let Koninklijke bezoek aan
Luxemburg
Hartelijk contact met
Nederlandse kolonie
M. eert nagedachtenis van Luxemburgse
gevallenen en Koning Willem II
Sovjets handhaven eis inzake
Atlantisch pact en Amerik. bases
over zee
Engeland doet inzake Perzische olie
beroep op Internationaal
Gerechtshof
Een sovjet-voorstel inzake Korea
op komst?
EERBERICHT
Jaargang DONDERDAG 21 JUNI 1951 00 J No. 27333
«urs J. W. Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1. Lelden - Giro no. 57055
[redactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer t 5.15 per kwartaal: 10.40 per week Telefoon Dir. eD Adm.: 25041; Red. 21507
(Telefonisch van onze speciale verslaggever)
Moeilijk is het om bepaalde hoogtepunten op te merken in dit bezoek
Landsvrouwe aan het vriendelijke en gastvrije Luxemburg, dat zich let-
en figuurlijk van zijn zonnigste zijde heeft geteond en welk bezoek van-
feitelijk op eclatante wijze zijn einde heeft gevonden in het zo pitto-
gelegen Vianden.
Immers iedere ontvangst en elke tocht door de hoofdstad of een der om-
adc plaatsen vormde een gebeurtenis op zichzelf en had haar eigen be
Met haar charmante glimlach, Haar grote interesse en zeker niet in de
Ete plaats door Haar eenvoud, heeft Koningin Juliana de harten van alle
mburgers gewonnen.
beminnelijkheid, waarmede het Vorstelijk Paar het volk van Luxem-
tegemoet is getreden, heeft elkeen getroffen.
er gewaardeerd heeft men de krans-
door Koningin en Prins gister-
lig aan de voet van het monument
de gevallenen uit de twee wereld-
gen. Deze symbolische handeling is
a als een blijk van oprecht en har-
t medeleven met het diepe leed, dat
Tee gruwelijke oorlogen ook over
nnburg is gekomen en waarvan de
evenals in Nederland, nog geens
zijn uitgewist. Van zeer bijzondere
is geweest de gala-soirée in het
Municipale. Een zeer select ge-
nap was voor deze avond, waar-
het programma bestond uit een
ïlvoorstelling, uitgenodigd. Het wa
de leden van de regering, parlement
•et. corps diplomatique en de Lu-
turgse society.
opgestelde gendarmes in groot
met kolbakken, het ere-escorte
de militaire politie, de overdadige
nenweelde, bestaande uit witte,
>en blauwe hortensia's in de gangen
:o de trappen en zeker de avondtoi-
ii van de dames, zomede de zeer
gala-uniformen, hebben tot het
rrijk karakter van de avond bijge-
Q
het bezoek aan de Arbed-werken
ddelange. boden, zoals gemeld. Ko-
3 en Prins op de Nederlandse am
ide aan het Groothertogelijk gezin
lunch aan. Slechts de leden van
gevolg van beide vorstenhuizen za-
aan deze maaltijd aan.
verband met het intieme karakter
lit samenzijn werden er geen offi-
redevoeringen afgestoken.
CONTACT MET HOLLANDSE
KOLONIE
9 de aansluitende receptie heeft Ko-
in Juliana behalve vooraanstaande
emburgse persoonlijkheden, een ver-
avroordiging van de Nederlandse ko-
aan zich laten voorstellen. Lang-
heeft Zij zich met allen onderhou-
salons van de legatie hadden een
end aanzien gekregen door een ver-
i? van anjers, in allerhande kleu-
fn van de Nederlanders had zijn drie
iaën meegenomen die gekleed wa-
jurken in de nationale kleuren,
cel belangstelling toonde Hare Ma-
voor de afvaardiging van de Lux-
urgse jeugd, met wie Zij problemen
^fende jeugdvormnng en -organisa-
Wsprak.
slot van deze ontvangst heeft de
ingin nog een korte redevoering uit-
iken; „Het heeft Mii biy gestemd",
sprak onze Vorstin ,de Neder
ig kolonie hier biieen te zien U zult
Hker met ons eens zijn dat wij hier
zeer buitengewoon hartelijk welkom
'Q gehad, waar wü allen zeer blij
moeten ziln omwille van de natio-
vriendsohap en de Benelux. Ik
er bü zeggen, dat dit niet in de
plaats t-e danken is aan de goede
i die de Nederlandse kolonie hier
Nederland gevestigd heeft."
KRANSLEGGINGEN
Greeks vier uur begaven Koningin
*na en Prins Bernhard zich naar de
de la Constitution waar zich het
'ment voor de gevallenen bevindt
•elk monument tijdens de recente
ling door de Duitsers ernstig is be-
di?d.
alleen omdat de Duitsers meenden,
Luxemburg geen aanspraak mocht
"n op enige souvereiniteit.
krans welke werd gelegd bestond
Jfote anjers. Een commgnie van de
"'hertogelijke Garde en een ere-
hement van de gendarmerie brach-
>!i deze plechtigheid de eerbewijzen
volgens hebben Koningin en Prins
een krans gelegd bij het standbeeld van
Koning Willem II. Het was juist 110 jaar
geleden, dat de Koning het grootherto
gelijk beheer over Luxemburg had aan
vaard.
Te voet begaven de vorstelijke gasten
zich naar het plein, waar het monument
staat. De neergelegde krans bestond uit
paarse irissen en witte anjers.
TONEELVOORSTELLING IN
PALAIS MUNICIPALE
Duizenden hadden zloh in de voor
avond verzameld voor het Palais Muni
cipale. Omstreeks negen uur arriveerden
het Nederlandse Vorstelijke Paar en de
Groothertogin, benevens Haar gemaal
Prins Feiix, Prins Jean en de drie
Prinsessen.
In de zaal was op het podium een loge
ingericht waarboven een baldakijn was
aangebracht. Hare Majesteit was ge
kleed in een turkoise toilet, met grote
witte sjaal. Zij droeg het lint van de
Orde van de Eikenkroon waarop enkele
diamanten. De Prins was gekleed
gala-tenue van generaal der grenadiers
en droeg het Ordelint behorende bij het
Ridderschap van de Gouden Leeuw. De
zelfde versierselen droegen Grootherto
gin Charlotte en Prins Felix
In het helle licht der schijnwerpers
flonkerden de diamanten.
Het geheel was werkelijk een onver
getelijke aanblik Nadat, het Wilhelmus
had weerklonken werden twee korte to
neelstukken opgevoerd. Met grote be
langstelling werd de voorstelling door de
vorstelijke personen gevolgd Koningin
Juliana die zichtbaar vermoeid was door
het, overladen programma van de dag en
bovendien bleek te kampen m/ït een
lichte verkoudheid, gaf steeds het sein
tot. applaus.
De executanten, allen amateurs, wer
den in de pauze aan de vorstelijke per
sonen voorgesteld^.
Voor vandaag staat een bezoek aan
het stamslot, van de Nassau's te Vian
den en aan een sanatorium op het pro
gramma.
Voortzetting te Parijs
gevraagd
De Sovjets hebben gisteren geant
woord op de Westerse nota van 15 Juni.
In de Sovjet-nota wordt gezegd, dat
de.Sovjet?regering „verbaasd is, dat de
drie Westelijke afgevaardigden bang zijn
in te stemmen met een discussie van
het Atlantische pact in de raad van
ministers van buitenlandse zaken".
„Het is bekend, dat de Sovjet-rege
ring pacten voor wederzijdse bijstand
heeft, met China, Polen, Tsjecho-Slowa-
kije, Hongarije, Roemenie, Bulgarije,
Finland en ook met Frankrijk en Groot-
Brittannie. De Sovjet-regering heeft er
geen bezwaar tegen, dat welke dezer
pacten ook wordt besproken en in de
raad van ministers van buitenlandse
zaken, indien de Westelijke mogend
heden dit wensen".
In de nota wordt de wens uitgespro
ken, dat de plaatsvervangers hun
huidige beraadslagingen te Parijs zul
len voortzetten om overeenstemming
te hereiken over plaatsing van het
betwiste punt (het Atlantisch pact en
de Amerikaanse bases overzee) in het
agenda-gedeelte, waarin de punten
worden genoemd, waarover geen over
eenstemming is bereikt. Dit is nodig,
omdat deze kwestie de belangrijkste
oorzaak van de spanning in Europa
is, welke spanning ook de Westelijke
mogendheden willen opheffen, aldus
de nota.
In de nota wordt voorts gezegd, dat
alle kwesties, welke de Westelijke mo
gendheden besproken wilden zien, op de
agenda waren opgenomen met de volle
dige goedkeuring van de Sovjet-afge
vaardigde. Door het Sovjet-voorstel af
te wijzen plaatsten de Westelijke mo
gendheden de Sovjet-Unie in een po
sitie, waarin zij niet dezelfde rechten-
geniet als de drie andere landen. De
Sovjet-Unie kan dit niet aanvaarden,
aldus de nota.
De Britse afgevaardigde, Davies, zei
dat de Sovjet-Russische nota zeer
duidelijk niet een aanvaarden van
het aanbod der Westelijke regering
was.
Hij zei. dat hjj zijn regering de nota
zou doen toekomen en dat hij zo snel
mogelijk zou antwoorden.
Davies zal de 74ste bijeenkomst van
de plaatsvervangers bijeen roepen, wan
neer de Westelijke afgevaardigden ant
woord van hijn regering hebben ont
vangen.
De Westelijke afgevaardigden hebben
een half uur over de Russische nota
beraadslaagd.
17 Communisten in Amerika
gearresteerd
Officieel is te New York medegedeeld,
dat 17 personen bij overvallen in New
York en Pittsburgh zijn gearresteerd,
beschuldigd van samenzwering tot om
verwerping van de regering dei Verenig
de Staten.
De procureur-generaal, Howard Mc
Grath en Edgar Hoover, directeur van
de F.B.I., zeggen in een gemeenschape-
lijke verklaring, dat alle aangehoudenen
officiële posities in de communistische
partjj innemen of hebben ingenomen.
Slechts twee weken geleden werden
bij besluit van het oppergerechtshof de
vonnissen tegen elf van de hoogste par
tijleiders gehandhaafd. Dit besluit gaf
het ministerie van justitie de vrije
hand tot optreden tegen de lagere par
tijleiders. Het ministerie heeft meer dan
twee jaar hierop gewaoht.
In de officiële verklaring wordt ver
der gezegd, dat sommigen der gearre
steerden tot de nationale partijcommis
sie behoren, die kort geleden was ge
vormd ter vervanging van de commissie
waarvan de leden ontbraken, omdat hun
vonnissen bevestigd waren.
GEEN SABOTAGE.
Ontploffingen op twee Britse schepen.
Walter Edwards, burgerlijk lid van de
staf van de Britse admiraliteit, heeft in
het Lagerhuis medegedeeld, dat uit on
derzoekingen naar de ontploffing van
het Britse ammunitieschip „Bedenham"
te Gibraltar op 27 April j.l. niets gevon
den is. dat op sabotage wijst. Ook zijn
er geen aanwijzingen van sabotage bij
de ontploffing van de Britse „Indian
Enterprise" in de Rode Zee op 19 Juni
1950.
Bij de ontploffing van de met 500 ton
munitie geladen Bedenham" (1.192 ton)
kwamen twaalf mensen om het leven;
bij die van de „Indian Enterprise" (7.000
ton), met 580 ton ontplofbare stoffen
op weg naar Calcutta, overleefde slechts
één lid van de bemanning van 74 kop
pen de ramp.
EINDUITSLAG
FRANSE VERKIEZINGEN.
De zetelverdeling in het Franse par
lement. nu nog slechts twee zetels uit
de overzeese gebiedsdelen moeten wor
den verdeeld, is als volgt:
Communisten 103 (183)
Gaullisten 118
Socialisten 104 (104)
MRP 85 (173)
Radicalen 94 (43)
Gematigden en conservat. 98 (28)
Anderen 23
Standpunten lijken
onverzoenlijk
De Perzische premier, Mohammed
Mossadeq, heeft op een spoedbijeen-
komst van het kabinet medegedeeld,
dat hjj het parlement vandaag om
een vertrouwensvotum zal vragen
over zijn politiek aangaande de natio
nalisatie van dc olie-industrie.
Hjj zal tevens een speciaal wetsont
werp gericht tegen sabotage op de
olievelden en in de olieraffinaderijen
indienen.
Daarin wordt ojïi. voorzien in de
doodstraf Verdachten zullen door spe
ciale tribunaals worden berecht.
Na de spoedbjj een komst verklaarden
leden van het Perzische kabinet, dat
zij niet bang waren, dat Perzië de olie
installaties niet zou kunnen beheren,
wanneer de Britse technici zouden ver
trekken. Zij waren het meest bevreesd
voor sabotage.
Premier Mossadeq heeft voorts van
zjjn ziekbed af een radiotoespraak ge
houden tot het Perzische volk, waarin
hij verklaart „Vijftig jaren imperialisme
in Perzië zijn vandaag geëindigd".
Het eerder op de dag uitgegeven
decreet betekende het einde van het
bestaan van de „Brits-Perzische Olie
maatschappij" in Perzië.
„Wij moeten de weerld tonen, dat wjj
hetgeen wij tot stand gebracht hebben,
waard zijn". Perzië had de Britse olie-
delegatie met de uiterste welwillendheid
ontvangen, maar de afgevaardigden
hadden „de feiten van de Perzische wet
geheel in de wind geslagen".
„Ik had geen andere mogelijkheid dan
de orders van vandaag uit te geven. Ik
vraag thans de steun van het Perzische
volk om kalm te blijven en verenigd
pal te staan", aldus de premier.
VERKLARING VAN MORRISON
De Britse minister van buitenlandse
zaken. Herbert Morrison, heeft in het
Lagerhuis verklaard, dat Engeland het
Internationaal Gerechtshof zou ver
zoeken voorlopige maatregelen te tref
fen teneinde de Britse rechten in
Perzië te beschermen totdat een be
slissing omtrent het oliegeschil is ge
nomen.
Het is de plicht van de Perzische re
gering om orde en wet te handhaven
en allen, die binnen de Perzisch?
gren/cn wonen, te beschermen tegen
geweld. „Indien men echter niet aan
deze verplichting voldoet, zal dc Brit
se regering het recht en de plicht
hebben bescherming aan haar eigen
onderdanen te verlenen". Toen Mor
rison dit laatste zeidc, werd hij toege
juicht.
„Zoals ik bij herhaling, heb gezegd,
is de regering niet bereid werkeloos toe
te zien indien de levens van Britse on
derdanen worden bedreigd", zo vervolg
de de minister De Britse regering was
er van overtuigd, dat alle redelijke lie
den de Britse voorstelling als geheel
redelijk zouden beschouwen.
De Britse missie, die in Teheran de
mislukte besprekingen had gevoerd, was
naar Engeland teruggeroepen.
Engeland had Perzië geld aangebo
den voor de tegenwoordige behoeften
en in beginsel de nationalisatie aan
vaard Het was echter duidelijk, dat de
Perzische gedelegeerden „volledige ca
pitulatie" listen.
Morrison waarschuwde, dat slechts
een kleine afwijking van „het hoge peil
van het technische kunnen van de
Britse staf" (in het oliegebied) onher
stelbare schade aan het oliegebied zou
kunnen toebrengen en mogelijk doden
en gewonden zou kosten.
Toen Morrison zjjn verklaring geëin
digd had drongen de conservatieven aan
op een debat over de oliekwestie. De
regering stemde er in toe heden een
dergelijk debat te houden. Op de vraag
of er enig bewijs was van een Perzische
poging om de olieraffinaderij te Aba-
dan in beslag te nemen, antwoordde
Morrison: „Niet voor zo ver ik weet".
Er waren ook geen besluiten over een
eventuele evacuatie genomen.
AC'HESON VERONTRUST.
De Amerikaanse minister van bui
tenlandse zaken, Dean Acheson, heeft
op zijn persconferentie verklaard, dat
de toestand in Perzië in de laatste 24
uur een keer haar het kwade heeft ge
nomen. Amerika was zeer verontrust
en teleurgesteld over het afbreken der
onderhandelingen en het hoopte ten
zeerste, dat de deur nog open was voor
onderhandelingen en besprekingen.
Amerika had gehoopt en geloofd, dat
het aanbod van de oliemaatschappij tot
basis zou dienen van besprekingen ten
einde tegemoet te komen aan de wens
tot nationalisatie van regering en volk
van Perzië Het speet Amerika, dat het
aanbod abrupt van de hand gewezen
was.
Acheson zeide te hopen, dat de
Iraanse regering haar houding zou
Gisteren brachten H.M. de Koningin
?n Z.K.H. Prins Bernhard een be
zoek aan de Arbed-Staalf abrieken
ie Luxemburg
Tijdens dit bezoek werd aan de
Koninklijke gasten een verkleind
model van de fabriek aangeboden
voor de Prinsessen. De bovenste
foto toont H.M. de Koningin en
Z.K.H. Prins Bernhard bij het
model; links een der directeuren van
de Arbed-Staalf abriek.
De onderste foto toont de Konink
lijke gasten tijdens de rondgang]
van rechts naar links: Groothertogin
Charlotteeen der Directeuren van
de fabriek; H.M. Koningin Juliana
een der Directeuren, die Prins Bern
hard begeleidde; Z.K.H. Prins Bern
hard en Prinsgemaal Felix.
(Telefoto)
ANTWERPS BIOSCOOPPERSONEEL
DREIGT MET STAKING.
Het bioscooppersoneel van de provin
cie Antwerpen, aangesloten bij het A.B.
V.V., heeft op een algemene vergade
ring besloten de bioscoopdirecties een
stakingsaanzegging te overhandigen.
Het personeel eist een loonsverhoging
van 5 procent met terugwerkende kracht
van 15 April tot 1 Januari en 8 procent
met terugwerkende kracht tot 15 April.
herzien en voort zou gaan met de
onderhandelingen. Amerika bleef Per
zië wijzen op de zeer grote technische
problemen waartegenover het zich in
de olie-industrie geplaatst zou zien
ais het voortging op een unilaterale
grondslag te handelen. Acheson voeg
de er aan toe, dat de toestand critiek
was.
Luchtgevechten
Reuters correspondent Michael Fry
meldt, dat de Sovjet-Unie deze week
naar verwachting een aanbod zal doen
betreffende de minimum-voorwaarden
voor een politieke regeling in Korea.
Men venvacht dat Jacob Malik, die
deze maand voorzitter is van de Vei
ligheidsraad. hierover Zaterdag zal
spreken, wanneer hij een toespraak
zal houden in het radioprogram van
de V.N. getiteld „D? prjjs van de
vrede".
In kringen, die in nauw contact staan
met de Sovjet-delegatie, werd gezegd,
dat Maliks toespraak „een belangrijke
verklaring" zou zijn.
Volgens politieke waarnemers is het
betekenisvol, dat Malik zich bereid heeft
verklaard twee dagen na zjjn radiotoe
spraak een delegatie van de wereldvre-
desraad te ontvangen.
De toespraak van Zaterdag zal de
eerste politieke toespraak zijn. die een
belangrijke Sovjet-afgevaardigde bij de
V N. wil houden voor de radio van de
V.N.
De Amerikaanse gedelegeerde bij de
V.N., Gross, verklaarde naar aanleiding
van 't verzoek van Joliot-Curie, voorzit
ter van de wereldvredesraad om te wor
den ontvangen, dat dit een aangelegen
heid is. „die slechts het wereldcommu
nisme aangaat en waarin de V.S. zich
niet hebben te mengen".
Een andere woordvoerder van de
Amerikaanse delegatie bij de V.N.,
verklaarde, dat de delegatie van de
wereldvredesraad geen visum zou krij
gen. Het ging om een persoonlijk
initiatief van Malik, waardoor de V.S.
niet verplicht waren in het kader van
de V.N. visa te verlenen.
In een door de leiding van het achtste
Amerikaanse leger uitgegeven commu
niqué wordt medegedeeld, dat de ver
bondenen heden in de Westelijke en
Oostelijke sectoren van het Koreaanse
front hun linies hebben recht getrok
ken, waarbij lichte tegenstand der com
munisten werd ondervonden.
In het centrum krachtige patrouille
actie.
Bjj de in de afgelopen vier dagen ge
leverde luchtgevechten hebben de roden
negen vliegtuigen verloren: waarschijn
lijk is nog een communistisch vliegtuig
vernietigd, terwijl veertien toestellen be
schadigd zijn.
De Amerikanen verloren bij deze ge
vechten een „F-51-Mustang"-Jager en
een „F-86-Sabre" gevechtsvliegtuig.
Eén „Sabre" wordt vermist.
De Britse admiraliteit heeft medege
deeld. dat besloten is een eenheid hef-
schroefvlieetuigen naar Korea te zen
den. die met Amerikaanse vliegtuigen
zal samenwerken bij reddingswerk op
zee.
LEIDSCH
DAGBLAD
WARM WEER.
Bilt verwacht tot morgenavond:
s en overwegend zonnig weer met
E^-ige wind uit Oostelijke richtin-
Jfroog, behoudens een kleine kans
•^'eer in het Zuiden van het land
Smaakt te 10 uur).
22 JUNI.
op: 4.19 uur; onder: 2104 uur.
-D op; 23 41 uur; onder: 7.34 uur
'^ater te Katwijk te 5.09 en
iiunmer bestaat uit acht pagina's
Gistermiddag is het gebouw van de
Tweede Kamer te Den Haag offi
cieel in gebruik genomen.
De foto boven toont de Voorzitter
van de Tweede Kamer. Mr Korten-
horst tijdens zijn openingsrede.
De foto onder toont een overzicht
van de gerestaureerde zaal.
