EIDSCH
DAGBLAD
-rssf SMTS-S
Clnircliill completeert zijn
kahinet van sterke mannen
weerbericht
Het midden-Oosten in de branding
Treinverkeer Noord-Zuid
te Brussel ingewijd
90ste Jaargang
WOENSDAG 31 OCTOBER 1951
No. 27445
j w Henny
W Menkhorsl en J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 5.15 per kwartaal: f 040 per week
Witte Singel 1. Lelden Giro No 57055
Telefoon Dir en Adm 25041. Red 21507
MYSTERIE
N
kunnen lezen, noodzakelijk
het m" Nederland geconsta-
heet het maken de omstan-
mtmln» het Nefjlandae
heel onkundig (spa-
n( Redte laten van
Vdk terrein In ons land ge-
rolgt een boelend relaas, waar-
jethische spionnen, dr Oldnch
Horsky en Hoppe en een Ne-
zekere Könlg een rol spelen.
ware in hoge mate oneerbiedig
"ijeïïwr te betichten van het
verspreiden van stuiversro-
Veeleer zyn wij geneigd als ach-
van deze publicatie de wens der
t« zien om het Nederlandse
het ook op een kiertje - de
voor het feit. dat hier
door vreemde mogendheden
wordt gepleegd en ons volk
IwSTmi eerste injectie te geven ter
Slerir-: van een act eve deelneming
1* E&roii* *elfc
waarin deze publicatie is ge-
wel de meest geëigende is om
te bereiken.
dit verhaal laat voor de 99%
bevolking, die met
hersens geze-
zóveel ruimte tot vragen over.
van een positieve tendenz nau-
sprake kan zijn.
begrijpen volkomen, dat je-
denen van staat" een onoverko
melijk bezwaar kunnen vormen
in het onderhavige geval vol-
van zaken te doen.
waarom dan eigenlijk déze pu-
Wil lezen, dat een Tsjechische
attaché uit Brussel, een zekere
van tijd tot tijd Nederland
en daar splonnagewerk ver-
Omdnt genoemde Horsky ook in
werd hij op verzoek
regering teruggeroepen en
door een zekere Hoppe. Deze
in het communiqué der Ne-
regering getekend gis nog veel
dan zijn voorganger,
missen wij wat wij in stui-
altijd bijzonder waarderen:
t het kwaad wordt gestraft en het
beloond
lijkt ons de ontbrekende schakel
boelende verhaal: het is best mo-
idat de Binnenlandse Veiligheids
die al deze dingen wist. de heren
en Hoppe reeds lang en breed
tralies heeft gezet. Maar
niet bij wijze
mist: speuren ach-
naar Neumann, (wiens
vermoedelijk toch óók niet
wordt vermeld!) en Hoppe
ondanks alle schijnbare
de B.V.D. en Ne-
Horsky, trots
verleden, rustig
terugroepen.
het Nederlandse volk is
van deze kwestie niet lan-
onkundlg". Maar „ter zake
het toch ook niet heten!
Holmes zijnde, vraagt
zich af: wat ver-
myn regering, dat ik met deze
wetenschap zal doen?
is die bedoeling nogal
zoals trouwens de gehele
voor vele vraagtekens
Churchill heeft gisteren, op een aan
tal onder-ministers na, zijn kabinet
voltooid. Zoals voor wie hem kent
niet tc verwonderen is, ging hij bij
de samenstelling van zijn regering op
nogal on-eonventionele wijze te werk,
want hij bepaalde zich bij zijn keuze
niet uitsluitend tot actieve tory-poli-
tici uit de betrekkelijke kleine kring
van de Lagcrhuisfractic. Hij deinsde
er niet voor terug een partijloze, zo
als lord Ismay, in het kabinet op te
nemen en evenmin liet hij al te veel
bezwaren gelden tegen opneming van
een aantal erfelijke peers, die het La
gerhuis als minister nooit te zien zal
kunnen krijgen omdat dit voor hen
als leden van hel Hogerhuis ta
boe is. Alleen via hun parlementaire
onderminister zullen zij hun beleid
kunnen verdedigen.
Churchill is het, evenals in de oorlog,
te doen om de allerbesten in zijn rege
ring te krijgen met uitsluiting van La
bour. De zwakke positie der nieuwe re
gering maakt bovendien dat tweede
rangs krachten, die hun werk zouden
kunnen verknoeien, eenvoudig niet voor
ministeriële posten in aanmerking ko
men.
Een tweede karakteristiek van de
nieuwe regering is, dat Churchill een
onconventionele structuur heeft toege
past, daarbij gebruik makend van de
lessen van vele Labour-mislukkingen.
Want iets geheel nieuws is de schepping
van een ministerie voor coördinatie dei-
bedrijven, welke genationaliseerd zul
len blijven, namelijk transport, brandstof
en energie. De eveneens genationaliseer
de burgerlijke luchtvaart komt later ook
onder dit ministerie. Het afzonderlijke
departement hiervoor zal waarschijnlijk
nog maar korte tijd voortbestaan.
Onder Labour, dat de kampioen is
voor geleide economie, kwam het her
haaldelijk voor dat de genationaliseerde
industrieën tegen elkaar in organiseer
den, hetgeen vaak chaos tengevolge had.
Ook de kwestie van ministeriële ver
antwoordelijkheid voor de nationalisa
tie, welke geen bevredigende oplossing
had gevonden, komt nu misschien in een
nieuw licht te staan.
De andere minister met een coördine
rende taak is lord Woolton, die de su
pervisie zal uitoefenen over de departe
menten voor voedselvoorziening en land
bouw, waardoor de belangen van produ
centen en consumenten meer tot elkan
der gebracht zullen worden. De ervaring
heeft namelijk geleerd dat de ministers
vaak de grote lijn uit het oog verloren
doordat zij zich teveel met kleinigheden
moesten bezig houden. Nu is er dus een
zo efficiënt mogelijke taakverdeling.
Een belangrijke taak van de groot
industrieel lord Lethers, die zelf niet
uit de bevoorrechte adellijke klasse
komt, maar in een achterbuurt in Oost-
Londen werd geboren, en op vijftienjari
ge leeftijd als jongste bediende begon,
zal zijn van het genationaliseerde weg
vervoer weer een particuliere industrie
te maken. Hij is verder belast met de
opvoering der productie in de mijnen
en de uitbreiding der electriciteitsbe-
drijven, welke beide gedurende de perio
de van herbewapening en de verhoging
van de export, op volle toeren moeten
werken.
Churchill benoemde in 1941 de toen
nog onbekende James Lethers tot mi
nister van scheepvaart en transport.
Peter Thornycroit, die minister van
handel werd, is een van de veelbeloven
de jonge conservatieven.
Een andere „uit de achterste gelede
ren" was ook de nieuwe onderminister
van buitenlandse zaken de rijksadvo
caat Selwyn Lloyd, die nu Eden's rech
terhand wordt. In de zes jaar oppositie
was hij een van de meest prominente
tory-sprekers van de achterbanken. Dat
Eden verzocht heeft om ontheven te
worden van het leiderschap van het La
gerhuis is begrijpelijk, gezien zijn uiterst
Enkele buien
B-k verwacht tot morgenavond:
>7®d ennnaPMW0lkt mct vooral de
fankeim- "r-ui. I1 en dan buien. Aan-
Zuideli matige wind uit
Ma'
tesen West m n a krachtJSe wind
—W1 st en Noord, Iets kouder.
«Opgemaakt te 10 uur)
1 NOVEMBER.
kP0D7'ini9Ur: onder: m4 uur-
KLP:.1032 uur: onder: 17.37 uur.
Ëfpringtijf atwijk te 4-00 en 16.17
numoer bestaat uit j
Ook Arnhem krijgt een nieuw
station. Alet het bouwen zal 1 No
vember a.s. worden begonnen. Het
bleek noodzakelijk het sterk hellen
de Stationsplein geheel af te graven
en dit plein door afbraak van een
rij woon- en winkelpanden te ver
ruimen.
Overzicht van het terrein waar het
nieuwe station wordt gebouwd.
Links het oude station, een vrij
nieuw gebouw dat evenwel tijdens
de oorlogsjaren verwoest is.
De Franse hoge commissaris ln Cam
bodja, de Raymond, Is tijdens zijn middag
slaap door een van zijn Vietnamese be
dienden doodgestoken. Een medeplichtige
ls gearresteerd.
delicate en zware taak als minister van
buitenlandse zaken. De tories hadden
Morrison verweten dat hij te veel hooi
op zijn vork nam. Hij was een nieuwe
ling. Doch ondanks Eden's grote erva
ring leek de combinatie van drie func
ties, n.l. buitenlandse zaken, plaatsver
vangend premier en leider van het Huis
hem toch teveel.
Leider van de dagelijkse werkzaam
heden van de Kamer wordt nu de ge
wiekste kapitein Harry Crookshank, die
een rijke kennis van de parlementaire
procedure bezit. Als minister van ge
zondheid heeft hij bovendien tot taak de
administratie van de staatsgezondheids-
dienst te verbeteren.
Op Harold Mac Millan, hoofd van de
bekende uitgeverszaak, rust de verant
woordelijkheid om, zoals door de partij
beloofd was, te trachten jaarlijks hon
derdduizend meer huizen te bouwen dan
Labour, voornamelijk door nieuwere
methoden en grotere efficiency toe te
passen. Labour beweerde, dat, gezien de
materiaalschaarste, en het tekort aan
arbeiders, tweehonderdduizend huizen
het absolute maximum was. De conser
vatieven hebben evenwel niet verklaard
dat zij het zullen klaarspelen driehon
derdduizend huizen te bouwen, maar
dal zij het zullen proberen' Maar de
duidelijke suggestie is dat zij het kunnen.
Gisteren is het kabinet anderhalf uur
bijeen geweest. Het moet de rede van
de koning opstellen, die hij volgende
week bij de opening van het parlement
zal uitspreken, bevattende het regerings
program.
Eden heeft op de kabinetszitting ver
slag uitgebracht over de dringende
maatregelen, die hij zou nemen om tot
overeenkomst inzake het Perzische olie
geschil te komen.
Churchill heeft bekend gemaakt, dat
hij zijn salaris als premier heeft ver
laagd van f 100.000 tot ,f 70.000 per jaar.
Het salaris van de ministers zal wor
den verlaagd van f. 50.000 tot f. 40.000
per jaar. De salarissen van de minis
ters met lagere rang (f. 15.000 tot
f. 20.000 per jaar) zullen ongewijzigd
blijven.
Deze salarisverlaging zal gelden voor
een periode van drie jaar of zoveel
langer, als de Britse herbewapening
zal duren.
Het beroemde veelluik van de ge
broeders Van Eyck ..Het Lam Gods"
heeft een behandeling ondergaan
in het chemisch laboratorium van
het Museum voor Kunst en Ge-1
schiedenis te Brussel. Van heden af
is hel vernieuwde schilderij in het
Paleis voor Schone Kunsten te
Brussel tentoongesteld. Na veertien
dagen gaat hel naar de oorspronke
lijke verblijfplaats in de Vijdtkapel
van de St. Bavo-kalhedraal te Gent.
Stemming in Baden en
Württemberg op komst
BADEN ZAL VERLIEZEN.
Onze correspondent te Bonn meldt:
Storm uit het Zuid-Westen" geeft de
politieke barometer in Bonn, want Zuid-
West Duitsland is in rep en roer sedert
het hoogste Duitse gerechtshof, het
„Bundesverfassungsgerioht" dat in de
oude Badense residentiestad Karlsruhe
de constitutie waakt heeft be
paald. dat de bezwaren van het land
Baden tegen de geprojecteerde volks
stemming over de z.g. Zuid-West-Stnat
te vormen uit de vroegere landen Ba
den en Württemberg niet ontvanke
lijk zijn. Uiterlijk op 16 December a.s.
moeten nu de bevolkingen van de te
genwoordige landen WürttembergBa
den, WürttembergHohenzollern en Ba
den. die onhoudbare creaties van een
vroege en nog wilde bezettingstijd, be
slissen over de vyaag of zij opgenomen
wensen te worden in een gemeenschap
pelijke Zuid-West-Staat, dan wel of er
wederom, evenals voor 1945. een land
Baden en een land Württemberg in het
leven geroepen zullen worden.
Al drie jaar lang Ls dit in de Zuid-
West-hoek van Duitsland een kwestie
van je welste, zodat zij ook in Bonn
meer dan eens ter sprake is gekomen.
Waarschijnlijk zou zij echter al opgelost
zijn, wanneer niet Baden steeds op
nieuw kans had gezien, haar op de lange
baan te schuiven, vaak om zeer infan
tiele "redenen. Niemand twijfelt er aan.
dat de meeste bewoners van de boven
genoemde drie landen die de huidige
toestand als onnatuurlijk zien. voor de
Zuid-West staat zijn als de meest royale
oo'iossing van de moeilijkheden. De
Württembergers willen die staat bijna
en bloc en de Badeners voor een groot
gedeelte, hoewel zii, die nu in het land
Wtirttemberg-Baden leven, er meer voor
voelen dan die uit het land Baden, dat
eigenlijk alleen Zuid-Baden omvat.
Voor de stemming heeft men de drie
landen in vier kiesdistricten verdeeld:
een Noordelijk en een Zuidelijk Würt
temberg. en een Noordelijk en en Zui
delijk Baden. In de beide Württem-
bergse en in het Noordelijk Baden ver
wacht men een meerderheid voor de
Zuid-West-Staat, in het Zuidelijk Baden
is daarentegen een meerderheid voor
het herstel van het oude land Baden. De
stand zal daarmee 31 voor de Zuid-
West-Staat worden. Baden wenste nu
echter, dat Württemberg en Baden als
geheel zouden stemmen, in de hoop, dat
de stand dan 11. dus onbeslist, zou
uitvallen. Deze wens heeft het gerechts
hof van Karlsruhe verworpen. Baden zal
bij de volksstemming dus wel het onder
spit moeten delven.
De stakende New-Yorkse havenarbei
ders hebben het laden en lossen van
militair materieel hervat. Voor het ove
rige is er weinig verandering in de toe
stand gekomen. De staking duurt al 16
dagen.
De reders hebben de stakers voor de
nationale raad voor arbeidsbetrekkin
gen gedaagd „wegens contractbreuk".
De voorzitter van de redersbond, John
Lyon, heeft de beschuldiging ten behoe
ve van de 161 maatschappijen inge
diend.
Mocht de beschuldiging gegrond ge
acht worden, dan kan de raad het ge
recht verzoeken de stakers te dwingen
het werk te hervatten. Thans zijn on
geveer 20.000 havenarbeiders Ln New-
York in Boston in staking, tegen de
wens van de vakverenigingsleiders in.
BELGISCHE THIERY'S
VERGADERDEN
Maandag zijn te Namen Belgische
„erfgenamen" van het fabelachtige gro
te fortuin van naar schatting 15 mil
liard gulden, dat door Frankrijk sinds
de tijd van Napoleon wordt vastge
houden, bijeengekomen. De oprichter
van de internationale stichting van
erfgenamen van Jean Thiery. André de
Liser, heeft op deze bijeenkomst alle
erfgenamen van Thiery in de gehele
wereld opgeroepen, zich te verenigen
en „het fortuin van onze voorvaderen"
van Frankrijk op te eisen.
Het aantal erfgenamen van Thiery
wordt op het ogenblik geschat op 3.000,
verspreid over Nederland, Zwitser
land, Duitsland, Frankrijk, Australië en
zelfs China.
Allerlei maatregelen
De correspondent van Reuter te
Washington, Rankine, meldt, dat het
Amerikaanse ministerie van buitenland
se zaken op eigen initiatief afzonder
lijke besprekingen met Britse en Per
zische vertegenwoordigers over de mo
gelijkheid van hervatting der Brits-
Perzisohe oliebesprekingen heeft ge
voerd.
De Britse ambassadeur, sir Oliver
Franks, heeft ruim een uur met func
tionarissen van het ministerie bespre
kingen gevoerd.
Mc Ghee, de Amerikaanse onder-mi
nister voor zaken het midden-Oosten be
treffend. bracht naderhand een bezoek
aan premier Mossadeq.
Averell Hamman, president Trumans
speciale adviseur, wrordt Vrijdag in Lon
den verwacht. Hij zal met Anthony
Eden, de minister van buitenlandse za
ken, een onderhoud hebben over de
Perzische oliekwestie.
Ook de Britse ambassadeur in Perzië,
sir Francis Shepherd, zal aan de be
sprekingen deelnemen.
De correspondent van de „Times
meldt uit Rome, dat de Italiaanse pre
mier en minister van buitenlandse za
ken, De Gasperi, Maandag de Egypti
sche en Perzische ambassadeur heeft
ontvangen en lange besprekingen met
hen heeft gevoerd.
De Britse admiraliteit heeft meege
deeld, dat de vliegdekschepen „Il
lustrious" (25.000 toni en „Triumph"
(13.350 ton) order hebben gekregen zich
gereed te houden om zo nodig troepen
I naar het Middellandse Zee-gebied te
vervoeren.
Het ministerie van oorlog maakt be
kend, dat de derde infanteriedivisie ia
aangezegd, dat zij naar het midden-
Oosten zal worden overgebracht.
De Soedanese partijen, die Egypte
gunstig gezind zijn, hebben zich ver
enigd in een nationaal front", dat zich
ten doel stelt de Britten uit de Soedan
te verdrijven en tot een vereniging met
Egypte te komen onder de Egyptische
kroon.
De organisatie wil in de gTote steden
van de Soedan comité's oprichten om de
boycot van de Britten en de passieve
tegenstand tegen de regering van de
Soedan te organiseren.
Met het oog op de aanstaande alge
mene vergadering van de Verenigde
Naties zullen afgevaardigden van het
„nationale front" naar Parijs gaan.
De vertegenwoordigers van de zeven
landen van de Arabische Liga hebben
besloten hun regeringen te verzoeken een
biieenkomst van Arabische ministers van
buitenlandse zaken te houden ter be
spreking van het standpunt der liga
met betrekking tot de voorstellen der
Westelijke mogendheden voor een com
mando voor het midden-Oosten.
Brusselaren moeten nog
jaartje wachten
(Telefonisch van onze Brusselse cor
respondent)
Een wensdroom van bijkans drie ge
neraties Brusselaars ging gisteroch
tend in vervulling. De eerste trein
vertrok te half elf van het nieuwe
Noord-Station, door de tunnel van de
nieuwe Noord-Zuid verbinding, naar
het nieuwe Zuid-Station.
De „jonction" waarover zulke heftige
debatten in het parlement en de pers
werden gevoerd, is dus een feit gewor
den. MaarEr is vanzelfsprekend
een „maar" bij. De eigenlijke exploitatie
van de tunnel, welke circa twee kilome
ter lang is, zal pas einde 1952 of begin
1953 kunnen aanvangen. Intussen blijft
alles bij het oude en moeten bijvoor
beeld de reizigers, die in Brussel-Noord
uitstappen gewoon met de tram naar
het Zuid-Station rijden om daar een
aansluiting naar het Zuiden van het
land te vinden.
Toch moet men erkennen, dat het
een gigantisch werk is. Alleen reeds de
luchtverversing van de tunnel, welke
aan de Nederlandse firma Werkspoor
werd toevertrouwd, vergde een uitge
breide technisch-wetenschappelyke voor
bereiding.
Meer dan 80.000 reizigers zullen da
gelijks van de Noord-Zuid verbinding
gebruik maken. Nieuwe autogarages, zo
als aan het Noord-Station, beslaan 5000
km2. En boven de 2 kilometer lange
tunnel komt binnenkort een nieuwe bou
levard. welke „Laan van België" werd
gedoopt.
Daardoor komt een prachtige auto-
I strada vrij voor het Brusselse autover
keer, dat angstwekkend snel stijgende is.
Boven de ventilatie-installatie verrijst
een 25 meter hoge luchttoren.
Het nieuwe gebouw van de Nationale
Bank is boven de tunnel gebouwd en
de Laan heeft aldaar een breedte van
29 meter.
Wetenschappelijke observatie bewees,
dat de Nationale Bank en de middel
eeuwse Sint Goedele kathedraal soliede
zijn gebleven, ondanks de op 60 meter
daarvan uitgevoerde grondwerken.
In het nieuwe centraal station van
Brussel zullen dagelijks 50.000 reizigers
I passeren. Luchtgordijnen maken deuren
overbodig. Terwijl het vliegveld van
I Melsbroeck een speciale spoorverbin
ding kreeg, waardoor het binnen de 17
I minuten bereikbaar is.
In het algemeen werd de tunnel op
een breedte van 35 meter en een diepte
van 12 meter gegraven.
De onderhandelingen over de keuze
van de spanning 3000 volt of de nieu
we 20.000 volt welke in het voordeel
der 3000 volt verliepen, heeft de onder
grondse electrificatie zes maanden ver
traagd.
Boven het- nieuwe gebouwencomplex
van het Zuid-Station, waar de treinen
naar Nederland starten, is een landings-
veld voor hefschroefvliegtuigen ge
bouwd.
Zo hebben de ministers van verkeer,
hogere ambtenaren en buitenlandse
journalisten gisterochtend het nieuwe
wonder van de Noord-Zuid verbin
ding ingereden. Maar de Brusselaar
moet nog een jaartje wachten om van
deze geweldige investering, waarmee
milliardcn frankskens zijn gemoeid, te
genieten.
WEST-DUITS WETSONTWERP VOOR
VERKIEZINGEN IN GEHEEL
DUITSLAND
Motie ter VN te verwachten
Het West-Duitse kabinet heeft een
wetsontwerp goedgekeurd betreffende
het houden van vrije algemene verkie
zingen in geheel Duitsland.
Wanneer het ontwerp door de West-
Duitse Bondsdag wordt goedgekeurd,
zal het naar de geallieerde hoge com
missie worden gezonden.
De drie Westelijke bezettingsmogend-
heden hebben reeds meegedeeld, dat zij
de kwestie van vrije verkiezingen in ge
heel Duitsland ter sprake zullen bren
gen op de algemene vergadering van de
Verenigde Naties te Parijs. Dit zal zijn
in de vorm van een motie, waarin de
Verenigde Naties wordt verzocht een
commissie naar de 4 zones van Duits
land te zenden teneinde vast te stellen
of het mogelijk is aldaar vrije verkie
zingen te houden.
Een recente opname van de Com
mandant van het Nederlandse
Detachement Verenigde Naties,
luit. kolonel Eekhout (rechts op de
voorgrond staandetemidden van
een aantal officieren van Neder-
landse en andere nationaliteiten.
Links (staande met lijst) de Majoor
Tack.