LEIDSCH
DAGBLAD
Etlgar Faure zal vermoedelijk
een kans wagen
Indrukwekkende pleelitiglieden
ter ere van maarschalk
de Lattre de Tassigny
VN te Parijs vervolgt haar
werkzaamheden
90ste Jaargang
WOENSDAG 16 JANUARI 1952
0 No. 27508
Directeur: J. W Henny
Hoofdredactie: B W Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6 per kwartaal: f 047 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
TelefOOD Dir en Adm.: 25041; Red 21507
't Zou een schijn-oplossing
worden
(Van onze Paryse correspondent»
flDe minister van Justitie in het de-
Kvsionnaire Franse kabinet, de 43-
j»r;r" radicaal Edrar Faure, heeft
ood' r het half dozijn informateurs,
die sedert een goede week gepoogd
bebl'i n een oplossing voor de Franse
kab'netserisis te vinden, tot dusver
lekt r de beste resultaten geboekt.
Tën'ij op het laatste ogenblik nog
Iemand een spaak tussen de wielen
wil steken en de amateurs in die
gport noch de spaken ontbreken he
laas kan men verwachten, dat
Faure Donderdag of Vrijdag in de
Hamer zijn programma zal ontvou
wen Als hij daarop een meerderheid
ftrwerfl. mèl de onmisbare medewer
king der socialisten, die hem echter
len het zo'n broekje moeilijk vergeven,
indien hij van hun ervaring en des
kundigheid geen gebruik gelietft te
maken.
Voor het moment wordt algemeen
verwacht, dat Faure zaoh wel zal moeten
bepalen tot de samenstelling van een
kabinet volgens de vorige formule: zon
der de socialisten derhalve, ofschoon
hy naar hun parlementaire steun zeker
dingen zal. In beginsel zal er dan dus
niets gewijzigd zijn en de basis van de
regenng in de Kamer even smal en
drassig blyven als tevoren. Men schrijft
Faure echter het voornemen toe de
steen, waarover Pleven struikelde het
reorganisatieplan voor de spoorwegen,
van het regeringspad af te wentelen.
Om zich de goedgezindheid der socia
listen te verzekeren, die z ch als de na-
tuurlyke beschermers van het spoorweg
personeel beschouwen, zou Faure dus af
willen zien van het. niettemin beschei
den. voornemen der vorige regering het
statuut van dit genationaliseerde be
drijf m lichte mate te saneren. Waar
mede nogmaals zal zyn aangetoond, dat
het geringste initiatief tot binnen
landse verbetering een Frans kabinet
het leven kost. om daarna door een vol
gende regering te worden herroepen.
Voor zover men nu al voorspellingen
kan doen. zou men Faure's komende
ploeg dus als een overgangs-regering
mogen omschrijven, met als voornaam
ste taak de goodwill der socialisten, die
Pleven wat verspeelde, te herwinnen.
Na de volgende val zou dan de gerou
tineerde Queuille kunnen trachten, zo
meent men hleo- thans, de socialisten
tot hun rentree te bewegen. Meer dan
een schijn-oplossing wordt er dus door
niemand verwacht. Duidelijk is name
lijk wel gebleken, dat onder de huidige
omstandigheden de socialisten noch de
Gaullisten bereid zijn tot actieve mede
werking Men blyft zo op de constitu
tionele steun van een dier twee partyen
aangewezen. Faure heeft de kant der
socialisten gekozen.
In de politieke terminllogie heet dat:
het proces voor de reconstructie van de
derde macht kan nog niet als rijp wor
den beschouwd Eenvoudiger uitgedrukt
kan men zeggen: het water is neg niet
hoog genoeg gestegen dan dat de poli
tici tot eensgezinde redding zouden wil
len overgaan.
Egyptische kroonprins geboren
Koningin Narriman van Egypte heeft
hedenmorgen het leven geschonken aan
een zoon. Het kind zal prins Ahmed
Foead worden genoemd, naar zyn groot- I
vader koning Foead
Prins Ahmed is de eerste zoon van
koning Faroek en wordt kroonprins van
Egypte. Koning Faroek en koningin
Narriman traden in Mei van het vorige
Jaar in het huwelijk.
BRITSE COMMANDANT TE BERLIJN
VERZOEKT VRIJLATING VAN DRIE
GEARRESTEERDE BRITTEN
De Britse commandant te Berlyn. ge
neraal majoor Charles Coleman heeft
de stafchef van het Russische leger in
Oo=t-Djits'and. generaal Ivanof ver
zocht drie Britten vrij te laten, die af
gelopen Zaterdag zijn gearresteerd
De drie mannen waren met een auto
op weg van Berlijn naar West-Dults-
land maar zouden onderweg zyn ver
dwaald.
In zijn brief aan generaal Ivanof
verzocht generaal Coleman voorts de in
beslag genomen auto vrij te geven.
Bespreking met de Russische autori
teiten te Pot-;dim. het hoofdkwartier
van het Russische leger had geen re
sultaat.
Edgar Faure
niet kwaad gezind schijnen te zijn,
dan kan hij beginnen aan de tweede
el moeilijkste étappe van zijn taak:
de s imenstelling van een regerings-
pioi die zijn programma in daden om
fB moeten zetten.
opgave is daarom vooral zo moei
lijk! omdat er in een kabinet niet meer
dan ei a goede dertig man zyn onder te
btdhc'i a. terwijl het aantal gegadigden
votfe n portefeuille ongeveer hettien-
votfcl an dat cyfer vormt. Met de
a retelling van die gepasseerde mi-
rs-in-hope dient men hier terdege
jpliiiii; te houden bij een kansbereke
ning want herhaaldelijk is gebleken,
dal volksvertegenwoordigers, die in
eeret instantie voor een regerings-
■fenmnri stemden, om zuivere per-
«oanli overwegingen, hun stem in de
twee.i étappe aan het kabinet onthiel
den. l it persoonlijke element dreigt nu
nog zwaarder te zullen wegen, in ver
band net de jeugdige leeftijd van de
idaat-prenuer. Vele veteranen zul-
-
Carlsen heeft weer pech
ZIJN VLIEGTUIG OPGEHOUDEN.
De Amerikaanse stratosfeerkruiser.
dielgi.teravond met kapitein Carlsen
aart boord uit Londen is vertrokken,
keen: twee uur na het passeren van
het egveld Shannon (Ierland i naar
Shsinon terug. Er was een defect ont-
stain aan de verwarming aan een der
vleug' nodig om ysafzetting te voor
komt: Sommige passagiers gingen van
boor:, doch de meesten. met inbegrip
uij Carlsen. bleven in hun kribben
ue oemanning heeft verklaard, dat
hetlvkegtuig op een hoogte van 4000
mete: door een sneeuwbui vloog, toen
men atdekte. dat de verwarming op
de iechtervleugel niet werkte. Met het
oog op het weer was men teruggekeerd.
Alle passagiers zijn later overgebracht
naar hotels.
Cprl en zeide. dat het hem speet, dat
de Karnen in New York. waar hy offi
ciéél iu worden ontvangen, in de war
waren geraakt. „Ik kan het echter niet
K
^HDMONDERZOEK IN AUSTRALIË
IJt Australische centrum voor a toom-
onder, k heeft meegedeeld, dat men
voor hot eerst in dit laboratorium een
kernrrtie teweeg heeft gebracht.
Prof Titterton van de nationale unl-
versitf .- deelde mee, dat men gebruik
roaaku van een generator met een ver
mogen van 1 250 000 volt. Tegen Pasen
^Bte men de Installatie geheel gereed
teSebben voor het doen van kern-
Wysis he experimenten.
WEERBERICHT
Enkele buien
Pe Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met enkele
buien, sommige met hagel of natte
sneeuw Matige, langs de Waddenkust
al en toe krachtige of harde wind
notjdzike'.yk tussen West en Zuid
west. Vooral in de nacht iets kouder.
'Opgemaakt te 10 uur).
17 JANUARI.
Zon op: 8 40 uur; onder: 17 00 uur.
Maan -,p: 23 00 uur; onder: 10 32 uur
,.2°3water te Katwijk te 6.21 en
18.38 uur.
Groot eerbetoon
In een lange reeks van plechtigheden
brengt Frankrijk generaal de Lattre de
Tassigny die door het parlement giste
ren posthuum tot maarschalk verd ver
heven. een laatste en indrukwekkend
eerbetono. Dus vier dagen lang rouwt
zo het land om het verlies van een zij
ner roemrijke zonen. Het is een rouw
die gepaard gaat met Zuideliike praal
en spectaculaire pracht, die hoe over
dadig de meer koele Noordeling er ook
door moge worden aangedaan, niettemin
ontegenzeggelijk in harmonie verkeert
met de voorliefde voor bijna imperiale
luister, die de generaal zijn leven lang
zo duidelyk had tentoongespreid.
Sedert de dood van Foch en Joffre
herinnert Parijs zich geen militaire
plechtigheid, geen militair schouwspel
ma? men wel zeggen, van zo imposante
omvang en prachtlievende geaardheid.
Sinds Zaterdag was het stoffe'.iik om
hulsel van maarschalk de Lattre de
Tassigny opgebaard m de Dome des In
valides naast de resten van Napoleon
waar tienduizenden Fransen hem tot
laat in de avond bij zyn baar. die zacht
verlicht werd door enkele lange kaar
sen .een laatste groet hebben gebracht.
Oud-stryders en invaliden uit beide
oorlogen dip'omaten. ministers hoge
militairen, waaronder gen. de Gaulle,
en ook eenvoudige mannen en vrouwen
uit het volk, zy allen schuifelden zwij
gend langs de kataphalk, terwijl
's-avonds van de torens van alle ker
ken de klokken gingen luiden. Enkele
honderden meters hier vandaan in het
Palais de Bourbon, kwam gistermiddag
het Franse parlement in speciale zitting
bycen om in een treffende eensgezind
heid welke de communisten maar nau
welijks verstoren dorsten, de Lattre de
hoogste onderscheiding te verlenen.
Posthuum werd de generaal tot maar
schalk verheven, een rang die sedert
bijna 30 jaar geen Franse militair meer
was toegekend Des avonds om tien uur
nadat een lange fakke'stoet van man
schappen van alle wapens het gemoto
riseerde kanon, waarop de dode maar
schalk werd vervoerd via de Champs
EHysee naar de Are de Triomph had
geëscorteerd, heeft president Auriol uit
naam van de republiek in tegenwoor
digheid van alle ministers en het vol
tallige corps diplomatique, de met 20
gouden sterren versierde helblauwe
maarschalkstaf plechtig op de eikenhou
ten kist gedeponeerd.
Uit naam van Nederland, dat door
de Lattre de Tassigny het vorig jaar
nog werd bezocht, werd door ambassa
deur baron van Boetselaer van Ooster
hout een prachtige krans aangedragen.
Een krans bestaande uit lila tulpen,
donkere rozen waarvan het witte lint
aan weerszijden de beginletters der na
men van onze Koningin en Prins ver
meldden.
By de door de Afrikaanse spahi's en
kleurrijke cavaleristen, die de maar
schalk op zijn laatste tocht door de
hoofdstad zullen vergezellen voegen
zich vandaag ook Amerikaanse. Engel
se en Nederlandse soldaten Het is een
compagnie van het Prinses Irene garde-
regiment, dat de eer ons leger te ver
tegenwoordigen te beurt is gevallen
terwyi de Koninklijke Militaire Kapel
uit Den Haag onder leiding van kapi
tein Rocus van Yperen de trommen
omf'oerst. de rouwmuziek zal uitvoeren
Onze militaire attaché in Parijs, ge
neraal van der Kroon, zal naast am
bassadeur Van Boetselaer de condolean-
ties van ons land aanbieden.
De plechtigheden bereikten vanmor
gen. toen de scholen en de meeste
kantoren waren gesloten stellig hun
hoogtepunt in de Notre Dame. waar een
requiem mis werd opgedragen waaraan
het wereldvermaarde jongenskoor Les
I petits chanteurs a la crois de bois. die
(een tournee door Zwitserland er speci
aal voor onderbreken moest zijn ont
roerende muzikale aandeel heeft bijge
dragen.
Voorafgegaan door detachementen
van alle eenheden, die de generaal had
gecommandeerd, infanterie Algerijnse
Spahi's. leerlingen der militaire oplei
dingsscholen te Saint Cyr en Saumur.
jagers, kolonia'e parachutisten. Marok
kaanse mitraillisten zogenaamde rode
duivels, en speciaal overgekomen man-
schappen van het expeditieleger in In-
I do-China werd het lichaam van de
held vervo'gens weer naar de Invalides
I teruggebracht En van hier zal de maar-
schalk morgen op een militaire auto de
tocht naar Mouilleron in het departe
ment Vendée ondernemen.
Deze reis zal by de vermaarde mili
taire opleidingsscholen te Saint Cyr en
Saumur kort worden onderbroken. In
dot dorpie Mouilleron toevallig ook de
geboorteplaats van Clemenceau. dat
door de 96-jarige vader van de overlc,
dene sedert een halve eeuw als burge
meester wordt bestuurd zal Vrijdag 'n
aanwezigheid van de minister van over
zeese gebiedsdelen maarscha'k de Lattre
de Tassigny worden bijgezet in het fa
miliegraf waarin sinds negen maanden
ziin enige zoon Bernard, die in Indo-
China sneuvelde, hem reeds was voor
gegaan.
Hier )n dit rustige, vergeten dorpje
zal maarschalk de Lattre de Tassigny
eindelijk de rust vinden voor een held
haftig leven, dat geheel in dienst van
zyn vaderland was gesteld.
EUROPESE MINISTERSCOMITÊ
BEGIN MAART BIJEEN
De dertien ministers van buitenlandse
zaken van de Raad van Europa zullen
waarschijnlijk van 3 tot 5 Maart byeen-
komen om de bespreking van gemeen-
schappelyke Europese problemen voort
te zetten. Van Duitse zUde zal waar
schijnlijk kanselier Adenauer aan de
bijeenkomst te Straatsburg deelnemen.
Voorbesprekingen zullen reeds in de loop
van Februari door de plaatsvervangers
worden gehouden.
Amerikaanse hulp aan Perzië
opgeschort
De V. St hebben de militaire hulp
aan Perziè opgeschort, omdat de rege-
I ring van Mossadeq een overeenkomst op
grond van de wet op de wederzydse be-
ve.liging niet heeft getekend.
Michael McDermott zei dat de Ame
rikaanse ambassadeur Lord Henderson
besprekingen voert met Perzische lei
ders en dat de leveranties misschien la
ter worden hervat. Hij wilde niet zeg
gen. waarom de PerzLsche regering de
overeenkomst nog niet had getekend
McDermott zei dat in de wet op de
wederzydse beveiliging wordt bepaald I
dat militaire economische en teehni-
sche hulp niet door Amerika wordt ver
leend als het ontvangende land zich
niet bereid verklaart de wereldvrede te j
bevorderen, de oorzaken van spanning
te heipen elimineren .zich aan de op
zich genomen militaire verplichtingen
te houden, een eigen weermacht od te
bouwen en een volledie en doeltreffend
gebruik van de Amerikaanse hulp te
maken
De Perzische regering had tot verle
den week Dinsdag de tijd om de over
eenkomst te tekenen. 46 van de 55 lan
den die tot het program voor weder
zydse bystand ziin uitgenodigd hebben
de betrokken verklaring ondertekend
Ook Birma en Eire hebben nog met
getekend.
Na zijn aankomst te New Vork
werd de Nederlandse eerste minister
Dr W. Drees verwelkomd door de
Nederlandse ambassadeur in de
Verenigde Staten, dr J. H. van
Roijen (links) en de Amerikaanse
ambassadeur in Nederland. Scldcit
Chapin (rechts).
Dit nummer bestaat uit zes pagina's
In Zuid Afrika wordt tijdens de Jan
van Ricbceckfecsten een serie
speciale herdenkingszegels uitge
geven. die alle betrekking hebben
op de landing van de Nederlandse
chirurgijn Jan van Riebeeck bij Kaap
de Goede Hoop. driehonderd jaar
geleden. De afbeeldingen van de
vijf zegels stellen voor:
Boven links: Grootzcgel van de
Verenigde Oost-Indische Compag
nie tijdens het verblijf van fan van
Riebeeck aan de Kaap. Naar het
grootzcgel, zoals dit voorkomt op
een brief van Van Riebeeck van 25
Juni 1657. die berust bij het Rijks
archief in Den Haag.
Boven rechts: De aankomst van
Van Ricbceck's kleine vloot in de
Tafelbaai. Op de achtergrond de
Tafelberg.
Onder links: Jan van Riebeeck. naar
een portret van Dirk Cracy in liet
Rijksmuseum.
Onder midden: De landing van Van
Riebeeck aan de Kaap. Volgens een
schilderij van Charles Bell. dat be
rust bij de Zuid Afrikaanse biblio
theek in Kaapstad.
Onder rechts: Maria de la Quellerie.
echtgenote van Jan van Riebeeck.
Naar een portret van Dirk Cracy.
berustend bij het Rijksmuseum.
In de Laircssezaal te Den Haag
werd gistermiddag een vergadering
gehouden van de volledige Neder
landse en Indonesische commissie
omtrent het Uniestatuut en Nieuw
Guinea.
V.l.n.r.: Prawoto Mangkoesasnoeto.
dr R. T. Djocmhana Wiriaatmadja.
plv. Hoge Commissaris. Prof. dr
Raden Soepomo. ambassadeur van
Bijzondere Missies, mr N. S. Blom.
staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken (voorzitter van de vergade
ring). de heer L. Götzen. staats
secretaris van Uniezaken en mr G.
E. baron van Ittersum. van Buiten
landse Zaken.
Israël en Zuid-West Afrika
In de politieke commissie der V. N. Is
het debat over de vredesresolutie voort
gezet. maar nieuwe gezichtspunten wer
den niet ontwikkeld. Het kan ook niet
meer! Nog 13 sprekers staan intussen
ingeschreven.
De speciale politieke commissie van
de V. N. heeft besloten, dat de verzoe
ningscommissie voor Palestina zal blij
ven bestaan en dat het- aantal leden van
drie op zeven zal worden gebracht.
De desbetreffende resolutie van de
V. SEngeland. Frankryk en Turkije is
met 43 tegen 13 stemmen, by 3 onthou
dingen. aangenomen, maar zij is door
een" aantal amendementen zozeer ver
anderd. dat de vier indieners tegen heb
ben gestemd Over de zetel voor de ver
zoeningscommissie is men het niet een:
geworden. Waarschyniyk zal een neu
traal land de commissie voorlopig huls-
vesten.
De Anglicaanse predikant ds Michael
Scott, pleiter voor de negerstammen ln
Zuid-West-Afrika en tegenstander van
de Zuid-Afrikaanse regering, heeft voor
de derde maal getuigenis afgelegd voor
de beheerschapscommissle der Verenig
de Naties. De Britse vertegenwoordiger
verzette zich daartegen, maar hy werd
overstemd.
Volgens Scott zou de houding van de
regering-Malan doen denken aan de
theorie der Nazi's over het „Herrenvolk".
Scott verklaarde „wanhopige verklarin
gen" van leden der negerstammen ln
Zuid-West-Afrika te hebben ontvangen,
die er op zouden wijzen dat „ln dit ge
bied de wetten van de mens afbreuk
doen aan de geest van God". De niet-
blanke bevolking van Zuid-Afrika zou
voorbereidingen treffen om passieve te
genstand te bieden aan de politiek van
..blanke overheersingdie de regering-
Malan zou volgen. Deze „passieve tegen
stand" zou tydens de komende van Rie-
beeck-herdenklngsfeesten openlyk aan
de dag treden. Volgens Scott zou ln
Zuid-Afrika een „grote crisis" kunnen
worden verwacht, die teweeg zou wor
den gebracht door de tegenstelling tus
sen de rassen in de unie.
De beheerschapscommissie besloot het
vraagstuk-Zuld-West-Afrika op haar
agenda te houden.
Eerste bijeenkomst
Nederlands-Indonesische
besprekingen
Prof. Soepomo:
Kwesties Unie-Nieuw Guinea
onverbrekelijk verbonden
Gistermiddag te drie uur werd in de
Lairessezaal aan het Binnenhof te
Den Haag de eerste plenaire vergade
ring gehouden van de leden en advi
seurs der door de regering van de Re
publiek Indonesië aangewezen missie
onder leiding van prof. dr Raden Soe
pomo en van de door de Nederlandse
minister-president ingestelde inter
departementale commissie onder lei
ding van de staatssecretarissen mr N.
S. Blom en L. Gótzen.
Bij de aanvang der besprekingen wer
den redevoeringen uitgesproken door
staatssecretaris Blom en prof. Soepomo,
De laatste verklaarde o.a.: De be
trekkingen. die momenteel tussen onze
beide landen bestaan, zijn verre van
gezond te noemen. De twee grondoor
zaken hiervan zyn:
a. De Indonesisch-Nedertandse Unie,
die voor Indonesia onacceptabel is ge
bleken en in ons beider belang opge
heven moet worden, omdat zy een
reële hindernis vormt voor een goede
samenwerking tussen Indonesia en
Nederland.
b. De Irian- of Nieuw-Guinea-
kwestle, die eveneens een ernstig strui
kelblok vormt voor het bestaan van
goede betrekkingen tussen onze beide
landen.
Het is daarom goed. dat wy deze
beide kwesties gelijktijdig behandelen,
aangezien de oplossing van de ene
kwestie zonder dat dc andere kwestie
mede opgelost wordt, een kwaal zou
achterlaten, die volledige gezondma
king van de Indonesisch-Nederlandse
betrekingen zou blyven belemmeren.
Vervolgens werd een centrale commis
sie ingesteld, welke tot taak zal hebben
leiding te geven aan de werkzaamheden
en door welke commissie de resultaten
en het werk van de in te stellen com
missies en subcommissies zullen worden
onderzocht en- uiteindelijk vastgesteld.
De centrale commissie hield om 4 uur
haar eerste zitting. Zy' is samengesteld
als volgt: van Nederlandse zyde Staats
secretaris mr N. S. Blom. staatssecreta
ris L Götzen, mr V. L. W. Fock, dr P.
J. A. Tdenburg, mr G. E. baron van It
tersum, mr F. J J. C. M. van Meerwyk,
kolonel C. J. Valk en J. de Waard.
Van Indonesische zyde hebben de na
volgende leden zitting: prof. dr Soepomo
Prawoto Mankoeslmito, dr A. K Gani,
mr Moh. Yamin. mr A. M. Tamboenan,
mr Teng Tjin Leng.
ISRAEL EN DUITSLAND
De commissie voor buitenlandse aan
gelegenheden van het Lsraëlische par
lement heeft de regering gemachtigd
met West-Duitsland te onderhandelen
over herstelbetalingen aan Israël.
Deze kwestie heeft, geiyk bekend, de
vorige week geleid tot ongeregeldheden
rondom het parlementsgebouw, waarbij
150 politie-agenten en 200 demonstran
ten verwondingen opliepen.
De Amerikaanse kustwacht heeft mee
gedeeld. dat twee omgeslagen redding
boten van de Amerikaanse vrachtboot
..Pennsylvania" (7 608 ton» zijn waarge
nomen in het Nooröeiyk deel van de
Stille Oceaan. De bemanning van 45 man
heeft vorige week Woensdag by storm
eer het schip verlaten. Nadien ls niets
meer vernomen.
Schepen van de Amerikaanse zesde
vloot hebben het bezoek van zes dagen
aan Spanje besloten. Vlce-admiraal
Gardner, bevelhebber van het smaldeel,
verklaarde in antwoord op een vraag
aan journalisten, dat de Spaanse bases
in geval van oorlog hem onmisbaar toe
schenen. daar zij althans ln de aanvang
buiten het bereik zouden liggen van
Sovjet-Russische tactische bommen
werpers. De Amerikaanse schepen heb
ben Barcelona. Valencia. Malaga. Ali
cante en Cartagena en de eilanden Pal-
ma en Majorca aangedaan.
In zekere conservatieve politieke krin
gen ln Londen acht men het vrywel ze
ker. dat maarschalk Lord Alexander,
thans gouverneur-generaal van Cana
da Brits minister van defensie zal wor
den. welke functie totnogtoe door Chur
chill wordt waargenomen Als Lord zou
Alexander echter niet het woord kunnen
voeren in het Lagerhuis; Churchill zou
dan in zyn plaats het Huis van ant
woord moeten dienen terzake van be-
langryke defensieaangelegenheden.
Van Labourzijde is verzocht om benoe
ming van een 'civiel' minister van de
fensie.
