Voortzetting van de politiek met literaire middelen fllb fflat Ernst von Salomon's „Fragebogen" Zevenhonderd vermiste Duitse soldaten opgegraven Met een enkel woord een. weinig ZATERDAG 4 AUGUSTUS (Van onze correspondent in Bonn) Voor de oorlog was de Duitse schrijver Ernst von Salomon slechts aan enige ingewijden bekend. De problematiek van deze ex-cadct, die, toen de eerste wereld oorlog eindigde, amper do jaren des onderscheids bereikt had, zich als compen satie voor de gemiste loopgraven-ervaring en om aan zijn militaire opleiding recht te doen wedervaren in het vrycorpsenavontuur stortte, medeplichtig werd aan de geruchtmakende moord op de waardevolle Duitse politicus Walter Rathenau en pas ln het tuchthuis tot rustiger nadenken kwam, viel bulten de slagwoorden van de tyd. Z° kon het gebeuren, dat voor hen, die de klok van het „Duitse nationalisme" hebben horen luiden, en niet weten waar de klepel hangt, Ernst von Salomon altyd de politieke moordenaar en, hoewel hij nooit iets met het nazisme te maken heeft gehad of heeft willen hebben, de „Nazi" is gebleven, terwyl anderen in hem een van de belangrijkste en ccrlyksto getuigen van de gedesoriënteerde Duitse geest hebben gezien. De titel van een van zijn boeken „Die Geëohteten" de vogelvrijverklaarden waarmee hij zichzelf en zijn kame raden bedoelt, die zich in de „slappe" ihalfburgerlyk, half socialistische IVei- mar-republiek niet thuisvoelden, is teke nend voor het militante verweer, dat zij de nieuwe maatschappij, die uit de nederlaag van het vaderland verrees, meenden te moeten bieden. Zij waren dus zowel conservatief als revolution- nair. Deze „conservatieve revolutie" speel de. als besef veel meer dan als politieke beweging, in de jaren voor 1933 een grote rol in Duitsland. Ook het natio- inaal-socialisme appelleerde aan dit be sef, dat daarmee, zolang zijn ware ge daante nog niet. duidelijk was, gedeel telijk succes, gelijk het b.v. aanvanke lijk ook een deel van de socialistische arbeiders meesleepte Maar spoedig vol trok zloh de scheiding van de geesten weer. Het is, om dit te begrijpen, nut tig er aan te herinneren, dat uit de rijen van de Duitse conservatieven het enige actieve verzet tegen Hitler is voortgekomen. De samenzweerders, die op 20 Juli 1944 eindelijk de dag geko men achtten, om zioh door een moord aanslag van Hitier te ontdoen, waren typische „conservatieve revolutionnai- ren". Hun noodlot was, dat het buiten land nooit begrepen heeft, wat zij re presenteerden, en dat zU daarom ook niet de steun kregen, waarop zij hoop ten en reoht hadden. In de moordpar tijen, die Himmler na deze 20ste Juli aanrichtte, ging helaas dan ook de eerste garnituur diergenen die aan een na-Hitleriaans Duitsland leiding hadden kunnen geven en daar een over tuigende democratie hadden kunnen vestigen, ten onder. Von Salomon vertegenwoordigde op uiterst individualistische wijze eveneens deze conservatieve revolutie. Wij herin neren ons een gesprek, dat wij aan de vooravond met Menno ter Braak had den, die zich toen grote moeite gaf, aan het begrip democratie een nieuwe, ac tieve definitie te geven. De figuur Von Salomon hield hem daarbij zeer bezig, Het was duidelijk, dat hij in deze lite raire landsknecht, die ln zijn Jonge Ja ren Rathenau had helpen doodsohieten, maar later, toen hij met diens geschrif ten in aanraking kwam, een groot be wonderaar van hem werd en daar ook voor uitkwam, een auteur van het aller grootste formaat had ontdekt, die zijn beeld van Europa naar het Oosten toe afrondde. Nu is dezelfde Von Salomon, in de tussentijd bijkans vergeten, met een boek voor het voetlicht getreden, dat in Duitsland een bepaald verpletterend te noemen succes liccft gehad. Iedere Duitser, die zichzelf respecteert, leest dit boek, hoewel het over de 800 blad zijden heeft en 20 mark kost. Het is het literaire succes in het aan lite raire successen uiterst arme na-oor- logse Duitsland. De uitgever Rnwohlt heeft alle verliezen, die hij met de vorige boeken van Von Salomon, in dertijd eveneens door hem gebracht, geleden heeft, honderd-, ja duizend voudig goedgemaakt. .Der Fragebogen" (de vragenlijst) is n.'et zo maar litteratuur. Dat zou het succes in het tegenwoordige Duitsland, waai- de lectuur van het publiek zich op een niet erg hoog peil beweegt, onmo gelijk kunnen verklaren. Waar het bij dit succes op aankomt, ls dat het met lite raire middelen een voortzetting van de politiek is. Von Salomons literaire middelen zijn af. Nagenoeg alle critici zijn het erover eens, dat het het beste proza is, dat in lange tijd in Duitsland is geschreven. Ging het alleen daarom, dan is von Salomon met dit boek en de Duitse literatuur met von Salomon te feliciteren. Tegelijkertijd is het echter, ondanks zyn 800 blz., een pam flet. „Der Fragebogen" is in de eerste plaats een wraakoefenlng-met-de- pen. En wel wordt hierin wraalk genomen op alle fouten, die de geallieerden ten aanalen van (en ln) Duitsland hebben gemaakt. En omdat er nogal wat fouten zijn gemaakt, onsahuldiger of 6chuldl- AGENDA DAGELIJKS: Alphen aan den RUn (Avifauna): Victor Silvester met zijn Ballroom-orkest, 8 uur nam. (t.m. 18 Augustus). BIOSCOPEN Trianon ..Abbot on Costello in het vreemdelingen legioen" (14 Jaar) Zondag 2.15, 4.30, 7 en 9 15 uur; overige dagen 2.30. 7 en 9.15 uur. Itex „Het zwaard ln de Woestijn" (18 Jaar) Zondag 7.15 en 9.15 uur: overige clagen 7.15 en 9.15 uur. „Allemaal onzin" (a. 1.) Zondag 2 30 en 4.45 uur; overige dagen 2.30 uur. Casino „Charlie Chaplin" (a. 1.) Zon» dag 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur; overige dagen 2.30. 7 en 9.15 uur. Lldo „Dombo" (a. 1.) Zondag 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur: overige dagen 2.30, 7 en - 9.15 uur. Luxor ..Louise Lotte" (14 Jaar) Zondag 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur; overige dagen 2.30, 7 en 9.15 uur. De avond-, nacht- en Zondagsdienst der apotheken te Lelden wordt van Zaterdag 4 Aug. n uur tot Zaterdag ll Aug. 8 uur waargenomen door Apotheek Duyster. Nieuwe Rijn 18, tel. 20523 en de Doeza- Apotheek, Doezastraat 31. tel. 20313. Te Oegstgeest door de Oegstgeester Apotheek. Wilhelmlnapark 8. tel. 26274. Do Zondagsdienst der Huisartsen te Lelden wordt van hedenmiddag 2 uur tot Maandagmorgen 8 uur waargenomen door dc doktoren Van Alphen. Do Haan, De Jager. Simons en Kortmann. Te Oegstgeest door dr Hugenholtz, telef. 20390. ger, vergeeflijker of pijnlijker, meer of minder herstelbaar, hoefde von Salo mon niet te fantaseren om effect te hebben. De vorm, die hij voor zijn anti- geallieerd requisitoir heeft gebruikt, is aie v-an de beantwoording van 131 vra gen, dezelfde vragen, die de geallieerde militaire regering na de bezetting van Duitsland de Duitsers ter invulling gaf, ten einde op deze wel wat Inquisitoriale wijze de graad van hun lnationaal- sooialisme vast te stellen. Het behoeft geen betoog, dat de antwoorden zo uit vallen, dat er van de vragen en de vra gensteller niet veel overblijft. De vra gen hebben dat missohien verdiend, maar met het badwater wordt ook het kind weggegooid. Vooral de Amerika nen, die von Salomon persoonlijk te na kwamen, door hem ln verband met dc moord op Rathenau, waarvoor hy vijf jaar in een cel had gezeten, onder ont- erende omstandigheden zyn Joodse levensgezellin vermocht hij nu voor het eerst overlast niet meer besparen op nieuw gevangen te zetten, komen or slecht af. Zjjn critick op dc Amerikanen is radicaal en daarin worden onver bloemd veel dingen uitgesproken, die andere, niet-communistische Euro peanen vaak alleen maar denken, uit vrees de sovjets ln de kaart te spelen. Von Salomon laat zich door die vrees niet weerhouden en dat is misschien het gevaarlijkste aspect van zyn boek. Voorzover hij de bezettingspolitiek als zodanig oritiseert en ridiculiseert, kan men er ln zekere ain vrede mee hebben, omdat deze reactie eens moest komen en reeds voor het verschijnen van von Salomons boek in volle gang was. Poli tieke verschijnselen zijn soms even on ontkoombaar als natuurverschijnselen. Het onaangename van de Duitse situa tie ls vooral, dat elk Duits verwijt tegen de Westerse landen op zichzelf even begrijpelijk als Westerse verwijten tegen Duitsland het morele potentiëel van de sovjets versterkt. De orltiiek op de crltiek van von Sa lomon is niet uitgebleven. Maar hetzij cmdat von Salomon het voordeel van ce aanval heeft, hetzij omdat de tegen- aanvallers niet over zijn literaire stoot kracht beschikken, het tegen-effect dat zij in Duitsland hebben, ls gering. Aan de andere kant hebben buiten landse uitgevers reeds om zijn boek ge vochten. „Der Fragebogen" zal ln ver- laling in Parijs, Londen, New Yoric, To ronto en Milaan uitkomen. Von Salomon heeft een probleem behandeld, dat de gehele wereld aan gaat: het probleem van een Duitser, die ln geestelijk formaat niet voor dc grootste auteurs van de Westerse lan den onderdoet, maar desondanks de morele grondslagen van dc tegen woordige Westerse wereld uitermate sceptisch beoordeeld. Vele critici hebben zioh van het pro bleem afgemaakt door er opnieuw de aandacht op te vestigen, d'at von Salo mon per slot van rekening medeplich tig is aan de moord op Rathenau en dat ook .Der Fragebogen" niets anders is flan een nihilistiisoh en natlonalis- tisoh schotschrift. Zo eenvoudig is de zaak echter niet. Kon. Militaire Kapel gehuldigd De Haagse burgerij draagt de Kon. Mil Kapel een warm hart toe. Dat ls gisteravond bewezen bij de huldiging, die Den Haag de kapel heeft bereid, omdat haar 75 jaar geleden door Koning Wil lem III het praedicaat 'Koninklijke' ls verleend. Deze huldiging werd voorafgegaan door een jubileumconcert op het feeste lijk met schijnwerpers verlichte Binnen hof. Aan dit concert, dat door ruim 5000 Hagenaars, w.o. tal van burger lijke en militaire autoriteiten, werd be luisterd. werkte behalve de Kon. Mil. Kapel ook de kapel 'de la Garde Grand- Ducale de Luxembourg' en de Belgisohe militaire kapel der Gidsen mee. Na het concert, dat met het Wilhelmus werd besloten, bood burgemeester Schok king de kapel een feestmars aan, zo mogelijk te componeren door een Haags componist. Hierna defileerde een zeven tal Haagse muziekkorpsen voor de kapel en haar buitenlandse gasten. DE GEARRESTEERDE LUCHTVAARTOFFICIEREN. In verband met de arrestatie van twee luchtvaartofficieren, vernemen wij na der. dat de een een 52-jarlge res. luit. kolonel is en hoofd van de Luchtmacht- aanschaffingsdienst. Aangenomen mag worden, dat deze in voorlopig arrest wordt gehouden op vermoeden van mal versaties op 't gebied van de luchtmacht- aanschaffingsdienst. die voor een deel teruggaan tot de jaren 1945 en 1946 toen de staf van de Luchtmacht nog geves tigd was op Ypenburg en een toenma lige luitenant belast was met de inkoop van de uniformen. Hij zou toen de in koopprijzen hoger opgegeven hebben dan ze in werkelijkheid waren en het overschot te eigen bate hebben aange wend. VPRO HEEFT INTERESSE VOOR TELEVISIE. Het bestuur van de VPRO heeft zich tot de Nederlandse Televisie Stichting gewend met de mededeling, dat de VP RO het op prijs stelt om, indien t.z.t. met televisie-uitzendingen zal worden begonnen, bij deze uitzendingen te wor den betrokken. Reeds geruime tijd be staat er ook in vrijzinnig protestantse kringen veel belangstelling voor televi sie-uitzendingen. flngez. Med.-adv.) Britse regeringsdelegatie naar Teheran vertrokken Richard Stokes, de Britse minister voor grondstoffen, is gisteren met vier andere afgevaardigden per vliegtuig uit Londen naar Teheran vertrokken. Op het vliegveld verklaarde Stokes .steeds optimistisch" te zijn. Hij voeg de er aan toe, dat er niets was, dat niet opgelost kon werden als er goede wil aan beide zijden bestond. Vijf vertegenwoordigers van de Ang lo Iranian z\jn met een ander toestel vertrokken en zullen in nauwe verbin ding blijven met de legeringsdelegatie. Stokes verwaohtte hedenmorgen in Teheran te zijn en Maandag een bezoek te brengen aan de raffinaderij te Aba- dan „om poolshoogte te nemen". Sto kes verklaarde nog. een welkomstme dedeling van de Perzische regering ont vangen te hebben, hetgeen hij als „een zeer goed voorteken" beschouwde. De Britse ambassadeur ln Teheran, Shepherd, vergezelt de Britse regerings delegatie. West-Duitsland wenst hogere Kolen-exportprijs De West-Duitse regering heeft beslo ten de export van kolen met terugwer kende kracht van 1 Mei jl. af te verho gen van 11.00 dollar tot 14.50 dollar per ton. Dit besluit wordt echter niet goed gekeurd door het internationale gezags orgaan voor het Ruhrgebied. Schacht naar Soekarno President Soekarno heeft gisteren in antwoord op een vraag van United Press verklaard, dat hij natuurlijk Schacht zal ontvangen. Schacht verklaarde verder dat hij geen idee had hoe lang hij in Indonesië zou blijven, doch ontkende de geruchten dat zijn bezoek enkele maanden zou du ren. Op de vraag of zijn advies Ingewonnen zou worden in verband met financiële kwesties zei Schacht: „Waarom zouden de Indonesiërs mijn advies vragen; zij zijn zeer slim. Doch ik neem aan dat ik verschillende dingen met hoge autori teiten zal bespreken. Italië's „moeder der doden" Werk van een doodeenvoudige boerin (Van onze Romeinse correspondent) Uit Italië, land van felle zondaars en allerzuiverste heiligen, zyn altijd weer dingen te berichten, die bulten dc norm vallen. Ditmaal willen wij eens iets ver tellen over 'Mamma' Lucia uit Cavadel Tirreni. Het is maar een heel eenvoudige volksvrouw en het stadje, waar zij woont, Cava, ten Zuiden van Napels, was altyd een armoedig plaatsje en is nu door de oorlog ten dele verwoest. Hier werd de grote sing geleverd, die volgde np de landing der geallieerden bjj Salemo op 8 September 194?.. 'Mamma' Lucia Apicella is nu 02 jaar oud; zij is analphabeet, evenals haai man, en leeft van een onbeduidende groentenhandeltje en van hot misera bel pensioentje, dat haar man krijgt als Invalide oud-strijder uit de oorlop van 1914/'18. Maar zij werd door de Paus in specials taudiëtie ontvangen, als een vorstin. Zij was de gast van president Einaudi en is thans op reis naar Bonn, waar zij de gast zal zijn van de president der West-Duitse republiek. Haar leven lang is 'Mamma' Lucia een vrouw geweest, steeds bereid anderen te helpen en daarom was het doodgewoon, dat op een regenachtige Februari-och- tend in 1944 een boerenvrouw bij de fruitverkoopster binnen kwam stormen, en in de grootste opwinding vertelde, dat op de straatweg bulten Cava een wolf bezig was een lijk te verscheuren. Zonder een moment te aarzelen, sloot Lucia haar winkeltje en trok er op uit, alleen, in de stortregen. Wat zij vond was dit: een totaal verwilderde herders hond. bezig stukken vlees te scheuren van het been van een gesneuvelde sol daat., een Duitser naar later bleek, die hij langs de berm van de weg had op gegraven. De moedige vrouw verjoeg de hond en zonder zich te laten afschrik ken door de afsohuweiyke lucht van het ontbindende lijk, groef zij met haar naakte handen tot zij de arme resten geheel had vrijgelegd. Op haar schouders droeg zij het lyk naar huis. Van dat ogenblik af stelde zij zichzelf een taak. Dag na dag trok trok zij er op uit in de barre streek van naakte, vrijwel on toegankelijke bergen rondom Cava en eigenhandig groef zij overal de lijken op van de slechts zeer voorlopig begra ven soldaten en verzamelde bijeen wat er nog restte. Zij had geen hulpmidde len van welke soort ook en een eenvou dige kussensloop diende haar voor haar vrome werk. Haar neefje Vincenzo, die lezen en schrijven kan, werd in zekere zin haar secretaris en schreef aan het Vaticaan (pauselijke commissie oorlogs graven), aan het geallieerde opperbevel te Rome, aan de verschillende commis sies voor het inrichten van soldaten- kerkhoven. Steeds weer drong zij er op aan, dat na de dood alle haat moet zwijgen en dat het onmenselijk zou zijn Duitse en fascistische gevallenen aan de wilde dieren over te laten'. Het enige wat zij bereikte, was dat men haar toe stond haar werk voort te zetten, maar zij kreeg generlei hulp. Op eigen kosten liet zij zinken kistjes maken om daarin de gevonden resten bij te zetten en ze, zodra mogelijk, aan de familie te kunnen zenden. Zeven jaren lang heeft 'Mamma' Lucia nu dit werk gedaan. Geen enkele boer uit de omgeving had de moed haar te helpen, omdat de terreinen, waar zij werkt, niet vrij zijn van mijnen. Boven dien verkeerde men in de mening, dat de Duitsers hun doden plachten te be graven juist in de buurt van mijnen velden opdat hun eeuwige slaap door niemand zou worden verstoord. Eenmaal vond zij werkelijk bij het graven een koord, waarvan zij niet begreep, wat het betekende. Een jonge boer, die op een afstand stond toe te kijken, zette het op een lopen, schreeuwende dat dit stel lig een mijn was. Maar 'Mamma' Lucia sprak haar gewone gebed uit: „Ziel van de dode sta mij bij, je weet dat lk geen kwaad ln de zin heb", en rukte aan het koord, dat een rest bleek te zijn van de kleding van een reeds tot skelet vergane dode. Op deze ongelofelijke wijze heeft Lucia geheel alleen zevenhonderd als 'vermist' gesignaleerde Duitse soldaten opgegra ven en ook een vijftigtal Amerikanen en Engelsen, die op zo onherbergzame plaatsen waren gevallen, dat de 'Allied war graves commission', welke met de meest moderne hulpmiddelen alle slag velden in Italië afzoekt, ze niet gevonden had. Zorgvuldig verzamelt zij steeds do cumenten, brieven, foto's, de militaire herkenningsmedaille, enz. Tevens knipt zij een stukje van de uniform en een haarlok af, om dit alles afzonderlijk aan de familie te zenden. Aan een Duitse vrouw, die haar een smeekbrief schreef, of zij toch niet iets wist over haar zoon, die als 'vermist' was opgegeven na de slag bij Salerno, stuurde zij het houten kruisje, dat op zijn graf had gestaan, na daarin met een gloeiend ijzer dc Ita liaanse versegels te hebben laten bran den: „O wind van de Tyrrheense zee, Jij die mijn naam kent, ga en kus dc witte lokken v.an mijn verre moeder". Ik weet, dit is geen prettig onder- BINNENLAND Kolonel-vlieger-waarnemer J. L. Zee- gers. zal op 10 Augustus het commando over de luchtbasis Twenthe overdragen aan majoor jhr mr R. W. C. G. A. Wlttert van Hoogland, ln verband met zijn benoeming I tot commandant van de tactische lucht macht. met standplaats Eindhoven. Do Federatie van zilver- en goud smeden houdt op 24 en 25 September a.s. haar congres te Nijmegen. BIJ K.B. Is met Ingang van 16 Augus tus a.s. aan P. S. van 't Hanff, dlc de pensioengerechtigde leeftijd heeft bereikt, eervol ontslag verleend uit zijn functie van Inspecteur-Generaal voor de Scheepvaart, onder dankbetuiging voor de langdurige en zeer belangrijke diensten, door hem ln zyn funotle aan den lande bewezen. Gisteren heeft dc burgemeester van Amsterdam uit do handen van de heer George Seabury. vertegenwoordiger voor Nederland van do Pan-American World Airways, het erelidmaatschap ontvangen van dë CUpperclub te New York. ln ver band met zijn vele verdiensten op het gebied van dc burgerluchtvaart. De club telt 1300 leden over do gehele wereld. Verschenen ls de Memorie van Ant woord van de Minister voor Uniezaken en Overzeese Rijksdelen en van de Minister van Buitenlandse Zaken op het voorlopige verslag van de Commissie van Rapporteurs uit de Eerste Kamer over de ontwerpen van wet tot vaststelling van dc hoofd stukken Unieaangelegenheden en Departe ment voor Uniezaken en Overzeese Rijks delen der Rijksbegroting voor het dienst jaar 1951. I BIJ de boring van de Ned. Aardolie- maatschappij te Wanneperveen ls. gelijk gemeld ,op 1400 meter diepte gas aange troffen. Thans wordt deze laag aan een productleproef onderworpen teneinde de waarde van de gasvondst nader te waar deren. BUITENLAND Een accountant ln Florence, Gastone Testa, heeft een els tot schadevergoeding Ingediend tegen de Italiaanse minister van financiën, die tevens president van het tabaksmonopolle is. De accountant heeft een slgarot gerookt, waarin zich een vogel veertje bleek te bevinden. Hij zou daar door ziek geworden zijn en een belang rijke zakentransactie hebben gemist! By een grote brand in een graan- _n kunstmesthandel te Bétliune Noord - Frankrijk) ls een schade aangericht, die op 80 tot 100 mlllioen francs wordt geschat. De Oost-Duitse vice-premier Walter Ulbrlch heeft in Oost-Berlijn een groot monument van Stalln onthuld. Het bron zen beeld zal dag en nacht door een ere wacht van de Oost-Duitse volkspolltle worden bewaakt. - Het Amerikaanse bureau voor buiten landse vermogens heeft 35.000 dollar, die voor Edda Clano. de dochter van Mussolini en weduwe van de voormalige Italiaanse minister van buitenlandse zaken, op een Amerikaanse bank waren gestort, ln be slag genomen. De bond van Duitse industriëlen heeft by de West-Duitse minister van cconomi- Naar officieel te Belgrado ls bekend gemaakt, heeft Joego-Slavië bij Roemenië cn Hongarije opnieuw geprotesteerd we gens „het uitlokken van grensincidenten". sche zaken. Erhard, en by vlce-kanseller Bluecher ln zijn hoedanigheid van minis ter voor het plan-Marshall aangedrongen op terugkeer tot liberalisatie Het organisatiecomité van het Jeugd- festlval van Beriyn heeft een telegram aan de Britse premier gezonden, waarin ge protesteerd wordt tegen het optreden van de Britse regering tegen personen, die deel wensen te nemen aan het festival De Poolse ambassadeur te Londen heeft een nota gepubliceerd, waarin Polen protesteert tegen net ln beslag nemen van twee tankschepen, die door een Poolse maatschappij ln Engeland besteld waren. De Egyptische minister voor de natio nale economie heeft zyn ontslag aangeboden „wegens gebrek aan harmonie tussen hem cn de andere kabinetsleden over de wet geving op de pers". De Egyptische Kamer van Afgevaardigden heeft n.l. het wets ontwerp Ingetrokken, dat de regering vol macht zou geven bladen te verbieden of te waarschuwen, die deelnamen aan een „campagne om het grondwetteiyke regiem te ondermynen". Het havenplaatsje Potosl. ln Nicara gua aan de kust van de Stille Oceaan gelegen, ls vernield door eon eruptie van de Coslgulna-vulkaan. Volgens ae eerste berichten ls het aantal slachtoffers groot. De vulkaan was sedert 1835 niet meer actief geweest. De Llncolnbommenwerper van de R.A.F„Arles", die vorige week over de Noordpool ls gevlogen, is gisteravond te Elelson Field (Fairbanks In Alaska) op- f;estegen voor de terugreis naar Manoy n Lincolnshire. - Eén geallieerde functionaris heeft medegedeeld, dat de geallieerden hebben i Ingegrepen bij de handelsbesprekingen tussen West-Dultsland en Tsjecno-Slowa- kije. teneinde te voorkomen, dat metaal- i schroot naar laatstgenoemd land zal gaan.'l ^JllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllHjc Woord van Bezinning 1 JJ V Volgens de schrijver van het boek Genesis zou het Gods oorspronke lijke bedoeling zijn geweest, dat de mens zonder moeite zich zou voe den met de vruchten der bomen, die begeeriyk waren voor het oog en goed tot spijs en dat de mens zioh om de kleding niet zou behoe ven te bekommeren. In werkelijkheid is het anders uitgelopen. „In het zweet uws aanschyns"! „Het werken, het moeten wer ken. is een straf, een zinloos dra ven" wil de half-Oosterse schrijver hiermee zeggen. Hoewel ook wy daarvan, allen op onze wijze, we ten, komt toch alleen een mens met vacantie ertoe, deze dingen met smart te bedenken! Wij hebben echter tegelijk óók het gevoel, langzamerhand niet meer anders te kunnen. „Rustloos werken vroeg en laat" ls het devies van'ons hele Wes ters e mierenleven geworden. De overlevering zegt, dat Hugo de Groot reeds als gymnasiast bo ven zijn schrijftafel twee Latijnse woorden gehangen had: „Hora ruit". De tijd snelt. Ook Hugo de Groot was reeds bezeten van de gedachte, in zijn leven tijd tekort te komen om alles te doen, wat hij zich voorgenomen nad. Wij kunnen er overigens zeker van zijn, dat deze angst ook in het leven van Hugo de Groot veel kapot ge maakt heeft. Hora ruit". De tijd snelt. En iedereen sohynt bang te zijn, dat zijn levenstijd te kort is. om te doen wat hij zich had voorgesteld. De tijd snelt en eist daarom snel heid en wy worden de slaven van die tyd en van die snelheid. Voor de mens. die in het moderne zakenleven, bedrijfsleven, fabrieks leven staat, behoeven deze dingen niet te worden uitgelegd. Een anecdote vertelt over een Chinees, die in New-York de weg vraagt aan een Amerikaan. Er zyn meerdere mogeiykheden, doch de Amerikaan beveelt hem één ln het bizonder aan. „Deza weg neem ik zelf ook al tijd" zegt hy „want dan win lk drie minuten." De Chinees kijkt de Amerikaan eens aan en zegt dan glimlachend (natuurlyk glim lachend, want hy is een Chinees): „En wat doet U dan in die drie minuten?" Over dit onderwerp is al heel wat „gefilosofeerd". Stilzwijgend nemen wy altyd maar aan. dat de wereld en het werk en de tyd ons maken, maar we zouden óók kun nen zeggen, dat wy hier invloed op kunnen hebben. Dat de mens toch altyd nog zyn eigen wereld scheppen kan. De tyd snelt. Zeker. Toch is dit 5 maar betrekkelijk waar. Want het hangt er maar van af, hoè wy hem l&ten snellen. Omdat we aan de ty'd en aan het werk! hebben toegestaan 5 ons te beheersen, omdat we van dé tyd en van het werk! zo'n I eisende dwingeland hebben ge. maakt, daarom ook gaan wij aan veel dingen, die wezenlijke, be- langryke bestanddelen der schep- ping zijn. stilzwygend voorbij. We i gaan voorby aan wezenlijke, schone dingenwaar tyd voor nodig is. I Zeer inspirerend zijn in dit opzicht de woorden, die de, in de I oorlog omgekomen, schryver-piloot Antolne de St. Exupery eens schreef „In October 1940, toen ik terug was uit Noord-Afrika, waarheen ons eskader was uitgeweken, stond 1 myn auto bloedarm opgeborgen In I een stoffige garage. Toen heb ik paard en wagen ontdekt en het I gras en de bomen en de schapen. De bomen bleken niet te dienen, zoals ik altyd gedacht had, om de maat te slaan achter de autorui- ten bij een snelheid van 130 kilo- I meter. Zij lieten zioh aan my zien in hun eigen tempo, namelijk in het langzaam doen groeien van allerlei vruchten. De schapen bleken een ander doel te hebben dan in de weg te I lopen en Je gemiddelde te drukken. 1 Neen. ze bleken wol te produceren. Ook al weer in hun eigen tempo, namelijk één vacht per jaar, maar dan ook van goede kwaliteit. En ook het gras bleek betekenis i te hebben, want het was voedsel voor de sohapen. En ik voelde mij herleven in dat eeuwige stukje wereld en vond, dat ik mijn hele i leven een idioot was geweest." Tot zover Antolne de St. Exupery, piloot en profeet van onze tyd. Eenvoudige gVKlaohten, eenvou- dige woorden, die wy niet zul- 1 len verwezeniyken! Straks wacht ons immers weer hetzelfde mierenleven! Maar evenals de St. Exupery het I uitspreekt, zullen ook wy schuld- bewust tel hoopvol toegeven: dat er iets biyft, dat méér is dan wer- 1 ken en produceren, méér dan een f haastig en druk leven, méér dan „geen tyd hebben", méér dan i myn tyd beter kunnen besteden". Dat „meer dan" vond eens zijn uitdrukking in de woorden van dat aloude „evangelie der onbezorgd- 1 held", dat zegt: „Ziet naar de le- liën des velds en naar de vogelen des hemels. Zyt gy niet meer dan i deze?" Inderdaad! A. J. SNAAYER. 1 HlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllinrE werp, niet voor u om over te lezen en niet voor mij om over te schrijven. Het is ook geen prettig werk voor deze oude Italiaanse vrouw. Maar hoeveel troost heeft zy gebracht in honderden gezin nen, die nu althans weten, waar hun jongen gevallen is en die het stoffelijk overschot toegezonden krijgen, opdat zy het kunnen laten bijzetten. Thans heeft een firma uit München geld beschikbaar gesteld voor haar. haar man en het neefje om naar Dutisland te komen. Zy brengt 108 zinken kistjes mee met de overblyfselen van de ge sneuvelden, die zy in dit voorjaar heeft opgegraven en die zy zelf aan de families zal brengen. Waarschyniyk zal zij erg worden gevierd, maar zy is een dood eenvoudige ziel. die daar helemaal geen prys op stelt. Haar grootste wens is, dat de geallieerde bezettingsautoriteiten in Duitsland een verzoek voor haar willen richten tot Stalin om naar Rusland te mogen gaan. waar zy, zo nodig geheel alleen, de ïyken zou willen opgraven van de gesneuvelde Italianen. Lukken zal het haar wel niet in deze verdeelde wereld. Maar het doet goed te weten, dat onze tyd, naast tal van weinig aantrekkeiyke figuren, ook mensen voortbrengt, als deze 'moeder van alle doden'. Bank Holiday 1400 Engelsen komen over Maandag is ln Engeland beursvacan- tie en velen maken van dit extra-lange weekeinde gebruik om naar het buiten land te reizen. De KLM heeft extra vliegtuigen, waaronder DC-4's, dlc 57 personen kun nen vervoeren, ingeschakeld om een re cord aantal passagiers naar ons land te vliegen. Meer dan 1400 personen zullen vóór morgenavond naar Amsterdam rei zen. Een ambtenaar van de KLM heeft verklaard, dat de maatsohappy nog meer passagiers had kunnen krygen. als er meer vliegtuigen beschikbaar waren geweest. BOESMAN LANDDE VLAK VOOR „IJZEREN GORDIJN". Dank zij de claxon van een politie auto uit Wolfenbüttel zyn de Neder landse ballonvaarders, de heer en mevr. Boesman en de heer de Vos, slechts enkele meters voor de Russlsohe zone gedand. zy waren met Westenwind Oostwaarts afgedreven en besloten een tussenlanding te maken ten Zuiden van Wolfenbüttel om daar naar de juiste ligging van de Russische zonegrens te vragen. Een politieauto had de ballon reeds enige tijd gevolgd en by de goed geslaagde tussenlanding verklaarde de West-Duitse politie-inspecteur, dat de ballonvaart kon worden voortgezet. De polltie-auto bleef de ballon eohter na zitten en toen de ballonvaarders by het Niemandsland waren aangekomen, toe terden de politie-agenten ter waarschu wing driemaal De tweede landing vlak voor een Russische grenspost verliep vlot. Inmiddels ls de ballonéqulpe Boesman teruggekeerd voor een aantal ballon- tochten ln ons land. VLOEDGOLF VAN NIEUWBAKKEN CHAUFFEURS Nog nooit heeft het zo storm gelopen met de aanvragen van nieuwe rijbewyzen ln Noord-Holland, en wellicht ook niet ln andere distrioten van het land. Wat Noord-Holland betreft werd onlangs het record van 700 aanvragen per dag genoteerd en gemldeld is deze dagno tering ruim 500 per dag. De overvloed van nieuwbakken chauf- ferus wordt vooral veroorzaakt door de vacantie, daar er velen zyn die met een huurauto de straat op willen. Bovendien komen de talryke emigranten om een rybewys, omdat zy liever „van alle markten thuis" in het vreemde land aankomen. Drama uit '47 opgehelderd AUTO MET RESTEN VAN 2 INZITTENDEN. Het mysterie uit 1947 van dc plotse, linge verdwijning van een Haags za kenman en een Utrechts meisje, heeft gisteren zijn uiteindelijke oplossing gevonden in dc ontdekking van een afschuwelijk drama, dat zich, nu 4 jaar en 3 maanden geleden, in het water van de Brabantse rivier de Donge moet hebben afgespeeld. Pon tonniers uit Geertuidenberg, die op manoeuvre waren, hebben onder Raamsdonksveer de met een dikke korst modder en mossels overdekte auto opgetakeld, waarin zich beider stoffelijk overschot bevond. Volgens deskundigen is er geen misdrijf in het spel, aldus „de Telegraaf". Ruim vier jaar geleden werden de Haagse politie-instanties opmerkzaam gemaakt op de onverwachte en spoor loze verdwijning van de Hagenaar die te Amsterdam een bedrijf in verdel gende middelen moet hebben geleid. Tegelijkertijd werd de recherche te Utrecht gewaarschuwd, dat een meisje uit deze stad werd vermist Het politie-onderzoek, dat zich zelfs tot in het buitenland uitstrekte, wees uit, dat de man cn het meisje, na een tochtje door Zeeland, het laatst waren gesignaleerd te Bergen op Zoom en wel op een avond om halfelf. Sindsdien ont brak elk spoor. Gisteren nu waren pontonniers uit Geertruidenberg in de Donge bezig met oefeningen. Een van hun vaartuigen had het anker laten vallen bij de oude aan legsteiger van de pont by RaamsdonKS- veer. Toen de pontonniers het anker wilden ophalen, bleek dit vast te Tot hun verbazing brachten zij tenslotte na veel moeite, een complete auto bo ven water, waarin zij tot hun ontstelte nis op de achterbank twee skeletten en een door het water aangetaste reistas aantroffen. De pontonniers stelden de Rijkspolitie te Raamsdonksveer van hun afzichte- lyke ontdekking in kennis. Deze stelde vast, dat de stoffelijke overschotten ai- komstig waren van de Hagenaar en net Utrechtse meisje. De auto bleek een ia- brieksnieuwe blauwe Ford '47. wel" de Hagenaar die overigens niet in nci bezit was van een rijvaardigheidsbewijs vier weken voor zijn dood had Om vangen. Drie van de vier banden ston den nog geheel op spanning, de vlerae was leeg Het dak van de wagen was zwaar gedeukt door een overvarena schip. De portipren waren gesloten m de reistas bevond zich o a. een bedrag aan bankpapier, dat vrijwel geheel was vergaan. Ook de kleding van de beioe slachtoffers was. op de schoenen na, ge* heel vergaan. Naar de mening van de politie-oes- kundige dr J P. L. Hulst uit Le^en die de sectie heeft verricht, is dit dra- ma zuiver en alleen te wijten aan ee ongeluk. Sportflitsen uit dc Omstreken VOETBAL NOORDWIJK—ZUIDVOGELS. Hedenavond om kwart voor zeven «pw NoordwUk op haar terrein een vrien schappeiyke wedstryd tegen Zuidvogels u» Hulzen. SCHAKEN WEDSTRIJD TEGEN BADGASTEN- Ook dit Jaar organiseert de Noordwij** ae schaakvereniging Daniël Noteboom ee» wedstrijd tegen badgasten De ontmoejms wordt Dinsdagavond a.s. gespeeld ln 0610 post. Aanvang 8 uur.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 2