Griekenland en Turkije tot
Atlantisch Pact toegelaten
WEERBERICHT
In 5 jaar tijds emigreerden bijna
79.000 Nederlanders
Nederland bereid tot studie over
nieuwe basis met Indonesië
90ste Jaargang
VRIJDAG 21 SEPTEMBER 1951
00 No. 27412
Vruchtbaar werk van
conferentie te Ottawa
De twaalf ministers van buitenlandse
zaken van de Noord-Atlantische or
ganisatie hebben gisteren éénstemmig
zich uitgesproken vóór de toelating
van Griekenland en Turkije tot de
Nato.
Men verwacht, dat het desbetreffen
de protocol tegen het begin van het
volgende Jaar door de verschillende re
uringen en parlementen zal zijn be
krachtigd.
Dit zal betekenen, dat ongeveer
750000 man aan de Noord-Atlantische
strijdkrachten zal worden toegevoegd.
De toelating van genoemde landen
vrordt beschouwd als het meest con
crete resultaat van de conferentie.
Een volgende stap ten aanzien van
de verdediging van het Midden-Oosten
iou zijn het instellen van een opper
bevel voor dit gebied, waarin naar men
verwacht de Britten een belangrijke rol
rillen spelen.
Britse functionarissen hebben korte-
!ngs ook een defensieraad voor het
Midden-Oosten voorgesteld.
Als een gebaar van eensgezindheid
rerd de resolutie voorgesteld en ge
deund door de Deense en de Noorse
minister van buitenlandse zaken.
Op voorstel van de Nederlandse de
legatie werd tot uitdrukking gebracht,
Griekenland en Turkije niet tot de
organisatie moeten worden toegelaten,
voordat alle volksvertegenwoordigingen
van de 12 leden het betrokken protocol
hebben bekrachtigd.
De conferentie van de Noord-Atlan-
tiïche raad is daarmede ten einde.
Jn een communiqué worden de vol
gende vijf belangrijke punten ge
noemd, waarover men het eens is ge
worden, n.l.:
1. de toelating van Griekenland en
Turkije tot het Atlantisch Pact.
2. De opbouw van de strijdkrachten
tot een voldoend peil en handhaving
tan een gezonde en stabiele economie.
3. de instelling van een tijdelijke com
missie tot bestudering van behoeften
cn hulpbronnen der Noord-Atlanti
sche mogendheden en van de midde
len om de kloof tussen beide facto
ren te overbruggen.
4. het financieren van vliegvelden,
verbindingen en andere installaties
ter ondersteuning van de Noord-
Atlantische strijdkrachten in West-
Europa.
5. De noodzakelijkheid vaker en re
gelmatiger te vergaderen.
De raad besloot voo-ts:
a. De volgende bijeenkomst in No
vember te Parijs te houden.
b. Generaal Eisenhower uit te nodi
gen in November te Parijs persoonlijk
verslag uit te brengen over de staat der
Europese verdediging.
c. Herziening van het Italiaanse vre
desverdrag te overwegen.
d. Een ministerscomité te vormen van
Belgische, Canadese. Italiaanse, Neder
landse en Noorse afgevaardigden om
Verkiezingskoorts op
Londense effectenbeurs
CHURCHILL NOTEERT 5TEGEN 1.
De marktwaarde van de op de Lon
dense effectenbeurs verhandelde fond
ten steeg gisteren met millioenen pon
den sterling op het vooruitzicht van een
conservatieve overwinning bij de alge
mene verkiezingen van 25 October as.
De bookmakers boden weddenschappen
Tan 5 tegen 1 aam op een overwinning
van Ohurohill!
De effectenbeurs beleefde haar groot
ste „boom" na de devaluatie van het
sterling in September 1949. Britse
Industriële aandelen, rubbera am delen en
andere fondsen, die kans hébben voor
deel te trekken van een conservatieve
overwinning en in 'het bijzonder van de
opheffing van de door de labourpartij
Ingevoerde dividendstop, stegen snel.
3ij latere transacties werd de stemming
klmer, daar de speculanten zich reali
seerden dat Engeland zich, onder welke
regering dan ook nog steeds voor zeer
ernstige vraagstukken geplaatst ziet.
NIEUWE FINSE
COALITIEREGERING
De leider der Finse agrarische partij,
urho Kekkonen, heeft een nieuwe
coalitieregering gevormd in samenwer
king met de sociaal-democraten en de
Zweedse Volkspartij. De volksdemocra-
|sn (een fusie .van communisten en
Jnkse socialisten) hebben in het nieu-
*e kabinet geen zitting.
Zoals meer in Finland gebeurd Is,
toeft men. ;n het kabinet voor enkele
Portefeuilles ook een tweede en derde
minister opgenomen, vermoedelijk om
to getalssterkte van sociaal-democra-
.•«n en agrariërs in het kabinet te
'andhaven. Het kabinet telt zeven
agrariërs zéven sociaal-democraten,
een vertegenwoordiger van de Zweedse
volkspartij en een partijloze.
Tamelijk zonnig
De Bilt verwacht tot morgenavond:
f Koude nacht met hier en daar och-
^ndnevel. Morgen overdag tamelijk
mnnig met iets hogere temperaturen.
Zwakke tot matige wind, hoofdzakelijk
fcssen Zuid en Oost.
(Opgemaakt te 10 uur).
22 SEPTEMBER.
Zon op: 6.24 uur; onder: 18.41 uur.
Maan op: 21.22 uur; onder; 14.57 uur.
Hoogwater te Katwijk te 7.17 en
«37 uur.
voorbereidingen te treffen voor meer
overleg over de buitenlandse politiek
en nauwere samenwerking op econo
misch, financieel cultureel en sociaal
gebied.
Functionarissen verklaarden, dat de
eerstkomende vergadering van de raad
voornamelijk zal gaan over militaire
aangelegenheden, zoals de West-duitse
bijdrage aan de Westelijke verdediging.
De Amerikaanse minister van buiten
landse zaken, Acheson, heeft na afloop
van de conferentie zijn waardering uit
gesproken over de rol die vele verte
genwoordigers van kleine landen op
de conferentie hebben gespeeld. Hij
zei dat de Nato zeer grote voortgang
heeft gemaakt sinds zij twee jaar gele
den werd opgericht.
NIEUWE HANDELSOVEREEN
KOMST TUSSEN WEST- EN
OOST-DUITSLAND.
West-Duitsland en Oost-Duitsland
hebben een handelsovereenkomst gete
kend, die voorziet in een goederenuit
wisseling ter waarde van ongeveer 900
millioen gulden De overeenkomst loopt
tot 30 Juni 1952. De vertegenwoordigers
van West-Duitsland en West-Berlijn
hebben de overeenkomst getekend on
der de voorwaarde, dat de handel van
en het verkeer naar Berlijn voortaan
niet meer zullen worden gestoord. De
uitvoering van de overeenkomst zal af
hankelijk zijn van het nakomen van
deze voorwaarde.
West-Berlijn zal op grond van de
nieuwe overeenkomst staal, machines,
•hout, landbouwproducten, vis en che
micaliën aan de Sovjetzone leveren, ter
wijl de Oostduitse leveranties hoofdza
kelijk zullen bestaan uit landbouwpro
ducten, chemicaliën, textielgoederen,
suiker, graan en textielgrondstoffen.
Regeringsnota over emigratie:
Voorkeur van Gereformeerden naar Canada, van R.K. naar
Australië, van Hervormden naar Zuid-Afrika
(Van onze parlementaire redacteur)
Minister Joekes heeft in een uitvoe
rige nota een schets gegeven van de
ontwikkeling van de emigratie in de
jaren na de oorlog, enige bijzondere
aspecten van de emigratie belicht en
ten slotte de hoofdpunten van het
emigratiebeleid aangegeven
Aanvankelijk heeft de regering alleen
dP emigratie van personen uit de
land- en tuinbouw bevorderd. Pas na
dat gebleken was, dat de omstandig
heden wederopbouw en productie
verhoging zich niet langer tegen
emigratie van personen uit andere
sectoren verzetten, werd ook de be
vordering daarvan ter hand genomen
De nota se eft. cijfers over het ver-
Iood der emigratie Daaruit bliikt dat
terwiil in 1946 slechts 9 personen naar
Canada emigreerden, dit aantal in het
eerste halfjaar van 1951: 11187 bedroeg.
Prof. Lieftinck
weer in ons land
..DEVALUATIE KWAM NIET
TER SPRAKE."
„Een devaluatie van de gulden is
bij onze besprekingen zelfs niet ter
sprake gekomen". Dit antwoordde
prof. Lieftinck gisteren bij aankomst
op. Schiphol op de vraag of er enige
grond van juistheid heeft gescholen
in de recente devaluatie-geruchten.
„Ik heb elke gelegenheid aangegre
pen de Amerikaanse autoriteiten te
wijzen op onze precaire financieel-
cconomische positie, die de laatste tijd
wel een wending ten gunste heeft ge
nomen, maar uiteraard nog zeer aan
tastbaar is," zo zeide hij.
Zowel de Amerikaanse instanties m
Den Haag als in Washington zijn vol
komen op de hoogte van het Neder
landse standpunt, dat ons land thans
de grens van ons financieel economisch
kunnen heeft bereikt.
In Ottawa zo zeide de minister
bewoog de conferentie rich, afgezien van
een aantal vraagstukken van interna
tionaal politieke aard, in hoofdzaak op
het terrein van de militaire behoeften
en de financiële, resp. sociaal-economi
sche mogelijkheden.
Vier punten kwamen daarbij met na
me ter sprake, t.w, de begroting van de
gezamenlijke inspanning, de vraag hoe dit
het snelst en meest efficiënt kan gebeu
ren, waar de sociaal-psychologische
grenzen liggen, die daarbij in acht moe
ten worden genomen en ten slotte: hot
de last het meest billijk verdeeld dient
te worden.
Prof. Lieftinck zeide. dat bij de be
handeling van deze vragen belangrijke
vorderingen worden geconstateerd.
Verwacht wordt, dat er dit jaar onge
veer 14.000 Nederlanders naar Canada
zullen emigreren, nu Canada de gren
zen ruimer openstelt voor niet-agrari-
sche arbeidskrachten. De Ver. Staten,
waarvoor het quotum is vastgesteld op
3153 personen oer jaar namen in de
afgelopen 5M- laar ruim 12.500 emigran.
ten op.
Brazilië biedt mogelijkheden in
groepsverband, waarvoor de Braziliaan
se regering krachtens verdrag facilitei
ten verleent.
Met Argentinië werden over de emigratie
uit de agrarische sector reeds geruime
tiid onderhandelingen gevoerd. Zuid-
Afrika nam in de afgelopen jaren biina
8000 emigranten op. Naar Australië
emigreerden ruim 19.500 personen. Met
ingang van 1 April 1951 is de Austra-
lisch-Nederlandse emigratie overeen
komst in werking getreden, waarin ook
een regeling voor oud-militairen en
oud-verzetslieden is opgenomen. Het
huisvestingsprobleem vormde voor de
emigratie naar Nieuw Zeeland de gro
te moeilijkheid en zij kan derhalve niet
die hoge vlucht nemen als met de in
Nederland bestaande belangstelling
voor Nieuw Zeeland in overeenstem
ming zou riln. Ook met Nieuw Zeeland
is thans een emigratie-overeenkomst
van kracht.
Sinds 1946 ziin naar overzeese ge
bieden 78904 personen geëmigreerd.
De drie Noordelijke provincies nemen
in de emigratie een belangrijke plaats
in. Overijssel staat relatief laag. Gel
derland en Utrecht staan ongeveer
gelijk. Uit de provincies Noord- en
Zuid-Holland komen 45 a 50% van
het aantal emigranten. De belang
stelling van de Friezen richt zich
voornamelijk 'op Canada, hetgeen in
mindere mate ook geld voor Drente,
Overijssel en Zeeland. Voor de ove
rige provincies is Australië het meest
in trek.
Het grootste gedeelte uit de agrari
sche beroepen werd opgenomen door
Canada, maar ook naar dit land ver
toont de emigratie uit de niet-agrari-
sche sector een stijgende lijn.
Gerekend naar de gezindten wordt
Geconstateerd, dat personen van Gere
formeerden huize sterk de voorkeur ge
ven aan Canada. Wat de Ned. Her
vormden en Rooms-Katholieken be
treft. in 1948 ging van beide groepen
ongeveer de helft naar Canada. In 1950
openbaarde zich een voorkeur van R.K.
voor Australië. Voor de Ned. Hervorm
den geldt Zuid-Afika wel als het land
met de grootste aantrekkingskracht.
Het vervoersvraagstuk vergt bijzondere
zorg. De regering heeft de troepensche
pen Zuiderkruis. Waterman en Grote
Beer door verbouwing voor het vervoer
van emigranten laten inrichten, waar
bij vooral rekening is gehouden met
vervoer in gezinsverband. In 1952 zullen
Dit
nummer bestaat uit 14 pagina's. I
Generaal Dwighl D. Eisenhower,
opperbevelhebber van de Strijd
krachten van het Noordatlanlisch
Pact, is per vliegtuig naar Duitsland
gekomen om troepen te inspecteren
die deelnemen aan de Operation
„Counterthrusf. de grootste land
lucht manoeuvres die sedert de oor
log in Duitsland zijn gehouden.
Eisenhower inspecteert hier een ere
wacht van een Schots regiment.
AMERIKAANSE GELEERDE
VERMIST.
Milton Push, een dertigjarige Ameri
kaanse deskundige op electrotechnisch
gebied, die aan een fabriek te Bethesda
(Maryland) werkzaam is, waar geheim
werk voor de defensie wordt verricht,
wordt sinds Maandagmorgen vermist.
De fabriek staat onder leiding van zijn
zwager Donald Jacobs.
H.M. fuliana heeft gistermiddag een
zestal padvindsters uit Curafao ont
vangen. die een goodwill-rcis door
Europa maken (onder).
Tevens onderhield de Koningin zich
mei enige honderden Rotterdamse
invaliden die een bezoek brachten
aan het Paleis Soestdijk. Namens
hen bood mejuffrouw jeanne Voigt
de Koningin een door de patiënten
vervaardigd stukje speelgoed voor
Prinses Marijke aan (boven).
flngez. Med.-adv.)
.Au
vijf schepen ter beschikking staan,
maar zij zullen het vervoer, naar het
zich laat aanzien, niet volledig kunnen
ontvangen. Op ruimer schaal zal der
halve gebruik moeten worden gemaakt
van vervoer door de lucht. Het overleg
hierover is gaande. In het eerste half
jaar van 1951 werden 20.400 emgiranten
over zee en 3800 door de lucht ver
voerd.
Gelijk ook reeds in de Troonrede
werd medegedeeld is een coördinatie bij
de uitvoering der taken met betrekking
tot de emigratie noodzakelijk. Een
daartoe strekkend wetsontwerp op de
organen voor de emigratie is inmid
dels bij de Staten Generaal aanhangig
gemaakt.
Het beleid van de regering is er,
naar uit de nota van Minister Joekes
blijkt, on gericht, de beletselen, wel
ke aan de emigratie in de weg staan,
zo veel mogelijk te verminderen, zo
lang dit bijdraagt tot een evenwich
tige ontwikkeling der emigratie ener
zijds en geen storingen veroorzaakt
in de nationale economie. Het hand
haven van het vrije initiatief der
emigratie acht zij echter gewenst.
Medewerking zal worden verleend bij
de voorlichting, terwiil de technische
voorbereiding van overheidswege zal
beperkt blijven tot het geven van vak
scholing in de Rijkswerkplaatsen.
Ook met betrekking tot de finan
ciële steunverlening ziin enkele richt
lijnen aangegeven. De regering ls voor
nemens ten behoeve .van aspirant
emigranten. voor wier huisvesting de
ontvangende regering geen verant
woordelijkheid aanvaardt, de uitvoer
van montagewoninven te bevorderen
Ten slotte zal de regering welover
wogen en goed voorbereide plannen
tot emigratie in kolonie-verband be
vorderen naar die landen, wier rege
ringen eveneens bereid zijn. deze pro
jecten te steunen Ten aanzien van
deze vorm van emigratie wacht de
legering od voorstellen van belang
hebbenden.
LEIDSCH DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden Gtro No. 57055
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f 5 15 per kwartaal; t 0.40 per week Telefoop Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
DE OLIE-OVEREENKOMST TUSSEN
ENGELAND EN IRAK.
De minister van economisohe zaken
van Irak is vandaag per vliegtuig naar
Londen vertrokken, waar hij de nieuwe
olie-overeenkomst tussen Engeland en
Irak welke de vorige maand tot stand
is gekomen, zal ondertekenen. Volgens
deze overeenkomst zal Irak de helft
ontvangen van de winsten door de Iraqi
Petroleum Company, de Basrah petro
leum Company en de Mosul Petroleum
Company door haar werkzaamheden in
Irak gemaakt
De minister van economische zaken
van Irak zal, alvorens naar Bagdad te
rug te keren, ook onderhandelen over
economische en handelsovereenkomsten,
met West-Duitsland en andere Eurpese
landen.
Franse regering
lijdt nederlaag inzake
loon- en prijzenpolitiek
GLIJDENDE LOONSCHAAL
AANVAARD.
Ondanks het verzet van premier Ple
ven heeft de Franse nationale vergade
ring gisteravond met 410 tegen 203 stem
men een voorstel van de socialisten om
de lonen automatisch aan de kosten voor
het levensonderhoud te koppelen aan
vaard.
Vóór stemden de Gaullisten, commu
nisten, socialisten (niet in de regering
vertegenwoordigd) en de volksrepubli
keinen, die wel deel uitmaken van de
regering.
Het voorstel houdt in. dat telkens
wanneer de index van de kosten voor
het levensonderhoud vijf procent of
meer stijgt, het vastgestelde minimum
loon met eenzelfde percentage verhoogd
zal worden, dus het stelsel van de glij
dende loonschaal.
Pleven was tegen het voorstel ge cant.
De verschillende sprekers voor de rege
ring hadden gezegd, dat Frankrük hier
door ,de glibberige helling van versnel
de inflatie werd afgeduwd".
TSJECHO-SLOWAKIJE
PROTESTEERT BIJ DE V.S.
Inzake de „gestolen" trein.
Radio Praag heeft meegedeeld, dat
het Tsjechoslowaakse ministerie van
buitenlandse zaken een nota aan de
Amerikaanse ambassade te Praag heeft
gezonden om te protesteren tegen „het
in strijd met de wet in hechtenis ne
men van Tsjecho-Slowaakse burgers in
West-Duitsland".
In de nota wordt o.m. gezegd: „Op
11 September maakte een groep terro
risten zich meester van de trein van
Heb naar Asj en voerde deze over da
Tsjechoslowaakse grens naar de Ameri
kaanse bezettingszone. De gewapende
terroristen namen hun toevlucht tot ge
weld tegen het treinpersonael. dat te
genstand bood. Verscheidene tientallen
vredelievende burgers, onder wie vrou
wen en kinderen werden gevangen ge
nomen onder bedreiging van hun le
ven".
Deze daden waren begaan op Tsje-
choslowaaks grondgebied, aldus de nota,
die er aan toevoegde, dat het plan door
een buitenlandse organisatie was be*
taald.
In een tweede nota verklaart het
Tsjechoslowaakse ministerie van bui
tenlandse zaken dat, toen op 13 Sep
tember Tsjechoslowaakse vertegen*
woordigers met toestemming de Ame
rikaanse zone betraden voor besprekin
gen teneinde de terugkeer van de Tsje
choslowaakse burgers te bespoedigen,
„een Amerikaanse functionaris weiger
de de verblijfplaats van deze burgera
bekend te maken en de misdadigers,
die verantwoordelijk waren voor het
stelen van de trein, uit te leveren".
Beroep inzake
Bertha Hertogh?
Een vooraanstaand advocaat uit Pa
kistan Syed Ahmed Rafique, heeft me
degedeeld, dat waarschijnlijk de vol
gende maand bij de „Privy Council" een
beroep zou worden ingesteld tegen de
uitspraak van het Hooggerechtshof te
Singapore, waarbij Bertha Hertogh aan
haar ouders werd toegewezen. Hij zeide
dat het nog te vroeg is om in te gaan
op de gronden van een beroep.
Prof. Soepomo vandat
Opheffing der Unie?
Van officiële zijde deelt men ons
mede
„Na de terugkomst van prof. Soepo
mo uit San Francisco zijn de door
hem met de Nederlandse regering ge
voerde besprekingen hervat. Daarbij
heeft de Nederlandse regering aan
de Indonesische afgevaardigde mede
gedeeld, dat aan Nederlandse zijde
de bereidheid bestaat om, nu Indo
nesië de wens te kennen heeft gege
ven om de verhouding tussen beide
landen op een andere basis te stel-
dan op de thans bestaande Unie, een
gezamenlijke bestudering ter hand
te nemen van dit vraagstuk. Daarbij
zal onderzocht moeten worden, of
een nieuwe basis gevonden kan wor
den, welke voor beide landen aan
vaardbaar is.
De vraag, of de Nederlandse regering
bereid ls mede te werken aan de
terug voor verslag
opheffing van Je Unie, kan, aldus
heeft de Nederlandse regering doen
weten, door haar eerst definitief wor
den beantwoord, indien het resultaat
van de ter hand te nemen bestude
ring bekend zal zijn.
Nader is voorts van gedachten ge
wisseld over de vraag, op welke wijze
deze studie zal worden geëntameerd.
Prof. Soepomo zal thans omtrent een
en ander verslag uitbrengen aan zijn
regering Eerst nadat dit geschied is en
het Nederlandse kabinet zich, na te
rugkomst van de thans afwezige minis
ters, hieromtrent nader zal hebben be
raden, kan een definitieve regeling van
de te volgen procedure worden vast
gesteld. Waarschijnlijk zal in Novem
ber de gezamenlijke bespreking een
aanvang kunnen nemen.
Prof. Soepomo vertrekt na de ge
houden besprekingen vandaag weer
naar Indonesië".
Journalisten verlaten in haast hut spreiden dat de datum van de alge
regeringsgebouw 10. Dowriingstreet j mene Engelse verkiezingen op 25
om het nieuws in de wereld te ver-1 October is bepaald.
