LEIDSCH DAGBLAD Atoomoiitploffingeii in beide kampen Engeland blijft posities aan Suez-kanaal versterken Het woord is aan Eisenhower Diesel greep veeauto op onbewaakte overweg 90ste Jaargang DINSDAG 23 OCTOBER 1951 00 No. 27438 Directeur: J. W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 5 15 per kwartaal: f 0 40 per week Witte Singel 1. Lelden - Giro No. 57055 Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Proefnemingen na Amerikaanse commissie voor ■taamenereie heeft thans bekend ge naakt dat op het proefterreln in Ne vada „Jucca Flat" gistermiddag de jongst<- atoomkern-ontploffing tot lUnd is gebracht. De explosie was niet zichtbaar en rrerd ook niet gevoeld te Las Vecas, 120 km. van liet proefterrein verwijderd. cmw woordvoerder van de commissie h»eft verklaard, dat de ontploffing van de top van een ongeveer 30 meter hoge stalen toren af tot stand gebracht werd. De explosie geschiedde juist op het ogenblik dat de zon stralend achter de bergen opkwam. Het is mogelijk, dat waamen.' is mede hierdoor geen fel licht hebben waargenomen van de ont- nlofflnc. zo merkt Reuter op. Bij vorige ■Ki in Nevada was een schitterend schijnsel honderden mijl ver te zien. Het ontbreken van een lichtflits zou een ■anduidin" kunnen zijn. dat men dit maal te maken heeft met een kleiner gtooowanen Het tot ontploffing ge brachte voorwerp was aan de toren be vestigd Uit een en ander zou kunnen worden afgeleid, dat dit voorwerp een ■SBKuur-atoombom is geweest. Volgen? een niet-officiële schatting is de omploffing van gisteren de 21ste. die tot 'dusver tot stand gebracht is 18 door de VS en 3 door de Sovjet-Unie. In een bericht uit Heidelberg wordt gezegd, dat alle Amerikaanse militairen en flviele functionarissen in Europa Bn zullen ontvangen, die aanwij- SB bevatten omtrent bescherming bij aanvallen met atoombommen Deze kaarten zijn van zodanig formaat, dat men ze gemakkelijk bij zich kan steken. Aan dc ene zijde staan aanwijzingen, hoe te handelen bij een aanval met atoombommen, aan de andere zijde wordt een beschrijving gegeven van de uitwerking van een in de lucht ont ploffende atoombom. Joe Mae Clain van de ..Las Vegas Ri- vlew Journal", die de ontploffing heeft gfipoond. verklaarde dat de aard er »in niet officiële waarnemers tot de slotsom heeft doen komen, dat de ge leerden m-in geslaagd zijn een baby- atoombom te vervaardigen en tot ont ploffing te brengen. Dit zou betekenen, dat het thans mogelijk zou zijn atoom- projectiel' n te vervaardigen, waarvan de vernielende uitwerking niet veel gro- l ter zou z m dan die van een granaat van een zeer zwaar stuk geschut. Hiermede zou eèi nieuw hoofdstuk in de geschie- - deals [der bewapening zijn begonnen, pti daar het mogelijk zou zijn geworden het meestl vernietigende wapen, dat de rneniheid ooit heeft gekend, in zijn uit- j te beperken en het geschikt te voor vervaardiging op grote |en gebruikt voor tactische doel- dus voor steun aan de land machten. aln verklaarde onder meer het Ie te hebben waargenomen: „Ik mü op een heuvel, tachtig A d kilometer van het proefterreln i. Bij het aanbreken van de dag een ogenblik een hevig lucht- el waar Daarop zag ik een witte Kom omhoog stijgen. Aan de voet eze kolom zeer smal. terwijl zy top de vorm van een paddestoel Jn. Ik kon de hoogte, die de rook- ■bereikte. niet schatten. Na tien of p minuten was de rook verdwenen. I tegenstelling tot de atomische ■fineren van de afgelopen winter. V de rookwolken ruim een half Éven hangen. al de atomische ontploffingen afgelopen winter gezien, doch mri'n niet bij deze worden verge- r was geen schok waar te nemen 'rek om steinstucken Naaf verluidt aanvaarden de Russen •nerikaans voorstel om een ge mengde Russische-Amerikaanse com- ®jBie ln te stellen teneinde de juridi- Khe kwesties betreffende Steinstiicken -li* de door de Oost-Duitsers bezette yi*|»tad van Berlijn op te lossen. n die gevoerd werden urn»5*"! een vertegenwoordiger van de Kusuaeh. controlecommissie. Soesin. en üf Atfcn'caan-e commandant van Ber- ilMPe:3a: Mathewson. vonden plaats L" eel»ontsPann«n sfeer". De Ameri- «nen hadden de indruk, dat de Rus- uschelautoriteiten niet accoord waren KWB "iet de bezetting van het be- I i-'°. 5r dlstrict door de Oost-Duitse ^•utorlteitcn truman benoemt jessup tot lir> der vn'-delegatie 7 Truman heeft de reizende ■"■ede ar Jessup toch benoemd tot vae „e Amerikaanse delegatie voor m<-ne vergadering der VN, die miber te Parijs wordt gehouden. _>ekend is. had de subcommissie Senaat voor de buitenlandse ;en zich met drie tegen twee ./egen een benoeming van Jes- 'klaard na een fel debat over opvatting inzake de Amerikaan- lek in het Verre Oosten. en het enige, wat ik heb gehoord, was een niet te hard dreunend geluid, onge veer vijf minuten, nadat ik het licht- schynsel had gezien". De Amerikaanse commissie voor de atoomenergie heeft verklaard, dat de ontploffing louter een proef was om 'n atomiscli wapen te beproeven. „Zy was niet bedoeld om de uilwerking op die ren en gebouwen na te gaan. Dit ge beurt op een later tydstip, evenals het inschakelen van troepen by een der gelijke proefneming". Vier uur na de ontploffing gaf de commissie de volgende verklaring uit: „Maandag is voor experimentele doel einden een door kernsplitsing veroor zaakte ontploffing teweeg gebracht Het nagestreefde wetenschappelijk doel is bereikt. Uit rapporten, die van speciale pa trouilles zijn ontvangen, blijkt dat in het gebied, waar de ontploffing is te weeg gebracht, geen radio-activiteit heerst Aan de leiding der burgerlucht vaart is medegedeeld, dat de ultveilig- heldsoogpunt voor het luchtverkeer af gekondigde beperkende maatregelen kunnen worden opgeheven". Ook een Russische ontploffing Het Witte Huis heeft gisteren meege deeld, dat een derde atoomontploffing in de Sovjet-Unie heeft plaatsgevon den. De secretaris van de president, Joseph Short, noemde de nieuwe explosie „klaarblijkelijk" een onderdeel van serie proefnemingen. Hij gebruikte niet het woord „bom", zoals in de mededeling van 3 October, toen hij sprak van de ontploffing van een tweede atoombom" in Rusland Short wilde niet zeggen, wanneer de nieuwe ontploffing had plaatsgevonden, of waarom hij in zijn vorige mededeling het woord „bom" gebruikte en thans van „atoomontploffing" sprak. Uit barmhartigheid Te Keulen is gisteren het proces be gonnen tegen de 51-Jarige arts dr Al fred Leu, die wordt beschuldigd van medeplichtigheid aan het doden van 80 krankzinnige kinderen, toen hij van 1941 tot 1944 hoofd van de afdeling krankzinnige kinderen in het zieken- huLs Sachsenburg by Schwerin was Dr Leu deelde mee dat in het ge heel meer dan honderd kinderen van zyn afdeling op bevel van hel toenma lige ministerie van binnenlandse zaken „uit barmhartigheid" waren gedood. Naar hij verklaarde, kregen de/e kinderen een tien tot dertigvoudige dosis van een slaapmiddel toegediend Hiervoor zouden hoofdzakelijk zern ernstige gevallen zijn uitgezocht Volgens bek'aagde had men in vele geval'en gepoog1 door het doen van foutieve epgaven kinderen van de dood te redden hetgeen hemzelf by meer ,dan honderd kinderen was ge lukt Tot ztjn verdediging voerde jr Leu aan, dat vaak ouders van krank zinnige kinderen bij hem waren geko men om te vragen de kinderen uit hun ïyden te helpen. De direct'ur van het betrokken zi.- kenhuis heeft reeds in Mei 1945 zelf moord gepleegd. M»n veiwacht. dat morgen ui:cpraak dn deze zaak zal worden gedaan In tegenwoordigheid van een klem aantal Nederlandse en Amerikaanse autoriteiten heeft gisteren Mr Selden Chapin. ambassadeur der Ver. Sta ten in ons land. in zijn ambtswoning aan mevrouw Den Ouden de ..Silver Star" uitgereikt, waarmede wijlen haar echtgenoot, luitenant kolonel den Ouden, voormalig commandant van het Nederlands detachement in Korea, door de Amerikaanse rege ring postliuum werd onderscheiden. Mevrouw Den Ouden neemt de on derscheiding in ontvangst. zout in drente. By een boring, die de Ned. Aardolie- Maatschappij op het ogenblik uitvoert in de omgeving van Bellen, heeft men zo als dat reeds bij andere boringen in Drente het geval was. opnieuw een zout laag aangeboord. WEERBERICHT t 6* Nachtvorst De Bilt verwacht tot morgenavond: s3SLS£* met op vele Plaatsen i Untow Cn vorst en hier en kinffm. °vencens wisselend vnLThLV00r!Jamehjlc in de fcustpro- mat ™h er fn daar een bul- Mn« Wlnd tussen Noord "g ongeveer dezelfde tem- andaag. fOpgemaakt te l' kgTe. Overigens" wï^iende" "bewol*: vinciefh 0f!Jamel,jk ln de kustpro- mSn2h..ai; H\daar een bui. Zwakke tot tusser Wratüür'aTs' 10 uur). <-ösil 24 OCTOBER F' UUT: ondeT' 17uur Hooewat^ rl- onder 5 28 uur. °°r*atcr te Katwijk: 9.49 en 22.28 uur. ""Mn bestaat uit aaht pafüia'. Wanneer Eisenhower eventueel Truman op zou volgen, dan behoeft men zich in Europa niet ongerust te maken. Men mag aannemen, dat de generaal het in de grote lijnen met Truman eens is over het buitenlands beleid. Juist omdat dat zo is. zou het eventueel voor Eisenhower een moeilijk besluit zijn om de regering van Truman te gaan bestrijden (en dat is in een verkiezingscampagne toch no dig i. In dat geval zou Eisenhower waar schijnlijk vooral critiek uitoefenen op de kwaliteit van de mensen, waarmee Truman zich heeft omringd. Ongetwijfeld is er een grote groep republikeinen, die het met Eisenhower niet eens is inzake het wenselijke bui tenlandse beleid Wanneer deze partij leden tenslotte Eisenhower als hun can didaat zouden aanvaarden, dan zou dat vooral zijn, omdat zij meenden, dat al leen hy voldoende kiezers aan de repu blikeinse partij kon bezorgen. Ook al zal Eisenhower met deze partijleden tot een zeker compromis moeten komen, toch mag men aannemen, dat de gene raal zijn partij een flinke koersverande ring zal doen ondergaan in de richting van internationale verantwoordelijk heid Ook zulk een zwenking in de repu blikeinse partijpolitiek zou men drama tisch mogen DRAMATISCH?" (Van onze Amerikaanse correspondent, dr G. P. J. Korteweg). De Amerikanen houden van krach tige woorden, zij houden bovendien van gebeurtenissen, die de gemoede ren hevig in beroering brengen. Geen wonder dan ook, dat het woord ..dra matisch" een mode-woord is gewor den. Natuurlijk werd Mac Arthur s terug keer uit Japan destijds dramatisch ge noemd. maar men kan het woord ook gebruiken wanneer men schrijft over een gebouw van bijzondere architectuur of zelfs over een vernieuwing in de da mesmode. Dramatisch kan alles zijn wat de gevoelens krachtig in beweging brengt. Over een jaar worden hier de grote verkiezingen gehouden. Zal ook dat een „dramatische" gebeurtenis zijn? Het is nog te vroeg om daar een de finitief antwoord op te geven, maar men kan daarom toch nu wel reeds zeggen: wanneer generaal Eisenhower zich candidaat laat stellen, dan zouden de verkiezingen in 1952 die benaming zonder twyfel verdienen. Dezer dagen heeft senator Taft be kend gemaakt, dat hij m 1952 republi keins candidaat wilde zyn. Of hij daar toe de kans krijgt, zal wellicht afhan gen van wat Eisenhower van plan is en de vraag die velen zich stelden na de persconferentie, waarin Taft nogal hoog van de toren blies over zichzelf, was dan ook: „wat zal Eisenhower nu doen?" De man, die zijn roem dankt aan de invasie van 1944. staat opnieuw voor een grote beslissing. Indien hij inderdaad president wenst te worden, dan liggen drie wegen voor hem open: hij kan zich candidaat stellen onafhankelijk van een der grote partijen, hij kan als democra tisch candidaat naar voren komen en hij kan de man worden van de republikei nen. Het is voor Amerika te hopen, dat Eisenhower het niet als onafhankelijk candidaat gaat proberen. Mocht hij het al halen, dan zou zijn positie vrij zwak zijn. omdat het hem aan party-steun in het congres zou ontbreken. Eisenhower heeft zich als militair al tijd buiten de partij-politiek gehouden Men neemt echter vrijwel algemeen aan. dat hij al was het alleen maar van huis uit dichter bij de republikeinen staat dan bij de democraten Gaat de generaal op mars naar het presidentschap, dan is daarom de repu blikeinse weg zijn meest waarschyn- lijke route. Maar het is inderdaad een dramatisch besluit om die weg in te slaar.: Een over winning van Eisenhower en op het ogenblik geeft mer. hem een goede kans zou betekenen, dat de republikeinen voor het eerst na 20 jaar weer aan het bewind zouden komen. Vele nieuwe fi guren zouden een kans krijgen en ook al is Eisenhower geen extremist, allerlei veranderingen zouden te wachten zyn. Wil Egypte naar Veiligheidsraad? Twee regimenten lichte luchtdoelar tillerie zijn Zaterdag en Zondag per vliegtuig te Port Said aangekomen. Diverse voorzorgsmaatregelen worden genomen om zo nodig meer versterkin gen te kunnen aanvoeren De versterkingen, die Engeland naar de Suez-Kanaalzone en de Soedan zendt, zullen, naar schatting 12 000 man omvatten, wanneer de troepen bewegin gen zijn voltooid De huidige sterkte van de Britse gar nizoenen in genoemde gebieden is ge heim. Naar verluidt, zijn hier echter tussen de 40.000 en 60.000 man gelegerd. Het wordt niet verheeld, dat deze troe penverplaatsingen onvermijdelyk de Britse garnizoenen in het Middellandse- zeegebied en de Britse strategische re serves verzwakken De dreiging van een staking van alle Egyptische arbeidskrachten in de Ka naalzone (ongeveer 60.000 mam bete kent echter, dat alle voorzorgsmaatre gelen moeten worden getroffen teneinde de zone als doeltreffende militaire basis en als hoofdkwartier te behouden. Het Britse ministerie van handel heeft meegedeeld, dat het alle exportvergun ningen betreffende wapens, munitie, vliegtuigen, pantserwagens, machines voor het fabriceren van munitie en an der oorlogsmateriaal voor Egypte heeft ingetrokken. Engeland zal een eventuele stap van Egypte tot afschaffing van de post van gouverneur-generaal van de Soedan niet erkennen, zo wordt van gezaghebbende zijde te Londen meegedeeld. Alle maat regelen zyn getroffen om de gouverneur- generaal te beschermen en zijn macht overeind te houden. De Egyptische minister-president. Nahas pasja, heeft te Damanhoer bij Alexandrië verklaard: „De vyand heeft zijn hoofd verloren en is overspoeld door een golf van waanzin en vrees" De minister-president deed een beroep op de Egyptenaren kalm te blyven en ver klaarde. dat de regering maatregelen heeft voorbereid om de nationale aspi raties van Egypte te bevredigen. Een Egyptische juridische autoriteit, die ln nauw contact staat met de Egyptische regering, heeft verklaard, dat. indien Engeland niet zijn strijd krachten uit de „onwettig bezette" po sities in de Suez-Kanaalzone terugtrekt. Egypte de kwestie voor de Veiligheids raad zal brengen. In een politieke verklaring ten aan zien van het Brits-Egyptische verdrag zei de Egyptische regering een jaar ge leden. dat het verdrag van 1936 onver enigbaar was met het handvest van de Verenigde Naties Hoofdstuk 16 van dit laatste zegt, dat, wanneer de verplichtingen van een land, voortvloeiende uit het handvest, strijdig zyn met verplichtingen van een ander verdrag, het handvest praevaleert. Vier kleine kleutertjes, die liepen hand in handHet zijn de En gelse vierlingzusjes Bridget. Fran ces. Elizabeth en Jennifer Good uit Bristol. 3y2 jaar oud. tijdens een wandeling in het herfstzonnetje. Vannacht zyn op de spoorbrug over de Ryn by Oosterbeek de laatste drie wagens van een goederentrein ont spoord. Er was daardoor geen trein verkeer mogeiyk tussen Nijmégen en Arnhem De reizigers werden tydelijk vervoerd met autobussen. Ingevolse het besluit van hun vak vereniging hebben de transportarbeiders' van de luchthaven Idlewild bil New York geweigerd 42 balen Russisch bont. die met een vliestuie uit Stock holm waren aangekomen, uit te laden. De balen zullen met hetzelfde vlieg tuig naar Stockholm teruezezonden worden. de compensatie voor de perzische olie-industrie. De Perzische minister van financien heeft Richard Seddon. de hoofdverte; eenwoordieer van de .Anglo Iranian" uitgenodigd besprekingen bii te w;oner over de compensatie voor de genationa liseerde Perzische olie-industrie. Met het m.s. ..Alhena" is Maandag in Rotterdam aangekomen Gucrt Barbaro. een hengst, bestemd voor dc stal van Prins Bernhard. Z.K.H. kreeg deze viervoeter ten geschenke tijdens zijn reis door Zuid-Amcrika. Guen Barbaro. die gisteren juist drie jaar werd, wordt van boord gebracht. Formosa door aardbeving geteisterd een 800 slachtoffers. Aardschokken hebben op Formosa honderden huizen vernield en verbin dingen onklaar gemaakt. Er zyn een 800 slachtoffers van wie een honderdtal doden in de gemeente Hoealien. 125 km. ten zuidwesten van Taipen. aan de Oostkust van het eiland. Meer dan 40 van de huizen dezer ge meente zijn ingestort. Maarschalk Tsjang kai sjek heeft 200 000 dollar ter beschikking gesteld om de getroffenen by te staan. De aardbeving heeft bovendien myn- gasontploffingen veroorzaakt ln twee steenkolenmynen nabij Taipen. Dertien mynwerkers zyn omgekomen en 17 ge wond. Er zyn 179 aardschokken geregistreerd. Trailer honderden meters meegesleurd De Dieseltrein Zwolle-Groningcn. die gisteravond om half acht Beilen passeerde, botste op de onbewaakte overweg aan de Klantingerweg op een met kalveren beladen truck met oplegeer. De auto werd bestuurd door dc heer e. Blauw uit Beilen. In de truck zaten ook d'* koopman a. Kleine en een 12-jarig zoontje van de heer Maat. De wagen voerder van de Diesel heeft door remmen nog een aanrijding trachten te voorkomen doch dit baatte niet. Met een harde klap die duidelijk in de omtrek hoorbaar was. botste oe Diesel op dc trailer. De truck was juist de overweg gepasseerd. Deze werd opzy gedrukt en kwam in een langs de spoorbaan gelegen sloot te recht. De trailer werd op de Diesel geworpen en honderden meters mee gesleurd. Toen kwam de trein tot stilstand. Van de Inzittenden van de truck kwamen de bestuurder en de jongen er vry goed af Zij kregen slechts eni ge schaafwonden. De jongen werd ter observatie naar het ziekenhuis te As sen overgebracht. De heer A. Kleine was er erger aan toe er. Klaagde over inwendige pynen. Koningin Juliana bezocht „Nieuw Rollecate" Gisteren heeft HM de Koningin een bezoek gebracht aan de Rykslandbouw- huishoudschool „Nieuw Rollecate" te Deventer, opleidingsschool voor land- bouwhuishoudleraressen. De Koningin toonde grote belang stelling voor het werk op de school en de toekomstige taak van de leraressen Bij de thee onderhield zy zich gerui me tijd met de inspectrices. de directri ces van de drie opleidingsscholen en het team dat onlangs voor studiedoeleinden in de Ver. Staten is geweest H M was zeer geïnteresseerd ln de huishoudwetenschap zoals deze aan de Amerikaanse universiteiten wordt gedo ceerd en de wensen die in ons land leven om tot een dergelijke studierichting in Wageningen te komen. Schipbreuk van Nederlandse kustvaarder Een Finse reddingboot heeft gisteren de bemanning van het Nederlandse m.s. „Jan Kreumer". dat ter hoogte van Nystad Zuid-West-Fmland aan de grond is gelopen, aan boord genomen Twee bergingsschepen liggen bij het Nederlandse schip, dat water maakt. Hoge zeeën verhinderen de berging. De „Jan Kreumer" is een kleine kust vaarder van 267 brt Het schip is de vroegere „Jola" en eigendom van de heer J. Kreumer te Vlaardingen. Hy is naar het Wilhelminazieken- huis in Assen vervoerd. De truck liep geen grote schade op. doch de trailer werd vrijwel geheel vernield. Enkele reizigers bekwamen lichte verwondin gen De bestuurder van de trein kwam er goed af. De motorwagen van ae Diesel werd zwaar beschadigd en kon de reis niet voortzetten. De trein ui8 het Noorden, aie eveneens om onge veer half acht Bellen passeert, kon door de conducteur van de Diesel ty- d'.g tot stilstand worden gebracht. De op" de Diesel hangende trailer ver sperde namelyk beide sporen. Om trent de oorzaak van het ongeluk is nog niets bekend. In de trailer bevond zich nog een aantal kalveren; enkele dieren werden gedood. De reizigers hebben met de eerst volgende trein de reis naar Assen en Groningen voortgezet. 28 October: verkiezingen in Zwitserland Drie dagen na de Engelse verkiezin gen (28 October) zullen de Zwitsers zich naar de stembus begeven. Dit geldt ech ter alleen voor de mannen, daar de vrouwen geen stemrecht hebben. Het kiesstelsel is gebaseerd op evenredige vertegenwoordiging, waarbij elk van de 22 kantons één kiesdistrict vormt. Ver der geldt de verhouding: een zetel op Iedere 24 000 inwoners. Het resultaat van de algemene ver kiezingen heeft geen invloed op de sa menstelling van de Bondsraad (uitvoe rende macht), waarvan de leden voor zeven jaar gekozen worden door het par lement en niet door het volk. Op 28 October zullen 196 leden van de Nationale Raad «Tweede Kamer) voor vier jaar gekozen worden. Verder eruee leden van de Stendenraad 'Se naat!. Er zijn slechts enkele zetels va cant omdat de ambtstermijn voor leden van de Stendenraad in de verschillende kantons varieert. Het nieuwe parlement zal voor het eerst in December van dit Jaar byeen- komen. Wezens toeneming vaw de bevolking wordt het aantal afgevaardigden van 194 tot 196 verhoogd In het huidige parle- fent zijn 10 partijen vertegenwoordigd, waarvan er vier meer dan 88 pCt van de zetels 165 van de 194 bezetten. De sterkste party is die van de radi calen (ongeveer te vergeiyken met de Britse liberalen) met 52 afgevaardieden. Zy worden gevolgd door de socialisten met 48 de katholiek-conservatieven met 44 en de boerenparty met 21 zetels. Van de overig? Dartiien bezetten de commu nisten 7 zetels, waarvan zy er kort ge leden 1 verloren toen een afgevaardigde geroveerd werd wegens .Titoistische neigingen". E- worden geen grote veranderingen in het algemeen beeld verwacht voor zo ver het de grote partyen betreft.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1