Generaal Ridgway nodigt uit tot wapenstilstandsbesprekingen De verdediging van West-Europa WEERBERICHT Oliegeschil vandaag voor het Internationaal Gerechtshof Bijeenkomst op Deens hospitaalschip voorgesteld Directeur: J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer f. 5.15 per kwartaal; f. 0.40 per week Telefoon Dir. en Adm.: 25041; Red. 21507 Succes voor Moskou! Het wil ons voorkomen, dat het voor stel Malik reeds zijn profijten begint af te werpen! Althans van de zijde van Moskou bekeken. Zoals bekend, deed Malik zijn sug gestie tijdens een radiorede in Amerika, waarbij het niet vaststond, dat de Sov jets daarachter stonden, ook was dat wel aan te nemen, daar een Sovjet diplomaat dergelijke stappen niet pleegt te doen zonder ruggespraak te houden met zijn machthebbers. Alle twijfel dienaangaande is overi gens verdwenen, sinds de Amerikaanse ambassadeur te Moskou, admiraa1 Kirk, de Sovjet-leiders in Rusland zelf om opheldering vroeg. Duidelijk bleek daar bij, dat Malik inderdaad namens het Kremlin had gesproken, al was de toe lichting van een aard, dat grotendeels de waarde van de Sovjet-suggestie werd beknot Bedoeld wordt immers alleen te ge raken tot een staken van het vuren en zulks door overleg tussen de beide be trokken staven, dus tussen generaal Ridgway als opperbevelhebber der VN.- legers en de opperbevelhebber der Noord Koreanen, al dan niet gekend de be velhebber der Chinese „vrijwilligers". Houdt men daarbij vast aan een terug trekken op de 38ste breedtegraad, dan zijn de verbondenen reeds direct in het nadeel, daar aan die scheidingslijn geen enkele natuurlijke verdedigingslinie is gelegen, terwijl de verbonden troepen die thans, enige tientallen K.M. over deze willekeurige scheidingslijn, we 1 hebben Doch wat betekent in wezen een sta ken van het vuren, wanneer daarachter niet de mogelijkheid ligt om tot een oplossing te geraken van het conflict zelf? Zonder dit laatste zou een wapen stilstand een slag in de lucht zijn Het wordt intussen reeds duidelijk, dat, gaat men het conflict zelf benaderen, direct alle vraagstukken zullen worden gesteld, die thans door het Kremlin zijn vermeden te noemen' Als het terug trekken van alle buitenlandse troepen de erkenning van het Peking-China en op de achtergrond de afstand van For mosa 1 Weer eens een handige procedure van de Russen, die, we hebben daarop reeds eerder gewezen, handige diplomaten zijn. Een camouflage-politiek wordt ge voerd van zeldzame handigheid Gezien de jongste verklaring van de Amerikaanse minister van buitenlandse zaken. Dean Acheson, heeft Washington ruimschoots door, waarom het gaat en dat is geruststellend, maar helaas schijnt dit niet overal zo scherp te worden onderkend. De reacties uit Frankrijk b.v. zijn van een dergelijke aard dat er alle reden is om zich on gerust te maken. Te Parijs hoort men immers reeds geluiden over een vijf- mogendheden-conferentle, wanneer de wapenstilstand zou zijn gesloten, waarbij als vijfde mogendheid dan Peking China zou fungeren! Daarop zit Peking om zo te zeggen te springen! Welk een succes zou het voor Mao zjjn om ten koste van een staken van het vuren hetgeen bovendien immers niets zegt, daar hervatting der vijande lijkheden toch op ieder gewenst ogen blik mogelijk blijft! aan de groene tafel te kunnen plaats nemen Zoals bekend, heeft Engeland het bewind van Mao reeds officieel erkend en zou Frankrijk daartoe ook wel wil len overgaan. Het is echter Washington, dat daaraan niet denkt en zelfs, mocht de V N. daartoe willen besluiten, waar schijnlijk van het veto-recht gebruik zal maken! Zo dreigt het Malik-voorstel de on enigheid tussen de drie Westelijke gro ten scherper dan sinds lang te demon streren. En het is langzamerhand toch wel bekend, hoe het Kremlin juist uit Is-, om een wig te drijven tussen de Westelijken. Malik zelf.heeft zich overigens reeds teruggetrokken en het spel verder in handen gegeven van Gromyko! Wat dat zeggen wil, behoeft o.i. geen nader commentaar Wij vrezen, dat voor de zoveelste maal de V N. zich weer eens door de schijn zal laten bedriegen en zich in slaap zal laten sussen terwille van een Pyrrhus- overwinning. Een staken van het vuren in dergelijke omstandigheden kan o.i. moeilijk anders worden gekwalificeerd. Vergilius schreef eens: ik vrees de Grieken, al brengen zii geschenken. Het wil ons voorkomen, dat dit hier vol komen op zijn plaats is! Juist wanneer Moskou zich toeschietelijker toont, wees dan op uw hoede Maar deze weg der verzoening wordt betreden! MATTHEWS VERTEGENWOORDIGER VAN TRUMAN IN EUROPA Francis Matthews, de' onlangs be noemde Amerikaanse ambassadeur voor Ierland, heeft te Omaha in Nebraska verklaard dat- hij meer dan ambassa deur In Ierland zou zijn, nl. vertegen woordiger van president Truman op het contingent. Matthews verklaarde voordat hij naar Washington afreisde tegenover verslaggevers: „Ik zal meer tijd in an dere hoofdsteden van Europa dan in Ierland doorbrengen." Droog weer De Bilt verwacht tot morgenavond: Aanvankelijk nog veel bewolking, maar morgen ook opklaringen. Droog weer. Weinig wind. Iets hogere temperaturen. (Opgemaakt te 10 uur). 1 JULL Zon op: 4.23 uur; onder: 21.03 uur. Maan op: 1.34 uur: onder: 19.23 uur. Hoogwater te Katwijk te 1.13 en 13.42 uur (2/7 te 1.59 en 14.27 uur). Bit nummer bestaat uit tien pagina's 90ste Jaargang No. 27341 LEIDSCH DAGBLAD Het Engelse standpunt (Speciale berichtgeving). Vandaag begint in het Vredespaleis te Den Haag de behandeling van een ge schil, dat de gehele vrije wereld met de grootste zorg vervult: de nationali satie van de Anglo-Iranian Oil Com pany. Sir Eric Becket, juridisch adviseur bij het Engelse ministerie van buitenlandse zaken, die agent is van Engeland in het geschil, heeft gistermiddag op een pers conferentie in de Britse ambassade te Den Haag het Engelse standpunt in deze kwestie uiteen gezet. Op 26 Mei van dit jaar hadden de Engelsen het oliegeschil reeds voor het Internationaal Gerechtshof gebracht. Engeland had het hof toen gevraagd Perzië uit te nodigen het geschil aan een arbitrage-uitspraak te onderwerpen of indien dit bui ter. de bevoegdheid van het hof valt, cm het optreden van Per zië te brandmerken als in strijd met het internationale recht. De Engelsen, aldus sir Eric Becket. hoopten door rechtstreekse onderhandelingen met Teheran tot een vergelijk te kunnen komen. Doch de onderhandelingsmissie keerde onverrichterzake naar Londen terug De besprekingen waren volledig mislukt. Eerst toen besloot Londen het hof te vragen voorlopige maatregelen aan te geven. Op 22 Juni overhandigde de Engelse gezant in Den Haag. sir Phi lip Nicholls, de adjunct-griffier van het hof het tweed0 Britse request. Hierin werd het hof om verzocht: a. De Iraanse regering te verzoeken elke maatregel tegen de Anglo-Iranian j op te schorten totdat het hof een be slissing heeft genomen over het eerste Britse verzoek. b. Tunssentijdse maatregelen aan te geven voor de protectie van de belan gen van de Anglo-Iranian. De Engelsen stellen in het request een aantal maatregelen voor ter be scherming van personen en eigendom men. Het Britse verzoek is gebaseerd op artikel 41 van het statuut, van het in ternationaal Gerechtshof en op artikel 61 van het reglement van het hof. Arti kel 41 geeft het hof bevoegdheid voor lopige maatregelen aan te geven tot bewaring van de rechten van ieder der partijen. Deze maatregelen moeten on middellijk ter kennis worden gebracht van de partijen en van de Veiligheids raad. Volgens artikel 61 van het reglement kan het aangeven van tussentijdse maatregelen worden gedaan op elk ogenblik, nadat de zaak voor het hof is gebracht Het verzoek heeft voorrang boven alle andere zaken. De beslissing hierop zal worden beschouwd als een dringende zaak. Het hof kan andere voorlopige maatregelen aangeven dan in het Engelse request zijn voorgesteld, doch eerst moeten de partijen gelegen heid hebben gehad hun zienswijze aan het b\f voor te leggen. Perzië, zo zei sir Eric Becket. schijnt de jurisdictie van het hof te betwisten, doch het bof beslist in geval van me- nihgsversc^'l zelf over deze vraag. Vol gens de TJigelse afgevaardigde is liet mogelijk, dat het hof tussentijdse maat regelen aangeeft nog voor het vastge steld heeft of het jurisdictie in dit ge schil heeft. Becket wees in dit verband op de urgentie van deze zaak. Voor de beoordeling of het hof bevoegd is. is tijd no lig en wat ls er sedert 22 Juni. toen het tweede Engelse request werd ingediend, al niet gewijzigd in de toe stand? Volgens de Engelse vertegen woordiger heeft het Permanente Hof van Justitie vroeger reeds dezelfde weg bewandeld. Sir Eric Becket heeft. op deze pers conferentie slechts de juridische kant van het vraagstuk benaderd. Op vra gen niet een politiek karakter wilde de Engelse afgevaardigde niet ingaan. De algemene bedrijfsleider van de Brits-Iraanse oliemaatschappij, Eric Drake, heeft voor zijn vertrek uit Basra naar Londen verklaard, dat hij nog maals bevel had gegeven, dat het werk in de raffinaderij te Abadan en de olie velden aldaar zo lang mogelijk moest worden voortgezet Als de raffinaderij zou worden geslo ten, zou het enige tijd duren voor de werkzaamheden weer kunnen worden hervat. Indien de raffinaderij geheel afgekoeld zou raken, zou het misschien zelfs een maand duren, voor zij weer volledig in bedrijf zou kunnen zijn, al dus Drake. DEMONSTRATIE TE TEHERAN Te Teheran is gisteren de grootste anti-Britse demonstratie gehouden Een menigte van naar schatting 10.000 per sonen drong aan op vervanging van de Britse olietechnici door Sovjet-Russi sche. D? politie was aanwezig en hield de wacht voor de Britse en Amerikaanse ambassades. De demonstranten gingen, zonder dat incidenten waren voorgevallen, uiteen, nadat verscheidene sprekers er op aan hadden gedrongen, dat de Britten on middellijk uit Perzië zouden worden verwijderd. ADENAUER NAAR V.S. UITGENODIGD Kanselier Adenauer van West- Duitsland is door prof. George Shuster, commissaris van de Verenigde Staten in Beieren, die John Mac Cloy naar j Washington vergezelde uitgenodigd voor een bezoek aan de verenigde Staten. Generaal Ridgway, opperbevelhebber der verbonden troepen in Korea, heeft de opperbevelhebber der Noordelijke troepen uitgenodigd tot een bij eenkomst met z«n vertegenwoordiger aan boord van een Deens hospitaal schip in de haven van Wonsan ter bespreking van een wapenstilstand, al dus heeft het Amerikaanse ministerie van buitenlandse zaken medegedeeld. De haven Wonsan ligt aan de Oost kust van Noord-Korea. ongeveer 125 km ten Noorden van de 38ste breedtegraad. De boodschap van Ridgway, die hem door president Truman was gezonden en die geadresseerd was aan de opper bevelhebber van de comrriunitische strijdkrachten in Korea, luidt: ,Als opperbevelhebber van het com- rrjmdo der V.N. heb ik opdracht gekre gen u het volgende mede te delen: Mij is medegedeeld dat u een bijeen komst zou wensen ter bespreking van een wapenstilstand, die voorziet in het. staken van de vijandelijkheden en alle daden van gewapend geweld in Korea met voldoende waarborgen voor de handhaving van een dergelijk bestand. „Na de ontvangst van een mededeling van u. dat een dergelijke samenkomst verlangd wordt zal ik bereid zijn mijn vertegenwoordiger te benoemen. Ik° zal tezelfdertijd ook een datum voorstellen waarop hij met uw vertegenwoordiger zou kunnen samenkomen Ik sfel voor dat een dergelijke bijeenkomst zou kun nen worden gehouden aan boord van een Deens hospitaalschip in de haven van Wonsan. Ezel met vier ..staarten". Deze merkwaardige combinatie van dier cn machine was te zien op het station voor landbouwonderzoek te Fernhurst in Engelandwaar mm o.m. proeven neemt met bestrij- dingsmethoden van voor de land bouw schadelijke insecten. Een machine voor het verstuiven van verdelgingsmiddelen is gemon teerd op de rug van grauwtje, dat aldus een ..bijdrage" levert in het wetenschappelijk onderzoekings werk. SPEL WORDT VOORTGEZET! De Britse minister van buitenlandse zaken Herbert Morrison, is bereid het Russisch aanbod een vraaggesprek met hem te publiceren, te aanvaarden, al dus deelde het Britse ministerie van buitenlandse zaken mee. Twee weken geleden daagde Morrison bet Sovjet-russische blad „Prawda" uit zijn commentaar op de wereldgebeur- tennissen te publiceren. Donderdag nam de „Prawda" de handschoen op, op i voorwaarde, dat de Britse bladen er in toe-Temden het Russische antwoord te I publiceren. w.g, M. B. Ridgway Generaal van het Amerikaanse leger Opperbevelhebber van het com mando der V.N." De bekendmaking van generaal Rldg- way's stappen geschiedde gelijktijdig op het Ministerie van Buitenlandse Zaken en dat van Defensie te Washington, voorts te Tokio en op het hoofdkwartier van de Verenigde Naties. De opperbevelhebber van de Noord- Koreaanse strijdkrachten is maarschalk Kim il soeng. Hij is tevens premier van Noord-Korea. De Noord-Koreaanse com mandant te velde is de veteraan gene raal Peng teh hoeai. Het Deense hosp.taalschip is het 8457 ton metende motorschip .Jutlandia", dat door de Deense regering ter be- beschikking van de V N. werd gesteld. De gevechtslinie in Korea strekt zich thans uit van een pupt aan de West kust even ten Zuiden van de 38ste breedtegraad, loopt vervolgens naar het Noorden tot ongeveer dertig km ten Noorden van de breedtegraad in het midden van Korea en eindigt ten slotte aan de Oostkust veertig km ton Noor den van de breedtegraad. Afgezien van een kustgebied ten Noord westen van Seoel, de Zuid-Koreaanse hoofdstad, zijn in geheel Zuid-Korea thans geen Noord-Koreaanse troepen meer. maar kleine groepen guerillas trij- ders zijn nog actief in de bergen van Zuid-Korea. In een bericht uit Tokio wordt ge zegd, dat de „Jutlandia" voor anker lag in de haven van Poesan in Zuid-Korea. maar dat er aanwijzingen waren, dat het schip onmiddellijk zou kunnen'ver trekken. De reis van Poesan naar Wonsan neemt normaal ongeveer 24 uur in be slag. De Deense regering heeft het gebruik van de „Jutlandia" als plaats van ont moeting tussen de opperbevelhebbers in Korea goedgekeurd. (De „Jutlandia" heeft plaats voor 300 patiënten. De Deense regering heeft onlangs te kennen gegeven, dat zij het schip ook na eventuele staking van het vuren ter beschikking zal stellen voor de gewonden in Korea) Aan generaal Ridgway zijn instruc ties gezonden, opgesteld met goedkeu ring van alle aan de actie in Korea deelnemende landen. Lovett, de plaatsvervangende Ameri kaanse minister van defensie, zei, dat de instructies Ridgway de macht gaven om volgens zekere richtlijnen te han delen. Hij noemde deze richtlijnen niet. Hij voegde hieraan toe. dat iedere voorwaarde voor 'een staken van het vuren zou moeten worden goedgekeurd te Washington. Verwacht wordt, dat Ridgway ge machtigd is het volgende voor te stellen: 1. Een gedemilitariseerde zone van 32 km. breedte over Korea, 2. Neutrale waarnemers om in Noord en Zuid-Korea toezicht te houden, 3. Geen vervoer van wapens, munitie of versterkingen naar Korea, 4. Geen overschrijding van de linies door vliegtuigen. De militaire bevelhebbers zouden het vraagstuk van waarborgen tegen een heropenen van de vijandelijkheden be preken. Het door de Amerikaanse minister an buitenlandse zaken, Acheson, tot uitdrukking gebrachte Amerikaanse standpunt was. dat de grootste zeker heid tegen toekomstige aanvallen zou zijn het terugtrekken van alle Chinese troepen naar Mandsjoerije. Over het geheel heei'st er optimisme over het bereiken van resultaat! De Noord-Koreaanse regering heeft verzocht, dat haar vertegenwoordigers zullen worden uitgenodigd tot deelne ming aan de conferentie welke een vredesverdrag met Japan zal bespre ken, aldus meldt radio-Moskou. De regering wenst deelneming op ge lijke voorwaarden als de vertegenwoor digers der andere betrokken staten. Voorts wordt verklaard, dat een vre desverdrag met Japan niet zou kun nen worden voorbereid zonder de rege ring van de Chinese volksrepubliek. „De Chinese volksrepubliek is de voornaamste factor voor de vrede in het Verre Oosten en zonder haar deel neming heeft geen enkele vredesrege ling hetzij juridische hetzij effectieve kracht" HET POKKENGEVAL TE GELEEN. Het ligt ln de bedoeling de bevolking van Geleen ten getale van 23.000 zielen binnen 4 dagen te vaccineren. 17 con- tactgevallen zijn in hun huizen ge ïsoleerd. Een volksdansfeest, dat morgen ge houden zou worden, is op initiatief van de organisatoren uitgesteld. Gewezen wordt intussen op het feit. dat Geleen volkomen buiten de door touristen bezochte streek ligt. Op de aardappclveiling te Groote* broek-Bovenkarspel. de grootste op dit gebied in ons land. worden thans dagelijks ongeveer 300 schuiten of punters met aardappelen geveild. Reeds geruime tijd voor de aanvang van de veiling liggen de zwaar be- laden vaartuigjes bij het veiling- gebouw te wachten. Een overzicht van de aardappel-> vloot Spanningen in protestantse gemeente te Soerabaja Ds SIAHIAJA UIT AMBT ONTHEVEN (Telegrafisch van onze correspondent te Soerabaja) Een ernstig conflict is uitgebroken in de Protestantse Gemeente van Soe rabaja tussen het Nederlands en het Indonesisch deel der kerk. Er beston den reeds lang moeilijkheden over beleidskwesties, welke tot uitbarsting kwamen door een onenigheid over de bestemming van het gebouw van de kerkeraad. De Indonesische sectie van de gemeente nam het besluit ds Teng- ker te schorsen. Zjj was hiertoe échter onbevoegd. De Synodale Raad gaf daarom op dracht het besluit te herroepen, hetwelk geweigerd werd. De Raad heeft thans de voorzitter van de kerkeraad. ds Siahiaja. uit het ambt van voorganger te Soerabaja ontheven en verder twee leden van de kerkeraad geschorst. Moeilijkheden bij kerkdiensten zijn als gevolg hiervan niet uitgesloten. De hulp van de politie indien nodig zal worden ingeroepen. Marshall niet geheel tevreden De Amerikaanse minister van Defen sie generaal George Marshall, heeft voor de commissie voor buitenlandse za ken van het Huis van Afgevaardigden zijn teleurstelling uitgesproken over de vorderingen van de Westeuropese lan den bij de organisatie van hun defensie. „Het spijt me te moeten meedelen, dat enige van deze landen om de een of andere reden niet alles schijnen te heb ben gedaan, wat zij konden doen", al dus Marshall. De minister zei. dat de Verenigde Sta ten er op moesten rekenen ten minste no? drie jaren vele millioenen aan bui tenlandse militaire hulp te moeten be steden. Nieuwe E.C.A. toewijzingen voor ons land Het Bureau vóór Economische Sa menwerking heeft machtiging verleend voor nieuwe toewijzingen aan Neder land en Denemarken voor in totaal 15.800 000 dollar. Hierdoor wordt het ge zamenlijke totaal van de ECA toewijzin gen sedert dit orgaan in het leven werd geroepen gebracht op 11.587.339.000 dollar. Van de nieuwe toewijzingen heeft ons land 13 millioen dollar ontvangen voor de aankoop van ruwe katoen en 1% millioen dollar voor zeevracht. SOC. EC. RAAD ADVISEERT OVER WERKLOOSHEIDSWET. In verband met het feit, dat door de regering een beslissing moet worden ge nomen omtrent de datum van inwer kingtreding van de werkloosheidswet, hebben de ministers van Ec. Zaken en van Sociale Zaken het advies gevraagd van de Sociaal-Economische Raad om trent de Invloed, die invoering van de nieuwe verzekering zal kunnen uitoefe nen op het prijs- en loonpeil en daar mee op de algemene economische positie hier te lande Aan de Raad ls gevraagd zijn oordeel vóór 1 Augustus a.s. te wil len geven. ,Het voortzetten van de Amerikaanse hulp bij het organiseren van de defen sie van de vrije wereld is een project van zelfbelang voor dit land en van de hoogste en meest dringende urgentie", zo verklaarde Marshall. Van de 6.300 millioen dollar, bestemd voor militaire hulp alleen, is het meren deel voor West-Europa. „Ik denk", zo vervolgde Marshall, „dat de gelden, die voor ons militaire hulpplan gevraagd zullen worden, tenminste over de fiscale jaren 1053 en 1954 het zelfde bedrag zlu- len omvatten als hetgeen thans gevraagd wordt". .Hierna zouden de Westeuropese landen zover met hun productie gevorderd moe ten zijn. dat de Amerikaanse hulp ge leidelijk zou kunnen worden verminderd. Marshall zei ten slotte. da<t het minis terie van Defensie zich duidelijk bewust was van de kosten van het hulpprogram ma (ongeveer 15 procent van de defen siebegroting over het fiscale Jaar dat eindigt, in 1952). maar voegde hieraan toe. dat het moreel in West-Europa ver beterd was sinds het sluiten van het Noordatlantisch verdrag en het ver trouwen en de vastberadenheid van de deelnemende landen aanzienlijk was toe genomen in het afglopen jaar." De Franse afgvaardigde in de raad van plaatsvervangers der Noordatlanti- sche verdragsorganisatie en voorzitter van de conferentie over de kwestie van het Europese leger. Hervé Alpland. heeft gesproken over de moeilijkheden om het Franse plan voor een Europees leger in praotijk te brengen. Hij zei. dat er niet voldoende voortgang was gemaakt om in Juli zoals de plannen waren de volgende bijeenkomst van de Atlantische raad te houden. Deze zou nu waarschijn lijk ln September gehouden worden. De benoeming van een minister voor Europese defensie werd nog besproken. Alpland zei dat alle Atlantische pact- landen hadden goedgekeurd een verde diging tussen de Rijn en de Elbe sterk genoeg om een aanvaller af te schr ƒ- od te bouwen Denkbeelden om zich ook maar tijdelijk van het continent terug te trekken, waren verworpen. ZATERDAG 30 JUNI 1951

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1