Gillette
+Lb# NL;'*
Minister v. d. Brink acht
onomisclie situatie niet ongunstig
Vloed van nota's over Onderwijs
in Tweede Kamer
Eerste Kamer keurt
„Beginselenwet Gevangeniswezen"
goed
f 1
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD
Woensdag 19 December 1951
Tweede Blad No. 27487
Thans ijzer en staal in
liberalisatie-schema
lustriëel garantiefonds van 100 millioen
(Van onze parlementaire redacteur).
fjna 41/2 uur hebben gisteravond de ministers Van den Brink en Albregts
■:ii aan de beantwoording van de vele vragen, welke de 16 afgevaar-
;n, die bij deze begroting het woord voerden op hen hadden afgevuurd.
:-0f. Van den Brink kon vaststellen, dat de economische situatie bepaald
or,gunstig is. Maar hij waarschuwde tegen te groot optimisme. Er zal
:;rugslag komen, welke de minister in de eerste helft van 1952 voorziet,
die niet als verontrustend moet worden aangemerkt. De minister was
ifgeweken van zijn oorspronkelijke conceptie.
[IBERALISATIEPERCENTAGE 71
erig heeft de minister het vraag-
n de liberalisatie behandeld en
trent meegedeeld, dat od de Be-
.onferentie van Anneville in het
rhnds1 Belgische handelsverkeer 1
voor de toekomstige export van
jn Luxemburg naar Nederland j
lard zijn. Nederland was niet in I
iot 751 te liberaliseren en het had j
511 dispensatie verkregen. Zonder
■;.je export van België en Luxem- j
njar Nederland beneden de pla- I
i gebleven, met uitzondering voor
wordt juist geacht, thans iizer
Hal in het liberalisalieschema op
)»mon. Het rijn begeerde grondstof-
l welke wfj zoveel mogelijk moeten
n. Een uitbreiding van de libe-
kan niet schaden. Zij lost de
alijkheden met België en Luxem-
ip. Binnenkort kan het percen-
>t 71 worden opgevoerd. Het ligt
1 de bedoeling op 1 Januari al
te liberaliseren. De dispen-
s voor 6 maanden verleend en
?ehema kan derhalve in Maart
worden herzien.
el is de veiligste weg met het oog
je onzekerheden in het Europese
delsverkeer.
;de invloed van de Belgische maat-
doet zich gelden. Ook Engeland
recht op toepassing van de dispen-
ciausule in het OEEC-verdrag en
danig kunnen de Engelse maatre-
cok niet worden veroordeeld. De
waarop het is gebeurd kan niet*
opzicht worden bewonderd,
ïg a.s. zullen de Engelse moei-
in de raad van de O.EEC.
behandeld. Van Nederlandse
er met klem op worden aan-
n, dat de lopende contracten
ra nagekomen. Tegenover de moei-
n van Engelands Interne han-
:ie waarvan Nederland de te-
ondervindt. staat dat het han-
eer met Duitsland zich in gun-
tchting ontwikkelt. De verbetering
iordt echter teniet gedaan door het
tengevolge van de Engelse maat-
REDIETVERRUIMING MIDDEN
STAND
Minister v. d. Brink deelde voorts
Ie, dat er een industrieel garantie-
is zal worden gevormd. Het zal
millioen gulden groot zijn en gc-
nnd worden uit de tegenwaarde-
iroing. Het zal worden aangewend
liet verstrekken van garanties,
en met het oog op de gewijzigde
van de kapitaalmarkt van groot
iog wordt geacht. Het stichten
fonds houdt geen monetair gevaar
Ten aanzien van de budgetaire
srieningen zullen voorstellen bij de
Generaal aanhangig worden
aakt.
Sinister Albregts deelde mede. dat
sitbreiding is gegeven aan de cre-
.ng voor de middenstand.
ïeerst zal deze uitbreiding bestaan
beperkt crediet voor niet-techni-
ïi [rustingen. Voorts in een verde-
diet voor jonge niet-kapitaal-
middenstanders, waarvoor de
die voor de helft door het Rijk en
us andere helft door de betref
branche zal worden gedragen. In
--de plaats heeft de verruiming be-
"n? op de financiering van organi-
ran samenwerking ter behartiging
[smeenschappelijke belangen,
uitvoeringsbepalingen voor deze
iming kunnen spoedig tegemoet
gezien.
it betrekking tot de liquiditeitsmoei-
:an de middenstand is dezer
a een rapport uitgebracht.
In de eerste helft van 1952 zo zeide
minister v. d. Brink, zal met de afle
vering van aardgas een begin worden
gemaakt. Het ligt in de bedoeling
Noord-Oost-Nederland van aardgas te
De productie wordt geschat op 90
millioen m3 per jaar en zij zal gedu
rende 10 jaar als eerste hoeveelheid
verzekerd zijn.
De voorziening van aardgas zal voor
de industrialisatie van betekenis zijn.
buitenlands-politiek opzicht van ge-
nicht is. De gebeurtenissen in Korea
hebben door hun verschillende uitwer
king België en Nederland wat uit el
kaar gedreven. Beide landen hechten
echter grote waarde aan een voort
gaan op de ingeslagen weg. De con
sequenties daarvan moet men durven
aanvaarden.
Van Nederlandse zijde zijn nu bepaal
de voorstellen gedaan, waarover hij over
leg met de handelspolitieke commissie
uit de Kamer toezegde. Er komen in
terparlementaire organen.
De export-belasting is een voorheffing
op de overwinstbelasting in Bplgië. Zij
wordt niet doorberekend Tussen' de Be
nelux-partners zi.in nu besprekingen ge
voerd over een afschaffing Aangezien
Luxemburg ook een exportbelasting in
voerde kwamen België en Luxemburg op
dit punt quitte te staan, waardoor tot
afschaffing kon worden overgegaan. Met
Nederland is nu afgesproken, dat de ex
portbelasting 1% zal bedragen. Van Ne
derlandse zijde is toegezegd dat geen
re-export zal worden toegepast.
DE ELECTRICITEITSTARIEVEN
Hoewel vasthoudend aan het begin
sel van de vrije 240 kWh heeft de mi
nister met betrekking tot de voorgeno
men verhoging der electricitcitstaric-
ven meegedeeld, dat het in de bedoe
ling ligt een aanvullende regeling voor
bijzondere gevallen te treffen. Het
overleg is echter nog gaande. Van dit
overleg hangt het mede af of er een
beperking per gezinseenheid kan wor
den ingevoerd.
Lof en critiek voor Rutten
Twee moties
van de heer Peters
(Van onze parlementaire redacteur)
Er was lof en critiek voor minister
Rutten bij de algemene beschouwin
gen over de Onderwijsbegroting, waar
mede de Tweede Kamer gistermiddag
de laatste ronde van het jaarlijkse
.tournooi, de behandeling van de Rijks
begroting, inleidde.
Een belangwekkend aspect van deze
beschouwingen was het debat over de
onderwijspaclficatie. Het vond zijn aan
leiding in een van de kant van de P.
d. A in het voorlopig verslag geop
perd denkbeeld van synthese scholen
voor andere takken van onderwijs dan
het L.O. De heer Van Sleen <Arb.) heeft
deze stelling verdedigd nadat pater
Stokman haar als onaanvaardbaar voor
de voorstanders van het confessioneel
onderwijs van de hand had gewezen.
De heer Roosjen (AR) voerde tegenover
de klachten van de heer Van Sleen
over de achterstelling van het openbaar
onderwijs aan. dat hil voorbeelden kon
aanhalen over de terugzetting van het
bijzonder onderwijs.
De Chx. Hlst. fractieleider, de heer
Tilanus. heeft olie op de golven gewor
pen toen hij zeide, geen behoefte te heb
ben aan een verscherping der verhou
dingen, omdat daarmede geen enkel be
lang gediend is.
Bü deze begrotingsbehandeling kwa
men ook de nota's, welke voor en na
van het Departement zijn uitgegaan.
Met name de nota over de onderwijs
voorzieningen. waarmede de minister
tegemoet kwam aan een in 1949 door
de Kamer geuit verlangen, genoot de
volle belangstelling. Maar hoeveel
waardering men ook had voor de acti
viteit van de minister niet onverdeeld
bewonderend stond de Kamer tegen
over de nota-lawine waarmede deze
minister haar verblijdde.
Het is alles goed bedoeld, aldus onge
veer het oordeel van de heer Roosjen,
maar wat zal nu het practische resul
taat- zijn?
Er is heel veel op stapel gezet maar
er is zo bitter weinig van stapel gelo
pen Hij constateerde met betrekking tot
de concrete vormgeving een gerek aan
tempo bij het Departement. Hier is het
gevaar van perfectionisme dat op on
vruchtbaarheid uitloopt. De activiteit
van deze minister, die nu een 4-jarige
ambtsperiode bijna achter de rug heeft,
is niet beloond.
De heer Tilanus 'OH) had op de in
houd van de nota ook nogal wat aan te
merken. Hij meende te moeten consta
teren dat zij wel nieuwe namen introdu
ceert maar in wezen niets nieuws brengt.
Overigens luidde zijn conclusie merk
waardigerwijze: de materie is nog niet
rijp voor een eindoordeel.
Van andere zijde was er veel lof voor
de nota. De heer Van Sleen zag in de
minister de man met de brede visie, die
het onderwijs nodig heeft. Hij ging zelfs
zover, dat hij minister Rutten meteen
maar min of meer voor een volgende
ambtsperiode wilde inhuren.
Mevr. Portanier had ook grote waar
dering voor de nota. Overigens, zo be
toogde zij vertoont de opleiding van
leraren een lacune en die wreekt zich
nu'. Er is bovendien te weinig maat-1
schappelijke waardering voor de stand
van de leraar.
De heer Roosjen drong nog aan op
spoedige indiening van het wetsontwerp
tot regeling van het kleuteronderwijs.
Mevr. Portanier bracht de kwestie der
schoollokalen ter sprake, waarover zij
zich ernstig bezorgd maakt.
Vrijwel alle sprekers betoogden, dat
het onderwijs niet de dupe mag wor
den van de noodzaak tot bezuiniging.
Zij drongen aan op een herziening van
de schoolgeldregeling, waarvoor met
name de heer Peters (KAT) pleitte.
Deze verraste de minister reeds aan
stonds met een tweetal moties, resp.
betreffende een wettelijke regeling van
het schoolgeld over de gehele linie met
in acht neming van de gezinsreductie
en tot het zich onthouden van Rijks
wege van elke invloed welke tot vast
stelling van een hoger vermenigvuldi-
gingscijfer dan één zou kunnen leiden.
Ten slotte heeft de heer Gortzak
(CPN) de gelegenheid aangegrepen om
te protesteren tegen de jongste maat
regelen der regering tot het onverenig
baar verklaren van het lidmaatschap
van de CPN en haar mantelorganisa
ties voor ambtenaren.
(Ingez Me(l.-adv.)
n wenk voor Kerst
Geef hem een Gillette vciliglieidsscheerapparaat
Sinds 50 jaar is 'n Gillette een zeer welkom geschenk.-
JUNIOR ARISTOCRAT .één-delig precisie-scheer-
apparaat met een Dispenser, (om snel de mesje9
te kunnen verwisselen) bevattende 10 Blauwe Gillette
sleufmesjes, in aantrekkelijk etui van kunstleer.
Prijs f7.75.
Andere praensebe geschenken:
Gilleite apparaten in prijzen van
f I.* tot f 20.-. Dispensera met
20 Blauwe Gillette mesjes ook
los verkrijgbaar d f 3.-.
Een goeie morgenbegint met Gillette!
Ook „pleegkinderen"-wet
aangenomen
Gisteravond behandelde de Eerste
Kamer het ontwerp van wet tot regeling
van de heffing van bedragen ter bestrij
ding der kosten van het toezicht op de
hier te lande vertoevende vreemdelingen
en van de grensbewaking.
Mr Mulderije, de Minisiter van Justi
tie, verklaarde, dat de tarieven van de
heffing, eerst na het van kracht worden
van de wet kunnen worden vastgesteld.
Het tarief van f. 5.— voor familiebezoek
achtte hy niet te hoog.
Mej. Tjeenk Willink (Arb.) verklaarde
daarop dat haar fractie tegen het voor
stel zou stemmen, voornamelijk omdat
het principieel onjuist werd geacht, dat
bewoners van de grensgebieden extra
lasten moeten dragen. Het wetsontwerp
werd aangenomen met 17 tegen 12 stem
men.
Daarna kwam in behandeling de nieu
we beginselenwet gevangeniswezen en de
daarmede verband houdende wijzigin
gen van het wetboek van strafrecht en
het wetboek van strafvordering.
Mej. mr Tjeenk Willink (Arb.) was
van oordeel, dat ons land thans een
mooie wet rijker is. maar een „beroerd"
gevangeniswezen behoudt. Er blijft nog
veel te doen.
Mr Rip (Arb.) betoogde, dat de
nieuwe beginselwet weliswaar belang
rijke verbeteringen brengt, doch dat de
gedachte van vergelding erdoor op de
achtergrond wordt gedrongen. Hier
maakt zich een ontwikkeling in de
rechtspraak kenbaar, die hij zo gevaar
lijk acht, dat zijn politieke vrienden en
Duur onderzoek Parlementaire
enquête-commissie verlengd
In de gistermiddag gehouden verga
dering der Tweede Kamer is medede
ling gedaan van een schrijven der par
lementaire enquêtecommissie regerings
beleid. waarin zij mededeelt, dat zij
haar arbeid nog geenszins heeft voi-
I tooid. Overeenkomstig haar voorstel
heeft de Kamer besloten de werkings-
I duur te verlengen tot 31 December 1952.
Minister Mansholt
waarschuwt:
„Haring komt in gevaar!"
„Geen eieren, dan ook
geen kuikens!"
(Van onze parlementaire redacteur).
Minister Mansholt heeft gisteren in
de Tweede Kamer naar aanleiding
van de op hem geoefende aandrang
tot opschorting van het K.B. inzake
de vergroting van de maaswiidte van
netten gezegd, dat de maatregel
noodzakelijk werd geacht om te
voorkomen dat de snoekbaarsstand
in het IJsselmeer in gevaar komt.
Hij deelde mede. dat de achteruitgang
bedenkelijke vormen dreigt aan te
nemen. De vangst is van 1.3 millioen
kg. in 1948 teruggelopen tot ruim
600.000 kg. in 1950.
De haring dreigt in gevaar te komen,
aldus de minister. Het is mii niet be
kend dat er in een nest. waar geen
eieren in liggen, kuikens ter wereld
kunnen komen.
Nu er echter zoveel bezwaren komen,
zowel uit de Kamer als van de zijde der
belanghebbenden, is de minister bereid
het K.B. op te schorten en de kwestie
commissoriaal te maken.
Wanneer het K_B. zal worden inge
trokken. dan moet men later niet ko
men om hulp voor het geval de vang
sten niet meer lonend ziin.
De begrotingen vc©r Landbouw en
Voedselvoorziening, van Visserii en van
het Landbouwegalisatiefonds ziin daar
na z h. st. met de bekende aantekening
van de C.P.N. aangenomen.
hij overwegende bezwaren tegen de
nieuwe wet hebben.
Minister Muldcrüe bestreed, dat de
beginselenwet door de daarin ontwor
pen verscheidenheid van gestichten
het karakter van de straf verloren zou
doen gaan. Het is alleen zó, dat de
straf wordt aangepast aan de persoon
van de veroordeelde.
Er zal gestreefd worden naar verbete
ring van het salaris van bewakers; een
verhoging is echter niet spoedig te ver
wachten.
Het ontwerp werd ten slotte z. h.st.
goedgekeurd. De A.-R.-fractie werd ge
acht te hebben tegengestemd.
Inzake het ontwerp van wet betref
fende het toezicht op de verzorging en
opvoeding van pleegkinderen, betoogde
mr Witteman (.KVP.i, dat ons land een
voortreffelijke kinderwet heeft. Niets van
al dat goede is in deze nieuwe wee te
vinden, aldus spr. De oude kinderwet
gaat er van uit, dat de verhouding kind-
I ouders zo teer is, dat de overheid wel
zeer goede redenen moet hebben om te
kunnen ingrijpen. De nieuwe wet geeft
echter aan ambtenaren van de Voog
dijraad de bevoegdheid om eigenmachtig
in te grijpen. Het ouderrecht wordt daar
door aangetast. Tegen het huidige ont
werp verklaarde spr. principieel bezwa
ren te hebben.
Mej. mr Tjeenk Willink (Arb.) vroeg
zich af, waarom thans van R.K. zijde
principiële bezwaren naar voren worden
gebracht. In de Tweede Kamer heeft de
K.V.P.-fractie deze wet aanvaard, die
bovendien door een R.K. minister is in
gediend. Zij betoogde, dat de pleeg-
kinderwet geen principiële aantasting
vormt van het ouderrecht en geen vorm
is van staatssocialisme. Wie deze wet
bestrydt onderkent de misstanden, al
dus spr.
Mr baron De Vos van Steenwijk
(V.V.D.) verklaarde de pleegkinderenwet
zeer noodzakelijk te achten.
Minister Mulderjje verklaarde, dat
van een principiële aantasting van het
ouderrecht en de ouderbevoegdheid
geen sprake is. Er zal alleen daar wor
den ingegrepen waar het absoluut
noodzakelijk is. De Voogdijraden moe
ten echter wat armslag hebben om
hun taak goed te kunnen beginnen.
Het wetsontwerp werd ten slotte aan
genomen met 25 tegen 7 stemmen.
Gramofoonplaat met stem
van Koningin Juliana
Het secretariaat van H.M. de Ko
ningin deelt mede:
H.M. de Koningin heeft op veler ver
zoek er ln toegestemd dat de door haar
het vorige jaar op Soestdijk gelezen
tekst van het Kerst-evangelie volgens
Lukas 2, welke toen reeds op een gra
mofoonplaat werd vastgelegd, thans vooi
een liefdadig doel in de handel wordt
gebracht.
Dit ós opgedragen aan Philips' phono-
graphische industrie te Baarn.
De Koningin heeft beslist dat de
baten van de verkoop dezer plaat ten
goede komen aan de uitbreiding van
de arbeidstherapie in het herstellings
oord voor het asthma tischè kind „Hei-
deheuvel" te Hilversum en in het Ne
derlandse Studenten Sanatorium te
Laren.
Binnenkort hervatting
termijnhand el?
Tijdiens een bijeenkomst van de di
rectie van de Nederlandsche Bank met
vertegenwoordigers van het bankwezen
znn de consequenties onder het 00e ge
zien van de in Engeland getroffen
maatregelen met betrekking tot de va-
luta-termiinmarkt. alsmede van de
schorsing door de Nederlandsche Bank
van de moaelhkheid tot termiindeklang
hier te lande. Er bestond volledige
overeenstemming over de wenseliikheid
zo spoedig mogelijk de gelegenheid tot
termiindeklang weder open te stellen.
Navolging van het thans in Enge
land ingevoerde systeem van een vrije
valutatermijnmarkt werd evenwel
praematuur geacht.
De Nederlandsche Bank verwacht
binnen enkele dagen de aan- en
verkoop van vreemde valuta od ter
mijn te kunnen hervatten.
FAUST CONTRA VALENTIJN.
Tijdens de voorstelling van Faust
in de Amsterdamse Stadsschouw
burg door de Nederlandse Opera
gebeurde een ongeluk dat nog goed
is afgelopen. In de vierde acte
komt een schermscène voor, waar
in Faust (de tenor Chris Reumer)
Valentijn 'de bariton Jos. Burck-
sen) moet doden. In deze scène is
Reumer waarschijnlijk uitgegleden,
waardoor hy met zijn rapier Burck-
sen vlakonder het oog stak. Burck-
sen viel, krabbelde weer overeind,
en heeft hoewel het bloed hem over
het gelaat gutste, de sterfscène
uitgezongen. Direct nadat hij van
het toneel was gedragen, werd rijn
wonde, die enige centimeters groot
en vrij diep is. door een medicus
verzorgd.
Positie van Rijk weer
verbeterd
Op ongeveer dezelfde wijze als vorige
week heeft het Ryk zijn positie kunnen
verbeteren, al is ditmaal de vooruitgang
relatief kleiner. Wissels door de bank
gekocht verminderden met f 15 millioen
en het saldo van 's Rijks schatkist steeg
met f 42 millioen tot f 139.7 millioen, een
vooruitgang dus van f 57 millioen (vorige
week verbeterde het Rijk rijn positie
met f100 millioen).
ONDERSCHEIDING BRUCKNER.
VERENIGING VOOR RAFAEL
KUBELIK.
Voor de Nederlandse Brucknervereni-
ging officieel wordt opgeheven, zal rij
nog één keer" haar medaille van verdien
ste uitreiken en wel aan de dirigent
Rafael Kubelik.
Het bestuur heeft de medaille aan
Kubelik toegekend omdat hij in vele
landen vele malen werk van Bruckner
heeft gedirigeerd. Begin Januari komt
Kubelik in ons land. De medaille zal
hem dan worden uitgereikt.
30 arrestaties.
De Haagge politie heeft gisteravond
wederom een inval gedaan in een speel-
club. ditmaal werden de leden van de
club „Entre Nous" in hun spel opge
schrikt in het pand Stadhouderslaan 22
Verdacht van het beoefenen van ha
zardspel werden 30 personen gearres
teerd.
I Tafels, fiches en andere attributen
1 werden ln beslag genomen.
EBUS II
DIN5DAG ij **ï-
ZONDACa
VRIJDAG
MAANDAG vi
•rfi0-b(R
5fSj.
/hilTl=V
T 2+2=5--y|+
v<?TGt0A
