ru
Ongemotiveerde weerstanden
belemmeren zorg voor geesteszieken
K<
PANDA'S TOCHT NAAR ILTIRANIA
)ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD Vrijdag 12 October 1951
Tweede Blad No. 27429
DE EMIGRANT EN ZIJN
MOEILIJKHEDEN
Voorschriften voor mee te nemen
huizen
(Speciale berichtgeving)
In het Bouwcentrum te Rotterdam
eft de heer J. Hasper. een der leden
n de commissie die voor dit instituut
Australië een onderzoek heeft lnge-
I :ld naar de praktijk van de woning-
1 uw, de loon- en de arbeidsvoorwaar-
n en de wegenbouw gisteravond voor
i belangstellend gehoor verteld van
a ervaringen daar en >ln het byzon-
r gesproker, over de moeilijkheden,
lke de emigrant ondervindt inzake
huisvesting
Vlet nadruk waarschuwde spreker te
gen de praktijken van beunhazen,
lie aan emigranten een huis trach
ten te slijten zonder hen er van op
ile hoogte te stellen, dat in dat on
metelijke grote land een zeer grote
verscheidenheid is en van de eisen,
die aan een woning worden gesteld.
De emigrant, aldus spreker, die zijn
;en woning naar Australië wil niee-
•men, dient zich van die voorschrif-
n voor de plaats waar hy zich gaat
stigen, terdege op de hoogte te stel-
n Het is geraden daarvoor de niede-
erking te wagen van een bonafide
>uw firma in Nederland.
Iet Bouwcentrum .dat door deze mis-
de beschikking heeft gekregen over
tvoeriae gegevens, wil de a.s emi-
ant en de bouwer hiermede ook gaar-
ten dien5te staan, doch kan dit niet
ibeperkt en gratis doen.
Er zijn besprekingen gaande met de
,/erheid. over de vraag of deze bereid
het Bouwcentrum deze gelegenheid
lagl' geven Afgezien van de afloop van
i ze onderhandelingen, ligt het ln de
nj edoeline. om twee avonden per maand
migranten en andere belangstellenden
Cr 21lichten te verstrekken. De definitieve
fliifl/Ata hiervoor zullen nog bekend wor-
JUWM gemaakt.
tanl i
Hartstochtelijk beroep op
plielitsbesef van vrouwelijke jeugd
:htir.
OU»
llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
- Hoe is het ontstaan?
Dit woord
TEGEN HEUG EN MEUG.
Het werkwoord heugen kennen
ld t:; wij nog ln de betekenis: zich her
inneren Heug Is dus: herinnering,
maar ook: gedachte, zin. Hei kwam
ml) in de zin is: ik herinnerde mij.
Maar zin betekent ook: lust, trek
Meugen is natuurlijk hetzelfde
als: mogen Dit werkwoord betekent
niet alleen toestemming hebben,
maar ook kunnen. Dit blijkt al
duidelijk uit het rijmpje:
B(J mekaar deugen ze niet.
Van mekaar meugen ze niet.
dat slaat op verliefde mensen die
altijd ruzie maken en toch niet
zonder elkaar kunnen. Tegen heug
en meug is dus: tegen zijn zin en
zijn kunnen in. waarbij heug meer
de geestelijke en meug meer de
stoffelijke zijde vertegenwoordigt.
Maar dit verschil is voor ons taal
gevoel geheel en al teloor gegaan.
Tegen heug en meug eten wil nu
slechts zeggen: eten, terwijl men
reeds volkomen verzadigd is.
IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHI
Boeiende voorlichtingsdag in Endegeest
In ons land. waar de sociale voorzieningen een vergelijking met andere
landen glansrijk kunnen doorslaan en o.m. de verzorging van de lichamelijke
zieke mens op een peil staat, dat alleen door de moeilijke omstandigheden
der laatste Jaren hier en daar elders in de wereld kon worden geëvenaard en
sporadisch voorbijgestreefd, bestaat levenals trouwens overal) een relatieve
achterstand in de verzorging van de zieke mens die niet het geluk h?eft ge
had lichamelijk getroffen te zijn. doch geestelijk. Acties voor tbc- en kan
kerbestrijding tonen telkenmale weer de offervaardigheid van ons volk wan
neer het er om gaat. de lichamelijke zieke medemens te helpen. Vaak zoveel
meer deernis wekkende geestesziekten zijn tot nog toe In onvoldoende mate in
staat gebleken, ons volk tot grote offers hetzij financiële hetzij in de
geest van inzetting van de persoonlijkheid te bewegen.
Grotendeels vloeit deze achterstand In gemeenschapszin voort uit wellicht
begrijpelijke, maar geenszins gemotiveerde weerstanden op de weg naar juist
besef van dc omvang, het belang, de dankbaarheid, d? schoonheid, de vol
doening en de vruchtbaarheid van het werk van de psychiatrische inrich
tingen. ten dele ook uit de jeugd van de waarlijk geneeskundige behandeling
van de geesteszieke waardoor herinnering aan misstanden van voorheen
zelve nog steeds niet volledig overwonnen vaak in sterke mate h*t hunne
bijdragen tot wanbegrip.
Hoofdzakelijk met het doel om in breder kring beter begrip op dit gebied
te bevorderen werd door d; voorlichtingsdienst van de Algemene Psychiatri
sche Inrichtingen (waaronder 13 „neutrale" inrichtingen zijn ondergebracht)
gisteren in Endegeest te OegstgeTst een provinciale voorlichtingsdag gehou
den voor vertegenwoordigers van de provinciale en gemeentelijke overheden,
besturen van verenigingen op maatschappelijk terrein die met deze problemen
te maken hebben, onderwijskrachten, gestieht.spersoneei en hen die na kennis
neming met de problemen op dit terrein bereid zouden zijn hun persoon
voor deze zaak in te zetten.
Geestelijk contact moeilijk
maar heilzaam
Een van de oorzaken van de geringe
mate van begnp over de geesteszieke
en de behandeling en genezing van de
psychisch abnormale mens is wel de
omstandigheid, dat geestelijk contact
met deze zieke voor de leek nauwelijks
of niet mogelijk is, waardoor de zieke
zelf de leek niet deelachtig kan doen
worden van zijn lijden, zijn wil tot ge
nezing. zijn berusting eventueel zoals
dat mogelijk is tussen de lichamelijk
zieke en gezonde.
Het begrijpen van een zieke Is een
geestelijke brug slaan, waartoe d*
geestelijk gestoorde voor de leek geen
gelegenheid biedt. De hoofdinspecteur
van het Staatstoezicht op het krank
zinnigenwezen. de her J. H. Pa-
mcyer, legde op deze moeilijkheid in
zijn toespraak de nadruk.
Op een ander onderdeel van het
complex van oorzaken van wanbegrip
legde prof. dr W. M. van der Scheer,
oud hoogleraar ln de psychiatrie aan
dc Rijksuniversiteit te Groningen, thans
adviseur van de Regering, de nadruk,
namelijk de reële en door de Jeek ver
meende restanten van een moreel en
psychisch onverantwoorde wijze waar
op men in vroeger nog niet eens zo
ver achter ons liggende tijden te
werk ging in de psychiatrische inrich
tingen.
HISTORISCHE GROEI.
De directeur geneesheer van Ende
geest ca, dr C P J. Stotyn, had voor
dien de historie van de behandeling
van geesteszieken in het kort geschets'
In het begin van de achttiende eeuw-
speelde oe medicu-, in het geheel geen
rol daarbij De gee«tesziek»n werden
eenvoudig uit het maatschappelijk leven
verwijderd en opgeborgen. Veela, heer
ste in die periode de opvatting, dat
krankzinnigheid een straf was voor een
zondig leven, en derhalve toch niet
verholpen kon worden of medeleven
verdiende. Aan het einde van die eeuw
trad een tweede phase in waarin enkele
psychiaters het eerste medische ele
ment in de behandeling van geestes
zieken brachten doch uitsluitend ten
dienste van de wetenschap met het
doel. do oorzaken op te sporen, niet
teneinde te genezen De derde phase
bracht opvoeding van de patient tot
geiegelde arbeid mee. waarmee dus de
eerste stappen werden gedaan om in
psychi.utri.seh opzicht het lijden te ver
lichten De arts was in die periode
paedagoog
Ten slotte trad eerst in een Jong ver
leden de arts als geneesheer in letter
lijke zin op. als therapeut De invoering
van nieuwe methoden en inzichten in
flie laatste periode heeft reeds sterke
vruchten afgeworpen, doch zij vormen
waarschijnlijk slechts een begin
RESTANTEN VAN WANBEGRIP
Op de jeugd van dit vruchtdragende
therapeutische werk voortbouwend
schetste prof. v. d Scheer, zoals wfl
reeds schreven, de belemmerende in
vloed van de herinnering aan en over
levering van vroegere toestanden op
het vestigen van een juist begnp ten
aanzien van de behandeling van de
geesteszieke.
Spreker noemde voorts de uiterlijke
restanten van de volkomen verkeerde
inzichten van vro.-gcr. die ook thans
nog waarneembaar zijn. in de ene in
richting meer dan In de andere. Ziet
men de gevolgen van die restjes van
wanbegrip ook in de gestichten zelve
de vaak armzalige kleding, het ont
breken van zorg voor het uitTlijk der
patiënten, de nonchalance ten aan
zien van de gedragingen der patiën
ten aan tafel en dergelijke, de slech
te meubilering die hier en daar ont
vangstzalen meer doet denken aan
kazernes dan zi kenhuizen dan wordt
het wel erg moeilijk, om oningewijde»
te verzekeren, dat de patiënten het
goed hebben en niet beschouwd wor
den als uitschot van de maatschappij
dat geen medeleven en liefdevolle
zorgen van node heeft.
(Ingcz. Med.-adv.)
FEUILLETON
.GYPTISCHE IxONINGIH
Oorspronkelijke
Mevr. I. M. C. BIJLEVEI D -GEIW
i via een achterpaadje was ook maar
I een peuleschilletje en zo liepen ze even
later samen in de Hobbemastraat.
..Fijn jó!", zei Kees uit de grond van
zijn hart.
..Ja. nu is onze avond tenminste niet
helemaal naar de maan! 't Is bij ons
ook niet leuk. als je allemaal verdacht
i bent. Die politieman is een reuze-scher
pe vent. een echte speurder. Ik ben
benieuwd of hij het uitvindt
..Wordt je zuster nou door een kla
bak bewaakt?"
.Nee. ze is weggegaan. Het is niet
meer veilig by ons. snap je? Jó. daar
is lijn twee. Lopen?"
Ze genoten, kinderlijk, van de drukke
f Zaterdagavond en de lichtjes. Ze waren
i ook nog echte kinderen, ondanks hun
kijken. Die professor heet Norelius ver- forse gebaren, hun zware, hese stemmen
telde Meta en dan kunnen we eens cn sigaretten die ze opstaken op
of hij daar werkelijk woont. het achterbalcon van de tram. Ze ke-
ontdekken we nog iets. Kom ken hu" ogen uit en popelden om het
jó. laat die rommel hier nu liggen en avontuur. En op het Damrak sprongen
ga mee. Of voel je er niet voor?" ze van de tram en tracteerde de ver-
„Nou1zuchtte Kees met een blik dachte-in-de-moordzaak op een biertje
op de half-be.schreven vellen. „Maar 1 in één van de cafés: lollig zaten ze
ik ben nog niet klaar." daar in die rieten stoelen by een strijk-
.Komt je vader vanavond nog om dat Je. Maar het moest niet te lang duren,
werk op te halen?" want het Griekse werkwoord dreigde
„Nee, ik moest het hem morgenoch- op de achtergrond. Zy staken dwars
tend geven." I door de oude stad naar de Binnen-
„Nou. dan ga je straks toch door? kant Zij liepen nu vlak naast elkaar,
Juist reuze-goed. zo'n kleine opfrissing, de handen in de zakken, even bevangen
Geen mens hoeft er iets van te mei- door het weten dat dit een ongure
ken. Als we de tram nemen zijn we buurt was Maar verder zonder een en-
met een uurtje terug." kele bijgedachte: twee olijke, onschuldi-
Het was geen zware taak om Kees tot8« knapen, avonturiers op een detec-
de kleine opfrissing over te halen. Het tive-speurtocht.
was natuurlijk te riskant om in de be- En dan kwamen ze op de Binnenkant,
nedengang een overjas aan te trekken, liepen langs het water en tuurden langs
dus schoot hy een truitje aan en leende de gevels.
een tweede aan zUn vriend. En dan „Er moet een magazijn zijn", fluls-
kiommen ze beiden het raam uit Dc terde Jan Willem „Meta zei dat ze de
afdaling en de ontsnapping uit de tuin naam wel kende. Midden tussen de
„Een vent met een mes?"
01
ze heeft het my natuurlyk niet verteld.
-■ Ik hoorde het van Meta. Hy had de
deur afgesloten en ze kon er niet meer
uit, maar ze is gelukkig ontsnapt. Ka-
thrlen is er niet éen die zich zo maar
laat vermoorden, dat snap je!"
iE „Och jó, je kletst."
„Waarachtig niet. Als je nou met my
mee paar huis ging. zou je in onze zlt-
r' kamer een vent van de politie zien zit-
r'. ten, een inspecteur. Hy onderzoekt de
zaak. Want het gekke van de ge-schie-
denls is. dat die moordenaar helemaal
geen moordenaar is. maar een doodon
schuldige professor in Egyptische oud-
heden. Hij had een mummie besteld
by een firma in Cairo en toen hy de
kist 'openmaakte zat onze Kathrlen
er ln."
■Je bent zeker naar een goochelaar
geweest1
„En toch is het waar'" Jan Wlllem's
stevige vuist kwam met kracht van ar-
gumentatie neer op de tafel van zijn
- vriend. En vuurrood van opgewonden
heid ging hy voort:
„Ga dan zelf met my mee. dan kun
je alles horen wat er gebeurd Is! In
ieder geval is Kathrien vergiftigd, dat
staat als een paal boven water. En nu
zul Je me wel wéér niet geloven, maar
toch heeft die inspecteur gezegd dat éen
van ons vijven het gedaan moet heb
ben omdat zy na de koffie niets meer
gegeten of gedronken heeft. Ik ben dus
ook verdacht, dat spreekt vanzelf."
.Allemachtig!" De eeriyke blauwe
ogen van Kees zagen hem vol bewon
dering aan. ..Dus jy zou ook
„Myn zuster vergiftigd hebben. Zeker,
dat zou heel best kunnen
Het was een veronderstelling die hij
zelf nog niet rustig had overdacht,
maar die vele mogelijkheden opende.
Iemand die verdacht wordt van een
moord is altijd gewichtig en toch ln
ieder geval meer dan een gewone HBS-
er Hij staat ln het centrum van de
belangstelling en zijn naam wordt door
vele vrienden met eerbied genoemd. En
het was ln leder geval prettiger dat
Kees Kruyff dacht dat hij het gedaan
had dan dat die Inspecteur het dacht.
„Je kunt nooit wetendeed hy
geheimzinnig.
„Nou. en lk geloof er toch niks van",
krabbelde zyn vriend weer terug
Dat hele verhaal van die Egyptische
bruggentwee grote deuren
.Daar ts het!", wees Kees voor zich
uit". Kijk, daar staat het: Firma Nore
lius en Co. Importeurs Dus dan zou
hier.
„Verroest jó!! Kijk daar eens!!"
Jan Willem schreeuwde het uit gal
zyn vriend een geweldige klap op zijn
schouder en stormde de straat over.
Kees Kruyff hem na En dan stonden ze
allebei ademloos voor 't pand van de firma
Norelius. daar waar naast de dubbele
gesloten deur een derde deur. met een
stoep, toegang verleende tot een woon
huis Een woonhuis, dat volgens het
naamplaatje op de deur de verblijf
plaats was van dr Michael Norelius en
dat op dit ogenblik wel zéér duidelijk
de stempel droeg van het beroep van
de bewoner. Want half tegen de voor
deur, half tegen het yzeren stoephek
te'.eund stond een reusachtige kist. een
kist beschilderd met een wonderlyk ge
laat. tekeningen en hlëroglvphen. een
kist die zelfs de gymnasiast derde klas
onmiddellijk kon identificeren:
„Drommels nog aan toe! Dat is een
DWANG RUIMDE VELD VOOR
HEROPVOEDING.
Prof. v d Scheer herinnerde aan het
belangrijke werk van de West Faalse
psychiater Simon, die als een oer eer
sten de awang 20 goed als geheel uit
zijn gesticht bande en een sterk ge-
different.eerde en op de persoonlijke
patient ingestelde arbeidstherapie in
voerde.
De geesteszieke heeft, Juist door zijn
ziekte, de door opvoeding verkregen
maatschappelijke Iniet natuurlijke)
sociale normen verloren en het ls
onjuist, dit gebrek met dwangmaat
regelen op te heffen, evenmin als de
opvoeding in de vorm van dwang
maatregelen gegeven kan worden in
het normale leven.
A-sociale verschijnselen dienen door
opvoeding, door ontplooiing van zelf
werkzaamheid te worden bestreden, niet
uitgebannen door dwang, die geheel
overeenkomstig de natuurlyke aanleg
van ieder wezen tol weerspannigheid
uitlokt Ervaring heeft geleerd, dat dit
vermogen tot leren, dus tot liet aan-
i aai den van heropvoeding, bij de gees
teszieke niet ls geschaad al is ook het
resultaat van de oorspronkelijke op
voeding verloren gegaan
Om deze heropvoeding met vrucht te
kunnen volbrengen ls het nodig een
menseiyk milieu te scheppen, de gees
teszieke zelf verantwoordelyk te stellen
voor zijn sociaal gedrag al is dit ook
van tijd tot tijd een te hoge eisi. zijn
zelfrespect aan te kweken, het belang
van de kleine gemeenschap van de in
richting te laten gaan boven het be
lang van de persoonlijke patiënt, zodat
hy zich weer gebonden weet aan maat-
schappelyke normen, de patiënt deel
te deen nemen aan sport en spel, zy'n
arbeid waarlijk therapeutisch te ma
ken door maximale belasting van zijn
capaciteiten in plaats van „bezigheid"
ln de ledighaid van mechanische en
methodische arbeid
Veel ls op dit terrein reeds bereikt,
en het lot van de geestes'rieke heeft in
de laatste jaren een enorme verbete
ring ondergaan waardoor ook zyn
kansen op genezing miraculeus zyn ge-
siegen. doch een verdere, zeer goed
mogelijke en zeer zeker noodzakelijke
stygmg daarvan vraagt om meer offers,
in materiële en persoonlijke vorm, van
de gemeenschap.
HARTSTOCHTELIJK BEROEP
Over dat laatste, persoonlijke bereid
heid in de gezonde maatschappij om te
offeien voot het heil van deze kleine
maatschappy van geestelijk gestoorden,
d u z. enthousiasme om een werkkring
te vinden in dit milieu, sprak de initia
tiefneemster tot deze voorlichtingsdag,
zuster F Meyboom, hoofd van de or
ganiserende voorlichtingsdienst
Zij deed een hartstochtelijk beroep
op de vrouwelijke jeugd om dit zo
mooie werk aan te vatten en daar-1
door de beschamende plichtsverza
king van ons volk ten aanzien van
de zorg voor de geestelijk zieke me
demens ongedaan te maken. Natuur
lijk brengt dit werk nog vele moei
lijkheden mee, maar liet afschrik
wekkende, dat er vroeger vaak in lag
is geheel verdwenen waarvoor In de
plaats getreden Is een sfeer, waarin
de verpleegster een aangeboren drang
tol geven van liefde kan uitleven en
de patiënt een behoefte aan een der
gelijk medeleven kan bevredigen.
Dank zy het jongste overheidsbeleid
zijn voorts de materiële belemmeringen,
die vroeger dikwijls tot zulke bescha
mende gevolgen hebben geleid, wegge
nomen Hier wacht jong vrouwelijk Ne
derland een taak. waarvan hel opne
men tevens een vervulling is van een
gemeenschapsplicht. zeker in een tijd
waarin zo dikwyls gewezen wordt op
de Christelijke waarden, die aan onze
CONGRES ALG. NED. GRAFISCHE
BOND.
In Arnhem is in „Musis Sacrum" het
vierde congres begonnen van de Alg.
Ned Grafische Bond
De bondsvoorzitter, de heer H Stap»
horsius. wees er op. dat één van de bij
zondere gebeurtenissen van de afgelo
pen twee jaar geweest ls de verlenging
van de C AO Van groot belang 15 de
pensioenregeling voor de chefs. De CAO
voor het administratief personeel is
eveneens verlengd. De commissie voor
de pensioenregeling is nog niet gereed.
Gehoopt wordt, dat de CAO voor het
administratief personeel der dagbladen
kan 'worden afgesloten. In de regeling
van lonen en arbeidsvoorwaarden voor
het personeel in de carton- en papieren-
zakkenindustne is verbetering gekomen.
Er kon een CAO worden afgeslo
ten. Men heeft thans ruim 21.000
leden en de vaktechnische studie
clubs maken een periode van bloei door.
Namens het verbondsbestuur van het
NVV sprak de heer Vermeulen het con
gres toe. Hy zelde om dat men er op
aan moet dringen, de PBO door te
voeren.
Tot meer dan 5 consumptiebeper
king is de vakbeweging niet bereid Het
NVV zal het prijsverloop nauwkeurig
volgen. Daarbij komt. dat de consump
tie ln andere kringen dan die van de
arbeiders allerminst tot 5 ls beperkt.
beschaving ten grondslag liggen en er
de hoofdpeilers van uitmaken.
ONSCHATBARE ILLUSTRATIE.
Een film over de psychiatrische In
richtingen volgde op dit bewogen appel
aan her geweien.
Ten slotte werden enige voorbeelden
gegeven van de wijze, waarop volgens
de moderne inzichten de patiënten der
psychiatrische Inrichtingen worden
behandeld.
Roerend was het optreden van een
zangkoor van patiënten van het Sint
Joris Gasthuis te Delft onder leiding
van de heer Van der Waart waaruit
een overgave aan de idealen van sa
menwerking en „herovering" van
geestelijke waarden bleek, die verl-
/rggender was dan vele. hoe nadruk
kelijk en gevoelvol gesproken woor
den dan ook. De patiënten van Voor-
geest, de kinderafdeling van End--
geest, voerden enkele dansjes uit,
zongen liedjes, droegen voor en ga
ven wat schepjes en toonden liet
dankbare en ontvankelijke publiek
wat oneindig geduld, diep menselijk
bc*.-f en psychologisch inzicht der
beschermers en leiders van deze pa
tiëntjes vermogen. Welsprekender il
lustratie van veel benogen toespra
ken was niet denkbaar.
In de loop van deze dag spraken
voorts nog burgemeester Van Kinschot
van Leiden over de geschiedenis an
de gestichten Endegeest ca. cn mr. E.
J M H Bolsius. lid van Ged Staten
van Zuid-Holland die sprekende over
de taak van de Provincie op dit gebied
memoreerde dat de begroting van ZH.
voor 1951 3 mlllloen vermeldt voor de
zorg voor geesteszieken d wz. 20 pro
cent van het totaal
Aan de aanwezigheid van twee zeer
grote steden is het relatief hoge cijfer
van geesteszieken ln Zuid-Holland te
wijten
Dr W Beyerman. genèesheer-direc-
.eu.- van het St Joris Gasthuis te Delft,
sloot deze voortreffelijke voorlichtings
dag met enkele welgekozen woorden.
„Zie je nou wel!", zei Jan Willem.
En dan stonden ze geruime tyd stil.
Kees Kruyff werkeiyk stom van ver
bazing dat heel dat idiote verhaal van
zijn vriend dan toch werkeiyk waar
bleek te zyn en Jan Willem triomfan
telijk. alsof deze verrassende wending
door hem persooniyk geënsceneerd was
En beiden toch. onwillekeurig, onder de
indruk van dit zonderling dodensym-
bool. van dit kunstwerk uit een wereld
van drieduizend jaar geieden Een won-
derlyks schukel tussen een geheimzin
nig verleden tn het nuchtere heden,
waar zij be.tftu zo middenin stonden.
(Wordt v
rvolgd).
manneke." dacht hy. „maar lk ben ge-
3> Panda betaalde dc schandelyke neigd om de jeugd veel te vergeven! Ik
prys. die Joris voor de rit in zyn post- j zal dan ook ondanks de betoonde on-
koets vroeg maar hij besloot om nu dan dankbaarheid, mij nog een wijle ln deze
oak maar meteen een einde te maken I aardige omgeving ophouden Wanneer de
aan de vriendschap. „Je hebt je geld." kleine Panda straks naar buiten komt
zei hij „maar lk hoop je nooit meer te zal hii misschien blijde zyn wanneer hij
zien en ik zal van mun leven die koets nog eens een ritje in mijn gerieflijke
van jou niet meer gebruiken!' En na ':oet. kan maken Hij wist nu niet wat
professor en die kis' Je kletst maar een laatste, vernietigende blik 'waarin hii zei hij was dan ook zo gehaast
wat om my een beetje op te mon- Jolliepoo hem terzyde stond' stapt? hu =n hy mist nu eenmaal die klassieke op-
nu snel het huis van de Minister-Pre- voeding, die hem tijdig geleerd zou heb-
„Ga dan met mij mee naar de Bin- ïldent binnen Denk echteT niet dït Jo- ben; vitesse vult declpl of wel: haas-
enfant. als je me niet gelooft. Ik_heb j ris Goedbloed uit het veld geslagen was tig? sjx.e dl zelden goed
een reuze-zin om daar 1
te gaan „Onaardige uitlatingen van het kleine Nu, Joris was niet de enige die er zo
over dacht Toen Panda namelyk het ge
bouw binnen rende en daar riep „Vlug-
vluglk moet de Minister-President
spreken en ik heb haast toen hief
de bode. die daar zat en voor een goede
gang van zaken zorgde terwijl hy de
krant las. bezwerend de hand op en
sprak: „Tut! Tut! Ik en de Minister-
President haasten ons nóóit wanneer wy
de staatszaken behande'en! Haast is
schande'ijk voor de helderheid van ge
dachten! Wie zich hvtst weet niet meer
wat hij doet, dus gedraag u vooral kalm- j
pjes!"
En dat kalmeerde Panda wel. I
Rad i o-programma
VOOR ZATERDAG 13 OCTOBER.
Hilversum I (402 M) KRO 7 00
nieuws. 7 15' gram muziek. 7 45- morgen
gebed en liturgische kalender 8 00 nieuws
en weerberichten. 8 15 gramofoonmuz
9 00 voor de huisvrouw 9 30
den. 9 35' grammuzlek 1000
kleuters: 1015 gram muziek liou
de zieken. 11.45 gram muziek 1150
de ziele luistert". 12 00 angelus. 12 03
gram muziek. (12.3012.33 land- en tuln-
bouwmededellngen12 55: zonnewijzer;
13.00- nieuws en katholiek nieuws. 13 20
amusementsmuziek: 14 00' .Theo Caslon ln
misdaad en antiek" hoorspel. 14 20 En
gelse les; 14 40 polltlekapel 15 00 kroniek
van lettereln en kunsten 15 45 koorzang
16 05 gram muziek. 16 20 De Vliegende
Hollander", causerie. 16 30 de schoonheid
van het Gregoriaans- 17.00: voor de
jeugd. 18 00 nieuws: J8 15 Journalis
tiek weekoverzicht: 18.25: orgelconcert;
18 40 Duitsland Amerlkaan=e zone",
klankbeeld: 19.00 filmmuziek 19 20
Palementsoverzlcht19 30, gram muziek.
19 52- actualiteiten. 20 00- nieuws; 20 08
de gewone man zegt er 't zijne van; 20 15.
.Lichtbaken"; 2040 Steek eens op.
Heren'" 21 00 gevarieerd programma
21 53 lichte muziek; 22 30 „Wij lulden de
Zondag ln'"; 23 00 nieuws 23 15 nieuws
111 Esperanto. 23 22—24 00 Phllharmonlsch
orkest.
Hilversum II (298 M.) VARA 7 00
nieuws: 7 15 ochtendgymnastiek, 7 30
gram muziek. 8 00 nieuws en weerberich
ten 8.18: orgelspel 8 50 voor dc vrouw:
9 00- gram muziek; VPRO 10 00: Tl|ctelljk
uitgeschakeld" oauserle; 10 05- mor-
eenwlldlng VARA- 10 20 voor de arbei
ders in de continubedriiven: 11 30- viool
en plano: 12 00- accordeonmuz 12 30:
land- en tuinbouwmededellnsen: 12 33:
Hnwailanmuz 13 00 nieuws; 13 15:
Kleine Zonden" hoorspel 13 30 Me-
tropole-orkest: 14 10 filmprogramma:
14 35 Zu-ld-Llmbures programma: 15 00:
orl-estconcert; 15 30- Van de wieg tot
het Graf" causerie: 16 45 ermuz; 16 15
«portpraatje; 16 30: Radio Phllharmo
nlsch orkest en soliste: 17.15 octet-
1735- gr mui18 00- nieuwe: 18 15
VARA-Varla1820: Instrumentaal kwin
tet: 18 40- regerlnesultzendlng- Zoek
licht op de Westerse Defensie": 19 00:
Artistieke Staalkaart: VPRO 19 30
..Passepartout" causerie. 19 40 Het
Oude Testament In deze Tlld' cause
rle: 19 55: Deze week" causerie VARA
20 00 nieuws. 2005 actualiteiten 20 15
Weense muziek: 21.45- Socialistisch com
mentaar: 22.00- Promenade-orkest 22 25
.Onder de ponnen" hoorspel. 22 45 Zl-
eu n er melodieën: 23 00- nieuws. 23 15
24 00: gr.miir..
Engeland. BBC Ilome Service. 330 m.
12.00 Gr muz 12 25 Gevor procr
12.55 Weerber 13 00 Nieuws: 13 10 Ge
varieerd proer 14 10 Arbeldersorkest.
14 30 Sport 15 30 Hoorspel: 16 10 Schots
orkest: 16 45 Sport: 17 00 Voor de kin
deren. 17 55 Weerber. 18 00 Nieuw
18.15 Sport: 18 30 Lichte muz: 19 15
Interviews; 19.45 Gevarieerd programma
20 40 Reportage; 2100 Nieuws; 2115
Hoorspel: 22.45 Avondgebeden. 23 00
33 03 Nieuws.
Engeland. BBC Light Programme. 1500
en 217 m. 12 00 Llohte muz 12 45
Gr muz.- 12 55 Sport: 13 15 Say the
vord"; 13 45 Orkestconcert- 14 15 Lich-
v muz: 14 45 Idem; 15 15 Orselspei
".45 Sport 16 45 Militair orkest: 17 15
"uinospel: 17.30 Soort 18 00 Jazzmtiz
4 5 Vragenbeantwoording. 19 00 Nieuws
'O °5 Sport: 19 30 Verzoekproar 20 15
Lichte muz. 21 15 These Radio Times";
22 00 Nieuws 22 15 Lichte muz 23 15
Gr nutz 23 56—24 00 Nieuws.
Viirdwestdeutscher Rundfunk. 309 111.
12 00 Amuaementsmuz13.00 Nieuws
13.25 Omroepork., 14.00 Gevarieerd pro-
I grnmma: 15 30 Koorzang: 18 30 Volkellt».
deren. 19 45 Nieuws. 20 05 Schlagermuz
21.30 Dansmuz.: 22 25 Symphonle-orkesi
22 50 Dansmuz.. 24.00 Nieuws; 0.10 Amu-
I semen«6mue035 Lichte muz.; l.OO—
2 00 Rhytbmlache muz
Brussel. 324 en 484 m. 324 ni.
1145 Gr.muz.: 12 00 Salonorkesi.
12 30 Weerber.: 12.34 Omroepork 13.00
N.euwe 13 15 Gr muz 13 30 en 14 00
,dem. 15 00 Accordeonmuz.; 15.15 Gr -
I muz 15.30 Accordeonmuz.; 15 45 Lichte
muziek: 16.15 Ethnlsche muziek; 17 00
Nieuws: 17.10 Gr.muz17 30 Orgelcon
cert; 18.00 Balletmuz.; 18.30 Voor de
soldaten; 19.00 Nieuws; 19 30 Gr muz
19 50 Causerie. 20.00 Omroeporkest en
soliste 21.00 Actualiteiten: 21.15 „Mo
derne tilden": 22 00 Nieuws; 22 15 Ver-
.^uekprofcr23.00 Nieuws 23.05 Jazzmu
ziek. 23 30—24 00 Gr muz.
484 m. 12 05 Omroeporkest en so
listen: 13.00 Nieuws; 13.10 en 14 00 Ver-
zoekprogr15 00 Operamuz; 16 30 Lich
te muziek; 17 00 Nieuws; 17.10 Lichte
muziek; 18 30 Accordeonmuz 19 00 en
9 40 Gr muz. 19*5 Nieuws; 20 00 Om
roeporkest; 21 00 Lichte muziek. 21 30
Gr muz.: 22 00 Nieuws, 22.10 Dansmuz;
22.55 Nieuwe; 23.00 Gr muziek. 23 50
Nieuwe.
Frankrtlk. Nationaal programma. 347
en 249 m. 12 10 Gr.muz12 30 Or
kestconcert. 13 20 Planorecital. 14 00
Nieuws: 1412 Svmphonie-orkest en so
liste; 16 05 Gr muz: 17 55 Idem: 18 30
Amerikaanse uitzending 19 00 Gr muz
20 00 Orkestconcert. 20 30 Hoorspel;
22 50 Gr muz 23.25 Harprceltal. 23.45—
24.00 Nieuws.
AGENDA
VRIJDAG:
PredikerSamenkomsten van Jeruèl,
8 uur nam,
ZATERDAG:
Volkshuis; Authentieke Volksmuziek. 4
ZONDAG.
Steenschuur 6: Geünieerde Loge van
Theosofen. 11 uur voorin.
DAGELIJKS:
Boerhaavezaal (Lange Vrouwenkerk-
iteeg) Tentoonstelling Leid^ Kunstcentrum
2—5 en 79 uur (t/m 13 October behalve
Zondags
BIOSCOPEN.
Trianon „Slmson en Dellla" (14 Jaar)
Zondag 2 15, 4 30. 7.15 en 9 15 uur;
overige dagen 2 30. 7 en 9.16 uur.
Re\ ..Voorpost ln Marokko" (18 Jaar).
Zondag 2.30. 4 45, 7.15 en 9.15 uur;
overige dagen 2 30 7.15 en 9J5 uur.
Casino „Vrijdag. Zaterdag en Zondag
„Louisiana Story laJ Maandag. Dins
dag. Woensdag en Donderdag: „God
heeft de mensen nodig" (18 Jr); Zon
dag 2 30. 4 45, 7 en 9.15 uur; overige
dagen 2 30. 7 en 9.15 uur.
I.tiln „Huwelljkstiagedle" (14 Zon
dag 2 30, 4 45 7 en 9 15 uur; overige
dagen 2.30. 7 en 9.15 uur.
I.tivor .Lach en vergeet" (al.) Zondag
2.30. 4.45. 7 en 9 15 uur; overige dagen
2 30. 7 en B 15 uur.
6 Oct. 13 uur tot Zaterdag 13 Oct. 8 uur
waargenomen door Apotheek Duvster,
Nieuwe Rijn 18. tel. 20523 en de Döeza-
Apolhcek, Doezastraat 31. te). 20313.
Te Oegstgeest door de Oegstgeester
Apotheek, Wllhelmlnapark 8, tel. 26274.
