Engeland zal niet onder druk met Perzië onderhandelen eerbericht Labour behaalt nogmaals de overwinning m Behalve in de luclit weinig actie in Korea Pétain schijnt weer aan de beterende hand 90ste Jaargang WOENSDAG 2 MEI 1951 00 No. 27292 LEIDSCH DAGBLAD Directeur: J- W. Henny Hoofdredactie: B. W. Menkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f. 5.15 per kwartaal: f. 0 40 per week Witte Singel 1, Leiden - Giro no. 57055 Telefoon Dir. en Adm25041; Red. 21507 Morrison hoopt echter op regeling. Herbert Morrison, de Britse minis ter van buitenlandse zaken, heeft !Perzië gewaarschuwd, dat Engeland niet onder druk zou onderhandelen over een oplossing van het oliege- schiL "orrison verklaarde in het Lager- Me dat Engeland zich niet kon ver ben met de verklaring van de Per- he regering, dat de nationalisatie L de olievelden uitsluitend een zaak tussen haar en de Anglo Iranian. Britse regering had het recht zich de kwestie te mengen, aldus Mor- et betrekking tot een verwijzing Eden naar de arbitrage-clausule, in de overeenkomst van 1933 is 'at verklaarde Morrison, dat deze 'e zijns inziens in het onderhavige 1 in het geheel geen rol speelde, en men echter tot een scheidsrech- lijke procedure zijn toevlucht zou ne- zou het internationale gerechtshof Den Haag de aangewezen instantie ~en zijn. Torrisons verklaring, dat de Britse ring overtuigd was. dat een oplos- k zou kunnen worden gevonden, ge- n de langdurige vriendschappelijke -kkingen tussen Engeland en Per en hun vele gemeenschappelijke 'tieke en economische belangen, d met applaus begroet. 7et zou voor de Perzen zeer moeilijk in de olieindustrie zelf te drijven en afzet te verzekeren. Deze omstan- heid zou werkloosheid tengevolge -en hebben en het communisme rvoet geven. I „Wij betwisten niet het recht van een regering eigendom in haar eigen land in bezit te nemen. Wy kunnen er ons echter niet mee verenigen, dat de gehele positie van dc maatschappij in Perzië door eenzijdige maatregelen ikomen gewijzigd wordt, indien een vrijelijk aangegane overeen komst een dergelijke stap verbiedt". De ondertekening door de Sjah van k wetsvoorstel tot nationalisatie zal, ar men verwacht, binnen een paar *en geschieden, e Perzische minister-president, dr 'deq, heeft een onderzoek van de -ken van de Anglo-Iraanse olie- jtschappij geëist. Op een desbetreffende vraag ant- rdde de minister-president, dat de 1933 met de maatschappij gesloten eenkomst onder druk tot stand gekomen en geen bindende kracht Hij verklaarde verder, dat de htschappij een schadeloosstelling - de aan de Britse vloot verleende ting moest betalen. „De maatschap- heeft niet het recht om olie aan marine te verkopen voor een prijs, e onder die op de wereldmarkt r, aldus Mossadeq. BEZOEK VAN RUSSISCHE AMBASSADEUR. De sovjetrussische ambassadeur in Iwan Satsjikow. heeft een be- gebracht aan de nieuwe Perzische het onderzoek naar de misdaad in de verenigde staten. Een bezwarend rapport. De uit vijf congresleden (democra cy republikeinen) bestaande com- "e-Kefauver in de V. St., die een erzoek heeft ingesteld naar de or- catie van de misdaad in de Ver gde Staten en haar banden met cheidsdienaren. heeft een rapport r. het bendewezen gepubliceerd, erin wordt o.m. de voormalige (de- "alische) burgemeester van New :pfk. O'Dwyer, thans ambassadeur te «City. er van beschuldigd dat h. hij. noch zijn toenmalige onder- 'cnikten enige daadwerkelijke actie wm ondernomen tegen de leiders n benden misdadigers, die zich bezig men met de exploitatie van speel- en het smokkelen van verdovende ■vj en me* bedriegelijke boden deelnemen aan wedden bij "tnjden. waarbij zij niet voor moor- terug deinsden". In het rapport Jdt gezegd dat „het optreden van Ter in feite het onderzoek naar misdadige practijken belemmerde". juDwyer was van 1940 tot 1942 als van justitie in een district van jïïï York werkzaam. Hij was tot de fori n burgemeester van New p0fhmissie verklaart verder dat fUwyer vrienden van Frank Costello ^Joe Adonis, twee leiders van ben- f e .speelhuizen exploiteren, in c functies van New Yorks gemeen- Övfrf heeft benoemd. TOïtelIo zou. ondanks zijn betuigin- van het tegendeel, nog steeds grote 'Oed bezitten in de organisatie te York van de democratische partij", •oorzitter der commissie, senator jv Ke'auver. is zelf democraat, ^commissie heeft een aantal voor- ;n gedaan om de door haar aan Kaak gestelde misstanden op te 'en. eerste minister. De reden voor het on verwachte bezoek is nog niet bekend. In politieke kringen wordt opgemerkt, dat Satsjikow de voormalige premier Hoessein Ala geen enkele keer bezocht heeft. EEN OLIEBRAND Een oliebron van het olieveld van Naft Soefit, 150 k.m. ten Noorden van Abadan, heeft Maandagavond vlam gevat. Volgens de berichten woedde gisteren een felle brand. Dergelijke branden zyn meestal van lange duur omdat ze moeilijk te blussen zijn. De bron ligt in het oliegebied van de Anglo-Iranian. Opera te Genève verbrand. SCHADE van 4 a 5 MILLIOEN FRS. Bij een repetitie van de „Zauber- feuer" scène uit de opera „Die Wal- kuere" is gisteren bijna het gehele ope ragebouw te Genève verbrand, gelijk reeds in een deel onzer oplaag van gis teren vermeld. Toen de toneeltechnici het vuur „op riepen" grepen de vlammen om zich heen en vernielden het toneel volko men. Het veiligheidsscherm hield het vuur niet tegen, zodat ook de zaal zware schade opliep. De schade wordt geschat op 4 k 5 millioen frs. Het operagebouw dateerde van 1879. Nu en dan opklaringen. jy3" ven*'acht tot morgenavond: J ?n'rende wolkenvelden afgewis- Spav»!r 00baringen en morgen voor- "s aan het einde van de mid- 00 enkele verspreide buien, tot matige wind tussen Zuid J*1- ODnieuw iets hogere temnera- (0Dzernaakt te 10 uur). 3 mei wL°P; 509 uur; onder: 20.06 uur H/vÜL°P' 4-02 u'uri onder: 17.33 uur. ywater te Katwijk te 1.38 en 13.59 bestaat uit acht pagina's. Aanval mislukt. De Britse minister van bevoorrading Strauss heeft in het Lagerhuis ver klaard, dat Amerika oprecht de wens koestert er voor te zorgen dat de schaarse grondstoffen billijk verdeeld worden onder de landen van het Noord- atlantisch pact. Voordat Strauss sprak, zei Anthony Eden, de voornaamste conservatieve spreker in het debat, dat Aneurin Be- van en de andere afgetreden ministers ernstige beschuldigingen hadden uitge sproken. Eden betreurde de „harde v/oorden" die door enkele afgetreden ministers met betrekking tot "Amerika waren gebezigd. Onder protest van enkele Labour- afgevaardigden zei Eden: „De Verenigde Staten alleen hebben het leven van West-Europa gered". Eden d-rong aan op een Gemene best-conferentie. „Wij behoeven niet te praten alsof alle grondstoffen in de we reld uitsluitend aan de Verenigde Sta ten zouden behoren", zei hij. Strauss antwoordde dat er geen re den was om al te pessimistisch te zijn. Het was nog te vroeg om te zeggen, of Engeland de benodigde grondstof fen al dan niet zou krijgen. Bevan hield een rede van slechts twee minuten. Hij zei te hopen, dat nog eens in een „ernstiger verband" dan de conservatieve motie over grond stoffen en de productie voor de de fensie kon worden gesproken. Bevan hoopte tevens, dat de regering spoedig grondstoffen zou krijgen. Hij en Wilson zouden het liefst zien dat later zou blijken, dat zij ongelijk hadden. De motie van de Britse conserva tieven met betrekking tot de grond- stoffenvoorziening. een poging om de Britse regering ten val te brengen, is daarop verworpen met 305 tegen 292 stemmen. De uitslag van de stemming werd door Labour met gejuich begroet. Churchill, druk gesticulerend, riep iets naar de regeringsbanken, maar zijn woorden waren onverstaanbaar. Dit verwekte een nieuw gejuich van de opgewonden Labourafgevaardigden, dat voortduurde totdat de leider van de op positie de Kamer had verlaten Van de negen liberalen onthielden acht zich van stemming. Eén stemde met de conservatieven mee. Minister van defensie Shinwell zei nog, dat Engeland voortging met zijn wapenprogram. Het zou zijn bijdrage leveren tot de verdediging van het Westen. „LA PRENSA" EEN „ARBEIDERS- BLAD. President Peron van Argentinië heeft meegedeeld, dat het door de regering onteigende onafhankelijke blad „La Prensa" aan arbeidersorganisaties zal worden overgedragen. De overdracht zou geschieden in de vorm die de arbeiders zouden wensen. „Het blad, dat zijn arbeiders uitbuitte, was een instrument van verraad tegen het land en zal zijn schuld inlossen door een instrument van de arbeiders klasse te worden. Dit is de souvereine en vrije beslissing van het Argentijnse volk in overeenstemming met zijn eigen vrije grondwet en wetten", aldus Peron. De president zei voorts, dat geen Ar gentijnse troepen naar het buitenland zouden worden gezonden. Alleen als het land werd aangevallen, zou Argen tinië vechten. „De tot oorlog opsto kende kapitalistische landen zijn het met dat standpunt niet eens en zijn door middel van hun bladen een offen sief tegen Argentinië begonnen", aldus president Peron. ENGELSE OPPERBEVELHEBBERS VOOR DE BURGERLIJKE VERDEDIGING. Engeland heeft een commissie van opperbevelhebbers voor de burgerlijke verdediging in oorlogstijd ingesteld. Voorzitter wordt generaal sir Miles Dempsey. bevelhebber van het Britse tweede leger in Normandië in 1944, Hij wordt tevens opperbevelhebber van de Britse landstrijdkrachten. Admiraal sir Arthur Power, thans opperbevelhebber te Portsmouth, zal belast worden met alle marine-aange legenheden in verband met de verdedi ging van de Britse wateren. Voor de luchtmacht wordt tot opper bevelhebber aangesteld maarschalk sir Basil Embry. De commissie, die de volle verant woordelijkheid zal dragen voor de ver dediging van Engeland in geval van oorlog, is verantwoording verschuldigd aan de stafchefs, Deze maatregel houdt niet in, dat Engeland zich als een geïsoleerd eiland beschouwt. conservatieven winnen verkiezingen in japan. Volgens de voorlopige uitslag hebben bij de Japanse verkiezingen voor gou verneurs en de vertegenwoordigende lichamen van de prefecturen de conser vatieven de overwinning behaald. Er moesten 34 gouverneurs worden geko zen. Voor de tot dusver bekende 31 gouverneurszetels is de uitslag: conser vatieven' 24 en socialisten zeven. Ook in Tokio en Osaka hebben de conservatieven gewonnen. het e.c.a. geschil met belgik geregeld. Naar de E.C.A. te Washington bekend maakt, heeft zij met vertegenwoordi gers van de Belgische regering over eenstemming bereikt inzake regeling van het geschil, ontstaan door de be slaglegging op E.C.A.-gelden, bestemd voor Griekenland ten behoeve van een Belgische maatschappij, die sedert 1926 een vordering op de Griekse regering heeft lopen. DEMONSTRATIE VAN NIEUW- ZEELANDSE HAVENARBEIDERS. Bijna 100 politie-agenten hebben van hun gummiknuppels gebruik gemaakt, toen 1000 stakende havenarbeiders in Wellington (Nieuw Zeeland) trachtten bij hun mars naar de parlementsge bouwen het politiecordon te doorbre ken. Er ontstonden vechtpartijen, waar bij velen licht werden gewond. Nadat de stakers was medegedeelddat een deputatie door de regering ontvangen zou worden, verspreidden zij zich. De havenarbeiders begonnen hun staking op 18 Februari j.l. Zij eisen loonsverhoging. De regering heeft hun vakvereniging van de registratielijst geschrapt en op de arbeiders een be roep gedaan nieuwe organisaties te vormen. Verscheidenen hebben aan deze op roep gehoor gegeven. Te Gibraltar is het 1192 ton meten de schip ,.Bedenham" in de lucht gevlogen toen dc lading van 500 ton munitie m brand geraakteTwaalf personen verloren bij deze ontplof fing het leventerwijl honderden werden gewond. Alle gebouwen in de buurt van hei ongeluk zijn met de grond gelijk gemaakt; van hon derden andere huizen werden de daken afgerukt. Vele leden van de bemanning van de „Bedenham" konden zich tijdig in veiligheid brengen, daar zij door een voorafgaande ontploffing ge waarschuwd werden. De foto toont een moment vlak na de ontploffing: een dikke rookwolk stijgt op naar de hemel. Programma Dodenherdenking uur nam.: Bloemlegging schooljeugd monument Steenstraat: 6 uur8.45 uur nam.' Burgerij hi.ise de vlag halfstok. 7 uur nam.: Luiden der klokken. 714 uur nam.: Herdenkingsdienst Pie terskerk. Sprekers ds D. Kuilman en mr J. Derks. 7.598 uur nam.: Luiden der Bour- bonklok. 8—8.02 uur nam.: Algehele stilte. 9 uur nam.: Stille tocht langs monu ment Steenstraat. (Opstelling via Noordeiride, Haagweg, Rijnzicht- brug, Morsweg). Uittocht uit Seoel. Gisteren hebben Amerikaanse super forten de belangrijke spoorbruggen in midden-Korea en aan de Westkust voor deTüërde opeenvolgende dag-aangeval len. Zij lieten 70 ton bommen vallen op bruggen, zes en een halve kilometer ten Zuiden van Hoeitsjon, op de weg van de Mandsjoeryse grens naar Pjong jang. Op het gehele front ten Noorden van Seoel hebben de troepen van de V.N. gisteren geen contact gehad met com munistische troepen van betekenis. Geen tegenstanders werden waargenomen ten Westen van de samenvloeiing van de Han en de Poekhan. ten Oosten van Seoel en verder naar het Oosten wer den slechts kleine groepen door patrouil les van de V N verdreven. Tankpatrouilles drongen diep in de vallei van de Poekhan door zonder contact met de communisten te krijgen. Duikbommenwerpers van de Ameri kaanse marine hebben met luchttorpe- do's een aanval gedaan op de dammen en sluisdeuren van het Hwatsjon reser voir. Zij vernietigden een sluisdeur en veroorzaakten in een andere sluisdeur onder water een gat van ruim drie meter. ingesloten belgen ontzet Het Belgische bataljon op Korea is door Amerikaanse tanks en Britse artil lerie gered, teen het bij het begin van het communistische voorjaarsoffensief 30 uur ingesloten was geweest. De drie Belgische compagnieën wer den door de communisten afgesneden. 30 uur lang vochten de Belgen tegen een grote overmacht, doch op het laatst werd hun positie onhoudbaar. De Belgen vroegen radiografisch om hulp aan de Britten en de Amerikanen, en terwijl de Britse artillerie de com munisten door hevig vuur ophield, ruk ten Amerikaanse tanks van de zevende infanterie divisie op en ontzetten de Belgen. de uittocht uit seoel. Zoals gemeld, loopt de zwaar ge teisterde stad Seoel weer leeg. Einde loze colonnes vluchtelingen trekken weer naar het Zuiden en het Chinese offensief verjaagt opnieuw honderddui zenden gezinnen, die na een ellendige winter, kortgeleden naar hun woningen in het bevrijde gebied waren terugge keerd. Deze massabeweging werpt aller lei dringende problemen op, ook van militaire aard, maar de verbonden strijdkrachten en hun ploegen, die wa ken voor de belangen van de burgerij, weten deze problemen met succes op te lossen en verzachten daardoor de- tragische gevolgen van het offensief voor de burgerbevolking De faciliteiten, die :n Seoel voor de bevolking waren georganiseerd, moesten weer worden af gebroken Alle gebrekkigen werden ge ëvacueerd, evenals de zieken in hospi talen en ouderloze kinderen, en alle aanwezige voedsel werd onder het volk verdeeld Dezelfde stoeten vluchtelin gen trekken langs dezelfde wegen, die zij bij vorige ontruimingen van de hoofdstad hebben gevolgd. Om de nood van 1e vluchtelingen onderweg te le nigen werden vanwege de V.N. ten Zuiden van de Han centra ingericht, waar zij zich op hun vlucht konden laten verzorgen en voeden. Vergeleken met de bittere ervaringen bij vorige ge lagenheden en geholpen door mooi lenteweer hebben de civiele ploegen van de V.N. met dit liefdewerk meer succes dan vroeger. Daardoor wordt de nood van de vluchtelingen aanzienlijk verzacht. engeland en het mogelijk bombarderen van mandsjoerije. Een woordvoerder van het Britse mi nitief besluit heeft genomen over het bombarderen van Mandsjoerijse lucht- bases ingeval de Noordelijken sterke luchtstrijdkrachten tegen de verbonde nen in Korea zouden gebruiken. opmerkelijk rapport van wedemeyer. Generaal Albert Wedemeyer deelde president Truman bijna vier jaar gele den mede, dat Zuid-Korea werd be dreigd door een „door de Sovjet-Unie georganiseerde invasie van Noord-Ko- reaanse strijdkrachten", zo is gisteren bekend geworden na de publicatie van een deel van zijn rapport. Het was ech ter uitermate twijfelachtig, dat de Sov jets of „hun Noord-Koreaanse satellie ten" Zuid-Korea in de naaste toekomst zouden binnenvallen, aldus het rapport. Wedemeyer is stafchef geweest van generaal Tsjang kai sjek. Een gedeelte van zijn rapport, dat sedert de indiening bij president Truman op 9 September 1947 geheim gehouden is, is thans door de senaatscommissie voor de strijd krachten bekend gemaakt. keizer hirohito bezoekt ridgway. Keizer Hirohito van Japan heeft zijn eerste bezoek gebracht aan de geallieer de opperbevelhebber in Japan, luitenant generaal Ridgway. Generaal Ridgway en Hirohito voer den besprekingen die bijna een uur duurden. Waarover gesproken is, is niet bekend gemaakt. Morgen geen „L.D." Morgen, Hemelvaartsdag, zal ons Blad niet verschijnen. Onze Bu reaux zullen de gehele dag geslo ten zijn. In hel Paviljoen der Zee en Schepen op de tentoonstelling van hel Festi val oj Britain zal de bezoeker een overzicht krijgen van alles wat En geland op het gebied der scheeps bouw vermag. De op de foto afgebeelde modellen zijn natuurgetrouwde copieën van de achterstevens der schepen Tai ker". „Orcades" en ..Balaena", 5.4 millioen voor Korea-detachement. KOSTEN VOOR 1950. Met de uitzending en verzorging van het detachement Nederlandse vrijwil ligers op Korea, is alleen over 1950 een bedrag van 5,4 millioen gulden gemoeid, Hiervan Is 4.9 millioen bestemd voor vervoer, bewapening en ver zorging en büna een half millioen voor salariëring. Deze bedragen heb ben betrekking op de periode 26 Oc tober toen het detachement van 639 man is scheep gegaan tot 31 December 1950. Vanzelfsprekend zul len voor 1951 opnieuw gelden moeten worden aangevraagd. Uit de eerste groep vrijwilligers wer den gevormd een bataljonsstaf. twee compagnieën infanterie en een onder steuningscompagnie. De Regering heeft er voorlopig rekening mee gehouden, dat de kosten van uitrusting, bevoorra ding en aanvulling door de Nederland se schatkist zullen moeten worden ge dragen. Morgen opent Britse Festival. Onze Londense correspondent teleïo. ■neert ons: Morgen zal voor Engeland de grote dag zijn aangebroken. Om twaalf uur zullen de in rood en goud gestoken trompetters hun fanfare laten klinken van de trappen van St. Paul's en zal koning George VI daar de wereld ver kondigen, dat het Britse festival is be gonnen. Door de radio zal het gebeier van de klokken van het aloude Oxford klin ken, het cultuurcentrum, dat zulk een grote rol heeft gespeeld in de bescha ving der mensheid. Wanneer de koning spreekt, worden in Hyde-park de vlag gen gehesen aan de masten, welke daar piëteitsvol zijn opgericht op de plek, waar honderd jaar geleden het „kristallen paleis" zijn poorten opende om zijn wijze getuigenis af te leggen van Engelands zelfvertrouwen en ge loof in de toekomst. Hoe donker de tijden thans ook mo gen zijn, die boodschap is dezelfde ge bleven l Nog enige reserve. (Van onze Parijse correspondent) De vij-f-en-negentigjarige ex-maar schalk Pétain schijnt ook zijn laatste crisis, die iedereen, en de dokters voorop, als fataal beschouwden, weer te boven te zullen komen. Zijn advocaten en familieleden hebben na een verbluf van enkele dagen aan zijn ziekbed, het eiland dan ook weer verlaten. De ze ventig journalisten nemen voorlopig nog een afwachtende houding aan, zolang ze de grijsaard nog niet in de buiten lucht hebben aanschouwd, zullen ze op hoofdredactioneel bevel met hem op het eiland Yeu verbannen blijven. De ge lagkamer van het enige hotelletje ter plaatse is in een redactiezaal herscha pen en elke nacht houdt een der pers- li eden de wacht. Bij de eveneens enige telefoon. Mocht er plotseling nog een onherstelbare wending komen in de toestand van de vroegere staatschef, dan zal echter op die enige telefoonver binding met de buitenwereld door de autoriteiten beslag worden gelegd. De Aangezien echter een duif, naar het schijnt, na enige dagen zijn orientatie- vermogen begint te verliezen, moet de volière in Yeu dagelijks worden verfrist. Wat de hoofdpersoon, Pétain, aan gaat, is het op gevallen dat de medi sche communiqué's ofschoon uiteraard nog zeer gereserveerd gesteld, iedere dag toch een weinig optimistischer worden. De maarschalk heeft zijn ziek bed al een paar maal verlaten en ge leidelijk komt zijn eetlust terug. Zijn temperatuur en polsslag zijn normaaL Toen men een der laatste dagen, zich over zijn verzoek verwonderde een iets royaler portie te krijgen opgediend, moet. volgens zijn vrouw, Pétain hebben opgemerkt: „dat lk ter dood ben veroor deeld wist ik, maar dat hoeft dan toch nog geen hongerdood te wezen En zo heeft dan de oudste banne ling ter wereld iedereen weer verwon derd over zijn bijna grenzeloze vitali teit. Men moet echter niet vergeten dat Pétain uit een oerkrachtige boerenge slacht stamt, waarvan alle leden een zeer hoge ïeefllid bereikten. Zijn enige zuster Is enkele Jaren terug op 93- jarige leeftijd gestorven, haar broer, de overwinnaai van Verdun, placht ze tot grote Franse en buitenlandse persa- gentschappen en kranten hebben in Maar „le petit" schijnt 'in*"levenstaai- Yeu dan ook allen een collectie post- heid weinig voo.- zijn oudere zuster on- f„ duiven tot hun beschikking, die op het 1 ier te wilVr do°n mstcris van buitenlandse zaken heelt beslissende moment het wereldnieuws op het einde van haa- leven aa~i te verklaard, dat Engeland nog geen defi- naar Parijs zullen moeten brengen.'! duiden met „1 petit", het jong'etje.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1