EIDSCH DAGBLAD De KLM stapt met even-mijlslaarzen over de aardbol Eenheid van Europa te Straatsburg bepleit Vier ministers over Luropees leuter ..Westkust", die Zondagmorgen pRBERICHT Een Duits generaal verdwijnt van liet toneel Jf Jaargang DINSDAG 11 DECEMBER 1951 00 No. 274S0 J W Henny BW Merkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN t 5.15 per kwartaal; f 0 40 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041; Red 21507 Met de „Utrecht" naar Tokio Iruk: land met grote mogelijkheden (Van onze speciale verslaggever), rfltwee grote stappen van een etmaal ellc en een kwiek pasje tot slot, :«erbrugt de K.L.M. met haar viermotorige Constellations de bijna 0kilometer van Amsterdam naar Tokio. Dat is nog bijna 2000 km. langer route naar Indonesië. .re luchtvaartmaatschappij met haar moderne machines: dat zijn de •nijlslaarzen van het kleine Nederlandse jongetje, dat volgens de Je Amerikaanse voorstelling thuis zijn duim houdt in het gat van de ie dreigt door te breken. Met die grote laarzen stapt dat Nederlandse parmantig over deze aardbol rond en streeft zijn veel grotere en zusjes op zij of zelfs voorbij. ).er broertjes en zusjes gesproken: zo juist huppelen Herman en Robbie J, resp. 4 en 2 jaar oud, weer eens vrolijk door de cabine, terwijl hun f.igrid-Anneke van zes maanden in haar reiswiegje ligt te slapen. Hun de heer Stiklcel, reist met zijn echtgenote naar Tokio, waar hij de Ned. Mij. gaat vertegenwoordigen. De aanwezigheid van een heel gezin, :tder een wiegekind, bewijst (ten overvloede) hoe volkomen normaal de ichtvaart thans is, ook, of eigenlijk: juist voor grote trajecten. LONENDE ROUTE. de kaart ter hand neemt of ten wereldbol bekijkt, moet zich ei verbazen over de route, die de naar Tokio vliegt: iBingkok dezelfde weg als naar s!ê, maar dan. in plaats van naar het Noorden. Deze ,om de Zuid" Is. strikt genomen Etaneter te lang. De kortste weg 'ipin gaat n I over Moskou!, rle Amsterdam—Moskou bedraagt en die van de Russische naar rar.j hoofdstad 7600 km. Te zamen reen 10.000 km. n vliegt de K.L.M. onze t-maatschappU trouwens niet int de andere doen het ook r» route? ■raïen Uzgen voor de hand: In -/ plaat- de politieke verhoudin- het onmogelitk maken achter i'leren Gordijn" te komen. Maar •i ijU dit geregeld kunnen worden, iou dat geen verandering bren- c de eenvoudige reden, dat al- lanes .de Zuid" lonend ls. a'rsartmaatschappij ls het meest jassaglers voor het gehele r aanvaardt toch gaarne r een deel van de volle af- a. die reizigers zijn op de vk in voldoende aantal beschlk- ar voorbij Moskouls een ilthans gezien van het stand- nn een internationale vervoers- rrmlru: "oor wie toch de beslissende lis „Waar zitten de passagiers?" ruk ls de „Utrecht" in de 'it van Dinsdag op Woensdag 5 ■rember van Frankfort naar Da- eilogen. Damascus ls een grijze de voet van het bruine Liba- Tijd voor de stad te be- was er nlPt. maar dat hebben wens In Bagdad ingehaald. Het- oor-gele waas van Damascus ce hoofdstad van Irak. •ven kan rondkijken, ziet echter. "".Ier dit fletse najaarszonnetje e jchakerlng van kleuren. De ooncentra vah het (nabije) Oos ten zijn even schilderachtig als sme rig: scherp ls de tegenstelling tussen de wijken van armen en ryken: moder ne villa's, omringd door tuinen vol pal men, liggen niet ver van de groezelige winkelstraten. Daar krioelt, het. langs de haveloze winkels en stalletjes, van ongeschoren Arabieren met tulband en burnous, van vrouwen in haor zwarte sluiers gehuld en van onzindelijke kin deren op blote voeten. Minder talrijk In de stad van Haroen al Rasohid, zijn de Onze speciale verslaggever heeft deelgenomen aan de eerste vlucht van het K.L.M.-vliegtuig „Utrecht" op de nieuwe lijn naar Tokio. Hij zond ona uit Karachi zijn eerste impressies, die we hierbij afdrukken. Westers geklede inwoners, wie het lichte overhemd en de grijze pantalon even goed staat als sommige meisjes en Jonge vrouwen haar vrolijk jurkje naar Westerse snit. Een wonderlijk mengel moes ls dit Bagdad: met zijn krotten van leem en zijn villa's, met zijn hevig toeterende Amerikaanse auto's en zijn zwaar bepakte ezeltjes, met zijn Iet wat Westerse hoofd- en typisch Oos terse zijstraten. Een Irakees ver dient er negen pond (f.90) per maand en mag dan zyn beide handen dichtknij pen vanwege zijn vaste baan, maar de employé van een Nederlandse onderne ming kan niet met minder dan 150 pond toe want alleen de huur van zijn kleine bungalow kost hem 30 pond per maand en zou hij dat huisje kopen, dan zou hij ruim f. 40.000 moeten neertellen. NEDERLANDERS NAAR IRAK. IRAK is intussen een land met grote mogelijkheden, ook voor Nederlan ders. Drie van onze geleerden zijn er sinds kort hoogleraar aan de universiteit van Bagdad en nu reeds ls hun reputatie voortreffelijk. Nederlandse ondernemin gen. die actief zyn. hebben kansen in het nabije Oosten als nooit te voren en zeker hier, in Irak. Mits men er be kwame mannen heenzendt die geen al te hogen eisen stellen. De Zwitsers heb ben zich hier sinds de oorlog met grote energie weten in te werken. Waarom de Nederlanders niet? Engeland blijft afzijdig Gisteren heeft de raadgevende verga dering van de Raad van Europa aan bevolen dat elk van de 15 leden een minister van Europese zaken zal benoe men. die zijn land bij internationale be sprekingen zal vertegenwoordigen en een gemeenschappelijke Europese politiek zal opstellen. Tevens heeft de vergadering het co mité van ministers aanbevolen het In stellen van een politieke autoriteit met zeggenschap over defensie en buiten landse zaken .aan te moedigen" en stelde zü voor een Internationale conferentie te beleggen om bestaande Internationale organisaties, zoals de Europese beta lingsunie en de organisatie voor Euro- Dese economische samenwerking" samen te sme'ten en te stroomlijnen". Een Franse ontwerp-aanbeveling voor de zes landen van het plan-Schuman Frankrijk West-Duitsland. Italië. Be nelux i om een pact voor een federale politieke autoriteit op te stellen werd ••erworpen. Tegen de aanbeveling voor benoeming van ministers voor FuroDese zaken va ren voorname'ijk „e socialistische afg-t- ■aaroigden uit Engeland Duitsland en Scandinavië De meeste Britse conser vatieve afgevaardigden stemden voor. m U *4* hoewel sommigen zich van stemming onthielden. De nieuwe ministers zouden veel en regelmatig bijeen moeten komen en moeten optreden als plaatsvervan gers van de ministers van buitenlandse zaken Zij dienden te streven naar coör dinatie van de buitenlandse politiek der leden-landen „in nauwe samenwerking met de landen van het Gemenebest". Voor de stemming verklaarde Walker, de voormalige Britse minister voor be trekkingen met het Gemenebest dat de Britten .de eindeloze druk om aan een Europese federatie deel te nemen moe waren. Europa moet Iets scheppen, waarmee wij kunnen amenwerken". al dus Walker. De Nederlandse afgevaardigde jhr Van der Goes van Naters verklaarde, dat „de Amerikanen willen weten, wat we gaan doen om een Europees leger te krijgen Als wij geen antwoord geven, zullen de communisten deze dag herdenken als de dag. waarop hun victorie begon." Alle Nederlandse afgevaardigden heb ben voor het advier gestemd. Tevoren was een voorstel om de bijeenroeping van een constituerende assemblee voor een federatief Europa te adviseren met 45 tegen 4l stemmen verworpen. Hier waren alle Nederlanders tegen. De be slissing werd genomen na een nachtelijk debat waaraan een twintigtal sprekers deelnamen. Drie Nederlanders mengden zich in de bespreking. Fens bepleitte ook het opnemen van Griekenland en Tur kije in een Europees leger. Daartegen konden geen bezwaren meer worden ge maakt. nu deze landen lid van de Nato zijn geworden, zo meende hij. H j kreeg daarbij steun van Turkse afgevaardigden Mej. Klompé verklaarde, dat de meer derheid van de Tweede Kamer bereid is deel te nemen aan de Europese gemeen schap. ook wanneer Engeland daarbij niet op gelijke voet is aangesloten. Samenwerking met Engeland was nodig, zo meende zij, doch men mocht niet aarzelen op het continent verdere ver plichtingen op zich te nemen. Mej Klompé zag geen constitutionele bezwa ren. die niet te overwinnen waren, en Van der Goes van Naters meende, dat constitutionele bezwaren zouden kunnen worden opgelost tijdens een vrij lange tussenperiode, die voor het stichten van het gezagsorgaan nodig zou zijn. De assemblee heeft voorts adviezen aange nomen tot stichting van een college van ministers van Europese zaken, met het doel de buitenlandse politiek der Euro pese landen te coördineren. Voorts ad viseerde de assemblee, een conferentie met het Britse Gemenebest te houden. Het advies om in het voorjaar een nieuwe Europese conferentie te beleg gen werd verworpen. EDEN OVER HET GEHEIM VAN 1 DE DIPLOMATIE. Op een lunch van de Canadese Ka- mer van Koophandel heeft de Britse mi- nister van buitenlandse zaken Eden verklaard dat men op internationale1 conferenties te veel propaganda maakt voor de eigen ideologie in plaats van te streven naar vermindering van de span ning Hit zag liever een goede voetbal wedstrijd ..Op een internationale conferentie moet men bii de ander de indruk wek ken dat hii ziin zin krijgt terwijl men in werkelijkheid ziin eigen wil doordrilft. D.at is het geheim van de diplomatie", aldus Eden. „Arnhem" in Sydney aangekomen De K.L.M.-Constellation ..Arnhem" gisteravond in Sydney aangekomen. Het toestel had enige vertraging. I L)c tien opvarenden van de 499 ton \t» tv 1 metende Nederlandse kustvaarder I voor de Engelse kust in moeilijk- Noa eniae verschillen dienen I Het felt- dat Engeland op het ogenblik 1 heden geraakte en zinkende H'flS. y c. ysr u,c"c" niet bereid was zich bij dergelijke oe- „,,,W m in P.r,Ht,nntnn nnn overbrugd wegingen aan te sluiten. is geen reden de continentale landen zulks ook !L-. n i j n!et te doen West-Duitsland voerde ven - actieve en concrete Europese politiek. Het had noo.t gedeeltelijke oplossingen van vraagstukken inzake de Europese De ministers van Frankrijk. West-Duitsland. Itali en België hebben gisteren in de raad- gevende vergadering .au d. Raad va. u, Europa allen de nadruk gelegd op de gekheid afgewezen. omdat zij onvolmaakt dringende noodzaak van oprichting of schijnbaar onlogisch waren In de- van een Europees leger. De ministers K]fie gees, als West-Dui'sland het van de drie eerstgenoemde an len toegevoegd lidmaatschap van de Raad verschilden echter met de Belgische van Europa en deelneming aan het minister \an zeeland over de vorm pian.schuman had aanvaard, zou het van hel politieke lichaam, dat het thans ae verdeiilglngssimeenscliap stau- leger zou moeten beheren. nen Het scheppen van een Europees Schuman (Frankrijk). Adenauer (W.- I parlement zou onvermijdelijk zijn voor Duitsland), De Gasperl (Italië) achtten beslissingen over het gebruik van het een bovennationaal politiek orgaan Europa noodzakelijk, maar Van Zeeland (Belgiëzei. dat een zware bovenbouw gevaarlijk voor Europa zou kunnen zijn. Hij meende, dat de uiteindelijke verant woordelijkheid voor een Europees leger moest berusten bij een raad van minis ters. handelende met al hun eigen auto riteit en met die van hun regeringen". Op een persconferentie heeft minister Van Zeeland later echter verklaard, dat een compromis zeer wel mogelijk is. SCHUMAN. Schuman zeide nog. dat het van groot belang is. dat men het spoedig eens wordt over de maatregelen, die genomen moeten worden in het belang van de Europese eenheid. Als practische en OverlegT over ae vorming van het Europees legér |^c,1,e tot matige vorst T" verwacht tot morgenavond: nacht en weinig wind, lichte Üe.v'0Rt en hier en daar mist. i,,. tot half bewolkt en droog 2~, ®verwegend matige wind tus- Ku p i en Zuid Temperaturen to.'^pend tot om het vriespunt, opgemaakt te 10 uur) 12 DECEMBER uur' onder- 16.28 uur. EX? 1511 uur; onder- 8.16 uur. rotate Katwyk te 232 en 1145 T beslaat uit zes pagina's Te Cowes. op het eiland Wight, worden de vleugels aangezet van 's werelds grootste passagiersvlieg tuig; de eerste van een serie van drie Saunders-Roe ..Princess" vliegschepen. De vlicgboot. die 140 Ion meet en een vleugelwijdte van 64 meier heeft. 4& meier lang en 17 meter hoog is. is te groot om geheel in een hall gebouwd te worden. Zij kunnen elk 200 manschappen zonder tussenlanding vervoeren over een afstand van 5000 km. Truman confereerde met zijn adviseurs President Truman heeft gedurende ruim een uur geconfereerd met ziin voor naamste politieke en militaire adviseurs. Na de bijeenkomst is medegedeeld dat geen politieke besluiten zijn genomen. Reuters correspondent tekent hierbij aan, dat de hoop snel afneemt, dat de Koreaanse oorlog tot stilstand zal ko men voor 27 December De vraag is nu. op welke wijze de strijd na deze datum voortgezet zal worden als de wapenstil standsbesprekingen definitief mislukken. Men kan verwachten dat. als de ge vechten na de 27ste weer od volle schaal worden hervat, krachtige druk op de president zal worden uitgeoefend om toestemming te geven tot het bombar deren van de luchtbasis in Mandsjoerite van waaruit de Noordelijke toestellen opereren. Deze kaart geeft de centrale positie weer. die dit blok in Europa kan innemen. In verband van het Atlan tisch Pact gezien, zal het te vormen Europese leger samen werken met de sterkste strijdmachten Scandinavië en Engeland. conservatieve maatregelen worden aan vaard, aldus de minister, zullen Enge land en de anderen ..die er niet veel voor voelen, maar voor reden vatbaar zijn", misschien tot deelneming kunnen worden overgehaald. Als Europa niet tijdig over zijn toe komst besliste, zou het de laatste gele genheid kunnen missen. Schuman verklaarde zich voorstander van plaatsing van het leger onder een ministerscomité, dat bij eenvoudige meerderheid beslissingen zou nemen. Een deel van de souvtreiniteit van eik land zou dan opgeofferd moeten worden. Aangezien deze gang van zaken niet met de nationale grondwetten in over eenstemming zou zijn. zou er tevens een gemeenschappelijk parlement en ge meenschappelijke hulpbronnen moeten zijn. Een andere mogelijkheid was de be voegdheden toe te vertrouwen aan een .college" van functionarissen, onafhan kelijk van regering en het zakenleven. Dit was ook het geval bij het plan-Schu man. Een dergelijke oplossing leek Schu man echter bij een politieke instelling niet geschikt. Alleen ministers moesten deel uitmaken van het politieke gezags orgaan. Het kwam er nu maar op aan een be gin te maken. Frankriik zou bij zijn tegenwoordige standpunt blijven. Het scheppen van gespecialiseerde lichamen zou In staat stellen beperkte pogingen te doen. in afwachtJi? van een meer algemene overeenstemming, aldus minis ter Schuman. ADENAUER. Adenaur zei. dat de houding van En geland tegenover het plan-Schuman en het Europese leger, zoals weergegeven op de jongste conferentie van ministers van buitenlandse zaken te Washington, een aanmoediging van grote waarde was. leger en over de geldmiddelen voor de defensie. .De tijd is kort. Het volk vraagt met ongeduld van ons. dat wij tot concrete resultaten komen Wij moeten ons af vragen. of we werkelijk alles hebben ge daan wa- wij konden Morgen kan het te laat zijn." Na deze woorden applaudisseerde de gehele assemblee. /VAN ZEELAND. Van Zeeland beval aan de ministers .an buitenlandse zaken der aan de vor ming van een Europees leger deelnemen de landen te belasten met het in grote lijnen voeren van het politieke beleid, waaraan een dergelijk leger onderhevig zou zijn. Hij sprak zich uit voor het aanwijzen van één algemene opperbevel hebber en het instellen van een „college an commissarissen". ..Het ls een gebiedende noodzaak, dat ijn gered en in Bridlington aan land gebracht. Een bemanningslid van één der drie reddingsboten die liet schip in nood te hulp kwamen, is hierbij om het leven gekomen. Twee zeelieden van de ..Westkust' zijn gewond: de kapitein zo ernstig dat hij in het ziekenhuis is opge nomen. De reddingsbrigade helpt de opvarenden van de Westkust aan wal. in de komende twee maanden wordt begonnen met het instellen van een Europees leger. Onze verantwoordelijk heid is loodzwaar Wij moeten slagen en vlug. ..De tijd dringt", aldus Van Zeeland, die vervolgde: „wy moeten bij het instellen van een Europees leger een middenweg zoeken tussen het vor men van een bondgenootschap en een volledige samensmelting van de strijd krachten der deelnemende landen. Een Europees leger moet worden ge grondvest op de nationale eenheden der deelnemende landen. De basis-eenheid moet de lichte divisie zijn. Voorts is het noodzakelijk te komen tot het uitstippelen van één enkele Euro pese politiek die in overeenstemming met de Noord-atlantische verdragsorga nisatie moet worden vastgesteld". De zitting werd daarop tot heden verdaagd. On-democratiscHe geluiden (Telefonisch van onze correspondent te Bonn) De generaal Friessner. de eerste voor lopige voorzitter van het Verband Deut- scher Soldaten, dat gedacht is als over koepelende organisatie van de West- Duitse soldaten-bonden, is plotseling af getreden Hij heeft niet stand kunnen houden tegen de critiek die in binnen- en buitenland tegen verklaringen is ge rezen. die hii in de korte tlid van zijn voorzitterschap heeft afgelegd. Aanvankelijk meende men in Bonn verheugd te kunnen ziin over de keus van deze weinig op de voorgrond getre den troeoenofficier die een absoluut on politieke indruk maakte en verder van de gave der bescheidenheid niet ont bloot was. Hii had achtereenvolgens een onderhoud met de bondspresident, de bondskanselier en met de leider der so ciaal democratische oppositie. Schuma cher en geen van deze drie heeft zich na afloop in ongunstige zin over hem geuit. De belofte van het Verband Deut*cher Soldaten, zich achter de democratische staten te plaatsen droeg toch tot een goede wederzijdse stemming bij. Totdat een lunch met de buitenlandse persver- enlging In Bad Godesberg. waarop het gewoonte ls. dat de casten allerlei soms nete'ige vragen worden gesteld, hem noodlottig werd. In Cahlornië is liet voor jongens van elke leeftijd, grootte en vorm dit seizoen de mode een hemd te dra gen met het ..V is Victorie"-teken op de borst. De washare hemden zien er zó gezellig uit dat het niet lang zal duren of ook de vaders volgen deze „heren"-mode. De met het gladde politieke parket niet vertrouwde soldaten-aanvoerder ver galoppeerde zich toen enige maJen deer- Hlk In de eerste plaats verkondigde hit omtrent het uitbreken van de tweede wereldoorlog de mening, dat de inval in Polen noodzakelilk was geworden we gens de wreedheden die de bewoners van dat land tegen de Dmt.se minderheid begingen. Inderdaad ziin In Polen voor het uitbreken van de oorlog ongelukken aan de zogenaamde Volksduitsers be gaan. maar men moet wel buitengewoon naïef zijn om te geloven dat Hitier daarom de oorlog begon. Verder zeide Friessner op de betref fende lunch dat hii als Oostfront-ge- neraal indertijd weinig waardering had kunnen hebben voor Stauffenberg ca. die op 20 Juli 1944 in Berliin een staats greep ten uitvoer wilde leggen Hii be schouwde dit als een verraad aan de Duitse soldaten, die volgens hem in dat stadium van de oorlog alleen nog maar vochten met het doel de toegang van het bolsjewisme in Europa te versper ren Vooral de laatste opmerking ls ln Duitse politieke kringen waar de sa menzweerders van de 20ste Ju'i min of meer als martelaren van *p Duitse de mocratie worden gezien, hem zeer kwa lijk genomen. De regering zette onmiddellijk een ac tie on touw om de nabestaanden van de riarhtoffers van de» samenzwering d'e totnogtoe s^ht verzorgd waren beter te helpen en oefende tegelilkertiid in de soldatenbonden invloed uit om Friess ner vervangen te krijgen. Deze bleef echter taai op zijn post. voelde zich echter door de perseamoaTie die na de vnrengernernde 'unch ln binnen en hui- teniand tecen hem began verongelukt. Nu heef' hij echter het v'd moe'®n ruimen Fen verder aanbliiven zou "-sarsehiin'i'k hpt verder voortbestaan van het Verband op het spel hebben gezet. De belanerhhct-e bestaansreden van I deze organisatie ls namp'iïk het streven naar een betere verzorging van de ex- •>"rnpTv=itdaten of hun nabestaanden die na de oorlog vaak ln i-a^mervolle amatand'gheden hebben geleefd. De regering h«"»ft duide'ük 'aton mer- '•en dat zii niet berPH is zelfs maar 'n f'nancieel —y"nht met baar sampn te ^•orken. zolnna p-teae-ior pr voorzitter van was Tri .Tani'arl 105° ral een nieu we bMivende voorzitter gekozen worden. TURKI.1E ZAL RUSSISCHE NOTA NIF.T MEER BEANTWOORDEN. Foead Koproeloe. de Turkse minister van buitenlandse zaken verklaarde in de Nationale Vergadering, dat de tweede Russische nota aan Turkiie over diens toetreden tot de Nato niet beantwoord zou worden. Een nota wisseling tussen Ankara en Moskou was volgens de minister ziniaos. De minister verklaarde, dat de Nato alleen diegenen, die agressieve bedoe lingen hebben, kan verontrusten".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1