge
organiseerd. om aan prinses Mar
griet ter gelegenheid van haar ver- Prinses Margriet bekijkt
jaardag een oorkonde te overhan- document.

cPÜJkheid blijft bestaan Tot Zondag.
Dan is het schip ruim 3 weken wee.
uri j waarvan enige dagen met averij aan de
winch, welke niet. zoals aanvankelijk
I gemeld werd, ln Harstadt werd verhol- 1 V

"N

l)e beloningen voor de
spionnen - jacht

Enige weken lang was onze redactie herschapen in een soort contra-
spionnage centrale. Dezer dagen vertelden wij U reeds, dat er 1066
inzendingen op onze Kerstprijsvraag waren binnengekomen. Ruim
duizend lezers derhalve, die Jan Branie tot het einde gevolgd hebben
op zijn verbeten jacht op Staatsvijand nummer één, de atoomspion
die zich ontpopte als een burgerlijk verdediger".

Over het algemeen bleek de puzzle waarvan wij elders in dit
Blad de vertaling" geven niet te veel moeilijkheden te hebben
opgeleverd. Hier en daar zijn enkele inzenders gestruikeld over de
spaarzame voetangels en klemmen, die wij in de overigens niet over
matig moeilijke rebus hadden gelegd. En er was natuurlijk ook wel
een enkele inzender, die zich met onze opgave niet geheel kon
verenigen. Laten wij eerlijk zijn, en b.v. wijzen op een fout (die wij
niet, zoals een werkelijke tekenfout tijdens de publicatie reeds rectifi
ceerden) waarop enkele puzzelaars aanmerking maakten: een paard
heeft geen poten, maar benen, hoewel wij een paard tekenden om het
woord „poot" uit te beelden! Maar de Argusorenwas geen fout,
doch slechts een dichterlijkevrijheid. Gelukkig is daar niemand
over gestruikeld, ol leverden enkele inzenders critiek op die term. En
dan was er natuurlijk het volkomen onzichtbare litteken", wat volgens
sommigen terecht een contradictio in terminis is, maar volgens
de redactie andermaal een dichterlijke vrijheid, zeer wel passend in
de min of meer (voor Jan Branie toepasselijke) beeldroman-achtige
stijl van het verhaal.

Verheugend is, dat zovele inzenders hun oplossing vergezeld deden
gaan van enthousiaste commentaren of hun oplossing in een bijzonder
verzorgde vorm goten. De toekenning van de uitgeloofde prijzen is
geschied, zonder met bijzondere uitvoering van de oplossingen rekening
te houden, doch de moeite, die deze inzenders zich hebben getroost,
hebben wij toch beloond met enkele extra-prijsjes.

De prijzen van in totaal f. 300.— werden als volgt toegekend:
Prijs van

zestig guldenZuster E. EVELEIN, de Laat de Kanterstr. 22. Leiden

vijftig
veertig
dertig
vijf en
twintig
twintig
vijftien
tien

vijf

C. NOORLANDER, M. Trompstraat 7,

AIphcn-aan-dcn-Rün

G. F. ENSELING, Sumatrastraat 112, Leiden.

B. BORREMAN, Hoogmadeseweg 56, Leiderdorp

H. SCHELLINGERHOUT, 1ste Brittenstraat 47,

Katwijk-aan-Zee

P. G. VAN DER LINDEN, Brouckhovenh. 1. Leiden
Zuster J. ELEMA, directrice Diaconcssenhuis Leiden

Dr P. C. VAN ARKEL, Laan van Oud Poelgeest 30.

Oegstgeest

Mej. J. OUDWATER. Vliet N.Z. 94, Rjjnsburg
L. A. MARKS, Prinsenstraat 27a, Leiden
J. DE JOSSEL1N DE JONG. Gravestr. 14. Wassenaar
Mej. W. J. VAN DER STAAY. Boterm. 28. Leiden
W. F. VAN LEEUWEN. Spaargarenstraat 10.

Oegstgeest

Mevr. H. DUIJTS VAN LANGELAAR,

Beresteynstraat 2, Voorschoten
Mevr. A. WISSEMEIJER.de Laat de Kanterstr. 16.

Mevr. T. KEMPE—TAMMERIJN,

Lcimuiderdijk 281-1, Nieuw-Venncp

Extra-prijzen van vijf gulden voor bijzonder verzorgde
inzendingen werden toegekend aan:

JAC. MOOT, RUndük 178, Voorschoten
Mevr. J. NIJPELSKAMERLINGH ONNES.

Vroenhof, Warmond
OOSTENBRUG, Haagweg 7a. Leiden
O. DABROEK, Lombokstraat 67a, Leiden
S. E. WILLEMS OF BRILMAN.

Utr. Jaagpag 83a, Leiden
De prijzen zullen aan de winnaars worden toegezonden.