Gillette
Minister v. d. Brink acht
jjoiiomisclie situatie niet ongunstig
V".
Moed van nota's over Onderwijs
in Tweede Kamer
n wenk voor Kerst
Eerste Kamer keurt
„Beginselenwet Gevangeniswezen'"
goed
eO>"
■t3L£
^Qhö^
Sa^edlTl-B
Mail
Ehi v sdj
TT
Hbf [|Lj
Jm=9>Vk
btE'
5/I
j Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Woensdag 19 December 1951
Tweede Blad No. 27487
I Thans ijzer en staal in
liberalisatie-schema
Hfostriëel garantiefonds van 100 millioen
(Van onze parlementaire redacteur).
jjpj 4l/2 uur hebben gisteravond de ministers Van den Brink en Albregts
aan de beantwoording van de vele vragen, welke de 16 afgevaar-
u die bij deze begroting het woord voerden op hen hadden afgevuurd.
Van den Brink kon vaststellen, dat de economische situatie bepaald
^gunstig is. Maar hij waarschuwde tegen te groot optimisme. Er zal
•uqslag komen, welke de minister in de eerste helft van 1952 voorziet,
niet als verontrustend moet worden aangemerkt. De minister was
van zijn oorspronkelijke conceptie.
..'jewelen N
ILIS.VTIEPERCENTAGE 71
r®*aiheeft de minister het vraag-
c de liberalisatie behandeld en
-er.r meegedeeld, dat op de Be-
■.-iferentie van Anneville in het
Bjads—Belgische handelsverkeer
■-s' voor df toekomstige export van
■Ten Luxemburg naar Nederland
ziin Nederland was niet in
r; 75'; te liberaliseren en het had
J dispensatie verkregen. Zonder
BTae export van België en Luxem-
Nederland beneden de pla-
febleven. met uitzondering voor
Jo; oordt juist geacht. thans ijzer
l'uil in het liberalisatieschema op
«ten. Het zijn begeerde grondstof-
K telle wij zoveel mogelijk moeten
t.f.n Een uitbreiding van de libe-
ljiiie kan niet schaden. Zij lost de
Ejijkhedt-n met België en Luxem-
Wpvt Binnenkort kan het percen-
B, tot 11 «orden opgevoerd. Het ligt
Bm de bedoeling op 1 Januari al
M'i' Ie liberaliseren. De dispen-
I, is roor 6 maanden verleend en
Bschema kan derhalve in Maart
B «orden herzien.
NO. NEDERLAND KRIJGT
AARDGAS-NET.
In dc eerste helft van 1952 zo zeide
minister v. d. Brink, zal met de afle
vering van aardgas een begin worden
gemaakt. Het ligt in de bedoeling
Noord-Oo6t-Nederland van aardgas te
voorzien.
De productie wordt geschat op 90
millioen m3 per jaar en zij zal gedu
rende 10 jaar als eerste hoeveelheid
verzekerd zijn.
De voorziening van aardgas zal voor
de industrialisatie van betekenis zijn.
de veiligste weg met het oog
onzekerheden in het Europese
.verkeer
de invloed van de Belgische maat.
a doet zich gelden. Ook Engeland
recht ob toepassing van de dispen-
dausule in het OEEC-verdrag en
uil? kunnen de Engelse maatre
de niet 7 orden veroordeeld. De
iiarop het is gebeurd kan niet
Én opzicht worden bewonderd,
ir a zullen de Engelse moei-
in do raad van de O.E.EC
behandeld Van Nederlandse
•u; er met klem op worden aan
ton. dat de lopende contracten
5 nagekomen. Tegenover de moei
ten van Engelands interne han-
dtie waarvan Nederland de te-
ondervindt, staat dat het han-
:teer met Duitsland zich in gun-
tchtinc ontwikkelt. De verbetering
nrdt echter teniet gedaan door het
tengevolge van de Engelse maat-
T.EDIET VERRUIMING MIDDEN-
51 AND
fuiister v. d. Brink deelde voorls
te. dat er een industrieel garantie-
ds zal «orden gevormd. Het zal
millioen gulden groot -zijn en
ad norden uit de tegenwaarde-
aing. Hel zal worden aangewend
r het verstrekken van garanties.
Meen met het oog op de gewijzigde
an de kapitaalmarkt van groot
wordt geacht. Het stichten
fonds houdt geen monetair gevaar
Ten aanzien van de budgetaire
meningen zullen voorstellen bii de
len Generaal aanhangig worden
Sinister lbregts deelde mede, dat
litbrriding is gegeven aan de cre-
"onning voor de middenstand.
eerst zal deze uitbreiding bestaan
beperkt crediet voor niet-technl-
itrustingen. Voorts in een verde-
«ediet voor jonge niet-kapltaal-
ze middenstanders, waarvoor de
de voor de helft door het Rijk en
ie andere helft door de betref-
branche zal worden gedragen. In
plaats heeft de verruiming be-
-f op de financiering van organi-
nn samenwerking ter behartiging
Kieenschappeliike belangen.
Jtvoerlngsbepallngen voor deze
-T.lng kunnen spoedig tegemoet
B gezien
betrekking tot, de liquiditeltsmoei-
ien van de middenstand is dezer
een rapport uitgebracht.
buitenlands-politiek opzicht van ge
wicht te- De gebeurtenissen in Korea
hebben door hun verschillende uitwer
king België en Nederland wat uit el
kaar gedreven. Beide landen hechten
echter grote waarde aan een voort
gaan op de ingeslagen weg. De con
sequenties daarvan moet men durven
aanvaarden.
Van Nederlandse zijde zijn nu bepaal
de voorstellen gedaan, waarover hij over
leg met de handelspolitieke commissie
uit de Kamer toezegde. Er komen in
terparlementaire organen.
De export-belasting is een voorheffing
op de overwinstbelAstlng ln België. Zij
wordt niet doorberekend Tussen de Be
nelux-partners zijn nu besprekingen ge
voerd over een afschaffing Aangezien
Luxemburg ook een exportbelasting in
voerde kwamen België en Luxemburg op
dit punt quitte te staan, waardoor tot
afschaffing kon worden overgegaan. Met
Nederland is nu afgesproken, dat de ex
portbelasting 1% zal bedragen. Van Ne
derlandse znde Is toegezegd dat geen
re-export zal worden toegepast.
DE ELECTRICITEITSTARIEVEN
Hoewel vasthoudend aan het begin
sel van de vrije 240 kAVh heeft de mi
nister met betrekking tot de voorgeno
men verhoging der electriciteitstarie-
ven meegedeeld, dat het in de bedoe
ling ligt een aanvullende regeling voor
bijzondere gevallen te treffen. Het
overleg is echter nog gaande. Van dit
overleg hangt het mede af of er een
beperking per gezinseenheid kan wor
den ingevoerd.
Lof en critiek voor Rutten
(Ingez Med.-adv.)
Geef Item een Gillette veiliglwidsschecrapparaatI
Sinds 50 jaar is n Gillette een zeer u-etkom geschenk.-
JUNIOR ARISTOCRAT.één delig precisie-schecr.
apparaat met een Dispenser, (om snel de mesjes
te kunnen verwisselen) bevattende 10 Blauwe Gillette
sleufmesjes, in aantrekkelijk etui van kunstleer.
Prijs f7.75.
Andere practiscbe geschenken:
Gilleue apparaten in prij/.en van
f I.- tot f20.-. Dispensera met
20 Blauwe Gillette mesjes ook
los verkrijgbaar a f 3.-.
Een „goeie morgenbegint met Gillette
Twee moties
van de heer Peters
(Van onze parlementaire redacteur)
Er was lof en critiek voor minister
Rutten bjj de algemene beschouwin
gen over de Onderwijsbegroting, waar
mede de Tweede Kamer gistermiddag
de laatste ronde van het jaarlijkse
tournooi. de behandeling van de Rijks
begroting. inleidde.
Een belangwekkend aspect van deze
beschouwingen was het debat over de
onderwijspacificatie. Het vond zijn aan
leiding in een van de kant van de P.
v. d. A. in het voorlopig verslag geop
perd denkbeeld van synthese scholen
voor andere takken van onderwijs dan
het L.O. De heer Van Sleen <Arb.) heeft
deze stelling verdedigd nadat pater
Stokman haar als onaanvaardbaar voor
de voorstanders van het confessioneel
onderwijs van de hand had gewezen.
De heer Roos jen <AR) voerde tegenover
de klachten van de heer Van Sleen
over de achterstelling van het openbaar
onderwijs aan. dat hij voorbeelden kon
aanhalen over de terugzetting van het
bijzonder onderwijs.
De Chr. Hist, fractieleider, de heer
Tilanus. heeft olie op de golven gewor
pen toen hij zeide. geen behoefte te heb
ben aan een verscherping der verhou
dingen. omdat daarmede geen enkel be
lang gediend is.
Bij dm begrotingsbehandeling kwa
men ook de nota's, welke voor en na
van het Departement zijn uitgegaan.
Met name de nota over de onderwijs
voorzieningen. waarmede de minister
tegemoet kwam aan een in 1949 door
de Kamer geuit verlangen, genoot de
volle belangstelling. Maar hoeveel
waardering men ook had voor de acti
viteit van de minister, niet onverdeeld
bewonderend stond de Kamer tegen
over de nota-lawine waarmede deze
minister haar verblijdde.
Het is alles goed bedoeld, aldus onge
veer het oordeel van de heer Roosjen.
maar wat zal nu het practische resul
taat zijn?
Er is heel veel op stapel gezet, maar
er is zo bitter weinig van stapel gelo
pen Hij constateerde met betrekking tot
de concrete vormgeving een gerek aan
tempo bii het Departement. Hier is het
gevaar van perfectionisme dat op on
vruchtbaarheid uitloopt De activiteit
van deze minister die nu een 4-iarige
ambtsperiode bijna achter de rug heeft,
is niet beloond.
De heer Tilanus (OH) had op de in
houd van de nota ook nogal wat aan te
merken. Hij meende te moeten consta
teren dat zij wel nieuwe namen introdu
ceert maar in wezen niets nieuws brengt.
Overigens luidde zün conclusie merk
waardigerwijze: de materie is nog niet
rijp voor een eindoordeel.
Van andere zijde was er veel lof voor
de nota. De heer Van Sleen zag in de
minister de man met de brede visie, die
het onderwijs nodig heeft. Hij ging zelfs
zover, dat hii minister Rutten meteen
maar min ol meer voor een volgende
ambtsperiode wilde inhuren.
Mevr. Fortanler had ook grote waar
dering voor de nota. Overigens, zo be
toogde zij vertoont de opleiding van
leraren een lacune en die wreekt zich
nu. Er is bovendien te weinig maat
schappelijke waardering voor de stand
van de leraar.
De heer Roosjen drong nog aan op
spoedige indiening van het wetsontwerp
tot regeling van het kleuteronderwijs
Mevr. Fortanier bracht de kwestie der
schoollokalen ter sprake, waarover zij
zich ernstig bezorgd maakt.
Vrijwel alle sprekers betoogden dat
het onderwijs niet de dupe mag wor
den van de noodzaak tot bezuiniging.
Zij drongen aan op een herziening van
de schoolgeldregeling, waarvoor met
name de heer Peters (KVP> pleitte.
Deze verraste de minister reeds aan
stonds met een tweetal moties, resp.
betreffende een wettelijke regeling van
het schoolgeld over de gehele linie met
in acht neming van de gezinsreductie
en tot het zich onthouden van Rijks
wege van elke invloed, welke tot vast
stelling van een hoger vcrmenigvuldi-
gingscijfer dan écn zou kunnen leiden.
Ten slotte heeft de heer Gortzak
(CPN) de gelegenheid aangegrepen om
te protesteren tegen de jongste maat
regelen der regering tot het onverenig
baar verklaren van het lidmaatsehap
van de CPN en haar mantelorganisa
ties voor ambtenaren.
Ook „pleegkinderen'-wet
aangenomen
Gisteravond behandelde de Eerste
Kamer het ontwerp van wet tot regeling
van de heffing van bedragen ter bestrij
ding der kosten van het toezicht op de
hier te lande vertoevende vreemdelingen
en van de grensbewaking.
Mr Mulderije, de Miruslter van Justi
tie. verklaarde, dat de tarieven van de
heffing, eerst na het van kracht worden
van de wet kunnen worden vastgesteld.
Het tarief van f.5.voor familiebezoek
achtte hij niet te hoog.
Mej. TJeenk Willink 'Arb verklaarde
daarop dat haar fractie tegen het voor
stel zou stemmen, voornamelijk omdat
het principieel onjuist werd geacht dat
bewoners van de grensgebieden extra
lasten moeten dragen. Het wetsontwerp
werd aangenomen met 17 tegen 12 stem
men.
Daarna kwam in behandeling de nieu
we beginselenwet gevangeniswezen en de
daarmede verband houdende wijzigin
gen van het wetboek van strafrecht en
het wetboek van strafvordering.
Mej. mr Tjeenk Willink (Arb.) was
van oordeel, dat ons land thans een
mooie wet rijker is. maar een „beroerd"
gevangeniswezen behoudt. blijft nog
veel te doen.
Mr Rip (Arb.) betoogde, dat de
nieuwe beginselwet weliswaar belang
rijke verbeteringen brengt, doch dat de
gedachte van vergelding erdoor op de
achtergrond wordt gedrongen. Hier
maakt zich een ontwikkeling in de
rechtspraak kenbaar, die hij zo gevaar
lijk acht, dat zijn politieke vrienden en
Duur onderzoek Parlementaire
enquête-commissie verlengd
In de gistermiddag gehouden verga
dering der Tweede Kamer is medede
ling gedaan van een schrijven der par
lementaire enquêtecommissie regerings
beleid. waarin zij mededeelt, dat zij
haar arbeid nog geenszins heeft vol
tooid Overeenkomstig haar voorstel
heeft de Kamer besloten de werkings
duur te verlengen tot 31 December 1952.
Minister Mansholt
waarschuwt:
„Haring komt in gevaar!"
„Geen eieren, dan ook
geen kuikens!"
(Van onze parlementaire redacteur).
Minister Mansholt heeft risteren In
de Tweede Kamer naar aanleiding
van de od hem geoefende aandrang
tot opschorting van het K.B. inzake
de vergroting van de maaswiidte van
netten gezegd, dat de maatregel
noodzakelijk werd geacht om te
voorkomen dat de snoekbaarsstand
in het IJsselmeer in gevaar komt.
Hit deelde mede. dat de achteruitgang
bedenkelijke vormen dreigt aan te
nemen. De vangst is van 1,3 millioen
kg. in 1948 teruggelopen tot ruim
600.000 kg. ln 1950.
De haring dreigt in gevaar te komen,
aldus de minister. Het is mii niet be
kend dat er in een nest. waar geen
eieren in lissen, kuikens ter wereld
kunnen komen.
Nu er echter zoveel bezwaren komen,
zowel uit de Kamer als van de ziide der
belanghebbenden, is de minister bereid
het K.B. op te schorten en de kwestie
commissoriaal te maken.
Wanneer het KR. zal worden ii
trokken, dan moet men later niet ko
men om hulp voor het geval de vang
sten niet meer lonend ziin.
De begrotingen vcor Landbouw en
Voedselvoorziening, van Visserij en van
het Landbouwegalisatiefonds ziin daar
na z h st. met de bekende aantekening
van de C.P.N. aangenomen.
Minister Mulderije bestreed, dai de
beginselenwet door de daarin ontwor
pen rerseheidenheid van gestichten
het karakter van de straf verloren zou
doen gaan. Het is alleen zó. dat de
straf wordt aangepast aan de persoon
ran de veroordeelde.
Er zal gestreefd worden naar verbete
ring van het salaris van bewakers: een
verhoging is echter niet spoedig te ver
wachten.
Het ontwerp werd ten slotte z. h.st.
goedgekeurd. De A.-R.-fractle werd ge
acht te hebben tegengestemd.
Inzake het ontwerp van wet betref
fende het toezicht op de verzorging en
opvoeding van pleegkinderen, betoogde
mr Witteman (.KV.P.), dat. ons land een
voortreffelijke kinderwet heeft. Niets van
al dat goede is in deze nieuwe wee te
vinden, aldus spr. De oude kinderwet
gaat er van uit. dat de verhouding kind-
ouders zo teer is. dat de overheid wel
zeer goede redenen moet hebben om te
kunnen Ingrijpen. De nieuwe wet geeft
echter aan ambtenaren van de Voog
dijraad de bevoegdheid om eigenmachtig
in te grijpen. Het ouderrecht wordt daar
door aangetast. Tegen het huidige ont
werp verklaarde spr. principieel bezwa
ren te hebben.
Mej. mr Tjeenk Willink (Arb.) vroeg
zich af. waarom thans van R.K. zijde
principiële bezwaren naar voren worden
gebracht. In de Tweede Kamer heeft de
V.P.-fractie deze wet aanvaard, die
bovendien door een R.K. minister is in
gediend. Zij betoogde, dat de pleeg-
kinderwet geen principiële aantasting
vormt van het ouderrecht en geen vorm
is van staatssocialisme. Wie deze wet
bestrijdt onderkent de misstanden, al
dus spr.
Mr baron De Vos van Steenwijk
(V.V.D.) verklaarde de pleegkinderenwet
zeer noodzakelijk te achten.
Minister Mulderije verklaarde, dat
van een principiële aantasting van hel
ouderrecht en de ouderbevoegdheid
geen sprake is. Er zal alleen daar wor
den ingegrepen waar het absoluut
noodzakelijk is. De Voogdijraden moe
ten echter wat armslag hebben om
hun taak goed te kunnen beginnen.
Het wetsontwerp werd ten slotte aan
genomen met 25 tegen 7 stemmen.
Gramofoonplaat met stem
van Koningin Juliana
Het. secretariaat van H.M. de Ko
ningin deelt mede:
H.M. de Koningin heeft op veler ver
zoek er in toegestemd dat de door haar
het vorige jaar op Soestdijk gelezen
tekst van het Kerst-evangelie volgens
Lukas 2. welke toen reeds op een gra
mofoonplaat werd vastgelegd, thans voor
een liefdadig doel in de handel wordt
gebracht.
Dit is opgedragen aan Philips' phono-
graphisohe industrie te Baarn.
De Koningin heeft beslist dat de
baten van de verkoop dezer plaat ten
goede komen aan de uitbreiding var
de arbeidstherapie in het herstellings
oord voor het asthmatische kind ..Hel-
I deheuvel" te Hilversum en in het Ne
derlandse Studenten Sanatorium t(
I Laren.
Binnenkort hervatting
termijnhand el?
Tijdens een bijeenkomst van de di
rectie van de Nederlandsche Bank met
vertegenwoordigers van het bankwezen
ziin de consequenties onder het oog ge
zien van de in Engeland getroffen
maatregelen met betrekking tot de va-
luta-termlinmarkt. alsmede van de
schorsing door de Nederlandsche Bank
van de moaelnkheid tot ternulndekking
hier te lande Er bestond volledige
overeenstemming over de wenselnkheid
zo spoedig moeeliik de eelegenheid tot
termnndekking weder open te stellen.
Navolging van het thans in Enge
land ingevoerde svsteem van een vrije
valutatermijiunarkt werd evenwel
pracmatuur geacht.
De Nederlandsche Bank verwacht
binnen enkele dagen de aan- en
verkoop van vreemde valuta op ter
mijn te kunnen hervatten.
FAUST CONTRA VALENTIJN.
Tijdens de voorstelling van Faust
in de Amsterdamse Stadsschouw
burg door de Nederlandse Opera
gebeurde een ongeluk dat nog goed
is afgelopen. In de vierde acte
komt een schermscène voor. waar
in Faust (de tenor Chris Reumer)
Valentijn 'de bariton Jos Burck-
sen) moet doden ln deze scène is
Reumer waarschijnlijk uitgegleden,
waardoor hij met zijn rapier Burck-
sen vlakonder het oog stak. Burck-
sen viel krabbelde weer overeind,
en heeft hoewel het bloed hem over
het gelaat gutste, de sterfscène
uitgezongen. Direct nadat hij van
het toneel was gedragen, werd zijn
wonde, die enige centimeters groot
en vrij diep is. door een medicus
verzorgd.
Positie van Rijk weer
verbeterd
Op ongeveer dezelfde wijze als vorige
week heeft het Rijk zijn positie kunnen
verbeteren, al is ditmaal de vooruitgang
relatief kleiner. Wissels door de bank
gekocht verminderden met f 15 millioen
en het saldo van 's Rijks schatkist steeg
met- f 42 millioen tot f 139.7 millioen. een
vooruitgang dus van f57 millioen (vorige
week verbeterde het Rijk zijn positie
met f 100 inillioen).
ONDERSCHEIDING BRUCKNER.
VERENIGING VOOR RAFAEL
KUBELIK.
Voor de Nederlandse Brucknervereni-
ging officieel wordt opgeheven, zal zij
nog één keer haar medaille van verdien
ste uitreiken en wel aan de dirigent
Rafael Kubelik.
Het bestuur heeft de medaille aan
Kubelik toegekend omdat hij in vele
landen vele malen werk van Bruckner
heeft gedirigeerd. Begin Januari komt
Kubelik in ons land. De medaille zal
hem dan worden uitgereikt.
30 arrestaties.
De Haagse politie heeft gisteravond
wederom een inval gedaan in een speel-
club. ditmaal werden de leden van de
club „Entre Nous" in hun spel opge
schrikt in het pand Stadhouderslaan 22
Verdacht van het beoefenen van ha
zardspel werden 30 personen gearres
teerd.
Tafels, fiches en andere attributen
werden in beslag genomen.
EBUS II
4 13-20NOV.
/(j?m=v
w Mftl*1
vs f i-Sil
X.
