LEIDSCH
DAGBLAD
Egypte houdt voet bij stuk
m
Nieuw Engels-Perzisch contact te
verwachten
>dOste Jaargang
ïii
DONDERDAG 11 OCTOBER 1951
00
No. 27428
Directeur: J. W. Hennv
Hoofdredactie B. W. Menkhorst en J. Brouwe:
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 515 per kwartaal; f 0.40 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57053
Telefoon Du*, en Adm.: 25041; Red. 21507
Het meent de tijd rijp voor
iaat» „koehandel"
De Beclale commissie van de Egyp
tische Tweed- Kameiwaarin alle par
tijen zijn i ertegenwoordigd en die werd
'gevormd om de wetsontwerpen betref-
y« i< nde opzegging van het Engels-Egyp-
4 :i'che verdrag van 1936 en de uitroeping
.•an koning Paroek tot koning van de
|3oedan te bestuderen, heeft deze ont-
erpen met algemene stemmen „In be-
'nsel" goedgekeurd. De commissie heeft
pn technische subcommissie gevormd,
[ie verslag zal uitbrengen. Men ver
dacht, dat dc commissie dan haar uit-
dndelijke goedkeuring zal geven. Mann
ing komen de beide Kamers in een
t„u,ichappelijke zitting bijeen.
Een nationalistisch Kamerlid heeft
-en meegedeeld, dat hij aan de leden der
-aommissie heeft voorgesteld, dat Egypte
Z^riiet-aanvalsveidragen zou sluiten met
I landen, die geen troepen in Egypte heb-
aen aoals de VJS.. Frankrijk en de Sov-
ict-unie. De Egyptische minister van
buitenland-e z-aken had geantwoord.dat
deze kwestie op het ogenblik door het
1 Egyptischr ministerie van buitenlandse
- zaken wordt bestudeerd.
De Esvptische ambassadeur in (lc
I V. S. Ahtlncl Rahim bey. heeft vcr-
aar klaard «lat de inwilliging van Egyptc's
nationale aspiraties ten opzichte van
de Soedan en het gebied van liet
Suez-kanaal „een essentiële voorwaar-
U de" is voor een deelname van Esyptc
aan een militaire alliantie in het mid-
den-Oost en.
Egypte zou dan geen bezwaar hebben
tegen de aanwezigheid van buitenl.
1 troepen aan het Suezkanaal.
In een vraaggesprek met het Ame-
rikaanse tu ischnft .United States News
and World Report" heeft de Egypti
sche minister van buitenlandse zaken.
6aleh el din pasja, dit bevestigd.
I^l Dc minister geloofde niet dat Egypte
Lllplleen het. Suez-kanaa-1 tegen iedere aan-
LllR'aller zou kunnen verdedigen, doch
■Egypte hield zich in de eerste plaats
Jbezlg met. het verwijderen van de fei-
^tclijke aanval op zijn rechten en met
Hfhet terugdrijven van het onmiddellijk
lj| dreigende gewaar. Hij zei. dat de Ame-
Eflrikaanse houding ..van steun aan Israël
Wen de Bnt.se bezetting van Egypte het
UEgvptlsche volk er niet foe heeft ge-
Sbracht de Amerikaanse regering te be
schouwen als een voorvechtster van dc
democratische rechten, waarover zoveel
wordt gesproken. Wij zijn met zozeer be
zorgd over de veronderstelde Russische
dieiging. als wel over de bestaande be
zetting van ons grondgebied door Ence-
eland en de onmiddellijke dreiging van
Israel".
mm j_ BETOGINGEN.
3 In «Cairo hebben demonstranten gis-
T3teren auto's van buitenlanders om-
nUr-npd. waarbij het voorkwam dat men op
liMd" inzittenden spuwde en hen uitjouw
de Sommige demonstranten sloegen
winkelruiten in. Een groep bestormde
een grote Franse winkel, waarbij aller
lei voorwerpen op straat gegooid wer
den.
In sommige gevallen greep de politie
in. doch elders weer liet men de de
monstranten begaan
De demonstraties zijn in beginsel te
gen de Britten gericht, doch de leuzen,
die geroepen werden, tonen dat de ge
voelens zich ook tegen de buitenlandera
in het algemeen richten.
ACHESON KEURT EGYPTE'S
HOUDING AF.
De Amerikaanse minister van buitcn-
lmdse zaken, Dean Acheson, heeft op
zijn wekelijkse persconferentie Egvpte's
voorgenomen opzegging van het Brits-
Egvptische verdrag afgekeurd.
Acheson verklaarde, dat de V S. een
zijdige actie veroordelen en aandringen
cp „gepaste eerbied voor internationale
verplichtingen".
„Geen van de overeenkomsten in kwes
tie voorziet in opzegging", zeide hy. De
overeenkomsten dienden te worden ge-
wyzigd door onderling overleg.
Verder moet worden opgemerkt, dat.
procedures, die geheel in overeenstem
ming zijn met een dergelilke eerbied
voor internationale verplichtingen., reeds
in werking zijn gesteld Nieuwe voor
stellen \<x>r de verdediging van het
midden-Oosten, waaraan een aantal lan
den deel zou nemen, worden besproken
en zullen binnen enkele dazen aan de
Egptische regering worden aangeboden.
Deze voorstellen moeten dienen als een
gezonde basis voor een overeenkomst,
die alle betrokkenen bevredigt en bij
draagt tot de verdediging van de vrije
wereld, aldus Acheson. die er aan toe
voegde. dat de V S geloven, dat op
grondslag van deze voorstellen een op
lossing voor de Brits-Egyptische kwestie
gevonden kan worden.
SOUDANESE REGERING
VOOR ZELFBESTUUR.
De Soedanese regering heeft in een
speciale proclamatie verklaard dat zij
het 'and zal blijven besturen volgens de
gegeven richtlijnen, die beogen het Soe
danese volk te helpen bij het verkrijgen
van volledig zelfbestuur.
..Alleen na het bereiken van volledig
zelfbestuur kunnen de Sciedanezen be
slissen over him toekomst".
GEMEENTERAADSVERKIEZINGEN
IN SPANJE.
De Spaanse regering heeft besloten
gemeenteraadsverkiezingen te deen hou
den Er zijn in Spanje 9000 gemeenten.
Voor de helft van het aantal zetels m
de gemeenteraden zullen gedurende vijf
Zondagen, te beginnen met 28 October
a.v. verkiezingen worden gehouden. Dei
namen der candidaten worden op een
officiële lijst opgenomen, welke vervol-
gens ter goedkeuring aan de gouverneur
der provincie, waarin de desbetreffende
gemeente is gelegen, wordt voorgelegd.
Eerst na deze goedkeuring is de lijst j
officieel toegestaan.
Eisenhower: bewapening
mag niet verslappen
Generaal Elsenhower, de opperbevel
hebber der Europese strijdkrachten van
het Atlantische pact, heeft volgens krin
gen, welke in nauw contact met zijn
hoofdkwartier staan, tegenover de
twaalf vertegenwoordigers in de nieuwe
commissie voor de coördinatie van de
bewapening verklaard, dat de pactlan-
den hun bewapeningsinspanningen niet
mogen laten verslappen „terwijl de
sovjet-unie vier millloen man onder de
wapens heeft".
Naar Eisenhowers schatting heeft de
sovjet-unie 175 devisies, waarvan 65 a
75 gepantserd of gemechaniseerd.
Van de vier millioen diende een half
millioen bij de luchtmacht, een half
millloen bij de marine en een half mil
lioen bij de geheime politie.
Het voortbestaan van de Westerse
cultuur hing geheel en al af van de in
spanning der pactlanden, er was geen
alternatief.
Elsenhower sprak voorts van de „kwa
litatieve verbetering van opleiding en
uitrusting in de satelliet-landen van de
sovjet-unie.
Naar verluidt, verklaarde Eisenhower
verder dat de luchtmacht zich in beide
kampen sneller had ontwikkeld dan de
beschermingsmiddelen tegen aanvallen
uit de lucht. De jongste sovjet-manoeu
vres hadden iets getoond van oe Rus
sische verplaatsingsmogelijkheden Ook
g3f Eisenhower een uiteenzetting van
zijn plannen voor dc onmiddellijke toe
komst en die op lange termijn.
Tevoren had generaal Gruenther een
meer gedetailleerde uiteenzetting gege
ven van de Amerikaanse militair-econo
mische hulp aan het buitenland.
ITALIAANS PARLEMENT ACHTER
DE G.ASPERI.
De Italiaanse Kamer van Afgevaar
digden heeft een uitgebreid debat ge
voerd over het bezoek van minister
president de Gasperi aan de V.S. en zijn
bijwoning van de Noord-Atlantische
raad te Ottawa. Met 322 tegen 157 stem
men werd een communistische motie
van de volgende inhoud verworpen; „De
Kamer beschouwt de nieuwe politieke
en militaire programma's, die Italië
moet uitvoeren ten gevolge van de con
ferentie te Ottawa, als onaanvaardbaar
en schadelijk voor het land". Deze wijze
om de Kamer haar vertrouwen ln de
buitenlandse regeringspolitiek te doen
uitspreken verkoos de Gasperi zelf bo
ven het stemmen over een regerings
motie.
Tenslotte heeft de Kamer bij hand
opsteking een motie aangenomen, waar
in .aan de regering wordt opgedragen
alle diplomatieke onderhandelingen over
de kwestie Triest te baseren op de drie-
mogendhedenverklaring van 2 Maart
1948. waarin de V.S.. Engeland en
Frankrijk als hun mening te kennen
hebben gegeven, dat het gehele vrije ge
bied van Triest aan Italië moet worden
teruggegeven.
15 October zitting
Veiligheidsraad
In diplomatieke kringen in Londen
is verklaard, aat de Britse en de Per
zische regering mogelijk binnen enkele
dagen opnieuw contact zullen opnemen
naar aanleiding van de verklaring van
de Perzische plaatsvervangend pre
mier. Hoessein Fatemi.
Het zou echter voor de Britse rege
ring moeiiyk zijn als basis voor hervat
te besprekingen de laatste informele
Perzische voorstellen van 20 September
te aanvaarden .die onlangs door de
.Manchester Guardian zyn gepubli
ceerd Dat zou opgeiat kunnen worden
als een erkenning, dat de Britse rege
ring een grove misrekening heeft ge
maakt door die voorstellen te verwer
pen, hetgeen heeft geleid tot het ver
trek van de Britten uit Abadan.
Maandag 15 October zal de Veilig
heidsraad bijeenkomen om een uiteen
zetting te horen van de Perzische mi
nister-president Mossadeq over het olie
geschil tussen Perzië en Engeland.
Mossadeq heeft een veertig bladzijden
tellende rede in het Frans opgesteld,
die door een van zijn medewerkers zal
worden voorgelezen. Mossadeq zal hier-
STAKINGEN IN BELGIE OP
KOMST.
Op een byeenkomst van het nationale
iomite van het Algemeen Belgisch Vak
verbond heeft de secrearis Deboeck.
'erklaard, dat het bureau van het ABVV
vegens de afwijzende houding, die de
egerlng inneemt tegenover de dooi de
io53fflstische vakbond gestelde eisen.
lesloten heeft in bepaalde industrieën
•en staking af te kondigen.
Zoal bekend, heeft het ABV V enkele
«eken geleden de Belgische regering een
nemoran ljm overhandigd, waarin oa.
Ie toekenning van een bedrag van
2 milliard duurtepremies aan de ar-
teiders wordt geëist, een bedrag, dat
>ut zou moeten worden uit de buiten-
;ewone insten. Bovendien werd in dit
nemoi indum een verhoging der °"der"
lomapci -enen geëist van fr. 22 000 tot
i 28.000 per jaar.
I
WEER BERICHT
Moraen iets meer wind
De Bilt verwacht tot morgenavond:
Droeg weer met weinig bewolking
'laatselyk lichte nachtvorst. Morgpn
°rdaongeveer dezelfde temperatuur
j]s vandaag Aanvankelijk zwakke tot
nat'ge. later af en toe vrij krachtige
virjd tussen Zuid en Oost.
(Opgemaakt te 10 uur)
12 OCTOBER.
Zon op 6 58 uur- onder 17.55 uur.
Maan op 16 56 uur; onder: 3 35 uur
Hoogwater te Katwyk te 100 en
13.30 uur.
Dit nummer bestaat uit acht pagina's
Besprekingen in Korea hervat
Volgens het persbureau „Nieuw Chi
na" zijn de verbindingsofficieren van
de VN en de communisten er gisteren
te Panmoendojm niet in geslaagd het
definitief eens te worden over het her
vatten van de wapenstilstandsbespre
kingen in Korea.
Heden worden de besprekingen voort-
gezet.
Over verschillende kwesties was men
het eens geworden, zoals een tijdelijke
regeling \oor de bescherming van het
confercntieterreln. de plaat-- voor de
conferentie en de datum en tijd van de
hervatting, doch de moeilijkheden re
zen. toen de delegatie der VN de kwes
tie te berde bracht van „de preeiese
omvang van de neutrale zone" rondom I
het cönferentiegebied aldus „N euw
China" De communistische verbin-
dinrsofficieren konoen deze kwestie niet i
bespreken, omdat dit een agendapunt
voor de eerste byeenkomst van de de
legaties is
BRAZILIË EN DE BETREKKINGEN
MET DE COMMUNISTISCHE
LANDEN.
„De regering van president Dutra
heeft overhaast gehandeld toen zy het
afbreken van diplomatieke en commer
ciële betrekkingen met de Sovjet-Unie
gelastte, zonder met de gerechtvaardig
de belangen van Brazilië rekening te
houden'
Dit verklaarde de Braziliaanse mi
nister van buitenlandse zaken Neves
Dafontura. ln een besloten zltung van
de senaat, die bijeengekomen was om
de benoeming van een Braziliaans ver
tegenwoordiger bij de Tsj-choslowaakse
regering te onderzoeken Met 44 tegen
2 stemmen en één onthouding keurde
de senaat de benoeming voor deze post
goed.
Dc Najaarsmarkt Ic Woerden is
gistermorgen geopend door de gis
termorgen geopend door dc Com
missaris van dc Koningin in de
Provincie Zuid-Holland, mr L. A.
Kcsper. Om aan deze najaarsmarkt.
die tegelijkertijd uit een kaasdag en
een fokveedag bestaat, meer be
kendheid in binnen- en buitenland
te geven, heeft men hieraan enige
feestelijkheden verbonden.
Een historische omroeper met een
moderne installatie: een kortegolf-
zendcr (links). Op de recht er foto
zien we van rechts naar links: de
burgemeester van Gouda, mr H. H.
C. Vos. mevrouw Kcsper en dc Com
missaris van dc Koningin in ge
sprek met de oudste kaasmaker uit
dc omgeving van Woerden. van
Vuren en zijn vrouw. Deze zijn
gezeten op een oude kaasbrik met
disselboom.
ENGELS VERKIEZÏNGSOEELD
Toen de Engelse minister-president
Attlee gisteren te Grantham juist een
verkiezingsrede had beëindigd, klonk uit
een verborgen luidspreker ln een dicht
bij staande auto- „U heeft geluisterd
naar de minister-president, de man,
die Abadan verliet cn zich uit Egypte
zal spoeden. Dit is de stem van het
liberalisme" Verontwaardigd drong een
menigte van enige honderden samen
om de auto, waarin zich een man be
vond met een blauwe rozet (de kleuren
van de conservatieve partijn. De stem
ging voort, doch werd overstemd door
het gejuich van de menigte en onder
voortdurend applaus verlieten de heer
en mevrouw Attlee het podium.
Zuid-Afrika heeft thans te kampen
met een ernstig tekort aan geschoolde
arbeiders, technici en mensen, die een
vry beroep uitoefenen.
Het tekort aan geschoolde arbeiders
wordt officieel geschat op 10.000. Ver
der is er een tekort aan onderwijzers,
politieagenten, verpleegsters, ambtena
ren. journalisten, aannemers, kantoor
personeel, mijnwerkers, werktuigkundi
gen, winkelpersoneel vliegeniers en
vliegtuigmecaniciens kortom het te
kort wordt overal gevoeld.
Er gaat zoveel overheidspersoneel over
naar beter betaalde betrekkingen, dat
de Zuid-Afrikaanse minister van PTT.
Haude, de instelling van een directo
raat voor arbeidskrachten overweegt,
dat toestemming zou moeten geven,
wanneer iemand uit de overheidsdienst
naar een andere betrekking wil over
gaan.
Handelslnsteliingen proberen perso
neel op het platteland te werven. Hier
door wordt de trek van het platteland
naar de steden nog versneld, waardoor
het probleem van het tekort aan ar
beidskrachten voor de landbouw nog
vergroot wordt.
Lonen en salarissen zijn de afgelopen
paar jaar snel gestegen en zullen nog
wel verder stijgen.
KARDF.LJ VERDEDIGT ÉÉN-PARTIJ
STELSEL VOOR ZUID-SLAVIË,
De Joegoslavische minister van bui
tenlandse zaken. Kardelj. heeft ver
klaard. dat een één-party-stels<*j nodig
is voor Joego-Slavie in zijn huidige sta
dium van ontwikkeling.
Het was echter niet noodzakelijk, dat
elk land Joego-Slaviè's weg naar het
socialisme zou volgen.
„Het eén-party-stelsel is onmisbaar
voor Joego-Slavië. als land. waarin zich
een socialistische revolutie heeft vol
trokken en waar elke stap achterwaarts
naar vormen van burgerlyke democra
tie onvermijdelijk zou lelden tot een
overwinning van de contra-revolutie",
aldus Kardelj.
Bij monde van Migoenov, Je leider
van de Russische delegatie bij ae con
ferentie voor handelsbevordering van
de economische commissie voor Azië en
het Verre Oosten der Verenigde Naties,
heeft de Sovjet-Unie aangeboden de
landen van het Verre Oosten te voor
zien van industriële uitrustingen, fa-
brieksproducten, grondstoffen en land
bouwproducten in ruil voor tin en rub
ber en de andere natuurlijke voortbren-
selen dezer landen, zoals rijst. Jute.
chf'. k copra, thee. specerijen en ki
nabast
De plaatsvervangende Perzische mi
nister-president Fatemi. heeft op een
persconferentie op de vraag van een
Canadese journalistwaarom de Per
zische regering indertijd met Stokes
heeft willen onderhandelen. Indien zij
het oliegeschil als een binnenlands
aangelegenheid beschouwt, gpant woord
dat Stokes naar Teheran kwam als
vertegenwoordiger van de voormalige
Eneels-Perzlsche olie-maatschappij en
niet van de regering.
Volgens dr Forkner. een arts van het
ziekenhuis te New York. waar de Per
zische minister-president voor rust ver
toeft. leidt Mossadeq niet aan de een
of andere ernstige ziekte Mossadeq
oelt zich veel krachtiger dan bij zyn
aankomst te New York, aldus deze arts.
De Britse regering heeft een memo
randum aan het Internationaal Ge
rechtshof te Den Haag doen toekomen,
waarin ivordt gesteld dat het tot uit
voering brengen van de wet tot natio
nalisatie van de Perzische olie in strijd
is met het internationale recht dat de
Perzische regering verplicht is de Brits
-Iraanse oliemaatschappij binnen een
door het hof te bepalen termijn in
haar oude positie te herstellen en dat
deze maatschappij recht heeft op ver
goeding van alle schade welke het ge
volg is van de handelingen der Perzi
sche regering, die in strijd zijn met de
in 1933 tussen beide landen gesloten
conventie.
Onder enorme belangstelling liceft
gisteren te Eindhoven op dc Alge
mene Begraafplaats de teraardebe
stelling plaats gevonden van het
stoffelijk overschot van dr A. Ft
Philips.
Een overzicht van de stoet bij het
passeren van het Philipsmonument
(op de voorgrond).
Nieuwe koffiebonnen:
No. 508 en 516
Het Bedrijfschap voor granen, zaden
er, peulvruchten te Den Haag heeft Bon
508 algemeen «A- en B-kaarten en bon
516 algemeen «D-kaarti aangewezen
i oor het kopen van 125 gTam koffie.
Deze bonnen kunnen met ingang van
morgen worden gebruikt en blijven gel
dig - oor het kopen van koffie bij de de
taillist tra. 27 October 1951.
Het rantsoen moet dienen voor zes
weken. De eerstvolgende bonaanwijzing
zal op 22 November 1951 plaats hebben.
STRIJD OM „HET SCHILDERS
ATELIER" VAN VERMEER
Het doek „Het schildersatelier" van
Johannes Vermeer is thans het voor
werp van een geding tussen graaf Czer-
nin en de Oostenrijkse regering. Het
stuk was namelijk in het bezit van de
graaf doch werd tijdens de oorlog door
deze, onder bemiddeling van de foto
graaf Heinrich Hoffman, aan Hitler ver
kocht voor een bedrag dat nog geen
vijfde gedeelte beloopt van de waarde
van ongeveer 1 400.000 gulden, waarop
het thans geschat wordt. Graaf Czer-
nin voert nu aan, dat hij het schilderij
onder pressie verkocht heeft en eist
teruggave.
De commissie voor de toewijzingen
van het Amerikaanse Huis van Afge
vaardigden heeft een toewijzing van
7.482.000.000 dollar aanbevolen ter fi
nanciering van het programma van mi
litaire en economische hulp aan het
buitenland. Dit is slechts 45 millioen
dollar minder dan waarom Truman
heeft verzocht.
De president heeft een decreet gete
kend van dergelijke strekking.
Hamman zal directeur worden van de
organisatie welke, zoals in het ontwerp
is bepaald, verantwoordelijk zal zyn
voor de juiste uitvoering van de .wet
voor wederzijdse beveiliging". Het zal
Harrimans taak zyn er voor te zorgen,
dat de verschillende onderdelen van het
programma voor de Amerikaanse hulp
verlening aan het buitenland op elkan
der afgestemd zijn en in onderling ver
band worden uitgevoerd. Hij zal zowel
met de militaire hulpverlening, als met
financiële vraagstukken en problemen
van technische samenwerking te maken
hebben.
Voor het Schiedamse Kantongerecht
werd tegen de zg. „IJskroman" wegens
het niet opvolgen van de bevelen van
de politie op 22 Juli Jl. een boete van
f50,— of 20 dagen hechtenis en een
voorwaardelijke hechtenis van een week
met een proeftijd van een Jaar geëist.
De Kantonrechter veroordeelde de
man tot een boete van f 40,of 16
dagen hechtenis. Deze zeide ln hoger
beroep te zullen gaan.
In dc verbindingsschool der Ko
ninklijke Marine te Amsterdam heeft
de bevelhebber der Zeestrijdkrach-
tcn en chef van de Marinestaf, vice-
admiraal A. de Booy. een gedenk
plaat onthul' toni dc gevallenen
'an de va■mtuo sdicnst in de
tweede wereldoorlog.
Vice-admtraal De Booy bekijkt de
zojuist onthulde gedenkplaat.
