Jubileumprijsvraag
„Hoe stoat het er mee?"
Verbonden troepen in Korea
rukken verder op
WEERBERICHT
joste Jaargang ZATERDAG 26 MEI 1951 No. 27311
j. w Henny DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN Witte Singel 1, Lelden - Giro no. 57053
Hoofdredactie: B W Menkhorsrt en J. Brouwer 15.15 per kwartaal: 10.40 per week Telefoon Dir en Admj 25041; Red. 21507
Op dood spoor
He' tweede voorjaarsoffensief der
Liezen in Korea is mislukt en de par
iten ïijn weer eens aan het stuivertje-
ïisselen aan de 38ste breedtegraad. Voor
h zoveelste maal
J 2n opnieuw valt in kringen der V. N.
b beluisteren de verwachting- nu zal
we] met Peking te onderhandelen
jiin In de eerste plaats vrezen wij, dat
wens de vader der gedachte zal zijn.
Wii zien geen enkele reden, waarom
Feking voor ons wil dit zeggen Mos-
yy. trots de mislukking van het twee-
teoffensief hetzelfde spel niet zal door
ben Wii weigeren aan te nemen, dat
peüng ooit nog een terugdrijven der
-zrbonden troepen in zee momenteel als
..«eiijk heeft verondersteld. China met
rh onmetelijk mensenmateriaal kan
eb de luxe permitteren, om de strijd
ëpende te houden en dat lijkt ons de
Te meer reden daarvoor kan men af-
v.ten uit de erkenning van generaal
Crzr Bradley, dat de oorlog in Korea
wizens ae thans gevolvde weg niet tot
een beslissing kan leiden
Maar, zo zal men zich dan afvragen,
Ve moet er dan een einde komen aan
cv stuivertie wisselen, wanneer Pekine
fcïift weigeren zich te onderwernen?
TCmt en dat in de tweede olaats
vsnn'per alle Amerikaanse verklaringen
dl? juist mogen worden aangenomen, en
er'\s eeen enkele reden om daaraan te
twijfelen dan zal er niet gedacht wor
sen om vrede te kopen tegen conces-
aan Peking!
Washington denkt er niet aan om
Formosa aan Peking toe te kennen en
frenmin om Peking toe te laten tot de
V N Welnu, dan is er aan ernstige
onderhandelingen met Peking eenvoudig
,r!et te denken, want Peking zal belde
(rorwaarde stellen voor een regeling in
Kosea. Die dan bovendien nog zou neer
zien op een herstel van de status ouo
ran voor het agressie-offensief van bii-
fens een jaar geleden, door de Noord-
^•reanen ingezet. Waarmede op zich
Rif al door de V N. zou worden erkend,
'at zii de nederlaag hebben geleden.
v?nt zij stelden zich immers als doel de
ïtereniging van Korea in een democra-
üvh regiemAfgezien V3n het feit. dat
bostel van de status auo immers te al-
ïên tijde de mogelijkheid van een her
ijking der agressie op het. moment dat
'«king, alias Moskou, dat zou willen,
Toornen open blijft!
in wpzen wordt dat in Amerika door
jbet volk zuiver aangevoeld, en dat is
'dé reden, waarom, al lijkt_ het McAr-
h'i'jrisme dan schijnbaar enigszins af te
ebben. Je idee van de afgezette generaal
•r.-h blijft domineren. Hetgeen op zich
ipif al tof uitdrukking komt in deprac-
tü'< door het langzaam maar zeker be-
Iindelen van de weg, door Mc Arthur
lynbevolen.
Niet te laag mag bovendien worden
iwslagen de erkenning van generaal
Bradley dot agressie elders in mindere
mate zol zijn te keren, wanneer de oor-
in Korea voortduurt. Dat is van een
dnidellikheid. die feitelijk over alles be-
js'R niet vrii te pleiten en koren op de
Ek?n van Mc Arthur
Daarin liet op zich zelf reeds beslo-
H dat alleen wanneer de oorlog in
Tor^a wordt besloten met de o verwin-
|c'ng. zoals die aanvankelijk is uitge
joeld, de communistische agressie is
ia te dammen.
Dat daarbij risico's moeten worden ge-
rmen. het spreekt van zelf, doch het
Hist ons beter die te aanvaarden dan
:«n de tegenpartij over te laten, waar
m wanneer zij verder wil toeslaan.
Vooral als men erkent, dat voortduring
nn de oorlog in Korea het eigen front
Wizwakt.
Intussen wordt al het mogelijke ge-
és an, om de weerstand tot het uiterste
o? te voeren. Grote offers worden daar -
kor in alle Westelijke landen geëist en
abracht. Op zich zelf is het wel diep
en diep droevig, dat die onnoemelijke
'«dragen, die aan bewapening moeten
':rden besteed niet aangewend kunnen
verden voor betere doeleinden. De we
reld zou een ongekende welstand tege
moet kunnen gaan, zo deze militaire
itóen zouden kunnen worden omgezet
h viedesuitgaven van sociaal en cultu
reel belang. Het is de scherpste aan-
jkcht tegen het communisme, die denk
er is..
Maar het communisme kan nu een-
È-ial niet gedijen In een florissante we-
«M en daarom moet men zich neer-
:,e;en bij het feit, dat die offers moe-
ia worden gebracht, zolang het com-
moni3me van Moskou de idee van we-
tódbeheersing niet los laat. Hetgeen
";,r Moskou onmogelijk is geworden
dan zou het ineenstorten als een
aartenhuis. Een dictatuur kan nueen-
f-il geen terug aanvaarden zonder zelf
dupe te worden!
Dit wil zeggen, dat men zich geen illu-
moet maken inzake een regeling
pi Moskou. Slechts dan, wanneer Mos-
k;i weet het onderspit te zullen moeten
'•-Jen, is een botsing te voorkomen. En
Hnneer president Truman zinspeelt op
pakking van het communisme in
jtesland hetgeen mogelijk is! dan
--cenke men wel. dat dit bijzondere ge-
'«ren in zich bergt, want een dictatuur
Jij zich nu eenmaal handhaven en
«mst in het ergste geval niet terug voor
oorlog. Men denke aan de Hitler-
statuur
ENKELE BUIEN.
Bilt verwacht tot morgenavond.
Vanavond en vannacht over het alge-
veel bewolking met op de meeste
tetsen regen- of onweersbuien. Mor-
overdag wisselende bewolking met
|-atselijk regen- of onweersbuien maar
opklaringen. Zwakke tot matige
uit uiteenlopende richtingen. Wei-
verandering in temperatuur.
Russen weigeren resolutie
door te zenden
De troepen der Verenigde Naties
rukken langs het gehele Koreaanse
front op. De tegenstand der Noordelij
ken neemt af. Een Amerikaanse ge
pantserde eenheid rukte ten Noorden
van Seoel op tot op vijf kilometer van
de breedtegraad. Tengevolge van de
druk der verbondenen schijnt de te
rugtocht der Noordelijken op sommige
plaatsen gedesorganiseerd te zijn.
Nog steeds wijzen geen tekenen er op,
dat de Noordelijken het plan -hebben
zich op een bepaalde linie voor een de
fensief te organiseren.
Officieren der Verenigde Naties ver
klaren, dat de soldaten der Noordelij
ken met meer bereid zijn hun leven te
wagen, zulks ten gevolge van de zware
artillerie- en luchtaanvallen, die onaf
gebroken uitgevoerd worden.
De verbonden troepen zijn in het
Westen de Imdjin overgetrokken en in
het Oosten tot vlakbij Indje opgerukt.
Tanks der verbonden troepen ruimen
weerstandsnesten op vijftien km. ten
Noordwesten van Tsjoentsjon. Verbon
den troepen waren opgerukt tot dertien
km. ten Noordoosten van Tsjanggori en
waren aldus ten Noorden van de acht
endertigste breedtegraad.
Volgens schatting van het Ameri
kaanse ministerie van defensie hebben
de Noord-Koreanen en Chinezen tot 23
Mei 1.025.404 man verloren.
Aan het front verloren zij 736.449 man
(25 hiervan aan doden en 75 aan
gewonden) en door ziekte en ongeluk
ken 138.800 man. De verbonden troe
pen hebben volgens de schatting
150.075 man gevangen genomen.
De opperbevelhebber van -hot Ameri
kaanse achtste leger, luitenant-gene
raal Van Pleet," heeft na een bezoek
aan het front verklaard, dat eenheden
van de verbonden troepen door de stel
lingen, van waaruit de Noordelijken de
opmars van de verbondenen trachtten
tegen te houden, waren heengebroken.
Hij zei, dat het tweede voorjaarsof
fensief van de Noordelijken een volle
dige mislukking was.
Tass meldt dat de Russische delega
tie bij de Verenigde Naties heeft ge
weigerd de tekst van de resolutie der
algemene vergadering, waarin de leden'
staten der Verenigde Naties wordt ver
zocht de uitvoer van strategische oor
logsmaterialen naar het communisti
sche China te verhinderen, ter kennis
van haar regering te brengen. De dele
gatie heeft het telegram! waarin dit
werd verzocht, aan het secretariaat der
Verenigde Naties teruggezonden. In
een begeleidend schrijven verklaarde
zij het niet mogelijk te achten „deze
onwettige resolutie, welke in strijd is
mat het handvest der Verenigde Na
ties, ter kennis van de Sovjet-Russi-
sche regering te brengen"
Nieuwe richtlijnen voor
generaal Ridgway
GENERAAL COLLINS GEHOORD.
Generaal J. Lawton Collins, (le staf
chef van het Amerikaanse leger, heeft
aan de Senaatscommissies, die het
ontslag van generaal Mac Arthur on
derzoeken, onthuld, dat het .Ameri
kaanse ministerie van Defensie bezig
is nieuwe richtlijnen op te stellen
voor dc oorlogvoering in Korea. Deze
zullen binnenkort aan generaal Ridg
way worden toegezonden.
Gevraagd of hij bereid was de com
missies vertrouwelijk over het nieuwe
plan in te liohten, verklaarde Collins:
„Ik denk niet, dat ik dat- kan doen om
dat er nog geen definitieve beslissing
is genomen."
Krachtiger nog dan generaal Bradley
en minister Marshall verwierp Collins
de door generaal Mac Arthur voorge
stelde strategie. Mac Arthurs voorstellen
waren volgens hem niet het risico
waard, dat Amerika in een algemene
oorlog gewikkeld zou worden, waarvoor
het niet- gereed was- Collins meende, dat
Amerika wel voldoende troepen heeft
om de Russen in het Verre Oosten en
Alaska tegen te houden, maar niet om
hen ook in Europa te bevechten.
BRADLEY NAAR EUROPA.
Generaal Bradley wordt de vol
gende week te Parijs verwacht. Hii zou
een onderhoud hebben met Eisenho
wer en met hoge functionarissen van
de legers der bij het Atlantisch oact
aangesloten landen.
Twee boerendochters in Groningse
klederdracht boden Prins Bernhard
tijdens zijn werkbezoek aan Gro
ningen in Leek. waar de Prins be
sprekingen voerde met burgemees
ters, een Groninger koek aan.
4.33 uur; onder: 20 43 uur.
op: 137 uur; onder: 11.28 uur
(laatste kwartier)
^ater te Katwijk te 8.06 en 20.10 u.
Cit lummer bestaat uit 14 pagina's.
Het vraagstuk van de Overweg aan de Rijnsburgerweg heeft
reeds gedurende vele jaren onze redactionele belangstelling. De
ouderen onder onze lezerskring zullen zich ongetwijfeld herinneren
hoe wij reeds ongeveer 25 jaar geleden in veelvuldige herhaling
in woord en beeld hebben gewezen op de onhoudbare toestand,
welke in steeds toenemende mate werd veroorzaakt door deze
verkeersbelemmering op een van Leiden's voornaamste toegangs
wegen. Tientallen tekeningen en foto's en vele artikelen, waarin
de resultaten van ettelijke verkeerstellingen waren verwerkt,
illustreerden op sprekende wijze, het oponthoud dat deze beruchte
overweg in het verkeer veroorzaakte, tot grote schade van het
gehele bedrijfsleven.
Uit ons Overweg-archief, dat in de loop der jaren een aanzien
lijke omvang heeft aangenomen, lichtten wij bovenstaande foto
van de Rijnsburgerweg, welke wij in 1928, dus 23 jaar geleden,
onder het opschrift ,,Een toekomstbeeld" publiceerden.
De rechtstreekse aanleiding tot deze herinnering vormt het
feit, dat wij in ons heden verschijnend nummer onder het motto
,,Hoe staat het er mee?" de vijfentwintigste reportage wijden aan
de Leidse Spoorwegwerken sedert in 1948 met de uitvoering
daarvan een aanvang werd gemaakt.
Wij hebben met voldoening ervaren, dat er voor deze artike
lenserie in brede kring belangstelling bestaat. Van vele zijden
bereikten ons verzoeken om alsnog nummers te mogen ontvangen
van de bladen, waarin de eerste artikelen in deze reeks waren opge
nomen, omdat men in de loop van de serie op het denkbeeld was
gekomen om deze reportages uit te knippen en te bewaren, doch
de eerste afleveringen niet meer kon achterhalen. Voor hen die
dit voorbeeld alsnog zouden willen volgen, voegen wij hier aan
meteen toe, dat GEEN losse exemplaren van de bladen, waarin
de eerste acht artikelen zijn gepubliceerd, meer voorradig zijn!
Wij hebben gemeend aan deze „zilveren" reportage over dit
millioenenwerk een bijzondere attractie te moeten verbinden in
de vorm van een toepasselijke prijsvraag, welke men elders in dit
nummer met de nadere bijzonderheden vindt afgedrukt.
Zij bestaat uit een fouten-zoekplaat, waaraan dus oud en jong,
stadgenoot en dorpeling kan meedoen.
Voor de goede oplossers ONDER ONZE ABONNé'S stellen
wij een bedrag van DRIEHONDERD GULDEN AAN PRIJZEN
beschikbaar ,t.w.
I PRIJS VAN ZESTIG GULDEN
I PRIJS VAN VIJFTIG GULDEN
I PRIJS VAN VEERTIG GULDEN
I PRIJS VAN DERTIG GULDEN
I PRIJS VAN TWINTIG GULDEN
5 PRIJZEN VAN TIEN GULDEN
10 PRIJZEN VAN VIJF GULDEN
Voor de nadere bijzonderheden over deze prijsvraag en de
jubileum-reportage verwijzen wij naar elders in dit Blad.
Naar compromis in Perzië
De Britse ambassadeur te Teheran
Shepherd heeft gisteravond ruim een
uur met de Perzische premier Mossadeq
beraadslaagd.
Voorts wordit vernomen, dat de
Amerikaanse ambassadeur te Teheran,
Grady, thans een belangrijke rol speelt
bij cLe pogingen om tot een of ander
compromis te komen. Men zegt, dat nu
te Teheran zeer geheime besprekingen
worden gevoerd, met het doel de wensen
van Perzië in overeenstemming te bren
gen met. de noodzaak om een bevredi
gende bedrijfsvoering bij de Perzische
olie-industrie te verzekeren.
Het proefproces te Brussel.
SCHERP REQUISITOIR TEGEN
DE SOVJETS.
Het onofficiële proefproces over de
toestanden in concentratiekampen, dat
een week lang in het Egmontpaleis te
Brussel is gevoerd, eindigde gisteren met
een scherpe aanklacht tegen de Sovjet
unie door de Fransman David Rousset»
die als openbare aanklager optrad.
Volgens Rousset moeten de 25 getui
gen vertrouwd worden, niet alleen om
dat hun getuigenis is gecontroleerd en
in een kruisverhoor pp de proef gesteld,
doch ook „omdat zij zonder hartstocht
spraken en hun langdurig lijden in een
voudige, nauwkeurig gekozen woorden
beschreven".
Hun verklaringen vormen slechts een
klein gedeelte van het bewijsmaterleel
over de Sovjetrussisohe concentratie
kampen. dat door de internationale
commissie, die zich tegen de toestanden
in concentratiekampen verzet, is bijeen
gebracht, aldus Rousset.
Het hof, samengesteld uit zeven over
levenden van concentratiekampen uit
de Duitse tijd, aal 1 Juni uitspraak doen,
Gromyko stelt ultimatum.
INZAKE NOORD-ATLANTISCH PACT.
De plaatsvervangers van de grote vier
zijn gisteren 3% uur bijeen geweest.
Twintig minuten voor de bijeenkomst
begon hadden de Westelijke afgevaar
digden een bespreking vooraf.
Na de vergadering deelde een Weste
lijke woordvoerder mede, dat Gromyko
een „ultimatum" had gesteld. Hij ver
klaarde. dat tenzij de kwestie van het
Noord-Atlantisch Pact door de ministers
besproken werd, het geen zin had bij
een te komen.
De woordvoerder zei, dat de Westelijke
afgevaardigden Gromyko's verklaring
een „cynisch negeren'' noemden van de
wensen van diegenen, die een bijeen
komst van de ministers van buiten
landse zaken voorstaan.
Maandag komt men weer bijeen.
CHINESE NOTA OVER JAPANS
VREDESVERDRAG.
De Chinese minister van buitenlands®
zaken, Tsjou en-lai, heeft de Sovjet
ambassadeur te Peking een nota toege
zonden, waarin de regering van Peking
haar aanspraak om deel te nemen aan
de voorbereidingen voor een Vredesver
drag met Japan herhaalt.
De poging van de Amerikaanse rege
ring de volksrepubliek China van de
voorbereidingen voor het verdrag uit te
sluiten is een zeer grote belediging aan
het adres van het Chinese volk, aldus
wordt in de nota verklaard.
GEMEENSCHAP VOOR OCEAAN
SCHEEPVAART.
In overeenstemming met de richtlij
nen, verstrekt door de Noord-Atlanti
sche Raad, heeft de Noord-Atlantische
commissie voor de oceaanscheepvaart
overeenstemming bereikt over een ont
werp voor het samenbrengen van de
oceaanschepen in één enkele gemeen
schap en over het gebruik er van op
wereldbasis in tijd van oorlog of van
oorlogsgevaar, alsmede over het op
richten in dergelijke omstandigheden
van een internationale organisatie met
een burgerlijk karakter, welke scheep-
vaartautoritedt voor de verdediging" zal
worden genoemd.
BOMMENWERPERS IN ITALIË
GEARRESTEERD.
De Italiaanse politie heeft bekend ge
maakt, 37 neo-fascisten te hebben ge
arresteerd, die ervan worden beschul
digd sinds November verleden jaar zeven
bomaanslagen te hebben gepleegd. Nie
mand werd bij deze bomaanslagen ge
dood of gewond; slechts zijn vele ven
sterruiten vernield en stortten gedeel
ten van zolderingen omlaag.
Met de arrestaties is gewacht tot
Woensdag jl., to-n een van de voor
naamste aanstichters terugkeerde van
een te Malmoe in Zweden, gehouden
fascistisch congres. Da betrokkene is
direct na aankomst in Italië gearresteerd.
Vervolgens werden gelijktijdig te Rome.
Napels, Chieti, Brescia, Genua, Venetië
en Arezzo arrestaties verricht.
LEIDSCH
DAGBLAD
