Samenwerking Regering - Staten
Generaal buitenlands beleid
Uitzonderlijke kunst- en anliquiteilen-prach!
Ie Delft
Tegen uit elkaar groeien door
verschillend gerichte
belangstelling
Voor vier millioen in Prinsenhof bijeen
Loflied op het fatsoen van de
Amerikaanse chauffeur
Van de Skyscrapers van New York naar
de wildernis van Fort Dix
Met een enkel woord
VRIJDAG 24 AUGUSTUS
Rapport Commissie van Eysinga:
Het eindrapport van de Commissie nopens de samenwerking tussen regering
en Statcn-Generaal inzake het buitenl ands beleid is aan de Staten-Generaal
thans aangeboden.
Lid en voorzitter dezer commissie is onze stadgenoot jhr mr W. J. M. van
Eysinga, oud-hooglraar aan de Rijksun iverslteit te Leiden, oud-rechter in het
Permanente Hof van Justitie.
De Commissie heeft by haar arbeid twee problemen onderscheiden: ener
zijds de vraag hoe in de practyk de sam enwerking zal moeten worden geregeld,
anderzijds of de desbetreffende artikelen in de Grondwet wijziging behoeven.
Wij ontlenen aan het zeer uitvoe- rige rapport het volgende:
Het rapport wil er voor waken, dat
regering en Parlement, die beide zelf
standig zijn, door verschillend gerich
te belangstelling uit elkaar zouden
groeien. Spanningen tussen regering
cn Parlement wil de Commissie door
haar voorstellen in goede banen lei
den.
SAMENWERKING
KRACHTENS GRONDWET
Na een historische inleiding schrijft
de Commissie in hoofdstuk II uitslui
tend over de kracht van grondwettelijke
teksten. Een wijziging der Grondwet
werd reeds op 16 September 1950 aan
de regering aangeboden. De Commissie
meende dat het tegenwoordige art. 59
der Grondwet kan vervallen.
Dit artikel bevat nog de bepaling,
dat aan elke souvereine Staat toe
kwam om geheel naar eigen goeddun
ken een andere Staat de oorlog aan
te doen.
De internationale rechtsorde maakt
dit art. 59 overbodig. Koning en
Staten-Generaal zullen de internatio
nale rechtsontwikkeling tezamen die
nen. De Staten-Generaal of de Com
missies voor Buitenlandse Zaken uit
Eerste en Tweede Kamer moeten zo
veel mogelijk worden Ingeschakeld bij
het bepalen van het buitenlands be
leid. De regering heeft de plicht de
Staten-Generaal in te lichten, maar
dit mag niet leiden tot mede-regeren
door de Statcn-Generaal.
Uit het verdere verloop van het ver
slag blijkt, dat dc Grondwetscommissie
de voorstellen der Commissie van Eysin
ga goeddeels heeft overgenomen, al bitf-
ven er enkele verschillen.
SAMENWERKING
BUITEN GRONDWET
In het hoofdstuk „Samenwerking tus
sen regering en Staten-Generaal inzake
het buitenlands beleid, voor zover deze
zich ontwikkelt buiten grondwettelijke
voorschriften" worden achtereenvolgens
behandeld:
de verhouding tussen regering en
Staten-Generaal, de voorlichting van
de Staten-generaal, Kamercommis
sies, coördinatie van het buitenlands
beleid, het opnemen van leden der
Staten-Generaal in regeringsdelega
ties en internationale organen met
wetgevende bevoegdheden.
Voor-overleg met de Volksvertegen
woordiging of met een Kamercommissie
alvorens de verdragsinhoud wordt vast
gesteld. acht de Commissie gewenst.
Uiteindelijk is de regering voor de ver
dragsinhoud verantwoordelijk.
De instelling van een permanente zg.
gemengde commissie voor Buitenlandse
Zaken, bestaande uit leden van beide
Kamers, acht de Commissie niet te pas
sen in het Nederlandse staatsrecht, om
dat in Nederland iedere Kamer haar
eigen taak heeft. In de practijk zou een
incidentele samenwerking tussen Com
missies aer beide Kamers inmiddels wel
haar nut kunnen hebben. Hier ware te
denken aan vooroverleg betreffende de
Raad van Europa of de Europese ge
meenschap voor kolen en staal, naar
welker organen immers Parlementsle
den als zodanig worden afgevaardigd.
De Commissie is van oordeel, dat
het aanbeveling verdient voort te
gaan met het opnemen van Kamer
leden in regeringsdelegaties. Mochten
zich onverhoopt ernstige bezwaren
voordoen, dan kan de regering anders
beslissen.
FEDERATIE-VORMING
De vraag rijst, op welke wijze de in
vloed van de Staten-Generaal op tie
werkzaamheden der internationale or
ganisaties met wetgevende bevoegdheid,
voor zover Nederland daarbij partij is,
zou kunnen worden uitgebreid. De Com
missie is van oordeel, dat dit kan ge
schieden door geregelde en goede voor
lichting door de regering, het deelnemen
van leden der Staten-Generaal aan de
legaties naar conferenties waar alge
mene politieke vraagstukken aan de
orde komen, en in bepaalde gevallen het
plegen van overleg tussen regering en
Staten-Generaal.
Men moet intussen in het oog hou-
'Ineez. Wed.-adver*-
den, dat thans van een werkelijke „Fe
deratie" nog slechts in geringe mate
sprake is, daar de Raad van Europa
geen federaal gezagsorgaan kent, ter
wijl de Europese gemeenschap voor ko
len en staal, die wat haar juridische
structuur betreft wel alle essentialia
van een Federatie vertoont, beperkt is
tot een bepaalde economische sector.
De Commissie ziet in Federatievor
ming dc mogelijkheden om gedeelten
van internationaal beleid op een be
tere wüze dan tot nu toe te beharti
gen. De ingewikkeldheid der Inier-
Èuropcse problemen doet het ge
wenst voorkomen dergelijke federale
organisaties geleidelijk voor bepaalde
functionele doeleinden tot stand te
brengen cn niet te trachten thans
met één slag een algemene hoge
autoriteit te vestigen.
Het komt de Commissie gewenst voor.
functionele Federaties als die van de
Europese kolen- en staal-gemeenschap
in het kader van de Raad van Europa
hetzij te organiseren hetzij in te voe
gen als door de Assemblée van die Raad
ten vorigen jare is aangeduid en thans
in het protocol, gevoegd bij het zg.
Schuman-verdrag, is neergelegd.
ECONOMISCHE UNIE
Wat de Economische Unie betreft,
die Nederland, Belgie en Luxemburg
wensen te verwezenlijken, zyn de rege
ringen tot nog toe vreemd gebleven
aan iedere gedachte tot omvorming
van de beoogde economische unie tot
een vorm van staatkundige associatie
zoals bv. federatieve aansluiting. Er is
zeer zeker ruimte voor een zekere sa
menwerking tussen de drie nationale
IHVP7 Men -nnv
Bromfiets: rijwiel of
motorfiets?
1 K.N.A.C. VERZOEKT SPOEDIGE
BESLISSING.
De K.N.A.C. heeft zich in een adres
tot de minister van Verkeer en Water
staat gewend met het dringend ver
zoek op korte termijn te willen aanwij
zen, welke rijwielen met hulpmotor met
een rijwiel gelijk gesteld worden. Het
toenemend aantal ongevallen met de
bromfietsers, die niet weten waar ze
zioh aan te houden hebben, vereist
naar de mening van de K.N.A.C. een
direct ingrijpen. De toestand zal hier
door al veel verbeteren, hoewel nadere
maatregelen voor de bromfiets wellicht
overwogen dienen te worden. Aanslui
ting by de Belgisch bepaling waar
onlangs een cylinderinhoud van 50 cc
als grens werd gesteld, verdient naar de
mening van de K.N.A.C. aanbeveling.
PAARDENTRANSPORT IN FRANK
RIJK OPGEHOUDEN.
Nederlander eiste 6 millioen francs.
Tien paarden, toebehorend aan het
Spaanse leger, die van Spanje naar
Ierland gezonden waren, om daar aan
concoursen-hippique deel te nemen en
thans op de terugweg waren, zijn en
kele dagen in Bayonne (Franse Pyre
neeën) vastgehouden.
De wagon werd door de politie op
een zijspoor gezet en verzegeld, zulks
op verzoek van de Nederlander H. J.
A. Castelijns, een leverancier aan het
Spaanse leger, die verklaard had. dat
dit leger hem nog 6 millioen francs
schuldig was. Als betaling van deze
schuld eiste hy de 10 paarden op.
Een Franse rechtbank heeft echter
beslist, dat de paarden aan het Spaanse
leger toebehoren en toestemming gege
ven het transport voort te zetten. De
heer Castelyns woonde enkele jaren
geleden in Den Haag en was op Duin-
digt geen onbekende. Thans vertoeft
hij meestal ln het buitesland. vooral in
Spanje en Frankrijk.
REVOLVER-RUZIE
In de nacht van Woensdag op Don
derdag, na sluiten van de café's en de
kermis te Oosterhout, kreeg een groep
van ongeveer 40 mensen, op de Tilburg-
seweg te Oosterhout onenigheid. De op
gewonden gemoederen zochten een uit
weg en vonden deze op de gevel en de
ruiten van een café, welke zwaar be
schadigd werden. De vrouw van de
caféhouder kreeg het hierdoor zo op
haar zenuwen, dat zij een revolver,
waarvoor zij een vergunning had, te
voorschijn haalde en hiermede op de
ruziemakers schoot. Een andere vrouw
liep hierbij een schot in haar rechter-
bovenbeen op en moest in het zieken
huis wprden opgenomen.
De politie kon zonder gebruik van
wapens de gemoederen bedaren. De
vrouw van ce caféhouder is in verze
kerde bewaring gesteld.
Antiquair: een uitstervend
ras?
(Speciale berichtgeving)
De collectie antiquiteiten, bijeenge
bracht op de vandaag te Delft begon
nen „Kunst en Antiek-beurs", heeft
volgens deskundige raming een
waarde van ongeveer vier millioen
gulden. Zjj is geëxposeerd evenals
vorige jaren in een aantal zaaltjes
van het roemruchte „Prinsenhof", cn
men had voor een dergelijke tentoon
stelling in ons land moeilijk een ge
bouw kunnen vinden, dat zich naar
sfeer en naar inrichting zo volkomen
aanpast bij al deze kostbaarheden aan
porselein en zilver, aan schilderijen,
tapijten en juwelen.
De derde Kunst- en Antiekbeurs te
Delft is een treffende uiting van het
ernstige streven van onze antiquairs om
Nederland in de internationale handel
weer de vooraanstaande plaats te doen
bezetten, welke het voor de oorlog heeft
ingenomen.
Amsterdam was toen na Londen en
Parijs de derde kunsthandelstad van
Europa en Nederland is hard op weg in
z n oude glorie te worden hersteld.
Vertegenwoordigers van Nederlandse
firma's zwerven overal over de wereld
en zij worden gewaardeerd om hun uit
gebreide algemene vakkenis, die ln me
nig opzicht in tegenstelling staat tot de
veel meer „gespecialiseerde" wetenschap
van de buitenlander.
Allengs breidt onze internationale
handel zioh weer uit. Alleen via de van
Rijkswege ingestelde „Stichting voor de
Kunsthandel", die alle transacties met
buitenland controleert en ze zo nodig
kan tegenhouden, werd in 1948 omgezet
voor een waarde van 1>2 millioen gul
den Daarna steeg dat bedrag: in 1949
tot 2'i' millioen en in 1950 tot 4 mil
lioen gulden, terwfjl in de eerste helft I
van het lopende jaar reeds een totaal
van 2M- millioen gulden werd over
schreden.
Uiteraard is hierbij de binnenlandse
handel natuurlijk niet meegeteld.
Het aantal deelnemers aan de Delftse
expositie is wat kleiner dan vorige ja
ren, toen men telkens een 18.000 bezoe
kers heeft gehad, verdeeld over ongeveer
drie weken Het algemeen beeld is noch
tans zo mogelijk nog mooier en impo
santer dan voorheen.
In een enorme kom uit de Ming-
période. opgesteld aan de Ingang van
een der kamers, zwemmen goudvissen,
en in een kast, langs» de wand vindt
men prachtig, met de hand geschilderd
Delfts blauw. Er is een draagbaar orgel
uit de Renaissance-tijd. kunstig besne
den en met suggestieve Frans Hals
figuren gesierd, dat indertijd in Noord-
Holland werd gemaakt en een 30 a 40
jaar geleden uit de Hurst-verzameling
in Amerika weer werd aangekocht. Het
is naar men meent het enige
exemplaar van dit soort dat ooit werd
vervaardigd.
„Delfts wit" wordt nu als een grote
zeldzaamheid op deze beurs tentoon
gesteld.
Ontzaggelijk veel porselein en aarde
werk is er uit China.
Oogverblindende juwelen en diaman
ten pronken elders onder het licht van
felle schijnwerpers en er zijn Joodse
trouwringen uit de 15de en 16de eeuw,
uit Venetië: geheel van goud, met een
soort „opbouw", welke een bedehuis
schijnt voor te stellen. En met een op
gelegde spreuk van zwart email ringen
zo groot, dat zij na de huwelijksplech
tigheid wel nooit meer gedragen zul
len zijn!
Er is tenslotte een kamertje, ge
heel in 17de eeuwse stijl, en in een
andere zaal „als kostelijk decor, een
18de eeuws behang, dat oorspronkelijk
uit Zwolle afkomstig is.
De Delftse Kunst- en Antiekbeurs is
het bewijs, dat de Nederlandse kunst
handel weer meetelt op internationaal
terrein. Intussen is het dc vraag of j
onze antiquairs hun vooraanstaande
positie op de lange duur wel zullen
kunnen handhaven. De opvolging in
de antiquiteitenhandei geeft immers
reden tot bezorgdheid. Ondanks alle
IW Wijlt opgewekt en
onvermoeibaar
met de heerlijk
^ertrissende
Je
parlementen, bv. in de vorm van een
periodiek-vergaderende commissie, be
staande uit leden der betrokken parle
menten. De aanwijzing der leden van
de Nederlandse delegatie in zo een
Commissie of Raad zou geheel aan de
Staten-Generaal zelf kunnen worden
overgelaten.
Wat het passief kiesrecht betreft, zal
als regel op de voorgrond moeten staan
dat gekozen worden leden van de Sta
ten-Generaal of andere politieke figu
ren.
Als bijlagen zijn aan het rapport o.a.
toegevoegd een overzicht van de samen
werking tussen regering en Parlement
inzake het buitenlands beleid ln andere
landen en een overzicht van de verschil
lende internationale organisaties.
De nieuwe Verkeerswet:
Wielrijders mogen slechts êeD per
soon medevoeren.
VEILIG VERKEER
mm
(Van een speciale medewerker)
Wanneer ge verneemt, dat deze brief
uit 'n oord, genaamd Fort Dix komt,
moet dat vooral geen illusies opwekken
omtrent een schilderachtige, oude ves
ting met metersdikke muren, bastions
en grachten. Integendeel, schilderachtig
is het hier ganselijk niet en een stenen
huis vrijwel niet te vinden, maar daar
tegenover staat, dat dit een van de
grootste Amerikaanse militaire trai
ningskampen is, omgeven door een
oefenterrein, waarnaar generaal Hassel-
mann en de zijnen, zuiver technisch be
zien, met zeer jaloerse blikken zouden
kijken: een onafzienbaar bos van lage
eiken en dennen, waar de Amerikanen
met hun overvloed aan „Lebensraum"
weinig aan te verliezen hebben en waar
in bijgevolg grootscheepse vernielingen
door artillerie en infanterie aangericht
kunnen worden.
In het centrum van deze weinig
boeiende, doch nuttige militaire wilder
nis staan honderden witte houten oa-
rakken en woonhuizen waar om en bij
25.000 soldaten en hun instructeurs hun
home hebben, en vooral de leden aer
laatste categorie, die der permanente
bewoners, zouden dit oord, een kilome
ter of tachtig Zuidelijk van New York
gelegen, hoogstwaarschijnlijk als straf
kolonie beschouwen, zo zij zich niet,
dank zij hun auto's, in de vrije uien
naar de strandjes aan de kust van New
Yersey, naar Philadelphia en bij wat
aantrekkelijkheden van het vak voelen
de meeste jongeren er niet veel voor,
en slaan zij andere wegen in. Het
totaal aantal handelaren reeds be
duidend verminderd in dc oorlog
krimpt allengs meer in.
„Een uitstervend ras?"
Meer dan één ingewijde heeft ons
verklaard, dat het inderdaad die kant
dreigt op te gaan)
BINNENLAND
De vereniging „Het Nederlands Land
huishoudkunde CongTcs" houdt 13 cn 14
September a.s. te Deventer het 98ste con
gres.
Het bezoek aan de F.F.-veredellngs-
lentoonstelllng te Enschede overtreft verre
de verwachtingen. De organisatoren zijn
door de toevloed verrast. Uit het naburige
Duitse grensgebied is de belangstelling
zeer groot, maar ook Belgen en Fransen
melden zich ln vrij grote getale. De afde
lingen landbouw en veeteelt alsmede de
rundveeshow. waar het puikje van de
Nederlandse veestapel aanwezig is. trekken
enorme belangstelling.
Vrijdae 1.1. werd de eerste rechts
hogeschool op Sumatra, de „Pantjaslla"
te Padanc officieel geopend. Tot dusver
zijn 80 studenten Ingeschreven.
Met de volgende schepen kan zee
post worden verzonden De data, waarop
de correspondentie uiterlijk ter post moet
zlln bezorgd, staan, tussen haakjes, ach
ter de naam van het schip vermeld.
Indonesië: m.s. ..Indrapoera" (27 Aug.):
Nieuw Guinea: m.s. ..Tclemachus" (29
Aug.): Antillen: ms. Oranjestad" <4
Sept.): Suriname: m.s, „Stentor" (28
Aug.); Australië vla Engeland (25 Aug.):
Canada: ms ..Prins Alexander" (28
Aug.); s.s. „American Lawyer" (30 Aug.)
Door het breken van een dam te
Cardenas, een stadje ln de Mexicaanse'
staat San Luis Potosl. zlln 30 personen
verdronken. Mogellik zal het aantal do
den tot 50 mannen vrouwen en kinde
ren stlleen. 20 personen zlin ernstig ge
wond. veertig hulzen geheel vernietigd.
De Bond Heemschut houdt Vrijdag
7 September a.s zijn algemene ledenver
gadering ln het stadhuis te Alkmaar,
Zweden heeft een belanerilke ex
portorder bil de Nederlandse schoenen
industrie geplaatst, nl. 60.000 paar da
messchoenen. die op korte termlin gefa
briceerd en geleverd zullen worden.
Ongeveer 60 Nederlandse gezinnen ln
het district van Brockville (Ontario) zlln
bezie met de bouw van een kerk. waar
zowel diensten ln het Nederlands als in
het Engels gehouden zullen worden, daar
zii de Engelse diensten moelliik kunnen
voleen. Deze gezinnen zlln lid van de
Hervormde Christelijke Beweging Bethel.
BUITENLAND.
De Amerikaanse senaat heeft zich
eens verklaard .met de door het Huls van
Afgevaardigden aangenomen resolutie,
waarin het congres zich uitspreekt voor
schorsing van de handel met Tsjecho-
Slowakile tot de correspondent van „As
sociated Press" William Oatls. zal ziln
vrijgelaten.
Boven het vliegveld van Lynton on
Ouse (Yorkshire) Is een ..Meteoor"-
straaljager. die een oefenvlucht maak
te. ontploft. De piloot kwam om het
leven.
Bil het opstllgen is een Catalina
vllegboot van de Amerikaanse marine bil
Atlanta tegen een klip gevlogen en bran
dend neergestort 8 Amerikaanse marine
mannen kwamen om het leven.
Op een bil zonder congres van de
..Afrikaner Partll" in Zuid-Afrika. onder
leiding van de minister van financiën
Ha venna. is met algemene stemmen be
sloten tot vereniging van de partll met
de Nationalistische Partll" van dr. Ma-
lan.
Een typhoon heeft gisteren boven
Zuid- en Midden-Korea gewoed. die
zware schade heeft toegebracht aan
hulzen en de oogst, Ruim 550 personen
werden dakloos, toen zware zeeën tegen
de Zuidkust sloegen en vele houten hul
zen aan het strand van Poesan mee
sleurden of overstroomden. Een halve
kilometer van de rails tussen Taedjon
en de haven in het Zuid-Westen Yosoe
werd weggespoeld
Volgens officiële cijfers wordt de
schade in Mexico City tengevolge van de
zware regens op twintig millioen pesos
geschat.
Joeeo-Slaviê heeft de Donau-com-
mlssie een nota gezonden, waarin wordt
medegedeeld, dat Joego-Slavlë ziln eigen
reglementen voor de scheepvaart op deze
waterweg zal vaststellen.
In Alaska is een Amerikaanse mili
taire Dakota neergestort Allo inzitten
den. negen ln getal, zlln omgekomen Dit
ls het zesde vliegtuigongeluk in twee
maanden. Het aantal doden of vermisten
ls thans tot tachtig gestegen.
De Franse voddenmilllonnalr" Jo
seph Joanovlcl. die ln 1949 tot vijf Jaar
gevangenisstraf werd veroordeeld. ..we
gens collaboratie met de Duitsers" is na
twee jaar vrijgelaten. Hi| heeft dit te
danken aan een clementle-maatregel en
aan zijn goede gedrag.
Het Duitse Roode Kruis zal maon-
delilks een speciaal eenheldspaket zen
den naar de „14.000 Duitse krijgsgevan
genen ln de Sovjet-Unie. wier adressen
bekend zlln".
Nlcastro (Zuld-Italië) ls door een
onweer getroffen. Eén man ls om het
leven eekomen. Twee mannen zijn ern
stig gewond. Twee transformatorhuizen
?iin uitgebrand en twee kerken werden
beschadigd.
Dc werkzaamheden aan de nieuwe
centrale van dc P.N.E.M. aan de
Amer. ten Zuiden van de Biesbos,
waarvan dc oprichting van grote
betekenis is voor de electriciteits-
voorziening van Brabant, vlotten
goed. Overzicht van de stand van
de werkzaamheden: op de voor
grond de kraanbaan voor de aan
voer van de brandstof.
SCHEEPSBERICHTEN.
ALBLASSERDIJK. Houston—R'dam. 23
/8 v. LondenAntw.; RLHENA, R'dam-
Buenos Aires. p. 23/8 Fernando Noronha
Rlo de Janeiro: AMSTELDIJK. R'dam
New York. 23/8 BremenAntw.; BILLI
TON. SoerabajaBaltimore. 23/8 v. Pt
SwettenhamPenang; CALTEX DELFT
(T). SldonR'dam. p 23/8 Flnlsterrc;
CALTEX NEDERLAND (T). R'dam—Sl
don. p. 23,8 Malta; DRENTE Packust
Bombay. 23 8 v. TJ. PrlokSingapore;
DU1VENDRECHT (Ti, 24-8 Lagos verw. v.
Bonny; HELDER 23/8 v Montevideo te
A'dam; JAPARA KRL. R'damMakasar.
24 8 Belawan verw.; LAAGKERK. R'dam
Perz. Golf. 24/8 v. Bahrein te Damman
verw.. LINDEKERK. R'damBasrah, 24/
8 te Pt Said, LOOSDRECHT. Calcutta—
R'dam. 23/8 nog Chlttagon; LOPPERSUM
BoneA dam. p, 23/8 Gibraltar; ORAN
JESTAD. Kingston—A'dam 24/8 Ply
mouth verw.. POLYDORUS. New York-
Java. p. 23/8 Azoren: RUYS Yokohama-
Rio de Janeiro. 24/8 v. Tanga te Zanzi
bar verw.; SALAWATI, MakassarTJ.
Prlok. 24,8 te Semarang verw.; SAPA-
ROEA. R'damCalcutta. 23/8 v. Kosseir
Karachi; SARANGAN, R'dam—TJ. Prlok
24/8 Penang verw.. SLIEDRECHT (T).
23/8 v. CurasaoPt Said; SUMATRA.
VancouverCalcutta. 24/8 Manilla verw.;
TERNATE. 23/8 rede TJ. Prlok verm. 24/8
nm. te TJ. Prlok: TEUCER New York-
Java. 24,8 Singapore verw.; TOSARI. TJ.
PrlokR'dam, 24/8 Padang verw.. AAR-
DIJK. R'damGolfhavens. p 23/8 Miami;
AMSTELVAART. New OrleansNeder
land. p. 24/8 ten Z. Miami; ARIADNE.
24 8 v. A'dam te R'dam: ARUNDO. 24/8
v. R'dam te Newport News: BREDA. Am
sterdamPeru. 23/8 v. Guayaquil—Sala-
verry; CONGOSTROOM. A'dam—W. Afri
ka. 20/8 te Duala; ETREMA 23/8 v. Bar-
meer tijd zelfs naar New York zouden
kunnen begeven. Het is waart'jk geen
wonder, dat een leder in dit land met
zijn enorme afstanden en met zijn vaak
afmattende zomerse hitte als eerste ma
teriële doeleinden voor ogen ziet; een
.car' en een .frigidaire' oftewel ijskast
Deze twee begrippen zijn, volgens mijn
eerste indrukken, aanzienlijk belangrij
ker dan een welverzorgd huis en een
gezellig kleurig tuintje, zaken, waaraan
wij zo zeer ons hart verpand hebben
Tijdens de busrit van New York naar
Fort Dix heb ik gedurende twee uren
niet één huis gezien, dat in een gewone
Nederlandse stad een aanvaardbaar fi
guur zou slaan, maar wel stond deze
route van de eerste lot de batste
meter in het teken van Hare Majeslek.
de auto. Daarbij heb ik dan ln de eer
ste plaats het oog op de waarlijk Ver-
bazingwekkende drukte op de weg Nu
weet ik wel. dat dit parcours naar het
Zuiden door een dichtbevolkt industrie
gebied leidt, en dat ge ergens in de
eenzaamheid van de „Middle West" niet
hetzelfde kunt verwachten, maar feit
is, dat ik op een volgens Amerikaanse
begrippen uitgesproken stil uur van
Broadway af enige uren lang gebost
heb temidden van een opeenhoping van
auto's, waarmee slechts vagelijk de om
standigheden vergeleken kunnen wor
den, welke na 'n geslaagde TT bezuiden
Assen heersen. Alleen met dit verschil,
dat de Amerikanen heel wat beschaaf
der rijden dan onze weggebruikers. Zi)
hebben natuurlijk het grote voordeel,
dat fietsen en ook motorfietsen hier zeer
zeldzame verschijningen zijn, waardoor
er meer vaart in het verkeer komt,
maar daarnaast neem ik toch mijn
denkbeeldig petje af voor het fatsoen,
dat de chauffeurs, zelfs de laconieke
lieden in de taxicabs. hebben voor de
voetganger, die bovendien krachtig ge
steund wordt door een uitgebreid stelsel
van verkeerslichten. Het principe daar
van is zeer eenvoudig en gelijk aan dat
in ons land en de lichtpalen zijn zelfs
ouderwets van lijn, maar dat neemt
niet weg, dat het onbeschrijfelijk drukke
verkeer in het hart van New York,
dank zij deze rode en groene lichten,
perfect verloopt. De brede straten krui
sen elkaar rechthoekig, daarbij naar
schatting van mijn lekenblik wiskundig
zuivere rechthoeken vormend en de
voetgangers behoeven slechts de lich
ten in het oog te houden om zonder
enig levensgevaar van het ene trottoir
naar het andere te kunnen komen. En
zelfs, en hiervoor breng ik dan vooral
mijn eresaluut aan de New Yorkse
automobilisten, wanneer het licht tijdens
de oversteek van de voetgangers van
groen op rood springt, geven de man
nen achter het stuur hem rustig de
kans de overkant t-e bereiken, zonder
hem daarbij met claxongeloei op te
drijven, gelijk een in het nauw gebracht
hert.
Mijn eerste indruk is dan ook onge
twijfeld, dat de Amerikaan zonder rich
tingaanwijzers en met rechts passeren
beter, rustiger en vooral fatsoenlijker
rijdt dan de man achter het stuur in
West-Europa. Dat desondanks veertig
duizend doden per jaar de statistiek der
verkeersongevallen een somber aanzien
geven, zal niemand verwonderen, die
weet, dat er ruim veertig millioen auto's
in Amerika rondtoeren en dat de 140
millioen inwoners er bovendien een zeer
druk gebruik van maken. Die weg naar
Fort Dix werd, zoals gezegd, beheerst
door de auto, niet alleen direct door de
permanente drukte, maar evenzeer in
direct door de entourage: benzinesta
tions, auto-kerkhoven en eet en drink-
gelegenheden langs de weg. waar ae
man met haast binnen weinige minu
ten, zittend aan de bar, kan gebruiken
wat zijn maag hem ingeeft. Want het
tempo en de service in al deze voor ae
etery en drinkerij bestemde Horeca-w-
drijven van New York en omgeving zijn
kortom voorbeeldig. Of je nu een "drug
store' binnentreedt zijnde de drogis
terij op vrijwel elke hoek, die behalve
likdoornpleisters, jodium en vermage
ringspillen nog vele andere zaken ver
koopt en er bovendien een lange toon
bank plus krukken op na houdt c®
,bar', een .foodshop' of welke namen
nog anders aan deze handige zaakjes
gegeven mogen word-en, langer dan twee
minuten behoeft gij beslist niet op uw
gerecht te wachten. En daarbij js ae
keuze dan zeker zo groot als j
bekendste Amsterdamse cafétana s en ae
zindelijkheid, welke bij de ganse proce
dure wordt gevolgd, zeker zo ingrijpen0-
En dit geldt niet voor enkele New Yorj>
se bars (denk niet aan whiskey oi ee
cocktail by dit woord), maar voor ae
zoveel duizend, die er zijn.
ton to R'dam: HYDRA. Guayaquil-Am
sterdam. 23 8 v. Colon—Cartagena; J""»
BAROE,. TJ. Prlok—R'dam. 23/8 750
v. Suez: SARANGAN. R'dam—TJ. «K
24 8 te Penans; STRAAT MALA**£
SingaporeRlo de Janeiro 21'8 v q
nos Aires; TAWALI, 21/8 te Hou»».
AGAMEMNON. 23/8 te Demerara v. a u
ALAMAK. R'dam—Calcutta 23/8
nua; ALGENIB. 24/8 v. R'dam—rw
gre; ANDIJK. R'dam—Golfhayens.-
te Havanna; DIEMERDIJ^Rdam-*^.
kust. 23/8 v. Portland: HERSILIA a
sterdamEcuador. 22/8 te batf*
HESTIA. Callao—A'dam. 24/8 te A»' [8
pen. LAAGKERK R'dam—Basran.^°
Damman LAURENSKERK. R/«van
Golf 24/8 v. A'dam; LEERDAM, 23'1
New York—R'dam: LOENEKKERX. g
terdam-Calcutta. 23/8 te Bombay. r X 8
ALEXANDER. Threerivers—R dam. VJfl
te Hamburg; STAD ALKMAARrtforM.
VlaardlngenNarvik; STAD Haa
vertr. 24/8 v. CasablancaSas v-
RIJN. 23/8 v. Zaandam Nomenu p
CLTEX UTRECHT (T), R'dam-^10^,..
23/8 Gibraltar; CERAM. Calcutta
terdam. 23/8 tc Marseille:
PASSAGIERSSCHEPEN.
GROOTE BEER. A'dam—Australië ljE
575 m. Z.W. Flores—Trinidad:
A'dam—TJ. Prlok. 24/8 te Sou'
mtbamptf:
23 8
1 IJ. r-1 1I.IIS.. É.-X. U w- -p,. m V
WILLEM RUYS. TJ. Prlok—K aUSTE?-'
v. BelawanColombo. NIEUW
DAM. vertr. 24/8 v. R'dam—New
Le HavreSouthampton.
