EIDSCH DAGBLAD fVtirig pleidooi van president Truman voor vrede door ontwapening De U.N.O. koos de presidenten en vice-presidenteii van zes commissies (Isle Jaar?anS DONDERDAG 8 NOVEMBER 1951 00 No. 27452 J W Henny tie' B W Menkhorst en J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 5 15 per kwartaal: f 0 40 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro No 57053 Telefoon Dlr en Adm.: 25041; Red 21507 |Maar nooit eenzijdige ontwapening! Truman heef» gisteren een beroep gedaan op de Sovjet-Unie om in nu t vérgaande en tot In bijzonderheden uitgewerkte ontwapenings die onder meer het uiteindelijke verbod van op atoomkracht |e wapens zouden Inhouden. landen, zoals zij zeggen te zijn. dan hebben zij hier een plan dat zij zon der risico kunnen aanvaarden. Het zou hun. in elke phase van zyn tenuitvoer legging. op dezelfde wijze beschermen als elk ander land en aan de andere kant zouden ook wy hel ons kunnen veroorloven met een dergelijk plan in zee te gaan. daar wy dan over waar borgen zouden beschikken indien de wederparty van ktvadc trouw zou blijk geven." Uitvoerig lichtte president Truman het een en ander toe. Zoals de zaken thans staan, moet de vrije wereld een zo sterk mogelijke weermacht opbouwen opdat het Kremlin voor agressie terug schrikt. Maar een betere weg zou zijn om in te gaan op de Jongste suggesties van het Westen! De president vervolgde: Ik heb ook reeds aan de algemene vergadering voorgesteld dat de twee commissies der Verenigde Naties, die werken aan het opstellen van een der gelijk programma, namelijk de commis sie voor op atoomkracht berustende wa pens. zullen worden samengesmolten. Er moet één internationaal ontwape- ningsprogramma komen, dat moet wor den uitgevoerd onder toezicht van een en dezelfde commissie der Verenigde Naties. ..Elke regering, die niet bereid is in te stemmen met de hiervoor uitgestip pelde werkwijze en haar medewerking te verlenen aan de uitwerking daarvan, heeft geen wezenlijke belangstelling voor ontwapenine. De Sovjet-regering heeft herhaaldelijk gesproken over verminde ring der bewapening, doch zij heeft nimmer een afdoend stelsel aangegeven om de sterkte der huidige strijdkrach ten te bepalen. En er is geen land ter wereld dat kan instemmen met een ver mindering van zijn strijdkrachten, in dien het niet de zekerheid heeft, dat de andere staten hun weermacht op overeenkomstige wijze zullen Inkrimpen. De eerste stap moet dus zijn een volle dige teboekstelling van alle huidige strijdkrachten". ..Onze onderhandelingen met de sov jet-unie". vervolgde de president. ..be slaan een lang en somber hoofdstuk der geschiedenis Ongetwijfeld denken velen daarom, dat het geen zin heeft te pogen met Rusland tot overeenstemming te komen over een controle op en vermin dering van de bewapening. Het is juist, dat wij in de afgelopen zes jaar ln onze onderhandelinzen met de sovjet-unie veelvuldig te maken heb ben gehad met kwade trouw, misleiding en verbroken beloften. Het is waar. dat i plan bestaat uit drie pun- ld- Verenigde Naties aangestel- ■cttur- krijgen tot taak de strud- j i en hun bewapening van eik wereld voortdurend te contro- rapport over hun bevindingen K de controleurs bezig zijn met T zullen afzonderlijke overeen- worden gesloten voor een vermindering der bewa- jtrokken landen zullen aan de Ei het voorgaande zo spoedig it vermindering van hun be- _fc overgaan. Idergelnk programma aldus A 20U door alle landen, die over pdenlyke militaire macht be- rmoeten worden aanvaard en Jgd overeenkomstig de in elk Knoor geldende grondwettelijke fciderzoek door de inspecteurs |nl?de Naties, vervolgde de pre- puzlch ook moeten uitstrekken tp atoomkracht berustende wa- Jok nadat er overeenstemming bereikt over een ontwapenings- ma en dit reeds ten uitvoer zou ,ou de controle moeten _r moeten waarborgen te- jfndincen zijn. De controleurs p zich niet slechts van overtuigen (tand der bewapening van de Jade «laten op een bepaalde fc. zij moeten ook nagaan of de Ichten dezer landen worden uit- ■ol ingekrompen ter de feiten bekend zijn. zou ■r kunnen gaan, tot het sluiten Irkenge overeenkomsten, waar- peurig zou worden vastgelegd Jtte strijdkrachten en wapens uiteindelijk zou mogen beschik- zou bv mogelijk zijn te be lt de strijdkrachten van iedere I overeenstemming moeten zijn jpootte van zijn bevolking, met lmum-gTens. die door geen en- zou worden overschreden, u elk land zich moeten ver meer dan een bepaald ;lte van zijn nationale voor militaire doeleinden te I ook controle moeten komen kor kernsplitsing teweeg ?e- 1 energie. De Verenigde Naties p: ervoor een plan dat wij blij- y.en Vanzelfsprekend zijn de I staten te allen tijde bereid te n over een beter plan." ■an besloot zijn radiotoespraak woorden: „Indien de Sovjet- i de van haar afhankelijke I werkelijk bevreesd zijn voor de as van een of meer der vryc Jpsf wij. sinds de dag waarop wij hebben voorgesteld om het destijds bestaand monopolie van de beheersing der atoomwapens op te gewen en in te stem men met een stelsel van internationale contröle. waarbij het gebruik van deze wapens verboden zou worden, niets dan onheuse bejegeningen en weigeringen van de zijde der sovjet-unie hebben on dervonden. Niettemin moeten wy, als van onze verantwoordelijkheid bewuste mannen en vrouwen, blijven pogen, ondanks alle moeilijkheden, ontwapening teweeg brengen. Wij kunnen ons met veroorlo ven dat latere geschiedschrijvers van ons zullen zeggen dat wy in gebreke zijn gebleven. Wij gevoelen ons niet plotseling door een golf van optimisme opgenomen en wy hebben niet gehan deld in een laatste wanhoopsgebaar. Wy hebben ons voorstel gedaan omdat wij. met alle andere statenleden der Ver enigde Naties, de verantwoordelijkheid dragen om te pogen omstandigheden te scheppen, waardoor de internationale vrede en veiligheid verzekerd zullen zijn". .De volkeren der wereld", aldus Tru man. „wensen vrede. Wij zijn. niet slechts tegenover ons zelf. doch tegen over de gehele mensheid verplicht op elke mogelijke wijze te werken voor de I vrede. Het doen van het voorstel tot ver mindering der bewapening houdt niet in dat wij zouden menen dat de wereldcrl- sis is overwonnen of zelfs maar in he vigheid afgenomen. Wy kunnen het ons niet veroorloven ook maar een minuut I niet op onze hoede te zijn of te verslap- pen bij de tenuitvoerlegging van ons verdedigingsprogramma. Ook mogen wij niet verflauwen by het belden van krachtige tegenstand aan de agressie in Korea". „Ik dring er bii het Kremlin od aan", aldus Truman, „om dit voorstel te aan vaarden. Ik dring er bii de sovjet-rege ring op aan het ter kennis te brengen van de inwoners der sovjet-unie. De mannen van het Kremlin ziin verantwoordelijk voor het leven en de toekomst van een groot volk. dat over scheppende vermogens beschikt en dat. evenals alle volken, naar vrede ver langt. De Verenigde Staten en andere lan den helpen thans de volken der vrije landen in de striid tesen de oude vijan den van het mensdom: honger, ziekten en onaerechtteheii. Doch hetgeen wij thans in dit opzicht kunnen doen, wordt in sterke mate beperkt door de nood zaak een krachtige weermacht od te bouwen om agressie en oorlog tegen te gaan. Indien wii minder voor bewape ning behoefden uit te geven zouden er nieuwe krachten en hulpbronnen be schikbaar komen voor sterk uitgebreide programma's voor wederopbouw en economische ontwikkeling. Er zouden overal betere levensomstandigheden worden eeschapen. Er zou meer vrij heid. grotere productie en een veel pro- fiiteliiker gebruik van de vruchten der vredes-industrie zrin. Via de verenigde Naties zouden wn de enige oorlog kun nen voeren die wii zoeken de krijg tegen gebrek en menselijke ellende. Wii zouden, nog in onze generatie, de periode van de hoogste welvaart bele ven. die de wereld ooit heeft gekend. Dit is ons visioen en onze hoop. Heuss verwerpt voorstel van Pieck De West-Duitse president, Theodor Heuss, heeft de aan hem gerichte voorstellen van zijn Oost-Duitse ambtgenoot, Wilhelm Pieck, verwor pen. Hij zegt in een brief dat de aanvallen van Pieck op regering en parlement van West-Duit -.land van zodanige aard wa ren. dat zy de oprechtheid van de voor stellen logenstraffen. Op deze basis waren besprekingen zonder zin en zouden slechts aanleiding geven tot nieuwe teleurstellingen. Heuss spreekt in zijn brief de beschul diging tegen als zouden regering en parlement van West-Duitsland het tot- standkomen van een vergelijk tussen Oost- en West-Duitsland tegenwerken. I Hij wijst op de Oost-Duitse verwerping van het voorstel, volgens welke een j commissie der Verenigde Naties een on derzoek zou instellen naar de mogelijk heden tot het houden van vrije verkie zingen in alle zones van Duitsland. 1 Pieck daarentegen had een commissie. bestaande uit vertegenwoordigers van de bezettende mog^i dhsden. voorge- 1 steld. i Heuss noemde het tegenvoorstel van i Pieck „een stap achteruit op dt weg 1 naar een onafhankelijk en verenigd Dutsland" Het betekende m beginsel een herleven van de controlecommissie der vier bezettinzsmogendheden. aldus de West-Duitse president. DRIELING IN COEVORDEN. Vannacht schonk mevr. A. A. Leen- huis—Reinink te Steenwijksmoer. gem Coevorden, het leven aan een drieling, twee jongens en een meisje. De kinde ren wogen samen 15 pond. Dinsdagmiddag heelt de Franse Minister-President Vincent Anriol de zesde vergadering van de Ver enigde Naties te Parijs geopend. De Nederlandse delegatie bestaat uit de heren: D. U. StikkerD. J. von Balluseck. Prof. dr L. J. C. Beaufort, Prof. dr W. J. ,4. Kern kamp en dr C. L. Patijn v.l.n.r Geslaagde proeftocht van de ..Gadiah Mada" Het vlaggeschip van de Indonesische marine de „Gadjah Mada", «de v.m. Tjerk Hiddesi. die in het begin van dit jaar ten Oosten van Madoera aan de grond is gelopen en ernstig beschadigd werd, heeft na reparatie in Soerabaja een geslaagde proeftocl 1 gemaakt. Het herstel heeft ruim 4 maanden geduurd en bijna 1 millioen rupiahs gekost. Aiiriols oproep schijnt zonder direct effect te blijven Jfm^r viert mr F. G. J. M. Wy minister van Binnenlandse Ttyn zestigste verjaardag, wetschilderij van de Neder- fminn/er van Binnenlandse MMoakt door de Waahvijkse f ihco van Delft. ERBERICHT «gen opklaringen. Terw*cht tot moreenavond: Vrijwel over- i u overdag op- nitmiJj15 enkele v"spreide zSw""8' wind- rui lt na3r Zuid tOt flme verandering in tem- "^kt te 10 uur). 9 M EMBER. onder: 17.00 uur. Ver tl wï onder: 2 43 uur. r te Katwijk te 0.04 en r besUat uit acht pagina's Westelijke Grote Drie doen een voorstel tot ontwapening Telling van alle wapens, atoombommen inbegrepen Amerika, Engeland en Frankrijk zullen by de algemene vergadering der V.N. voorstellen Indienen voor een ontwapening onder toezicht, na een onderzoek en telling van alle wapens over de gchple wereld, atoombommen inbegrepen. De bespreking van het programma zou onmiddellijk kunnen beginnen, doch de uitvoering niet voordat de oorlog in Korea is geëindigd, aldus deze gemeen schappelijke verklaring. Verder wordt o.m. gezegd: Zolang de huidige toestand van In ternationale spanning heerst hebben de drie regeringen de onontkoombare placht en zijn zij vastbesloten met haar krachtsinspanningen voort te gaan om de sterkte te bereiken, die nodig is voor liaar eigen veiligheid en die van de vrije wereld, aangezien er zonder veilig heid geen vrede in rechtvaardigheid mogelijk is. Zij geloven, dat. indien alle regerin gen oprecht meewerken om tot de ge zamenlijke en doeltreffende regeling en beperking van de strijdkrachten en wa pens te komen, dit in grote mate het oorlogsgevaar zal verminderen en hler- Te Wiesbaden hebben vertegenwoor digers van elf organisaties van emi granten uit Rusland gisteren, de d3g van de herdenking van de Russische revolutie, besloten een anti-communis tische bond od te richten. De verkla ring is ondertekend door vertegenwoor digers van politieke en nationale groe pen uit de Kaukasus Toerkestan. Wit- Rusland. Georgië. Azerbeldian. Rusland het Europese deeli en Armenië. Ge noemde conferentie ls de grootste in haar soort sinds het uitbreken van de revolutie. De verklaring was mede-on dertekend door Kerenskv premier van de eerste Russische republiek in 1917. Bovenstaande beweging wordt ge steund door het .Amerikaans comité" voor de bevrii«ling van de volken van Rusland". Voorts ls besloten nog niet aangeslo ten groepen uit te nodigen deel te ne men od voorwaarde, dat zal niet tsaris tisch of totalitair ziln ingesteld Ook de Oekrainse groep is uitgenodigd deel te door de veiligheid van alle volkeren zal verhogen. Het plan van de Verenigde Naties voor de internationale contröle op atoomenergie en het verbod van atoom wapens moet blijven dienen als de ba sis voor maatregelen ten aanzien van atoomenergie in het raam van enig al gemeen program voor de regeling, be perking en redelijke vermindering van alle strydkrachten en wajjens, tenzij en totdat een beter en doeltreffender plan kan worden opgesteld. De drie regeringen zyn van mening, dat de besprekingen over het program thans dienen aan te vangen. Een derge lijk algemeen program kan echter niet ten uitvoer worden gelegd, zolang de strijdkrachten van de verenigde naties in Korea weerstand bieden aan agressie. Bovendien moeten en kunnen de be langrijkste kwesties, die de wereld heb ben verdeeld, tegelijk met het uitvoeren van het program worden geregeld. De drie regeringen zyn met alle leden van de organisatie der Verenigde Naties verantwoordelijk voor het bevorderen van een toestand in de wereld, waarbij internationale vrede en veiligheid zijn j gewaarborgd. ZU zijn van mening, dat haar voorstel'en de wereld een gelegen- j held bieden in de richting van dit doel te gaan". (Telefonisch van onze Parijse correspondent) Het was gisteren ongeveer kwart voor vier dat het tjmultiueuse gilde der pers fotografen en cineasten dat toen de drie kwartier dat de vergadering te laat be gon. naar hartelust in de zaal had kun nen opereren, plotseling het podium be stormde om daar onder alle denkbare gezichtshoeken, van onderen en van bo ren. van achteren en van voren, plaat jes te maken van de n.euwe algemene president, de Mexicaan Padillo Nervo. wiens gedrongen silouette hij draagt het hoofd wat diep in de schouders met permissie, eren aan een stier doet denken. Overigens blijkt de heer Nervo de as- semblée met vaste hand te kunnen lei den, en zo kon de verkiezing der presi denten en vlce-presidenten der zes voor naamste commissies die over een dag of tien met hun werkzaianVheden zullen be ginnen. in een zeer vlot tempo worden afgewerkt. Deze 13 functionarissen, waarvan vijf Vjce-ipresidenten. volgens de statuten. uit d? vertegenwoordigers der vijf grote mogendheden gerecruteerd moeten wor den. vormen tezamen het bureau van de 7 >emb'-ée dot gedurende het zittings jaar de president ter zijde staat. Deze i verkering voltrekt zich aldus, dat een lid door twee delegaties moet worden voorgedragen, waarna hij. bii afwezig heid van andere oandidaten. zonder hoofdelijke stemming als verkozen wordt verklaard Voor geen der posten bleken tristaren tegen-caradidaten te zijn ge- •otfd, en zo verliep de procedure dan ook in een geest van broederlijke eensge zindheid. ZOLANG I1ET DUURT Het voornaamste voorzitterschap dat van de eerste, zogenaamde politieke oomim.ssie, werd toegekend aan de Noor Finn Mioe, die door Maurice Schumann die zyn naamgenoot Robert, de Franse minister van buitenlandse zaken verving, aangeprezen werd wegens zyn diploma tieke. journalistieke en persoonlijke kwaliteiten. Tot voorzitter van de eeo- nom sohe en financiële commissie werd een lid van de delegatie van Thailand, prins Wan Waithayakon. gekozen. Daar na was het mevrouw Roosevelt, die met een hartelijk applaus werd begroet, die als presidente voor de sociale commissie de Ohiliaan.se mevrouw Annie Figaroa voorstelde w.er intelligentie, gratie en Charme zij zeer roemde De Dominicaan Urena. die door zijn Griekse collega af gevaardigde als een uiterst vriendelijk en verstandig man besohreven werd. krijgt de leiding over de commissie van de voogdijschappen toevertrouwd, ter wijl. op voorspraak van Anthony Eden, die bii zijn eerste opkomst in Ohalllot een ovat e m ontvangst had te nemen, de huidige Canadese ambassadeur in Stockho'm. Stone, als voorzitter van de vijfde administratieve en budgettaire commissie werd benoemd. De zesde oommissie, die van het in ternationale recht, kreeg een l.d van het Sovjet-blek als voorzitter, namelijk de Poolse staatsrechts-professor Manfred Laohs die voor deze post door een Tsjech was aangeprezen. De twee vice- presidentsohappen die niet toevielen aan de grote mogendheden, werden ten slotte toegekend aan Joegoslavië en Irak. Nadat binnen het anderhalve uur in deze dertien vacatures was voorzien ver- zooht president Nervo tot de vergade ring nog een persoonlijk woord te mogen r.chten, dat door hem bij uitzondering niet in het Spaans, maar in het Frans werd uitgesproken. Hij gebruikte deize gelegenheid om uit naam van alle verenigde volkeren een woord van hulde te richten aan het Franse delegatielid Leon Jouhaux. die, gelijk bekend, dezer dagen de Nobelprijs voor de vrede was toegekend. Men zag daarna deze veteraan van NAAR REGERINGSCRISIS IN SYRIË? De Syrische minister van binnenland- zaken. Achad Barmada, heeft zyn ontslag ingediend. Minister-president Hassan Hakim zei- de. dat hij het aftreden van het gehele kabinet onder de ogen zag. Hij zou ech ter zolang aanblijven tot de partijen een oplossing voor de regeringscrisis gevon den zouden hebben. De Nobelprijswinnaar voor de vrede 1951. de 72- jarige Franse vakbond- lcider Leon Jouhaux. voorzitter van de vakunie ..Force Ouvricre" en president van de Franse Economi sche Raad. is de zevende Fransman die de Nobelprijs voor de Vrede een bedrag van meer dan 100.000 gulden) zal ontvangen. Leon Jouhaux en zijn vrouw in hun huis te Parijs, nadat hem mede deling was gedaan van de eervolle onacrscheiding. het Franse vakverenigingsleven Jouhaux is nog altijd voorzitter van de socialistische vakbond Force ouvrière, en tevens van de internationale vakcentrale het podium beklimmen, om in een krachtig Frans de ondereoheiding. hem verleend over te dragen op de arbeiders klasse in wier dienst hij zich. zoals hy zei ziln hele leveen had gestéld. Jouhaux verbond deze verklaring aan een pathetische oproep om vrede, waar voor ieder obstakel moet en kan worden opgeruimd, doch een vrede, zo voegde Jouhaux er aan toe. die niet op de ohaos gevestigd rij. maar gegrond vest moet worden op sociale rechtvaar digheid en begrip voor ieders verant woordelijkheid En daarmede was dan a»n deae tweede ritting een einde ge komen Vanaf heden zal de assemblee twee maal daags byeenkomen. waarmee te« vens de meer polit.eke werkzaamheden een aanvang zullen nemen. Vier dele gaties komen vandaag aan het woord, bij monde van Aeheson. Wisjinsky. Stikker en de Braziliaan Mario de PÏ- mentel Brandao. Men verwacht dat men uit deze eer ste politieke redevoeringen wel een con clusie zal kunnen trekken over de kan sen van het zogenaam-de vredesoffen sief dat door president Auriol Dinsdag werd Ingezet. Wat president Auriols oproep voor een samenkomst van de grote vier te Parus aangaat, lijken voor het moment de perspectieven nogal somber. Wisjinsky. die wij gistermiddag om zijn oordeel kon" den vragen. de Russische minister is in de zittingszaal thans vrij gemakkelijk te benaderen verschool zich achter het protocollaire voorwendsel, dat een Invitatie aan Stalin hem via diploma tieke organen behoorde te bereiken, eer hij, Wisjinsky. zidh uit kon spreken over de mogelijkheden van een eventuele aam-aarding. Va1* zijn kant kon de Amerikaanse staatssecretaris Dean Aoheson voor een maal de Russisohe inrichten delen want ook in Amerikaanse UNO-kringen wordt thans vooral de nadruk gelegd op de formele bezwaren, en weigert men rich zo nader over de gevolgen ran president Auriols invitatie uit te spreken. Berst moet die invitatie zo meent men daar door de Franse regering in een officiële vorm worden gegoten, en in Washington worden aangeboden. Wanneer men vooral ln Franse diplo mat eke kringen het uiteraard betreurt, dat het initiatief ren de president, dat ren zoveel menseliike goede wil getuig de. zo dus zonde directe tastbare gevol gen zal moeten blijven, dan wijst men er tooh anderriids op. dat de woorden ren Auriol in Ohalllot toch ongetwijfeld een atmosfeer ren vertrouwen hebben gewekt, en zo zeker de volgende weken gunstige invloed op de besprekin gen zullen kunnen «doen gelden. Zoals g°ge?d zal mogelijk vandaag al b'iiken of ook dec,? zeer bevhe'den ver wachtingen nog te hoog zullen zijn ge steld. EISENHOWER TERUG IN EUROPA. Generaal Eisenhower is uit de V.S. per vliegtuig in Parijs teruggekeerd. Hij verklaarde tegenover de pers zeer te vreden te zyn over het resultaat van zyn reis en bevestigde, dat hy president Truman verzocht had. hem niet te lang in Europa aan het hoofd van de West- Europese strydkrachten te handhaven. Deze wens had hij echter reeds by zyn benoeming uitgesproken. Volgens uit Wa-hington afkomstige persberichten zal generaal Eisenhower in Europa conferenties houden over de productievraagstukken. Hij rou bij zijn besprekineen met des kundigen in Amerika de overtuiging hebben gekregen, dat de wapenstroom naar West-Europa geïntensiveerd zal worden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1