Zon en schoonheid naast vaalheid
en troosteloosheid
Sydney: stad der tegenstellingen
50 jaar achter, maar ook
100 jaar vooruit
Actie Veilig Verkeer
11—16 Juni
Met een enkel woord
WOENSDAG 30 MEI
Wie werkt verdient en kan sparen!
(Van onze Australische correspondent).
Wie op een schip de natuurlijke haven van Sydney binnenvaart en staande
aan de railing het onbeschrijflijk schone panorama aanschouwt, dat deze mil-
lioenenstad hem biedt, zal als vreemdeling onmiddellijk aanvaarden, dat de
hoofdstad van Nieuw Zuid Wales de mooiste stad ter wereld is.
Daar liggen de bungalows te schitteren in de zon, de rode daken steken
fel af tegen de hellingen der bergen en waar de City is, rijzen de torenhoge
gebouwen op als getuigen van 's mensen activiteit en durf. Snel varende
motorbootjes doorklieven het blauwe water van de baai en is men eenmaal
voorbij Rose Bay, dan klemmen de langtongen als het ware gelijk een nijp
tang ineen.
Dan ook valt het gezicht op de imposante Sydney havenbrug, die de
stad met de noordelijk gelegen voorsteden verbindt en na de brug van
San Francisco de grootste ter wereld is, ruimte biedend voor elk schip,
hoe groot ook, om er onder door te kunnen varen (uitgezonderd de Queen
Elizabeth, de Queen Mary en de Mauritania). Zij is bijna drie mijl lang en
heeft een doorvaarthoogte van 174 voet: een technisch sprookje.
De emigrant, die later Sydney leert kennen, zoals het werkelijk is, vraagt
zich af, hoe het mogelijk is, dat naast zo grote schoonheid, een trieste vaal
heid en een grauwe troosteloosheid deze „stad van de zon" beschaduwen.
LEVENSKUNST!
Sydney Is de stad der tegenstellingen
en als zodanig het „prototype" van
Australië. Telkens weer als ik met
„New Australians" spreek, hoor ik de
opmerking: „Australië is 50 Jaar ten
achter bij Nederland, maar soms is
het ook wel 100 jaar vooruit". Zo oor
deelt de Haarlemse persfotograaf Co
Valks met wie ik dagenlang Sydney
heb doorkruist en het achterland over
300 mijl per auto doorgereden zo
wel als de vliegtuigbouwer R. West
broek uit Maartensdijk (Utr.), die hier
werkzaam is bij de Quant as luchtlijn.
Zo oordelen al die anderen, die ik
ontmoet, wanneer we op zoek zijn naar
een huis, naar kamers in de „moeilijk
ste stad van Australië". Zo denken ook
de reeds lang gevestigde emigranten:
de Haarlemse timmerman L. van Or
den, die bezig is zijn eigen huis te bou
wen, en H. Macwcod, de Rotterdam
mer Makenscheln, die 11 jaar geleden
hier kwam en zich bij zijn naturalisatie
itot Australiër een Australische naam
aanmat. Zij beiden zijn hier nu werke
lijk „gevestigd" en zouden niet graag
naar Nederland terugkerenondanks de
achterlijkheid van Australië, achterlijtk
in zijn hygiëne, in zijn hotelaccomoda-
tie.zijn huiselijkheid, doch vèr vooruit
in levensopvatting, in levens-kunst!
FANTASTISCHE
HUISVESTINGSPRIJZEN!
Wie het leven liefheeft, ontvliedt de
millioenenstad, die men het „Chicago
ran Ausralië" kan noemen, en tóch, al
•wie het leven minnen, vliegen op Syd
ney af. Sydney wordt overstroomd met
emigranten. Zij worden onmiddelijk ge
plaatst voor het grote, vrijwel onop
losbare probleem van het woningtekort,
De prijzen, die voor huizen en kamers
werden gevraagd, zijn fantastisch hoog.
Daarenboven biedt Sydney het onge
mak van een zich snel uitbreidende
stad. die sterk buiten haar krachten
groeit. Van een paar duizend inwoners
in een der voorsteden (Caringbak) tot
25.000 is een groei, die zich in nau
welijks zes jaar heeft voorgedaan.
Bosgronden worden geëgaliseerd door
de kopers, die er huizen willen bouwen
en overal verrijzen de bungalows, die
huisvesting moeten geven aan nieuwe
lingen. Maar onder deze nieuwelingen
-treft men niet de emigranten van nu.
wel hun voorgangers van een jaar of
wat terug. Wie bouwen wil, moet grond
kepen en wie grond wil kopen, moet
eerst geld verdienen!
Maar dit is de aantrekkelijkheid
van dit jonge land: wie werkt ver
dient en kan sparen. HU spaart bin
nen niet te lange tüd het bedrag, dat
voor de aankoop van een stukje
gionu uuuig I», cu ccuiuum /uvcj,
zijn de financieringsvoorwaarden voor
de bouw van een tijdeiyke woonruim.
te zodang, dat het uitzicht op eigen
onderdak zich begint af tc tekenen.
Wie met zUn handen werkp/i kan
heeft de „maarschalksstaf' in zijn
ransel.
Toch worstelt Sydney met zulke grote
moeilijkheden, dat het wonderlijk mag
heten, dat zovele emigranten als vlie
gen om een kaars juist deze Metropolls
tot hun woonstee kiezen. Het tekort
aan arbeiders in de basisindustrieën,
Wilde dieren achtergelaten
VLAAMS DORPJE IN
OPSCHUDDING.
(Van onze correspondent te Brussel).
De inwoners van het West-Vlaamse
stadie Waregem worden on het ozen-
blik gedreven tussen gevoelens van on
weerstaanbare nieuwsgierigheid en van
angst. Enkele dagen geleden heeft een
Belgisch circus nameliik doodgewoon
enkele kooien met wilde dieren in het
station laten staan zonder er zich ver
der om te bekommeren. De rollende
kooien bevatten 5 leeuwen. 2 wolven. 2
hyena's en een aap. Na enkele uren
werden de dieren woest en trokken
honderden Waregemnaren naar het
station om het snektakel van werke
lijk boze- en hongerende-leeuwen toch
maar niet te missen, 's Avonds en
's nachts ging men echter angstvallig
een straatie om. Men kon nooit we
ten
Om de dieren te kalmeren heeft het
gemeentebestuur besloten ze te laten
voederen De leeuwen krijgen een da
gelijks vleesrantsoen van 6 kilo toege
wezen. de andere loaé's moeten na
tuurlijk met minder tevreden zijn. Het
vlees, dat door de slachthuizen van
Gent wordt geleverd, kost aan de ge
meentekas 1800 francs of 128 gulden
per dag.
Natuurlijk krijgt de zaak een staar
tje. Men is er te Waregem reeds ach
ter gekomen, dat hèt Belgische circus
naar Limburg is vertrokken. De wilde
dieren zouden van een Frans circus
worden gehuurd doch die huur is niet
doorgegaan omdat men het over het
contract niet eens kon worden.
Pa* aanstaande Maandag zullen de
kostbare logé's door hun Franse bazen
worden afgehaald.
tezamen met de regelmatig weerkerende
stakingen veroorzaken een tekert aan
productie, waardoor de elecriclteits- en
gas voorziening herhaaldelijk stagneren.
Vrijwel elke dag zijn er black-outs",
d.w.z. afsluiting van de electrische
stroom, en rantsoenering der gasvoor-
ziening. Er is een tekort aan boter,
suiker, lucifers, melk. Het gebrek aan
broodbezorgers veroorzaakt moeilijkhe
den bij de broodvoorziening. De prijzen
van producten zoals green ten, bacon,
fruit in blik, stijgen bij de week. Het
leven in Sj'dney voelt voor ons Neder
landers, soms aan als verkeren we in
de oorlogsjaren. Olielampjes, eigen
electrische installatles-cp-battery. rant
soenering van melk. de voortdurende
min of meer kwellende vraag of de re
gering de beter zal rantsoeneren, het
zijn alle verschijnselen, die even ver
wonderlijk als hinderlijk zijn in dit
„land van overvloed", dat Australië in
wezen tcch is.
ALS SNEEUW VOOR DE ZON....
Australië is een water arm land. uit
gezonderd in sommige maanden, waarin
plotseling grote regenval de gewoonlijk
min of meer verdroogde rivieren tot
wilde stromen maakt en de landerijen
worden overspeeld.
Sydney maakt cp dit waterarme
land een uitzondering dcor zijn vele
baaien, waar zich ontelbare stranden
en strandjes uitstrekken, die in de
zomermaanden voor honderdduizenden
mensen een trekpleister zijn.
Dit verklaard vermoedelijk de voor
keur van vele Nederlanders voor de
zeekant.
Helaas zijn de huizen cn kamers in
deze contreien het duurst: f. 60,
per week voor een normaal huis heet
goedkoop f. 40.— per week voor één
Kamer met georuuc van KeuKcn u»
normaal. Wie als aankomend „New
Australian" een weekloon haalt van
10 Australische ponden ziet dit loon
op een paar shillings na in de eerste
tijd als sneeuw voor de zon verdwij
nen aan huishuur en reisgeld. Voor
bus tram of trein.
Handarbeiders verkeren in de geluk
kige omstandigheid, dat zij als regel
overwerk kunnen verrichten en daar
door in staat zijn de extra kosten voor
het huishouden te betalen en bij zuinig
leven ook iets weg te leggen. Verdien
sten van meer dan 12 pond en van 20
pond zijn sprookjes of behoren tot de
uitzonderingen, die de regel bevestigen.
Elke emigrant, die Sydney verkiest bo
ven het „platteland", zal daarmee in
de eerste tijd rekening moeten houden.
Wie direct meer wil verdienen, zoeke
zijn geluk in het binnenland. Op de
boerderijen liggen de lonen weliswaar
lager, rond 7 pond per week. soms ho
ger en zelfs tot 14 pond indien men
heel ver het binnenland in gaat, maar
bij deze lagere lonen is inbegrepen vrij
wonen, vrij licht en veelal een eigen
stukje grond voor de verbouw van
groenten, of indien geen eigen grond,
dan toch genot van vrij greenten,
vlees en aardappelen zodat men van
het lagere loon meer kan overhouden
dan van het hogere loon in de stad.
GIGANTISCHE PIONIERSARBEID
Er zijn Nederlanders die het neg ver
der weg, of liever gezegd, hoger op
zoeken; Mount Kociusko, ten Zuid
Westen van Canberra, waar aan de
sneeuwrivier, 5000 voet boven de zee
spiegel, een gigantisch werk wordt uit
gevoerd om tegen 1954 Sydney van
meer electriciteit te kunnen voorzien.
Hier wordt met recht pioniersarbeid
verricht. Tweeduizend arbeiders, van
wel 20 nationaliteiten, werken aan dit
project, dat met minder omvat dan een
verlegging van de loop der rivier en
de bouw van stuwdammen. Daartoe
moeten eerst wegen worden aangelegd!.
Hier wordt 60 uur per week gewerkt en
•belopen de verdiensten voor de weg
werkers 35 tot 45 pond per twee weken,
sems 60 pond. Er wordt, wat de Aus
traliër noemt „big money" verdiend,
maar de omstandigheden, waaronder
men er leeft, zijn uiterst primitief.
Zelfs een Australische journalist ver
klaarde liever zes maanden in gevange
nis te zitten, waar tenminste afleiding
bestaat!
In het Island Bend-kaanp werken
Russen, Tsjechen, Polen, Fransen, Ne
derlanders. Er is een Duitser, die eer
tijds maarschalk Rommel's chauffeur
was. maar een van de „bazen" is een
Nederlander. Het plan omvat de bouw
van zeven stuwdammen, tunnels tot
een totale lengte van 86 mijl en 16
krachtstations. De kosten bedragen 210
millioeen pond, dl. meer dan ander
half milliard gulden!
Op dit „dak van Australië" wordt de
toekomst van Sydney gebouwd! Ten
gerieve ook van de emigranten, die
de Metropolis tot woonstee kiezen.
Ten gerieve van de tienduizenden
huisvrouwen, die thans nog elke dag
het ongerief ondergaan yan de „black
outs". waardoor de levensmiddelen in
dc ijskasten bederven en de olielamp
jes in de „verduisteringsuren" een
schaarse verlichting vormen.
Australië is 50 jaar ten achter, maar
het maakt sprongen van tien jaar
in drie maal 50 weken.
Bus met 37 arbeiders kantelde
20 LICHT GEWONDEN.
Gistermorgen reed een autobus van
een Enschedese onderneming, die dage
lijks arbeiders van Rheine (Westfalen)
naar Enschede brengt uit dc richting
Ochtrup door Gronau, toen de chauf
feur plotseling voelde dat de stuurin
richting defect was.
Dc bus sloeg met een vaart van
40 k.m. tegen de muur van een café
om cn bleef midden in de Enschedese
straat liggen. De 37 inzittenden be
hielden ondanks de schrik hun kalm
te. Het dak werd geopend en allen
klommen naar buiten. 20 van hen
hadden slechts lichte verwondingen.
Een man had een arm gebroken; de
meesten konden na verbonden te
zUn, naar hun werk gaan.
HR MS „EVERTSEN" VRIJDAG
AVOND THUIS.
Hr Ms torpedobootjager „Evertsen"
wordt Vrijdagavond a.s. uit de Kore
aanse wateren ter rede van Den Helder
verwacht.
NIEUW ZEELAND ZOEKT
300 P.T«T. LIJN WERKERS.
De Commissaris voor de emigratie
deelt mede, dat bij de post-en telegraaf
dienst in Nieuw-Zeeland een groot te
kort bestaat aan lijnwerkers. Deze P.T.T.
dienst is bereid een 300-tal ongehuwde
jonge ongeschoolde werkkrachten aan
te nemen, die gedeeltelijk reeds in
Augustus a.s. zullen kunnen vertrekken.
De vakopleiding zal in Nieuw-Zeeland
geschieden. De werkkrachten zullen te
werk gesteld worden bij de aanleg van
onder- en bovengrondse telegraaf- en
telefoonleldingen.
In 1950 22 meer
ongelukken
(Speciale berichtgeving)
Op een gisteravond te Amsterdam ge
houden persconferentie vanwege de lan
delijke verenigingen voor Veilig Verkeer
werden enige mededelingen gedaan over
de komende actie voor Veilig Verkeer,
die van 11 tot en met 16 Juni a.s. ge
houden zal worden. Deze week zal staan
in het teken van de academie voor de
weggebruiker en men zal met een groot
aantal raadgevingen en formulieren die
weggebruiker te lijf gaan.
Het is overigens zeer de vraag of al
die raadgevingen en dcrgelüke wel
helpen.
Een typisch voorbeeld is, dat terwyi
alle politiecorpsen, alsmede de ver
enigingen voor Veilig Verkeer het hele
jaar door propaganda voerden voor
veilig ryden, het aantal verkeersonge
lukken over 1950 met niet minder dan
22% is toegenomen! De schade, door
verkeersongelukken veroorzaakt in dat
jaar. bedroeg een kleine 90 millioen
gulden.
Opvallend is intussen dat in de stad
Utrecht, waar de politie tegen verkeers-
overtreders zonder pardon optreedt en
hen verbaliseert, het ongevallencijfer la
ger is dan het vorige jaar.
De scholen zullen bij de komende ac
tie worden ingeschakeld.
Er zullen kleurplaten op het gebied
van veilig verkeer worden uitgereikt aan
Fröbelscholen en de eerste twee klassen
van de lagere scholen. Voor de hogere
klassen van de lagere scholen wordteen
verkeerskrant uitgegeven, die in 300 ge
meenten zal worden verspreid.
Tenslotte zal er met veel folders en
brochures een huls aan huis actie wor
den gevoerd.
Koninklijk Paar 19-21 Juni
in Luxemburg
HET OFFICIËLE PROGRAMMA.
Het officiële program van het bezoek
van Koningin Juliana en Prins Bern-
hard aan Luxemburg van 19 tot 21 Juni
is als volgt samengesteld:
Dinsdag 19 Juni te 16 uur: aankomst
In de luchthaven van Luxemburg. Ont
vangst door de Groothertogin en de
Prins van Luxemburg. In het paleis ont
vangst van het Corps Diplomatique.
*s Avonds galamaaltijd, gevolgd door
receptie.
Woensdag 20 Juni: bezoek aan de
walserij te Dudellange. Lunch aangebo
den door de Koningin en Prins Bern-
hard in het Nederlandse gezantschaps
gebouw. Neerleggen van een krans bij
het gedenkteken. Ontvangst in het Ne
derlandse gezantschap van de Neder
landse kolonie, 's Avonds receptie in het
stadhuis. Toneelvoorstelling door de
„Compagnons de la scène".
Donderdag 21 Juni: 'sOchtends be
zoek aan het sanatorium te Vlanen.
's Middags bezoek van de Prins aan de
Hertogin van Parma, moeder van de
Prins van Luxemburg, in het kasteel
van Berg. Te 1750 uur vertrek van de
luchthaven van Luxemburg.
HARVARD MAAKTE NOODLANDING
Inzittenden ongedeerd.
Een militair Harvard-lesvliegtuig van
de vliegbasis Gilze-Rijen heeft gister
middag rond 1 uur onder de gemeente
Helvoirt een noodlanding moeten ma
ken wegens motorstoring. Het vliegtuig,
dat bemand was met twee sergeants
vliegers, landde in een haverveld en
werd beschadigd. De beide inzittenden
kwamen met de schrik vrij.
NAAR MEER SPECIALISERING
VAN RECHTERS?
In zijn Memorie van Antwoord op het
rapport der Tweede Kamer over het
wetsontwerp „Regelen tot bevordering
van grotere specialisering van de kin
derrechters", zegt de minister van Jus
titie o.m. dat hij op de duur meer aan
dacht zou willen besteden aan de spe
cialisering van rechters in het algemeen.
Hij zou. meer dan tot dusverre wellicht
gebruikelijk was, bij de benoeming van
rechterlijke ambtenaren rekening wil
len houden met de noodzaak van meer
genuanceerde belangstelling en ervaring
van leden van het college, waarin een
vacature wordt vervuld De specialise
ring van de kinderrechter is een eerste
stap in deze richting.
BINNENLAND.
De Vereniging tot bevordering der
belangen van slechthorenden ln Neder
land houdt haar jaarlijkse reünie Zater
dag 2 Juni a.s. op de terreinen van het
rust- en ontspanningsoord „Ons Land-
huls" te Lunteren.
Gisteren werd te Londen een aan
vang gemaakt met een reeks informele
besprekingen tussen Engeland en de rege
ringen van andere landen, die belang
hebben bij het vredesverdrag met Japan.
Ons land zond een delegatie onder leiding
van baron G. E. van Ittersum, chef van
de afd. Verre Oosten van het Departe
ment van Buitenl. Zaken. Van deze de
legatie maken voorts deel uit de heren S.
kfeyer, van het Depart, van Buitenl. Za
ken. mr A. Rlnnooy-Kan van het Depart,
van Financiën en H. E. Schoch. verbonden
aan de Nederlandse ambassade te Londen
Gisteren geraakte de ongehuwde 20-
Jarige postsleper J. W. Joosten uit Schaes-
berg tijdens materlaaltransport ln een
steengalerij op de 120 M. verdieping van
de m(jn Laura te Eygelshoven bekneld
tussen enige ontspoorde mljnwagens en
de rand van de galerij. HIJ overleed ter
plaatse.
De 20-Jarige P. Happe uit Zaandam,
bij wie zich verschijnselen van encephali
tis voordeden, ls naar de barakken van
het gemeentelijk ziekenhuis aldaar, over
gebracht. Tien dagen geleden was hij als
militair te Harderwijk Ingeënt.
Binnen enkele dagen is de onder
tekening te verwachten van het cultu
reel accoord tussen ons land en de Unie
van Zuld-Afrlka. De tekst van deze over
eenkomst. die ln drie talen ls gesteld, ls
reeds geruime tijd geleden gereed ge
komen.
Gistermiddag ls een truc met op
legger van de firma Upperschoten uit
Utrecht, beladen met 10 ton zink, op de
Abcouderstraatweg onder Weesperkarspel
ten gevolge van een defect aan de stuur
inrichting ln het water van een vrij
diepe, langs de weg lopende sloot beland.
Er waren twee zware kraanwagens voor
nodig om het gevaarte weer op' de weg
te trekken.
De Nederlander L. A DelaLve, een
bij do Ver. Naties verbonden technische
deskundige, is naar Kaboel vertrokken
om de regering van Afghanistan Van ad
vies te dienen over het prcefboren van
oliebronnen.
Op 19 Juni a.s. viert de vereniging
„De Rotterdamsche Korenbeurs" de
landeiyke organisatie van handelaren ln
granen, zaden en peulvruchten haar
40-Jarlg jubileum. Ter gelegenheid hier
van zal op 21 Juni ln het Palacehotel te
Scheveningen een feesteiyke herdenking
worden gehouden.
Het congres van de Katholieke Aan
nemers- en Patroonsbond, dat gisteren
begon en vandaag wordt voortgezet, heeft
ongeveer 600 congressisten naar Zwolle
gebracht. BIJ de opening van het con
gres werd medegedeeld, dat de voorzitter
de heer R. H. Terlingen (Btissum) was
benoemd tot Ridder ln dc Orde van
Oranje-Nassau
Ter gelegenheid van het derde we-
reldpetroleumcongres ontvingen gister
avond de minister van Economische Za
ken en mevTouw Van den Brink namens
de Nederlandse regering de congressisten
ln hotel Kasteel Oud-Wassenaar.
BUITENLAND.
Een van de grootste Amerikaanse
warenhuizen, Macy, ls een prijzenoorlog
begonnen door de prijzen van bijna 6000
artikelen te verlagen.
Het Saarlandse communistische blad
..Neue Zelt" ls voor vier weken verboden
wegens het propageren van het verboden
plebisciet en een gepubliceerd artikel over
het verbieden van de democratische partij.
Tien van de vijfentwintig leden van
de bemanning van een Japanse vissers
boot zijn verdronken na een aanvaring
met een Amerikaans landingsvaartuig by
het schiereiland Moelra ten Zuiden van
Tokio.
- Ruim 38.000 arbeiders van de Chrys-
ler-fabrleken te Detroit (V. St.) zijn ln
staking gegaan omdat de maatschappij
geen overalls wil verstrekken, maar korte
mouwloze, nauwsluitende kielen.
Het Vaticaan zal ter gelegenheid van
de zaligverklaring van Plus X (1903/1914)
een serie van vier postzegels met diens
beeltenis uitgeven.
De communistische secretaris-gene
raal van de Australische bond van haven
arbeiders, James Hcaly. ls gedagvaard om
op 5 Juni a.s. voor het gerecht te ver-
schynen ln verband met zyn optreden by
de stakingen der Australische havenarbei
ders.
David Michel Torino, mede-eigenaar
van het tc Salta (Argentinië) gevestigde
dagblad „El Intransigente", dat in Januari
door de Argentijnse congrescommissie ge
sloten werd. ls gearresteerd wegens „on
eerbiedige houding" tegenover de politie.
Gisteren waren in Engeland meer
dan 15.000 vrachtauto-chauffeurs betrok
ken by de staking uit protest tegen het
nieuwe Inspectiesysteem by het door de
overheid geëxploiteerde wegvervoer.
De staking, welke thans twee dagen
duurt, doet reeds haar Invloed op de ln-
en uitvoerhandel gelden.
Gisteravond laat hebben de autobus
chauffeurs van Hampshire en Dorset be
sloten Donderdag a.s. het werk te her
vatten. Zy hebben van de minister van
arbeid de verzekerrlng gekregen, dat hun
klachten zouden worden onderzocht als zy
weer aan het werk gingen.
De 40-Jarlge troonopvolger van Jor
danië. prins Talal, moet op doktersadvies
twee maanden ln het buitenland vertoe
ven „om uit te rusten van de gevolgen
van een algemene achteruitgang van zijn
gezondheid, die tot zenuwzwakte heeft
geleid."
De Britse minister van financiën.
Hugh Gaitskell heeft gezegd, dat het En
gelse pond sterlng ln vergelyklng met
het jaar 1914 thans nog een koopkracht
van 31,66% heeft. Volgens financiële des
kundigen ls de Britse regering echter niet
geneigd over te gaan tot een onmiddellijke
waardeverhoging van de Britse valuta, zo
als deze door de economische commissie
voor Europa wordt voorgesteld.
De waarnemend premier van Israël,
Mosje Sjaret heeft ln het parlement ver
klaard, dat israël de „betrokken landen"
gewaarschuwd heeft voor het gevaar, ge
legen ln ongewone troepenverplaatsingen
in Arabische lanlen. HIJ noemde de reso
lutie van de Veiligheidsraad van 18 Mei
„toegeven aan agressie en een poging tot
verzoening door concessies".
Dringende motie tegen
toezicht op credietwezen
„STRIJDIG MET HET
LANDSBELANG".
De algemene ledenvergadering der
„Liberale internationale", groep Neder
land, heeft een motie aangenomen in
zake het bij de Tweede Kamer ingedien
de wetsontwerp „toezicht op het crediet
wezen".
De motie zegt, „dat door de schier
onbeperkte macht, welke door dit
wetsontwerp in handen van één over
heidsinstantie dreigt te worden gelegd
n.l. van de genationaliseerde Ne
derlandse bank. die voortaan zou
kunnen bepalen of en zo ja aan wie,
en tot welk bedrag credieten zullen
mogen verleend niet alleen het
bank- en credietwezen in Nederland,
doch evenzeer het gehele Nederlandse
bedryfsleven, met inbegrip van de
middenstand en uiteindelyk ook de
arbeiders, onder direct overheidsge
zag zullen worden gebracht".
Dit wetsontwerp wordt „een bedrei
ging geacht van de persoonlijke en po
litieke vrijheid, een ondermijning van
de bestaande maatschappelijke en so
ciale orde en derhalve strijdig met het
landsbelang".
Onderwijs minister over
onderwijzersopleiding
INSTELLING VAN DRIE
LEERKRINGEN
In zijn Memorie van Antwoord op
het voorlopig verslag der Tweede Ka
mer over het onderwerp „Regeling van
de vorming van onderwijzers en onder
wijzeressen voor het algemeen vormend
lager onderwys en van de bevoegdhe
den, verbenden aan de akten van be
kwaamheid tot het geven van dat on
derwijs," zegt de minister van O. K.
en W. o.a dat het ondenvys in ce
eerste leerkxing van de kweekschool
een algemeen vormend karakter zal
dragen. Van vakopleiding in engere zin
zal in deze leerkring geen sprake zijn.
Het onderwijs zal moeten dienen om de
leerlingen op een zodanig peil van al
gemene ontwikkeling te brengen ais
vcor een Nederlandse onderwijzer nood
zakelijk moet worden geacht.
De paedagogiek en de didactiek be
heersen ae tweede leerkring.
De derde leerkring tgelijk te stellen
met de huidige hoofdakte) beoogt
enerzijds de studie van de vakken van
de tweede leerkring te verdiepen, an
derzijds de leerling nader vertrouwd te
maken met de lagere school.
De tegenwoordige splitsing in „akte
van onderwijzer" en „akte van hoofd
onderwijzer behoort in beginsel te ver
vallen.
De studie voor de volledige onderwij
ze rsbevoegdheid zal moeilijker zijn te
volbrengen dan die vcor de tegenwoor
dig- hoofdakte.
Voor een zo goed mogelijke vorming
van de toekomstige onderwijzers is een
volledig geschoold lerarencorps aan de
kweekscholen een eerste vereiste is.
Daarom heeft de minister voorgesteld,
dat voor de benoeming tot leraar aan
de kweekschool dezelfde eisen zullen
gelden als voor de benoeming tot
leraar by het voorberijdend hoger en
middelbaar onderwijs, met dien ver
stande, dat hy ter wille van dc con
centratie van de vakken in één hand
de bezitter van twee „lagere middel-
ucuii -uiiucihiputucguncueii meent
gelyk te moeten stellen met de voor
het voorbereidend hoger- en middel
baar onderwys volledig bevoegde le
raar.
De minister acht het twijfelachtig, of
een verhoging van de onderwijzerssala
rissen een verbetering van het onder
wijs zou betekenen. Want het gaat bij
de onderwijzer niet alleen om intellect,
maar i-n zeer belangrijke mate ook om
aanleg en liefde voor zyn vak. Hier
mede wil hy natuurlijk niet zeggen, dat
de salarissen van de onderwijzers niet
op epn bchoorlyk peil dienen te staan.
Zij kunnen echter niet los van die van
andere groepen van overheidsperso
neel worden bepaald.
Directeur Javasehe Bank
vraagt ontslag
Dr A. Houwlnk heeft in een brief, ge
dateerd 29 Mei aan president Soekar
no verzocht om ontheffing van zyn
functie als president directeur van de
Javasehe bank, aldus wordt van offi
ciële zyde vernomen. Dr Houwink
heeft zich bereid verklaard zUn func
tie tc blijven vervullen tot na afloop
van de algemene aandeelhouders ver
gadering, welks in Juli zal worden
gehouden.
Smaldeel V op weg naar
„Progres"
(Van onze speciale verslaggever).
Aan boord Hr, Ms. fregat Dubois
Het Nederlandse „Smaldeel V", dat
gistermorgen zee koos ter bywonin;
van de grote geallieerde vlootoefening
.Proges", is op weg naar de b ui van
Douarnenez (Frankrijk), waar de eska
ders van Frankryk, Engeland, Neder
land Noorwegen en Denemarken zullen
verzamelen.
De van den Helder komende fregat
ten Dubois en van Ewyck voegden zich
bij het lichtschip Goeree by de rest van
het smaldeel. Het was fraai zomerweer
en de zee was kalm. Niettemin slinger
den de fregatten reeds op de noordelyke
deining.
Gistermiddag was er langdurig alarm
in verband met luchtaanvallen van
Fireflies.
Later op de middag werden drie Ne
derlandse onderzee-boten, die verder
hun eigen weg zyn gegaan, „opgelopen
en met het gebruikelijke ceremonieel
gepasseerd.
In kielwaterlinie varend arriveerde
ons smaldeel tegen de avond onder de
Engelse kust.
Ds Timens posthuum
onderscheiden
By K.B. is toegekend het Kruis van
Verdienste posthuum aan de reserve
legerpredikant, kapitein ds H.J. Timens.
JAARVERGADERING NED.
ZONDAGSCHOOLVERENIGING
1000 leidsters en leiders in Rotterdam
bijeen.
De Nederlandse Zondagschoolvereni
ging, die sinds 1866 leiding geeft aan het
Zondagschoolwerk in Nederland kwam
gisteren in jaarvergadering by een m de
Rivierahal te Rotterdam. Ongeveer 1000
Zondagschoolleidsters- en leiders waren
uit het gehele land byeengekemen om
zich te verdiepen in hun werk voor het
kind.
Na ochtendwijding en oudstendienst
sprak de heer A. Kroese, directeur der
Ned. Zondagschoolvereniging over
„Methoden in 1866". De heer Y van
der Molen leraar aan de Herv. Kweek
school te Amsterdam, sprak over „Om
gang met het kind".
WIE ZAL DAT GELOVEN
Enige tijd geleden bemerkte
men zich herinneren zal, dateenk^
bij het afrekenen, dat hij 0nP«-
f. 1000 te veel had.
Dit kwam vermoedelijk omdat hii
het teruggeven een bankje van f r
voor f 10 had aangezien. Daar dee*
die hiervan het slachtoffer was eevrcr
den niet kwam reclameren, werd A
politie van dit voorval in kennis
steld. Nadat de politie via de i
het publiek van deze zaak op de hoL
had gebracht kwamen nota béne
mensen opdagen, die beweerden in --
café met f. 1000 te hebben betaald"
terug te hebben ontvangen van f ia-
Geen van de twaalf was dit êch'
overkomen in het café, waarvan
eigenaar en de kellner aangifte hadd-'
gedaan
Ook ontving de politie een aantï
brieven waarin verzocht werd het b-
wuste bankbiljet te bewaren, omdat
afzenders nu plotseling tot de on:d*v
king waren gekomen, dat zij f.lQoo'J
kwyt waren!
KOLONEL VAN SANTEN VERTrr
ZONDAG.
Alleen militaire missie blijft acht:r.
Zondagochtend a.s. vertrekt w
K.L.M.-vliegtuig uit Indonesië kolcr
A van Santen, hoofd van het Neder
landse militaire afwikkelingscoraman
met zijn naaste medewerkers uit DU
karta, waarna in Indonesië alleen
derlandse militairen van de militah
missie achterbiyven. Kol Van Sant
heeft gisterochtend een krans gelegd
het ereveld Menteng Poeloe. Hy hie!
's avonds in zyn woning een recep-''
waarby de heer Lamping aanwezig r
alsmede mr Ali Boediardjo, secretaris
generaal van het Indonesische Ministe
rie van Defensie en vele Indonesisch
officieren. Donderdag zal de heer Lam
I ping voor kol. Van Santen een
scheidsreceptie houden Maandag reik'
kol Van Santen een aantal ondërscte:
dingen uit aan Nederlandse militair
SCHEEPSBERICHTEN.
AALSUM. R'damCuba. 1 Juni Pal
Alto (Cuba) verw.; AMSTELLAND, Eu:
nos-AlresA'dam 29 Mei dwars Vlto
ARENDSDIJK, Buenos Airs—New-Yo.
29 Mei v, SantosVitorla; AVERDU
R'dam—New-York, 29 Mel v. Antwerpen;
BENNEKOM, A'damChill, 30 Mel te An
tofagasta verw.; CALTEX PERNIS (t
Sldon—R'dam, p. 29 Mel nm. Gibraltar;
CALTEX UTRECHT (t.) R'dam-Sldon
29 Mel Malta, GROTE BEER. A'dam-Syd
ney, p. 29 Mel St. Vincent; HALENA. Aa
sterdamChllit 30 Mel te Lagualra ver»
JAGERSFONTEIN, A'damBelra, 30 Me'
te Durban verw,KELLEHAVEN 29 Mel v
Librevillev Freetown; KLIPFONTEIS
A'dam—Belra, 30 Mel te Tenerlfle; KOT
A GO ENG, MakassarNew-York p. 29 \li
Pulu Bras; LAERTES 30 Mel te DJakart
LANGKOEAS, DjakartaR'dam. p. 29 M
Minlkoy; LAURENSKERK, A'dam-W.
Afrika 29 Mel te Bala Farta; LIMBURG
CalcuttaVancouver, 30 Mel van Singa
pore te Manilla; LOMBOK Perz. Golf
Pac. Kust, 30 Mel te Colombo ver*;
MAAS KERK, A'damW. Afrika. 30 Mf
vm te Luanda verw. v. Lagos; MEER
KERK. Sydney—R'dam, 29 Mei nm. t
Port Said: MUIDERKERK, R'dam—Pe^
Golf 29 Mel te Damman; NIGERSTROO
30 Mel van Lagos te Takoradi verr;
OOTMARSUNl 28 Mel nm. v. Moblle-
vanna; PRINS FREDKRIK WILLEM. Rot-1
trdamChicago. 29 Mei bij Antlcoetll
Ell.; ROTTI, 29 Mel v. PettaMakassar;
115 m. Z.W. Madeira; SIBAJAK,
115 m. Z.W. Madelnra; SIBAJAK, R'
Melbourne 29 Mel van Colombo—Fre-
m an tie; SINGKEP, A'dam—Indonesië. 23
Mel v. Aden—Colombo; TABINTA. Dja
kartaA'dam. p. 29 Mel Pulu Bras; TA-
WALI, A'damIndonesië, 29 Mel via
SoerabajaDjakarta; TIBA, Buenos Aires
—R'dam, p. 29 Mel Flnlsterre.
AARDIJK, GolfshavensR'dam, 29 Mel
v. Le Havre; ALBLASSERDIJK 29 Mel v.
R'damHamburg; ALNATI. 29 Mel via
R'damHamburg, ALPHACCA. Ne*-j
York—Buenos Aires, 29 Mel v. Rio de Ja
neiro; CALTEX DELFT (t.), 29 Mel t«
R'dam van SldonCAMERONLA 25 Mel v.
FremantleSydney, verm. 21 Mel Juni v.
DjakartaR'dam; DALERDIJK 29 Mel r.
R'damVancouver DIEMERDIJK. L"
Angeles—R'dam, 29 Mel v. Cristobal:
EDAM, 28 Mel v. Newport News te Alba
ny: GORDIAS A'damAlexandria, 29 Mel
van R'dam: KOTA GEDE. R'dam—Dja
karta, 28 Mel te Djakarta; LUCITA. 23
Mel van R'dam te Heysham; PHRONTIS,
A'damIndonesië, 28 Mei v. Djakarta—
Pladjoe; PRINS PHILIPS WILLEM 3 35
Mel te R'dam v. Montreal; RADJA, A'dam
n. Indonesië; 27 Mel te Djakarta;
STRATHAIRD, Londen-Sydnev, 27 Mel t
Melbourne; STRATHNAVER. Londen
Sydney, 28 Mel te Colombo; VOLENDAM»
29 Mel v. MontrealR'dam.
AMSTELVEEN. 29 Mel v. A'dam—Golf-
havens; ARUNDO wordt bestemming Am
sterdam; DELFSHAVEN 29 Mel v. BueDOS
AiresRosarlo; DELFT 30 Mel te A'dam:
EE ML AND A'damBuenos Aires. 28 Mil
t Rio de Janeiro; ITTERSUM 29 Mel v.
Sorel—Nederland; LINGE 29 Mel te Ko
penhagen v. R'dam, LOENERKERK. PC-
GolfR'dam, 29 Mel v. Abadan; NIEUW
AMSTERDAM. R'dam—New-Yerk, 30 Mel
to Le Havre; SALLAND, Buenos Aires-
A'dam. 29 Mel van Bahla; STAD MAAS
TRICHT vertr. 31 Mel v. R'dam—Savona:
STAD VLAARDINGEN verm. 30 Mel van
Narvlk/R'dam-Vlaardlngen; ZAAN 29 Mel
tc Stugsunc; ALPHACCA. New-York-
Buenos Aires, 30 Mel te Santos Ter*;
ALT AIR, Porte Alegre— R'dam. p. 29 Mel
Fernando Noronha; ANDIJK. New-York—
Golfhavens, 29 Mel by Str. Florida—Ha
vanna; BARENDRECHT (t5 Junl v. Co
lombo te Mena el Alimadl verw.; BONA
RE,A'damGeorgetown 30 Mel v. Barba
dos te Trinidad verw.; CALTEX LHIDKt'
Sldon—R'dam, p. 30 Mel Dover; DUIV»*
DRECHT (tverm. 31 Mel v. Lagos-wj.
Palmas; ENGGANO, R'dam—Basrah. J"
Mel v. Genua; HERA. A'dam—Ecuadc-,
29 Mel v. Guayaqull-Manta. HYDRA,
adorA'dam. p. 29 Mel Barbados
Havre; LOOSDRECHT verm. 31 Mel
R'dam—Calcutta; MAPI A, A'dam—
sax. p. 29 Mel Flnlsterre—Marseille: MA«-
KEN. Camden-Galveston p. 29 Mel nam-
Keywest; MELISKERK. R'dam-Calcu-*
30 Mel v. Genua; ORANJESTAD. Adam-J
Port au Prince. 30 Mel v. Cuwao-AruD
PAPENDRECHT (t.) 1 Juni te Killing»0'
me verw. v. Corpus Chrlstl, 4 Juni te o
terdam verw.: SCHERPENDRECHT verm, i
31 Mel v. SldonMontreal; SLAMAT^r
Mel van New-YorkCalcutta.
WEST-
LAND A'damBuenos Aires, 30 Mel te
Santos verw WIELDRECHT (t.)
v. Walvisbaai te Durban verw.
PASSAGIERS- EN TROEPENSCHEPEN
(Van en naar Indonesië)
INDR-APOERA, R'dam—DJakarU. P-
Mel MinlkoyBelawan; JOH *Aï
DENBARNEVELT, Djakarta—A'dam. -
Mel 975 m OZO li Gr. Kanaal; KOJ-
INTEN. Djakarta—R'dam. 29 Mel 7801 m.
OZO IJ Gr Kanaal; FAIRSEA S«M
rangA'dam. p. 29 Mel Kp Bon,
JE, DJakarta-A'dam, 30 Mel te Soutbamf
ton, verm. 30 Mel v. Southampton.
