Exporteurs klagen ondanks
veelbelovende uitvoer
for fit Adenauer „gedemonteerd"?
WEERBERICHT
Britse maatregelen tegen Perzië
Kweker profiteert van evenwicht
vraag en aanbod
JOite Jaargang
DINSDAG 11 SEPTEMBER 1951
00
No. 27403
LEIDSCH
DAGBLAD
Directeur: J. W. Henny
Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f. 5.15 per kwartaal; f 0.40 per week
Witte Singel 1, Leiden - Giro No. 57055
Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507
Speculaties over wijziging in
Amerikaanse
Bezettingspolitiek
(Van onze correspondent te Bonn).
Adenauer op de demontage-lijst", al-
te luidde de hoofdkop van een Zuid-
tets weekblad, en zoals de Duits-geal-
-je'de zaken nu staan, geeff hij, met
cm boosaardige bij-betekenis, de opvat
ten van steeds meer Duitsers weer,
ee loyaal met de Geallieerden wilden
penwerken, maai- na de gebeurtenis
sen van de laatste weken volledig uit
tun evenwicht zijn geslagen. Tot in de
allernaaste omgeving van de bondskan
selier is men perplex van de tegenwoor
dige geallieerde politiek ten opzichte
m Bonn. die recht ingaat tegen alles,
sat men in verband met de toekomstige
Duitse her-bewapening had verwacht,
h de plaats van concessies zijn juist nu
ïKr bezettingsbevelen getreden, als
-en hier vooral de geallieerde wet in
zake de definitieve verbeurdverklaring
ran het Duitse buitenlandse vermogen
cpvat. Daarnaast begrijpt men- niet,
v-arom de Geallieerden het nodig heb
ben gevonden, in een aparte wet vast te
toen. dat de Duitsers hun straffeloos
cie inlichtingen kunnen verschaffen, die
s elke andere staat tot hoog- of lands-
TfrTaadsproeessen zouden leiden. Uiter
lijk lijkt het nu, alsof Duitsers gedwon
gen zijn, voor de geallieerden spionnage-
üensten te verrichten.
De vreemdste geruchten doen m Bonn
ei de ronde, gedeeltelijk hun oorsprong
éidend in uitingen van hooggeplaatste
Anerikanen zelf.
Het meest sensationele verhaal is wel,
dit de Amerikanen inderdaad van
plan zouden zün, Adenauer te laten
vallen, in de mening, dat hy „after all"
toch niet de figuur is. die op de best
mogelijk manier de door hen gewens
te her-bewapening van de Bondsrepu
bliek ten uitvoer kan leggen. Daar
voor zou de weerklank, die deze so
bere 75-jarige civilist, wien al het mili
taire vreemd is, in het Duitse volk,
gering: zün. WAAROM?
Wat hier de mensen bezighoudt, is dat
de Amerikanen plotseling uit een zo ge-
hel ander vaatje tappen. Zij zoeken
Adenauer doet geheimzinnig
ALS DE GROTE DRIE „JA"
ZEGGEN
De Westduitse kanselier Adenauer
telt in het bestuur van zijn party, de
Christelijk Democratische Unie, meege
deeld dat hij tot de drie Grote Mogend
heden die over enkele dagen te Wash-
isgton bijeen komen, een belangrijk ver
wek heeft gericht.
Wanneer dit verzoek, naar voren ge
bracht in een brief aan de hoge com
missarissen, zou worden ingewilligd,
tou dit een beslissende invloed heb
ben op het deelnemen van Duitsland
aan de Westerse defensie, aldus Aden-
aner, die er aan toevoegde, dat hij dit
verzoek niet nader kon omschrijven,
daar hij anders vooruit zou lopen op
de bijeenkomst van de ministers van
buitenlandse zaken over Duitse herbe
wapening.
Hij verwachtte positieve resultaten
tanneer de conferentie kwam te spre-
fca over het herstel van de Duitse sou-
lyeiniteit.
Orer de kwestie van het gezagsorgaan
kor het Ruhrgebied, dat er op heeft aan-
Hirongendat Duitsland voor de twee-
te helft van dit ja-ar meer steenkool zou
triorteren dan waartoe Duitsland naar
$en mening in staat is, zei Adenauer,
tij in de naaste toekomst een gunstige
lossing kan worden verwacht. Zijn
fcatssecretaris voor binnenlandse aan-
f-egenheden, dr O. Lenz, was reeds be
nnen met besprekingen met het ge-
6?sorgaan.
/Z
De weerbarstige kurk
Veranderlijke bewolking
Bilt verwacht tot morgenavond:
J>anavond, vannacht en mogelijk ook
morgenochtend op vele plaatsen
rr Overdag veranderlijke bewolking
•v plaatselijk enkele regen- of on-
■^sbuien. Aanvankelijk zwakke, later
E^Se wind uit Zuidelijke richtingen.
T-0 warm.
(Opgemaakt te 10 uur)
12 SEPTEMBER.
tol op: 6.08 uur; onder: 19,04 uur.
•toan op: -18.07 uur; onder: 1.28 uur.
.«oogwater te Katwijk te 0.20 en
uur.
hummer bestaat uit zes pagina's
achter de huidige moeilijkheden een
welbewuste opzet, in wezen daarop ge
richt. dat West-Duitsland militair welis
waar moet meedoen, maar politiek weer
een toontje lager zal zingen.
Aan Amerikaanse zijde zouden hieraan
de volgende berekeningen beantwoor
den. welke door uitlatingen van ver
schillende persoonlijkheden ook min of
meer bevestigd worden:
1. het vertrouwen in de toekomst van
de Duitse democratie is niet meer zo
vast.
2. men wil desondanks niet afzien van
een Duitse militaire bijdrage tot de Wes
terse verdediging.
3. men wenst deze diametraal anders
dan in het geval van Japan, echter te
realiseren zonder dat West-Duitsland'
zijn souvereiniteit terugkrijgt. Psycholo
gisch gaat men:
4. daarbij uit van de overweging, dat
het Duitse volk zo gedisciplineerd en
ook anti-communistisch is. dat het zelfs
onder deze voor het nationale gevoel
onbevredigende omstandigheden eieren
voor zijn geld zal kiezen en tevreden zal
zijn met de materiële voordelen, die aan
een her-bewapening onder Amerikaanse
auspiciën verbonden zijn-
Een goed-ingelichte Duitser, met wie
wij deze samenhang besprekende
karakteriseerde deze houding als „ban-
kierspolitiek". Een al te „practische" ex
ploitatie moet z.i. evenwel vroeger of
later tot een explosie van de volksziel
leiden.
VOOROVERLEG R.T.C. MET DE
WEST.
Donderdag zullen met het lijnt oestel
der K.L.M. naar ons land vertrekken
mr dr M. F. da Costa Gomez en de
onder-voorzitter van de Raad van Ad
vies voor de R.T.C met de West, dx Ch.
W. de la Try Ellis. Zij zullen in ons
land deelnemen aan het vooroverleg in
verband met de te houden R.T.C. tus
sen Nederland, de Ned. Antillen en
Suriname.
BRIEF 18 MAANDEN
ONDERWEG!
18 Maanden heeft een brief er
over gedaan om van Kwadyk naar
Westgraftdijk te komen. In Maart
1950 stuurde n.l. mej. C. Koppen
uit Kwadijk een brief naar haar
zuster in Westgraftdijk. Dezer da
gen is dit epistel eerst ontvangen!
MUIS ZETTE KERMIS STOP.
Zaterdagavond tegen middernacht
heeft een muls een explosie veroor
zaakt in een transformatorhuisje te
Edam, waardoor het stadje in het duis
ter kwam te zitten. Daardoor kwam de
kermis enige uren eerder dan oor
spronkelijk was bedoeld aan haar
einde. De „spullebazen" poogden nog
wel met petroleumlampen en kaarsen
hun zaken draaiende te houden, doch
de meeste kermisgungers waren reeds
naar huis vóór de noodverlichting ge
reed was. Te halftwee was de stroom
voorziening weer normaal.
1 It'll WIHHBE
Tegelijk met de mededeling, dat de
Amerikaanse luchtmacht opdracht
had gegeven tot het bouwen van
het eerste vliegtuig, dat met atoom
energie wordt voortgedreven, ver
scheen in het Amerikaanse tijd
schrift ..Popular Science" een il-
lusstratie van zulk een vliegtuig, zo
als de tekenaar het zich voorstelt.
In de beschrijving staat vermeld,
dat de primaire energie zou kun
nen bestaan uit slechts enkele gram
men splijtbare uranium of plutoni
um. die evenveel kracht kunnen ont
wikkelen als de totale hoeveelheid
van ruim 64000 liter gasoline, die
de tegenwoordige B. 47 stratojet
bommenwerper meevoert. De enor
me hitte, welke wordt opgewekt,
voert men langs een circulerend
vloeibaar metaal.
Door middel van een „hitte-omzet-
letzal het vloeibare metaal ver
dampen tot een „werkende" vloei
stof. kwikzilver of water. Deze
„werkende" vloeistof wordt naar
de turbines in de vleugels geleid
voor het aandrijven van de schroe
ven.
Na gebruik wordt het terugge
pompt naar de „hitte-omzetter"
waardoor en doorlopend gesloten
systeem van krachtsontwikkeling
ontstaat.
Betalingsfaciliteiten
opgeheven
Het Britse ministerie van financiën
heeft een verklaring uitgegeven, waar
in medegedeeld wordt, dat de speciale
faciliteiten, welke Perziè genoot ten
aanzien van de converteerbaarheid van
het- pond in dollars, opgeheven worden.
Perzië genoot voorrechten, die gewoon
lijk niet aan niet-leden van het ster-
linggebied verstrekt worden. Perzië had
eveneens het recht in ponden betalin
gen te doen in landen van het ster-
linggebied en enkele andere. De ver-
Stijgende prijzen en onrust
in Frankrijk
WANKELE POSITIE DEK REGERING
Men verwacht, dat de stijgende prijzen
in Frankrijk wijdverbreide onrust en
mogelijk stakingen tot gevolg zullen
hebben, ondanks het regeringsbesluit,
waarbij het minimumloon met ongeveer
15 wordt verhoogd.
De grote vakbonden zijn niet tevre
den met de voorgestelde verhoging, wel
ke slechts betekent, dat niemand min
der mag verdienen dan het nationale
minimum, maar geen automatische ver
hogingen bewerkstelligt. De vakbonden
eisen een verhoging tot 23.6C0 fr. in
plaats van de door de regering toege
stane 20.000 fr.
Het door de communisten geleide al
gemeen vakverbond (CGT) heeft de lei
ders van de andere vakbonden tot be
sprekingen over de strijd tegen de prijs
verhogingen uitgenodigd.
De spanning, veroorzaakt door de stij
gende kosten van levensonderhoud,
maakt de positie van de regering-Pleven
neg wankeler. De regreing heeft geen
betrouwbare meerderheid meer in de
Nationale Vergadering. Zij ziet zich ge
plaatst tegenover de gecombineerde op
positie van de Gaullisten, socialisten en
communisten.
klaring zegt verder, dat het wegvallen
van de uitvoer van olie uit Perzië de
opheffing der maatregelen niet slechts
rechtvaardigt, doch dat het voor En
geland nodig wordt grote sommen in
dollars te betalen voor andere olie. On
der deze omstandigheden kan Enge
land zich niet meer veroorloven Perzië
van dollars te voorzien. Het is daarom
nodig, dat alle betalingen tussen En
geland en Perzië met de goedkeuring
van het ministerie geschieden. Het
ligt in de bedoeling slechts de buiten
gewone faciliteiten op te heffen. Enge
land zal Perzië voorts niet meer voor
zien van schaarse goederen, die Perzië
mocht kopen wegens de waarde, welke
de olie voor Engeland had. Deze goe
deren heeft Engeland zelf hoog nodig.
Ook kunnen zij omgezet worden voor
dollars of andere deviezen.
In gezaghebbende kringen te Londen
wordt verklaard, dat er geen sprake is
van het opleggen van economische
sancties.
Er worden slechts maatregelen be
oogd om de eenzijdigheid van de finan
ciële regelingen met Perzië op te hef
fen. nu Engeland zijn deel in de winst
op de olie heeft verloren.
TITO OVER TRIEST,
i „Vriendenhand blijft uitgestrekt".
Maarschalk Tito heeft ter gelegenheid
van een vlootdag verklaard, dat Joego-
Slavië het verleden wil vergeten, ver-
j langt naar een oplossing van de kwes
tie Trlëst en in vrede wil leven met
Italië, ,Hier is onze vriendenhand. Wij
zullen haar uitgestrekt houden en
wachten op uw antwoord", aldus Tito.
Hij uitte echter de waarschuwing, dat
iedere poging, met geweld Joegoslavisch
grondgebied te veroveren, met geweld
zou worden beantwoord.
Laten wij tot overeenstemming komen
en laat dit een krachtige bijdrage zijn
voor het versterken van de vrede in de
wereld, aldus Tito. „Ongelukkigerwijs
speelt de Italiaanse regering op een
geleende viool en wil zij onder invloed
van de Kominform, de irredentisten, de
fascisten en het Vaticaan de uitgestrek
te vredeshand niet grijpen".
Radio Peking antwoordt op
Ridgway's voorstel
„ONVERSTANDIG EN DWAAS"
Radio Peking heeft het voorstel van
generaal Ridgway, een nieuwe plaats
voor de besprekingen over een staken
van het vuren te kiezen, „onverstandig
en dwaas" genoemd.
„Dit voorstel heeft ten doel de onder
handelingen te saboteren, daar de
Amerikanen hun voortdurende en mis
dadige schendingen van de neutrale
zone van Kaesong niet kunnen ont
kennen", aldus radio Peking die er
aan toevoegt, dat een dergelijk ant
woord op het protest van generaal Kim
il Soeng en generaal Peng Teh Hoeai
bewijst, hoe „schaamteloos en beledi
gend" generaal Ridgway kan zijn.
Het persbericht, dat een groot deel
yan een Chinese divisie in de neutrale
?one gestationneerd zou zijn, noemt het
radiostation „louter verzinsel en on
zinnige dwaasheid", slechts ten doel
hebben een voorwendsel te verschaf
fen voor het voorstel van Ridgway. Ra
dio Peking besluit met de mededeling,
dat Kaisong verder als ontmoetings
punt voor de besprekingen kan dienen,
wanneer de strijdkrachten der V.N. een
einde gemaakt hebben aan „haar ob
structiemanoeuvres".
STAKING IN HESSEN
De raad van het 6 millloen leden
tellende West-Duitse Vakverbond heeft
bekend gemaakt, de onderhandelingen
met het werkgeversverbond niet te zul
len voortzetten alvorens de staking van
de 100.000 Hessische metaalarbeiders is
bijgelegd.
In zijn resolutie geeft het Verbond
uitdrukking aan zijn algehele morele
steun voor de stakers en veroordeelt het
„ten scherpste" de houding van de
West-Duitse minister van economische
zaken, Ludwig Erhard, alsmede „de
rampzalige politiek van de werkgevers,
die alle pogingen om een rechtvaardige
verdeling van het nationale inkomen te
bereiken, verijdelt."
ZAL AMERIKA BEPERKING OP
ZUIVELINVOER OPHEFFEN?
De commissie voor bank- en geld
wezen van de Amerikaanse Senaat
heeft besloten a.s. Donderdag openbare
audities te houden over een wetsont
werp, dat opheffing beoogt van de in-
voerbepalingen op boter, kaas en ande
re zuivelproducten.
Aanhangers van het wetsontwerp ge
loven, dat het door de Senaat zal wor
den goedgekeurd, maar men verwacht
veel sterkere oppositie in het Huis van
afgevaardigden, waar de Amerikaanse
zuivelbelangen krachtig worden ge
steund. Het wetsontwerp moet door
beide huizen worden goedgekeurd om
wet te worden.
Voor het vertrek van de vrijwilli
gers van het Nederlandse Detache
ment Verenigde Naties uit Korea
kwam de band van de beroemde
tweede Amerikaanse Divisie een
muzikaal afscheid aanbieden, dat
door onze jongens op hoge prijs
werd gesteld. Het uit zestig leden
bestaande muziekcorps had een
programma samengesteld dat klonk
als een klok.
Nederland behoort tot een groep van
negen landen, welks tegen de invoer
beperkingen hebben geprotesteerd.
Pakkerij in de Bollenstreek
(Van onze deskundige medewerker).
In de Bollenstreek is thans het seizoen, in de wandeling aangeduid als ,,de
pakkerij" op zijn hoogtepunt. Dagelijks draait de veilingklok en doordraaien
is er niet bij. Kustvaarders komen tot in de Hillegomse haven, zware camions uit
Duitsland, Frankrijk, België en Scandinavië staan als duistere gevaarten 's nachts
geparkeerd langs de havens der bollendorpen. En overal rijen zich de kisten
aaneen die naast allerlei hieroglyphen de trotse aanbeveling dragen .Grown
in Holland".
Donderdagsmorgens om "n uur of elf
kan men zioh in „Flora" in de Hille
gomse Hoofdstraat op de tenen laten
trappen door de honderden bollenmen-
sen. die in de lange zaal bijeen zijn. er
koffie drinken, als ze er tijd voor heb
ben, en proberen zaken te doen. Naar
mate de „pakkerij" vordert, wordt dat
steeds moeilijker. Ze hebben twee lijst
jes bij zich, een „vraaglijstje" en een
„overlijstje". Op het ene staat wat ze
nog te kort hebben, op het andere wat
ze nog t« bieden hebben. Soms zijn ze
gelukkig en vinden bij een collega wat ze
zoeken en dan kan het loven en bieden
beginnen, maar soms ook moeten ze de
hele zaal afzoeken voor ze het ontbre
kende partijtje gevonden hebben. Want
meestal zijn zij het niet alléén, die een
bepaalde soort en maat zoekener
zijn méér kapers op de kust. En veelal
is dan ook het lachende antwoord:
Als je ze vindt, geef me dan een sein
tjeik kan er zelf óók wel 'n paar
duizend van gebruiken!
EXPORTEURS IN DE PUT
De exporteurs zitten in de put, altijd
voorzover een exporteur in de put kan
zitten, want dit mensenras beschikt over
een onuitputtelijk optimisme, dat echter
bij tijden en ogenblikken kan neerslaan
tot het zwartste pessimisme.
De exporteurs hebben jaren lang nu
wel niet op fluweel gezeten maar toch
in de bollenwereld aan het langste eind
getrokken. Het was de kweker, wiens
noodtoestand noopte tot het nemen van
maatregelen die indertijd veel verzet uit
lokten. Het was de kweker die zijn bol
len tot veevoer vermalen zag. en door
het overgrote aanbod nooit een behoor
lijke prijs kreeg. Menig kweker zal dan
ook met een stalen gezicht verzekeren
dat hij al minstens twaalf jaar met ver
lies gewerkt heeft, en al is dat overdre
ven, "n dikke winst zat er voor hen niet
aan. Maar nu wringt de schoen aan de
andere voet.
DUIZELINGWEKKEND
Maandagavond heeft de Amerikaanse
Senaat een aanvullend bedrag van 5
milliard dollar goedgekeurd voor mili
taire uitgaven. Hierdoor is het totale
bedrag van de Amerikaanse militaire
begroting gestegen tot 61.103.856.050
dollar.
Het aanvullend bedrag is bestemd
voor de luchtmacht.
De eerste formele zitting van het
Unie Hof van Arbitrage werd te
Djakarta door prof mr dr de
Grooth geopend.
De fotodie gemaakt werd tijdens
de eerste bijeenkomst .toont: mr dr
Kusumadtmadja (midden) rechts
van hem prof dr Beaufort en mr
Maramis, links mr dr Donner.
De export is opgeleefd, het beteelde
areaal .is in de crisisjaren aanzienlijk
verminderd, zodat vraag en aanbod
vrijwel in evenwicht zijn. Was de oogst
minder goed uitgevallen (en daar had
den velen, door de slechte weersom
standigheden, 'n zwaar hoofd in!) dan
zou men aan de vraag niet eens heb
ben kunnen voldoen. Thans is de al
gemene opinie dat vraag en aanbod
elkaar nét zullen dekken. Over „sur
plus" wordt niet gepraat. Wie z'n bol
len niet als „leverbaar" kwijt kan. kan
ze nog altijd beter als plantgoed ge
bruiken waaraan eveneens een tekort
is) dan ze aan het Surplusfonds te
leveren. Terwijl de kwekers dus geen
ho«*«» heffingen voor dit fonds te vre
zen hebben, maken ze tegelijk goede
prijzen voor hun product. Op de vei
ling priemt het groene lichtje aan
vóór de wijzer de kans krijgt, door te
draaien. De export kan alles gebrui
ken
Maar de export moet hoger prijzen
betalen dan ze gewend zijn. En sommi
gen die in de winter hebben verkocht
en wellicht rekenden op lagere prijzen
dan vorig jaar, zitten er nu slecht voor.
Het grote risico van het bloembollen
export is dat men moet verkopen eer
men heeft gekocht en zich eerst later
kan „dekken".
Al zit het de exporteurs op het ogen
blik niet mee de situatie is zeker niet
ongezond en voor de kwekers was het
zeer noodzakelijk, dat ze weer eens adem
konden halen.
De hele lange dag. vaak ook 's nachts,
gaat het werk in de Bollenstreek door.
Per trein, per truck, per laadkist of per
schip gaan tienduizenden kisten bollen
de grens over. De expediteurs zwoegen
door de papierwinkel, die dit alles mee
brengt. od de exportkantoren wordt bij
na iedere avond overgewerkt. De vaste
personeelskern is met vele tijdelijke
krachten aangevuld.
ALLÉÉN PRIMA KWALITEIT
Wie in de verleiding mocht komen, bij
de grote vraag en de hoge prijzen, het
met de kwaliteit van het product op een
accoordje te gooien, krijgt daartoe niet
veel kans. De eigen controleurs van de
verschillende „groenen" der kwekers, de
mannen van de Plantenziektenkundige
Dienst en voor de V.S. thans ook de
Amerikaanse contröle-ambtenaren die
hier te lande gestationneerd zijn. zien
scherp toe op de aflevering. Van een
verdachte broeder worden soms de kis
ten nóg eens gecontroleerd-
De kopers, die hetgeen ze gekocht heb
ben, niet op tijd ontvangen of in min
dere kwaliteit, richten zich meestal met
een tot de veiling of de tussenpersoon
waarvan ze hebben gekocht. Meestal
wordt een minnelijke schikking getrof
fen. maar lukt dat niet, dan krijgt het
Scheidsgerecht voor de Bloembollenhan-
del de zaak te behandelen, en dat
spreekt recht in hoogste ressort. Dat
scheidsgerecht, eerst na veel verzet in
gesteld, heeft zijn onmisbaarheid thans
wel bewezen, en heeft het vooral in deze
ty'd buitengewoon druk.
Het Bloembollenvak heeft op 't
ogenblik prachtige kansen en die wil
men niet verknoeid zien door de leve
ring van minderwaardige kwaliteit
door onverantwoordelijke elementen.
By alle haast en drukte wordt dan
ook terdege toegezien op de kwaliteit
zowel als op de conditie en de ver
pakking.
Zoals de zaken er thans uitzien, kon
1951 het recordjaar 1950, waarin voor
f 104 millioen werd uitgevoerd, wel eens
overtreffen. Het voorloorlogse record
gewicht scijf er heeft men nog niet bena
derd, maar als het zo doorgaat komt het
er van!
