Nieuw Kabinet in bekende formatie samengesteld Mr J. R. H. van Schaïk wordt Minister van Staat Oud-minister Götzen Staatssecretaris Uniezaken? Verontrusting en verbazing over West-Duitse invoerpolitiek Nieuwe slag voor tuinbouw op komst? Gromyko doet te Parijs een concessie ItVi Jaargang DONDERDAG 15 MAART 1951 00 No. 27253 LEIDSCH DAGBLAD nr: j. W. Henny ^redactieB W M enkhorst en J. Brouwer DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN f 5.15 pet Kwartaal, f0.40 per week Witte Singel 1. Lelden - Gtro no. 57065 Telefoon Dlr en ftdm.: 25041; Red 21507 ^langrijke beslissing voor de deur! h verbonden legers op Korea nade- Lttderom de 38ste breedtegraad en wederom de vraag actueel: wat •""gebeuren, wanneer dit opnieuw a Til ziJn geworden! 'a de legers der V.N. dan voor maal deze breedtegraad over zij® of zullen zy aan de oude grens Koord- en Zuld-Korea halt hou- ïiineer men alleen let op de reall- ja zou het antwoord slechts kun- jjn: natuurlijk moet deze grens *3 overschreden teneinde Korea ees geheel te kunnen maken. Halt san de 38ste breedtegraad zou betekenen herstel van de oude Weliswaar zou dan de agressie iét Noorden ongedaan zijn ge- ftdoch het doel zou zijn gemist! to-endien, leder moment zou dan S:orden zijn poging om op zijn r-j ce eenheid van Korea te her- ja bunnen hervatten F£cht zal men in dit opzicht tegen- :s. dat hetzelfde ook kan gebeu- ,'ïanneer de opmars tot de Mand- r-e grens wordt voortgezet en de -Tijken dan van over die grens 'jr>r ten aanval kunnen tijgen. Maar :gt de zaak wel volkomen anders. is er een vereend Korea, dat van Je grenzen zou worden aangeval- 1 En Koreanen alleen zullen dat zx kunnen bewerkstelligen. Tien de Verenigde Naties daarom tel voldoen aan de aangegane ver- ringen, dan zullen zij de conse- K'es moeten trekken en doorgaan bittere einde! !ur zullen de V.N. voor de tweede nl de kans op een echec willen lo- t! Trekken zij wederom de oude sdingslijn over, dan wordt haar üljjn langer, worden de toevoers- m uitgerekt en wordt het verlies manschappen tengevolge van de 4» bezetting groter. M.a.w. verlie- ce verbondenen alle voordelen in strijd, die zij thans hebben kunnen •ten om de opmars van de tegen- tj te stuiten. •seraal Mc Arthur in eigen persoon t de beslissing overigens volledig ad aan de V.N., reeds duidelijke taal horen: slechts wanneer de fout de vorige opmars wordt vermeden, isan een tweede worden gedacht! wil zeggen, dat de generaal en heeft ongetwijfeld gelijk! advi- 1 alleen dan de willekeurige grens- te overschrijden, wanneer de ver ia legers de bevoegdheid erlangen te bombarderen in Mandsjoerije, dus ralver Ohinees gebied! Dit laatste van de vraag, of Mandsjoerije al dan r.als een sovjet-wingewest moet wor- a beschouwd [rijgt de generalissimus die bevoegd- i niet, dan voelt hij bitter weinig t een herhaling van de poging Ko- militair tot een eenheid te brengen, et dan voorziet hij een da capo van 'mislukte eerste opmars. Dit de VN. zover zullen gaan, dat zij -temming geveh tot een optreden op st-ijk Ohinees gebied, valt al heel £ijk aan te nemen. Speciaal gelet aarzelen om maatregelen te be- tegen het rode Peking, nadat dit d; geweigerd te onderhandelen. Pe- is tot agressor verklaard, doch fee gevolgtrekkingen durft men t aan, bang zodoende de grondslag liggen voor een derde wereldoor- ktegendeel herleeft de hoop, dat, de oude grens zal zijn her at Peking bereid zal blijken tot on- Eandelingen. Ook een verklaring van feaal Ridgway, de commandant te wijst in die richting, waar hij doorschemeren, dat het bereiken ce 38ste breedtegraad een grote fining zou betekenen. Uit zijn ■vallend commentaar bleek evenwel, -fee overwining dan feitelijk een ne- "'~e was, n.l. dat het China niet ge- »as de verbonden legers in zee te fen, de ganse geschiedenis begint ■-5 te lijken op een herhaling van rakeden van de oude Volkenbond p Italië, toen dit Abessynië overwel- Itallë werd tot aanvaller gepro- ^rd, doch tot maatregelen kwam smet. Gevolg: ondermijning van de fenbond en zijn practische bete- China is gebrandmerkt als agres- tcch wederom komt men niet ver- fea erkent dezelfde fout, die op de Kdezelfde gevolgen moet opleveren! Geenszins behoeft men als een dolle voort te hollen, doch een uitgestip- ?eg, vooral als die weg het pad Jaarheid is, mag men niet halver- afleggen om dan halt te houden «biet wanneer de weg moeilijk is! Officieel is thans medegedeeld, dat het nieuwe kabinet is samengesteld, zoals wij dit gisteren reeds gepubliceerd hebben. Het ligt in de bedoeling dat de benoeming van ir L. A. H. Peters tot minister van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen zal ingaan gelijktijdig met zijn ontslag als Gouverneur van de Ned. Antillen. De heer Peters zal rond Pasen zijn ministeriële functie kunnen gaan uitoefenen. Tot zolang zal het bewind over Minuor worden waargenomen door dr W. Drees. De minister zonder portefeuille, te vens vice-minister-president, mr F. G. C. J. M. Teulings, zal naast de uit oefening van ztfn lidmaatschap van de Raad voor economische aangelegenhe den waarin hij. gelijk in de andere uit ce Raad van ministers gevormde vaste colleges, als vice-minister-president zit ting zal hebben in het bijzonder nog tot taak hebben de zorg voor de burger lijke verdediging en de binnenlandse veiligheidsdienst, zulks in nauw over leg met de minister van Binnenlandse Zaken. Deze regeling is getroffen, opdat de nieuwe minister van Binnenlandse Za ken, mr J. H. van Maarseveen, voldoen de gelegenheid zal kunnen vinden, zich ook aan de departementale en parle mentaire behandeling van de in voor bereiding zijnde omvangrijke grondwets wijziging te wijden. Reeds in het vorige kabinet had mr J. H. van Maarseveen als vice-voorzitter van de Staatscom missie tot herziening der grondwet met de op handen zijnde grondwetswijziging bemoeienis. Mr J. R. H. van Schaik, die voorzitter is van de genoemde commissie, heeft zich bereid verklaard dit voorzitter schap voort te zetten. Het ligt in de be doeling, dat de beide genoemde heren, mr Van Schaik en mr Van Maarseveen als voorzitters van de grondwetscom missie zullen fungeren. De Minister zonder portefeuille, prof. Al/bregts, zal ln nauw overleg met de mi nister van Economische Zaken, in het bijzonder zijn belast met: middag verslag uit aan H.M, de Konin gin, aanvaardde de opdracht, die hij aanvankelijk „in beraad had gehouden" en legde HJVL zijn lijst van ministers voor. De kleine verrassing, die hij hier bij nog voor de pers in petto had, bleek jammer genoeg geen verrassing meer te zïin. Want dat was het plaatsen van Gouverneur Peters op de post van Uniezaken en Overzeese Rijksutien. Het is nu wel duidelijk geworden, dat de heer Romme voor het zoeken naar een in zijn ogen verantwoorde oplos sing als voorwaarde had gesteld, dat de heer Drees premier zou blijven. Gelet op de moeilijkheden dezer pe riode achtte hij zulks in 's lands be lang en zonder een toezegging van Drees terzake zou Romme niet eens aan het informeren zijn geslagen. Een andere grens aan zijn moge lijkheden was gesteld door het misluk ken van de pogingen der tweeling-for mateurs Drees en Van Schaik, het oude kabinet te reconstrueren. Om de schijn te vermijden, dat hij toch daarnaar zou streven, was het geboden, de heer Van Schaik te laten vallen. Bovendien was het noodzakelijk, dat de verbreding van de kabinetsbasis zou worden betaald door de KVP, die altijd op de brede basis had aangedrongen. Daarom zijn het, naast de partyloze, enige Katho lieke ministers, die het veld moesten ruimen. Het behoeft geen betoog, zo verne men wij, dat de KVP de eerste is die het ontberen van de waardevolle advie zen van de heer Van Schaik mist, al zal hij nu als Minister van Staat op- Driehonderd Nederlandse gezinnen naar Brazilië? Gistermiddag scheepte zich te Rot terdam in aan boord van het ss. „Al tair" de heer R. Weis, die zich met zijn vrouw en twee kinderen gaat vestigen in Macaet in Brazilië. De heer Weis, die in Delden eenvar- kensmesterij had, gaat, op verzoek van ce' Stichting „Landverhuizing Neder land" in samenwerking met het Neder landse gezantschap in Rio de Janeiro een onderzoek instellen naar de moge lijkheid van vestiging voor 300 Neder landse gezinnen. Men denkt dan 100 gezinnen te be stemmen voor veeboerderijen en 200 voor de cocos- en cacao-industrie. Er bestaan bij de Braziliaanse rege ring plannen om deze gezinnen vrije overtocht; te garanderen. „De hoop blijft levenzich zullen Uitstrekken over alle lmr OTtOflAron /vf /4o t lilvn art nrtrlovn - De Westduitse mededelingen, neer gelegd in een memorandum aan het Directoraat van de Europese Beta- lings Unie nopens de voorgenomen in voerpolitiek heeft in Nederlandse kringen van handel, industrie, land en tuinbouw verontrusting zowel als verbazing gewekt. Men vraagt zich af. of de regering te Bonn werkelijk van zins Is de op 28 Februari aangekondigde Importstop tot 1 Juni te handhaven. Dit zou voor het Nederlands-Duitse handelsverkeer wel eens funeste gevolgen kunnen hebben. Verwacht wordt, dat van Nederlandse zijde, wellicht eerst informeel, ophel dering over deze kwestie zal worden gevraagd. Voorts vraagt men zich in ons land afoof de aangekondigde 60% van de ge liberaliseerde invoer en 40% van de pe- contingenteerde invoer tot een totaal be drag van 140 millioen dollar per maand ftDERLANDSE ESCADRILLE NAAR CORNWALL. folly's van de Marine-Luchtvaart- öjn gisteren van de Britse basis Eflinton bij Londonderry naar St. to Cornwall gevlogen. De Neder- vliegers hebben gelijk bekend te Eglinton geoefend. Weerbericht Overwegend droog verwacht tot morgenavond u ten dan overdrijvende wolkenvel- overwegend droog weer. Matige e Westelijke tot Noord-Wes- fe- wind. Vannacht iets kouder, overdag ongeveer dezelfde tem den als vandaag. (Opgemaakt be 10 uur). 16 MAART 8.55 uur; onder: 18.44 uur. C" 10.22 uur; ondeT: 4.01 uur. f water te Katwijk te 8.44 en 21.25 ^Uuner bestaat uit tien pagina's. ade bevordering van de productivi teit in het gehele Nederlandse be drijfsleven: b. de coördinatie van het beleid met betrekking tot de publiekrechtelijke bedrijfsorganisatie, in nauw overleg mede met de Minister van Sociale Zaken; c. de behartiging der middenstands aangelegenheden d. de kartclpolitiek. Bij de uitvoering van de onder A ge noemde taak, die een uitgesproken in terdepartementaal karakter draagt, zal prof. Albregts voortdurend nauw con tact onderhouden met alle ministeries, die in het algemeen of in bepaalde sec toren het productiviteitsvraagstuk ra ken, t.w. de ministeries van Sociale Za ken. Economische Zaken, Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, Weder opbouw en Volkshuisvesting, Verkeer en Waterstaat Onderwijs, Kunsten en We tenschappen en Financiën. De functie van Staatssecretaris van Economische Zaken komt te vervallen. De vraag van al dan niet handhaving van Staatssecretariaten en de vervul ling daarvan lag buiten het terrein van werkzaamheden van de formateur. Be houdens het gestelde omtrent het Staatssecretariaat Ec. Zaken, zal door de leden van het nieuwe kabinet worden bevorderd, dat in de bestaande staats secretariaten en hun vervulling geen wijziging komt. Ten slotte kan worden meegedeeld, dat te verwachten is de benoeming van mr J. R. H. van Schaik tot Mi nister van Staat. Onze parlementaire Redacteur meldt: Geen formateur had ooit zulk een ge makkelijke taak als formateur Romme, die slechts had te verwezenlijken de mo gelijkheid, gevonden door informateur Romme: drie kwartier na het ontvangen van de opdracht tot formatie van een kabinet was zy vervuld. Na een constituerende vergadering van de aangezochten voor het nieuwe kabinet, bracht de heer Romme gister treden. De specifieke bemoeienissen van de afgetreden vice-premier met de West zullen nu aan de heer Peters toevallen. Zijn arbeid in de grondwetscommissie komt gedeeltelijk aan Minister Van Maarseveen, deels blijft hij die zelf ver richten. De arbeid der grondwetscom missie is than6 in een dusdanig stadium, dat het ondoenlijk is voor een nieuwe man, daar zo maar „in te duiken". Daarom is het verheugend, dat de heer Van Schaik voorzitter dier commissie blijft, en dat ook de heer Van Maarse veen in die commissie blijft, waardoor de grondwetsherziening aangehaakt wordt aan Binnenlandse Zaken. De heer Van Maarseveen wordt voorzitter der G.W. commissie binnen het kabinet, en de heer Van Schaik voorzitter bui ten het kabinet. Bij de bezetting van Oorlog is gezocht naar iemand, die een bedrijf kan opbouwen want het gaat nu om de opbouw van ons defensie bedrijf. Zowel in de heer Meynen die men moest loslaten toen de AR-fractie terugtrad als in de thans optreden heer Staf vond men mannen met uit zonderlijke kwaliteiten op dit organisa torische gebied. Om onjuiste gevolg trekkingen, ook in het buitenland, te voorkomen (als zou n.l. de hele leiding van Oorlog weg moeten, omdat het ontslag Kruis onjuist werd geacht) stond men erop Staats-secretaris Moor man te behouden. Hij is de enige staats secretaris, wiens positie bij de formatie reeds in positieve zin is geregeld. Om trent de overige zullen de betrokken ministers t.z.t. hun voorstellen doen, behalve Staatssecretaris v. d Grinten, van wie door de formatie is komen vast te staan, dat hij zal verdwijnen. Zijn taak zal immers een deel uitmaken van de taak van de heer Albrgts, die als minister zonder portefeuille in nauw overleg zal optreden met Minister v. d. Brink. Het ls niet gewaagd te veronder stellen, dat zijn politiek een meer recht se koers zal nemen. Bij de post Verkeer en Waterstaat was uitdrukkelijk door de informateur bedongen, dat hij bij de bezetting hiervan volledige vrijheid be hield, mits de portefeuille niet aan Ar beid of Katholiek zou toevallen. Hij zich zullen uitstrekken over alle import- goederen, of dat luxe- en andere niet- essentiële goederen geheel van de im- portlijsten geschrapt zullen worden. Vooral voor Nederlandse tuinbouwpro ducten klemmen deze vragen zeer. De export van fruit naar West-Duitsland staat reeds lang stop en de importver gunningen voor groenten naar dat land lopen aan het einde van deze maand af. Zou het werkelijk de bedoeling van de regering te Bonn zijn om tussen 1 April en 1 Juni bilv. geen Nederlandse tuin- bouAVDroducten te ImDorteren? In vooraanstaande Nederlandse tuin- bouwkringen kan men zulks moeilijk geloven. Indien dit voornemen juist zou zijn dan zou zulks opnieuw een zware slag voor de tuinbouw beteke nen. In die maanden immers komt op de Nederlandse veilingen grote aanvoer van verse, jonge groenten. Waar in het kader van het bestaande handelsverdrag behoorliik ruimte voor tuinbouwproducten is gelaten, hebben de kwekers Tiiermee met de aanplant rekening gehouden. Zou het Westduit se afzetgebied voor twee maanden wegvallen, dan is de ellende nog niet te overzien. Men hoopt echter, dat de Westduitse regering rekening zal houden met sei zoenproducten en verwacht, dat hier voor een speciale regeling zal worden getroffen. Men zou zich kunnen voor stellen. dat meer seizoengoed per maand zou worden geëxporteerd, dan overeen zou komen met het daartoe beschikbare bedrag, doch dat een deel der betalin gen naar volgende maanden onder ga rantie van de Duitse regering zou wor den opgeschort. Men leeft na kennisneming van het Duitse memorandum in hoop en vreze", doch de hoop is het grootst, omdat men een redelijk standpunt en tegemoetko mendheid van Bonn verwacht. De Italiaanse Minister-PresidentA4 de Gasperi en de Italiaanse Minister, van Buitenlandse Zaken in Londen om besprekingen te voeren met de Engelse Regering. Een foto, genomen in de ambtswoi ning van de Engelse Minister-P resi* dent in Downingstreet 10. V.l.n.r* Graaf Sforza, de Italiaanse Minister van Buitenlandse Zaken; de Engel»i se Premier Clement Attlee; de italic aanse Minister-President Aleide de Gasperi; en de nieuwe Engelse Minister van Buitenlandse Zaken Herbert Morrison. BELANGRIJKE AANKOOP VOOR BELGISCH KUNSTBEZIT. (Van onze Brusselse correspondent) De Belgische regering is er in ge slaagd tien beroemde tapijten, welke onj der de regering van keizer Karei v wenden vervaardigd naar de tekeningen van Bernard van Orley, aan te kopen. De wandtapijten zijn van een 'zeldzame schoonheid en levendigheid van kleur. Sedert de zestiende eeuw waren zil het bezit van de Italiaanse familie der gra ven van Malveggl-Oampeggl. Voor de wereldoorlog gingen zij over naar de collectie van de I>uitse graaf Tiele- Wlnckler. die ze kort voor de jongste wereldoorlog naar Zwitserland ln vei ligheid bracht. Daar werden zij in 1943 onder beheer geplaatst. Kort geleden konden zij door het Belgische ministerie van onderwijs aangekocht worden voor een bedrag van 500.000 Zwitserse francs. Van Bernard van Orley, de grote schil der van de aartshertogen Albert en Isa bella. zijn weinig tapijt-schilderijen over gebleven. Enkele weken geleden werden de glasramen van de St. Goedele Kerk, welke hij schilderde volgens een spe ciaal procédé gereinigd. Men is er nu in geslaagd het Belgisch nationaal kunstbezit met tien zeer markante wer ken van deze schilder te verrijken. De tapijten welke trouw de tekst, van Ge nesis volgen, werden door de minister van onderwijs, de heer Harmei. ter be schikking gesteld van het kunsthisto risch museum van het Jabelpark d Cinquantenalre. Gistermiddag kwamen de leden van het nieuwe Kabinet voor de eerste maal bijeen in het Kabinet van de Minister-President. Achterste rij v.l.n.r.: H. H. XVem- mers; mr A. M. joekes; mr f. H. van Maarseveen; prof. dr A. H. M. Albregts; mr H. Muldcrije; mr F. G. C. j. M. Teulings; prof. dr F. Th. Rutten. Voorste rij v.l.n.r.: mr D. U. Stikker, prof. R. M. van den Brink; ir C. Staf; mr dr f. in 't Veld; mr P. Lieftinck; dr W. Drees en de for mateur prof. C. P. M. Romme. die geen zitting in het nieuwe kabinet heeft. De Ministers Peeters en Mansholt waren afwezig. zocht slechts naar een figuur van for- maat. En zo is het nieuwe kabinet in de ogen van de formateur geworden een vernieuwing en versteviging rond de oude kern, zonder dat men van een reconstructie kan spreken. Hij wil zich nu geheel van dat ka binet zelfs van zijn vaderschap daar van, losmaken, zo vernemen wy. om voortaan weer als Kamerlid geheel vrij te staan in zijn taak het kabinet te controleren en ermee samen te werken. NIEUWE MINISTERS BEËDIGD. Het formele ontslag van het kabinet is niet door H.M. worden aanvaard. Alleen de nieuwe bewindslieden zijn vanmorgen om 9 uur ten Paleize Noordeinde door H.M. de Koningin beëdigd (behalve minister Peters). Naar wij vernemen, zou oud-minister Götzen t.z.t. door minister Peters wor den aangezocht als Staatssecretaris in zün Departement op te treden. En stelt twee nieuwe redacties voor Gromyko, plaatsvervangend minister van buitenlandse zaken der sovjet-unie, heeft zich gisteren verenigd met een van de drie punten van de voorgestelde Westerse agenda voor een conferentie van de ministers van buitenlandse za ken der grote vier. Voorts diende hij nieuwe redacties in van twee punten van de sovjetrussische ontwerp-agenda. Gromyko aanvaardde het Westerse agendapunt, luidende: „vraagstukken met betrekking tot het herstel van de Duitse eenheid en de voorbereiding van een vredesverdrag met Duitsland". De opnieuw geredigeerde punten van de Russische agenda hadden betrekking op Duitsland's demilitarlsatie, de oor zaken van de spanning en een vermin- Ontbinding van het Australische parlement verzocht OM LABOUR-MEERDERHEID IN DE SENAAT TE BREKEN. De Australische premier. Menzies heeft de gouverneur-generaal, McKelt, verzocht belde huizen van het parlement te ontbinden. De gouverneur zal thans moeten beslissen of er mogelijk 5 of 12 Mei algemene verkiezingen gehou den zullen worden. Het besluit van Menzies werd geno men. nadat de door Labour overheerste Senaat besloot het wetsontwerp op de banken naar een speciale commissie te zenden, ondanks de waarschuwing van de premier, dat hij in dit geval de ont binding van beide hulzen zou verzoeken. Volgens een juist gehouden opinie-on derzoek steunt 51 procent der bevolking de regering (liberale partij en boeren partij met Labour ln de oppositie). Vol gens het onderzoek zou 48 procent ae labour-partll bij een algemene verkie zing steunen. Bij de verkiezing ln 1949 steunde 50 procent van het kiezerscorps de huidige regeringspartijen. 48 procent de Labour-party en twee procent ande re partyen. dering van de strydkrachten van de grote mogendheden. De Westerse afge vaardigden verklaarden, dat zy bestu dering vereisten. In de nieuwe versie van het eerste Russische agendapunt heeft Gromyko de verwijzing naar de overeenkomst van Potsdam en de demilitarlsatie van Duitsland, die hy een „brandende kwes tie" noemde, gehandhaafd. De sovjet unie, aldus Gromyko, wenst nog steeds het vraagstuk van Duitsland's demili tarlsatie bovenaan de agenda geplaatst te zien. De nieuwe redactie van het eerste Russische agendapunt slaat op: „heb naleven door de grote vier van de over eenkomst van Potsdam aangaande de demilitarlsatie van Duitsland". In de vorige redactie werd ook gewaagd van „het verhinderen van de remilitarisatie van Duitsland". Het andere gewijzigde Russische agendapunt luidt: „het onderzoeken van de oorzaken van de huidige Inter nationale spanning in Europa en van de middelen ter verzekering van een werkeiyke en duurzame verbetering in ae betrekkingen tussen de sovjet-unie, de V.S., Engeland en Frankrijk, waarby begrepen de kwestie van het beperken van de strydkrachten der grote vier". NIEUWE LEDEN VAN DE UNESCO AANVAARD. West-Duitsland, Japan en In do-China. West-Duitsland, Japan en de staten van Indo-China zyn ais leden van de Unesco aanvaard door de economische en sociale raad van de VJ4„ die te San tiago vergadert. Er ging een stormach tig debat aan de stemming vooraf. De uitslag was voor West-Duitsland: 14 te gen 3 stemmen. Het Sovjet-blok stem de tegen en de Phillppynen onthielden zich. Japan: 13 stemmen tegen 4 stemmen (het Sovjetblok en de Phillppynen). En geland onthield zich. Vietnam. Laos en Cambodja: 13 stem men tegen 3 (Sovjet-blok). De Phillppynen en India onthielden zich.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1951 | | pagina 1