LEIDSCH
DAGBLAD
Edgar Faure zal vermoedelijk
een kans wagen
Indrukwekkende plechtigheden
ter ere van maarschalk
de Lattre de Tassigny
VN te Parijs vervolgt haar
werkzaamheden
90ste Jaargang
WOENSDAG 16 JANUARI 1952
No. 27508
plrecleur: J. W. Henny
Jdredactie: B W Menkhorst en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
t 6.per kwartaal: 10.47 per week
Witte Singel 1. Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red 21507
't Zou een schijn-oplossing
worden
'tVan onze Parijse correspondent)
.iDe minister van Justitie In het de-
Hësionnaire Franse kabinet, "de 43-
jfcrif.' radicaal Edear Faure, lieeft
ondir het half dozijn informateurs,
die sedert een goede week gepoogd
hebh, n een oplossing voor de Franse
kab netserisis te vinden, tot dusver
jeker de beste resultaten geboekt.
Tenni op het laatste ogenblik nog
iemand een spaak tussen de wielen
wil steken en de amateurs in die
spon noch de spaken ontbreken he
laas kan men verwachten, dat
Sure Donderdag of Vrijdag in de
Snier zijn programma zal ontvou
wen. Als hij daarop een meerderheid
Kwerft. mèt de onmisbare medewer
king der socialisten, die hem echter
len het zo'n broekje moeilijk vergeven,
indien hij van hun ervaring en des
kundigheid geen gebruik gelietft te
maken.
Voor het moment wordt algemeen
verwacht, dat Faure zioh wel zal moeten
bepalen tot de samenstelling van een
kab.net volgens de vorige formule: zon
der d» socialisten derhaiive. ofschoon
hij naar hun parlementaire steun zeker
dingen zal. In beginsel zal er dan dus
niets gewijzigd zijn en de basis van de
I legering in de Kamer even smal en
1 drassig blijven als tevoren. Men schrijft
Faure echter het voornemen toe de
steen, waarover Pleven struikelde het
reorganisatieplan voor de spoorwegen,
van het regeringspad af te wente'en.
Om zioh de goedgezindheid der socia
listen te verzekeren, die zioh als de na
tuurlijke beschermers van het spoorweg
personeel beschouwen, zou Faure dus af
willen zien van het. niettemin beschei
den, voornemen der vorige regering het
statuut van dit genationaliseerde be
drijf m lichte mate te saneren. Waar
mede nogmaals zal zijn aangetoond, dat
het geringste Initiatief tot binnen
landse verbetering een Frans kabinet
het leven kost. om daarna door een vol
gende regering te worden herroepen.
Voor zover men nu al voorspellingen
kan doen. zou men Faure's komende
ploeg dus als een overgangs-regering
mogen omschrijven, met als voornaam
ste taak de goodwill der socialisten, die
Pleven wat verspeelde, te herwinnen.
Na de volgende val zou dan de gerou
tineerde Queuille kunnen trachten, zo
meent men hier thans, de socialisten
tot hun rentree te bewegen. Meer dan
een schijn-oplossing wordt er dus door
niemand verwacht. Duidelijk ls name
lijk wel gebleken, dat onder de huidige
omstandigheden de socialisten nooh de
Gaullisten bereid zijn tot actieve mede
werking. Men blijft zo op de constitu
tionele steun van een dier twee partijen
aangewezen Faure heeft de kant der
socialisten gekozen.
In de politieke ttrminilogie heet dat:
het proces voor de reconstructie van de
derde macht kan nog niet als rijp wor
den beschouwd. Eenvoudiger uitgedrukt
kan men zeggen: het water is nog niet
hoog genoeg gestegen dan dat de poli
tici tot eensgezinde redding zouden wil
len overgaan.
Egyptische kroonprins geboren
Koningin Narrlman van Egypte heeft
hedenmorgen het leven geschonken aan
een zoon Het kind zal prins Ahmed
Foead worden genoemd, naar zijn groot
vader koning Foead.
Prins Ahmed is de eerste zoon van
koning Faroek en wordt kroonprins van
Egypte. Koning Faroek en koningin
Narrlman traden in Mei van het vorige
jaar in het huwelijk.
BRITSE COMMANDANT TE BERLIJN
VERZOEKT VRIJLATING VAN DRIE
GEARRESTEERDE BRITTEN
De Britse commandant te Berlijn, ge
neraal majoor Charles Co'eman heeft
de stafchef van het Russische leger in
Oost-Duitsland, generaal Ivanof ver
zocht drie Britten vrij te laten, die af
gelopen Zaterdag z«n gearresteerd
De drie mannen waren met een auto
od weg van Berlijn naar West-Dults-
land maar zouden onderweg zijn ver
dwaald.
In zijn brief aan generaal Ivanof
verzocht generaal Coleman voorts de in
beslag genomen auto vrij te geven.
Besprekinz met de Russische autori
teiten te Potsdam, het hoofdkwartier
van het Russische leger had geen re
sultaat.
Edgar Faure
nlel kwaad gezind schijnen te zijn,
dan kan hij berinnen aan de tweede
en moeilijkste étappe van zijn taak:
dn samenstelling van een regerings-
plo.die zijn programma in daden om
zal moeten zetten.
0| gave is daarom vooral zo moei
lijk; o dat er m een kabinet niet meer
darj u goede dertig man zijn onder te
tan?1 u. terwijl het aantal gegadigden
voor i n portefeuille ongeveer het tien
voud an dat cijfer vormt. Met de
Mom eüing van die gepasseerde mi
ldste: in-hope dient men hier terdege
reken - houden bij een kansbereke
ning want herhaaldelijk is g bleken
datj olksvërtegerlwoordigers. die in
rasv instance voor een regerings-
Eramma stemden, om zuivere per-
lilke overwegingen, hun stem in de
Mie in etappe aan het kabinet onthul
den. D:t persoonlyke element dreigt nu
zwaarder te zullen wegen, in ver
band met de jeugdige leeftijd van de
caadici lat-premier. Vele veteranen zul-
wCarlsen heeft weer pech
MIJN VLIEGTUIG OPGEHOUDEN.
De Amerikaanse stratosfeerkruiser,
dies gisteravond met kapitein Carlsen
aait boord uit Londen is vertrokken,
toerei twee uur na het passeren van
hst ..iegveld Shannon (Ierlandnaar
6h»n:. >n terug. Er was een defect ont
staan lan de verwarming aan een der
vleug- nodig om ijsafzetting te voor
komen Sommige passagiers gingen van
boord doch de meesten, met inbegrip
van Carlsen. bleven in hun kribben
slaper
de oemanning heeft verklaard, dat
hetl vliegtuig op een hoogte van 4000
meter door een sneeuwbui vloog, toen
men indekte. dat de verwarming op
de Rechtervleugel niet werkte. Met het
oog op het weer was men teruggekeerd
Alle passagiers zijn later overgebracht
naar hotels.
Carhen zeide, dat het hem speet, dat
debhnnen in New York. waar hij offi
cieel zou worden ontvangen, in ae war
warer. geraakt. „Ik kan het echter niet
ATOOMONDERZOEK IN AUSTRALIË
I*t Australische centrum voor atoom-
onder, i. heeft mepgedeeld, dat men
voor het eerst in dit laboratorium een
MHreactie teweeg heeft gebracht.
Prof Titterton van de nationale uni
versiteit. deelde mee, dat men gebruik
maakt' van een generator met een ver
mogen van 1 250 000 volt. Tegen Pasen
hoAte men de installatie geheel gereed
_rebi'"'n voor het doen van kern-
phys. he experimenten
WEERBERICHT
Enkele buien
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Veranderlijke bewolking met enkele
buien, sommige met hagel of natte
sneeuw Matige, langs de Waddenkust
m en toe krachtige of harde wind
«loof- akelijk tussen West en Zuid-
West. Vooral in de nacht iets kouder.
(Opgemaakt te 10 uur).
17 JANUARI.
Zon op: 8 40 uur: onder: 17 00 uur.
Maan op: 23 00 uur: onder: 10.32 uur.
Hoogwater te Katwijk te 6 21 en
18.33 uur.
Groot eerbetoon
In een lange reeks van plechtigheden
brengt Frankrijk generaal de Lattre de
Tassigny die door het parlement giste
ren posthuum tot maarschalk verd ver
heven. een laatste en indrukwekkend
eerbetono. Dus vier dagen lang rouwt
zo het land om het verlies van een zij
ner roemrijke zanen. Het is een rouw
die gepaard gaat met Zuideliike praal
en spectaculaire pracht, die hoe over
dadig de meer koele Noordeling er ook
door moge worden aangedaan, niettemin
ontegenzeggelijk in harmonie verkeert
met de voorliefde voor bijna Imperiale
luister, die de generaal zijn leven lang
zo duidelijk had tentoongespreid.
Sedert de dood van Foch en Jjffre
herinnert Parijs zich geen militaire
plechtigheid, geen militair schouwsoel
mag men wel zeegen. van zo imposante
omvang en pracht.ievende geaardheid.
S.nds Zaterdag was het stoffeüik om
hulsel van maarschalk de Lattre de
Tassigny opgebaard in de Dome des In
valides naast de resten van Napoleon
waar tienduizenden Fransen hem tot
laat in de avond bij zijn baar. die zacht
verlicht werd door enkele lange kaar
sen ,een laatste groet hebben gebracht.
Oud-strijders en invaliden uit beide
oorlogen dip'omaten. ministers hoge
militairen, waaronder gen. de Gaulle,
en ook eenvoudige mannen en vrouwen
uit het volk. zij allen schuifelden zwij
gend Ungs de kataphalk. terwijl
's-avonds van de torens van alle ker
ken de k'okken gingen luiden. Enkele
honderden meters hier vandaan in het
Palais de Bourbon, kwam gistermiddag
het Franse parlement in speciale zitting
bijeen om in een treffende eensgezind
heid welke de communisten maar nau
welijks verstoren dorsten, de Lattre de
hoogste onderscheiding te verlenen.
Posthuum werd de generaal tot maar
schalk verheven, een rang die sedert
bijna 30 Jaar geen Franse militair meer
was toegekend Des avonds om tien uur
nadat een lange fakkelstoet van man
schappen van alle wapens het gemoto
riseerde kanon, waarop de dode maar-
scha'k werd vervoerd via de Champs
Elysee naar de Are de Triomph had
I geëscorteerd, heeft president Auriol uit
naam van de republiek in tegenwoor-
I digheid van alle ministers en het vol-
I tallige corps diplomatique, de met 20
gouden sterren versierde helblauwe
maarschalkstaf plechtig op de eikenhou
ten kist gedeponeerd
Uit naam van Nederland, dat door
de Lattre de Tassigny het vorig jaar
nog werd bezocht, werd door ambassa
deur baron van Boetselaer van Ooster
hout een prachtige kram aangedragen.
Een krans bestaande uit lila tulpen,
donkere rozen waarvan het witte lint
aan weerszijden de beginletters der na
men van onze Koningin en Prins ver
meld-den.
Bij de door de Afrikaanse spahi's en
kleurrijke cavaleristen, die de maar
schalk op zun laatste tocht door de
hoofdstad zullen vergezellen voegen
zich vandaag ook Amerikaanse. Engel
se en Nederlandse soldaten. Het is een
compagnie van het Prinses Irene garde-
regiment, dat de eer ons leger te ver
tegenwoordigen te beurt is gevallen
terwijl de Koninklijke Militaire Kapel
uit Den Haag onder leiding van kapi
tein Rocus van Yperen de trommen
omfloerst, de rouwmuziek zal uitvoeren
Onze militaire attaché in Parijs, ge
neraal van der Kroon, zal naast am
bassadeur Van Boetselaer de condolean-
ties van ons land aanbieden.
De p'echtlgheden bereikten vanmor
gen. toen de scholen en de meeste
kantoren waren gesloten stellig hun
hoogtepunt in de Notre Dame. waar ecu
i requiem mis werd opgedragen waaraar.
het wereldvermaarde jongenskoor Les
petits chanteurs a la crois de bois. die
een tournee door Zwitserland er speci
aal voor onderbreken moest zijn ont
roerende muzikale aandeel heeft bijge
dragen.
Voorafgegaan door detachementen
van alle eenheden, die de generaal had
gecommandeerd, infanterie Algerijnse
Spahi's. leerlingen der militaire oplei
dingsscholen te Saint Cyr en Saumur,
jagers, koloniale parachutisten. Marofc-
ikaanse mitraillisten zogenaamde rode
duivels, en speciaal overgekomen man-
schaopen van het expeditieleger in In-
j do-Chlna werd het lichaam van de
I held vervo'gens weer naar de Invalides i
teruggebracht En van hier zal do maar-
1 schalk morgen op een militaire auto dc
[tocht naar Moullleron in het departe
ment Vendée ondernemen.
Deze reis zal bij de vermaarde mili
taire opleidingsscholen te Saint Cyt en
Saumur kort worden onderbroken. In
dat dorpje Moullleron toevallig ook de
geboortep'aats van Clemenceau, dat
door de 96-jarige vader van de overle
dene sedert een halve eeuw als burge
meester wordt bestuurd zal Vrijdag !n
aanwezigheid van de minister van over
zeese gebiedsdelen maarschalk de Lattre
de Tassigny worden bijgezet in het fa
miliegraf. waarin sinds negen maanden
zijn enige zoon Bernard, die in Indo-
Chin-a sneuvelde, hem reeds was voor
gegaan.
Hier in dit rustige, vergeten dorpje
zal maarschalk de Lattre de Tassigny
i eindelijk de rust vinden voor een held
haftig leven, dat geheel in dienst van
zijn vaderland was gesteld.
El'ROPFSF. MINISTERSCOMITÊ
BEGIN MAART BIJEEN
De dertien ministers van buitenlandse
zaken van de Raad van Europa zullen
waarschijnlijk van 3 tot 5 Maart bijeen
komen om de bespreking van gemeen
schappelijke Europese problemen voort
te zetten Van Duitse zijde zal waar
schijnlijk kanselier Adenauer aan de
bijeenkomst te Straatsburg deelnemen.
Voorbesprekingen zullen reeds in de loop
van Februari door de plaatsvervangers
worden gehouden.
Amerikaanse hulp aan Perzië
opgeschort
De V St hebben de militaire hulp
aan Perzié opgeschort, omdat de rege
ring van Mossadeq een overeenkomst op
jgrond van de wet op de wederzijdse be-
vei'iging niet heeft getekend,
i Michael McDermott zei dat de Ame
rikaanse ambassadeur Lord Henderson
besprekingen voert met Perzische lei
ders en dat de leveranties misschien la
ter worden hervat. Hij wilde niet zeg
gen. waarom de Perzische regering de
overeenkomst nog niet had getekend
McDermott zei dat in de wet od de
wederzijdse beveiliging wordt bepaald
dat militaire economische en techni
sche hulp niet door Amerika wordt ver
leend als het ontvangende land zich
niet bereid verklaart de wereldvrede te
bevorderen, de oorzaken van spanning
te helpen elimineren .zich aan de op
zich genomen militaire verplichtingen
te houden, een eigen weermacht od te
bouwen en een volledig en doeltreffend
gebruik van de Amerikaanse hulp te
maken.
De Perzische regering had tot verle
den week Dinsdag de tijd om de over
eenkomst te tekenen. 46 van de 55 lan
den die tot het program voor weder
zijdse bijstand zijn uitgenodigd hebben
de betrokken verklaring ondertekend
Ook Birma en Eire hebben nog niet
I getekend.
Na zijn aankomst te New York
werd de Nederlandse eerste minister
Dr W. Drees verwelkomd door de
Nederlandse ambassadeur in de
Verenigde Staten, dr J. H. van
Roijen (links) en de Amerikaanse
ambassadeur in Nederland. Selden
Chapin (rechts).
I nummer bestaat uit res pagina's
In de Laircssczaal te Den Haag
werd gistermiddag een vergadering
gehouden van de volledige Neder
landse en Indonesische commissie
omtrent het Uniestatuut en Nieuw
Guinea.
V.l.n.r.: Prawoto Mangkocsasnocto.
dr R. T. Djoemhana \Viriaatmadja.
plv. Hoge Commissaris. Prof. dr
Raden Soepomo. ambassadeur van
Bijzondere Missies, mr N. S. Blom.
staatssecretaris van Buitenlandse
Zaken (voorzitter van de vergade
ring). de heer L. Götzen. staats
secretaris van Uniezaken en mr G.
E. baron van Ittersum. van Buiten
landse Zaken.
In Zuid Af ril,a wordt tijdens de Jan
van Ricbeeckfcesten een serie
speciale herdenkingszegcls uitge
geven. die alle betrekking hebben
op de landing van de Nederlandse
chirurgijn jan van Ricbecck bij Kaap
de Goede Hoop. driehonderd jaar
geleden. De afbeeldingen van de
vijf zegels stellen voor:
Boven links: Grootzcgel van de
Verenigde Oost-Indische Compag
nie tijdens het verblijf van jan van
Riebeeck aan de Kaap. Naar het
grootzegel, zoals dit voorkomt op
een brief van Van Riebeeck van 25
Juni 1657. die berust bij het Rijks
archief in Den Haag.
Hoven rechts: Dc aankomst van
Van Ricbceck's kleine vloot in de
Tafelbaai. Op de achtergrond dc
Tafelberg.
Onder links: jan van Riebeeck. naar
een portret van Dirk Craey in het
Rijksmuseum.
Onder midden: De landing van Van
Riebeeck aan de Kaap. Volgens een
schilderij van Charles Bell. dat be-
rust bij de Zuid Afrit aanse biblio
theek in Kaapstad.
Onder rechts: Maria de In Qrcllerir.
echtgenote van jan van Riebeeck
Naar een portret van Dirk Craeyi
berustend bij het Rijksmuseum. I
Israël en Zuid-West Afrika
In de politieke commissie der V. N. is
het debat over de vredesresolutie voort-
gezet, maar nieuwe gezichtspunten wer
den niet ontwikkeld Het kan ook niet
meer! Nog 13 sprekers staan intussen
ingeschreven.
De speciale politieke commissie van
de V. N. heeft besloten, dat de verzoe
ningscommissie voor Palestina zal blij
ven bestaan en dat het aantal leden van
drie op zeven zal worden gebracht.
De desbetreffende resolutie van de
V. SEngeland. Frankrijk en Turkije is
met 43 tegen 13 stemmen, by 3 onthou
dingen. aangenomen, maar zij is door
een aantal amendementen zozeer ver
anderd. dat de vier indieners tegen heb
ben gestemd Over de zetel voor de ver
zoeningscommissie is men het niet eens
geworden Waarschijnlijk zal een neu
traal land de commissie voorlopig huls-
vesten.
Dc Anglicaanse predikant ds Michael
Scott, pleiter voor de negerstammen in
Zuid-West-Afrlka en tegenstander van
de Zuid-Afrikaanse regering, heeft voor
de derde maal getuigenis afgelegd voor
de beheerschapscommissie der Verenig
de Naties. De Britse vertegenwoordiger
verzette zich daartegen, maar hij werd
overstemd.
Volgens Scott zou de houding van de
regering-Malan doen denken aan de
theorie der Nazi's over het „Herrenvolk".
Scott verklaarde „wanhopige verklarin
gen" van leden der negerstammen in
Zuid-West-Afrlka te hebben ontvangen,
die er op zouden wijzen dat „in dit ge
bied de wetten van de mens afbreuk
doen aan de geest van God". De met-
blanke bevolking van Zuid-Afrika zou
voorbereidingen treffen om passieve te
genstand te bieden aan de politiek van
„blanke overheersing", die de regering-
Malan zou volgen. Deze „passieve tegen
stand" zou tijdens de komende van Rie-
beeck-herdenkingsfeesten ojjenlijk aan
de dag treden. Volgens Scott zou in
Zuid-Afrika een „grote crisis" kunnen
worden verwacht, die teweeg zou wor
den gebracht door de tegenstelling tus
sen de rassen in de unie.
De beheerschafiscommi55ie besloot het
vraagstuk-Zuld-West-Afrika op haar
agenda te houden.
ISRAEL EN DUITSLAND
De commissie voor buitenlandse aan
gelegenheden van het Israëlische par
lement heeft de regering gemachtigd
met West-Duitsïand te onderhandelen
over herstelbetalingen aan Israël.
Deze kwestie heeft, gelijk bekend, de
vorige week geleid tot ongeregeldheden
rondom het parlementsgebouw, waarbij
150 politie-agenten en 200 demonstran
ten verwondingen opliepen.
De Amerikaanse kustwacht heeft mee
gedeeld. dat twee omgeslagen redding
boten van de Amerikaanse vrachtboot
..Pennsylvania" (7 608 ton) zijn waarge
nomen in het Noordelijk deel van de
Stille Oceaan. De bemanning van 45 man
heeft vorige week Woensdag bij storm
eer het schip verlaten. Nadien ls niets
meer vernomen.
Eerste bijeenkomst
Nederlands-Indonesische
besprekingen
Prof. Soepomo:
Kwesties Unie-Nieuw Guinea
onverbrekelijk verbonden
Gistermiddag te drie uur werd in de
Lairessezaal aan het Binnenhof te
Den Haag de eerste plenaire vergade
ring gehouden van de leden en advi
seurs dor door de regering van de Re
publiek Indonesië aangewezen missie
onder leiding van prof. dr Raden Soe
pomo en van de door de Nederlandse
minister-president ingestelde inter
departementale commissie onder lei
ding van de staatssecretarissen mr N.
S. Blom en L. Götzen.
Bij de aanvang der besprekingen wer
den redevoeringen uitgesproken door
staatssecretaris Blom en prof. Soepomo.
De laatste verklaarde o.a.: Dc be
trekkingen, die momenteel tussen onze
beide landen bestaan, zijn verre van
gezond te noemen. De twee grondoor
zaken hiervan zijn:
a. De Indonesisch-Nederlandse Unie.
die voor Indonesia onacceptabel is ge
bleken en in ons beider belang opge
heven moet worden, omdat zij een
reële hindernis vormt voor een goede
samenwerking tussen Indonesia en
Nederland.
b. De Irian- of Nieuw-Guinea-
kwestie. die eveneens een ernstig strui
kelblok vormt voor het bestaan van
goede betrekkingen tussen onze beide
landen.
Het is daarom goed. dat wij deze
beide kwesties gelijktijdig behandelen,
aangezien de oplossing van de ene
kwestie zonder dat de andere kwestie
mede opgelost wordt, een kwaal zou
achterlaten, die volledige gezondma
king van de Indonesisch-Nederlandse
betrekingen zou blijven belemmeren.
Vervolgens werd een centrale commis
sie ingesteld, welke tot taak zal hebben
leiding te geven aan de werkzaamheden
en door welke commissie de resultaten
en het werk van de in te stellen com
missies en subcommissies zullen worden
onderzocht en uiteindelijk vastgesteld.
De centrale commissie hield om 4 uur
haar eerste zitting. Zij is samengesteld
als volgt: van Nederlandse zijde Staats
secretaris mr N. S. Blom. staatssecreta
ris L Götzen. mr V L. W. Fock, dr P.
J. A. Idenburg, mr G. E. baron van It
tersum, mr F. J. J. C, M. van Meerwijk,
kolonel C. J. Valk en J. de Waard,
Van Indonesische zijde hebben de na
volgende leden zitting: prof. dr Soepomo
I Prawoto Mankoesimito, dr A K Ganl,
mr Moh. Yamin, mr A. M. Tamboenan,
mr Teng Tjin Leng.
Schepen van de Amerikaanse zesde
vloot hebben het bezoek van zes dagen
aan Spanje besloten. Vice-admlraal
Gardner, bevelhebber van het smaldeel,
verklaarde in antwoord op een vraag
aan journalisten, dat de Spaanse bases
in geval van oorlog hem onmisbaar toe
schenen. daar zij althans in de aanvang
buiten het bereik zouden liggen van
Sovjet-Russische tactische bommen
werpers. De Amerikaanse schepen heb
ben Barcelona. Valencia. Malaga. Ali
cante en Cartagena en de eilanden Pal-
ma en Majorca aangedaan.
In zekere conservatieve politieke krin
gen In Londen acht men het vrijwel ze
ker. dat maarschalk Lord Alexander,
thans gouverneur-generaal van Cana
da Brits minister van defensie zal wor
den, welke functie totnogtoe door Chur
chill wordt waargenomen Als Lord zou
Alexander echter niet het woord kunnen
voeren in het Lagerhuis; Churchill zou
dan In zijn plaats het Huls van ant
woord moeten dienen terzake van be
langrijke defensieaangelegenheden.
Van Labourzijde ls verzocht om benoe
ming van een 'civiel' minister van de
fensie.
