EIDSCH DAGBLAD fRBERICHT In Engeland heden de grote Overwinning verkiezingsveldslag der tories de verwachting Plechtige herdenking in Ridderzaal Aelieson spreekt met Mossadeq 1,1e Jaargang DONDERDAG 25 OCTOBER 1951 00 No. 27440 eur j w Henny ({redactie: B W Menkhorst eu J Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN 'UUK LE.ILJIL1N EUN W1VIDIIA t 5 15 per kwartaal: f 040 per week Witte Singel I, Lelden - Giro No 57055 Telefoon Dir en Adm.: 25041, Red 21507 den alle aandacht voor Engeland *n tü«t Engeland ter stembus en Albion, doch de ganse wereld ti spanning de uitslag tegemoet, «tót zelfs al mag men aannemen, 1 Britse buitenlandse politiek, on- Eliz of Churchill dan wel Attlee irttonaar te voorschijn zal komen verkiezingsstrijd. In wezen wei- Verschillen van het totdusver ge- beleid. ..■B-den zich bij een nederlaag van -immers toch gewichttge versohui- voordoen op de voornaamst* pos- boende zou het aspeet toch wel deren Engelse kiezersvo'l houdt van tijd 1 van yeranderi"» i 'anger dan nerode; pleegt le' partijen n het bewln ijver Zo be- ,1 zouden n ih-cir' kansen n zijn verkeken a-trots alle voorspel"ingen staat de laag van Labour nog niet vast De lerheM. die het Gallup-onderzoek nt'lijk voor de conservatieven con- Jde nl. P'-m 10 pet. is al gedaald entjes 2 pet en bovendien, de ver van Amerika's president lig- ie vers in het geheugen, om nardeüjk geloof te hechten aan e meningspeilingen. min. in algemene zin zijn de rêueven favoriet, al hebben zü aanvankelijk vertrouwen in een nning van 100 tot 140 zetels al (tescht tot 30 tot 50 zetels, ra, bij de verkiezingscampagne in [fensief gedrongen, legt zich trou- rg niet neer bij de overtuiging van BTermodelijke nederlaag. Integen- rerkiezingslelder hoopt door alle tan dek te brengen, het pleit nog men winnen. Biselse volk zal heden zijn be- j geven! van niet te schatten elementen telen bovendien de mogelijkheid e schatting te maken. In de lüats kent het Engelse kiesstel- ■5 niet een volstrekte meerder- ene. die de meeste stemmen op walgt is gekozen Speciaal bij lezingen valt derhalve wel- K »kerheid te voorspellen. Welis- is het aantal van deze driehoeks- legen thans klein, daar de libera- leerd uit de verkiezingen van 1950 een klein getal candidaten heb- ne'd. de communisten hebben bij een paar gelaten maar l'beralen wel zullen stemmen, r »lf geen candidaat stelden is 2 een onberekenbare factor Zelfs «bending van half om ha!f. zou rieel nog aan Labour zijn. b de tweede plaats zijn de distric- m uiteenlopend wat het aantal i betreft. Op het platte land is dit zeer klein, in de steden dlk- i»r rroot. Dit brengt dus mede, de partij die over het hele (t hoorste aanta'. stemmen ver ia» niet de meerderheid der ze- tj veroveren Bij de iongste rr bv. verkregen de liberalen l',2 millioen stemmen en 9 :et 1948 gekozen parlement had reen meerderheid van bijna 150: Jtmlnderde bij de verkiezingen r.: na: tot slechts zes De zetel- bi m het ontbonden parlement vo'gt 315 zetels en partijgangers 298 zetels n9 zetels MConaÜsten2 zetels 1 zetel erhii du; een absolute meerder- 2' Maar de twee Ierse na il blijven in feite afwezig en de voorzitter» wiens stem slechts van stemmen moet bes.lsjcn. w bulten beschouwing laten. bekend worden van de verkie- ■-i:en za' de aandacht vooral ge- 'b het resultaat van de Zuid- baati Reading, want .as Rea- so goes the nation" 'zoals '?mt zo stemt de natie*aldus 'tezegde Deze fanm heeft Rea- binken aan het feit. dat in de widerd iaar hier immer cand!- "I ie bus kwamen, die tot de birti) bleken te behoren. Vo- ren het twee labourleden 'r he' eerst ln deze p'aats voor w'temi werj jn olaats van 'bwel in Zuid- als ln Noord- •i'het aantal liberale en con- "'emnipn teramen echter gro- V3n labour Ditmaal ziin er ?een liberale C9ndHat»n ge- tilt de beslissing w»eDonninz- 10 al betrekken: Churchill of Wolkenvelder» 'trwaoht tot morgenavond: P Mttadttk lichte nachtvorst «t» °cbtendmist Overigens met nu en dan overdrilven- eden Zwakke tot matige h Zuidoostelijke wind On- ÖIW ml:,7lagtemDer»*— te 10 uur). Doch onzekerheid blijft De ochtendnevel hangt nog over Londen terwijl wij dit telefoneren, maar het belooft opnieuw een zonn ge herfstdag te worden Het weer zal daarom geen excuus kunnen zijn voor de thuisblijvers. Vorig jaar waren dat niet minder dan zes millioen op een totaal van 34 millioen k'eze Dv rijn alle Engel- De amuisitoniug .an Ui Lfrilse minister-president bevindt zich in 10 Downingstrcet in Londen. De verkiezingen van heden zullen be- slisscn wie dit vermaarde adres liet zijne zal kunnen noemen. wachting is. dat het ongekeftd record van 84dat toen naar de stembus trok. ditmaal aanzienlijk zal worden verbeterd. De verkiezingswet, welke gelijke kansen voor alle partijen bevorderen, schrijft een beperking voor van het aantal auto's, waarmede de partijen kiezers naar de st°mbj- reaux mogen aanvoeren. In de ste den mag een auto voor elke 2500 kie zers worden gebruikt, op het platte land een op 1500. Deze bepaling dient om te voorkomen dat een partij met veel autobezitters onder haar aanhan gers een oneerlijke voorsprong zou krijgen aan hef kiesfrent. Er ont staan echter ook moeilijkheden dooi Landbouwers, die hun personeel over grote afstanden met wagens naar -c bureaux plachten te brengen, mo gen dat niet meer doen. Alleen mo gen auto's voor dit doel werden ge bruikt. die speciaal zijn geregistreerd en bovendien mogen zi) maar één keer de reis maken Ouden van dagen, zieken en invali den. evenals leden van de strijdkrach ten in het buitenland en zij, die van daag niet in Engeland zijn. mogen per post stemmen, of kunnen een ancicr aanwijzen, die hun stem voor hen uit brengt. De stembureaus zijn van 7 uur van ochtend tot vanavond 9 uur geo pend. Van kwart voor elf af zullen de uitklagen binnenkomen. In de late nacht zullen de resultaten van 320 districten dus iels meer dan de helft, bekend zijn. De rest volgt dan in de loop van Vrijdagochtend en -middag. Indien de strijd gelijk op gaat, zou de stemming op d? Orkneys en Shetlands, de Noordelijkste Engelse eilandengroep, de beslissing kunnen brengen. In dat geval zal de werrid misschien tot Maandag op het ver- ki'zinmoeten wachten. HOE HET ZAL TOEGAAN Verkiezingsdag is altijd een soort feestdag in Engeland. De gang naar het stemlokaal is de daad. welke verlossend werkt na de opgekropte spanning. Toch is deze verkiezingsstrijd allerminst opwindend geweest, waarschijnlijk door de ernst der tijden, door de complicaties der problemen en ook omdat men 18 maanden geleden een soortgelijke sen satie heeft beleefd. Hoewel de radio tot half vier 's- morgens uitslagen blijft doorgeven, en de televisie haar beste beentje voorzet zullen vanavond toch weer tienduizen den naar Piccadilly Circus en Trafal gar Square, de beroemde Londense pleinen samendrommen, om te jui chen of om als afkeuring ..Boeoeoeoe' te kunnen roepen als de resultaten up de aankondigingsborden worden be kend gemaakt. Studenten zullen weer te keer gaan en allerlei gekke stre ken uithalen Bij elke conservatieve zetelwinst plegen zij blauwe ballonnen op te laten en bij Labourzege rode Het Eros-standbeeld op Piccadilly is voor alle veiligheid reeds van een ho ge schutting voorzien. Café's, bars. restaurants en hotels hebben extra vergunning gekregen, bussen en trei nen blijven tot diep in de nacht door rijden Traditioneel is het speciale verkie zingsdiner. dat Lord Camrose. de di- rvcteur-hoofredacteur van de conser vatieve „Daily Telegraph" voor 2000 gasten ln het Savoy-hotel geeft, waaraan ook enkele prominente te genstanders zullen aanzitten. Vorig Jaar toen de toryzege op zich Het wachten, bleven de kurken op de champagne flessen Ook de belangrijkste conservatieve clubs richten verkiezingsfeestmaaltij den aan. Er zal worden gedanst, ?e- dronken en geklonken. De overwin naars zullen uitbundig zijn en de ver liezers zullen hun> leed wegdrinken De diepste ernst zal heersen in het socialistische Transport House en het nabij gelegen Abbey House, de hoofd kwartieren van de beide grote partijen, waar de binnen- en buitenlandse pers de komende 36 uur zal bivakkeren. Indien het al te somber zou worden bij de ene party, kunnen de journalis ten hun heil zoeken bij de andere, waar de vreugde natuurlyk omgekeerd evenredig zal zyn. De candidaten blijven ln hun eigen districten om de uitslag der stemming af te wachten om dan gezamenlijk op het podium te verschijnen, waarbij win naars en verliezers elkaar, zoals na een sportgebeurtenis, broederlijk de hand zullen drukken. ChurchiU zal de avond in zijn Lon dense woning bij Hyde Park doorbren gen, waar een persbureautelex is geïn- staUeerd. Hij zal na een diner met poli tieke vrienden tot diep in de nacht voe ling houden met lord Woolton. de leider van de conservatieve campagne. Tegen het middaguur gaan ChurchiU en zijn echtgenote naar het stembureau van Zuid Kensington, het district waar zij als kiezers te boek staan, om hun stem op sir Patrick Spence, de conservatieve 1 candidaat. uit te brengen. De buitenlandse omroepstations geven uitvoerige reportages van deze verkie zingsdag. maar de B.B.C., die politiek neutraal moet blijven, zal dat niet kun- I nen doen en zich slechts tot de uitslagen moeten beperken. Na vandaag mogen de j radiokomieken echter weer grappen op de politiek maken men. Daar zullen voor de socialisten de klappen kunnen vallen. Ook de conser vatieven bezitten een groot aantal van dergelijke voor hen twijfelachtige dis tricten maar aangezien zij de wind mee hebben, is het gevaar voor hen geringer. Uiterst kwetsbaar zijn voor labour de districten, waar de partij de vorige keer weliswaar het grootste aantal stemmen kreeg, welke echter tegenover de ge combineerde stemmen der tegenstanders een minderheid vertegenwoordigde. rDe tories zijn er van overtuigd, dat van 63 zetels, zodat zij in voorbarig de meeste liberale kiezers ln districten, optimisme over een behooriyke werk- waar thans geen liberale candidaat meerderheid meenden te beschikken, j staat, conservatief zullen stemmen Het verschil brokkelde echter de vol- Onder de socialistische politici zijn er gende ochtend tot slechts C zetels af. weinigen, d:e aan een eigen overwin- toen de resultaten van het platteland "ing geloven. Een uitzondering is ex- bekend werden. Thans neemt men kanselier Hugh Dalton, die een Labour- aan, dat indien Labour nu de eerste meerderheid van 60 voorspeli nacht minder dan 30 zetels voorligt. stand van de bookmakers is 7—1 de tori'-s de verkiezing gewonnen zul- voor een tory-overwinning. doch zonder len hebben. en de grote steden, welke een sterke Labour-kleur bezitten. Vorig jaar had den de socialisten toen een voorsprong Met grote spanning kijkt men naar de districten, waar Labour slechts een uiterst magere meerderheid of minder dan 1000 stemmen bezit, alsmede naar de districten met een Labour-meerder- heid. variërende van 1000 tot 5000 stern- een volstrekte meerderheid. Op de beurs wordt zwaar gegokt op een conservatieve meerderheid van 75. Is de meerderheid bv. 100, dan ont vangt degene, die zyn geld op het ge tal 75 zette. 25 maal de inzet Is de meerderheid kleiner dan 75 dan zal Zesde verjaardag van de V. N. Uitreiking United Nations Service Medal (Van onze Haagse redacteur» Naties kon bezwaarlijk een ïndrukwek- tender getuigenis worden afgelegd van 1 de grote betekenis voor de vrije volkeren I van het werk der Ver. Naties. I Want by alle critiek, welke men op De zesde verjaardag van de VN is dit werk moge hebben, critiek op de gisteravond op de dag der VN in aarzeling en de vaak ontmoedigende de Ridderzaal in een plechtige bijeen- stroefheid, de samenwerking der vrjje lrr.tr'-» bpr-d-rb' v" "'o' - en vken toch zeen illusie gebleken. de verliezer naar verhouding moeten by be talen. LAATSTE GALLUP-STATISTIEK. Het is uiterst pikant, dat vanochtend de laatste Gallup-statistlek gejzubliceerd is. Daaruit blijkt, dat de conservatieven nog steeds de leiding bezitten, maar met Labour hoe langer hoe meer op de hielen. De verbetering van de positie der socialisten ls hoofdzakelijk het gevolg van de toegenomen krachtsinspanning van de in Engeland zo machtige vakbe- weging. j Positief spraken 50 procent ach uit voor de tories. 4614 procent voor labour en slechts 3 procent voor de Uberalen. In deze cijfers zjjn echter niet begre pen u procent van de ondervraagden, die nog steeds geen besluit konden nemen! Verwacht wordt, dat een millioen I mensen per post zal stemmen Dit zijn meestal in hoofdzaak conservatieven. De Gallup-onderzoekers hebben alle mogelijke vergissingen in hun bereke ningen vercalculeerd. maar zü blijven voorzichtig door te verklaren, dat. hoe wel alles heenwijst naar een conser vatieve zege, een labour-overwinning toch niet uitgesloten is. zijn. tegenover de middelpuntvliedende krachten, waaraan de Volkenbond ten gronde ging. een krachtiger tegenwicht te vinden. Korea ls het bewijs voor de juis'helq en de houdbaarheid van deze I stelling. Zij, die daar hebben gestreden en er nog strijden, hebben dat gedeaan voor een goed. dat groter en betekenis voller ls. dan de vrijheid van Korea. HART VAN NEDERLAND KLOPTE De herdenkingssamenkomst in de I Ridderzaal, waar ook nog het woord werd gevoerd door de aalmoezenier van het Korea-Detachement. pater L. van ■fm- DE UITSLAG. Zowel Labour als de tories beschou wen de overwinning van hun tegen standers als een catastrofe. De groot ste ramp zou echter voor Engeland zqn, indien het resultaat weer onbe slist zou biyven. Willen de kiezers iets positiefs of alleen maar de tegenpartij dwarszitten? Een juist beeld *an het verkiezings resultaat zal pas in de loop van Vry- dagochtend gevormd kunnen worden. Want de eerst* groep resultaten, wel ke tussen vanavond 11 en vannacht 4 uur doorkomt, heeft voornamciyk betrekking op de industriële gebieden bijzondci "ent dooi de uitreiking van de krachtens besluit van de alge mene vergadering der VN ingestelde United Nations Service Medal aan de vertegenwoordiging van het Korea De tachement en van H.M.'s' Evert sen. BOODSCHAP VAN TRYGE LIE Daartoe heeft de heer E. K Baum- garten, hoofdambtenaar by het secre tariaat der VN een boodschap van Tryg- ve Lie voorgelezen, waarin o.m. wordt gezegd: „Hei Detachement en de Kon. Ned. Marine hebben waarlijk in Korea cp dappere wijze gestreden en doen dit nog steeds, ter verdediging van de beginselen van het Handvest der Ver. Naties. De eerste commandant van het Ned. Detachement, overste Den Ouden, een van de dapperste en meest onver schrokken officieren in deze onderne ming, heeft hiervoor zelfs het hoogste offer gebracht: „zyn leven". Hy en de andere leden van het Detachement en van de Kon. Marme. die hun leven hebben gegeven by het weerstaan van de agressie, zullen by de Ver. Naties in herinnering blijven voortleven." Zeven leden van de bemanning van Hr Ms „Evertsen" en zeven leden van het Detachement stonden daartoe aan getreden, om de bateau in ontvangst te nemen. Zy werden gedecoreerd door vice-admiraal A. de Booy en door ge- neraal-majoor Van Dim. Het was het hoogtepunt van de her denking en op deze avond van de Ver. REDE VON BALLUSECK Daarvan kan de permanente verte- genwoordiger van Nederland by de VN een getuigenis afleggen. Het gebouw vertoont barsten en de eenheid, waarop men in 1945 nog mocht hopen, ls wel iswaar een Ulusie gebleken, het insti tuut leeft en het wint aan gezag en betekenis. Het groeit ondanks tegen werking Indonesië was het zestigste i lid en vele andere naties hebben om j toelating verzocht en wat van het I Volkenbondsstatuut niet kon worden gezegd, dat is zeker wel van toepassing j op het Handvest van de VN: de vrye volkeren der wereld spreken in dit Handvest hun diepste verlangen uit: hun I verlangen naar vryheid, naar verlossing 1 van angst, naar vrede en rechtvaardig heid. In dit licht bezien is de United Action for Peace, waartoe tijdens de vorige al- gemene vergadering in principe werd besloten en waarvoor de komende al- I gemene vergadering een nadere uitwer king zal moeten geven, een gewichtig moment in het leven der Ver. Naties. Het is nu eenmaal zo, aldus de heer Von Balluseck, dat een mond zonder gebit niet zoveel waard is. Wy kunnen fraaie, volzinnen uitspreken en schone leuzen verzinnen, wanneer wy niet in staat zijn. onze woorden met daden te be krachtigen, zyn al onze goede bedoe lingen waaraeloos. De United Action for Pea-e bedoelt het geoit te verschaffen voor de mond oer Ver. Naties en ln dit opzich' is de wereld al vei der op de w»? naar het verzekeren var. de vrede, dan de Volkenbond ooit kon komen. Want op deze wyze zal het mogelijk diet zesjarig bestaan van de Uno is gisteren in het gehele land gevierd. ln Amsterdam is onder meer in de Galerij op het Frederiksplein een tentoonstelling over het werk van de Uno ingericht. Alvorens de tentoon stelling te bezoeken was op het Frederiksplein een plechtige bijeen komst belegd door B. en W. van Amsterdam, tijdens welke de Uno- vlag gehesen werd. Een overzicht van het plein tijdens de plechtigheid. de Vrande M.S.C. en door de bekende radio-commentator Bernard Person, was een waardige herdenking en dat wel licht het meest door de aanwezigheid van mensen uit alle geledingen der sa menleving. Want wanneer het waar is. dat het Handvest het diepe verlangen der volken en niet de regeringen naar vrede en vrijheid vertolkt, dan is een herdenkingsavond ook en vooral dc plaats en de gelegenheid om dit volk in de herdenking te betrekken. De Ridderzaal staat midden in Den Haag en gisteravond klopte daar het hart van Nederland. Wanneer het zo zal zyn. dat het instituut van de Ver. Naties het plechtanker is van het vre- desverlangen der volken, dan zal in het volk zelf het ideaal ener brede samenwerking verankerd moeten wor den. De bijeenkomst in de ridderzaal was daaraan dienstbaar. 25 OCTOBER Wn2Ur: onder' 1 - -08 uur: onder- 155. Katwijk te 0 20 e s bestaat uit acht pagina's u <uii,ut Mieuwediep on- dci gaat een enorme uitbreiding. De oude haven, de enige ter wereld die. gelegen aan een zandkust, niet ver zandde. is te klein geworden en de uitbreiding is afgestemd op hel nieuwe vlootprogramma. De uit voering van het gehele havenplan.'. Op de overzichtsfoto zien u rechts dat de aanleg van een aantal pierendc oude haven met enige Britse en kademuren omvat, zal vijf jaar mijnenleggers. wachtschip, de ge in beslag nemen. In 1954 hoopt men bouwen van Willemsoord en een hel eerste gedeelte van de nieuwe gedeelte van de nieuwe haven, haven aan de Marine te kunnen op- Links de toekomstige kademuren, leveren. pieren enz. Olie en Perzië's toekomst De Amerikaanse minister van buiten landse Zaken. Dean Acheson, heeft gis teren besprekingen gevoerd met de Per zische premier, dr Mossadeq. Acheson overhandigde hierby Amerikaanse voor stellen. die beogen het hervatten van de Brits-Perzische besprekingen te verge- makkelyken. Het onderhoud vond plaats in het militaire ziekenhuis van Washington, waar Mossadeq thans verblyf houdt. De Amerikaanse onderminister van buitenlandse zaken George McGhee woonde de besprekingen by. Men neemt aan. dat de Verenigde Staten Perzlë voorstellen, dat dit land met hulp van deskundigen uit het Wes ten en onder controle van een neutrale directeur, die niet van dezelfde rationa liteit als de genoemde deskundigen zal zijn, zyn oUebronnen zelf zal exploite ren Volgens dit voorstel zou Perzië zijn olie tegen een nog nader vast 'e stellen prys aan Engeland \erkopen. Het zou de taak van Engeland zyn voor de ver deling van de olie te zorgen. Van officiële zijde wordt geweigerd verdere byzonderheden over de Ameri kaanse voorstellen bekend be maken. De Amerikaanse regering zou an me ning zyn, dat het verhogen van de le vensstandaard ln Perzië de enige wer kelijke oplossing van het Perzische vraagstuk betekent, zy zou m.a.w. wil len bereiken, dat de gelden, die uit de olie-industrie zullen worden gekregen, zodra een overeenkomst met Engeland is gesloten, door de Perzische regering op doeltreffende wijze zullen worden besteed. Tot dusver aarzelt de Amerikaanse regering leningen voor het bouwen van waterwerken voor het opwekken van energie en voor bevloeiing aan Perzië te verstrekken, zolang er geen garantie be- -taat, dat de Perzische regering een mo- iern en dae,treffend belastingstelsel In voert, dat zy in staat ls behoor'ijke ad- ninlstratie te voeren en dat zy tenmln- -te de verschuldigde rente kan tetalen. Er lopen overigens weer allerlei op timistische geruchten, doch deze vinden tot dusver ln geen enkel feit bevestiging.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1